Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Quản lý văn hóa: Quản lý cụm di tích lịch sử - văn hóa đình, chùa Ngọc Thành, xã Ngọc Sơn, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang

Chia sẻ: Nhiên Hà | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứ của luận văn nhằm phân tích, khảo sát và phân tích thực trạng và những kết quả đạt được cũng như một số hạn chế trong quản lý công tác di tích đình – chùa Ngọc Thành, xã Ngọc Sơn, huyện Hiệp Hòa.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Quản lý văn hóa: Quản lý cụm di tích lịch sử - văn hóa đình, chùa Ngọc Thành, xã Ngọc Sơn, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG PHẠM HẢI QUÂN QUẢN LÝ CỤM DI TÍCH LỊCH SỬ- VĂN HÓA ĐÌNH, CHÙA NGỌC THÀNH, XÃ NGỌC SƠN, HUYỆN HIỆP HÒA, TỈNH BẮC GIANG TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ VĂN HÓA Khóa 7 (2017 - 2019) Hà Nội, 2020
CÔNG TRÌNH ĐÃ ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Phạm Văn Dương Phản biện 1: GS.TS. Lê Hồng Lý Phản biện 2: PGS.TS. Dương Văn Sáu Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ tại trường ĐHSP Nghệ thuật Trung ương Vào ngày 24 tháng 12 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: Thư viện Trường ĐHSP Nghệ thuật Trung ương
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Di t ch l ch s văn h là nh ng c ng tr nh y ng đ đi m g n với s iện l ch s văn h ti u bi u c u c gi ho c c đ hương th n th và s nghiệ c nh h ng n tộc nh nh n nh n vật l ch s c ảnh hư ng t ch c c đ n s hát tri n c u c gi ho c c đ hương trong các thời l ch s Di t ch l ch s văn h là một bộ hận cấu thành ho tàng i sản văn h nh n loại Xã Ngọc Sơn huyện Hiệ Hò tỉnh B c Gi ng cũng như b o làng u hác Việt N m c đời s ng văn hoá truyền th ng l u đời c n tộc Việt N m Tại v ng đất này còn hiện h u nhiều i t ch l ch s văn hoá sinh hoạt cộng đồng và các lễ hội truyền th ng nơi còn lưu gi được các hong tục tậ uán truyền th ng c n tộc c ng với đ là s đ ạng hong hú c các huyền thoại truyền thuy t l ch s truyện cổ n gi n và c o tục ng …Nh ng h nh ảnh uen thuộc về làng u vẫn còn rất nguy n sơ đ là h nh ảnh về c y đ b n nước con đò Nơi mà sinh hoạt cộng đồng vẫn được coi trọng và được uy tr thường uy n tại các c ng tr nh c ng cộng - t n ngưỡng c làng như đ nh làng ch mi u nhà thờ tổ các lễ hội g n với truyền thuy t huyền thoại về một v thành hoàng nh h ng n tộc vẫn được tổ chức hàng năm theo một chu nhất đ nh đ uy tr m i li n hệ ch t chẽ gi các cá nh n trong cộng đồng làng ã Đ nh - ch Ngọc Thành th n Ngọc Thành ã Ngọc Sơn được y ng vào thời L Trung Hưng th XVIII Trong đ nh thờ các v th n đã c c ng đánh đuổi gi c ngoại m đem lại hạnh húc cho nh n n thái b nh cho đất nước Đ là đức thánh C o Sơn u inh đại vương Đ nh còn là nơi sinh hoạt văn h tinh th n c nh n n làng Ngọc Thành vào nh ng ngày lễ t t Trong thời gi n u c ng tác uản l cụm i t ch đ nh - ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn huyện Hiệ Hò đã được các cấ các ngành u n t m và đạt được nh ng t uả đáng Tuy nhi n c ng tác này vẫn còn g h ng t h hăn vướng m c o nh ng tác động ch u n và
2 hách u n: Trải u thời gi n i t ch b u ng cấ nguồn v n đ tr ng tu t n tạo i t ch hạn hẹ đội ngũ cán bộ làm c ng tác LDT cấ ã còn mỏng… Trước th c trạng đ vấn đề cấ bách đ t ra hiện n y là c n c nh ng ch nh sách hành động cụ th nhằm bảo vệ i t ch trước nh ng nguy cơ u ng cấ cũng như việc t n tạo hát huy giá tr i t ch trong thời gian tới. Là một người con c v ng đất Ngọc Thành với mong mu n tm hi u g n gi và hát huy giá tr cụm i t ch l ch s - văn h đ nh - ch Ngọc Thành đồng thời t m r nh ng m t hạn ch trong c ng tác uản l đ đư r giải há nhằm n ng c o hiệu uả uản l cụm i t ch đ nh - ch Ngọc Thành n i ri ng các i t ch l ch s văn h tr n đ bàn ã Ngọc Sơn n i chung Học vi n uy t đ nh l chọn đề tài: u n l c m di t ch l ch -văn hóa ình ch a Ngọc h nh Ngọc n hu n i a t nh c iang đ nghi n cứu và hoàn thành luận văn t t nghiệ C o học chuy n ngành uản l văn h h 201 - 2019. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Tr n th c t đã c nhiều học giả nghi n cứu t m hi u về v ng đất cổ Hiệ Hò từ đ đã c nhiều c ng tr nh đề tài nghi n cứu một s h cạnh về c g tác uản l nhà nước về văn h cũng như i t ch tr n đ bàn huyện Hiệ Hò tuy nhi n tr n th c t lại chư c c ng tr nh nào nghi n cứu s u và hệ th ng về c ng tác QLDT đ nh - ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn Học vi n c th h n chi các c ng tr nh nghi n cứu theo nh ng hướng s u: 2.1. Sách xuất bản Địa chí Bắc Giang từ điển [46] Cu n sách o UBND tỉnh B c Gi ng uất bản năm 2001 Đ y th c s là một c ng tr nh tổng hợ cụ th về các m t: đ l l ch s ch nh tr u n s inh t văn h - ã hội… c tỉnh B c Gi ng từ thời cổ ư tới hiện đại Tại tr ng 4 6 c vi t về cụm i t ch l ch s đ nh - ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn ạng giới thiệu hái uát về l ch s y ng và hiện trạng Hồ sơ xếp hạng di tích đình - chùa Ngọc Thành năm 2006 [3] hiện đ ng được lưu gi tại Phòng Ki m - Bảo uản thuộc Bảo
3 tàng tỉnh B c Gi ng Nội ung hồ sơ ghi lại l ch s i t ch nh n vật được hụng thờ giá tr văn hoá và ho học c cụm i t ch Kèm theo hồ sơ i t ch còn c các văn bản như: Bi n bản ho nh v ng bảo vệ; bản vẽ ỹ thuật m t bằng và i n trúc i t ch… 2.2. Các công trình viết về công tác quản lý di tích trên địa bàn huyện Hiệp Hòa Luận văn thạc sĩ Quản lý nhà nước về văn hóa ở huyện Hiệp Hòa tỉnh Bắc Giang” c học vi n Tr n Th inh Tho n chuy n ngành uản l văn h Trường Đại học Văn h Hà Nội bảo vệ năm 2015. Nội ung luận văn đề cậ đ n vấn đề uản l các hoạt động y ng đời s ng văn h cơ s hoạt động tuy n truyền cổ động hoạt động văn nghệ u n chúng hoạt động th ục th th o ngoài r c một h n vi t về hoạt động bảo tồn và hát huy các i sản văn h ; Luận văn thạc sĩ “Quản lý di tích lịch sử văn hóa ở huyện Hiệp Hòa” c học vi n Nguyễn Th Thu Hiền chuy n ngành uản l văn h Trường Đại học Văn h Hà Nội bảo vệ năm 2016 Nội ung luận văn đề cậ đ n c ng tác uản l các i t ch l ch s văn h tr n đ bàn toàn huyện Hiệ Hò th ng u việc n u l n th c trạng và đề uất giải há nhằm n ng c o hiệu uả c ng tác QLDT l ch s văn h huyện Hiệ Hò trong thời gi n ti theo Ngoài r còn c các báo cáo thường ni n về c ng tác QLDT l ch s văn h c Phòng Văn h và Th ng tin huyện Hiệ Hò u hái lược cho thấy trong thời gi n u đã c một s nghi n cứu đề cậ hạm vi i t ch ho c g c độ hẹ trong bộ hận hệ th ng i t ch l ch s văn hoá ã Ngọc Sơn huyện Hiệ Hò Song tr n th c t cho thấy đ n n y chư c c ng tr nh nghi n cứu chuy n biệt về c ng tác uản l cụm i t ch l ch s văn h đ nh - ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn trong gi i đoạn hiện n y Do vậy trong uá tr nh tri n h i đề tài: u n l c m di t ch l ch văn- hóa ình, ch a Ngọc h nh Ngọc n hu n i a học vi n nhận thấy một s tài liệu nghi n cứu h hợ với y u c u đề tài tr n cơ s thừ ti thu nh ng t uả nghi n cứu c các tác giả đi trước
4 đ vận ụng vào c ng tr nh nghi n cứu làm cơ s l luận và á ụng th c tiễn nhằm giải uy t nh ng y u c u đ t r c đề tài c ng với việc sưu t m tài liệu u n sát tr c ti đ hương học vi n đã đi s u nghi n cứu về c ng tác uản l cụm i t ch đ nh - ch Ngọc Thành u đ đề uất giải há nhằm n ng c o c ng tác uản l cụm i t ch đ nh - ch Ngọc Thành 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. M c ch nghiên cứu Tr n cơ s nhận thức s u s c v i trò c c ng tác uản l DTLSVH trong gi i đoạn hiện nay, luận văn đi s u hảo sát h n t ch đánh giá th c trạng và nh ng k t quả đã đạt được cũng như một s hạn ch trong c ng tác QLDT đ nh – ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn huyện Hiệ Hò Từ đ đề xuất giải há g h n n ng c o chất lượng, hiệu quả c ng tác uản l nhà nước và nhận thức c toàn ã hội trong việc bảo vệ và hát huy giá tr c i t ch đ nh – ch Ngọc Thành; g h n XHH huy động t i đ mọi nguồn l c đ i với c ng tác bảo tồn và hát huy giá tr i t ch này 3.2. Nhi m v nghiên cứu Tr nh bày nh ng vấn đề cơ bản về cơ s khoa học và há l trong c ng tác uản l DTLSVH n i chung cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành n i ri ng; T m hi u hảo sát th c đ sưu t m và hệ th ng hoá tư liệu với mong mu n hái uát ã Ngọc Sơn và i t ch đ nh, ch Ngọc Thành làm sáng tỏ giá tr ti u bi u c i t ch; Ph n t ch đánh giá th c trạng c ng tác uản l cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành từ năm 2010 đ n nay; Đề xuất giải há nhằm n ng c o hiệu quả c ng tác uản l cụm di t ch đ nh, ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đ i tượng nghi n cứu c đề tài là hảo sát cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành và c ng tác QLDT này tr n đ bàn ã Ngọc Sơn
5 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi thời gi n: Nghi n cứu t nh h nh uản l cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành từ năm 2010 đ n n y Học vi n lấy m c năm 2010 là năm Luật s đổi bổ sung một s điều c Luật Di sản văn h c hiệu l c thi hành - Phạm vi h ng gi n: Luận văn tậ trung nghi n cứu c ng tác QLDT đ nh, ch Ngọc Thành ã Ngọc Sơn huyện Hiệ Hò tỉnh B c Gi ng 5. Phương pháp nghiên cứu Luận văn s ụng hương há ti cận li n ngành: S học Văn h học uản l văn hoá Bảo tàng học D n tộc học l chs Hán N m… Phương há th ng tổng hợ h n t ch được á ụng trong uá tr nh tri n h i đề tài D tr n nh ng th ng tin đã thu thậ được u c ng tác hảo sát điền ã tr c ti p phỏng vấn nghi n cứu tài liệu, học vi n h n t ch nh ng ưu đi m, hạn ch và nh ng h hăn trong c ng tác uản l đ i với i t ch đ nh – ch Ngọc Thành Từ đ đư r nh ng hướng kh c phục hát huy t i đ hiệu quả trong c ng tác uản l i t ch Phương há hảo sát điền ã: Ti cận đ bàn u n sát t m hi u c ng tác QLDT tại đ bàn th n Ngọc Thành ã Ngọc Sơn chụ ảnh th c trạng tại i t ch đ nh, ch Ngọc Thành Phương há hỏng vấn s u: Á ụng với các chuy n gi nhà uản l thuộc lĩnh v c văn h và uản l i sản văn h ; hỏng vấn cộng đồng đ hương. 6. Những đóng góp của luận văn - Luận văn bước đ u đánh giá được th c trạng c ng tác uản l cụm i t ch LSVH đ nh, ch Ngọc Thành - Đề uất giải há nhằm n ng c o hiệu uả c ng tác uản l cụm i t ch LSVH đ nh, ch Ngọc Thành trong thời gi n tới - Luận văn là c ng tr nh đ u ti n đư r căn cứ g h n vào c ng tác uản l cụm i t ch LSVH đ nh, ch Ngọc Thành n i ri ng i t ch tr n đ bàn huyện Hiệ Hò n i chung
6 - Nh ng t uả luận văn đạt được c th là nguồn tư liệu th m hảo cho việc nghi n cứu giảng ạy; c ng tác lãnh đạo QLDT l ch s văn h tại đ hương 7. Bố cục luận văn Đề tài nghi n cứu “Quản lý cụm di tích lịch sử -văn hóa đình, chùa Ngọc Thành, xã Ngọc Sơn, huyện Hiệp Hòa tỉnh Bắc Giang” ngoài h n m đ u t luận tài liệu th m hảo và hụ lục luận văn được chi làm 3 chương: Chương 1: Nh ng vấn đề chung về uản l i t ch l ch s -văn h và cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành Chương 2: Th c trạng c ng tác uản l cụm i t ch l ch s -văn h đ nh, ch Ngọc Thành Chương 3: Giải há n ng c o hiệu uả uản l cụm i t ch l ch s -văn h đ nh, ch Ngọc Thành
7 Chương 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ QUẢN LÝ DI TÍCH LỊCH SỬ - VĂN HÓA VÀ DI TÍCH ĐÌNH, CHÙA NGỌC THÀNH 1.1. Nghiên cứu một số khái niệm 1.1.1. Di n văn hóa DSVH Việt N m là tài sản văn h u giá c cộng đồng các n tộc Việt N m và là một bộ hận c DSVH nh n loại c v i trò to lớn trong s nghiệ ng nước và gi nước c nh n n t Trong đ DTLSVH là một bộ hận c DSVH n tộc là DSVH vật th Ch nh v th việc bảo tồn và hát huy các giá tr DSVH n i chung DTLSVH n i ri ng là hoạt động thi t th c nhằm hướng tới y ng nền văn h Việt N m ti n ti n đậm đà bản s c n tộc và đ ng g vào việc gi g n và làm hong hú cho ho tàng DSVH nh n loại 1.1.2. Di t ch l ch văn hóa DTLSVH là nh ng h ng gi n vật chất cụ th hách u n trong đ c chứ đ ng các giá tr đi n h nh c l ch s o tậ th ho c cá nh n sáng tạo r trong l ch s đ lại Soi chi u vào nội ung nghi n cứu c luận văn là QLDT i t ch đ nh - ch Ngọc Thành đ hi u rõ hơn nội hàm hái niệm i t ch và các h nh thức h n loại i t ch c nghĩ u n trọng nhằm ác đ nh s uản l c các cơ u n chức năng cho từng loại h nh i t ch cụ th Đ y cũng là một trong nh ng cơ s ho học cho việc hoạch đ nh ch nh sách và y ng hệ th ng văn bản há luật trong việc bảo tồn hát huy giá tr DSVH n tộc 1.1.3. u n l v qu n l nh nước về di t ch l ch văn hóa 1.1.3.1. Khái niệm quản lý Thuật ng uản l c nhiều cách hi u hác nh u Theo nghĩ rộng uản l là hoạt động c mục đ ch c con người Theo nghĩ hẹ uản l là s s đ t tr ng nom c ng việc Theo nghĩ th ng thường hổ bi n nhất: uản l là hoạt động nhằm tác động c tổ chức c ch th vào một đ i tượng nhất đ nh đ điều chỉnh các uá tr nh ã hội và các hành vi c con người nhằm uy tr s ổn đ nh và s hát tri n c đ i tượng theo nh ng mục đ ch nhất đ nh
8 1.1.3.2. Khái niệm quản lý di tích lịch sử văn hóa Quản l DTLSVH là uá tr nh cơ u n uản l nhà nước y ng và b n hành các văn bản uy hạm há luật nhằm đ nh hướng điều chỉnh hoạt động các tổ chức trong việc bảo tồn g n gi tổ chức lậ hồ sơ hạng và ác đ nh giá tr cơ s há l ; đồng thời hát huy giá tr DTLSVH theo hướng t ch c c m ng lại lợi ch l u ài cho cộng đồng n cư - ch th c giá tr văn h đ 1.2. Các văn bản quản lý di tích lịch sử văn hóa 1.2.1. Văn b n của rung ư ng Đ th c thi Luật DSVH Ch nh h Bộ Văn h - Th ng tin n y là Bộ VH TT&DL đã b n hành một s văn bản hướng ẫn thi hành: Ngày 24/ /2001 Bộ trư ng Bộ Văn hoá-Th ng tin r Quyết định số 1706/2001/QĐ-BVHTT phê duyệt Quy hoạch tổng thể bảo tồn và phát huy giá trị DTLSVH và DLTC đến năm 2020 èm theo nh sách 32 i t ch ưu ti n đ u tư ch ng u ng cấ và t n tạo đ n năm 2020; Ngày 18/2/2002 Th tướng Ch nh h b n hành Chỉ thị số 05/2002/CT-TTg về việc tăng cường các biện pháp quản lý, bảo vệ cổ vật trong di tích và ngăn chặn, đào bới, trục vớt trái phép di chỉ khảo cổ học [14]; Ngày 19/5/2009 Bộ VH TT&DL c ng b Chỉ thị số73/CT- BVHTTDL nhằmtăng cường công tác QLDT và nâng cao chất lượng các hoạt động bảo quản,tu bổ và phục hồi di tích [7]; 1.2.2. Văn b n của a hư ng Quyết định số 11/QĐ-UBND ngày 30/01/2010 của UBND tỉnh Bắc Giangvề việc phê duyệt Quy hoạch phát triển VH,TT&DL tỉnh Bắc Giang đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 [48] uy t đ nh gồm 3 h n trong h n mục ti u cụ th về lĩnh v c văn h gi i đoạn 2016-2020 c 60- 0% s DTLSVH được tu bổ t n tạo; c 150- 155 i t ch được hạng cấ u c gi và 600- 00 i t ch được hạng cấ tỉnh; Chỉ thị số 06/CT-UBND ngày 12/9/2014 của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang về việc tăng cường các biện pháp quản lý di tích và các hoạt động bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích [PL 9 tr 125] Nội ung
9 Chỉ th nhấn mạnh c ng tác Tuy n truyền n ng c o nhận thức đ th c hiện t t Ngh uy t Trung ương 9 h XI Luật DSVH và các văn bản há luật li n u n Tăng cường uản l nhà nước trong việc bảo vệ hát huy giá tr i t ch; Công văn số 3351/UBND-KGVX ngày 29/9/2017 của UBND tỉnh Bắc Giangvề tiêu chí xếp hạng di tích cấp tỉnh trên địa bàn tỉnh Bắc Giang [50] Trong đ y u c u về điều iện đ hạng i t ch c n: C đơn đề ngh hạng i t ch c tổ chức cá nh n là ch s h u ho c được gi o uản l i t ch g i S VH TT&DL đề ngh em ét hạng; Hồ sơ đất rõ ràng h ng c tr nh chấ ; Đá ứng được các ti u ch cụ th c từng loại h nh i t ch được uy đ nh tại văn bản này; 1.3. Nội dung quản lý nhà nước về di tích lịch sử văn hóa Điều 54 uy đ nh nội ung uản l nhà nước về DSVH gồm 08 nội ung cơ bản s u đ y: 1/ X y ng và chỉ đạo th c hiện chi n lược uy hoạch hoạch ch nh sách hát tri n s nghiệ bảo vệ và hát huy giá tr DSVH; 2/ B n hành và tổ chức th c hiện các văn bản uy hạm há luật về DSVH; 3/ Tổ chức chỉ đạo các hoạt động bảo vệ và hát huy giá tr i sản văn hoá; tuy n truyền hổ bi n giáo ục há luật về DSVH; 4/Tổ chức uản l hoạt động nghi n cứu ho học; đào tạo bồi ưỡng đội ngũ cán bộ chuy n m n về DSVH; 5/ Huy động uản l s ụng các nguồn l c đ bảo vệ và hát huy giá tr DSVH; 6/ Tổ chức chỉ đạo hen thư ng trong việc bảo vệ và hát huy giá tr DSVH; / Tổ chức và uản l hợ tác u c t về bảo vệ và hát huy giá tr DSVH; 8/ Th nh tr i m tr việc chấ hành há luật giải uy t hi u nại t cáo và l vi hạm há luật về DSVH [35 tr 64-65].
10 1.4. Khái quát về địa danh và cụm di tích đình, chùa Ngọc Thành 1.4.1. Xã Ngọc Sơn, huyện Hiệp Hòa 1.4.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên Ngọc Sơn là một ã miền núi nằm h Đ ng B c c huyện Hiệ Hò với iện t ch t nhi n là 10.024.201ha trong đ đất n ng nghiệ chi m 698 h đất l m nghiệ chi m 954 h đất chuy n ng chi m 198 8 8 h đất chi m 56 995 h đất chư s ụng chi m 61 630 h 1.4.1.3. Đời sống văn hóa - xã hội Tr n cơ s đời s ng inh t ngày càng hát tri n đời s ng văn h tinh th n cũng được n ng l n rõ rệt thừ và hát huy c chọn lọc nh ng i sản văn h c ng ch đ lại Ở Ngọc Sơn còn gi nguy n được nh ng i n trúc văn h vật th và văn h hi vật th há hong hú và đ ạng với đ nh ch đền mi u h các th n m trong làng 1.4.2. C m di t ch ình ch a Ngọc h nh 1.4.2.1. Giá trị lịch sử văn hóa đình Ngọc Thành Theo i ng n c các cụ c o ni n trong làng truyền lại đồng thời căn cứ vào nh ng ấu v t vật chất cũng như tài liệu hiện vật được bảo lưu trong đ nh cho bi t: Đ nh Ngọc Thành c l ch s y ng vào thời L Trung Hưng th XVIII đ làm nơi thờ hụng đức thánh C o Sơn u inh đại vương Đ y là h i v tướng tài ưới thời H ng Duệ Vương đã c nhiều c ng l o to lớn trong việc đánh đuổi gi c Thục m lược đem lại cuộc s ng y n b nh ấm no hạnh húc cho nh n n 1.4.2.2. Giá trị khoa học đình Ngọc Thành Hiện n y trong đ nh còn bảo lưu được nhiều tài liệu hiện vật u c giá tr trong nghi n cứu l ch s văn h và nghi n cứu ho học Cụ th như s u: - 01 bi đá nh c o 99cm rộng 50cm trán bi rộng 0 9cm ti u đề bi h c ch Hán K ỵ bi Bi ghi việc g i giỗ ; iềm bi rộng 0 4cm đ trơn bi ày 16cm Bi ghi ni n hiệu T Đức thứ 18 (1865);
11 - 05 đạo s c hong thời Nguyễn gồm: 02 đạo s c ni n hiệu Thiệu Tr thứ 6 1846 ; 01 đạo s c ni n hiệu T Đức thứ 1854 ; 01 đạo s c ni n hiệu Đồng Khánh thứ 2 1886 ; 01 đạo s c ni n hiệu Duy T n thứ 3 1909 ; ... 1.4.2.3. Giá trị lịch sử văn hóa chùa Ngọc Thành Ch Ngọc Thành c t n ch là Phúc Duy n t Cũng như đ nh Ngọc Thành ch Ngọc Thành được h i ng vào thời L Trung Hưng th XVIII trung t m th n Ngọc Thành với bức tường b o u nh được đ bằng đất Theo nội ung văn bi ng i ch được tu s vào năm 1864 Năm 1942 tu s một s cấu iện gỗ tò Thượng điện Năm 19 3 toàn bộ tường đất b o u nh ch được th y th bằng bức tường gạch ch c ch n Năm 2002 nh n n trong làng đã c ng nh u g c ng g c tu s hệ th ng hoành ui mè và gi c một s hạng mục c ng tr nh hác 1.4.2.4. Giá trị khoa học chùa Ngọc Thành Trong ch hiện còn bảo lưu được nhiều hiện vật đồ thờ c giá tr trong nghi n cứu ho học cụ th như: - 01 bức hoành hi ch Hán Phúc Duy n thiền t ch Phúc Duy n ; - 01 đ i c u đ i gỗ th XX; - 01 bát hương sành Thổ Hà th XIX màu n u lươn c o 16cm đường nh miệng 20cm Bát hương c 3 ch n ung u nh bát hương đ nổi h nh cánh sen mậ ; - 03 ho tượng T m Th Phật bằng gỗ c ni n đại cu i th XIX B ho c ch thước và đ c đi m như nh u Tượng c o cả bệ 8 cm v i rộng 20cm g i rộng 34cm Tượng được tạc ngồi tr n đài sen t c o n bụt c h i ch n ho nh tròn h i t y t đ nh ấn đ t trong lòng bàn ch n Tượng m c h i lớ áo màu hoàng im các n áo chảy ài u ng h i g i Đ y là b ho tượng đại iện cho b thời: uá hứ hiện tại tương l i; 1.4.2.5. Lễ hội đình, chùa Ngọc Thành
12 Th ng u các nghi thức rước t và các trò chơi n gi n như đánh đu b t hỗng và đ c biệt là m n vật cổ truyền iễn r trong lễ hội tại đ nh – ch Ngọc Thành cho thấy: Đ y là nh ng c ng tr nh t n ngưỡng t n giáo còn bảo lưu được nhiều nét văn h cổ đ c s c Ch nh v vậy việc bảo tồn và hát huy các giá tr c trong i t ch đ nh – ch Ngọc Thành là rất c n thi t n c nghĩ giáo ục t ch c c đ i với các th hệ trẻ h m n y và m i s u 1.4.3. Vai tr của qu n l ối với di t ch ình ch a Ngọc h nh uản l h y uản l DTLSVH là một trong nh ng lĩnh v c ngày càng được các cấ các ngành u n t m trong nh ng năm g n đ y uản l nhà nước về DTLSVH là s ụng cơ ch ch nh sách th ng u bộ máy uản l tác động c t nh chất đ nh hướng tới cộng đồng ã hội nhằm đạt được mục ti u đề r mà h ng làm th y và đ c biệt là h ng hoán tr ng cho cộng đồng ục ti u c o nhất đ t r cho c ng tác LDT là bảo tồn l u ài các y u t g c cấu thành giá tr i t ch và hát huy giá tr đ hục vụ cho việc hát tri n inh t - ã hội c đ hương V vậy c n c cơ ch h i hợ gi cơ u n uản l nhà nước và cộng đồng đ tạo r sức mạnh tổng hợ hỗ trợ cho c ng tác LDT Đ y là nh ng nh n t tác động t ch c c tới hiệu uả uản l nhà nước đ i với i t ch Tiểu kết Ngọc Sơn là một v ng đất cổ thuộc huyện Hiệ Hò tỉnh B c Giang. Trong uá tr nh h nh thành và hát tri n con người nơi đ y đã sáng tạo đ lại cho th hệ h m n y ho tàng DSVH hong hú đ ạng; đ c biệt là s hiện h u c 17 DTLSVH trong đ c 06 i t ch được hạng Di t ch l ch s văn h cấ tỉnh và nh ng lễ hội truyền th ng là minh chứng rõ nét nhất về l ch s vănh ã hội c v ng đất Ngọc Sơn
13 Chương 2 THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CỤM DI TÍCH LỊCH SỬ -VĂN HÓA ĐÌNH, CHÙA NGỌC THÀNH 2.1. Chủ thể quản lý và cơ chế phối hợp 2.1.1. Chủ thể qu n l nh nước 2.1.1.1. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang S VH,TT&DL là cơ u n chuy n m n thuộc UBND tỉnh c chức năng th m mưu giú UBND cấ tỉnh th c hiện uản l Nhà nước về: văn h gi đ nh th ục th th o u l ch và uảng cáo trừ uảng cáo tr n báo ch mạng th ng tin máy t nh và uất bản hẩm đ hương các ch vụ c ng thuộc lĩnh v c uản l c S và th c hiện một s nhiệm vụ uyền hạn theo s y uyền c UBND tỉnh và theo uy đ nh c há luật 2.1.1.2. Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Hiệp Hòa Phòng VH&TT huyện Hiệ Hò thành lậ theo uy t đ nh 33/2008/ Đ-UBND ngày 08/9/2008 về việc b n hành uy đ nh chức năng nhiệm vụ uyền hạn và cơ cấu tổ chức c hòng VH&TT. 2.1.2. Cộng ồng dân cư Việc bảo vệ gi g n các i t ch l ch s văn h đã và đ ng được cả ã hội u n t m trong đ ghi nhận nh ng đ ng g rất lớn c cộng đồng Trong việc bảo vệ i t ch n i chung i t ch đ nh – ch Ngọc Thành n i ri ng hi đề cậ tới cộng đồng n cư là n i tới v i trò trách nhiệm c một bộ hận h ng nhỏ người n trong c ng một đ v c cư trú c chung một niềm tin vào các v th n linh c u mong s che ch b n ơn m ng lại cho họ nh ng điều t t lành trong cuộc s ng Ngày n y ã hội đ ng tr n đà hát tri n về nhiều m t nhất là về inh t vừ th hiện được nh ng ưu đi m nhưng cũng c nh ng tác động ti u c c h ng nhỏ đ n văn h truyền th ng Nhiều i t ch b trào lưu c ng nghiệ h - hiện đại h làm ảnh hư ng thậm ch há h y
14 2.1.3. C chế hối hợ Cơ ch QLDT đ nh ch Ngọc Thành được th c hiện tr n uy đ nh tại Chỉ th s 06/CT-UBND ngày 12/9/2014 c Ch t ch UBND tỉnh B c Gi ng về việc tăng cường các biện pháp QLDT và các hoạt động bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích” theo đ việc QLDT đ nh - ch Ngọc Thành được tổ chức theo cấ hành ch nh theo chiều ọc từ tỉnh u ng cấ huyện ã th n. 2.2. Nguồn lực cơ sở vật chất và tài chính 2.2.1. C ở vật chất Hiện n y đ nh Ngọc Thành tọ lạc tr n một uả đồi h nh con uy thuộc ãy núi Ngũ Nhạc ngoảnh hướng T y N m Ng y h trước c đ nh là đường li n ã b n hải là trường học c ã b n trái là văn chỉ thờ đức Khổng T và h s u là ng i ch Ngọc Thành Ng i đ nh hiện n y c b cục h nh ch đinh gồm tò Đại đ nh 5 gi n 2 chái n i với Hậu cung 1 gi n 2.2.2. Nguồn lực t i ch nh Trong nh ng năm u với nhận thức i sản văn h là tài sản v giá đ i với đ hương v th việc huy động nguồn tài ch nh hục vụ c ng tác bảo vệ tu bổ t n tạo đ hát huy các giá tr c i t ch được UBND ã Ngọc Sơn ác đ nh là một nhiệm vụ trọng t m trong c ng tác QLDT và chi n lược hát tri n inh t văn h - ã hội c đ hương Trước th c trạng này đ n ng cao chất lượng tu bổ đi t ch ngày 06/02/2003, Bộ trư ng Bộ VH-TT đã uy t đ nh s 05/2003/ Đ- BVHTT ban hành Quy ch bảo uản tu bổ và phục hồi di t ch l ch s - văn h danh lam th ng cảnh Quy ch đã đư nh ng nguy n t c cơ bản cho c ng tác bảo uản tu bổ và hục hồi di t ch Khoản 3, Điều 5 c Quy ch quy đ nh Ưu ti n cho các hoạt động bảo uản gia c di t ch trước khi á ụng nh ng biện há ỹ thuật tu bổ và hục hồi hác Khi mà các biện há bảo uản gia c s ch nhỏ chi m ưu th trong tu bổ di t ch th mới c th n i rằng hoạt động tu bổ di t ch đã đi đúng uĩ đạo c n
15 Ngoài r trong uá tr nh nghi n cứu hảo sát th c đ về vấn đề tu bổ t n tạo i t ch học vi n còn nhận thấy một s vấn đề nổi cộm như: Vấn đề giá cả nguy n vật liệu y ng tr n th trường ngày một tăng c o một s nguy n vật liệu s ụng trong tu bổ t n tạo là nh ng vật liệu truyền th ng h h i thác và giá cả rất đ t t hác ỹ thuật tu bổ t n tạo b hụ thuộc vào một s đơn v thi c ng chuy n s u nhất đ nh o vậy các nhà th u thường g y h ễ é giá đ i với ch đ u tư Nguồn inh h nh n n đ ng g chư đ n n việc tu bổ t n tạo chỉ ừng mức độ c tới đ u s tới đấy h ng tu n th theo nh ng uy đ nh b t buộc trong việc tu bổ t n tạo 2.3. Hoạt động quản lý cụm di tích đình, chùa Ngọc Thành 2.3.1. riển khai v tổ chức thực hi n các văn b n qu n l Trong nh ng năm u , việc tri n h i các văn bản há luật về bảo vệ và hát huy giá tr i t ch được th c hiện bằng nhiều h nh thức hác nh u: UBND ã Ngọc Sơn lu n c các cán bộ làm c ng tác VH&TT đài truyền th nh thành vi n B n uản l i t ch cơ s th m gi các lớ tậ huấn về uản l i t ch o UBND huyện S VH TT&DL tổ chức 2.3.2. Hoạt ộng tu bổ v tôn tạo di t ch Di t ch LSVH đ nh ch Ngọc Thành là c ng tr nh i n trúc mang nhiều giá tr l ch s văn h và nghệ thuật Đ y là c ng tr nh ti u bi u là niềm t hào c nh n n làng Ngọc Thành n i ri ng và DSVH c a qu c gi n i chung đã được nhà nước cấp tỉnh x p hạng đ bảo tồn các giá tr văn h 2.3.3. Hoạt ộng tu ên tru ền giáo d c, qu ng bá di t ch C ng tác tuy n truyền hổ bi n giáo ục há luật về i t ch l ch s văn h lu n được các cấ y Đảng Ch nh uyền t trận tổ u c và các đoàn th nh n n trong ã u n t m tri n h i th c hiện như: Luật Di sản văn h năm 2001 s đổi bổ sung năm 2009 các văn bản c Ch nh h Bộ VHTT&DL UBND tỉnh
16 Đ c ng tác tuy n truyền há luật về i t ch th c s c hiệu uả UBND ã Ngọc Sơn t ch c c á ụng các h nh thức tuy n truyền cổ động tr c u n như: n á h ch tuy n truyền Luật DSVH tr n các trục đường li n ã li n th n đ đ ng đảo người n n m rõ Nội ung c n tuy n truyền hổ bi n ch nh là nhằm n ng c o nhận thức c nh n n đ hương về giá tr c cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành trong đời s ng văn hoá tinh th n từ đ c thức đề c o việc th c hiện há luật và t giác th c hiện n s ng văn minh trong lễ hội 2.3.4. Qu n l lễ hội. Lễ hội là đ bi u ương sức mạnh c a cộng đồng bỏ đi cái t i cá nh n đ hò vào tập th tạo n n sức mạnh c a cộng là s c k t cộng đồng. T nh đoàn t, c k t còn được tăng l n hi mọi người th m gi vào h n hội vàcũng là đ người n bày tỏ lòng t n nh c m nh đ i với v Thành Hoàng làng m nh 2.3.5. ồi dưỡng chu ên môn cho nguồn nhân lực qu n l di t ch c ở Hiện n y đội ngũ cán bộ làm c ng tác QLDT ã Ngọc Sơn về cơ bản chư được đào tạo đúng chuy n m n còn thi u về s lượng và nh n chung còn y u so với nhu c u th c t c ng việc nhất là một s thành vi n trong B n uản l i t ch cơ s và người tr ng nom i t ch.Cả ã mới chỉ c 01 bi n ch cho việc quản l th c hiện nhiều lĩnh v c văn h th thao, du l ch hát th nh tuy n truyền, tiền lương l o động… người t mà h i lượng c ng việc nhiều n n đ i khi việc th c hiện h ng đ y đ . M t hác s cán bộ này thường uy n hải điều chuy n từ c ng việc này s ng c ng việc hác n n khi tri n h i c ng việc g h ng t h hăn 2.3.6. Thanh tra, kiểm tra, x l các vi hạm v khen thưởng các cá nhân tổ chức có th nh t ch. Trong quản l v i trò c a việc thanh tra, ki m tra nhằm ngăn ch n nh ng vi phạm là h t sức quan trọng Đ là cơ s cho việc đảm bảo th c hiện đúng các ch trương ch nh sách c Đảng và nhà nước. Mục đ ch c c ng tác th nh tr i m tr là đ chấn chỉnh và
17 x l các vi hạm đề xuất hen thư ng là trách nhiệm c các cấp quản l từ Trung ương đ n đ hương 2.4. Vai trò của cộng đồng trong quản lý di tích Trước h t c th thấy h u h t các i t ch nước t được h n b trong hu n cư n n ch u tác động rất lớn c cộng đồng ung u nh Tuy nhi n m c ch u tác động c nhiều nh n t như thi n nhi n thời gi n nhưng i t ch vẫn c th tồn tại và hát huy giá tr trong cuộc s ng n u như cộng đồng – ch s h u i t ch và ch th sáng tạo văn h c thức gi g n bảo vệ ưới nhiều h nh thức như: đ ng g inh h tr ng tu t n tạo; bảo vệ cảnh u n m i trường và các y u t nguy n g c c i t ch… t hác cộng đồng cũng là nh ng người lưu gi h i hục các hong tục tậ uán lễ hội truyền th ng t n giáo t n ngưỡng n gi n g n với i t ch như: lễ hội truyền th ng nghệ thuật hát c tr các trò chơi n gi n trong ngày hội Ch nh các hoạt động này g h n tạo sinh l c mới cho việc bảo vệ và hát huy các giá tr văn h hi vật th c ng với bảo vệ hát huy giá tr c i t ch 2.5. Đánh giá công tác quản lý cụm di tích đình, chùa Ngọc Thành 2.5.1. Ưu điểm Một là: UBND ã Ngọc Sơn đã y ng uy ch làm việc ho học và h n c ng nhiệm vụ đ n từng cán bộ nh n vi n Hai là: Đội ngũ cán bộ làm c ng tác uản l DSVH đ hương thành vi n B n QLDT cơ s nh ng người tr ng coi i t ch tr n đ bàn ã lu n được UBND ã c đi các lớ tậ huấn về nghiệ vụ uản l bảo tồn và hát huy giá tr i t ch; các lớ tuy n truyền văn bản há luật li n u n đ n bảo vệ i t ch Luật i sản văn h … o S VH TT&DL B c Gi ng UBND huyện Hiệ Hò tổ chức Ba là Lãnh đạo UBND ã Ngọc Sơn lu n u n t m đ n việc hát huy giá tr DTLSVH tr n đ bàn ã đ c biệt là các c ng tr nh i n trúc t n giáo t n ngưỡng đ hương trong đ c cụm i t ch đ nh, ch Ngọc Thành Bốn là: UBND ã thường uy n h i hợ với B n QLDT cơ s
18 ti n hành i m tr theo õi t nh h nh uản l và bảo vệ hát huy giá tr i t ch tr n đ bàn; th m mưu các văn bản uản l nhà nước trong lĩnh v c bảo tồn bảo tàng cho Phòng VH&TT huyện Hiệ Hò đ được chỉ đạo thời và hiệu uả trong c ng tác uản l tu bổ t n tạo và hát huy giá tr i t ch đ hương Năm là: Hoạt động tr ng tu t n tạo i t ch l ch s ngày càng nhận được s u n t m ng hộ về tinh th n và vật chất c cộng đồng n làng; ã hội hoá trong c ng tác tu bổ i t ch ngày càng c t uả nhiều i t ch trong ã c nguy cơ u ng cấ cũng được thời được tu bổ đá ứng nguyện vọng c nh n n Sáu là: V i trò c cộng đồng n cư đ hương được hát huy sức mạnh họ gi v i trò ch đạo trong c ng tác uản l các DTLSVH đ hương 2.5.2. ạn chế Một là: UBND ã Ngọc Sơn c chức năng th c hiện quản l toàn bộ hoạt động trong lĩnh v c VHTT tr n đ bàn ã nhưng hiện nay s lượng cán bộ chuy n trách về lĩnh v c QLDT chỉ c 01 người. Hai là: C ng tác th nh tr i m tr l vi hạm trong hoạt động bảo vệ và hát huy giá tr i t ch chư thường uy n việc l vi hạm chư i n uy t triệt đ Ba là: C ng tác vệ sinh m i trường i t ch vào nh ng ngày iễn r lễ hội chư đảm bảo Bốn là: Nguồn inh h đ u tư cho tu bổ i t ch còn uá t so với nhu c u th c t việc thu hút v n đ u tư còn hạn ch chư c cơ ch ch nh sách rõ ràng nguồn inh h cho c ng tác tu bổ t n tạo hục hồi các giá tr c i t ch ch y u vào hoạt động XHH s đ ng g c nh n n s c ng đức c các nhà hảo t m Tiểu kết Được s u n t m chỉ đạo c a cấp y ch nh uyền từ cấp tỉnh đ n cơ s c ng s đồng thuận c nh n n đ hương c ng tác quản l DTLSVH n i chung QLDT cụm đ nh - ch Ngọc Thành n i ri ng c ã Ngọc Sơn trong thời gi n u đã c nh ng chuy n