Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum

Chia sẻ: Tử Tử | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

77
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn nghiên cứu về thực trạng công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum trong thời gian qua, qua đó phân tích, đánh giá và đề xuất một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác quản lý đầu tư công từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Ngọc Hồi trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ BÙI MINH NHẬT QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NGỌC HỒI TỈNH KON TUM Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 60 34 04 10 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Đà Nẵng - Năm 2019
Công trình được hoàn thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Người hướng dẫn khoa học: TS. LÊ BẢO Phản biện 1: PGS. TS. Đào Hữu Hòa Phản biện 2: PGS. TS. Đỗ Ngọc Mỹ . Luận văn đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản trị kinh tế họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 10 tháng 3 năm 2019. Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin – Học liệu, Đại học Đà Nẵng; - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết chọn đề tài Huyện Ngọc Hồi là huyện miền núi, phía Tây Bắc tỉnh Kon Tum; có 47 km chiều dài đường biên giới tiếp giáp với 02 nước Lào và CamPuchia là nơi có Đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 14C, quốc Lộ 40 đi ngang qua, có tổng diện tích tự nhiên là 83.936 ha với dân số hơn 55.387 người với 17 dân tộc anh em sinh sống . Trong những năm vừa qua, kinh tế của huyện Ngọc Hồi đã đạt được nhiều bước phát triển đáng kể. Giai đoạn 2014-2017 từ nguồn vốn NSNN và nhiều nguồn vốn hợp pháp khác huyện Ngọc Hồi đã đầu tư 334 dự án với tổng số vón đầu tư 376.687 triệu đồng. Việc quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi cũng đã đạt nhiều tích cực, nhiều dự án đã được đầu tư xây dựng hoàn thành góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế của huyện. Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đạt được công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: việc thực hiện quy hoạch, công tác lập kế hoạch chưa đảm bảo, công tác quản lý và giám sát chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của huyện; một số dự báo nguồn lực trong công tác lập kế hoạch chưa sát với thực tế dẫn đến quy hoạch treo, nhiều dự án kéo dài do thiếu vốn gây nợ đọng trong xây dựng cơ bản. Công tác quản lý đầu tư, quản lý chất lượng còn nhiều yếu kém, chất lượng một số dự án còn thấp, hiệu quả chưa cao. Việc huy động các nguồn vốn đầu tư còn hạn chế. Với những thực trạng như trên yêu cầu cần phải có những nghiên cứu toàn diện nhằm điều chỉnh, hoàn thiện công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đầu tư công trên địa bàn huyện nhằm gia tăng hiệu quả của các nguồn vốn đầu tư, trách gây thất thoát, lãng phí ngân sách. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện nay chưa có công trình nào nghiên cứ về vấn đề này ở huyện Ngọc
2 Hồi.Vì thế là một cán bộ làm việc tại cơ quan cấp phát và quyết toán vốn đầu tư địa bàn huyện, nhận thấy sự cần thiết của vấn đề phải tăng cường hiệu quả công tác quản lý đầu tư công nên tôi đã chọn hướng nghiên cứu “Quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi tỉnh Kon Tum” làm đề tài cho luận văn chuyên ngành Quản lý kinh tế của mình. Với đề tài này, hy vọng sẽ góp phần làm tăng hiệu lực và hiệu quả của hoạt động quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi trong thời gian tới. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 2.1. Mục tiêu nghiên cứu tổng quát Luận văn nghiên cứu về thực trạng công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum trong thời gian qua, qua đó phân tích, đánh giá và đề xuất một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác quản lý đầu tư công từ ngân sách Nhà nước trên địa bàn huyện Ngọc Hồi trong thời gian tới. 2.2. Mục tiêu nghiên cứu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý đầu tư công - Đánh giá thực trạng quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum. - Đề xuất các giải pháp phù hợp với thực tế nhằm hoàn thiện công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi trong thời gian tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Các cơ sở lý luận và thực tiễn liên quan đến quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi. - Phạm vi nghiên cứu: Công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum + Về thời gian: Đánh giá thực trạng quản lý đầu tư công trong
3 khoảng thời gian 2013-2017. Các giải pháp đề xuất có ý nghĩa trong những năm đến 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu + Dữ liệu thứ cấp: Tổng hợp các nguồn số liệu của cơ quan Thống kê huyện, Kho bạc Nhà nước, Phòng Tài chính Kế hoạch, Báo cáo cơ quan Thanh tra, Kiểm toán nhà nước, báo cáo của HĐND, UBND huyện… + Dữ liệu sơ cấp: Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua việc tiến hành điều tra trong khoảng tháng 10 năm 2018.Thu thập thông tin bằng phương pháp điều tra gửi bảng câu hỏi thu thập với số lượng 150 mẫu, đối tượng khảo sát và thu thập thông tin là người dân thụ hưởng trực tiếp từ các dự án đầu tư công, các cơ quan quản lý nhà nước, chủ đầu tư, các doanh nghiệp, các đơn vị có liên quan đến công tác đầu tư xây dựng trên địa bàn huyện Ngọc Hồi. 4.2. Phương pháp xử lý dữ liệu Các nguồn dữ liệu thứ cấp được tổng hợp, xử lý bằng các phương pháp như: phân nhóm, so sánh, phương pháp phân tổ thống kê, phương pháp nội suy, tổng hợp, phương pháp phân tích chỉ số, phương pháp tỷ lệ, … Các dữ liệu sơ cấp được xử lý dưới dạng min, max, mean, mode… cùng với một số kiểm định thống kê như: kiểm định phương sai, kiểm định sự khác biệt T-test… 4.3. Phương pháp phân tích Quá trình nghiên cứu tác giải sử dụng tổng hợp các phương pháp phân tích sau: - Phương pháp khảo cứu tài liệu: Để tổng hợp và hệ thống hoá các cơ sở lý thuyết và hệ thống các văn bản pháp quy của Nhà nước,
4 các nghiên cứu khoa học để phân tích, làm rõ về lý luận và thực tiễn về đầu tư công hiện nay. - Phân tích thống kê: sử dụng phương pháp phân tích dãy số biến động theo thời gian và phương pháp phân tích tương quan. - Phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh: Dựa trên các tài liệu thứ cấp được thu thập từ số liệu Chi cục thống kê huyện, các báo cáo của HĐND, UBND huyện, để phân tích, làm rõ những thực trạng về quản lý vốn đầu tư công từ ngân sách. 5. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Hiện nay, công tác quản lý đầu tư công ở nước ta được thực hiện theo Luật đầu tư công, Luật đấu thầu và các văn bản hướng dẫn hiện hành. Do đó, trong quá trình thực hiện đề tài này, tác giả đã tham khảo một số tài liệu trong nước để phục vụ nghiên cứu như sau: - Phan Huy Đường (2015), Giáo trình “QLNN về kinh tế”, NXB Đại học Quốc gia Hà Nội. QLNN về kinh tế là môn khoa học có đối tượng nghiên cứu là các quy luật và các vấn đề mang tính quy luật về sự ra đời, hình thành, tác động qua lại của các mối quan hệ, giữa các thực thể có liên quan đến các hoạt động kinh tế và quản lý kinh tế của một quốc gia. Giáo trình QLNN về kinh tế được biên soạn trên cơ sở đúc kết lý luận và thực tiễn QLNN về kinh tế trong nền kinh tế thị trường hiện đại và trong quá trình đổi mới nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam. Giáo trình đã khái quát hóa các khái niệm, phạm trù, các yếu tố, bộ phận cấu thành, các chức năng, nguyên tắc, phương pháp, tổ chức bộ máy, thông tin và quyết định quản lý, cán bộ, công chức QLNN về kinh tế. Tác giả đã kế thừa và chọn lọc những kiến thức từ các công trình nghiên cứu, các chuyên đề về QLNN và QLNN về kinh tế kết hợp với những vấn đề lý luận và thực tiễn mới
5 nảy sinh; giúp người đọc sẽ có cái nhìn rõ hơn về QLNN về kinh tế. - Lê Bảo (2015), Bài giảng “Kinh tế đầu tư” dành cho các lớp sau đại học. Đại học kinh tế Đà Nẵng. Tác giả đã nêu các vấn đề liên quan đến quản lý đầu tư như: thẩm định dự án, phân tích dự án, một số vấn đề trong công tác đầu thầu … Hoạt động đầu tư phát triển thường đòi hỏi một lượng vốn lớn, thời gian đầu tư và phát huy các kết quả đầu tư tương đối dài, phạm vi tác động của đầu tư phát triển rất rộng. Vì vậy trước một hoạt động đầu tư chúng ta phải chuẩn bị một cách khoa học, đầy đủ, chính xác nhằm đảm bảo sự thành công và nâng cao hiệu quả đầu tư. Tác giải nhận định, cần quản lý hiệu quả hoạt động đầu tư vì vốn đầu tư cho các dự án đầu tư trong nước và quốc tế là một nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế. Có nhiều công trình của các nhà kinh tế trong và ngoài nước đã nghiên cứu về quản lý Nhà nước về đầu tư công.Trong quá trình thực hiện đề tài, tác giả đã tham khảo, nghiên cứu một số tài liệu để phục vụ cho đề tài quản lý đầu tư công trên đại bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum như: - Nguyễn Minh Phong (2013), Nâng cao hiệu quả đầu tư công từ NSNN, Tạp chí Tài chính số 5 - 2013.Đầu tư công từ NSNN luôn chiếm vai trò quan trọng, nhất là trong phát triển cơ sở hạ tầng cả cấp quốc gia và địa phương. Hầu hết các dự án đầu tư công đều được phân cấp về địa phương quản lý nên hiệu quả của đầu tư công mang lại phụ thuộc vào năng lực và quyết định đầu tư của địa phương. Tác giải nêu lên một số giải pháp về nâng cao hiệu quả đầu tư công từ ngân sách Nhà nước như công tác đổi mới định hướng đầu tư công; rà soát và hòa thiện cơ sở pháp luật về đầu tư công; hoàn thiện cơ chế đánh giá hiệu quả và giám sát đầu tư công. - Nguyễn Thị Kim Chung (2017), “Thấy gì từ kinh nghiệm
6 quản lý đầu tư công tại Trung Quốc và Brazil?”.Tạp chí tài chính kỳ 1 tháng 4 năm 2017. Tác giả đã đưa ra kinh nghiệm quản lý đầu tư công tại Trung Quốc, Brazil vềquản lý đầu tư công được tiến hành theo các nội dung (từ hình thành những định hướng lớn trong chính sách đầu tư công cho đến việc thẩm định, lựa chọn, lập ngân sách, thực thi và đánh giá các dự án đầu tư cụ thể), nhằm đảo bảo hiệu quả và hiệu lực của đầu tư công, qua đó đạt được mục tiêu tăng trưởng và phát triển chung của nền kinh tế.Qua đó tác già nhận định ở một nước đang phát triển có tham vọng tăng trưởng cao như Việt Nam vai trò của đầu tư công lại càng có ý nghĩa quan trọng. - Hoàng Dương Việt Anh (2015), đề tài “Đổi mới và hoàn thiện chính sách đầu tư công cho vùng Trung Bộ vì mục tiêu phát triển nhanh và bền vững”. Học viện Khoa học xã hội. Tác giả đi sâu phân tích và đánh giá vai trò của đầu tư công trong mục tiêu phát triển nhanh, bền vững trên ba mặt kinh tế, xã hội và môi trường của vùng Trung Bộ. Qua đó, phát hiện những vấn đề phát triển nhìn từ góc độ phát triển nhanh và bền vững của vùng đặt ra cho chính sách đầu tư công; và cuối cùng, đề xuất giải pháp đổi mới và hoàn thiện chính sách đầu tư công tại đây. - Nguyễn Thụy Hải (2015), “Quản lý đầu tư công từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước tại tỉnh Hà Nam”, Đại học quốc gia Hà Nội. Luận văn đề cập khung lý thuyết để xác định các nhân tố tác động đến hiệu quả các dự án đầu tư công làm cơ sở cho việc nghiên cứu thực tế; đi sâu phân tích hiệu quả quản lý các dự án đầu tư công và hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công trên địa bàn thành phố và đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư công trên địa bàn thành phố. - Lê Bích Lan (2017), "Nợ đọng xây dựng cơ bản: Thực trạng
7 và giải pháp tháo gỡ”, Tạp chí Tài chính ngày 12/8/2017. Do nhiều nguyên nhân khác nhau khiến cho tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản của ngành Xây dựng tại các địa phương diễn ra khá phổ biến và khá nghiêm trọng. Nợ đọng xây dựng cơ bản không chỉ làm đau đầu các nhà quản lý, các nhà hoạch định chính sách mà còn gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các nhà thầu.Qua nghiên cứu tình hình thực tế, nguyên nhân dẫn tới tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản hiện nay, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm khắc phục tình trạng này. 7. Cấu trúc luận văn Ngời phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, các phụ lục đã kết cấu thành 3 chương. Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý đầu tư công Chương 2: Thực trạng công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum Chương 3: Hoàn thiện công tác quản lý đầu tư công trên địa bàn huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG 1.1. KHÁI QUÁT VỀ ĐẦU TƯ CÔNG VÀ QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG 1.1.1. Một số khái niệm a. Khái niệm Đầu tư công Theo PGS.TS Trần Đình Thiên - Viện Kinh tế Việt Nam: “Việc gia tăng vốn xã hội được gọi là đầu tư công. Việc tăng vốn xã hội thuộc chức năng của Chính phủ, vì vậy đầu tư công thường được
8 đồng nhất với đầu tư mà chính phủ thực hiện. Đầu tư công bao gồm: Đầu tư từ ngân sách (phân cho các Bộ ngành Trung ương, các địa phương); Đầu tư theo các chương trình hỗ trợ có mục tiêu (thường là các chương trình mục tiêu trung và dài hạn), cũng được thông qua trong kế hoạch ngân sách hằng năm, tín dụng đầu tư (vốn cho vay) của Nhà nước có mức độ ưu đãi nhất định; Đầu tư của các doanh nghiệp Nhà nước, mà phần vốn quan trọng của doanh nghiệp có nguồn gốc từ ngân sách Nhà nước”. “Theo giải thích từ ngữ tại quy định tại Luật Đầu tư công số 49/2014/QH13 ngày 18/06/2014 do Quốc hội ban hành thì: Đầu tư công là hoạt động đầu tư của Nhà nước vào các chương trình, dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và đầu tư vào các chương trình, dự án phục vụ phát triển kinh tế - xã hội” [18, tr.1-2]. b. Khái niệm quản lý đầu tư công “Quản lý đầu tư công là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người, của các cơ quan trong bộ máy nhà nước nhằm hỗ trợ các chủ đầu tư thực hiện đúng vai trò, chức năng, nhiệm vụ của người đại diện sở hữu nhà nước trong các dự án công, ngăn ngừa các ảnh hưởng tiêu cực của các dự án, kiểm tra, kiểm soát, ngăn ngừa các hiện tượng tiêu cực trong việc sử dụng vốn Nhà nước nhằm tránh thất thoát, lãng phí Ngân sách nhà nước; đảm bảo hoạt động đầu tư công đạt được tốt nhất mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội với chi phí thấp nhất. Chỉ khi đáp ứng được những yêu cầu này thì hoạt động quản lý đầu tư công mới được coi là có hiệu quả” [10, tr.19-36]. 1.1.2. Các công cụ để quản lý đầu tư công a. Công cụ pháp luật
9 Pháp luật là phương tiện để thể chế hoá các đường lối, chủ trương, chính sách của Nhà nước, làm cho đường lối đó có hiệu lực thi hành và bắt buộc chung trên toàn xã hội. Pháp luật thể hiện ý chí của Nhà nước và là công cụ để thực hiện các mệnh lệnh quản lý của Nhà nước. Pháp luật là do Nhà nước ban hành ra nên nó có giá trị bắt buộc tất cả phải tôn trọng và thực hiện đối với mọi tổ chức và cá nhân có liên quan trong xã hội, có phạm vi tác động rộng lớn, trên toàn lãnh thổ; đồng thời, pháp luật được Nhà nước đảm bảo thực hiện bằng nhiều biện pháp, từ khâu tuyên truyền, phổ biến, giáo dục, thuyết phục, động viên, khen thưởng,... tổ chức thực hiện cho đến áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước. Pháp luật là công cụ để cho Nhà nước kiểm tra, kiểm soát hoạt động của các tổ chức, các cơ quan, các nhân viên Nnhà nước và mọi người dân. b. Công cụ kế hoạch Kế hoạch đầu tư công là một thành tố gắn bó của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, các bộ ngành và địa phương. Kế hoạch đầu tư công được phân loại một cách rõ ràng theo từng tiêu chí cụ thể theo: cấp quản lý, nguồn vốn và thời hạn kế hoạch. Nhờ vậy, các kế hoạch đầu tư công sẽ đảm bảo tính toàn diện, thống nhất và cố kết, là điều kiện quan trọng để đảm bảo các nguồn lực đầu tư được huy động và phân bổ một cách có hiệu quả.Nếu hiểu kế hoạch này là danh mục các dự án được đề xuất theo thứ tự ưu tiên và phù hợp với khả năng cân đối nguồn vốn. c. Công cụ chính sách Chính sách là thuật ngữ dùng để chỉ một chuỗi các quyết định hoạt động của nhà nước nhằm giải quyết một vấn đề chung đang đặt ra trong đời sống kinh tế – xã hội theo mục tiêu xác định, Chính sách
10 là một trong những công cụ quan trọng mà Nhà nước sử dụng để thực hiện chức năng quản lý về đầu tư của mình. Mỗi chính sách cụ thể là một tập hợp các giải pháp nhất định để thực hiện các mục tiêu bộ phận trong quá trình đầu tư nhằm hướng tới đạt mục tiêu chung của quá trình tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội. Trong hệ thống các công cụ quản lý đầu tư công chính sách là công cụ năng động nhất, có độ nhạy cảm cao.Một hệ thống chính sách liên quan đến đầu tư đồng bộ, phù hợp với yêu cầu đầu tư phát triển của đất nước trong từng thời kỳ sẽ bảo đảm vững chắc cho sự vận hành và phát triển của nền kinh tế. 1.1.3. Nguyên tắc quản lý đầu tư công Các nguyên tắc về quản lý đầu tư công được quy định trong Luật đầu tư công 2014, bảo đảm cho việc quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư công để thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội một cách tập trung, hiệu quả cụ thể như sau: -“Tuân thủ các quy định của pháp luật về quản lý và sử dụng vốn đầu tư công”. - “Phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm của đất nước và quy hoạch có liên quan theo quy định của pháp luật về quy hoạch”. - “Thực hiện đúng tinh thần trách nhiệm và quyền hạn của cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động quản lý và sử dụng vốn đầu tư công”. - “Quản lý, sử dụng nguồn vốn đầu tư công theo đúng quy định đối với từng nguồn vốn; bảo đảm đầu tư không tràn lang, đồng bộ, chất lượng, tiết kiệm, hiệu quả và khả năng cân đối các nguồn lực; không gây thất thoát, lãng phí”. - “Bảo đảm công khai, minh bạch trong quá trình hoạt động
11 đầu tư công. Toàn bộ quá trình hoạt động đầu tư công phải được thực hiện công khai, minh bạch. - “Khuyến khích các tổ chức, cá nhân trực tiếp đầu tư hoặc đầu tư theo hình thức đối tác công tư vào dự án kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và cung cấp dịch vụ công’ 1.1.4. Vai trò của quản lý đầu tư công “Quản lý đầu tư công là sự tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực Nhà nước đối với các quá trình xã hội và hành vi hoạt động của con người, do các cơ quan trong hệ thống hành pháp và hành chính thực hiện nhằm hỗ trợ các chủ đầu tư thực hiện đúng vai trò, chức năng, nhiệm vụ của người đại diện sở hữu Nhà nước trong các dự án công, ngăn ngừa các ảnh hưởng tiêu cực của các dự án, kiểm tra, kiểm soát, ngăn ngừa các hiện tượng tiêu cực trong việc sử dụng vốn Nhà nước nhằm tránh thất thoát, lãng phí Ngân sách nhà nước” [10, tr.19-36]. Từ đó cho ta thấy đầu tư công có các vai trò sau: - Việc tăng cường quản lý đầu tư công có ý nghĩa hết sức to lớn trong quá trình thực hiện đầu tư công Việc đầu tư công cũng như quản lý đầu tư công một cách kém hiệu quả còn làm hạn chế hiệu quả đầu tư xã hội cũng như gia tăng các hệ quả khác như tăng sức ép lạm phát trong nước hay gây mất cân bằng vĩ mô, hạn chế - Quản lý đầu tư công tác động đến sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của địa phương, - Quản lý đầu tư công tạo điều kiện cạnh tranh lành mạnh trong quá trình thực hiện các dự án đầu tư công. - Quản lý đầu tư công nhằm quản lý vốn đầu tư của Nhà nước được sử dụng đúng mục đích, phát triển hài hòa giữa lợi ích kinh tế và xã hội.
12 - Thực hiện các biện pháp đảm bảo dự án thực hiện đúng tiến độ đề ra, ngăn ngừa các tiêu cực trong quá trình thực hiện đầu tư và sử dụng vốn đầu tư hiệu quả. 1.2. NỘI DUNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NGỌC HỒI 1.2.1. Lập, thẩm định và phê duyệt chủ trương, kế hoạch đầu tưcông Theo quy định của Luật Đầu tư công năm 2014, công tác kế hoạch đầu tư công từ nguồn NSNN (hay còn gọi là kế hoạch đầu tư công) gồm có Kế hoạch đầu tư công trung hạn được lập trong thời hạn 05 năm và Kế hoạch đầu tư công hàng năm. a. Lập, thẩm định, phê duyệt kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách cấp huyện Kế hoạch đầu tư công trung hạn được lập trong thời hạn 05 năm, phù hợp với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm. b. Lập, thẩm định kế hoạch đầu tư công hằng năm vốn ngân sách cấp huyện Kế hoạch đầu tư công hằng năm để triển khai thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn, phù hợp với mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội hằng năm và cân đối vốn đầu tư công hằng năm. c. Xây dựng báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư “Báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư là những tài liệu trình bày các nội dung nghiên cứu sơ bộ về sự cần thiết, tính khả thi và tính hiệu quả của chương trình, dự án để làm cơ sở cho cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư”. [18, tr.1-2]. 1.2.2. Lập, thẩm định, phê duyệt và giao nhiệm vụ đầu tư công Việc lập, phê duyệt, thẩm định dự án đầu tư công phải tuân
13 theo các quy định của Luật Đầu tư công năm 2014; Luật Xây dựng năm 2014 và các văn bản hướng dẫn chuyên ngành. Theo Quyết định số 13/2017/QĐ-UBND ngày 10/3/2017 của UBND tỉnh Kon Tum thì Chủ tịch UBND cấp huyện quyết định đầu tư dự án đối với các dự án thuộc thẩm quyền quyết định đầu tư của Chủ tịch UBND tỉnh, gồm: Các dự án nhóm C không trọng điểm (cấp tỉnh) sử dụng nguồn vốn phân cấp đầu tư từ cấp trên; các dự án sử dụng nguồn vốn Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững và các dự án sử dụng các nguồn vốn hỗ trợ có mục tiêu khác từ cấp trên cho cấp huyện có tổng mức đầu tư dưới 05 tỷ đồng. a. Lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án đầu tư công Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng là tài liệu trình bày các nội dung nghiên cứu về sự cần thiết, mức độ khả thi và hiệu quả của việc đầu tư xây dựng theo phương án thiết kế cơ sở được lựa chọn, làm cơ sở xem xét, quyết định đầu tư xây dựng. b. Lập và thẩm định dự toán xây dựng công trình. Dự toán là dự kiến tính toán giá trị công trình trước khi thi công xây dựng. Được lập trên cơ sở khối lượng các phần công việc xác định theo thiết kế kỹ thuật hoặc thiết kế bản vẽ thi công, các yêu cầu công việc phải thực hiện của một công trình; Nội dung dự toán xây dựng gồm chi phí xây dựng, chi phí thiết bị, chi phí quản lý dự án, chi phí tư vấn đầu tư xây dựng, chi phí khác và chi phí dự phòng. c. Tổ chức đấu thầu và lựa chọn nhà thầu Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất
14 trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. [20, tr.2] Luật Đấu thầu năm 2014 quy định 5 hình thức lựa chọn nhà gồm: đấu thầu rộng rãi, đấu thầu hạn chế, chỉ định thầu, chào hàng cạnh tranh và tự thực hiện. Người quyết định đầu tư quyết định hình thức lựa chọn nhà thầu cho từng gói thầu tùy thuộc vào đặc điểm của gói thầu, điều kiện cụ thể của bên mời thầu về nguồn vốn, chi phí, thời gian cho lựa chọn nhà thầu. 1.2.3. Công tác kiểm soát thanh quyết toán vốn đầu tư công - Công tác thanh toán: Trong công tác thanh toán vốn đầu tư công phải luôn đảm bảo thực hiện đúng quy trình và quy định của Nhà nước. Dựa trên các pháp lý như hồ sơ, chứng từ hợp pháp, hợp lệ, đúng tiêu chuẩn, định mức và đơn giá quy định của các cơ quan chức năng đảm bảo điều kiện cấp phát thanh toán. Thực hiện tốt các quy trình kiểm soát, thanh toán đảm bảo đúng trình tự, đúng nội dung và quy định trách nhiệm cụ thể của mỗi cá nhân, mỗi bộ phận nhằm giảm ách tắc trong quá trình giải ngân làm cho khối lượng vốn đầu tư được phát huy tác dụng. - Về công tác quyết toán dự án hoàn thành: Công tác quyết toán vốn đầu tư công một công trình dự án phải được tổng hợp đánh giá phân tích từ các khoản chi lập dự án, vốn chuẩn bị đầu tư đến giai đoạn thực hiện đầu tư, kết thúc đưa dự án vào sử dụng và đảm bảo thực hiện đúng quy định của Nhà nước. 1.2.4. Thanh tra, kiểm tra quá trình sử dụng vốn đầu tư công Hoạt động thanh tra, giám sát nhằm để góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách quản lý vốn đầu tư; quá trình hình thành, huy động, phân bổ, kiểm soát thanh toán nguồn vốn đầu tư, qua đó phát hiện và
15 xử lý kịp thời các hiện tượng gây thất thoát lãng phí trong tất cả các khâu của quá trình đầu tư như: Loại bỏ những khối lượng phát sinh không được duyệt, sai chế độ quy định, sai đơn giá, định mức,..có biện pháp ngăn chặn kịp thời những thất thoát, lãng phí có thể xảy ra. 1.2.5. Giám sát, đánh giá đầu tư Mặt trận TQVN là đơn vị chủ trì, phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội và các cơ quan liên quan lập kế hoạch giám sát đầu tư của cộng đồng đối với chương trình, dự án hằng năm trên địa bàn huyện với các nội dung như - Công việc thực hiện công khai trong đầu tư công, công tác bồi thường đền bù, giải phóng mặt bằng, phương án tái định canh, định cư bảo đảm quyền và lợi của người dân khi bị thu hồi.... 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG 1.3.1. Điều kiện tự nhiên Điều kiện về tự nhiên là một trong những nhân tố ảnh hưởng rất lớn đến quản lý đầu tư công. Ở các địa phương có địa hình khó khăn hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt để đầu tư một công trình thì các chi phí tăng lên, thời tiết thất thường ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ thi công,… Mặt khác, chính điều kiện khắc nghiệt có thể dẫn đến chất lượng các công trình đầu tư công bị xuống cấp nhanh, do đó thường xuyên phải gia tăng chi phí để duy tu, bảo dưỡng … 1.3.2. Điều kiện kinh tế xã hội Mỗi một địa phương, tùy thuộc vào đặc điểm kinh tế, chính trị, xã hội khác nhau mà có nhu cầu và nguồn lực vốn đầu tư khác nhau.Chính phủ ưu tiên bố trí vốn đầu tư cho các vùng miền núi, biên giới, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn…, Vì vậy, có thể nói các yếu tố về kinh tế – xã hội có ảnh hưởng không nhỏ đến
16 quản lý đầu tư công trên địa bàn địa phương. 1.3.3. Năng lực quản lý đầu tư Là một trong những nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý đầu tư từ ngân sách Nhà nước là trình độ quản lý và sử dụng vốn của cán bộ quản lý và thực hiện đầu tư tại địa phương. Năng lực chuyên môn của các cơ quan thẩm định, tư vấn, quyết toán về đầu tư ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng thiết kế các công trình, ảnh hưởng đến tiến độ, đến hiệu quả. Nếu năng lực quản lý của các chủ đầu tư yếu, dẫn đến việc chuẩn bị đầu tư, thực hiện dự án đến nghiệm thu chậm trễ, chất lượng không đảm bảo, do vậy hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án thiếu sức thuyết phục gây lãng phí và thất thoát ngân sách Nhà nước. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NGỌC HỒI 2.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HUYỆN NGỌC HỒI 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên Ngọc Hồi là huyện miền núi, phía Tây Bắc tỉnh Kon Tum; có 47 km chiều dài đường biên giới tiếp giáp với 02 nước Lào và CamPuchia là nơi có Đường Hồ Chí Minh, Quốc lộ 14C, quốc Lộ 40 đi ngang qua, có tổng diện tích tự nhiên là 83.936 ha với dân số hơn 57.500 người với 17 dân tộc anh em sinh sống. Hàng năm có hai mùa rõ rệt (mùa mưa, mùa khô). Mùa mưa bắt đầu từ tháng 5 đến cuối tháng 10, lượng mưa nhiều, gây lũ quét ở các vùng núi, sạt lở ở các vùng ven sông; mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau với thời tiết nắng nóng, khô hanh.
17 2.1.2. Đặc điểm kinh tế Diện tích cây trồng được mở rộng đến cuối năm 2017, diện tích cây lương thực cả năm ước đạt 2.798 ha tăng 106 ha, diện tích cây cà phê ước đạt 1.264 ha tăng 50 ha, diện tích một số cây trồng khác tương đối ổn định. Hoạt động thương mại dịch vụ tiếp tục phát triển. Công tác xúc tiến đầu tư được quan tâm Trong những năm vừa qua, kinh tế của huyện Ngọc Hồi tiếp tục phát triển với tốc độ khá cao; trong đó: Nhóm ngành nông – lâm – thủy sản tăng 17,01%, nhóm ngành công nghiệp – xây dựng tăng 27,21%, nhóm ngành dịch vụ tăng 55,78%. Cơ cấu kinh tế huyện Ngọc Hồi tiếp tục chuyển dịch theo hướng tăng tỷ thương mại – dịch vụ. 2.1.3. Đặc điểm xã hội Ngọc Hồi có 17 dân tộc sinh sống, dân số trung bình năm 2017 là55.387người, mật độ dân số trung bình 66 người/km2, mật độ dân cư phân bổ không đồng đều nên việc đầu tư cơ sở hạ tầng cũng khá tốn kém. Mạng lưới y tế phát triển, có bệnh viện Khu vực Ngọc Hồi phục vụ dịch vụ khám chữa bệnh không chỉ trên địa bàn huyện mà còn khám chữa bệnh cho người dân Lào gần khu vự biên giới. Quy mô trường lớp được củng cố mở rộng và chuẩn hóa, đội ngũ cán bộ quản lý không ngừng được tăng lên; mạng lưới bưu chính công cộng phát triển theo hướng đa dạng hóa; cơ cấu lao động chuyển dịch theo cơ cấu kinh tế; tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2017 là 1.153 hộ . 2.1.4. Tình hình Đầu tư công tại Ngọc Hồi thời gian qua a. Đầu tư công trong lĩnh vực kinh tế: Giai đoạn 201-2017 trên địa bàn huyện đầu tư 334 dự án với tổng nguồn vốn đầu tư 376.687 triệu đồng, mang hiệu quả đầu tư từ các chương trình, dự án của huyện nên đã góp phần tích cực trong phát triển kinh tế của huyện. Với tác động từ các nguồn lực đầu tư và
18 hiệu quả từ các chương trình, dự án đã góp phần tích cực trong việc phát triển kinh tế, xã hội. Để huyện Ngọc Hồi từng bước đạt chuẩn đô thị và tiến lên thị xã theo Nghị quyết của tỉnh. b. Đầu tư công trong lĩnh vực văn hóa xã hội Quy mô, hệ thống trường, lớp học được củng cố và mở rộng và chuẩn hóa; đội ngủ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục không ngừng được tăng cường và kiện toàn; tỷ lệ học sinh trung học thi đỗ vào các trường cao đẳng, đại học tăng cao; Mạng lưới y tế cơ sở từng bước được đầu tư và nâng cấp, đội ngũ cán bộ y tế ngày cang lớn mạnh. Hiện nay không có xã nào không đạt chuẩn về tiêu chí y tế trong chương trình xây dựng nông thôn mới; Phong trào đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa, xây dựng thôn làng, cơ quan văn hóa được triển khai sâu rộng. Các chương trình văn nghệ, thể thao được tổ chức thường xuyên.Công tác giảm nghèo được các cấp ủy đảng và chính quyền địa phương thực hiện quyết liệt, tỷ lệ hộ nghèo giảm hàng năm. 2.2. CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐẦU TƯ CÔNG TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN NGỌC HỒI, TỈNH KON TUM 2.2.1. Thực trạng công tác lập và phê duyệt chủ trương, kế hoạch đầu tư công Công tác lập và phê duyệt chủ trương, kế hoạch đầu tư công trung hạn và kế hoạch đầu tư công hàng năm được UBND huyện chỉ đạo thực hiện theo đúng các quy định trong Luật Đầu tư công năm 2014. 2.2.2. Thực trạng lập, thẩm định, phê duyệt và giao nhiệm vụ đầu tư công. a. Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư công Theo quy định chủ đầu tư phải lập báo cáo nghiên cứu khả thi