Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý thu Bảo hiểm y tế trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng

Chia sẻ: Tử Tử | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

119
lượt xem 14
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trên cơ sở lý luận về bảo hiểm y tế, về quản lý thu BHYT, luận văn sẽ thực hiện phân tích thực trạng công tác quản lý thu BHYT tại BHXH quận Liên Chiểu từ năm 2012-2017; đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Quản lý thu Bảo hiểm y tế trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ HỒ VĂN MINH QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN LIÊN CHIỂU,THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 60.34.04.10 Đà Nẵng - 2018
Công trình được hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Ngƣời hƣớng dẫn KH: TS. LÊ BẢO Phản biện 1: PGS.TS. ĐÀO HỮU HÒA Phản biện 2: PGS.TS. HOÀNG HỮU HÒA Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Quản lý kinh tế họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 12 tháng 8 năm 2018 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế là hai chính sách xã hội quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế - xã hội. Thời gian qua, công tác thu BHYT tại quận Liên Chiểu đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT, đảm bảo chính sách an sinh xã hội trên địa bàn quận. Tuy nhiên, công tác thu BHYT trên địa bàn quận vẫn còn một số hạn chế. Diện bao phủ BHYT còn thấp, tình trạng trốn đóng BHYT ở các doanh nghiệp còn nhiều, nợ BHYT còn cao; các doanh nghiệp nợ BHYT làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động như không có thẻ BHYT để khám chữa bệnh, không được thanh toán các chế độ ốm đau, thai sản kịp thời; học sinh, sinh viên tham gia BHYT chưa đạt yêu cầu; sự vào cuộc của một số cấp ủy, chính quyền trong triển khai chính sách BHYT chưa quyết liệt; công tác tuyên truyền chính sách BHYT chưa thường xuyên; công tác thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp còn hạn chế. Nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất các giải pháp để công tác quản lý thu BHYT có kết quả tốt hơn, tôi chọn đề tài luận văn“ Quản lý thu Bảo hiểm y tế trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng”. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Trên cơ sở lý luận về bảo hiểm y tế, về quản lý thu BHYT, luận văn sẽ thực hiện: - Phân tích thực trạng công tác quản lý thu BHYT tại BHXH quận Liên Chiểu từ năm 2012-2017. - Đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu
2 BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu - Đối tượng nghiên cứu: Luận văn nghiên về công tác quản lý thu BHYT tại BHXH quận Liên Chiểu. - Phạm vi nghiên cứu Về nội dung nghiên cứu: về công tác quản lý thu BHYT của BHXH quận Liên Chiểu. Về thời gian nghiên cứu: Năm 2012-2017 và các giải pháp được đề xuất trong luận văn có ý nghĩa trong hiện tại và 5 năm đến. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu 4.1 Phương pháp thu thập số liệu - Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp: Luận văn sử dụng thông tin số liệu thứ cấp bao gồm: các báo cáo của BHXH quận Liên Chiểu, quận ủy Liên Chiểu, Chi cục thống kê và các thông tin khác liên quan được thu thập từ các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản Ngành BHXH, sách chuyên đề về chính sách BHYT. - Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp:Để đánh giá thực trạng quản lý thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu, đề tài dùng phương pháp điều tra khảo sát thông qua Phiếu khảo sát ý kiến người tham gia BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng. Phiếu khảo sát gồm nội dung liên quan đến công tác thực hiện chính sách BHYT, sự am hiểu của đối tượng tham gia về các chính sách BHYT. Nội dung câu hỏi: đã được chuẩn bị thông qua bảng hỏi. 4.2. Phương pháp phân tích + Phương pháp thống kê mô tả: là thu thập tài liệu, phân tích, tổng hợp; So sánh các chỉ tiêu, dữ liệu ở các thời điểm, thời kỳ khác nhau. Thông qua việc xử lý số liệu bằng phương pháp thống kê, thấy được sự thay đổi các chỉ tiêu cần phân tích trong công tác quản lý thu BHYT quận Liên Chiểu, đánh giá được thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện quản lý thu BHYT.
3 - Phương pháp so sánh, phương pháp tổng hợp: Tổng hợp những thông tin thu thập được, tiến hành phân tích và so sánh, kết hợp giữa lý luận và thực tiễn. 5. Bố cục đề tài Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành 03 chương, bao gồm: Chương 1: Lý luận chung về quản lý thu Bảo hiểm y tế Chương 2: Thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội tại Bảo hiểm xã hội quận Liên Chiểu. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện và đẩy mạnh công tác quản lý nhà nước về quản lý thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu. 6. Tổng quan tài liệu nghiên cứu Hiện nay đã có nhiều công trình nghiên cứu đề cập đến hoạt động BHYT với nhiều khía cạnh khác nhau. Tác giả đã nghiên cứu một số đề tài nghiên cứu sau đây: • Dương Văn Thắng (2014), “Đổi mới và phát triển, Bảo hiểm xã hội Việt Nam, NXB Văn hóa – Thông tin. Tài liệu đã giới thiệu tổng quan chính sách BHXH, BHYT là chính sách xã hội quan trọng bậc nhất, an sinh xã hội là tiêu chí của tiến bộ, bình đẳng và công bằng xã hội, một trong những nhân tố cơ bản thể hiện sự văn minh và phát triển của quốc gia. Tài liệu đã giới thiệu tổng quát khá đầy đủ quá trình hình thành chính sách an sinh xã hội của Việt Nam; cả về pháp lý cũng như thực tiễn phát triển các chính sách an sinh xã hội hiện hành. • Ngoài ra, luận văn còn sử dụng các tài liệu Luận văn“ Vấn đề bảo hiểm y tế tự nguyện trên báo in hiện nay” của tác giả Đinh Thị Hiền (2015), Luận văn“ Quản lý thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bắt buộc đối với các doanh nghiệp ngoài quốc doanh trên địa bàn huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên” của tác giả Trần Thị Lệ Hằng (2017), Luận văn thạc sỹ quản lý kinh tế ; Luận văn“Giải pháp thực
4 hiện bảo hiểm y tế toàn dân tại thị xã Từ Sơn Tỉnh Bắc Ninh” của tác giả Nguyễn Văn Tình (2013), Luận văn thạc sỹ quản lý kinh tế; Luận văn“Bảo hiểm y tế tự nguyện trong Luật Bảo hiểm y tế Việt Nam” của tác giả Bùi Thị Thu Hằng (2014), Luận văn thạc sỹ Luật Kinh tế để có thể tham khảo thêm về những giải pháp có thể phù hợp với tình hình thực tiễn tại quận Liên Chiểu. Đề tài “Quản lý thu Bảo hiểm y tế trên địa bàn quận Liên Chiểu, thành phố Đà Nẵng” của tác giả sẽ đi sâu nghiên cứu và phân tích những vấn đề liên quan đến việc quản lý thu BHYT, công tác phát triển đối tượng tham gia BHYT dựa trên các quy định về quản lý thu BHYT và các quy định khác có liên quan đến quản lý thu BHYT. Trên cơ sở lý luận khoa học và thực tiễn, đề tài đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện quản lý thu BHYT, khắc phục tình trạng trốn đóng BHYT cho người lao động tại các doanh nghiệp; tăng cường phát triển đối tượng tham gia BHYT. Đây là việc làm cấp thiết hiện nay, để góp phần đảm bảo anh sinh xã hội trên địa bàn quận Liên Chiểu. CHƢƠNG 1 LÝ LUẬN CHUNG VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ 1.1. KHÁI QUÁT VỀBHYT 1.1.1. Khái niệm về BHYT, quản lý thu BHYT Theo Luật Bảo hiểm y tế: “Bảo hiểm y tế là hình thức bảo hiểm bắt buộc được áp dụng đối với các đối tượng theo quy định của Luật Bảo hiểm y tế để chăm sóc sức khỏe, không vì mục đích lợi nhuận do Nhà nước tổ chức thực hiện.” Quản lý thu BHYT đảm bảo cho chính sách BHYT được thực thi nghiêm chỉnh trong thực tiễn. Quản lý thu BHYT chính là điều hành, giám sát để đơn vị SDLĐ, NLĐ, người tham gia BHYT phải nộp đúng, nộp đủ và nộp đúng hạn số phải nộp BHYT vào quỹ
5 BHYT; tổ chức thực hiện để mọi người dân tham gia BHYT, tiến tới BHYT toàn dân. Vì vậy, có thể khẳng định quản lý thu BHYT có vai trò quyết định đối với sự ổn định và phát triển quỹ BHYT. 1.1.2. Đặc điểm của quản lý thu bảo hiểm y tế - Công tác thu BHYT mang tính chất định kỳ, lặp đi lặp lại do đó khối lượng công việc là rất lớn đòi hỏi nguồn nhân lực và cơ sở vật chất phục vụ cho công tác thu cũng phải tương ứng. - Việc quản lý thu rất khó khăn và phức tạp do đối tượng tham gia BHYT ngày càng gia tăng theo thời gian . - Đối tượng thu là tiền nên dễ xảy ra sai phạm và lạm dụng quỹ BHYT từ nguồn tiền thu BHYT. 1.1.3. Ý nghĩa quản lý thu bảo hiểm y tế Quản lý thu BHYT tốt, góp phần ổn định thu nhập cho người tham gia BHYT, đảm bảo thực hiện công bằng xã hội, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế của đất nước. - Đối với người tham gia BHYT: Đảm bảo quyền lợi về chăm sóc y tế và nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho người tham gia bảo hiểm y tế khi họ bị ốm đau bệnh tật. Người tham gia bảo hiểm y tế được chia sẻ gánh nặng tài chính khi sử dụng dịch vụ chăm sóc sức khỏe. - Đối với nền kinh tế - xã hội: Bảo hiểm y tế góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nước, tạo nguồn tài chính ổn định cho chăm sóc sức khỏe. Bảo hiểm y tế góp phần thực hiện công bằng xã hội trong lĩnh vực y tế và tái phân phối thu nhập giữa mọi người. Bảo hiểm y tế nâng cao tính cộng đồng và gắn bó giữa các thành viên trong xã hội. 1.1.4. Mục tiêu của quản lý thu BHYT Đảm bảo hoàn thành mục tiêu của chính sách BHYT trên địa bàn thành phố Đà Nẵng theo Quyết định số 2526-QĐ/TU ngày 30/11/2016 của Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Đề án thực hiện
6 Chương trình “Thành phố 4 an” trên địa bàn thành phố Đà Nẵng đến năm 2020: về lĩnh vực ASXH đến năm 2020, 100% người dân tham gia bảo hiểm y tế, 65% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội, 50% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp. 1.1.5. Quản lý nhà nƣớc về BHXH - Nội dung quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Cơ quan quản lý nhà nước về BHYT. 1.2. NỘI DUNG QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI 1.2.1. Tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT Truyên truyền chế độ, chính sách pháp luật về BHYT là hoạt động cho người lao động và nhân dân cả nước hiểu rõ chính sách BHYT là một chính sách quan trọng, là trụ cột chính của hệ thống ASXH, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị - xã hội và phát triển kinh tế xã hội. Do đó, công tác tuyên truyền, phổ biến chế độ, chính sách, pháp luật về BHXH có tầm quan trọng và phải tổ chức thực hiện thường xuyên. Nội dung tuyên truyền gồm: - Đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền những nội dung cơ bản của Luật BHYT; kết quả thực hiện chính sách BHYT đạt được trong thời gian qua để động viên các tầng lớp nhân dân tích cực và chủ động tham gia BHYT. - Tổ chức hội nghị, hội thảo, tập huấn, tọa đàm, đối thoại trực tiếp, tổ chức các đội tuyên truyền lưu động, hội thi tuyên truyền viên, phát hành ấn phẩm... - Phối hợp với các cơ quan thông tấn, báo chí ở Trung ương và địa phương triển khai thực hiện các hoạt động tuyên truyền thông qua việc thực hiện các chuyên trang, chuyên mục, chuyên đề và các bài viết, phóng sự, tin tức, tổ chức các buổi tọa đàm, game show truyền hình... - Tổ chức tuyên truyền trên các kênh truyền thông của Ngành:
7 Báo BHXH, Tạp chí BHXH và Website BHXH Việt Nam. - Tổ chức tuyên truyền trực quan thông qua các ấn phẩm tuyên truyền: pano, áp phích, tờ rơi, tranh cổ động... với nội dung phong phú theo đặc thù kinh tế - xã hội, văn hóa của từng vùng miền. 1.2.2. Lập dự toán thu BHYT Lập dự toán thu là quá trình dự báo, tính toán mức độ và các biện pháp tổ chức huy động các nguồn thu BHYT từ các đối tượng tham gia BHYT. Căn cứ theo tiêu thức độ dài thời gian có thể phân loại dự toán thu BHYT thành dự toán dài hạn, dự toán trung hạn và dự toán ngắn hạn. - Dự toán thu BHYT dài hạn, trung hạn thường mang tính chất dự báo gắn với một kỳ ổn định NSNN. - Dự toán thu BHYT ngắn hạn là dự toán có hiệu lực từ một năm trở xuống bao gồm:Dự toán năm, Dự toán quý, Dự toán tháng. 1.2.3. Tổ chức thu BHYT a. Các cơ quan quản lý nhà nước về BHYT Theo quy định tại Điều 5 Luật BHYT, các cơ quan quản lý nhà nước về BHYT gồm: - Chính phủ thống nhất quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Bộ Y tế chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Bộ, cơ quan ngang bộ trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình phối hợp với Bộ Y tế thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế. - Uỷ ban nhân dân các cấp trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình thực hiện quản lý nhà nước về bảo hiểm y tế tại địa phương. b. Tổ chức bộ máy thực hiện thu BHYT BHXH Việt Nam được tổ chức và quản lý theo ngành dọc, tập trung, thống nhất từ trung ương đến địa phương. Trung ương là BHXH Việt Nam.Tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là BHXH
8 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương. Quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh ( gọi chung là BHXH huyện) trực thuộc BHXH tỉnh. c. Hoạt động thu BHYT Nhằm cụ thể hóa Luật BHYT về thu BHYT, BHXH Việt Nam đã ban hành Quy trình thu BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ-BNN nhằm mục đích: Thu đúng quy định, thu đầy đủ và đảm bảo công chức viên chức thực hiện đúng nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định; Quản lý đối tượng, quản lý tiền thu và thực hiện theo quy trình thu BHYT. 1.2.4. Quyết toán thu Để thẩm định số liệu thu BHYT đối với BHXH cấp dưới theo định kỳ hàng quý, năm, khi quyết toán thu phải đảm bảo nguyên tắc: - Nguyên tắc đầy đủ: Nguyên tắc công khai minh bạch;Nguyên tắc thống nhất; Nguyên tắc cân đối; Nguyên tắc rõ ràng, trung thực và chính xác; Nguyên tắc thường niên; Nguyên tắc lập quyết toán từ cơ sở. Thực hiện tốt công tác quyết toán thu sẽ giúp cho công tác quản lý thu được thực hiện tốt hơn. 1.2.5. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHYT. a. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT Thanh tra kiểm tra việc chấp hành luật BHYT nhằm kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý các trường hợp vi phạm. Đây là việc tiến hành thường xuyên góp phần tăng cường hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực BHYT.Thanh tra, kiểm tra BHYT liên quan đến: Cơ quan tổ chức cá nhân trong nước; Cơ quan tổ chức cá nhân nước ngoài tại Việt Nam có liên quan đến hoạt động đóng BHXH, BHTN, BHYT theo quy định của pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT; Các cơ quan quản lý nhà nước về BHXH, BHTN, BHYT.
9 b. Giải quyết khiếu nại, tố cáo Công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo các quy định của pháp luật và của Ngành, là một trong những hoạt động mang tính thường xuyên của quản lý nhà nước về BHYT. c. Xử lý vi phạm pháp luật về BHYT Các hành vi vi phạm hành chính về BHYT mức phạt tiền cụ thể và các biện pháp khắc phục hậu quả được áp dụng theo Nghị định 176/2013/NĐ-CP ngày 14 tháng 11 năm 2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hànhchính trong lĩnh vực bảo hiểm y tế. 1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ THU BHYT 1.3.1. Hệ thống chính sách pháp luật về BHYT 1.3.2. Sự quan tâm của các cấp ủy Đảng, chính quyền; Phối hợp giữa cơ quan BHXH và các cơ quan ban ngành liên quan tại địa phƣơng trong công tác thu BHYT 1.3.3. Cơ quan BHXH 1.3.4. Nhận thức của chủ sử dụng lao động, ngƣời lao động, ngƣời dân về việc đóng BHYT. TÓM TẮT CHƢƠNG 1 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN LIÊN CHIỂU 2.1. ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA QUẬN LIÊN CHIỂU ẢNH HƢỞNG ĐẾN CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên Quận Liên Chiểu được thành lập theo Nghị định số 07/1997/NĐ-CP ngày 23/01/1997 của Chính phủ về việc thành lập đơn vị hành chính trực thuộc thành phố Đà Nẵng. Đây là cột mốc
10 đánh dấu thời điểm thành phố Đà Nẵng tách ra khỏi tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng và trở thành đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương. 2.1.2. Đặc điểm xã hội Quận Liên Chiểu có 5 phường gồm: Hòa Hiệp Bắc, Hòa Hiệp Nam, Hòa Khánh Bắc, Hòa Khánh Nam và Hòa Minh. Tính đến năm 2017, tổng dân số trên địa bàn quận 167.000 người; số người trong độ tuổi lao động dồi dào; cơ cấu dân số vàng là nguồn lực quan trọng cho việc phát triển kinh tế của địa phương. 2.1.3. Đặc điểm kinh tế Liên Chiểu là một quận phát triển rất nhanh của thành phố Đà Nẵng nhất là về công nghiệp nặng nên thu hút một lượng lớn lực lượng lao động đến làm việc. Năm 2017, Tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn quận đạt 370 tỷ đồng, đạt 114,4% kế hoạch thành phố giao, đạt 106,96%, vượt 6,96% kế hoạch quận, tăng 18,8% so với năm 2016; tỷ trọng ngành công nghiệp chiếm 78,17%, dịch vụ 20,59%, nông nghiệp 1,24%. Mặc dù kinh tế trên đà phát triển nhanh nhưng vẫn còn những khó khăn: Nhiều doanh nghiệp chưa chấp hành nghiêm pháp luật, trốn đóng, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN có xu hướng gia tăng. 2.1.4. Đặc điểm cơ bản của BHXH quận Liên Chiểu a. Vị trí, chức năng của BHXH quận Liên Chiểu BHXH quận Liên Chiểu chịu sự quản lý trực tiếp, toàn diện của Giám đốc BHXH thành phố Đà Nẵng và chịu sự quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn của UBNDquận Liên Chiểu. b. Cơ cấu bộ máy BHXH quận Liên Chiểu Tính đến năm 2017, BHXH quận có 23 người. Số viên chức có trình độ đại học và sau đại học là 21 người; chiếm tỉ lệ 91,3%. Như vậy có thể thấy, nhìn chung trình độ của cán bộ viên chức của BHXH quận là tương đối đồng đều và đều là những người có trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
11 2.2. THỰC TRẠNG VỀ QUẢN LÝ THU BHYT QUẬN LIÊN CHIỂU 2.2.1. Tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT BHXH quận Liên Chiểu luôn bám sát chỉ đạo của BHXH Việt Nam và BHXH thành phố Đà Nẵng để xây dựng Kế hoạch tuyên truyền. Tuy nhiên, theo số liệu khảo sát cho thấy, BHXH quận chưa triển khai kịp thời văn bản hướng dẫn gửi đến đơn vị, chưa đáp ứng với thời gian mà văn bản có hiệu lực thi hành. Tổ chức triển khai tập huấn cho đơn vị chưa sâu rộng. Việc này dẫn đến một số đơn vịchưa nắm bắt thông tin nên lúng túng trong quá trình thực thi chính sách BHYT dẫn đến khi thực thi còn bị động. 2.2.1. Thực trạng lập dự toán thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu Xác định đối tƣợng tham gia BHYT Trong thời gian qua, BHXH quận Liên Chiểu phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát các doanh nghiệp và đối tượng tham gia BHYT trên địa bàn quận để xác định đối tượng và dự kiến số đối tượng tham gia BHYT. Xác định mức đóng BHYT Tổng quỹ tiền lương có xu hướng tăng qua các năm, với tốc độ tương đối nhanh. Thể hiện công tác thu BHYT tại BHXH quận Liên Chiểu liên tục cải thiện. Năm 2012, quỹ tiền lương 109 tỷ đồng thì đến năm 2017 là 239 tỷ đồng, tăng 130 tỷ đồng, tỷ lệ tăng 119%. Nội dung dự toán thu BHXH Công tác lập dự toán thu của BHXH quận Liên Chiểu chưa sát với thực tế. Tuy số đối tượng tham gia BHYT từ năm 2012-2017 đều đạt, tuy nhiên, kể từ năm 2015- 2017, số tiền đã thu BHYT lần lượt qua các năm chỉ đạt 97,6%, 97,22%; 97,57%; điều đó chứng tỏ việc lập dự toán quá cao, số tiền phải thu BHYT chưa đạt yêu cầu, các đơn vị sử dụng lao động để nợ tiền đóng BHYT của người lao động.
12 2.2.3. Công tác tổ chức thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu a. Công tác thu BHYT Quản lý đối tƣợng Thu Bảo hiểm y tế bắt buộc: hiện nay còn nhiều doanh nghiệp trốn đóng BHYT cho người lao động. - Năm 2012, số đơn vị thực tế là 1.120 đơn vị, đã tham gia BHYT là 539 đơn vị, tỷ lệ chưa tham gia 51,8% thì đến năm 2017, số đơn vị thực tế 1.452 đơn vị, đã tham gia 856 đơn vị, tỷ lệ chưa tham gia 41%. Thu Bảo hiểm y tế Hộ gia đình tự đóng: Hiện nay, tỷ lệ BHYT Hộ gia đình tham gia BHYT đạt 95,6%. Thu Bảo hiểm y tế học sinh, sinh viên: Hiện nay, HSSV tham gia BHYT đạt tỷ lệ đạt 98,21% so với tổng số HSSV hiện có. Quản lý tiền thu Bảo hiểm y tế Số thu BHYT tăng dần qua các năm. Năm 2012, tổng số tiền đã thu 48,6 tỷ đồng, đạt 96,43% so với số phải thu.Năm 2017, số tiền thu 108,3 tỷ đồng, đạt 97,57%. Tỷ lệ nợ đọng BHYT cao. Năm 2012, tỷ lệ nợ BHYT 3,57% và đến năm 2017, tỷ lệ nợ 2,43%. Để giảm thiểu số nợ đọng, trong thời gian qua BHXH quận Liên Chiểu đã thực hiện các biện pháp như: đề nghị thành lập các đoàn kiểm tra, thanh tra, tăng cường trực tiếp đến đơn vị đôn đốc thu, thông tin, báo cáo kịp thời tình hình vi phạm pháp luật về BHYT của các đơn vị trên địa bàn để cơ quan chính quyền các cấp nắm được và có hướng chỉ đạo giải quyết xử lý kịp thời. 2.2.4. Quyết toán thu Quyết toán thu BHYT hàng quý, hàng năm thực hiện quyết toán theo số tiền đã thực thu được của các đối tượng tham gia trong quý, năm. Xác định số thu BHYT: Số thu của người lao động và người
13 sử dụng lao động; Số thu của tổ chức BHXH đóng; Số thu từ ngân sách địa phương đóng, hỗ trợ; Số thu từ nguồn ngân sách Ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ đóng. Quyết toán với cơ quan tài chính địa phƣơng: Định kỳ 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng, tổ chức BHXH tổng hợp số thẻ BHYT đã phát hành, số tiền thu của đối tượng và số tiền ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng, gửi cơ quan Tài chính để chuyển kinh phí vào quỹ BHYT theo quy định. Cơ quan Tài chính căn cứ quy định về phân cấp quản lý ngân sách của địa phương và bảng tổng hợp đối tượng, kinh phí ngân sách nhà nước đóng, hỗ trợ đóng BHYT do tổ chức BHXH chuyển đến, có trách nhiệm chuyển kinh phí vào quỹ BHYT mỗi quý một lần; chậm nhất đến ngày 31 tháng 12 hằng năm phải thực hiện xong việc chuyển kinh phí vào quỹ BHYT của năm đó. 2.2.5. Công tác Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT; giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu a. Thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT Hàng năm, BHXH quận lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra báo cáo về BHXH thành phố và UBND quận Liên Chiểu phê duyệt. Kết quả thanh tra, kiểm tra Từ năm 2012-2017, công tác thanh tra, kiểm tra được BHXH quận chú trọng. Năm 2012, số đơn vị thanh tra, kiểm tra 33 đơn vị, số đơn vị vi phạm là 12 đơn vị thì đến năm 2017, thanh tra, kiểm tra 136 đơn vị, tăng 103 đơn vị, tỷ lệ tăng 312% so với năm 2012, số đơn vị vi phạm 32 đơn vị, tăng 20 đơn vị so với năm 2012. b. Xử lý vi phạm pháp luật về BHYT Năm 2014, Đoàn Thanh tra Liên ngành UBND quận Liên Chiểu xử phạt vi phạm hành chính 04 đơn vị SDLĐ về các hành vi vi phạm pháp luật BHYT như đóng bảo hiểm y tế không đủ số người thuộc diện tham gia BHYT bắt buộc; đóng BHYT không đủ số tiền phải đóng.
14 Nhìn chung, công tác xử lý vi phạm hành chính đối với các đơn vị SĐLĐ vi phạm Luật BHYT của Đoàn thanh tra Liên ngành chưa quyết liệt, còn hạn chế. c. Giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm pháp luật về BHXH trên địa bàn Liên Chiểu Nhìn chung công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân tại BHXH đã giải quyết thỏa đáng những thắc mắc về chế độ chính sách cho tổ chức, công dân trên địa bàn quận. 2.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHYT TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN LIÊN CHIỂU 2.3.1. Thành công và hạn chế về công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu a. Thành công - Công tác thông tin tuyên truyền được chú trọng, tổ chức Hội nghị tập huấn và Hội nghị đối thoại với Doanh nghiệp.. - Đối tượng tham gia BHYT ngày càng tăng, số thu BHYT năm sau cao hơn năm trước. Công tác quản lý đối tượng, quản lý số tiền thu, số nợ được theo dõi, đôn đốc thường xuyên. - Chủ động trong công tác lập dự toán và quyết toán thu được BHXH thành phố đánh giá cao. - Công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BHYT được chú trọng. b. Hạn chế - Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật BHYT chưa thực hiện một cách thường xuyên, liên tục. - Tình trạng doanh nghiệp trốn đóng BHYT còn nhiều, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động. Nợ đọng BHYT ngày càng diễn biến phức tạp và trở nên phổ biến - Việc thực hiện các quy định của pháp luật về xử lý các vi phạm chính sách BHYT còn rất hạn chế.
15 - Công tác thanh tra, kiểm tra đơn vị SDLĐ trên địa bàn quận vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra. 2.3.2. Nguyên nhân hạn chế Về công tác tuyên truyền chính sách BHYT: Số lượng tuyên truyền quá ít. Việc tuyên truyền ở quận chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục. - Các cấp Đảng ủy, chính quyền chưa quan tâm sâu sát, lãnh chỉ đạo việc thực hiện các chính sách, chế độ BHXH, BHYT tại địa phương. - Sự phối hợp giữa cơ quan BHXH và cơ quan quản lý nhà nước tại địa phương chưa chặt chẽ, chưa thường xuyên nên công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn chưa hiệu quả. - Quy định, biểu mẫu hồ sơ .... thay đổi nhanh chóng nên đơn vị SDLĐ và người dân chưa kịp cập nhật. - Quy định, biểu mẫu hồ sơ thay đổi nhanh chóng nên gây khó khăn cho đơn vị SDLĐ và người dân trong việc nắm bắt thông tin và lập hồ sơ tham gia BHYT. - Lực lượng cán bộ thu tại cơ quan BHXH mỏng, chưa tiếp cận hết được các đơn vị SDLĐ trên địa bàn quận dẫn đến còn nhiều đơn vị SDLĐ trốn đóng và nợ BHYT. - Cán bộ làm công tác thanh tra, kiểm tra tại BHXH quận còn kiêm nhiệm nên còn hạn chế về số lượng đơn vị SDLĐ được thanh tra, kiểm tra. TÓM TẮT CHƢƠNG 2
16 CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝNHÀ NƢỚC VỀ QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM Y TẾ TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN LIÊN CHIỂU 3.1. CĂN CỨ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP 3.1.1. Những quan điểm hoàn thiện công tác quản lý thu BHYT - Chính sách của thành phố Đà Nẵng về bảo hiểm y tế: Quyết định số 2526-QĐ/TU ngày 30/11/2016 của Ban Thường vụ Thành ủy Đà Nẵng về về việc ban hành Đề án thực hiện Chương trình “Thành phố 4 an”. Đề án hướng đến những mục tiêu cụ thể trên các lĩnh vực ANTT, ATGT, ATTP và ASXH. Trong đó, trên lĩnh vực ASXH, phấn đấu đến cuối năm 2020, 100% người dân tham gia bảo hiểm y tế, 65% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm xã hội, 50% lực lượng lao động tham gia bảo hiểm thất nghiệp. 3.1.2. Chiến lƣợc phát triển phục vụ cho công tác quản lý thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu - Đẩy mạnh công tác tuyên truyền chính sách bảo hiểm y tế đến với mọi tầng lớp nhân dân. - Phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan BHXH với các ngành liên quan trong việc thực hiện BHYT cho NLĐ. - Mở rộng đối tượng tham gia BHYT, có cơ chế chế tài đủ mạnh để thực hiện nghiêm Luật BHYT. - Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, duy trì kỷ luật, kỷ cương hành chính, phòng chống các hành vi tiêu cực, gây khó khăn cho đối tượng tham gia và hưởng các chế độ BHYT. - Tăng cường công tác cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin. 3.1.3. Một số yêu cầu khi xây dựng giải pháp - Giải pháp phải đúng quy định theo chủ trương, đường lối
17 chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, Luật Bảo hiểm y tế; quản lý thu BHYT phải phù hợp với Chương trình cải cách hành chính Nhà nước, của Ngành BHXH. - Đảm bảo quyền lợi cho người tham gia BHYT; quản lý chặt chẽ đơn vị sử dụng lao động và NLĐ trong việc tham gia đóng BHYT cho người lao động. - Đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, hạn chế thấp nhất tình trạng nợ đóng BHYT. - Giải pháp có thể áp dụng vào thực tế và đạt hiệu quả cao. 3.2. CÁC GIẢI PHÁP CỤ THỂ 3.2.1. Hoàn thiện công tác tuyên truyền về chế độ, chính sách pháp luật BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu - Đổi mới, đa dạng các hình thức tuyên truyền, dễ nhớ, dễ hiểu, phù hợp với từng đối tượng tham gia BHYT. - Phối hợp với Ban Tuyên giáo quận ủy Liên Chiểu, Đài truyền thanh quận, Liên đoàn Lao động quận tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về chế độ, chính sách BHYT quyền và nghĩa vụ khi tham gia BHYT tới các cơ quan, doanh nghiệp đóng trên địa bàn quận. Đây là hình thức rất quan trọng vì thông qua cuộc thi là cơ hội để từng cơ quan doanh nghiệp, NLĐ nghiên cứu và tìm hiểu kỹ hơn về chế độ, chính sách BHYT. - Hướng dẫn, hỗ trợ các doanh nghiệp đặc biệt là các doanh nghiệp mới thành lập, để họ nhận thức được những lợi ích khi tham gia BHYT chongười lao động. - Thông qua tổ chức công đoàn để tuyên truyền về chính sách BHYT cho người lao động và từ đó để họ đấu tranh đòi người sử dụng lao động phải đóng BHYT cho người lao động. - Tranh thủ sự ủng hộ của cấp uỷ, chính quyền địa phương; phối hợp tốt với các cơ quan, ban ngành tuyên truyền vận động để giúp người dân thấy được những lợi ích khi tham gia BHYT.
18 - Có văn bản và triển khai kịp thời các quy định, biểu mẫu hồ sơ mới đến đơn vị SDLĐ và người lao động, người dân. - Tăng cường lãnh đạo,chỉ đạo công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách, chế độ BHXH, BHYT. - Có cán bộ chuyên trách công tác tuyên truyền để chuyên môn hóa và thực hiện thường xuyên việc tuyên truyền. 3.2.2. Hoàn thiện lập dự toán thu BHYT tại BHXH quận Liên Chiểu - Lập dự toán thu BHYT có ý nghĩa quyết định đối với quá trình quản lý thu BHYT. - Cơ quan BHXH quận Liên Chiểu, khi lập dự toán thu BHYT phải dựa trên mục tiêu chung của cả nước và tình hình xã hội, kinh tế cụ thể của địa phương để có dự toán sát với thực tế; mục tiêu phải được cụ thể theo lộ trình thực hiện từng quý, từng năm để đạt được mục tiêu chung. - BHXH thành phố khi giao dự toán phải nắm được tình tình hình thực tế và có kế hoạch giao dự toán thu sát thực tế tại địa phương. Cần triển khai kế hoạch giao dự toán thu ngay từ đầu năm, để BHXH quận chủ động lên kế hoạch thực hiện ngay từ những tháng đầu năm. 3.2.3. Hoàn thiện công tác tổ chức quản lý thu BHYT trên địa bàn quận Liên Chiểu Tăng cƣờng phối hợp với các ban ngành có liên quan khi thực hiện công tác thu BHYT - Ký quy chế phối hợp với Chi cụ thuế: Phối hợp trao đổi thông tin, đối chiếu tờ khai về tiền lương trong hồ sơ tham gia BHYT với tờ khai về tiền lương để đóng thuế xem có khớp nhau không. Tránh tình trạng đóng không đúng mức lương, trốn đóng BHYT - Ký quy chế phối hợp với Công an quận xử lý các cơ quan, doanh nghiệp vi phạm Luật BHYT, có dấu hiệu lạm dụng quỹ