Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ: Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài nghiên cứu này khảo sát, phân tích và đánh giá đúng thực trạng hoạt động dạy học môn Tiếng Anh và quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. Đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ: Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh

MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................i LỜI CẢM ƠN .................................................................................................................ii MỤC LỤC ..................................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT..........................................................................vii DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ viii TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ ...............................................................................ix MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................ 1 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................... 1 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU......................................................................................... 3 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................................ 4 4. PHẠM VI GIỚI HẠN ĐỀ TÀI .................................................................................... 5 5. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU VÀ ĐỐI TƯỢNG KHẢO SÁT .................................. 5 6. KẾT CẤU LUẬN VĂN ............................................................................................... 6 CHƯƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ .................................................................................................... 7 1.1 TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI ................... 7 1.1.1 Nghiên cứu nước ngoài ......................................................................................................... 7 1.1.2 Nghiên cứu trong nước.......................................................................................................... 8 1.2 MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN ........................................................................... 10 1.2.1 Khái niệm hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở .......................................................................................................... 10 1.2.2 Khái niệm Quản lý hoạt động dạy học môn môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở..................................................................................... 13 1.3 LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ ................................. 15 1.3.1 Các yêu cầu về phát triển năng lực cho học sinh Trung học cơ sở thông qua dạy học môn tiếng Anh............................................................................................................................... 15 1.3.2 Hoạt động dạy môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở.19 1.3.3 Hoạt động học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở............ ........................................................................................................................................ 23 iii
1.3.4 Điều kiện thực hiện chương trình ....................................................................................... 24 1.4 QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ ............................................ 25 1.4.1 Mục tiêu quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở..................................................................................................................... 25 1.4.2 Nội dung quản lý hoạt động dạy môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở............................................................................................................................. 26 1.4.3 Quản lý các điều kiện hỗ trợ hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở .............................................................................................. 31 1.5 NHỮNG YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞ ................................................................................................... 32 1.5.1 Các yếu tố chủ quan............................................................................................................. 32 1.5.2 Các yếu tố khách quan......................................................................................................... 33 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................. 36 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC DẠY MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH ............................................................................................................................. 37 2.1 KHÁI QUÁT VỀ TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI, GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH ............... 37 2.1.1 Khái quát về vị trí địa lý, kinh tế - xã hội ........................................................................... 37 2.1.2 Khái quát về tình hình phát triển giáo dục Trung học cơ sở tại Thành phố Trà Vinh .... 38 2.2 KHÁI QUÁT VỀ QUÁ TRÌNH KHẢO SÁT THỰC TRẠNG ............................. 42 2.2.1 Mục đích khảo sát ................................................................................................................ 42 2.2.2 Địa bàn nghiên cứu .............................................................................................................. 42 2.2.3 Nội dung khảo sát ................................................................................................................ 42 2.2.4 Đối tượng khảo sát............................................................................................................... 42 2.2.5 Phương pháp khảo sát và xử lý kết quả.............................................................................. 42 2.3 THỰC TRẠNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH .................................................................................... 44 iv
2.3.1 Thực trạng đội ngũ giáo viên tiếng Anh các trường Trung học cơ sở ............................. 44 2.3.2 Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý và giáo viên đối với hoạt động học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực của học sinh ...................................................................... 45 2.3.3 Thực trạng về hoạt động dạy môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở .......................................................................................................... 46 2.3.4 Thực trạng về hoạt động học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở............................................................................................................................. 51 2.3.5 Thực trạng về các điều kiện hỗ trợ dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh.... 56 2.4 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH .............................................. 57 2.4.1 Thực trạng quản lý hoạt động dạy môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở .................................................................................................. 57 2.4.2 Thực trạng về quản lý hoạt động học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh Trung học cơ sở..................................................................................................................... 62 2.4.3 Thực trạng quản lý các điều kiện hỗ trợ môi trường phục vụ dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực của học sinh Trung học cơ sở .................................................. 67 2.5 THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH.............................................................................................................................. 69 2.5.1 Thực trạng các yếu tố khách quan: ..................................................................................... 69 2.5.2 Thực trạng các yếu tố chủ quan: ......................................................................................... 70 2.6 ĐÁNH GIÁ CHUNG .............................................................................................. 71 2.6.1 Ưu điểm ................................................................................................................................ 71 2.6.2 Hạn chế ................................................................................................................................. 72 2.6.3 Nguyên nhân của những hạn chế........................................................................................ 74 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................. 76 CHƯƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG HỌC DẠY MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH .......... 78 3.1 NGUYÊN TẮC ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP ............................................................... 78 3.1.1 Đảm bảo mục tiêu giáo dục ................................................................................................ 78 v
3.1.2 Đảm bảo tính thực tiễn ........................................................................................................ 78 3.1.3 Đảm bảo tính lịch sử............................................................................................................ 78 3.1.4 Đảm bảo tính hệ thống ........................................................................................................ 78 3.1.5 Đảm bảo tính đồng bộ ......................................................................................................... 78 3.2 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN TIẾNG ANH THEO HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ TẠI THÀNH PHỐ TRÀ VINH, TỈNH TRÀ VINH .............................................. 79 3.2.1 Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên tiếng Anh và học sinh về vị trí, vai trò, ý nghĩa của hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học theo hướng phát triển năng lực của học sinh ............................................................................................................................. 79 3.2.2 Tăng cường quản lý bồi dưỡng chuyên môn, kỹ năng dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh cho cán bộ quản lý và giáo viên tiếng Anh ...................... 82 3.2.3 Tăng cường quản lý hoạt động chuyên môn của tổ tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực của học sinh ............................................................................................................................. 86 3.2.4 Nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy của giáo viên tiếng Anh ................................ 90 3.2.5 Nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động học tập môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực của học sinh ............................................................................................................................. 93 3.2.6 Đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá học sinh và công tác kiểm tra, đánh giá của Hiệu trưởng đối với hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh .. 96 3.2.7 Hoàn thiện cơ chế chính sách và tăng cường các điều kiện hỗ trợ hoạt động giảng dạy, học tập môn tiếng Anh.................................................................................................................. 98 3.3 MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC BIỆN PHÁP .......................................................... 100 3.4 KHẢO NGHIỆM VỀ TÍNH CẦN THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC BIỆN PHÁP ............................................................................................................................. 94 3.4.1 Mục đích, đối tượng và phương pháp khảo nghiệm ....................................................... 101 3.4.2 Kết quả khảo nghiệm về tính cần thiết ............................................................................. 102 3.4.3 Kết quả khảo nghiệm về tính khả thi................................................................................ 103 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ........................................................................................... 105 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................................ 106 1. KẾT LUẬN ............................................................................................................. 106 2. KHUYẾN NGHỊ ..................................................................................................... 108 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 110 vi
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Nội dung BGD &ĐT Bộ Giáo dục và Đào tạo CBQL Cán bộ quản lý CNTT Công nghệ thông tin CSVC Cơ sở vật chất GV Giáo viên GVBM Giáo viên bộ môn GVCN Giáo viên chủ nhiệm HS Học sinh HĐDH Hoạt động dạy học HĐGD Hoạt động giáo dục HTTCDH Hình thức tổ chức dạy học PGD&ĐT Phòng Giáo dục và Đào tạo PHHS Phụ huynh học sinh HT Hiệu trưởng PTNL Phát triển năng lực PPDH Phương pháp dạy học QL Quản lý QLHĐDH Quản lý hoạt động dạy học SGD&ĐT Sở Giáo dục và Đào tạo SGK Sách giáo khoa TBDH Thiết bị dạy học THPT Trung học phổ thông THCS Trung học cơ sở TTCM Tổ trưởng chuyên môn ƯDCNTT Ứng dụng công nghệ thông tin vii
DANH MỤC BẢNG BIỂU Số hiệu Nội dung Trang bảng Thống kê quy mô trường lớp, học sinh, cán bộ quản lý, giáo viên Bảng 2.1 38 các trường THCS công lập từ NH 2016- 2017 đến 2018-2019 Thống kê chất lượng hai mặt giáo dục HS THCS công lập NH Bảng 2.2 39 2016-2017 đến 2018-2019 Hiện trạng cơ sở vật chất các trường THCS tại thành phố Trà Bảng 2.3 40 Vinh Trình độ đào tạo, bồi dưỡng của giáo viên ở các trường THCS tại Bảng 2.4 43 thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh Thực trạng về sự cần thiết dạy học môn tiếng Anh theo hướng Bảng 2.5 44 phát triển năng lực học sinh Thực trạng về tầm quan trọng của việc dạy học môn tiếng Anh Bảng 2.6 45 theo hướng phát triển năng lực học sinh Bảng 2.7 Thực trạng về thực hiện chương trình nội dung 46 Bảng 2.8 Thực trạng về sử dụng phương pháp dạy học 47 Bảng 2.9 Thực trạng về sử dụng hình thức tổ chức dạy học 48 Bảng 2.10 Thực trạng về công tác kiểm tra đánh giá 49 Bảng 2.11 Thực trạng về thái độ, động cơ học tập 50 Bảng 2.12 Thực trạng về xây dựng nề nếp học 51 Bảng 2.13 Thực trạng về phương pháp học tập 52 Bảng 2.14 Thực trạng về hoạt động tự học 54 Bảng 2.15 Thực trạng về việc đánh giá hiệu quả điều kiện hỗ trợ dạy học 55 Bảng 2.16 Thực trạng về quản lý thực hiện chương trình, nội dung 56 Bảng 2.17 Thực trạng về quản lý đổi mới phương pháp 57 Bảng 2.18 Thực trạng về quản lý đổi mới hình thức tổ chức dạy học 59 Bảng 2.19 Thực trạng về quản lý kiểm tra đánh giá 60 Bảng 2.20 Thực trạng về quản lý xây dựng thái độ động cơ học 61 Bảng 2.21 Thực trạng về xây dựng nề nếp học 62 Bảng 2.22 Thực trạng về quản lý phương pháp học tập 63 Bảng 2.23 Thực trạng về quản lý hoạt động tự học 64 Bảng 2.24 Thực trạng về mức độ ảnh hưởng các yếu tố chủ quan 66 Ý kiến cán bộ quản lý, giáo viên về mức độ ảnh hưởng các yếu tố Bảng 2.25 68 khách quan Bảng 2.26 Thực trạng về mức độ ảnh hưởng các yếu tố chủ quan 69 Bảng 3.1 Tổng hợp kết quả về tính cần thiết của các biện pháp 99 Bảng 3.2 Tổng hợp kết quả về tính khả thi của các biện pháp 100 viii
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ Luận văn “Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh” từ tháng 6/2019 đến tháng 12/2019. Trên cơ sở luận văn tổng thuật và xác lập các khái niệm cơ bản của đề tài, trong đó, đã tập trung các khái niệm hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường trung học cơ sở; khái niệm quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường trung học cơ sở; từ đó, tác giả luận văn xác định lý luận hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực của học sinh, đó là: Các yêu cầu về phát triển năng lực học sinh trung học cơ sở thông qua dạy học môn tiếng Anh, Hoạt động dạy môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh trung học cơ sở, Hoạt động học môn tiếng Anh hướng phát triển năng lực học sinh trung học cơ sở; Điều kiện thực hiện chương trình. Đồng thời, tập trung xác lập cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực của học sinh ở các trường Trung học cơ sở trên các khía cạnh: mục tiêu quản lý, quản lý hoạt động dạy, quản lý hoạt động học, quản lý các điều kiện hỗ trợ dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh. Bằng các phương pháp nhiên cứu, tác giả đã khảo sát, phân tích thực trạng của vấn đề nghiên cứu tại 6 trường Trung học cơ sở tại Thành phố Trà Vinh, và đã đề xuất các biện pháp quản lý nâng cao hiệu quả hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh. Mỗi biện pháp có vai trò, ý nghĩa và vị trí khác nhau nhưng chúng có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, tác động qua lại và hỗ trợ nhau. Vì vậy trong quá trình quản lý hoạt động dạy học của nhà trường, Hiệu trưởng các trường vận dụng các biện pháp một cách linh hoạt và đồng bộ. Luận văn đã góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh trung học cơ sở. Luận văn đã mô tả tổng thể về thực trạng quản lý hoạt động dạy và học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh. Từ đó, có những nhận định khoa học về mặt mạnh, mặt yếu của quản lý hoạt động này và đề xuất 7 biện pháp cần thiết, khả thi cho việc quản lý hoạt động dạy và học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh. ix
Đồng thời cũng khuyến nghị một số vấn đề có liên quan đến hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh đến Sở Giáo dục và Đào tạo, Uỷ ban nhân dân thành phố Trà Vinh, Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố Trà Vinh và cán bộ, giáo viên các trường Trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Trà Vinh. Kết quả nghiên cứu của luận văn có thể áp dụng trong công tác quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh; đồng thời tác giả luận văn theo dõi sự phản hồi từ đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên giảng dạy môn tiếng Anh ở các trường để đánh giá thêm tính ứng dụng của luận văn làm cơ sở cho việc nghiên cứu và áp dụng vào thực tiễn. x
MỞ ĐẦU 1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Trong thời kỳ công nghiệp 4.0, hội nhập phát triển theo xu thuế toàn cầu hóa, ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng nguồn nhân lực để đáp ứng với sự phát triển của mỗi đất nước. Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, chỉ rõ “Phát triển Giáo dục và Đào tạo cùng với phát triển khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, đầu tư cho giáo dục là đầu tư cho sự phát triển”. Giáo dục đóng vai trò nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, phát triển nhân tài. Ngày nay cùng với sự phát triển của người học đòi hỏi giáo dục phải có bước chuyển biến mạnh mẽ về phương pháp, nội dung dạy học, và cách thức quản lý. Sự đổi mới dạy học được khởi đầu ở các nước phát triển nhằm đào tạo nên những “công dân toàn cầu” có năng lực sẵn sàng thích ứng với bối cảnh xã hội năng động ngày nay, có năng lực ứng xử, hợp tác cùng nhau giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống và công việc. Vì vậy việc dạy học ngày nay không những trang bị kiến thức mà học sinh cần được giáo dục phát triển năng lực chủ động tìm tòi, sáng tạo, chiếm lĩnh kiến thức, biết cách hợp tác, ứng xử để giải quyết vấn đề và rút ra bài học cho bản thân. Việc học ngày nay không phải chỉ học từ sách vở mà người học cần thực hành, trãi nghiệm để tự đánh giá năng lực của bản thân so sánh và tự phấn đấu phát triển. Đáp ứng những yêu cầu trên, Nghị quyết 29/NQ/TW đã nhấn mạnh “Chuyển quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học. Học đi đôi với hành; lý luận gắn với thực tiễn; giáo dục nhà trường kết hợp với giáo dục gia đình và giáo dục xã hội”. Đây là sự khác biệt lớn nhất giữa cuộc đổi mới giáo dục lần này với những lần cải cách, đổi mới trước đây. Đó là mục tiêu giáo dục chuyển từ “định hướng nội dung sang định hướng phát triển năng lực”. Để thực hiện việc đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo phải tiến hành nhiều giải pháp, trong đó đổi mới căn bản công tác quản lý giáo dục được xem là một giải pháp quan trọng và cần được quan tâm, nghiên cứu nhiều hơn từ các nhà giáo dục, quản lý giáo dục. Trong hệ thống giáo dục quốc dân nước ta, cấp Trung học cơ sở được xem là cấp cơ bản nhất, là giai đoạn trung gian giữa tiểu học và Trung học phổ thông. Ở giai đoạn này học sinh cần được cung cấp những kiến thức quan trọng nhất, cần được giáo dục những giá trị cốt lõi của cuộc sống, đây là giai đoạn tâm sinh lý phát triển, cần được quan tâm giáo dục để hình thành và phát triển nhân cách, người dạy cần biết khai thác đặc điểm phát triển của tâm sinh lý lứa tuổi và giáo dục theo hướng phát triển năng lực để phát huy vai trò sáng tạo, tìm tòi, sự tò mò kích thích sự 1
phát triển về trí tuệ đạt hiệu quả cao trong giáo dục. Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ban hành Chương trình giáo dục phổ thông mới có hiệu lực từ 15/2/2019 được thực hiện theo lộ trình cho bậc THCS lớp 6 từ năm học 2021-2022. Chương trình mới chú ý hơn đến tính kết nối giữa các lớp học, cấp học trong từng môn và giữa các môn với nhau tạo điều kiện cho học sinh phát triển sở thích và năng lực của bản thân trong đó có môn tiếng Anh. Trong bối cảnh hội nhập, Ngoại ngữ là phương tiện hữu hiệu giúp chúng ta hòa nhập thế giới nhanh nhất, đặc biệt tiếng Anh là ngôn ngữ thông dụng, ngôn ngữ dùng để giao tiếp quốc tế, và được ví như tấm vé thông hành, cầu nối để tạo cơ hội có công việc ổn định với mức lương cao hơn. Ngày nay, ngoại ngữ là môn học bắt buộc từ tiểu học đến Cao Đẳng, Đại học. Người lao động, công chức viên chức ngày nay cũng cần có trình độ ngoại ngữ tương ứng với vị trí việc làm. Quyết định số 1400/QĐ-TTg ngày 30/9/2008 trong đề án ngoại ngữ giai đoạn 2008-2020; xác định rõ mục tiêu “Đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp học, trình độ đào tạo, nhằm đến năm 2015 đạt được một bước tiến rõ rệt về trình độ, năng lực sử dụng ngoại ngữ của nguồn nhân lực, nhất là đối với một số lĩnh vực ưu tiên; đến năm 2020 đa số thanh niên Việt Nam tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng và đại học có đủ năng lực ngoại ngữ sử dụng độc lập, tự tin trong giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hóa; biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của người dân Việt Nam, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước”. Gần đây, Quyết định 2658/QĐ-BGDĐT ngày 23/7/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo“về việc ban hành kế hoạch triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025. Quyết định này đã điều chỉnh, bổ sung mục tiêu chung là đến năm 2025, Việt Nam sẽ phổ cập ngoại ngữ”. Trên thực tế dạy và học ngoại ngữ cụ thể là môn tiếng Anh ở trường phổ thông nói chung, cấp Trung học cơ sở ở thành phố Trà Vinh nói riêng đã có những chuyển biến tích cực: đội ngũ giáo viên ngày càng được chuẩn hóa, đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học và phương tiện dạy học được đầu tư hỗ trợ cho dạy học đạt hiệu quả hơn. thành phố Trà Vinh đã có những bước chuẩn bị đáp ứng chương trình thay sách mới, đã tổ chức dạy học thí điểm tiếng Anh từ năm học 2012-2013 cho học sinh lớp 6 chương trình, nội dung theo quyết định số 01/QĐ- BGD ngày 3 tháng 1 năm 2012 về việc Ban hành chương trình Giáo dục Phổ thông môn tiếng Anh thí điểm cấp 2
Trung học cơ sở, Công văn 7972/BGD- GDTrH ngày 1 tháng 11 năm 2013 triển khai chương trình Giáo dục phổ thông môn tiếng Anh thí điểm theo đề án ngoại ngữ 2020; giáo viên dạy tiếng Anh Trung học cơ sở phải đạt B2 ngoại ngữ theo khung tham chiếu Châu Âu. Thông tư 01/2014/TT-BGD khung năng lực ngoại ngữ dành cho người Việt Nam gồm 6 bậc; Thông tư liên tịch số 22/2015/TTLT- BGDĐT- BNV qui định trình độ tiếng Anh cho giáo viên Trung học cơ sở đáp ứng chuẩn chức danh nghề nghiệp. Với học sinh Trung học cơ sở sau khi học xong chương trình tiếng Anh thí điểm đạt trình độ A2, năng lực đáp ứng với dạng đề thi theo quyết định 1475/QĐ- BGD ngày 10 tháng 5 năm 2016 ban hành định dạng đề thi đánh giá năng lực sử dụng tiếng Anh bậc 2 theo khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam (dành cho học sinh Trung học cơ sở). Tuy nhiên, hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh ở các trường Trung học cơ sở trên địa bàn thành phố Trà Vinh chưa đáp ứng tốt nhu cầu đổi mới, còn những hạn chế, bất cập: chưa nhận thức hết tầm quan trọng của việc học ngoại ngữ, việc đầu tư trang thiết bị phục vụ dạy học tiếng Anh còn ít, một bộ phận giáo viên còn hạn chế về kiến thức, phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, nhận thức của một số giáo viên chưa thật sự chuyển biến, chưa tự bồi dưỡng nâng cao tay nghề để thích ứng quá trình dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh, công tác quản lý chất lượng chưa chặt chẽ, học sinh sau khi học xong lớp 9 chưa tổ chức thi cấp chứng nhận, nên chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển năng lực học sinh theo chuẩn đầu ra; khả năng giao tiếp thực tế còn hạn chế. Việc học tiếng Anh của học sinh chỉ học và áp dụng trên lớp có khi mang tính chất khuôn mẫu, máy móc, chưa thật sự tự tin trong giao tiếp hay ứng dụng những gì đã học vào đời sống và công việc. Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh” để làm luận văn tốt nghiệp với mong muốn góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn tiếng Anh cấp Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 2.1 Mục tiêu chung Dựa trên cơ sở nghiên cứu lý luận hoạt động dạy học môn tiếng Anh, quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh ở cấp Trung học cơ sở và thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng 3
phát triển năng lực các trường Trung học cơ sở tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh, nhận diện ra được điểm mạnh, điểm yếu của vấn đề, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực cho học sinh nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện các trường Trung học cơ sở tại địa bàn thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. 2.2 Mục tiêu cụ thể - Nghiên cứu xác định được cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh trường Trung học cơ sở. - Khảo sát, phân tích và đánh giá đúng thực trạng hoạt động dạy học môn Tiếng Anh và quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. - Đề xuất được các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở tại thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh. 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Để đạt được mục đích trong mục tiêu nghiên cứu thì người nghiên cứu cần phải thực hiện các phương pháp sau: 3.1 Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận Nhằm phân tích tổng hợp, hệ thống quá các tài liệu văn bản có liên quan vấn đề này nhằm xây dựng cơ sở lý luận cho vấn đề cần nghiên cứu. Các phương pháp này nhằm khảo sát, đánh giá thực trạng của việc hoạt động dạy học môn tiếng Anh và quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực các trường Trung học cơ sở. 3.2 Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn 3.2.1 Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi Nhằm thu thập thông tin về thực trạng hoạt động dạy học môn tiếng Anh và quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực học sinh các trường Trung học cơ sở. Thăm dò mức độ cần thiết và tính khả thi của một số biện pháp đề xuất. Sử dụng phiếu hỏi để tìm hiểu thực trạng hoạt động dạy học và quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực. Tiến hành thăm dò mức độ khả thi của mỗi biện pháp đề xuất. Tiến hành điều tra các đối tượng: Cán bộ quản 4
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO I. Tiếng Việt [1] Quốc hội, Luật số 43/2019/QH14, Luật Giáo dục được Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XIV, kỳ họp thứ 7 thông qua ngày 14 tháng 6 năm 2019. [2] Ban chấp hành trung ương, Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4 tháng 11 năm 2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế” đã được hội nghị Trung ương 8 (khóa XI) thông qua. [3] Ban Bí thư trung ương Đảng, Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 15/6/2004 về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và CBQL giáo dục. [4] Thủ tướng Chính phủ, Nghị định 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập. [5] Thủ tướng Chính phủ, Nghị định số 54/2011/NĐ-CP ngày 04/7/ 2011 về chế độ phụ cấp thâm niên đối với nhà giáo của Thủ tướng chính phủ. [6] Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 1400/QĐ-TTg ngày 30/09/2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008-2020”. [7] Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 2080/QĐ-TTg ngày 22/12//2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc “phê duyệt điều chỉnh, bổ sung Đề án dạy và học Ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025”. [8] Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư 12/2011/TT-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông có nhiều cấp học. [9] Bộ Giáo dục và Đào tạo, thông tư 22/2018/TT-BGDĐT ngày 28/8/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạ ban hành về việc hướng dẫn công tác thi đua, khen thưởng ngành Giáo dục. [10] Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư 06/2019/TTBGDĐT ngày 12/4/2019 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quy tắc ứng xử trong nhà trường. 110
[11] Bộ Giáo dục và Đào tạo, Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT ban hành Chương trình giáo dục phổ thông mới có hiệu lực từ 15/2/2019. [12] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2012), Quyết định số 01/QĐ-BGDĐT ngày 03/01/2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành Chương trình giáo dục phổ thông môn tiếng Anh thí điểm cấp THCS. [13] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), quyết định số 2658/QĐ-BGDĐT ngày 23/7/2018 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành kế hoạch triển khai Đề án dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025. [14] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Tài liệu tập huấn Dạy học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập theo định hướng phát triển năng lực học sinh. [15] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2016), Công văn số 3333/BGDĐT-GDTrH ngày 07/7/2016 về việc sử dụng định dạng đề thi đánh giá năng lực tiếng Anh dành cho học sinh phổ thông từ năm học 2015-2016. [16] Sở Giáo dục & Đào tạo (2018), công văn số 888/SGDĐT-GDTr-H ngày 14/9/2018 hướng dẫn của Sở Giáo dục & Đào tạo tỉnh Trà Vinh ban hành tiêu chí đánh giá giờ dạy GD Trung học. [17] Sở Giáo dục & Đào tạo (2018), Công văn 1046/SGDĐT-GDTrH, ngày 15/10/2018 của Sở Giáo dục & Đào tạo v/v soạn kế hoạch bài dạy (GA) theo định hướng phát triển năng lực của học sinh. [18] Hoàng Phê (chủ biên) (1997), Từ điển Tiếng Việt, NXB Đà Nẵng. [19] Nguyễn Công Khanh, 2012. Tài liệu tập huấn “Dạy học theo hướng phát triển năng lực – cơ sở lý luận và thực hành”. [20] Nguyễn Sỹ Thư, Bài giảng quản lý nhà trường, (tập bài giảng dùng cho học viên cao học), trường ĐHSP Huế - Đại học Huế. [21] Nguyễn Quốc Chí - Nguyễn Thị Mỹ Lộc (1996), Đại Cương về quản lý - Đề cương về bài giảng cao học, Đại học quốc gia Hà Nội. [22] Phạm Minh Hạc (2001), Về phát triển toàn diện con người thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội. [23] Phạm Viết Vượng (1996), Giáo dục học. Nxb Đại học Quốc gia Hà nội. [24] Thái Duy Tuyên (1999), “Những vấn đề cơ bản giáo dục hiện đại”, Nxb Giáo dục, Hà Nội. 111
[25] Trần Kiểm, Những vấn đề cơ bản- Khoa học quản lý giáo dục, Nxb ĐHSP, Hà Nội, 2011. II. Tiếng Anh [26] Dr Philip Powell-Davies, New Directions: Assessment and Evaluation. [27] Adrian Doff (1995), Teaching English, Cambridge University Press. [28] Jean-Marc Denommé et Madeleine Roy (2000). 112