Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng

Chia sẻ: Tuhai999 Tuhai999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

31
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận về công tác quản lý nhà nước về văn hóa. Trên cơ sở đó khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng từ đó, đề xuất một số các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng nói riêng, trên địa bàn cả nước nói chung.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐINH THỊ PHƢƠNG THẢO QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN ĐỒ SƠN, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8 34 04 03 HÀ NỘI, NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. Đặng Thành Lê Phản biện 1: TS. NGUYỄN THỊ HƢỜNG Phản biện 2: TS. NGUYỄN DANH NGÀ Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng bảo vệ luận văn thạc sỹ, Học viện Hành chính Quốc gia. Địa điểm: Phòng họp D Số 77, đường Nguyễn Chí Thanh, quận Đống Đa, TP. Hà Nội Thời gian: Vào hồi 9h00', ngày 12 tháng 11 năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính quốc gia.
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài luận văn Văn hóa có vai trò, vị trí rất quan trọng, có thể coi văn hóa là mục tiêu và động lực thúc đẩy sự phát triển của đất nước. Trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế, sự giao lưu và tiếp biến văn hóa đang diễn ra ngày sâu rộng, góp phần củng cố thêm bản sắc văn hóa dân tộc, mang lại những thành tựu nhất định, phục vụ tích cực và có hiệu quả cho quá trình phát triển của đất nước. Tuy nhiên, bên cạnh những yếu tố tích cực cũng xuất hiện những hiện tượng tiêu cực như: sự suy thoái về đạo đức, lối sống, tệ sùng ngoại, coi thường những giá trị văn hóa truyền thống; các hoạt động văn hóa có lúc, có nơi còn chạy theo xu hướng “thương mại hóa”. Một trong những nguyên nhân của thực trạng nói trên là do công tác quản lý nhà nước về văn hóa ở các cấp, trong đó có cấp quận, một cấp trung gian giữa phường và thành phố còn nhiều yếu kém. Đồ Sơn là một quận có vị trí địa lý chiến lược quan trọng trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của thành phố Hải Phòng, là khu du lịch nổi tiếng của cả nước. Trong những năm qua, công tác quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn Quận đã đạt nhiều kết quả quan trọng, có vai trò, có ý nghĩa sâu sắc đối với định hướng phát triển văn hóa; mức hưởng thụ văn hóa của nhân dân ngày càng được nâng lên, công tác quản lý đã đi vào nề nếp. Tuy nhiên công tác quản lý nhà nước về văn hóa vẫn còn một số hạn chế, bất cập, đòi hỏi công tác quản lý cần có sự đổi mới. Là một cán bộ trực tiếp làm công tác quản lý văn hóa, tôi lựa chọn đề tài: “Quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng” làm luận văn Thạc sỹ ngành Quản lý công để nghiên cứu, tìm ra những giải pháp phù hợp để nâng cao vai trò quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn 1
Đã có nhiều tác giả nghiên cứu về văn hóa cũng như quản lý nhà nước về văn hóa: - GS. TS Hồ Sĩ Quý chủ nhiệm đề tài “Cơ sở phương pháp luận của việc nghiên cứu và phát triển văn hóa, con người và nguồn nhân lực trong điều kiện kinh tế thị trường, toàn cầu hóa và hội nhâp kinh tế”. - GS. Nguyễn Đức Bình “Để văn hóa thực sự là nền tảng phát triển” , tạp chí Xây dựng đời sống văn hóa, số 7/2008; - GS.TS Trần Ngọc Hiên “Văn hóa và phát triển – vấn đề chiến lược cấp bách ở nước ta hiện nay” Tạp chí cộng sản ngày 09/8/2016; - Vũ Thị Phương Hậu "Quản lý nhà nước trên lĩnh vực văn hóa những vấn đề lý luận và thực tiễn". - Nguyễn Xuân Quỳnh "Quản lý nhà nước về dịch vụ văn hóa văn hóa trên địa bàn quận Hải An thành phố Hải Phòng" luận văn thạc sỹ. - Nguyễn Thị Thu Hương “Quản lý nhà nước về văn hóa ở huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang hiện nay” luận văn thạc sỹ.... Tuy nhiên, đề tài quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng hiện nay chưa có công trình nghiên cứu. Vì vậy, luận văn này tập trung đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng trong giai đoạn hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1 Mục đích Luận văn đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận về công tác quản lý nhà nước về văn hóa. Trên cơ sở đó khảo sát, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng từ đó, đề xuất một số các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng nói riêng, trên địa bàn cả nước nói chung. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu 2
- Nghiên cứu làm sáng tỏ một số khía cạnh lý luận và pháp luật liên quan đến quản lý nhà nước về văn hóa ở Việt Nam. - Khảo sát và đánh giá thực trạng, chỉ ra những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân của những ưu điểm và hạn chế trong quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng. - Xác định các quan điểm và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng nói riêng, trên địa bàn cả nước nói chung. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu: - Các quan điểm về văn hóa, quản lý nhà nước về văn hóa ở Việt Nam. - Các quy định pháp luật điều chỉnh hoạt động quản lý nhà nước về văn hóa ở Việt Nam. - Thực tiễn quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng. 4.2 Phạm vi nghiên cứu: Luận văn tập trung khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý nhà nước về văn hóa ở một số lĩnh vực cụ thể trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng trong giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2017. 5. Phƣơng pháp luận nghiên cứu của luận văn Luận văn đã sử dụng các phương pháp phân tích và tổng hợp, phương pháp so sánh; dựa vào quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các quan điểm, chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam; chính sách, pháp luật của nhà nước, đồng thời tham khảo và kế thừa có chọn lọc một số công trình nghiên cứu của các nhà khoa học để thực hiện các mục tiêu và nhiệm vụ mà Đề tài đặt ra. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận 3
Kết quả nghiên cứu luận văn đã làm bổ sung và làm phong phú thêm lý luận về sự lãnh đạo và quản lý của nhà nước đối với lĩnh vực văn hóa; thực tiễn kinh nghiệm quản lý văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong công tác lãnh đạo thực tiễn của quận và cấp cơ sở đối với lĩnh vực văn hóa; đồng thời có thể sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, giảng dạy trong các trường chính trị thành phố, các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp quận, huyện. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn gồm 3 chương CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VĂN HÓA 1.1. Khái niệm 1.1.1 Khái niệm * Văn hóa: Văn hóa là sản phẩm của loài người, văn hóa được tạo ra và phát triển trong quan hệ qua lại giữa con người và xã hội. Song chính văn hóa lại tham gia vào việc tạo nên con người và duy trì sự bền vững, trật tự xã hội. Văn hóa được tái tạo và phát triển trong quá trình hành động và tương tác xã hội của con người. Văn hóa là trình độ phát triển của con người và xã hội được biểu hiện trong các hình thức tổ chức đời sống cũng như trong các giá trị vật chất và tinh thần do con người tạo ra. * Quản lý: Quản lý là sự tác động có tổ chức, có mục đích của chủ thể quản lý lên đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu đã đặt ra. * Quản lý nhà nước: Quản lý nhà nước là sự tác động của các chủ thể mang quyền lực Nhà nước, chủ yếu bằng pháp luật tới các đối tượng quản lý nhằm thực hiện các chức năng đối nội, đối ngoại của Nhà nước. Tất cả các cơ 4
quan nhà nước đều làm chức năng quản lý nhà nước. Bằng chính sách và pháp luật, Nhà nước trao quyền cho các tổ chức hoặc cá nhân để họ thay mặt Nhà nước tiến hành hoạt động quản lý nhà nước. Quản lý nhà nước trong các lĩnh vực hành pháp là quản lý hành chính nhà nước. * Quản lý nhà nước về văn hóa: là sự tác động liên tục, có tổ chức, có chủ đích của Nhà nước bằng hệ thống pháp luật và bộ máy của mình, nhằm phát triển văn hóa, điều chỉnh hoạt động của mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân trong lĩnh vực văn hóa với mục đích giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam, tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. 1.1.2 Đặc điểm quản lý nhà nước về văn hóa Cũng như sự quản lý nhà nước trên các lĩnh vực khác với ý nghĩa là sự định hướng lập kế hoạch, điều hành, tổ chức thực hiện, kiểm tra đánh giá...,quản lý nhà nước về văn hóa còn có một số đặc điểm đặc sắc, riêng biệt sau: Thứ nhất, quản lý nhà nước về văn hóa là quản lý bằng pháp luật từ Trung ương đến địa phương. Thứ hai, quản lý nhà nước về văn hóa cũng không thể đơn tuyến. Thứ ba, quản lý nhà nước về văn hóa khác với quản lý nhà nước về hoạt động kinh tế kỹ thuật khi giá trị các hoạt động văn hóa không chỉ căn cứ ở số lượng thành phẩm, mà chủ yếu ở tính sáng tạo, ở cái mới bồi đắp cho tâm hồn con người. Bên cạnh đó, quản lý nhà nước về văn hóa còn quản lý, bảo tồn và phát huy những giá trị phi vật chất mang lại cho đời sống xã hội. Thứ tư, quản lý nhà nước về văn hóa không theo lối tư duy cứng nhắc, dập khuôn, mà dựa trên những hoàn cảnh cụ thể, những trường hợp cụ thể để xem xét. Thứ năm, Quản lý nhà nước về văn hóa về thực chất là sự tác động vào quá trình hình thành và vận động của hệ giá trị theo những mục tiêu định sẵn. Hệ giá trị vốn ổn định nhưng vẫn có sự chuyển đổi dưới tác động của không gian, thời gian và chủ thể. 5
1.1.3 Vai trò, ý nghĩa của quản lý nhà nước về văn hóa - Quản lý nhà nước về văn hóa sẽ góp phần định hướng, điều chỉnh sự phát triển của văn hóa quốc gia, giúp hiện thực hóa các chủ trương, đường lối văn hóa của Đảng, từ đó tác động đến mục tiêu, bản chất của văn hóa dân tộc. - Quản lý nhà nước về văn hóa giúp tạo ra sự ổn định và đồng thuận trong xã hội; kiểm soát sự tùy tiện, sai lệch trong khi thực thi các cơ chế, chính sách của Nhà nước trên lĩnh vực văn hóa. - Quản lý nhà nước về văn hóa hình thành nên các chuẩn giá trị xã hội, lành mạnh hóa các quan hệ xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. - Quản lý nhà nước về văn hóa làm cho văn hóa trở thành một tác nhân kích thích sự phát triển kinh tế - xã hội của nhiều địa phương. 1.2. Nguyên tắc, nội dung quản lý nhà nước về văn hóa 1.2.1 Nguyên tắc - Nguyên tắc Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ. - Nguyên tắc tập trung dân chủ. - Nguyên tắc kết hợp quản lý theo ngành và theo lãnh thổ. - Phân biệt rõ chức năng quản lý nhà nước về văn hóa và chức năng quản lý kinh doanh của các doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực văn hóa. - Nguyên tắc công khai, minh bạch. 1.2.2. Nội dung quản lý nhà nước về văn hóa 1.2.2.1. Nội dung tổng quát: Nội dung quản lý nhà nước về văn hóa ở nước ta tập trung vào các vấn đề sau: - Xây dựng, ban hành các chính sách và văn bản pháp luật về văn hoá. - Xây dựng bộ máy quản lý và tổ chức thực hiện quản lý nhà nước về văn hoá. - Thanh tra, kiểm tra hoạt động trong lĩnh vực văn hoá. - Giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm trong lĩnh vực văn hóa. 1.2.2.2 Nội dung quản lý trên một số lĩnh vực cụ thể: 1.2.3 Tổ chức bộ máy của Quản lý nhà nước về văn hóa 6
Bộ máy quản lý nhà nước về văn hóa ở nước ta hiện nay được tổ chức từ Trung ương đến cơ sở cụ thể như sau: - Ở Trung ương: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch là cơ quan của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về văn hóa, thể dục thể thao, gia đình và du lịch trong phạm vi cả nước. - Chính quyền địa phương: Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Phòng Văn hóa, Thông tin là các cơ quan chuyên môn có chức năng tham mưu cho Ủy ban nhân dân cấp Tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện chức năng quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn. 1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý nhà nƣớc về văn hóa 1.3.1. Đường lối của Đảng 1.3.2. Chính sách, pháp luật 1.3.3. Bộ máy quản lý và nguồn nhân lực 1.3.4. Yếu tố kinh tế 1.3.5. Yếu tố xã hội 1.3.6. Qúa trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN ĐỒ SƠN, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 2.1. Các yếu tố đặc thù quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên Đồ Sơn nằm trong vùng tọa độ 20°51′59″ vĩ độ Bắc và 106°40′57″ kinh độ Đông, Phía bắc và tây bắc giáp huyện Kiến Thuỵ, phía đông và phía nam giáp biển, giữa hai cửa sông Lạch Tray và Văn Úc, cách trung tâm thành phố Hải Phòng 22km về phía Đông Nam có vị trí quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của thành phố Hải Phòng nói riêng và của đất nước nói chung. 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội 7
Quận Đồ Sơn gồm 7 phường: Vạn Hương, Vạn Sơn, Ngọc Hải, Ngọc Xuyên, Minh Đức, Hợp Đức và Bàng La với trên 13.331 hộ dân và dân số là 47. 473 người. Về kinh tế: Trong những năm qua, Quận đã tập trung thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng các ngành du lịch dịch vụ, giảm tỷ trọng ngành nông nghiệp, thủy sản. Tốc độ tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2010 - 2017 đạt từ 13- 14%/năm. Về văn hóa - xã hội: Sự nghiệp giáo dục - đào tạo có nhiều chuyển biến tích cực, mặt bằng dân trí từng bước được nâng cao. Sự nghiệp y tế được quan tâm chăm lo đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị. Toàn quận không còn hộ đói. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn mới năm 2017 còn 1,56%; Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, công tác nhân đạo từ thiện được thực hiện thường xuyên, rộng khắp và có hiệu quả. 2.1.3. Hoạt động văn hóa trên địa bàn quận Trong những năm gần đây, nhận thức của cán bộ, đảng viên và toàn thể nhân dân về tầm quan trọng của sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa chuyển biến rõ rệt; Công tác quản lý Nhà nước về văn hóa được thực hiện khá tốt, hoạt động văn hóa trên địa bàn đi vào nề nếp, lành mạnh, ổn định. Duy trì tốt phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa". Toàn quận có 72/76 tổ dân phố văn hóa (đạt tỷ lệ 94,7%), 100% các tổ dân phố xây dựng quy ước; từ 95% hộ gia đình đạt danh hiệu gia đình văn hoá hàng năm. Hiện nay toàn quận có 17 di tích, gồm 5 di tích Quốc gia, 01 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và 11 di tích Thành phố. 2.2. Thực trạng quản lý nhà nƣớc về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng 2.2.1. Công tác ban hành các quy định quản lý nhà nước về văn hóa Trong thời gian qua, quận Đồ Sơn đã đưa các chỉ tiêu về xây dựng đời sống văn hóa cơ sở vào Nghị quyết Đại hội Đảng bộ quận qua các nhiệm kỳ, đưa vào chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội hàng năm; chỉ đạo cơ quan chuyên môn xây 8
dựng các Chiến lược, Kế hoạch 5 năm, hàng năm. Nhìn chung việc ban hành các văn bản quy định quản lý nhà nước về văn hóa tương đối đầy đủ, theo đúng nội dung của pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. 2.2.2. Bộ máy quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Phòng Du lịch, Văn hóa và Thông tin quận Đồ Sơn là cơ quan chuyên môn có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân Quận trong công tác quản lý Nhà nước về: văn hóa; gia đình; thể dục, thể thao; du lịch; quảng cáo; bưu chính; viễn thông; công nghệ thông tin; phát thanh truyền hình; báo chí; xuất bản; thông tin cơ sở; thông tin đối ngoại; hạ tầng thông tin. Về nhiệm vụ, quyền hạn: Trình Uỷ ban nhân dân quận ban hành quyết định, chỉ thị; kế hoạch phát triển văn hóa, gia đình; thể dục, thể thao; du lịch, thông tin và truyền thông; chương trình , biện pháp tổ chức thực hiện cải cách hành chính, xã hội hóa trong lĩnh vực quản lý nhà nước được giao. Tổ chức, biên chế: Phòng Du lịch, Văn hóa và Thông tin được giao 6 biên chế gồm Trưởng phòng, 02 Phó Trưởng phòng và 3 chuyên viên. Trên địa bàn quận hiện nay có 7 phường với 7 công chức văn hóa xã hội là những người tham mưu và trực tiếp triển khai các hoạt động văn hóa trên địa bàn. 2.2.3. Thực trạng quản lý nhà nước đối với các lĩnh vực văn hóa 2.2.3.1. Quản lý hoạt động thông tin tuyên truyền cổ động Hàng năm, quận Đồ Sơn đã tổ chức các hoạt động tuyên truyền nhân kỷ niệm các ngày lễ lớn, các sự kiện lớn của đất nước, Thành phố và địa phương. Bằng nhiều hình thức như tuyên truyền trực quan, tuyên truyền trên hệ thống phát thanh, truyền thanh, vận động nhân dân treo cờ tổ quốc; các cơ quan, đơn vị trang trí ...tạo không khí vui tươi, phấn khởi trên toàn Quận. Từ năm 2012 đến nay quận Đồ Sơn luôn được thành phố đánh giá là đơn vị xuất sắc trong cuộc thi Cổ động trực quan toàn Thành phố và đã được thưởng nhiều Bằng khen, giấy khen. 2.2.3.2 Quản lý các hoạt động lễ hội 9
Là một địa phương có nhiều lễ hội nổi tiếng, thu hút rất đông du khách về dự hội mỗi năm như: Lễ hội Đảo Dấu, Liên hoan du lịch, Lễ hội chọi trâu nên quận Đồ Sơn rất quan tâm đến công tác quản lý, tổ chức lễ hội. Trong những năm gần đây, công tác quản lý và tổ chức lễ hội cơ bản đã thực hiện nghiêm các quy định về quản lý và tổ chức lễ hội của của Đảng và Nhà nước. Các lễ hội truyền thống có chuyển biến tích cực, khắc phục được nhiều hạn chế, tồn tại như mê tín dị đoan, cờ bạc, lưu hành ấn phẩm trái quy định; phát huy vai trò chủ thể của người dân trong hoạt động lễ hội; công tác xã hội hoá được thực hiện khá tốt nên đã nguồn tài trợ, cung tiến ngày càng tăng. Đồng thời các sinh hoạt lễ hội truyền thống đã góp phần giáo dục đạo lý uống nước nhớ nguồn, tạo sự gắn kết giữa các thành viên trong cộng đồng, làm nên vẻ đẹp của các công trình tín ngưỡng, tôn giáo. Liên hoan du lịch hàng năm được tổ chức với các hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch với quy mô và chất lượng năm sau cao hơn năm trước đã làm nên thương hiệu cho du lịch Đồ Sơn, góp phần thu hút ngày càng đông du khách đến với du lịch Đồ Sơn.. 2.2.3.3 Quản lý các dịch vụ văn hóa Trên địa bàn hiện có 30 cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, 22 cơ sở kinh doanh dịch vụ internet và trò chơi điện tử, 02 cơ sở kinh doanh dịch vụ băng đĩa hình. Hàng năm, Quận đã phối hợp với Sở Văn hóa và Thể thao, Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức các hội nghị tuyên truyền, phổ biến các quy định của Nhà nước trong việc kinh doanh dịch vụ văn hóa như karaoke, internet, điểm cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử công cộng; thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành các hoạt động văn hóa, thể thao, thông tin thường xuyên tổ chức kiểm tra định kỳ hàng, quý đối với các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa, thể thao, thông tin trên địa bàn Quận. Qua kiểm tra hầu hết các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa trên địa bàn thực hiện tốt các quy định của nhà nước trong hoạt động kinh doanh. Một số hộ trong quá trình kiểm tra còn một số lỗi sai sót, vi phạm đã được Đoàn kiểm tra hướng dẫn, nhắc nhở để hoàn thiện. 2.2.3.4 Công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích, di sản văn hóa 10
Quận Đồ Sơn có hệ thống các di tích và di sản văn hóa tương đối phong phú. Công tác lập hồ sơ đề nghị công nhận các di tích lịch sử văn hóa trong những năm qua được thực hiện có hiệu quả. Hện nay, toàn Quận có 5 di tích lịch sử cấp Quốc gia, 11 di tích lịch sử cấp Thành phố; 01 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Việc bảo tồn, phát huy các giá trị các di tích những năm qua đã được địa phương quan tâm đặc biệt. Quận đã thành lập Ban Quản lý các di tích lịch sử văn hóa Quận là một đơn vị sự nghiệp nhằm phối hợp chặt chẽ với Uỷ ban nhân dân các phường thực hiện việc bảo tồn và phát huy giá trị các di tích trên địa bàn Quận. 2.2.3.5 Quản lý các hoạt động xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở a. Hoạt động văn nghệ quần chúng, câu lạc bộ Phong trào văn hóa, văn nghệ trên địa bàn Quận những năm qua diễn ra sôi nổi, rộng khắp. 7/7 phường đều có các câu lạc bộ văn nghệ, nhiều phường có phong trào văn nghệ sôi nổi như: Minh Đức, Ngọc Hải, Vạn Sơn; nhiều tổ dân phố có câu lạc bộ văn hóa văn nghệ như: Cầu Vồng, Hang Dơi..; Hàng năm Ủy ban nhân dân Quận đều tổ chức các Hội thi, Hội diễn, các đợt liên hoan văn nghệ quần chúng chào mừng các sự kiện, các ngày lễ lớn: mừng năm mới, kỷ niệm giải phóng Hải Phòng, giải phóng Đồ Sơn...thu hút hàng vạn lượt nhân dân đón xem. Quận Đồ Sơn cũng tham gia đầy đủ, có kết quả cao trong các Hội thi, Hội diễn do các Sở, Ban, ngành và Thành phố tổ chức như: Liên hoan văn nghệ gia đình Thành phố, Hội diễn Công – Nông – Binh, Hội thi Thiếu nhi tuyên truyền kể chuyện sách báo, Liên hoan các đội tuyên truyền lưu động…. b. Phong trào“Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” Ban chỉ đạo Phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" quận đã tập trung chỉ đạo, triển khai tốt các văn bản của Ban chỉ đạo Thành phố, tham mưu cho Quận ủy, UBND Quận xây dựng các kế hoạch thực hiện hàng năm, kế hoạch nâng cao chất lượng phong trào. Xây dựng và ban hành 11
Quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các ngành thành viên Ban chỉ đạo. Phê duyệt quy ước các tổ dân phố; công nhận danh hiệu Tổ dân phố văn hóa; tổ chức hội nghị biểu dương các gia đình văn hóa tiêu biểu hàng năm; Tổ chức kiểm tra, đánh giá Phong trào hàng năm và Chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các phường nâng cao chất lượng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” nói chung và phong trào “xây dựng gia đình văn hóa” nói riêng, đưa phong trào phát triển đi vào chiều sâu. c. Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và tổ chức lễ hội Việc tổ chức lễ cưới được thực hiện theo nếp sống văn minh, đảm bảo nghi thức tổ chức gọn nhẹ, an toàn, tiết kiệm, không kéo dài nhiều ngày, phù hợp với thuần phong mỹ tục, đúng những quy định của luật hôn nhân và gia đình... Việc tổ chức lễ tang thực hiện theo đúng quy định về thực hiện nếp sống văn minh như: thực hiện khai tử, thi thể người chết không để quá 48h, thực hành tiết kiệm, sử dụng vòng hoa luân chuyển, không tổ chức cỗ bàn linh đình trong thời gian dài nhằm đảm bảo tiết kiệm, an toàn; không cử nhạc tang trước 06 giờ sáng và sau 22 giờ đêm. 100% lễ hội trên địa bàn được tổ chức theo đúng với quy chế tổ chức lễ hội của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có tác dụng giáo dục truyền thống, phát huy bản sắc văn hoá của địa phương, thu hút ngày càng đông du khách và nhân dân tham gia lễ hội; đảm bảo văn minh, lịch sự và an toàn. 2.2.3.6 Quản lý các thiết chế văn hóa. Hiện nay các thiết chế văn hóa cơ sở đã và đang được đầu tư nâng cấp và mở rộng. Trên địa bàn Quận đang xây dựng Trung tâm Văn hóa; 6/7 phường có Nhà văn hóa được trang bị trang thiết bị âm thanh, ánh sáng phục vụ cho các hoạt động văn hóa - văn nghệ của địa phương; có 11/76 tổ dân phố có nhà văn hóa để tổ chức các hoạt động của nhân dân các tổ dân phố. Toàn Quận hiện có 01 sân vận động trung tâm với sức chứa trên 12.000 người là nơi tổ chức các hoạt động thể thao, lễ hội chọi trâu truyền thống. Trên địa bàn đã có hệ thống Đài Phát thanh và Đài 12
truyền thanh của các phường. Đây là kênh thông tin quan trọng góp phần tuyên truyền đường lối chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, quy định của địa phương đến rộng rãi các tầng lớp quần chúng nhân dân. Kinh phí chi cho hoạt động văn hoá, thể thao hàng năm được Uỷ ban nhân dân Quận thực hiện theo đúng quy định của Nhà nước. Đội ngũ cán bộ làm công tác văn hoá, thể thao đang dần được kiện toàn. Hiện nay, 100% cán bộ, công chức làm công tác văn hoá cấp Quận có bằng cao đẳng, Đại học; cán bộ văn hoá cấp phường đều có bằng Trung cấp hoặc Đại học, tuy nhiên hầu hết không có nghiệp vụ, chuyên môn về văn hóa, gây ảnh hưởng đến chất lượng công tác tham mưu, thực hiện các hoạt động văn hóa. 2.2.4. Công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong lĩnh vực văn hóa Nhằm tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vị phạm trong hoạt động văn hóa, Uỷ ban nhân dân quận thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành các hoạt động văn hóa, thông tin. Từ năm 2010 - 2017 : Đoàn kiểm tra đã tiến hành 32 đợt rà soát, kiểm tra đối với 521 lượt các cơ sở karaoke; 150 lượt cơ sở kinh doanh dịch vụ internet, điểm cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử; 02 cơ sở kinh doanh băng đĩa hình. Đoàn đã nhắc nhở, hướng dẫn các cơ sở khắc phục các sai sót trong hoạt động kinh doanh và tham mưu cho Uỷ ban nhân dân Quận ra Quyết định xử lý vi phạm hành chính với 08 cơ sở karaoke với tổng số tiền là 18.000.000đ; 06 cơ sở internet với tổng số tiền là 14.000.000đ; tiêu hủy trên 3000 băng đĩa lậu các loại và xử lý vi phạm hành chính với 02 cơ sở với tổng số tiền là 4.000.000đ. Ngoài các đợt kiểm tra định kỳ hàng năm, Phòng còn thường xuyên phối hợp, tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra đột xuất nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm trong hoạt động văn hóa. Kết quả: Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thành phố xử phạt 5 cơ sở karaoke số tiền là 10,5 triệu đồng; Công an Quận xử phạt 6 cơ sở karaoke số tiền 17 triệu đồng. 2.3. Đánh giá chung công tác quản lý nhà nƣớc về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn 2.3.1 Những kết quả đạt được 13
Trong thời gian qua, công tác quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn đã thu được những thành tựu khả quan, góp phần tích cực vào việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Đảng và Nhà nước. - Công tác tuyên truyền cổ động: đã được quan tâm, chỉ đạo và thực hiện tốt nhằm tuyên truyền truyền chủ trương của Đảng và chích sách, pháp luật của Nhà nước trong đời sống, tác động mạnh mẽ, rộng rãi đến với nhân dân. - Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn Quận đã có sự tiến bộ rõ rệt. Vai trò quản lý nhà nước trong hoạt động văn hóa cơ sở được khẳng định rõ rệt. - Phong trào xây dựng gia đình văn hóa, tổ dân phố văn hóa đã phát huy tinh thần tương thân, tương ái, giúp nhau xóa đói, giảm nghèo; nâng cao ý thức tự quản cộng đồng; huy động nguồn lực to lớn trong nhân dân xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa cộng đồng; duy trì và phát triển phong trào văn hóa, văn nghệ; bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa dân tộc, nét đẹp văn hóa, thuần phong mỹ tục, ngăn chặn và đẩy lùi các tệ nạn xã hội. - Cơ sở vật chất và các thiết chế sinh hoạt văn hóa được kiện toàn. - Công tác quản lý nhà nước về văn hóa đã đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân; làm cho văn hóa thấm sâu vào mỗi gia đình, cộng đồng dân cư, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, ổn định, tạo đà cho sự gia tăng phát triển kinh tế ở địa phương. 2.3.2 Hạn chế, tồn tại Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn vẫn bộc lộ một số hạn chế, tồn tại là: - Một số cấp ủy Đảng, chính quyền chưa thực sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đối với lĩnh vực văn hóa; - Việc xây dựng môi trường văn hóa ở một số nơi chưa được coi trọng; Phong trào „Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, xây dựng tổ dân phố văn hóa, gia đình văn hóa, cơ quan, đơn vị văn hóa có mặt, có nội dung chưa đi vào chiều sâu chưa thật sự bền vững. 14
- Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội mặc dù đã có chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu. - Công tác quản lý nhà nước về dich vụ văn hóa còn chưa tốt, việc kiểm tra các dịch vụ văn hóa còn chưa thường xuyên; còn để xảy ra hoạt động mại dâm, ma túy trong các cơ sở kinh doanh dịch vụ văn hóa. Một số cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke hoạt động gây ồn ào, bức xúc trong nhân dân. - Việc đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa mới chủ yếu tập trung xây dựng nhà văn hóa, chưa quan tâm đến quy hoạch xây dựng sân bãi luyện tập thể dục thể thao, khu vui chơi, giải trí cho trẻ em. Đối với cấp Quận chậm xây dựng trung tâm văn hóa. Hệ thống phát thanh, truyền thanh nhiều địa phương xuống cấp nghiêm trọng chưa được sửa chữa, thay mới. Kinh phí đầu tư cho việc xây dựng thiết chế văn hóa chưa đảm bảo yêu cầu. - Việc bảo tồn phát huy giá trị các di tích ở một số địa phương còn chưa được coi trọng. Nhiều di tích trên địa bàn chưa phát huy được giá trị, chưa thu hút được du khách đến tham quan. Một số di tích lịch sử văn hóa chưa được quan tâm nâng cấp kịp thời dẫn đến xuống cấp, hư hỏng; một số di tích việc xây dựng, sửa chữa không phép làm ảnh hưởng đến cảnh quan của di tích. - Vai trò tham mưu của đội ngũ cán bộ, văn hóa các cấp còn hạn chế, thiếu chủ động. Một số cán bộ văn hóa được đào tạo không đúng chuyên ngành gây khó khăn trong quá trình công tác. 2.3.3 Nguyên nhân hạn chế, tồn tại * Nguyên nhân khách quan - Do tác động của quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế. - Các hiện tượng tiêu cực, nhất là tệ nạn tham nhũng, lãng phí, quan liêu, hách dịch, cửa quyền chưa được ngăn chặn, đẩy lùi cũng như việc xử lý chưa nghiêm các hành vi tiêu cực này làm giảm lòng tin trong một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên và nhân dân. - Một số nội dung, tiêu chuẩn để công nhận danh hiệu “Tổ dân phố văn hóa‟, “Gia đình văn hóa”… còn chưa thực sự phù hợp. 15
- Nguồn lực, kinh phí đầu tư cho văn hóa còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu. * Nguyên nhân chủ quan - Công tác lãnh đạo, chỉ đạo điều hành ở một số nơi còn hạn chế; nhận thức về vai trò của văn hóa còn chưa đúng tầm, chưa quan tâm đúng mức đến phát triển văn hóa; chưa lường hết được tính phức tạp cũng như tác động mặt trái của cơ chế thị trường tới đời sống văn hóa; công tác kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên. - Trình độ, năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức làm công tác văn hóa chưa đáp ứng được yêu cầu dẫn đến chất lượng công tác tham mưu còn hạn chế, chất lượng chưa cao. - Công tác phối hợp giữa các ngành trong quản lý văn hóa đạt hiệu quả chưa cao, còn có biểu hiện đùn đẩy, né tránh trách nhiệm. 2.3.4. Bài học kinh nghiệm Một là: Cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể các cấp phải nắm vững, quán triệt sâu sắc các quan điểm của Đảng về xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc để đề ra mục tiêu, phương hướng, biện pháp cụ thể thực hiện. Hai là: Trong lãnh đạo, điều hành của cấp ủy phải bám sát vào chương trình, kế hoạch đã đề ra; thường xuyên kiểm tra, giám sát; sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm để chỉ đạo. Làm tốt công tác động viên, khen thưởng các tập thể, cá nhân điển hình tiêu biểu. Ba là: Quan tâm đẩy mạnh các phong trào thi đua, các cuộc vận động tạo động lực quan trọng để triển khai hiệu quả các nghị quyết, đồng thời tạo ra sự đồng thuận, hưởng ứng của nhân dân. Bốn là: Phát huy vai trò tiền phong gương mẫu, đi đầu của cán bộ, đảng viên đặc biệt là đội ngũ lãnh đạo, quản lý các cấp trong việc thực hiện nếp sống văn minh nhất là trong việc cưới, việc tang và nuôi dưỡng, giáo dục con cháu. Năm là: Gắn việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII với nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng. 16
CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ VĂN HÓA TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN ĐỒ SƠN, THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG 3.1. Quan điểm, mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của quận Đồ Sơn Từ nay đến năm 2020, xây dựng quận Đồ Sơn trở thành một trung tâm đô thị du lịch - dịch vụ lớn theo hướng văn minh hiện đại, có kinh tế xã hội phát triển, quốc phòng an ninh vững mạnh, đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao. 3.2 Mục tiêu phát triển văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn Hướng mọi hoạt động văn hóa vào việc xây dựng con người Đồ Sơn phát triển toàn diện về chính trị, tư tưởng, trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực sáng tạo; tuân thủ pháp luật; có ý thức cộng đồng, lòng nhân ái khoan dung, trọng nghĩa tình, lối sống văn hóa, quan hệ hài hòa trong gia đình, cộng đồng và xã hội. Tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo tồn, kế thừa và phát huy các giá trị tốt đẹp của văn hóa dân tộc; vừa phát huy mạnh mẽ tính đa dạng, bản sắc độc đáo của văn hóa địa phương, vừa chủ động giao lưu, tiếp nhận và tập trung xây dựng những giá trị văn hóa mới bắt kịp sự phát triển của thời đại. Khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động văn hóa của Quận phát huy sáng tạo để có nhiều sản phẩm văn hóa, nghệ thuật có chất lượng ngày càng cao. Thường xuyên tổ chức và tạo điều kiện cho các đoàn nghệ thuật về tổ chức biểu diễn giao lưu văn nghệ nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho nhân dân địa phương. Xã hội hóa các hoạt động văn hóa, huy động mọi nguồn lực cho phát triển văn hóa, gắn kết nhiệm vụ phát triển kinh tế với văn hóa. 17
3.3 Giải pháp tăng cƣờng quản lý nhà nƣớc về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn 3.3.1. Hoàn thiện hệ thống quy định quản lý - Hệ thống pháp luật lĩnh vực văn hóa cần phải được sửa đổi bổ sung và quy định cụ thể dễ thực hiện, khắc phục tình trạng chồng chéo với nhau giữa các văn bản luật và pháp lệnh với Nghị định, Thông tư hướng dẫn thi hành cũng như xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hoạt động văn hóa và dịch vụ văn hóa. - Cần thay đổi cách tư duy và phương thức tổ chức, điều hành văn hóa, khắc phục cung cách quan liêu, mệnh lệnh - hành chính, chủ quan, áp đặt từ trên xuống. - Đổi mới cách thức quản lý và cung ứng dịch vụ công, nhằm đề cao trách nhiệm, hiệu lực quản lý của Nhà nước; kiên quyết loại trừ cơ chế “xin - cho” trong đầu tư cho văn hóa. - Hoàn thiện cơ chế quản lý đồng bộ, thống nhất từ Trung ương tới địa phương. 3.3.2. Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động Ngày nay, Văn hóa từ một quyền lực “mềm” đang dần trở thành quyền lực “cứng”, trở thành một trụ cột kinh tế quan trọng không thể thiếu của đất nước. Tuy nhiên, để có nhận thức đúng đắn về văn hóa, cũng như công tác quản lý nhà nước về văn hóa và vận dụng nó vào thực tiễn là một vấn đề không đơn giản. Tại quận Đồ Sơn vẫn còn một số địa phương nhân dân chưa thực sự coi trọng văn hóa, chưa đặt văn hóa ở một vị trí ngang tầm với xã hội, ngang tầm với một số lĩnh vực khác. Chính vì vậy, để nâng cao nhận thức về vai trò của văn hóa và công tác quản lý nhà nước về văn hóa trên địa bàn quận Đồ Sơn cần có biện pháp cụ thể sau: - Đẩy mạnh tuyên truyền để giúp cán bộ và nhân dân trên địa bàn quận Đồ Sơn nhận thức được mục đích, ý nghĩa của văn hóa trong đời sống tinh thần của nhân dân, cũng như vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của văn hóa. 18