Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Quản trị rủi ro lãi suất trong hoạt động kinh doanh tại ngân hàng Việt Nam thịnh vượng chi nhánh Quảng Bình (VPbank Quảng Bình)

Chia sẻ: Fvdxc Fvdxc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

151
lượt xem 41
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống hóa lý luận về quản trị rủi ro lãi suất. Khảo sát, đánh giá thực trạng Quản trị rủi ro lãi suất trong hoạt động kinh doanh tại ngân hàng Việt Nam thịnh vượng chi nhánh Quảng Bình, từ đó đưa ra giải pháp nhằm hoàn thiện quản trị rủi ro lãi suất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Quản trị rủi ro lãi suất trong hoạt động kinh doanh tại ngân hàng Việt Nam thịnh vượng chi nhánh Quảng Bình (VPbank Quảng Bình)

B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG PH M TH HOA NHÀN QU N TR R I RO LÃI SU T TRONG HO T Đ NG KINH DOANH T I NGÂN HÀNG VI T NAM TH NH VƯ NG CHI NHÁNH QU NG BÌNH (VPBANK QU NG BÌNH) Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã s : 60.34.20 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Đà N ng - Năm 2012
Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. NGUY N TRƯ NG SƠN Ph n bi n 1: TS. NGUY N HÒA NHÂN Ph n bi n 2: TS. TR N NG C SƠN Lu n văn ñã ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 19 tháng 02 năm 2012. Có th tìm hi u lu n văn t i: Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
1 M Đ U 1.Tính c p thi t c a ñ tài R i ro lãi su t là m t trong nh ng r i ro ñ c thù c a các Ngân hàng thương m i. R i ro lãi su t có nh hư ng r t l n ñ n thu nh p cũng như giá tr v n ch s h u c a Ngân hàng vì thu nh p t lãi và chi phí t lãi là nh ng ngu n thu và các kho n chi l n nh t c a h u h t các NHTM. Đ ñáp ng yêu c u h i nh p v i n n kinh t qu c t trong lĩnh v c Tài chính - Ti n t , t t y u Ngân hàng Nhà Nư c Vi t Nam (NHNN) ñang trong ti n trình ñi u hành lãi su t theo hư ng t do hoá, ñi u này v a t o ñ ng l c cho các Ngân hàng thương m i t ch trong kinh doanh, nhưng cũng mang l i nh ng thách th c v r i ro lãi su t, do lãi su t s ñư c hình thành t th trư ng và các NHTM ch là ngư i ch p nh n lãi su t (giá) ch không ph i là ngư i t o lãi su t (giá). Th c t t năm 2008 cho ñ n nay, v i chính sách th t ch t ti n t c a Chính ph , th trư ng ti n t nóng lên chưa t ng th y trong l ch s n n kinh t Vi t Nam, v n VNĐ khan hi m. Các ngân hàng s d ng lãi su t như m t vũ khí l i h i trong “cu c chi n” giành gi t th ph n, lãi su t huy ñ ng r t cao t o ra nhi u r i ro cho các ngân hàng. Tuy nhiên, hi n nay H th ng ngân hàng (NH) Vi t Nam nói chung và Ngân Hàng VPBank Qu ng Bình nói riêng v n chưa có ñư c cách ti p c n khoa h c và theo chu n m c qu c t ñ i v i qu n tr r i ro lãi su t. R i ro lãi su t v n xu t hi n và tác ñ ng ñ n nhi u m t ho t ñ ng c a ngân hàng. Th c tr ng trên ñã ñ t ra nhi u v n ñ c n gi i quy t nh m giúp VPBank Qu ng Bình ki m soát và h n ch r i ro lãi su t, giúp ngân hàng phát tri n an toàn và b n v ng. Đ tài: “Qu n tr r i ro lãi su t
2 trong ho t ñ ng kinh doanh t i Ngân hàng Vi t Nam Th nh Vư ng chi nhánh Qu ng Bình (VPBank Qu ng Bình)” ñư c ch n làm lu n văn ñ gi i quy t các v n ñ ñó. 2. M c ñích nghiên c u - H th ng hóa lý lu n v qu n tr r i ro lãi su t. - Kh o sát, ñánh giá th c tr ng Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. - Đ xu t các gi i pháp nh m hoàn thi n công tác Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. 3. Đ i tu ng và ph m vi nghiên c u - Đ i tư ng nghiên c u: Nh ng v n ñ lý lu n v lãi su t và Qu n tr r i ro lãi su t t i NHTM cũng như các chính sách và ho t ñ ng th c ti n v Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình, trên cơ s ñó ñ xu t các gi i pháp v v n ñ Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. - Ph m vi nghiên c u: Lu n văn nghiên c u gi i h n v th c t ho t ñ ng Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình và ñ xu t m t s gi i pháp và ki n ngh nh m hoàn thi n công tác Qu n tr r i ro lãi su t t i chi nhánh cũng như áp d ng t i các chi nhánh thu c h th ng VPBank. 4. Phương pháp nghiên c u Trong quá trình nghiên c u, hoàn thi n, lu n văn d a trên cơ s v n d ng phép duy v t bi n ch ng k t h p v i các phương pháp như: − Phương pháp phân tích. − Phương pháp th ng kê, t ng h p. − Phương pháp so sánh.
3 Đ ng th i d a vào các lý lu n, quan ñi m kinh t , tài chính và ñ nh hư ng phát tri n kinh t c a Đ ng và Nhà nư c, xu t phát t th c ti n ñ làm sáng t các v n ñ nghiên c u. 5. K t qu nh ng nghiên c u trư c v r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. T i VPBank Qu ng Bình, chưa có nghiên c u nào v r i ro lãi su t. 6. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài - Nh n th c và hoàn thi n nh ng lý lu n cơ b n v lãi su t và qu n tr r i ro lãi su t. - Đánh giá nh ng m t ñ t ñư c và chưa ñư c c a công tác qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình, trên cơ s ñó ñ ra các gi i pháp góp ph n h n ch r i ro lãi su t t i chi nhánh. - ng d ng nh ng phương pháp qu n tr r i ro lãi su t khoa h c vào ho t ñ ng t i chi nhánh. 7. K t c u c a lu n văn - Ngoài l i m ñ u, k t lu n, m c luc,tài li u tham kh o, lu n văn g m 3 chương : + Chương 1 : Cơ s lý lu n v qu n tr r i ro lãi su t t i các NHTM. + Chương 2 : Th c tr ng Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. + Chưong 3 : Các gi i pháp hoàn thi n Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình.
4 Chương 1 CƠ S LÝ LU N V QU N TR R I RO LÃI SU T T I NHTM 1.1 Cơ s lý lu n v r i ro lãi su t 1.1.1. Lãi su t và vai trò c a lãi su t ñ i v i NHTM 1.1.1.1 Lãi su t - Theo C. Mác, lãi su t là m t ph n giá tr th ng dư mà ngư i ñi vay t o ra và ñư c tr cho ngư i cho vay t quá trình chu chuy n v n tín d ng theo công th c T-T’ và ñư c xác ñ nh b ng t l gi a t ng l i t c thu ñư c t v n cho vay trong th i gian m t năm so v i v n cho vay. - Lãi su t hay l i t c ñư c hình thành t t su t l i nhu n c a ngư i ñi vay do ñó luôn nh hơn t su t l i nh n bình quân c a n n kinh t . - M t s khái ni m v lãi su t c a các nhà kinh t h c hi n ñ i như Keynes, Marshall, Peter S.Rose. Phát bi u l i khái ni m lãi su t: “ Lãi su t là giá c c a m t kho n vay, ph n giá tr dôi ra ngoài s v n g c ban ñ u mà ngư i ñi vay tr cho ngư i cho vay v vi c s d ng v n c a ngư i ñó trong m t kho n th i gian nh t ñ nh”. Lãi su t ñư c tính b ng t l ph n trăm gi a giá tr dôi ra và s v n g c ban ñ u trong m t kho ng th i gian nh t ñ nh, thư ng là m t năm. Lãi su t trong kinh doanh ngân hàng g m: - Lãi su t ti n g i - Lãi su t cho vay - Lãi su t hi u d ng
5 1.1.1.2. Vai trò c a lãi su t ñ i v i NHTM - Lãi su t ñóng vai trò như m t ñòn b y kinh t c c kỳ l i h i trong m t ngân hàng. - Trong ho t ñ ng huy ñ ng v n: lãi su t cho phép ngân hàng xác ñ nh qui mô ngu n v n phù h p v i các m c lãi su t và chi phí ch p nh n ñư c. - Trong ho t ñ ng cho vay: lãi su t cho phép ngân hàng ch n l a ñư c khách hàng mình mong mu n. - Tóm l i, lãi su t tác ñ ng ñ n c ñ u vào và ñ u ra c a ngân hàng, nên khi lãi su t thay ñ i ngân hàng s ñ i m t v i m t lo i r i ro ti m tàng, ñó là r i ro lãi su t. 1.1.2 R i ro lãi su t. 1.1.2.1 Khái ni m r i ro lãi su t. - Timothy W.Koch cho r ng: R i ro lãi su t là s thay ñ i ti m tàng v thu nh p lãi ròng và giá th trư ng c a v n ngân hàng xu t phát t s thay ñ i c a m c lãi su t. - R i ro lãi su t là nh ng r i ro mà các ch th kinh t g p ph i khi có bi n ñ ng lãi su t. N u như toàn b các ch th kinh t ñ u có nguy cơ g p r i ro thì t t nhiên ngân hàng và các t ch c tín d ng cũng là nh ng ñơn v d g p r i ro nh t do ñ t thù ho t ñ ng c a t ch c này. R i ro lãi su t phát sinh khi lãi su t ngân hàng thay ñ i làm Ngân hàng b thi t h i do gi m l i nhu n và gi m giá tr ròng c a ngân hàng. - Lê Văn Tư Khái ni m v r i ro lãi su t c a Timothy W.Koch ch rõ b n ch t c a r i ro lãi su t hơn. - Y u t làm xu t hi n r i ro lãi su t: Lãi su t bi n ñ ng và l i nhu n c a NH gi m do chênh l ch lãi su t ñ u ra - ñ u vào gi m ho c giá tr ròng c a NH gi m.
6 1.1.2.2. Nguyên nhân c a r i ro lãi su t S không phù h p v kỳ h n, tính thanh kho n và qui mô c a tài s n so v i kỳ h n, tính thanh kho n và qui mô c a n . 1.1.2.3. Các d ng r i ro lãi su t và tác ñ ng c a nó ñ n ho t ñ ng ngân hàng - R i ro tái tài tr (Refinancing risk): R i ro mà l i nhu n c a ngân hàng gi m do chi phí tái huy ñ ng v n cao hơn ti n lãi c a các kho n ñ u tư khi kỳ h n c a tài s n ñ u tư dài hơn kỳ h n c a v n huy ñ ng (Short- funded) khi lãi su t th trư ng tăng. - R i ro tái ñ u tư (Reinvestement Risk): Là r i ro mà l i nhu n ngân hàng gi m do thu nh p t lãi c a các tài s n ñ u tư th p hơn chi phí tái huy ñ ng v n do kỳ h n c a tài s n ñ u tư ng n hơn kỳ h n c a v n huy ñ ng (Long-funded) trong ñi u ki n lãi su t th trư ng gi m. - R i ro giá tr th trư ng (Market Value Risk): Là r i ro mà giá tr ròng c a ngân hàng (Giá tr th trư ng c a v n ch s h u) gi m do bi n ñ ng b t l i trong giá tr th trư ng c a tài s n và n . 1.2 Qu n tr r i ro lãi su t trong NHTM 1.2.1 M c tiêu c a qu n tr r i ro lãi su t trong NHTM. + M c tiêu mang tính ñ u cơ trư c s bi n ñ ng c a lãi su t - g n v i chi n lư c b o v ch ñ ng. + M c tiêu b o v thu n: H n ch t i m c t i thi u m i nh hư ng x u c a c a s bi n ñ ng lãi su t ñ n thu nh p c a ngân hàng. 1.2.2 Qui trình qu n tr r i ro lãi su t. - Qui trình qu n tr r i ro lãi su t là m t quá trình g n v i vi c qu n tr tài s n n - tài s n có, và ph i bao g m các bư c sau: Xác ñ nh r i ro (Nh n d ng): là giai ño n ngân hàng d ñoán s bi n ñ ng c a lãi su t và nh n bi t chi u hư ng nh hư ng c a lãi su t ñ i v i ngân hàng.
7 Đo lư ng r i ro (Đánh giá): S d ng các mô hình ñ ñ nh lư ng r i ro lãi su t. Các mô hình NH thư ng s d ng: Mô hình kỳ h n ñ n h n, mô hình ñ nh giá l i và mô hình th i lư ng. Giám sát r i ro lãi su t ( Ki m soát): g m các chi n lư c sau: + Né tránh/ T b (Avoidance)/Elimination + Gi m thi u (Reduction) + Ngăn ng a (Prevention) + Chuy n giao (Transfer) Tài tr r i ro: vi c chu n b các ngu n tài chính ñ bù ñ p khi r i ro lãi su t x y ra. 1.2.3. Các phương pháp qu n tr r i ro lãi su t Các NHTM thư ng s d ng các phương pháp Qu n tr r i ro lãi su t như sau: - Phương pháp qu n tr ñ l ch (khe h ) nh y c m lãi su t (GAPrs) +Phân tích ñ l ch (khe h ) nh y c m lãi su t :GAPrs Tài s n nh y N nh y c m GAPrs = - c m lãi su t Lãi su t GAPrs = 0 , không có r i ro lãi su t GAPrs 0, r i ro lãi su t xu t hi n n u lãi su t gi m + Qu n tr ñ l ch ( khe h ) nh y c m lãi su t Chi n lư c qu n tr ch ñ ng (B o v năng ñ ng): S tiên ñoán lãi su t tăng thư ng ñi kèm v i m t ñ l ch dương. N u d ñoán lãi su t gi m, nhà qu n tr s ñưa danh m c ñ n ñ l ch âm.
8 + Chi n lư c qu n tr th ñ ng (Chi n lư c b o v thu n): Nh m m c tiêu là b o v thu nh p c a ngân hàng trư c bi n ñ ng c a lãi su t. M t chi n lư c th ñ ng nh m h n ch nh ng b t n trong thu nh p lãi. Chi n lư c th ñ ng nh m vào vi c duy trì s cân b ng gi a giá tr tài s n nh y c m và n nh y c m lãi su t. - Phương pháp qu n tr ñ l ch ( khe h ) th i lư ng. Th i lư ng (D- Duration) là th i gian ño lư ng trung bình ñ i v i các kho n lưu chuy n ti n t c a các ch ng khoán ho c các dòng ti n thu v g m v n g c và lãi c a các kho n cho vay. Đư c xác ñ nh trên cơ s giá tr hi n t i c a các dòng ti n trong tương lai. + Qu n tr ñ l ch th i lư ng. Khi tr ng thái ñ l ch th i lư ng dương (th i lư ng tài s n dài hơn th i lư ng n ). Lãi su t tăng s làm gi m giá tr th trư ng c a v n và ngư c l i trong tr ng thái ñ l ch th i lư ng âm lãi su t tăng s làm tăng giá tr th trư ng c a v n và ngư c l i . N u ñ l ch b ng không thì s bi n ñ ng c a lãi su t không nh hư ng ñ n giá tr th trư ng c a v n. + Chi n lư c qu n tr ch ñ ng s tìm cách nâng cao thu nh p kèm theo s thay ñ i th i lư ng trư c khi có s bi n ñ ng c a lãi su t. Ngư c l i, chi n lư c qu n tr th ñ ng, hư ng ñ n vi c s p x p ñ cho th i lư ng tài s n b ng th i lư ng n ñ tránh t n th t khi lãi su t bi n ñ ng. 1.2.4. Các nhân t nh hư ng và vai trò ý nghĩa c a Qu n tr r i ro lãi su t ñ i v i NHTM 1.2.4.1 Các nhân t nh hư ng - Nhân t bên ngoài ngân hàng: Môi trư ng kinh t vĩ mô, hành lang pháp lý v v n ñ qu n tr r i ro lãi su t c a NHNN, Đ a bàn ho t ñ ng c a NH .
9 - Nhân t bên trong Ngân hàng: + Trình ñ c a nhân ñ i ngũ qu n tr viên, nhân viên ngân hàng + Năng l c ngân hàng . + Ý chí c a lãnh ñ o ñơn v 1.2.4.2 Vai trò, ý nghĩa c a qu n tr r i ro lãi su t trong ngân hàng thương m i - Qu n tr r i ro lãi su t giúp n ñ nh thu nh p, h n ch r i ro, ñ m b o giá tr v n ngân hàng - Qu n tr r i ro lãi su t giúp tăng cư ng tính an toàn, n ñ nh trong kinh doanh. - Qu n tr r i ro lãi su t giúp phát huy l i th c nh tranh. Chương 2 TH C TR NG QU N TR R I RO LÃI SU T T I VPBANK QU NG BÌNH 2.1. Gi i thi u chung v VPBank Qu ng Bình 2.1.1 L ch s hình thành 2.1.2 M t s k t qu ho t ñ ng kinh doanh c a VPBank Qu ng Bình th i gian qua. 2.1.2.1 K t qu ho t ñ ng huy ñ ng v n. Ngu n huy ñ ng c a chi nhánh tăng trư ng khá b n v ng - th hi n qua s gia tăng liên t c c a ngu n ti n g i t dân cư - (B ng 2.1). Tuy nhiên ñi u b t l i ñ i v i chi nhánh ch y u là ngu n ti n g i kỳ h n ng n và th ph n v ho t ñ ng này c a chi nhánh trên ñ a bàn ñang s t gi m.
10 2.1.2.2 K t qu ho t ñ ng s d ng v n. - Dư n công ty TNHH, kinh t cá th trong ñó ch y u là cho vay kinh doanh thương m i và cá nhân h gia ñình chi m t tr ng cao và tăng n ñ nh, ph n ánh ñúng th m nh ñ c thù c a chi nhánh là ngân hàng bán l (trên 60% t ng dư n )- B ng 2.2 - Dư n cho vay ng n h n chi m t tr ng 75-85% trong t ng dư n . Nhìn chung, cơ c u dư n c a chi nhánh là phù h p v i tình hình phát tri n và ngu n v n huy ñ ng c a toàn h th ng. Trong b i c nh khó khăn c a n n kinh t cũng như h th ng ngân hàng, cu c ch y ñua lãi su t c a ngân hàng ñang di n ra kh c li t như hi n nay, vi c huy ñ ng ngu n v n dài h n r t khó khăn, các ngân hàng ch y u là huy ñ ng v n ng n h n nên vi c phát tri n cho vay trung dài h n c a chi nhánh còn h n ch . 2.1.2.3 K t qu ho t ñ ng kinh doanh. - M c dù m i thành l p ñư c 3 năm, ho t ñ ng c a VPBank Qu ng Bình th i gian qua ñã có nh ng l i th nh t ñ nh và ñã ñ t ñư c nhi u k t qu kh quan.- B ng 2.3. - Thu, chi t lãi v n chi m t tr ng r t cao trong t ng thu, t ng chi c a ngân hàng. 2.2 Chính sách lãi su t c a NHNN Vi t Nam nh hư ng ñ n công tác qu n tr r i ro lãi su t c a các NHTM. - NHNNN ñi u hành lãi su t theo cơ ch khác nhau, công tác qu n tr lãi su t c a các NHTM cũng khác theo. - Cùng v i th i gian và xu th h i nh p, cơ ch ñi u hành lãi su t c a NHNN ñang t ng bư c hư ng ñ n t do hoá lãi su t. - Di n bi n cơ ch ñi u hành lãi su t c a NHNN Vi t Nam th i gian qua có th ñư c khái quát như sau: + Giai ño n lãi su t cơ b n v i biên ñ (T tháng 8/2000)
11 + Giai ño n lãi su t tho th ân (30/5/2002)- Quy t ñ nh 546/QĐ- NHNN + Giai ño n ñi u hành theo lãi su t cơ b n (16/05/2008) - Quy t ñ nh 16/QĐ- NHNN. + Giai ño n ñi u hành theo lãi su t th a thu n. 2.3 Th c tr ng qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình 2.3.1. Di n bi n lãi su t trong kinh doanh và r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình 2.3.1.1. Di n bi n lãi su t t i VPBank Qu ng Bình Di n bi n lãi su t huy ñ ng, cho vay c a chi nhánh- B ng 2.4- cho th y chênh l ch lãi su t cho vay – huy ñ ng ñang có xu hư ng gi m và không n ñ nh ch ng t m c ñ kh c li t trong c nh tranh lãi su t trên ñ a bàn ngày càng gia tăng. Đây là thách th c l n c a chi nhánh. S bi n ñ ng c a lãi su t trong nh ng tháng cu i năm 2009 ñã gây ra tác ñ ng b t l i ñ i v i chi nhánh. B ng 2.5 cho th y s m t cân ñ i v kỳ h n trong cơ c u dư n cho vay và huy ñ ng v n t i VPBank Qu ng Bình . - Trong cơ c u ngu n v n c a chi nhánh, ngu n v n ng n h n luôn chi m t tr ng cao (bình quân trên 85%), ngu n v n trung, dài h n th p (dư i 20%). Do dó, vi c cho vay trung và dài h n c a chi nhánh cũng h n ch , dư n cho vay trung dài h n trong năm 2010 ch ñ t 12 t trong khi ñó ngu n v n huy ñ ng ñ t 98 t ñ ng. Đây là m t b t l i cho chi nhánh khi ngu n v n huy ñ ng trung dài h n l i dư th a làm xu t hi n r i ro lãi su t. - T c ñ tăng trư ng dư n là 120,24% trong lúc ñó t c ñ tăng trư ng c a ngu m v n ch ñ t 28,7%, như v y s m t cân ñ i kỳ h n và t c ñ tăng c a dư n và ngu n v n huy ñ ng c a chi nhánh s làm xu t hi n r i ro lãi su t.
12 2.3.1.2. Di n bi n r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình B ng 2.7 Tình hình tài s n có- tài s n n nh y c m lãi su t ngày 31/12/2010 ĐVT: ñ ng H nm c S dư Tài s n Nh y lãi su t 550,531,304,608 1. Ti n g i t i các TCTD 1,116,647,108 2. Cho vay khách hàng 549,414,657,500 N nh y c m lãi su t 421,305,599,325 1.TG c a các TCTD 143,713,846,455 2. TG c a khác hàng 277,591,752,870 GAPrs 129,225,705,283 T l nh y c m lãi su t 1.31 ( Ngu n VPBank Qu ng Bình) GAPrs = RSA-RSL=129,225,705,283; RSR=1,31>1 V i cơ c u tài s n n - có như trên, VPBank Qu ng Bình s ch u nh hu ng c a r i ro lãi su t. GAP = 129,225,705,283 >0; RSR=1,31>1, ngân hàng ñang tr ng thái nh y c m tài s n và r i ro khi lãi su t gi m. Khi lãi su t gi m thì thu lãi t tài s n s gi m nhi u hơn chi phí lãi su t cho ngu n v n huy ñ ng. M c chênh l ch gi a tài s n n nh y c m lãi su t và tài s n có nh y c m lãi su t là r t l n làm cho r i ro lãi su t s r t l n. M i ph n trăm gi m xu ng c a lãi su t trong th i ñi m này (gi s lãi su t TSC, TSN bi n ñ ng như nhau) s làm thu nh p ngân hàng gi m ñi 1,292,257,052 ñ ng.
13 B ng 2.8. Tình hình r i ro lãi su t c a chi nhánh t i m t s th i ñi m trong năm 2010 Th i ñi m RSA RSL GAPrs 31/03/2010 206,403,171,103 168,479,956,532 37,923,214,571 30/06/2010 375,179,915,106 283,198,176,458 91,981,738,648 30/09/2010 430,871,680,197 335,519,645,789 95,352,034,408 31/12/2010 550,531,301,608 421,305,599,325 129,225,702,283 ( Ngu n VPBank Qu ng Bình) Vì Ngân hàng t p trung cho vay ng n h n l n trong khi ñó kh năng huy ñ ng v n ng n h n chưa tương x ng v i ngu n này, do v y TSC nh y c m v i lãi su t l n hơn TSN nh y c m lãi su t, nghĩa là khe h nh y c m lãi su t là dương liên t c trong th i gian dài. Do v y, n u không tính ñ n vi c ñi u hoà v n gi a các ngân hàng trong h th ng v i nhau thì trong kỳ phân tích n u lãi su t gi m thì chi nhánh s ch u r i ro lãi su t. 2.3.2. Th c tr ng qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình 2.3.2.1. Th c tr ng công tác qu n lý lãi su t t i VPBank Qu ng Bình - V cách qu n lý lãi su t: Trư c ñây, lãi su t kinh doanh do h i s qui ñ nh th ng nh t trong toàn chi nhánh, kh ng ch m t s lo i hình ti n g i và cho vay. T năm 2008 ñ n nay, ñ c bi t t sau quy t ñ nh 16/QĐ- NHNN (19/05/2008), H i s ñã giao quy n xác ñ nh lãi su t ti n g i, ti n vay cho chi nhánh phù h p v i ñ a bàn ho t ñ ng v i biên ñ cho phép theo quy ñ nh c a h i s . - V phương th c qu n lý lãi su t: Phương th c qu n lý lãi su t c a chi nhánh h u h t theo cách c ñ nh lãi su t hoàn toàn (ñ c bi t lã lãi su t ti n g i). - V vi c xác ñ nh lãi su t trong kinh doanh: Hi n nay, lãi su t chi nhánh ñư c xác ñ nh trên cơ s chênh l ch lãi su t ti n vay, ti n g i
14 là th c dương và trên cơ s lãi su t cơ b n cũng như ñ nh hư ng lãi su t c a NHNN công b t ng th i kỳ. + Phương pháp xác ñ nh lãi su t ti n vay: Tùy t ng th i kỳ có cách xác ñ nh khác nhau, nhưng nhìn chung, không có cơ s khoa h c nào rõ ràng mà ch y u là d a trên vi c tham kh o lãi su t các NH trên ñ a bàn. + Phương pháp xác ñ nh lãi su t ti n g i: Còn r t ñơn gi n, ch y u trên cơ s d ki n lãi su t ñ u ra và chênh l ch lãi su t ñ u ra - ñ u vào. 2.3.2.2. Th c tr ng qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình - Th c tr ng công tác t ch c qu n tr r i ro lãi su t t i chi nhánh: Hi n chi nhánh chưa có b ph n chuyên bi t v qu n tr r i ro lãi su t. + h i s : Phòng K ho ch Ngu n v n là b ph n c p nh t s bi n ñ ng lãi su t th trư ng và tham mưu cho t ng giám ñ c v vi c ñ ra chính sách lãi su t c a các chi nhánh. + các chi nhánh: Phòng tín d ng là b ph n th c hi n nghi p v huy ñ ng v n và cho vay, theo dõi chênh l ch lãi su t ñ u ra - ñ u vào và cân ñ i ngu n, s d ng ngu n. Nhìn chung, công tác này hi n chưa có s quan tâm ñúng m c t i chi nhánh. - Vi c t ch c nh n di n r i ro lãi su t t i chi nhánh hi n nay: Chi nhánh ñã nh n th c ñư c vai trò c a r i ro lãi su t ñ i v i ho t ñ ng kinh doanh ngân hàng và tính nh y c m c a lãi su t v i các bi n s kinh t , chi nhánh r t quan tâm ñ n s bi n ñ ng c a lãi su t trên th trư ng. Tuy nhiên, vi c s d ng các bi n pháp phân tích nh n di n r i ro lãi su t c a chi nhánh chưa ñư c th c hi n. - Vi c ño lư ng và phân tích r i ro lãi su t
15 + Chi nhánh v n chưa xây d ng m t mô hình ño lư ng r i ro lãi su t c th nào cho riêng mình. + Vi c lư ng ñ nh r i ro lãi su t ch d ng l i vi c rà soát cơ c u ngu n và s d ng ngu n ñ xác ñ nh khuynh hu ng r i ro ch chưa ñi ñ n vi c lư ng ñ nh r i ro m t cách c th và bài b n ñ tìm cách ñi u ti t phù h p. + H u như ngân hàng chưa ñánh giá ñư c giá tr th trư ng c a tài s n và n ngân hàng thay ñ i như th nào, v n c a ngân hàng b nh hư ng ra sao khi lãi su t th trư ng thay ñ i. - V n ñ ki m soát và tài tr r i ro lãi su t + V th c hi n ki m soát r i ro: Hi n chi nhánh ñã có nh ng bi n pháp ñ phòng ch ng và ng phó v i r i ro lãi su t như sau: + Ch ñ ng cân ñ i v m t kỳ h n gi a tài s n có và tài s n n . + Đi u ch nh lãi su t ñ u ra ñ duy trì chênh l ch lãi su t bình quân ñ u vào- ñ u ra + S d ng bi n pháp ñi u ch nh cơ c u huy ñ ng và cho vay v n + Cân ñ i phù h p v m t th i gian gi a TSC và TSN + V n ñ tài tr r i ro lãi su t t i chi nhánh chưa ñư c th c hi n 2.4. Nh ng t n t i và nguyên nhân c a nh ng t n t i trong công tác Qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình 2.4.1. Nh ng t n t i trong công tác qu n tr r i ro lãi su t 2.4.1.1. Nh ng t n t i thu c v qu n lý lãi su t nói chung. - Chưa xây d ng ñư c chính sách lãi su t linh ho t và h p lý ñ ñ m b o ho t ñ ng kinh doanh, hi u qu , an toàn và lành m nh. - Lãi su t huy ñ ng v n và cho vay c a Ngân hàng chưa ñư c xây d ng trên cơ s khoa h c và th c ti n v ng ch c, ch y u theo kinh nghi m. - Phương th c qu n lý lãi su t còn theo cách c ñ nh lãi su t hoàn toàn. Đ c bi t lãi su t ti n g i h u như ñư c c ñ nh hoàn toàn.
16 2.4.1.2. Nh ng t n t i thu c v qu n tr r i ro lãi su t - Chưa hoàn thi n v m t t ch c qu n lý r i ro lãi su t: NH ch quan tâm ñ n các lo i r i ro như: r i ro tín d ng, r i ro thanh kho n…còn ñ i v i r i ro lãi su t thì chưa có ñư c s chú tr ng ñáng k . - Chưa thi t l p h n m c r i ro và cơ ch giám sát r i ro thích h p - Vi c ño lu ng r i ro lãi su t còn nhi u b t c p: vi c lư ng ñ nh r i ro lãi su t ch d ng l i công tác rà soát cơ c u ngu n và s d ng ngu n ñ xác ñ nh khuynh hư ng r i ro. - Công tác thông tin, d báo trong ngân hàng còn h n ch , d n ñ n nh hư ng ñ n công tác qu n tr r i ro lãi su t. 2.4.2. Nguyên nhân c a nh ng t n t i trong công tác qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. 2.4.2.1. Nguyên nhân ch quan - Chưa nh n th c m t cách ñ y ñ vai trò c a r i ro lãi su t trong ho t ñ ng kinh doanh c a Ngân hàng. - Đ i ng qu n tr ñi u hành và nhân viên c a ñơn v chưa ñáp ng ñư c yêu công tác qu n tr r i ro lãi su t. - Công ngh thông tin chưa ñáp ng ñư c công tác ñi u hành và qu n lý r i ro. - C nh tranh không lành m nh gi a các ngân hàng là nguyên nhân gây ra r i ro lãi su t 2.4.2.2. Nguyên nhân khách quan. Hành lang pháp lý cho ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t chưa ñư c hoàn thi n.Th trư ng ti n t Vi t Nam chưa phát tri n, vai trò ñi u ti t c a NHNN còn m nh t. Môi trư ng v thông tin h n ch làm nh hư ng ñ n hi u qu qu n tr r i ro lãi su t c a NHTM. M c ñ quan tâm c a Doanh nghi p v giao d ch công c phái sinh và v n ñ phòng ch ng r i ro lãi su t còn th p.
17 Chương 3 GI I PHÁP HOÀN THI N QU N TR R I RO LÃI SU T T I VPBANK QU NG BÌNH. 3.1. Đ nh hư ng trong ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t c a NH trong th i gian t i. 3.1.1. Nh ng thách th c c a ngành ngân hàng trong th i gian ñ n - L i th c nh tranh có nguy cơ suy gi m ñ i v i các t ch c tín d ng (TCTD) trong nư c khi s lư ng các ngân hàng có ti m l c m nh v tài chính, công ngh và trình ñ qu n lý tham gia vào th trư ng tài chính n i ñ a ngày càng tăng. - M c a th trư ng tài chính trong nư c cũng làm gia tăng r i ro do nh ng tác ñ ng t bên ngoài. - V n ñ qui mô và năng l c tài chính c a các ñ nh ch tài chính còn r t nh bé so v i các nư c trong khu v c và trên th gi i. Cho t i th i ñi m hi n nay, chưa có m t ñ nh ch tài chính nào có ph m vi ho t ñ ng mang tính khu v c và toàn c u. - C u trúc c a khu v c ngân hàng hi n nay ñã ña d ng v hình th c s h u và lo i hình ho t ñ ng 3.1.2. Chi n lư c phát tri n c a VPBank trong th i gian t i. - Tr thành m t ngân hàng ñô th ña năng v i ñ nh hư ng bán l , ñ y m nh tài tr xu t kh u, kimh doanh trên th trư ng ti n t , th trư ng v n và kinh doanh ngo i h i - Chú tr ng khách hàng và phân khúc th trư ng - Chi n lư c và chính sách phát tri n công ngh - Chi n lư c phát tri n m ng lư i giao d ch và kênh phân ph i - Mô hình t ch c, chi n lư c ñào t o, phát tri n ngu n nhân l c - Chi n lư c Marketing – PR – xây d ng và phát tri n thương hi u - Chi n lư c và chính sách qu n tr r i ro lãi su t
18 3.2. Gi i pháp hoàn thi n qu n tr r i ro lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. 3.2.1. Nhà qu n tr ngân hàng c n nâng cao nh n th c v qu n tr r i ro lãi su t - Ki n th c v qu n tr NH hi n ñ i còn ñang là h n ch ñ i v i các nhà qu n tr t i chi nhánh - Các nhà qu n tr ch quan tâm ñ n các quy t ñ nh v cho vay, huy ñ ng. 3.2.2. Hoàn thi n công tác t ch c qu n tr r i ro lãi su t. 3.2.2.1 Xác ñ nh trách nhi m c a các b ph n tham gia vào qui trình qu n tr r i ro lãi su t . - Ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t không ph i và không th là m t ho t ñ ng tách r i, mà là ho t ñ ng g n li n v i vi c qu n tr tài s n n - tài s n có. Vì v y, ñ qu n lý r i ro lãi su t có hi u qu , ñòi h i có s tham gia c a r t nhi u các b ph n, phòng ban v i ch c năng khác nhau trong cùng m t chi nhánh. 3.2.2.2. Th c hi n qui trình, qui ch hoá ho t ñ ng qu n tr r i ro lãi su t - Ngân hàng c n ban hành chính sách qu n tr r i ro lãi su t t i chi nhánh. - Xây d ng và ban hành qui trình qu n tr r i ro lãi su t t i chi nhánh 3.2.3. Hoàn thi n chính sách qu n lý lãi su t t i VPBank Qu ng Bình. 3.2.3.1. Xây d ng chính sách lãi su t linh ho t ñáp ng yêu c u c nh tranh trong giai ño n hi n nay . + Chính sách lãi su t ph i linh ho t ñ i v i t ng ñ i tư ng và nhóm khách hàng khách nhau.