Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai" được hoàn thành với mục tiêu nhằm đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đối với hoạt động DLCĐ trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thị xã Sa Pa nói riêng và của tỉnh Lào Cai nói chung.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/……... ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA THÀO A SINH QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ SA PA, TỈNH LÀO CAI Chuyên ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8 31 01 10 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ HÀ NỘI - NĂM 2023
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: (Ghi rõ họ tên, chức danh khoa học, học vị)........................................................................................... Phản biện 1:.................................................................................. ...................................................................................................... Phản biện 2:.................................................................................. ...................................................................................................... Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp …....., Nhà...... - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số:…....-Đường...................................-Quận.................................. - TP………………........... Thời gian: vào hồi …… giờ …… tháng …… năm 20....... Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện hành chính Quốc gia hoặc trên trang Thông tin điện tử Học viện hành chính Quốc gia
Mục lục Mục lục ................................................................................................. Danh mục các các chữ viết tắt .............................................................. MỞ ĐẦU ............................................................................................ 1 1. Tính cấp thiết của đề tài.................................................................. 1 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn ....................... 1 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn ............................................... 2 3.1. Mục đích ................................................................................. 2 3.2. Nhiệm vụ ................................................................................ 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ............................. 2 4.1. Đối tượng nghiên cứu ............................................................. 2 4.2. Phạm vi nghiên cứu ................................................................ 2 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn ........ 3 5.1. Phương pháp luận ................................................................... 3 5.2. Phương pháp nghiên cứu ........................................................ 3 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn ...................................... 3 6.1. Về lý luận ............................................................................... 3 6.2. Về thực tiễn ............................................................................ 3 7. Kết cấu của luận văn....................................................................... 3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG ................................................................................................ 4 1.1. Tổng quan về du lịch và du lịch cộng đồng ................................. 4 1.1.1. Khái niệm du lịch ................................................................ 4 1.1.2. Khái niệm du lịch cộng đồng............................................... 4 1.1.3. Đặc điểm du lịch cộng đồng ................................................ 4 1.1.4. Vai trò của du lịch cộng đồng.............................................. 5 1.1.5. Các loại hình du lịch cộng đồng .......................................... 5 1.2. Quản lý du lịch cộng đồng........................................................... 5
1.2.1. Khái niệm quản lý du lịch cộng đồng .................................. 5 1.2.2. Sự cần thiết phải quản lý du lịch cộng đồng........................ 5 1.2.3. Vai trò quản lý du lịch cộng đồng ....................................... 6 1.2.4. Công cụ quản lý du lịch cộng đồng ..................................... 6 1.2.5. Phương pháp quản lý du lịch cộng đồng ............................. 6 1.2.6. Mục tiêu quản lý du lịch cộng đồng .................................... 6 1.2.7. Nội dung quản lý du lịch cộng đồng ................................... 6 1.2.7.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch phát triển du lịch cộng đồng .................................................................. 6 1.2.7.2. Xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật về du lịch cộng đồng ..................................................................... 7 1.2.7.3. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về DLCĐ ................... 7 1.2.7.4. Công tác tuyên truyền, phổ biến và nâng cao ý thức của người dân về du lịch cộng đồng .................................................... 7 1.2.7.5. Công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ................ 7 1.2.7.6. Tổ chức điều tra, đánh giá và quản lý tài nguyên du lịch cộng đồng ...................................................................................... 8 1.2.7.7. Xúc tiến du lịch cộng đồng ............................................... 8 1.2.7.8. Kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm pháp luật về du lịch cộng đồng. ..................................................................................... 8 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý DLCĐ................................. 9 1.3.1. Các nhân tố chủ quan .......................................................... 9 1.3.2. Các nhân tố khách quan....................................................... 9 1.4. Kinh nghiệm quản lý du lịch cộng đồng ở một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai ........................... 9 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý DLCĐ ở một số địa phương ............. 9
1.4.2. Một số bài học kinh nghiệm cho thị xã Sa Pa trong hoạt động quản lý về du lịch cộng đồng......................................................... 9 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ SA PA, TỈNH LÀO CAI ......................... 9 2.1. Khái quát về Sa Pa và tiềm năng du lịch cộng đồng trên thị xã Sa Pa có ảnh hưởng đến quản lý du lịch cộng đồng ................................ 9 2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện về tự nhiên ....................................... 9 2.1.2. Đặc điểm về kinh tế - xã hội................................................ 9 2.1.3. Lợi thế phát triển du lịch cộng đồng của Sa Pa ................. 10 2.2. Thực trạng quản lý DLCĐ trên địa bàn thị xã Sa Pa ................. 10 2.2.1. Hiện trạng du lịch cộng đồng tại Sa Pa, tỉnh Lào Cai ....... 10 2.2.2. Thực trạng quản lý du lịch cộng đồng ............................... 10 2.2.2.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính sách phát triển DLCĐ tại Sa Pa, Lào Cai ........... 10 2.2.2.2. Xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật liên quan đến hoạt động DLCĐ ở Sa Pa, Lào Cai ....... 12 2.2.2.3. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật và nâng cao ý thức của người dân về du lịch cộng đồng .................................... 13 2.2.2.4. Tổ chức hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực đáp ứng cho nhu cầu phát triển của du lịch cộng đồng ...................... 14 2.2.2.5. Quản lý tài nguyên DLCĐ tại các điểm du lịch cộng đồng và hoạt động kinh doanh DLCĐ ở Sa Pa, Lào Cai ...................... 14 2.2.2.6. Xúc tiến du lịch cộng đồng ............................................. 14 2.2.2.7. Tổ chức bộ máy quản lý du lịch cộng đồng ................... 16 2.2.2.8. Kiểm tra, thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm liên quan đến DLCĐ ở Sa Pa, Lào Cai .............................. 16 2.3. Đánh giá thực trạng quản lý DLCĐ tại thị xã Sa Pa .................. 17
2.3.1. Kết quả đạt được................................................................ 17 2.3.2. Tồn tại................................................................................ 18 2.3.3. Nguyên nhân...................................................................... 18 2.3.3.1. Chủ quan......................................................................... 18 2.3.3.2. Khách quan ..................................................................... 18 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ SA PA, TỈNH LÀO CAI ........................................................................ 19 3.1. Định hướng quản lý đối với du lịch cộng đồng của thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai ...................................................................................... 19 3.1.1. Quan điểm, định hướng phát triển du lịch cộng đồng ....... 19 3.1.1.1. Quan điểm phát triển du lịch cộng đồng tại Sa Pa.......... 19 3.1.1.2. Định hướng phát triển DLCĐ trên địa bàn thị xã ........... 19 3.1.2. Định hướng quản lý đối với du lịch cộng đồng ................. 20 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai ........................................................................... 20 3.2.1. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về DLCĐ ............... 20 3.2.2. Tích cực xúc tiến quảng bá, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các chính sách, pháp luật về du lịch cộng đồng ............ 21 3.2.3. Đa dạng hóa các sản phẩm DLCĐ của địa phương ........... 21 3.2.4. Tăng cường bảo vệ môi trường, giữ gìn văn hóa và cảnh quan thiên nhiên ................................................................................... 21 3.2.5. Đẩy mạnh hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nhân lực ............ 22 3.2.6. Đẩy mạnh huy động nguồn vốn, hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật phát triển du lịch cộng đồng ............................................... 22 3.2.7. Ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật về du lịch cộng đồng ........................................................................ 22
3.2.8. Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động quản lý du lịch cộng đồng ........................................................... 23 3.3. Một số kiến nghị để phát triển và quản lý hiệu quả du lịch cộng đồng tại địa phương .......................................................................... 23 KẾT LUẬN ...................................................................................... 24 TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................... PHỤ LỤC .............................................................................................
Danh mục các các chữ viết tắt Viết tắt Viết đầy đủ DLCĐ Du lịch cộng đồng ASEAN Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á QLNN Quản lý nhà nước UBND Ủy ban nhân dân GRDP Tốc độ tăng trưởng sản phẩm CĐĐP Cộng đồng địa phương CĐDC Cộng đồng dân cư
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm qua, với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh mẽ, tỷ trọng ngành du lịch dịch vụ của Việt Nam ngày càng chiếm phần lớn và đóng góp một vai trò vô cùng to lớn trong sự phát triển của đất nước. Sa Pa cũng không ngoại lệ, với tiềm năng phong phú và đặc sắc của mình, Sa Pa ngày càng khẳng định được vị thế, vai trò của mình, đặc biệt là khi Sa Pa trở thành Khu du lịch quốc gia. Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả đạt được và tiềm năng lợi thế đó, Sa Pa đang bộc lộ nhiều vấn đề ảnh hưởng tới sự phát triển mạnh mẽ của DLCĐ tại địa phương, vì vậy mà vấn đề quản lý đối với DLCĐ nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế đó lại càng trở nên cấp thiết và quan trọng. Do đó, việc nghiên cứu một cách có hệ thống, khách quan và đưa ra những giải pháp quản lý thích hợp là yêu cầu và nhiệm vụ cấp thiết. Xuất phát từ những vấn đề thực tiễn đó, tác giả chọn đề tài: "Quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai" để nghiên cứu là cần thiết, có ý nghĩa cả về lý luận và thực tiễn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Vấn đề về quản lý và phát triển DLCĐ đã được nhiều tác giả quan tâm tìm hiểu và nghiên cứu một cách khoa học, có thể kể đến một số nghiên cứu nổi bật như sau: Tiến sĩ Võ Quế (2003), Nghiên cứu xây dựng mô hình phát triển du lịch cộng đồng tại Chùa Hương – Hà Tây. Nguyễn Thị Hường (2011): Du lịch cộng đồng miền núi phía Bắc Việt Nam (nghiên cứu trường hợp bản Sả Séng, Tả Phìn, Sa Pa, Lào Cai và bản Lác, Chiềng Châu, Mai Châu, Hòa Bình). Phạm Thị Hường (2014), Phát triển du lịch cộng đồng tại huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội từ tiếp cận sinh kế bền vững. Trần Nữ Nhọc Anh (2016),
2 Quản lý nhà nước đối với du lịch cộng đồng, Tạp chí Du lịch, Hà Nội. Lê Thành Diễn (2017), Phát triển du lịch cộng đồng huyện KonPlông, tỉnh Kon Tum, Luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Đại học Đà Nẵng, Đà Nẵng. Bài Du lịch cộng đồng và sinh kế bền vững của Báo Nhân Dân (số 4/2022). Lã Thị Bích Quang (2021), Phát triển du lịch cộng đồng bền vững từ góc nhìn lý thuyết các bên liên quan: nghiên cứu điển hình ở khu vực Tây Bắc Việt Nam, Luận án tiến sĩ Quản lý kinh tế, Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội. Đào Xuân Tâm (2021), Quản lý nhà nước về du lịch cộng đồng ở tỉnh Bình Định, Luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Đại học Quy Nhơn, Bình Định. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý đối với hoạt động DLCĐ trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thị xã Sa Pa nói riêng và của tỉnh Lào Cai nói chung. 3.2. Nhiệm vụ Nghiên cứu làm rõ những cơ sở lý luận về DLCĐ; những tiềm năng phát triển DLCĐ tại Sa Pa; Phân tích, đánh giá thực trạng của hoạt động quản lý DLCĐ; Đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý DLCĐ tại thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Công tác quản lý DLCĐ trên địa bàn thị xã Sa Pa, Lào Cai. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: Thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Về thời gian: Nghiên cứu quản lý du lịch ộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa giai
3 đoạn 2019-2022. Về nội dung: Nghiên cứu hoạt động quản lý DLCĐ tại thị xã Sa Pa trên góc độ quản lý nhà nước, đồng thời đánh giá và đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý DLCĐ của địa phương này. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Quan điểm duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; Quan điểm hệ thống và phương pháp tiếp cận hệ thống; Quan điểm kế thừa. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập số liệu, thống kê; phương pháp phân tích, tổng hợp. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Về lý luận Đề tài hệ thống hóa về những lý luận cơ bản trong công tác quản lý về DLCĐ, tạo được khung lý thuyết vững chắc về DLCĐ và quản lý DLCĐ. 6.2. Về thực tiễn Các kết luận và giải pháp đề xuất là cơ sở, căn cứ khoa học để các nhà quản lý, cơ quan hoạch định chính sách hoàn thiện công tác QLNN về DLCĐ tại thị xã Sa Pa trong những năm tiếp theo; Làm tài liệu cho các nhà nghiên cứu về đề tài liên quan đến DLCĐ. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài lời mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm có 3 chương: Chương 1: Cơ sở khoa học về quản lý du lịch cộng đồng. Chương 2: Thực trạng quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai. Chương
4 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai CHƯƠNG 1: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG 1.1. Tổng quan về du lịch và du lịch cộng đồng 1.1.1. Khái niệm du lịch Hiện nay, thuật ngữ du lịch đã trở nên phổ biến ở mọi nơi, tùy theo từng góc nhìn, từng khía cạnh mà có nhiều quan điểm, khái niệm khác nhau về du lịch: kinh tế, nhu cầu khách hàng, sản phẩm du lịch. Theo Luật du lịch Việt Nam (2017) thì: “Du lịch là các hoạt động có liên quan đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên trong thời gian không quá 01 năm liên tục nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ dưỡng, giải trí, tìm hiểu, khám phá tài nguyên du lịch hoặc kết hợp với mục đích hợp pháp khác” [24]. 1.1.2. Khái niệm du lịch cộng đồng Du lịch cộng đồng là một mô hình phát triển du lịch do cộng đồng nhân dân làm chủ quản lý, cung cấp các dịch vụ và hưởng lợi ích kinh tế do hoạt động quản lý đó tạo ra dựa trên hoạt động quảng bá, gìn giữ và phát triển các giá trị văn hóa – xã hội, nguồn tài nguyên du lịch tự nhiên và nhân văn của địa phương. 1.1.3. Đặc điểm du lịch cộng đồng Một là, DLCĐ góp phần đảm bảo văn hoá, thiên nhiên phát triển bền vững. Hai là, DLCĐ là tài sản của cộng đồng. Ba là, cộng đồng được hưởng lợi do DLCĐ đem lại. Bốn là, DLCĐ góp phần nâng cao nhận thức cho cộng đồng.
5 1.1.4. Vai trò của du lịch cộng đồng Thứ nhất, nâng cao nhận thức cộng đồng. Thứ hai, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc và thiên nhiên. Thứ ba, nâng cao mức sống cho người dân nhờ có công việc và thu nhập ổn định từ hoạt động du lịch. Thứ tư, gắn kết mối quan hệ giữa du khách và người dân bản địa. 1.1.5. Các loại hình du lịch cộng đồng Du lịch cộng đồng gồm có 6 loại hình: Du lịch sinh thái, Du lịch văn hóa, Du lịch nông nghiệp, Du lịch bản địa, Du lịch làng quê và Du lịch làng chài 1.2. Quản lý du lịch cộng đồng 1.2.1. Khái niệm quản lý du lịch cộng đồng Trong luận văn này, quản lý du lịch cộng đồng được hiểu là quản lý nhà nước (QLNN) đối với du lịch cộng đồng. Quản lý DLCĐ là sự tác động bằng quyền lực của nhà nước thông qua các công cụ, phương pháp phù hợp đối với loại hình DLCĐ nhằm tạo ra sự thống nhất trong tổ chức và hoạt động DLCĐ, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững về kinh tế, xã hội và môi trường. 1.2.2. Sự cần thiết phải quản lý du lịch cộng đồng Thứ nhất, nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, thực hiện chức năng quản lý chung. Thứ hai, để giải quyết các mâu thuẫn lợi ích kinh tế thường xuyên và cơ bản trong quá trình phát triển DLCĐ, duy trì sự ổn định, thúc đẩy tăng trưởng, phát triển bền vững của DLCĐ và bảo vệ lợi ích của người dân, doanh nghiệp. Thứ ba, đảm bảo sự thống nhất, xuyên suốt trong mọi hoạt động. Thứ tư, do tính chất phức tạp, khó khăn của ngành du lịch. Do đó, người dân và
6 các doanh nghiệp luôn cần sự hỗ trợ của nhà nước về mọi mặt từ tri thức đến môi trường pháp lý, chính sách phát triển. 1.2.3. Vai trò quản lý du lịch cộng đồng Định hướng hoạt động DLCĐ; Điều tiết các hoạt động DLCĐ; giám sát các hoạt động trong phát triển DLCĐ. 1.2.4. Công cụ quản lý du lịch cộng đồng Công cụ quản lý bao gồm hệ thống pháp luật; các kế hoạch quản lý; chính sách phát triển du lịch và tài sản quốc gia. 1.2.5. Phương pháp quản lý du lịch cộng đồng Phương pháp quản lý DLCĐ là cách thức thực hiện, là phương tiện trung gian mà chủ thể quản lý sử dụng để tác động lên các đối tượng quản lý nhằm đạt được mục đích nhất định. Gồm có 4 phương pháp cơ bản: phương pháp thuyết phục, phương pháp kinh tế, phương pháp tổ chức và phương pháp hành chính. 1.2.6. Mục tiêu quản lý du lịch cộng đồng Mục tiêu tổng quát: Góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai trong giai đoạn tới. Mục tiêu cụ thể: Hoạt động quản lý hướng tới mục tiêu đạt được sự phát triển bền vững cả về kinh tế, xã hội và môi trường. 1.2.7. Nội dung quản lý du lịch cộng đồng 1.2.7.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch phát triển du lịch cộng đồng Để quản lý và phát triển DLCĐ theo đúng định hướng, theo hướng bền vững thì cần phải có một lộ trình, kế hoạch với các mục tiêu cụ thể, chi tiết. Đồng thời việc này còn khẳng định được tầm nhìn sâu xa của nhà nước trong mọi hoạt động.
7 1.2.7.2. Xây dựng và tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật về du lịch cộng đồng Các chính sách, pháp luật đầy đủ, thống nhất và xuyên suốt tạo ra môi trường pháp lý ổn định, cơ chế thuận lợi cho các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân kinh doanh DLCĐ hoạt động hiệu quả. Các chính sách đó phải bảo đảm các điều kiện cạnh tranh công bằng tự do kinh doanh, phát triển lành mạnh, có văn hóa. 1.2.7.3. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nước về DLCĐ Bộ máy quản lý đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc xây dựng và phổ biến các chính sách của nhà nước đến với người dân. Khi bộ máy quản lý được thành lập, đã quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng bộ phận nên trong quá trình hoạt động, các chủ thể dễ dàng hỗ trợ, phối hợp với nhau. Tuy nhiên bộ máy cũng cần phải được tổ chức chặt chẽ, thống nhất thì hoạt động mới đạt hiệu quả cao. 1.2.7.4. Công tác tuyên truyền, phổ biến và nâng cao ý thức của người dân về du lịch cộng đồng Các cơ quan thông tin truyền thông có trách nhiệm tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách pháp luật của nhà nước và chính quyền địa phương đến các bên tham gia hoạt động DLCĐ. Tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động CĐDC tham gia hoạt động DLCĐ trong việc khai thác, bảo tồn và phát huy những tiềm năng phát triển DLCĐ. 1.2.7.5. Công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, ngành du lịch nói chung và DLCĐ nói riêng đang gặp những thách thức không hề nhỏ về nhiều mặt, trong đó có yếu tố nguồn nhân lực. Nguồn nhân lực hiệu quả có vai trò quyết định rất lớn đến chất lượng dịch vụ du lịch. Do
8 đó, phát triển và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực chính là giải pháp quan trọng hàng đầu và thiết yếu. 1.2.7.6. Tổ chức điều tra, đánh giá và quản lý tài nguyên du lịch cộng đồng Để quản lý và bảo vệ tài nguyên, môi trường DLCĐ có hiệu quả nhất thì trước tiên nhà nước cần thực hiện công tác điều tra và đánh giá phân loại tài nguyên DLCĐ. Việc điều tra, đánh giá phân loại tài nguyên DLCĐ vừa làm căn cứ xây dựng quy hoạch phát triển DLCĐ, vừa góp phần làm cơ sở để phân tích, làm dữ liệu, cung cấp thông tin quan trọng giúp cho các cơ quan QLNN biên soạn ban hành các chính sách, các tiêu chí cho phát triển DLCĐ. 1.2.7.7. Xúc tiến du lịch cộng đồng Để phát triển DLCĐ bền vững cần thực hiện tốt vấn đề xúc tiến DLCĐ, không những giới hạn chỉ trong một khu vực, một quốc gia mà phải vươn ra cả quốc tế. Để thực hiện tốt vấn đề đó, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp với CĐDC và cơ quan nhà nước. 1.2.7.8. Kiểm tra, thanh tra và xử lý vi phạm pháp luật về du lịch cộng đồng. Hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý các vi phạm pháp luật là vô cùng cần thiết, là một trong những hoạt động quan trọng không thể thiếu trong quá trình quản lý phát triển DLCĐ nhằm hướng tới các mục đích chính như giúp cơ quan quản lý có cơ sở đánh giá về sự phù hợp, hiệu quả của các chính sách, quản lý; để nắm được những trở ngại, khó khăn, vướng mắc của các chủ thể kinh doanh cũng như những sai phạm để kịp thời xử lý, hạn chế thiệt hại và nhanh chóng khắc phục hậu quả.
9 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý DLCĐ 1.3.1. Các nhân tố chủ quan Đó là hệ thống chính trị; bộ máy và công chức quản lý nhà nước về DLCĐ; tình hình phát triển kinh tế - xã hội 1.3.2. Các nhân tố khách quan Điều kiện tự nhiên và tài nguyên du lịch; sự tham gia của các doanh nghiệp và sự hưởng ứng của nhân dân địa phương. 1.4. Kinh nghiệm quản lý du lịch cộng đồng ở một số địa phương và bài học kinh nghiệm cho thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai 1.4.1. Kinh nghiệm quản lý DLCĐ ở một số địa phương Kinh nghiệm quản lý ở huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai; Kinh nghiệm quản lý du lịch cộng đồng ở Mai Châu, Hòa Bình; Kinh nghiệm quản lý du lịch cộng đồng ở huyện KonPlông, Kon Tum. 1.4.2. Một số bài học kinh nghiệm cho thị xã Sa Pa trong hoạt động quản lý về du lịch cộng đồng Đó là cần tham mưu và xây dựng quy hoạch tổng thể, đề án, chính sách phát triển; tăng cường hợp tác giữa các địa phương, các vùng; làm tốt công tác tuyên truyền, xúc tiến DLCĐ; đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực; nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về DLCĐ. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ SA PA, TỈNH LÀO CAI 2.1. Khái quát về Sa Pa và tiềm năng du lịch cộng đồng trên thị xã Sa Pa có ảnh hưởng đến quản lý du lịch cộng đồng 2.1.1. Vị trí địa lý, điều kiện về tự nhiên 2.1.2. Đặc điểm về kinh tế - xã hội
10 2.1.3. Lợi thế phát triển du lịch cộng đồng của Sa Pa Tài nguyên du lịch tự nhiên: Thung lũng Mường Hoa, Ruộng bậc thang, Cổng trời Sa Pa, Bản Cát Cát, Thác Bạc, Hang động Tả Phìn, Núi Hàm Rồng, Đỉnh núi Phan Xi Păng. Thứ hai, tài nguyên du lịch nhân văn: Bảo tàng Sa Pa, Nhà thờ cổ Sa Pa, Tu viện cổ Tả Phìn, Khu chạm khắc đá cổ, Lễ hội truyền thống: Lễ hội Gầu Tào, Lễ Tết, Chợ tình,... 2.2. Thực trạng quản lý DLCĐ trên địa bàn thị xã Sa Pa 2.2.1. Hiện trạng du lịch cộng đồng tại Sa Pa, tỉnh Lào Cai Du lịch Sa Pa tập trung phát triển các sản phẩm du lịch trải nghiệm văn hóa gắn với du lịch cộng đồng các dân tộc tại Sa Pa theo hướng trải nghiệm và tìm hiểu văn hóa truyền thống bản địa. Xây dựng điểm DLCĐ gắn với đặc trưng các dân tộc thiểu số trên địa bàn thị xã gồm: Mường Hoa gắn với văn hóa dân tộc Mông, Bản Hồ gắn với văn hóa dân tộc Tày, Tả Phìn gắn với văn hóa dân tộc Dao, Liên Minh gắn với văn hóa dân tộc Phù Lá, Tả Van gắn với văn hóa dân tộc Giáy. Tính đến năm 2022, Sa Pa có 362 cơ sở kinh doanh homestay, 126 cơ sở dịch vụ ăn uống tại các điểm DLCĐ; 157 cơ sở quà tặng lưu niệm, 39 dịch vụ tắm thuốc và 222 dịch vụ khác. Các điểm du lịch cộng đồng trên địa bàn thị xã Sa Pa luôn thu hút từ 800.000-1.400.000 lượt khách/năm; trong đó, đông nhất là điểm du lịch cộng đồng Cát Cát (San Sả Hồ), các điểm du lịch cộng đồng dọc thung lũng Mường Hoa và điểm du lịch cộng đồng thôn Sa Séng (Tả Phìn). 2.2.2. Thực trạng quản lý du lịch cộng đồng 2.2.2.1. Xây dựng và tổ chức thực hiện chiến lược, quy hoạch, kế hoạch và chính sách phát triển DLCĐ tại Sa Pa, Lào Cai Trong thời gian vừa qua, việc xây dựng các quy hoạch, đề án
11 chiến lược về phát triển du lịch, DLCĐ được chính phủ và chính quyền cấp tỉnh quan tâm và quy hoạch (xem bảng 2.1). Các đồ án quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị trên địa bàn thị xã đã và đang triển khai thực hiện đến thời điểm cuối năm 2022 gồm: Quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị 10 đồ án; Quy hoạch phân khu xây dựng đô thị 05 đồ án. Bảng 2.1. Các văn bản về phát triển du lịch cộng đồng tại Sa Pa STT Năm Nội dung văn bản Nghị quyết số 767/2019 của Ủy ban thường vụ 1 2019 Quốc hội về thành lập thị xã Sa Pa và các phường, xã thuộc thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai Quyết định số 985/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Nhiệm vụ Quy hoạch chung xây 2 2020 dựng Khu du lịch Quốc gia Sa Pa, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai đến năm 2040 Đề án số 03/2020 của Đảng ủy Lào Cai về phát 3 2020 triển văn hoá, du lịch tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2020 – 2025 Nghị quyết số 03/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh Lào Cai về thông qua quy hoạch chung xây 4 2021 dựng khu du lịch Sa Pa, thị xã Sa Pa tỉnh Lào Cai đến năm 2040 Một số quy hoạch xây dựng trên địa bàn thị xã Sa Pa: Quy hoạch xây dựng khu đô thị du lịch 5 2021 sinh thái, DLCĐ suối Mường Hoa; Quy hoạch xây dựng Khu danh lam thắng cảnh ruộng bậc thang Sa Pa; Quy hoạch xây dựng khu đô thị,
12 dịch vụ du lịch văn hóa dọc thung lũng Mường Hoa.... Quyết định số 424/2021 của UBND tỉnh Lào Cai 6 2021 về việc phê duyệt Chiến lược quảng bá thương hiệu Sa Pa - Fansipan Kế hoạch số 152/2021, kế hoạch triển khai chiến 7 2021 lược quảng bá thương hiệu Sa Pa - Fansipan giai đoạn 2021-2025 Kế hoạch 116/2022 về thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TU ngày 27/8/2021 của Ban thường vụ 8 2022 Tỉnh ủy về phát triển du lịch tỉnh Lào Cai năm 2022 Nguồn: Tổng hợp, 2019 – 2022 2.2.2.2. Xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện các chính sách, pháp luật liên quan đến hoạt động DLCĐ ở Sa Pa, Lào Cai Nhằm cụ thể hóa luật pháp, cụ thể hóa các đề án quy hoạch, chiến lược phát triển về du lịch, DLCĐ thì tỉnh Lào Cai và thị xã Sa Pa đã triển khai nhiều văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Du lịch 2017, các Bộ luật, Luật khác có liên quan đến phát triển DLCĐ: Kế hoạch số 308/2019 về phát triển huyện Sa Pa năm 2019-2020 và giai đoạn năm 2021-2025; Kế hoạch số 254/2020, phát triển sản phẩm du lịch trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030; Kế hoạch số 120/2022, kế hoạch phục hồi và phát triển du lịch tỉnh Lào Cai năm 2022; Kế hoạch số 152/2021, kế hoạch triển khai chiến lược quảng bá thương hiệu Sa Pa - Fansipan giai đoạn 2021-