intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

7
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn là trên cơ sở phân tích lý luận và đánh giá thực trạng GDPL cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm bảo đảm tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA MAI THỊ LAN HƢƠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO SINH VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÀO CAI Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 60.34.04.03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2018
  2. Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. Lê Anh Xuân Phản biện 1: TS. Phùng Văn Hiền Phản biện 2: TS. Nguyễn Đức Cƣờng Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Địa điểm: Phòng …., Nhà …. - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Số: 77 Nguyễn Chí Thanh, Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội Thời gian: vào hồi ….. giờ …. ngày …. tháng …. năm 20…. Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
  3. MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Giáo dục pháp luật là một hoạt động có vai trò to lớn đối với sự phát triển toàn diện của Việt Nam, trong đó có việc hình thành ý thức pháp luật và văn hóa pháp lý trong nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Trong giai đoạn hiện nay, nước ta đang trong thời kỳ hội nhập thì việc giáo dục pháp luật cho các đối tượng nói chung và cho sinh viên trường đại học, cao đẳng nói riêng đã được coi là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu. Các trường học đã xác định đây là một hoạt động giáo dục quan trọng, cụ thể, không thể thiếu và gắn bó hữu cơ với hoạt động giáo dục nói chung, mang tính định hướng, có tổ chức, có chủ đích của các chủ thể giáo dục pháp luật. Thông qua các hoạt động giáo dục chính khóa và ngoại khóa, bằng các phương pháp giáo dục khác nhau nhằm trang bị tri thức pháp luật cơ bản, định hướng, phát triển nhân cách và tư cách công dân, nâng cao nhận thức, góp phần điều chỉnh hành vi, hình thành thói quen tự giác xử sự đúng pháp luật, có ý thức tuân thủ pháp luật và có tri thức pháp luật về chuyên môn nghiệp vụ, ngành nghề lĩnh vực mình được đào tạo. Thực tiễn cho thấy, giáo dục pháp luật trong các nhà trường, đặc biệt trong các trường đại học và cao đẳng đã góp phần đào tạo nguồn nhân lực, hình thành một cách vững chắc những thế hệ công dân đáp ứng những yêu cầu của xã hội hiện tại và tương lai. Do đó, trong đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước thường xuyên quan tâm đến hoạt động này thông qua việc ban hành các loại nghị quyết, chỉ thị, trong đó xác định rõ muốn xây dựng và nâng cao ý thức pháp luật cho nhân dân cần đưa việc giáo dục pháp luật vào các trường học, các cấp học, từ phổ thông đến đại học, trung học chuyên nghiệp cùng toàn thể nhân dân. Nghị quyết số 08 - NQ/TW ngày 02 tháng 01 năm 2002 của Bộ Chính trị về một số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới chỉ rõ cần: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật với 1
  4. nhiều hình thức phong phú, sinh động, đặc biệt là thông qua các phiên toà xét xử lưu động và bằng những phán quyết công minh để tuyên truyền, nâng cao ý thức pháp luật cho cán bộ và nhân dân. Chỉ thị số 32 - CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác PBGDPL, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân đã khẳng định: “Phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, là nhiệm vụ của toàn bộ hệ thống chính trị đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng”. Văn kiện Đại hội Đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ VII cũng nhấn mạnh: “coi trọng công tác giáo dục tuyên truyền, giải thích pháp luật, đưa việc dạy pháp luật vào hệ thống các trường của Đảng, của Nhà nước (kể cả các trường phổ thông, đại học) của các đoàn thể nhân dân”. Trên tinh thần ấy, các cơ quan chức năng đã phối hợp, từng bước triển khai việc đưa phổ biến, giáo dục pháp luật vào các trường học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Đổi mới chương trình, mục tiêu giáo dục ở các hệ đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và dạy nghề. Trong các chương trình chính khóa, phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhà trường được thực hiện thông qua việc dạy và học các môn học pháp luật; pháp luật đại cương hoặc lồng ghép, tích hợp vào các môn học có liên quan. Bên cạnh đó, phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh, sinh viên được nhà trường thực hiện thông qua các hoạt động ngoại khóa, giáo dục ngoài giờ lên lớp. Trong thời kỳ hiện nay, có rất nhiều học sinh, sinh viên có ý chí vươn lên trong học tập, có hoài bão khát khao lớn. Tuy nhiên, dưới tác động của nền kinh tế thị trường, kinh tế mở cửa, sự du nhập của nhiều nền văn hóa và do nhiều nguyên nhân khác, hành vi lệch chuẩn của thanh thiếu niên có xu hướng ngày càng tăng. Hiện tượng vi phạm pháp luật, đặc biệt là pháp luật hình sự ngày càng trở thành những vấn đề nhức nhối của xã hội. Một số hành vi vi phạm pháp luật của sinh viên khiến gia đình và xã hội lo lắng như: vi phạm giao thông, đua xe trái phép, cờ bạc, rượu 2
  5. chè, quay cóp bài… có lối sống hưởng thụ, chạy theo đồng tiền, xa hoa, lãng phí, lười lao động và học tập dẫn đến những hành vi đặc biệt nguy hiểm cho xã hội như: cướp của, giết người, hiếp dâm.... Những hành vi ấy là hậu quả của giáo dục không đồng bộ giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Bên cạnh đó, trong thời gian khá dài, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho sinh viên còn hạn chế, chưa thực sự được quan tâm dẫn tới tình trạng vi phạm pháp luật trong giới trẻ nói chung và sinh viên nói riêng có chiều hướng gia tăng. Một tỷ lệ không nhỏ học sinh, sinh viên còn hiểu về pháp luật một cách sơ sài, hời hợt. Nhiều sinh viên coi các môn học pháp luật trong trường đại học, cao đẳng chỉ là môn học phụ, thậm chí có những sinh viên chưa phân biệt được hành vi hợp pháp với hành vi không hợp pháp, giữa các loại vi phạm pháp luật hành chính, dân sự, hình sự… dẫn đến hành vi vi phạm pháp luật một cách đáng tiếc. Mặc dù những hạn chế nêu trên do nhiều nguyên nhân khác nhau tác động nhưng trong đó không thể không kể đến việc nhận thức về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở một số trường chưa đúng mức; chương trình nội dung giáo dục pháp luật cho sinh viên còn dàn trải, chưa thống nhất; hình thức và phương thức giáo dục còn chậm đổi mới; hoạt động giáo dục ngoại khóa còn đơn điệu, thiếu hấp dẫn; đội ngũ nhà giáo và cán bộ làm công tác giáo dục pháp luật còn thiếu cả về số lượng và chất lượng. Thể hiện ở vấn đề năng lực của một số cán bộ, giảng viên chưa đáp ứng được nhu cầu trong công việc; cơ chế phối hợp giữa các chủ thể giáo dục pháp luật còn thiếu đồng bộ… chính vì những lý do trên mà tôi chọn đề tài: “Tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai” để đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và ý thức pháp luật nói riêng cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Phổ biến giáo dục pháp luật luôn giữ vị trí quan trọng trong đời sống xã hội. Đặc biệt, trong công cuộc đổi mới của nước ta hiện nay, 3
  6. hoạt động phổ biến giáo dục pháp luật càng có vai trò quan trọng trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đây là một trong những nội dung mà các nhà khoa học pháp lý đặc biệt quan tâm. Thể hiện qua các công trình nghiên cứu như: - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về giáo dục pháp luật trong thời ký đổi mới. Đề tài khoa học cấp Bộ, mã số 92 - 98 - 223 - ĐT của viện nghiên cứu khoa học pháp lý - Bộ Tư pháp. - Bànvề giáo dục pháp luật, của tác giả Trần Ngọc Đường và Dương Thanh Mai. - Giáo dục pháp luật trong các trường trung học chuyên nghiệp và dạy nghề ở nước ta hiện nay, Luận án Phó tiến sĩ của Đinh Xuân Thảo, 1996. - Xây dựng ý thức và lối sống pháp luật, do GS.TSKH Đào Trí Úc chủ biên, 1995. - Vai trò của pháp luật trong quá trình hình thành nhân cách, Nxb Tư pháp, Hà Nội. - Đổi mới giáo dục pháp luật hệ đào tạo trung học chính trị ở nước ta hiện nay, Luận văn thạc sỹ của Nguyễn Ngọc Hoàng, 2000. - Mối quan hệ giữa pháp luật và đạo đức trong quản lý xã hội ở nước ta, Đề tài khoa học cấp Bộ, Hoàng Thị Kim Quế chủ nhiệm, năm 2002. - Vai trò của pháp luật trong quá trình hình thành nhân cách, Nguyễn Đặng Đình Lục, Nxb Tư pháp, Hà Nội, năm 2005. - “Sự hình thành ý thức pháp luật và giải pháp nâng cao ý thức pháp luật ở nước ta trong thời kỳ đổi mới” - Đào Duy Tấn, Nxb Chính trị Quốc gia, 2004; - “Giáo dục pháp luật cho học viên ở trường bồi dưỡng nghiệp vụ công an nhân dân” - Luận văn thạc sĩ của Nguyễn Tiến Công, 2013; - “Chất lượng giáo dục pháp luật cho học viên ở trường sỹ quan lục quân 1 - Quân đội nhân dân Việt Nam” - Luận văn thạc sỹ của Trịnh Văn Hưng, 2014; 4
  7. Cho đến nay có rất nhiều đề tài nghiên cứu xung quanh vấn đề về tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên. Mỗi đề tài nghiên cứu, có các cách tiếp cận và mục tiêu khác nhau. Tuy nhiên, chưa có một tác giả nào nghiên cứu cơ bản về tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Vì vậy, luận văn là chuyên khảo nghiên cứu có hệ thống và tương đối hoàn thiện về tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích: Trên cơ sở phân tích lý luận và đánh giá thực trạng GDPL cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm bảo đảm tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai. Nhiệm vụ: Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận văn xác định các nhiệm vụ nghiên cứu như sau: - Nghiên cứu làm rõ cơ sở lý luận tổ chức thực hiện GDPL cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng. - Nghiên cứu, đánh giá về thực trạng tổ chức thực hiện GDPL cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai, chỉ ra kết quả, hạn chế và nguyên nhân - Đề xuất các quan điểm, giải pháp bảo đảm tổ chức thực hiện GDPL cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai hiện nay. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Luận văn tập trung nghiên cứu về tổ chức thực hiện GDPL cho sinh viên các trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai dưới góc độ Quản lý Hành chính công. - Phạm vi nghiên cứu: Công tác tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học và cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai trong khoảng 10 năm trở lại đây. 5
  8. 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp luận: Luận văn được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận là lý luận Mác - Lê nin với phép biện chứng duy vật khoa học và biện chứng khoa học lịch sử, tư tưởng Hồ Chí Minh và vận dụng những quan điểm cơ bản của Đảng Cộng sản Việt Nam về việc đề cao vai trò của pháp luật trong xây dựng nhà nước pháp quyền; đề cao nhân tố con người, đào tạo con người phát triển toàn diện phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước. - Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể: phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh, lịch sử - cụ thể; phương pháp khảo sát thực tế… 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận có liên quan đến hoạt động tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên, chỉ rõ đặc thù của GDPL cho sinh viên trường đại học, cao đẳng. - Luận văn có giá trị tham khảo đối với các cơ quan nhà nước, các trường đại học, cao đẳng trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện GDPL cho cho sinh viên nói chung, sinh viên trường đại học, cao đẳng nói riêng. - Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong công tác nghiên cứu, giảng dạy về GDPL tại các cơ sở đào tạo, nghiên cứu pháp luật. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, nội dung của đề tài gồm 03 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng Chương 2: Thực trạng tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai Chương 3: Quan điểm và giải pháp bảo đảm giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai. 6
  9. Chƣơng 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO SINH VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG 1.1. Quan niệm về giáo dục pháp luật cho sinh viên trƣờng đại học, cao đẳng 1.1.1. Khái niệm, đặc điểm sinh viên các trường đại học, cao đẳng Sinh viên là người học tập tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp. Ở đó họ được truyền đạt kiến thức bài bản về một ngành nghề, chuẩn bị cho công việc sau này của họ. Họ được xã hội công nhận qua những bằng cấp đạt được trong quá trình học. Xét dưới góc độ đối tượng để giáo dục pháp luật thì sinh viên các trường đại học, cao đẳng có các đặc điểm cơ bản sau: Một là, sinh viên hầu hết có động cơ học tập, rèn luyện đúng đắn và xu hướng nghề nghiệp rõ ràng, có khả năng nhận thức nhanh. Hai là, sinh viên các trường đại học, cao đẳng là một nhóm xã hội dân cư có tính phức hợp rất cao, hàm chứa trong đó nhiều sự đa dạng về độ tuổi, giới tính, tâm linh và các mô hình ứng xử và lựa chọn xã hội .... Ba là, tính trẻ, năng động, ưa thử nghiệm và dễ phạm sai lầm và xung đột với thế hệ đi trước cũng là đặc điểm chung của sinh viên các trường đại học, cao đẳng ở mọi thời đại, mọi quốc gia - dân tộc. Bốn là, sinh viên được học tập, rèn luyện trong môi trường chính quy, mẫu mực, hoạt động trong hệ thống tổ chức hết sức chặt chẽ. 1.1.2. Khái niệm và đặc điểm giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng 1.1.2.1. Khái niệm Giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng là hoạt động có định hướng, có tổ chức, có chủ định của chủ thể GDPL, tác động 7
  10. một cách có hệ thống và thường xuyên, tinh thần, nội dung pháp luật nhằm mục đích giúp cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng hiểu và hình thành ở họ tri thức pháp luật, tình cảm pháp lý và hành vi phù hợp với các đòi hỏi của các quy định pháp luật hiện hành. 1.1.2.2. Đặc điểm Một là, giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trước hết là một bộ phận của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Hai là, giáo dục pháp luật đối với sinh viên các trường đại học, cao đẳng có mối liên hệ chặt chẽ với công tác xây dựng, thực hiện pháp luật. Ba là, quá trình giáo dục được tiến hành trong một trật tự nghiêm túc, đây là điều kiện tiên quyết trong giáo dục của nhà trường, có tác động mạnh mẽ đến việc hình thành ở sinh viên ý thức kỷ luật, tính tổ chức và tinh thần đoàn kết cao. Bốn là, giáo dục pháp luật đối với sinh viên các trường đại học, cao đẳng đòi hỏi phải sự dụng các phương pháp, hình thức giáo dục pháp luật phù hợp với trình độ, sự phát triển của khoa học công nghệ, đặc điểm về nhận thức, lối sống, văn hóa của sinh viên các trường đại học, cao đẳng. Năm là, nội dung giáo dục pháp luật trong các trường đại học, cao đẳng là truyền đạt những kiến thức pháp luật và các quy định của hệ thống pháp luật hiện hành, đặc biệt là những kiến thức pháp luật về lĩnh vực quốc phòng, an ninh, bồi dưỡng tình cảm và hành vi hợp pháp cho sinh viên. 1.1.3. Mục đích của giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng Thứ nhất, hình thành và từng bước mở rộng hệ thống tri thức pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng. Thứ hai, hình thành, bồi dưỡng, phát triển niềm tin pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng. 8
  11. Thứ ba, giáo dục ý thức nhân cách, rèn luyện thói quen, hành vi tuân thủ pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng. 1.1.4. Vai trò của giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng Một là, GDPL trang bị cho sinh viên hệ thống tri thức về pháp luật đồng thời bồi dưỡng tình cảm và thói quen tuân thủ pháp luật ở sinh viên. Hai là, GDPL cho sinh viên góp phần quan trọng xây dựng nếp sống chính quy, môi trường văn hóa lành mạnh và xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, nhà trường chính quy, tiên tiến, mẫu mực. Ba là, GDPL góp phần nâng cao ý thức pháp luật của sinh viên. Bốn là, GDPL cho sinh viên góp phần trực tiếp ngăn ngừa, khắc phục sự suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống, chống văn hóa xấu độc, vi phạm pháp luật, hoàn thiện nhân cách người sinh viên. 1.1.5. Nội dung giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng - Quy định của Hiến pháp và văn bản quy phạm pháp luật, trọng tâm là các quy định của pháp luật về dân sự, hình sự, hành chính, hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, đất đai, xây dựng, bảo vệ môi trường, lao động, giáo dục, y tế, quốc phòng, an ninh, giao thông, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan Nhà nước, cán bộ, công chức, các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành. - Các điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, các thỏa thuận quốc tế. - Ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật; ý thức bảo vệ pháp luật; lợi ích của việc chấp hành pháp luật; gương người tốt, việc tốt trong thực hiện pháp luật. - Những kiến thức cơ bản về nhà nước và pháp luật, tổ chức bộ máy nhà nước, thực thi pháp luật, cơ chế bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; 9
  12. - Các quy định, trình tự, thủ tục liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của chính quyền cơ sở; - Các trình tự, thủ tục pháp lý để bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp và thực hiện các nghĩa vụ của công dân, đặc biệt là các trình tự, thủ tục liên quan đến giải quyết khiếu nại, tố cáo; quy chế tiếp công dân; quy chế dân chủ cơ sở; - Cập nhật những thông tin pháp luật mới ban hành, đặc biệt là những thông tin pháp luật liên quan trực tiếp và mật thiết đến hoạt động của chính quyền cấp cơ sở, các văn bản quy phạm pháp luật của địa phương. - Cập nhật những thông tin pháp luật; Những quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về pháp luật ở địa phương. 1.2. Quan niệm về tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trƣờng đại học, cao đẳng 1.2.1. Khái niệm tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng Tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng là hoạt động có tính định hướng được tổ chức chặt chẽ, khoa học theo một hệ thống thống nhất, cung cấp kiến thức pháp luật, bồi dưỡng tình cảm và hành vi hợp pháp nhằm hình thành cho sinh viên ý thức pháp luật, tình cảm pháp luật đúng đắn, tuân thủ pháp luật và tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật. 1.2.2. Chủ thể tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng Nhóm 1: Đội ngũ lãnh đạo, quản lý trong các trường đại học, cao đẳng chịu trách nhiệm về tổ chức quản lý hành chính, xây dựng chương trình học liệu, triển khai các kế hoạch tổ chức thực hiện GDPL. Nhóm 2: Đội ngũ giáo viên, báo cáo viên: gồm những người có trình độ pháp luật cơ bản, chuyên sâu, có năng lực và khả năng sư 10
  13. phạm. Đây là lực lượng chính làm công tác giảng dạy pháp luật trong các nhà trường đại học, cao đẳng. Nhóm 3: Đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, cán bộ đoàn, hội viên của các tổ chức quần chúng... Tuy họ không có trình độ chuyên môn sâu về luật và ho cũng không phải là những người chuyên làm công tác giáo dục nhưng họ được tập huấn hàng năm theo các chuyên đề về GDPL. Hơn nữa, trong quá trình thực hiện chức trách và nhiệm vụ của mình, họ có nghĩa vụ phải tìm hiểu pháp luật nên có khả năng truyền đạt những nội dung phù hợp với đối tượng sinh viên. * Yêu cầu đối với chủ thể tổ chứcthực hiện giáo dục pháp luật Một là, có kiến thức pháp lý nhất định. Hai là, có pháp luật. Ba là, có khả năng hoà đồng và giao tiếp. Bốn là, biết tích luỹ tư liệu, kiến thức. 1.2.3. Hình thức tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng Hình thức tổ chức giáo dục pháp luật có thể hiểu là những hoạt động cụ thể do chủ thể giáo dục pháp luật sử dụng hoặc tổ chức ra nhằm chuyển tải nội dung giáo dục pháp luật đến với đối tượng giáo dục pháp luật. Có thể phân chia các hình thức đó như sau: - Các hình thức tổ chức thực hiện GDPL chung: Đây là hình thức trong đó chủ thể tổ chức thực hiện GDPL trên cơ sở nhiệm vụ, nội dung GDPL cụ thể của các trường để tiến hành tổ chức, sắp xếp các hoạt động GDPL chung cho tập thể sinh viên, như dạy và học pháp luật, tổ chức các buổi diễn đàn trao đổi tập thể theo chuyên đề, tổ chức sinh hoạt tập thể (buổi chào cờ, sinh hoạt đơn vị, …). 11
  14. - Các hình thức tổ chức thực hiện GDPL riêng: Đây là hình thức tổ chức các buổi gặp gỡ giữa chủ thể giáo dục với từng sinh viên để trao đổi, đối thoại về những nội dung pháp luật với mục đích giáo dục trực tiếp cho từng sinh viên cụ thể. 1.1.4. Phương pháp tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng Phương pháp tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật là hệ thống những cách thức tác động của chủ thể giáo dục nhằm hình thành ở sinh viên ý thức tuân thủ pháp luật, có năng lực xử lý hiệu quả các tình huống pháp luật nảy sinh trong cuộc sống. Để quá trình giáo dục pháp luật cho sinh viên đạt được chất lượng cao, trường đại học, cao đẳng sử dụng các phương pháp giáo dục pháp luật phong phú và đa dạng khác nhau nhưng có thể phân thành các nhóm cơ bản sau: - Thuyết phục - Phương pháp giảng dạy pháp luật (truyền thống và hiện đại) - Phương pháp động viên, khuyến khích, bắt buộc xử phạt. 1.3. Các yếu tố bảo đảm tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên trƣờng đại học, cao đẳng 1.3.1. Ý thức trách nhiệm, năng lực tổ chức thực hiện của chủ thể làm công tác giáo dục pháp luật 1.3.2. Trình độ học vấn, khả năng tiếp nhận thông tin, kiến thức pháp luật của sinh viên 1.3.3. Khung chương trình, giáo trình, nội dung, hình thức và phương pháp giáo dục pháp luật 1.3.4. Cơ sở vật chất phục vụ công tác giáo dục pháp luật của nhà trường 12
  15. Chƣơng 2 THỰC TRẠNG TỔ CHỨC THỰC HIỆN GIÁO DỤC PHÁP LUẬT CHO SINH VIÊN TRƢỜNG ĐẠI HỌC, CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH LÀO CAI 2.1. Khái quát chung các trƣờng đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai và đặc thù sinh viên các trƣờng đại học, cao đẳng 2.1.1. Khái quát các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai Lào Cai là tỉnh biên giới phía Bắc có vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển kinh tế xã hội với cửa khẩu quốc tế Lào Cai, các khu du lịch nghỉ mát nổi tiếng Sa Pa, Bắc Hà. Hệ thống giao thông phát triển đồng bộ và là nhịp cầu nối giữa các nước ASEAN với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc). Với cơ chế chính sách mở cửa, thông thoáng, thu hút đầu tư trong và ngoài nước, nhiều lao động từ các địa phương khác nhập cư làm ăn sinh sống… đã tạo cho Lào Cai một diện mạo mới trong việc phát triển kinh tế xã hội. Tuy nhiên song hành với đó là các TNXH cũng diễn biến phức tạp và có chiều hướng gia tăng. Tình trạng lợi dụng con đường du lịch để hoạt động buôn bán và sử dụng chất ma tuý đang diễn ra hết sức tinh vi. Bên cạnh đó còn tồn tại tập quán trồng và hút thuốc phiện của bà con dân tộc, nhất là ở vùng sâu, vùng xa… Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Lào Cai có 04 trường đại học, cao đẳng, bao gồm: - 01 phân hiệu Đại học của trường Đại học Thái Nguyên tại tỉnh Lào Cai được thành lập theo quyết định số: 6189/QĐ - BGDĐT ngày 24/12/2015 của Bộ giáo dục và Đào tạo. - 03 trường cao đẳng bao gồm: + Trường Cao đẳng sư phạm Lào Cai 13
  16. + Trường Cao đẳng Lào Cai + Trường Cao đẳng Cộng đồng Lào Cai 2.1.2. Đặc thù sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai Là lực lượng đáng kể trong tổng số thanh niên Lào Cai, sinh viên trường đại học, cao đẳng gồm cả nam và nữ. Tuy nhiên, tỷ lệ sinh viên nữ chiếm khá cao, như: trường như Cao đẳng Lào Cai nữ chiếm 55 - 65%; Cao đẳng Cộng đồng Lào Cai nữ chiếm 72%; Cao đẳng Sư phạm Lào Cai nữ chiếm 91%. Về tình hình tư tưởng sinh viên trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai đại đa số được giữ ổn định, có bước chuyển biến mới trong nhận thức và ý thức chính trị. Sinh viên các trường đại học, cao đẳng chịu tác động của nhiều yếu tố: môi trường kinh tế, xã hội, văn hóa; quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa; quá trình xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; đạo đức, nếp sống và giá trị truyền thống dân tộc, truyền thống cách mạng. Hầu hết sinh viên thể hiện thể hiện sự tin tưởng vào đường lối và sự lãnh đạo của Đảng bằng những việc làm thiết thực. Tuy nhiên tệ nạn xã hội, đặc biệt là tệ nạn ma tuý trong sinh viên các trường đại học, cao đẳng vẫn diễn ra hết sức phức tạp. 2.2. Thực tiễn tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trƣờng đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai 2.2.1. Chủ thể tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai - Về đội ngũ cán bộ giảng dạy các môn học Pháp luật Trong những năm qua trường Cao đẳng sư phạm Lào Cai luôn chú trọng nâng cao hiệu quả công tác giáo dục pháp luật trong nhà trường thông qua việc nâng cao chất lượng, hiệu quả giảng dạy học phần Pháp luật đại cương (hệ Cao đẳng), giáo dục pháp luật (hệ Trung cấp) và 14
  17. công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho học sinh, sinh viên gắn với hoạt động của các tổ chức chính trị xã hội trong và ngoài nhà trường. Đặc biệt, trường Cao đẳng Cộng đồng Lào Cai đã thành lập Khoa Pháp lý thuộc trường với 09 giảng viên (02 thạc sỹ, 05 đang học thạc sỹ, 02 cử nhân). - Về đội ngũ cán bộ khác tham gia hoạt động giáo dục pháp luật Hiện nay, trong các trường đại học, cao đẳng, đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục gồm cán bộ các phòng, như: Công tác học sinh sinh viên lý chưa thực sự thấy rõ vai trò, tác dụng to lớn của công tác phổ biến, tổ chức thực hiện GDPL, quản lý sinh viên bằng pháp luật; trình độ, năng lực giáo dục, quản lý sinh viên bằng pháp luật chưa đáp ứng với chức trách, nhiệm vụ được giao. 2.2.2. Về nội dung tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai 2.2.2.1. Về công tác tổ chức xây dựng chương trình học tập Trong chương trình đào tạo, sinh viên được học tập môn học Nhà nước và Pháp luật. Nhìn chung, việc vây dựng nội dung chương trình giảng dạy môn học Nhà nước và pháp luật ở các trường đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu chung. Về việc tổ chức triển khai thực hiện chương trình, các trường gặp rất nhiều khó khăn, nhất là chưa biên soạn được giáo trình riêng. Chính vì thế, nên phần lớn giáo viên giảng dạy môn học nhà nước và pháp luật chuẩn bị bài giảng, soạn giáo án chủ yếu dựa vào giáo trình của trường Đại học Quốc gia hoặc trường Đại học Luật Hà Nội. Việc bố trí môn học này có lúc, có trường hợp chưa hợp lý, chưa phù hợp với quá trình nhận thức, với sự kế thừa kiến thức của các môn học khác, đặc biệt là các môn lý luận cơ bản của Chủ nghĩa Mác - Lênin. 15
  18. Nhằm mở rộng những tri thức phổ thông, lý luận cơ bản về Nhà nước và pháp luật và một số kiến thức về pháp luật thực định liên quan đến đời sống lao động, sản xuất của công dân, nâng cao văn hoá pháp lý cho người học. Trường Cao đẳng Cộng đồng Lào Cai đã xây dựng môn học bắt buộc cho tất cả mọi sinh viên, đó là môn Pháp luật, một số môn cơ sở như: Môn Luật kinh tế trong hệ cao đẳng kế toán; môn luật Hành chính trong mã ngành cao đẳng quản trị văn phòng, các chương trình đào tạo cụ thể như sau: Ngoài ra trường Cao đẳng Cộng đồng Lào Cai còn thiết kế chương trình trung cấp ngành Dịch vụ pháp lý để đào tạo người học trở thành cán bộ pháp luật có thể làm tốt công tác Tư pháp cấp xã, cán bộ làm việc trong cơ quan Thi hành án dân sự cấp huyện và cấp tỉnh, cán bộ giúp việc Văn phòng luật sư, Văn phòng công chứng, cán bộ tư vấn pháp luật cho doanh nghiệp, các chức danh chuyên môn và lãnh đạo của chính quyền cơ sở…. 2.2.2.2. Nội dung giáo dục pháp luật Một là giáo dục kiến thức cơ bản về Nhà nước và pháp luật. 2.2.3. Về hình thức tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Các hình thức, chương trình đã thống nhất, nội dung đã tương đối phù hợp với đối tượng giáo dục là sinh viên, hệ thống tài liệu, sách đã được biên soạn khá công phu. Công tác giáo dục pháp luật sinh viên các trường trong thời gian qua luôn gắn giáo dục pháp luật với giáo dục đạo đức, giáo dục văn hoá truyền thống và bồi dưỡng, rèn luyện ý thức tự nguyện, tự giác tìm hiểu, chấp hành pháp luật. Công tác giáo dục pháp luật của các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh đã được tiến hành đồng bộ với việc tổ chức thực hiện pháp luật và cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm 16
  19. gương đạo đức Hồ Chí Minh” cho sinh viên. Do đó, công tác giáo dục pháp luật đã mang lại những kết quả tích cực, nhận thức pháp luật của sinh viên đã nâng cao, ý thức chấp hành pháp luật trong sinh viên đã có nhiều chuyển biến. Công tác rèn luyện của HSSV được quan tâm triển khai thường xuyên, tổ chức đánh giá đúng quy định. 2.2.4. Về phương pháp tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh - Động viên sinh viên tích cực tự bồi dưỡng nâng cao trình độ hiểu biết về pháp luật. - Phương pháp thuyết trình, diễn giảng 2.3. n các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai 2.3.1. Kết quả - Nhận thức được tầm quan trọng của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật nhằm nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho sinh viên đã tạo ra những chuyển biến tích cực trong hoạt động xây dựng pháp luật, công tác thi hành pháp luật cũng được quan tâm và chú trọng hơn; công tác giáo dục pháp luật được triển khai khá đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm với nhiều hình thức phong phú đã góp phần nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật của sinh viên các trường đại học, cao đẳng. - Chủ thể thực hiện công tác giáo dục pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai ngày càng được tăng cường về số lượng và chất lượng, thường xuyên được tham gia các lớp tập huấn, nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng tuyên truyền đáp ứng được các yêu cầu đổi mới và phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay. Có thể nói, đội ngũ thực hiện giáo dục pháp luật đã thực sự có những bước trưởng 17
  20. thành, chuyên nghiệp hơn có trình độ cao hơn và đem lại những thành công đáng kể trong việc nâng cao ý thức chấp hành pháp luật cho sinh viên trường đại học, cao đẳng tại Lào Cai. - Nội dung, hình thức tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật ngày càng đa dạng về thể loại, phong phú về nội dung mở rộng trong phạm vi, đổi mới về phương pháp và sát với thực tiễn từng trường tạo sức lan tỏa, thuyết phục cao hơn trong sinh viên. Đa số sinh viên có thói quen, hành vi tự giác chấp hành nghiêm pháp luật Nhà nước, các quy chế, quy định của nhà trường. Trong quá trình học tập, rèn luyện tại nhà trường, trình độ kiến thức pháp luật của sinh viên ngày càng được nâng lên, các chế độ quy định của nhà trường được quán triệt và chấp hành nghiêm. - Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác giáo dục pháp luật được quan tâm đầu tư, năm sau cao hơn năm trước. Kinh phí chi cho hoạt động giáo dục pháp luật được quản lý chặt chẽ và sử dụng hiệu quả hơn. Công tác tổ chức thực hiện giáo dục pháp luật đối với sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã định hướng về tư tưởng, nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật, nội quy, quy định của sinh viên, góp phần giảm tỷ lệ vi phạm pháp luật và các tệ nạn xã hội. Hoạt động này còn khơi dậy ở sinh viên ý thức trách nhiệm, lòng nhiệt huyết đối với sự phát triển chung của Nhà trường, sự tin tưởng của gia đình và xã hội; nâng cao bản lĩnh chính trị góp phần cùng Nhà trường thực hiện tốt phương châm “Sống và làm việc theo hiến pháp, pháp luật”. 2.3.2. Những hạn chế Thứ nhất, về tổ chức và đội ngũ nhân sự làm công tác giáo dục pháp luật cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh Lào Cai Thứ hai, hạn chế về nội dung và hình thức, phương pháp giáo dục pháp luật đối với sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh. Thứ ba, Sở Tư pháp - Cơ quan thường trực của Hội đồng phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh Lào Cai vẫn chưa hoàn thiện chương trình giáo dục pháp 18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
11=>2