Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Hoàn thiện hoạt động quản lý thu ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Đà Nẵng

Chia sẻ: Thuong Thuong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Từ nghiên cứu lý luận cơ bản về công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước, đánh giá thực trạng, từ đó đề xuất các khuyến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Hoàn thiện hoạt động quản lý thu ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Đà Nẵng

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ BÙI CAO NGUYÊN HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƯỚC ĐÀ NẴNG Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 60.34.02.01 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Đà Nẵng - Năm 2019
Công trình được hoàn thành tại TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THÀNH ĐẠT Phản biện 1: TS. HOÀNG DƯƠNG VIỆT ANH Phản biện 2: TS. PHAN QUẢNG THỐNG . Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ Tài chính – Ngân hàng họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 23 tháng 02 năm 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: - Trung tâm Thông tin – Học liệu, Đại học Đà Nẵng; - Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Ngân sách nhà nước có vai trò then chốt trong tất cả các hoạt động quản lý điều hành của nhà nước. Thông qua huy động nguồn tài chính, NSNN thực hiện cân đối giữa các khoản thu chi của Nhà nước, quản lý xã hội, điều chỉnh kinh tế vĩ mô và vận hành bộ máy nhà nước, đảm bảo thực hiện đầy đủ vai trò điều hành đất nước. NSNN hình thành và phát triển gắn với sự hình ra đời và phát triển của kinh tế hàng hóa – tiền tệ trong các phương thức sản xuất và nhà nước của từng cộng đồng. Nói cách khác, vai trò của NSNN và vai trò của nhà nước luôn gắn liền với nhau theo từng giai đoạn nhất định. Thành phố Đà Nẵng là một trong những địa phương có số thu NSNN tăng cao trong những năm gần đây, số lượng đối tượng nộp ngân sách cũng tăng nhanh và ngày càng phức tạp, đa dạng. Riêng trong năm 2017, tổng số thu trên toàn địa bàn đạt 25.858 tỷ đồng, tăng 17,96% so với năm 2016. KBNN Đà Nẵng cũng đã đẩy mạnh phối hợp với Cục thuế Đà Nẵng, Hải quan Đà Nẵng và các Ngân hàng thương mại trên địa bàn trong việc hiện đại hóa công tác thu nộp ngân sách, nhờ đó làm tăng hiệu quả của hoạt động quản lý thu NSNN trên địa bàn. Tuy vậy, trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ, hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN thành phố Đà Nẵng còn có một số vấn đề chưa phù hợp. Như còn nhiều bất cập ở sự phối hợp giữa KBNN và các cơ quan trên địa bàn Đà Nẵng trong công tác dự báo,
2 lập dự toán thu ngân sách dẫn đến sai lệch trong lập kế hoạch thu ngân sách; hoặc việc phối hợp giữa KBNN với các hệ thống NHTM trong việc kiểm tra, đối chiếu số liệu, xử lý sai sót chưa hợp lý, dẫn đến giảm hiệu quả trong công tác tổ chức thu nộp ngân sách; và một vài bất cập khác. Hiện tại, chưa có công trình nghiên cứu nào đề cập chuyên sâu vào các điểm bất cập nêu trên. Các công trình nghiên cứu trước chỉ mới dừng ở các giải pháp chung chung, trong các điều kiện thực tế khác biệt nên không thể áp dụng tại địa bàn thành phố Đà Nẵng. Bên cạnh đó, việc các quy định, văn bản mới chính thức có hiệu lực, nhất là Luật ngân sách 2015, Nghị định 163, Thông tư 324 về thay đổi Mục lục ngân sách đã thay đổi cơ bản cách hạch toán các khoản thu ngân sách nhà nước, từ đó tác động đến hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN. Chính vì vậy, nhằm hoàn thiện hơn nữa hoạt động quản lý thu Ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước thành phố Đà Nẵng, tác giả chọn đề tài: “Hoàn thiện hoạt động quản lý thu ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Đà Nẵng”. 2. Mục tiêu nghiên cứu Từ nghiên cứu lý luận cơ bản về công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước, đánh giá thực trạng, từ đó đề xuất các khuyến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đề tài nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn vê hoạt
3 động quản lý thu ngân sách Nhà nước qua Kho bạc Nhà nước Đà nẵng, qua các tài liệu sau: + Báo cáo số liệu hoạt động thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng + Báo cáo tổng kết, đánh giá tình hình thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng qua các năm thực hiện nghiên cứu + Luật và các văn bản hướng dẫn hoạt động quản lý thu NSNN - Phạm vi nghiên cứu + Phạm vi về nội dung + Phạm vi về không gian + Phạm vi về thời gian 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập số liệu - Phương pháp phân tích thống kê - Phương pháp so sánh 5. Bố cục của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, danh mục tài liệu tham khảo; Luận văn được trình bày trong 3 chương, cụ thể như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý thu NSNN qua KBNN Chương 2: Thực trạng hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng Chương 3: Khuyến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng 6. Tổng quan tình hình nghiên cứu Để có những thông tin cần thiết cho đề tài nghiên cứu, tác giả đã thu thập và tham khảo một số bài báo khoa học, luận văn thạc sỹ
4 đã được công nhận về hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN, làm nền tảng cho việc xây dựng cơ sở lý luận của luận văn. Nhìn chung, các công trình thường đề cập đến những khía cạnh, góc độ, phạm vi không gian và thời gian khác nhau,…cả về lý thuyết, thực tiễn, dự báo và định hướng liên quan đến quản lý NSNN nói chung và quản lý thu NSNN nói riêng. Tuy nhiên chưa công trình nào đánh giá chuyên sâu công tác quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng nhằm hoàn thiện công tác này một cách hệ thống, đầy đủ cả về lý luận, xây dựng hệ thống chỉ tiêu, quy trình để tập trung nguồn lực cho quỹ NSNN được hiệu quả. Trong bối cảnh hiện nay, khi Luật ngân sách 2015 chính thức có hiệu lực, đi kèm theo đó là hàng loạt các quy định, hướng dẫn mới ra đời, đặc biệt là các quy định liên quan đến hoạt động quản lý thu NSNN, như Thông tư 328/2016/TT-BTC, Thông tư 184/2015/TT- BTC, Thông tư 84/2016/TT-BTC,… dẫn đến những thay đổi cơ bản về khung pháp lý cũng như cơ sở lý luận của hoạt động quản lý thu Ngân sách nhà nước. Do đó, kết quả từ các nghiên cứu trước đây đã không còn phù hợp với các quy định, chính sách hiện hành. Nghiên cứu về hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng hiện nay phải dựa trên các cơ sở lý luận mới, kết hợp với cơ sở thực tiễn tại địa phương và những tiếp cận mới theo hướng hội nhập quốc tế, và yêu cầu tái cơ cấu nền kinh tế gắn với việc phân công, phân cấp trong cơ quan quản lý Nhà nước theo hướng gọn nhẹ, hiệu quả.
5 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC 1.1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC VÀ QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC 1.1.1. Khái niệm ngân sách Nhà nƣớc Theo Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13, NSNN được định nghĩa như sau: “Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nước được dự toán và thực hiện trong một khoảng thời gian nhất định do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định để bảo đảm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Nhà nước”. 1.1.2. Khái niệm thu ngân sách Nhà nƣớc Thu Ngân sách nhà nước là việc Nhà nước sử dụng quyền lực để tập trung nguồn tài chính quốc gia, từ đó hình thành quỹ ngân sách nhà nước và Nhà nước có thể đáp ứng được các nhu cầu chi tiêu của mình. 1.1.3. Quản lý thu ngân sách Nhà nƣớc Quản lý thu ngân sách nhà nước là việc Nhà nước sử dụng các công cụ pháp luật, chính sách để thực hiện quản lý thu thuế và các khoản thu ngoài thuế vào NSNN, đảm bảo tính công bằng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển. Nhà nước không bị ràng buộc trách nhiệm phải hoàn trả trực tiếp các khoản tiền này cho các đối tượng nộp ngân sách. 1.1.4. Ý nghĩa hoạt động quản lý thu ngân sách Nhà nƣớc Quản lý thu NSNN được sử dụng như là công cụ huy động các
6 nguồn lực tài chính nhằm tạo lập quỹ tiền tệ của Ngân sách.. Thông qua công cụ Quản lý thu NSNN, Nhà nước thực hiện điều tiết, kiểm soát các hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế, kiểm soát thu nhập mọi mọi tầng lớp trong xã hội nhằm đảm bảo tính bình đẳng, hợp lý. Nhà nước thực hiện việc quản lý thu NSNN nhằm phát hiện, tính toán, khai thác các nguồn tài chính của đất nước để có thể động viên, đồng thời không ngừng hoàn thiện các chế độ, chính sách, đưa ra cơ chế tổ chức quản lý thu hợp lý. Quản lý thu NSNN có thể làm thay đổi sản lượng và sản lượng tiềm năng, cân bằng của nền kinh tế. Quản lý thu NSNN góp phần tạo môi trường kinh doanh công bằng, bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước trong quá trình sản xuất kinh doanh. 1.2. HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC 1.2.1. Vai trò, nhiệm vụ, chức năng của Kho bạc nhà nƣớc và sự phối hợp giữa các cơ quan trong hoạt động quản lý thu NSNN Kho bạc Nhà nước là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, thực hiện chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính quản lý nhà nước về quỹ ngân sách nhà nước, các quỹ tài chính nhà nước; quản lý ngân quỹ nhà nước; tổng kế toán nhà nước; thực hiện việc huy động vốn cho ngân sách nhà nước và cho đầu tư phát triển thông qua hình thức phát hành trái phiếu Chính phủ theo quy định của pháp luật.
7 1.2.2. Các nguyên tắc quản lý thu NSNN qua Kho bạc nhà nƣớc - Việc tổ chức thu NSNN được thực hiện theo quy định của Luật NSNN, Luật Quản lý thuế và quy định khác của pháp luật về thu NSNN. - Các khoản thu NSNN phải được nộp qua ngân hàng hoặc nộp trực tiếp tại KBNN. - Tất cả các khoản thu NSNN được hạch toán bằng đồng Việt Nam, chi tiết theo niên độ ngân sách, mục lục NSNN và được phân chia cho các cấp ngân sách theo tỷ lệ phần trăm (%) do cấp có thẩm quyền quy định. [1] - Quy trình thu, thủ tục thu, nộp, miễn, giảm, hoàn trả các khoản thu NSNN phải được thông báo và niêm yết công khai tại cơ quan thu và KBNN nơi giao dịch trực tiếp với người nộp NSNN. 1.2.3. Các hình thức thu Ngân sách nhà nƣớc qua Kho bạc nhà nƣớc - Thu bằng chuyển khoản - Thu bằng tiền mặt 1.2.4. Nội dung hoạt động quản lý thu Ngân sách nhà nƣớc qua Kho bạc nhà nƣớc a. Công tác lập kế hoạch thu ngân sách nhà nước Kho bạc nhà nước là cơ quan có trách nhiệm lập kế hoạch về việc tổ chức thu nộp vào ngân sách nhà nước, thực hiện hạch toán số liệu vào hệ thống và cung cấp, báo cáo số liệu cho các cơ quan thu, cơ quan tài chính và các cơ quan liên quan khác.
8 b. Công tác tổ chức thực hiện thu ngân sách nhà nước và hạch toán kế toán Căn cứ vào kế hoạch thu đã được xây dựng, KBNN tổ chức phối hợp thu các khoản tiền do cá nhân, tổ chức nộp qua cơ quan thu và NHTM qua hệ thống KBNN. KBNN chủ trì phối hợp thu giữa KBNN, cơ quan thu với các NHTM nhằm mục đích kịp thời tập trung các nguồn thu vào NSNN; c. Công tác kiểm tra quản lý thu NSNN Công tác kiểm tra quản lý thu ngân sách bao gồm 2 nội dung: Kiểm tra thực hiện kế hoạch thu và kiểm tra điều chỉnh kế hoạch thu NSNN. 1.3. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC - Các yếu tố về cơ chế, chính sách của Nhà nước - Yếu tố về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, khoa học công nghệ - Yếu tố về tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực quản lý thu Ngân sách nhà nước qua Kho bạc nhà nước 1.4. CÁC TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC (1) Tổng số thu NSNN (từng kỳ và lũy kế) và phân tổ theo các tiêu thức: (2) Số điểm thu NSNN (3) Số món thu NSNN (từng kỳ và lũy kế) (4) Tỷ lệ hoàn thành dự toán thu NSNN (từng kỳ và lũy kế)
9 Các tiêu chí 5, 6, 7, 8 dưới đây nhằm đánh giá về hiệu suất và hiệu quả hoạt động của KBNN các cấp (5) Số thu NSNN bình quân trên một cán bộ công chức, viên chức KBNN (từng kỳ và lũy kế) (6) Số món thu bình quân trên một cán bộ công chức, viên chức KBNN (từng kỳ và lũy kế) (7) Số thu NSNN bình quân trên một nghìn/triệu đồng tiền lương (8) Số món thu bình quân trên một nghìn/triệu đồng tiền lương (9) Tiêu chí đánh giá về chất lượng dịch vụ hành chính công trong công tác thu NSNN - Thái độ của CBCC, viên chức KBNN trong giao dịch - Phong cách phục vụ của CBCC, viên chức KBNN trong giao dịch - Kỹ năng nghiệp vụ của CBCC, viên chức KBNN trong giao dịch - Mức độ đơn giản hay phức tạp của thủ tục - Mức độ thuận tiện trong giao dịch - Cơ sở vật chất, tiện nghi giao dịch Hàng năm, Kho bạc nhà nước Đà Nẵng thường xuyên tiến hành khảo sát đối với các khách hàng có giao dịch với Kho bạc nhà nước Đà Nẵng, thông qua phát phiếu khảo sát và khảo sát trên trang thông tin điện tử. Các chỉ tiêu trên đây được tổng hợp, đánh giá thông qua báo cáo khảo sát hàng năm của Kho bạc nhà nước Đà Nẵng. KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
10 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐÀ NẴNG 2.1. KHÁI QUÁT VỀ KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐÀ NẴNG 2.1.1. Tổ chức bộ máy của Kho bạc nhà nƣớc Đà Nẵng 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Kho bạc nhà nƣớc Đà Nẵng 2.2. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐÀ NẴNG 2.2.1. Tổ chức bộ máy quản lý và phƣơng thức thu Ngân sách nhà nƣớc qua Kho bạc nhà nƣớc Đà Nẵng a. Bộ máy quản lý thu Ngân sách nhà nước trên địa bàn TP Đà nẵng
11 HĐND & UBND TP ĐÀ NẴNG BỘ TÀI CHÍNH Cơ quan thu - Sở tài chính Các cơ quan KBNN Đà - Cục Thuế thu đƣợc ủy Nẵng quyền - Cục Hải quan - Phòng tài HĐND & UBND KBNN quận, chính quận, huyện huyện - Chi cục thuế Quan hệ quản lý Quan hệ phối hợp b. Phương thức thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng - Kho bạc Nhà nước Đà Nẵng trực tiếp thu - Ủy nhiệm thu NSNN qua Ngân hàng Thương mại - Thu NSNN qua cơ quan thu - Phương thức thu thuế điện tử - Phương thức thu NSNN qua máy rút tiền tự động (ATM) và dịch vụ nộp NSNN qua mạng Internet 2.2.2. Hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng - Tổ chức phối hợp thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng - Tổ chức hạch toán kế toán, báo cáo và quyết toán thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng
12 - Công tác kiểm tra, đối chiếu và xử lý tình hình thu nộp ngân sách tại KBNN Đà Nẵng 2.3. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐÀ NẴNG 2.3.1. Kết quả công tác lập kế hoạch thu ngân sách nhà nƣớc 25000.0 135% 130% 20000.0 125% 15000.0 120% 10000.0 115% 110% 5000.0 105% - 100% 2015 2016 2017 Thực hiện Dự toán Tỷ lệ hoàn thành Biểu đồ 2.1: Tình hình Thu NSNN so với dự toán trên địa bàn TPĐN trong 3 năm 2015-2017 Dự toán thu NSNN của TPĐN qua các năm luôn cao hơn năm trước. Tỷ trọng của Thu từ hoạt động SXKD trong nước cũng tăng đều qua các năm, từ 79,01% năm 2015 tăng lên 86,58% năm 2017. Cho thấy công tác lập kế hoạch thu khá tốt, bám sát với tình hình tăng trưởng kinh tế của thành phố Đà Nẵng trong 3 năm qua. Mặt khác, căn cứ vào tình hình Thu NSNN trên địa bàn, có thể nhận thấy số thu ngân sách hàng năm đều vượt so với dự toán được giao. Một điểm lưu ý nữa, đó là dự toán được xây dựng của năm sau đều bằng hoặc cao hơn so với số thu của năm trước đó, cho thấy việc lập kế
13 hoạch thu là phù hợp với tình hình thực tế về tăng trưởng kinh tế trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên hoạt động quản lý thu được thực hiện tốt nên số thu ngân sách hàng năm so với dự toán đầu năm đều vượt. 2.3.2. Kết quả công tác tổ chức thực hiện thu ngân sách nhà nƣớc và hạch toán kế toán 100% 80% 41% 53% 63% Thu bằng chuyển 60% khoản tại NHTM 22% 40% 15% Thu bằng chuyển 12% khoản tại KBNN 20% 37% 32% 24% Thu bằng tiền mặt 0% tại KBNN Năm Năm Năm 2015 2016 2017 Biểu đồ 2.2: Tỷ trọng trong hoạt động thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng từ năm 2015 đến 2017 (Nguồn: Báo cáo hàng năm của KBNN Đà Nẵng) Trong 3 năm từ năm 2015 đến 2017, công tác tổ chức thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng đạt được những kết quả sau: - Tổng thu NSNN có sự tăng lên, thể hiện sự nỗ lực trong công tác thực hiện thu NSNN tại KBNN Đà Nẵng và trong việc thực hiện đề án hiện đại hóa thu nộp NSNN giữa cơ quan KBNN - Thuế - Hải quan – Tài chính do Bộ tài chính đề xuất. - Sự giảm đi của tỷ trọng thu bằng tiền mặt và sự tăng lên của số thu bằng hình thức chuyển khoản trong tổng thu NSNN qua các
14 năm, thể hiện sự tập trung đẩy mạnh trong việc thực hiện và vận dụng các quy định, chính sách của cấp trên trong hoạt động thu NSNN tại địa phương. 2.3.3. Kết quả hoạt động thu Ngân sách nhà nƣớc trên địa bàn thành phố Đà Nẵng theo hàng năm - Năm 2015, về mặt tổng số thu thực hiện so với kế hoạch, tổng thu NSNN năm là 14.656 tỷ đồng, vượt 2.745 tỷ đồng so với kế hoạch, tương đương 23,05%. Như vậy về mặt tổng thu NSNN theo kế hoạch được giao đã đạt và vượt chỉ tiêu đề ra, nguồn thu của địa phương được đảm bảo, cho thấy hoạt động quản lý thu về mặt tổng quát là tốt. Tuy nhiên, xét theo chi tiết từng sắc thuế, một số khoản mục thuế không đạt kế hoạch đề ra. Trong khi các khoản mục thu đều vượt dự toán với mức vượt khá cao, thì thuế GTGT và thuế môn bài chỉ đạt 99,24% và 75%. Điều này bắt nguồn từ việc các hoạt động, kinh doanh trên địa bàn TP Đà Nẵng chưa thật sự ổn định, việc giá nguyên liệu nhập khẩu tăng cao làm tăng áp lực cạnh tranh của các doanh nghiệp trên địa bàn với các mặt hàng nhập khẩu. Bên cạnh đó, số thu Ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu cũng chưa đạt được dự toán được giao, chỉ đạt 96,56%. Đó là do hoạt động xuất nhập khẩu trên địa bàn thành phố Đà Nẵng trong năm gặp nhiều bất ổn, thị trường xuất khẩu cạnh tranh gay gắt, các rào cản thương mại của các nước nhập khẩu tăng lên. Đơn cử như lĩnh vực xuất khẩu thủy sản, là một trong những thế mạnh của TP Đà Nẵng, giá thành nguyên liệu tăng cao không chỉ ở thị trường ngoài nước mà
15 kể cả tại chỗ, doanh nghiệp muốn cạnh tranh buộc phải nhập khẩu nguyên liệu, trong khi đó những thị trường lớn như Hoa Kỳ đòi hỏi về nguồn gốc, xuất xứ của mặt hàng.. - Năm 2016, tổng thu qua KBNN Đà Nẵng là 19.194 tỷ đồng, đạt 129,94% so với kế hoạch đề ra. Như vậy về mặt tổng quan, hoạt động thu NSNN qua KBNN Đà Nẵng đạt hiệu quả cao, và có phần nhỉnh hơn so với năm 2015. Về chi tiết từng sắc thuế, tất cả các sắc thuế đều vượt chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra. Trong đó, các sắc thuế có tỷ lệ vượt cao nhất là thuế tài nguyên, đạt 213%, lệ phí trước bạ, đạt 160%, các khoản thu khác đạt 210%, thu từ xuất nhập khẩu đạt 164%. Tuy nhiên, điều đáng lưu ý là thuế GTGT chỉ đạt tỷ lệ 102% so với kế hoạch, tức là gần như chỉ vừa đạt được bằng với dự toán đầu năm. Thuế GTGT là khoản thu quan trọng, chiếm tỷ trọng khá cao trong tổng thu nội địa, đồng thời phản ánh năng lực sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp trên địa bàn, do đó đây là con số cho thấy hiệu quả của hoạt động quản lý thu thuế GTGT chưa cao, KBNN Đà Nẵng cần phối hợp với cơ quan thuế và các cơ quan liên quan khác sắp xếp, bố trí kế hoạch thu cho phù hợp, đặt ra các biện pháp khai thác, đôn đốc nguồn thu triệt để hơn nữa. Năm 2017, tổng thu NSNN đạt 23.603 tỷ đồng, vượt 2.703 tỷ so với kế hoạch đầu năm. Như vậy, về mặt tổng thu, năm 2017 đã vượt được chỉ tiêu đề ra, tuy nhiên mức vượt chưa cao, chỉ đạt 112,93%, thấp hơn so với năm 2016 và 2015.
16 Tuy nhiên, xét theo từng sắc thuế, nhiều khoản mục quan trọng chưa đạt được kế hoạch đề ra đầu năm. Thu thuế GTGT chỉ là 4.385 tỷ đồng, đạt 80% dự toán, thu thuế TTĐB chỉ là 3.101 tỷ đồng, đạt 87% dự toán, thu thuế TNDN là 2.381 tỷ đồng, đạt 109% so với dự toán. Đây đều là các sắc thuế quan trọng, là những nguồn thu chiếm tỷ trọng lớn trong tổng thu ngân sách, điều đó cho thấy hoạt động quản lý thu NSNN đang không có hiệu quả cao. Trên thực tế, việc thu ngân sách không đạt được theo dự toán ở một số khoản mục đến từ việc thu không đạt dự toán ở các lĩnh vực: Doanh nghiệp nhà nước trung ương, chỉ đạt 74,2% và thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), chỉ đạt 82%. Lý do thu ngân sách từ khối doanh nghiệp nhà nước trung ương trên địa bàn đạt thấp là do các doanh nghiệp này đang trong quá trình tái cơ cấu và loại hình doanh nghiệp nhà nước trung ương ngày càng giảm. Trong khi đó, thu ngân sách từ khối doanh nghiệp FDI trên địa bàn không đạt là do dự toán giao quá cao, không tính toán hợp lý sản lượng mà các doanh nghiệp FDI đạt được trong năm tới. Điều này cho thấy công tác lập kế hoạch thu năm 2017 đang không đạt hiệu quả cao, cần được bố trí, sắp xếp phù hợp, sát với thực tế hơn. 2.4. KHẢO SÁT CÁC ĐỐI TƢỢNG NỘP NGÂN SÁCH VỀ HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐÀ NẴNG 2.4.1. Mô tả mẫu và phƣơng pháp chọn mẫu 2.4.2. Thông tin chung về đơn vị đƣợc phỏng vấn và ngƣời đƣợc phỏng vấn
17 2.4.3. Thực trạng hoạt động quản lý thu Ngân sách nhà nƣớc qua Kho bạc nhà nƣớc Đà Nẵng qua kết quả điều tra 2.5. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ NHỮNG KẾT QUẢ ĐẠT ĐƢỢC VÀ NHỮNG HẠN CHẾ CÒN TỒN TẠI TRONG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƢỚC QUA KHO BẠC NHÀ NƢỚC ĐÀ NẴNG 2.5.1. Những kết quả đạt đƣợc - Hoạt động thu NSNN của KBNN Đà Nẵng luôn thực hiện đúng các thông tư, quy định và chính sách pháp luật của Nhà nước; - Trong công tác lập kế hoạch thu, KBNN Đà Nẵng đã thực hiện tốt các nhiệm vụ xây dựng dự toán, xác định nội dung, số tiền phải thu và lập kế hoạch tổ chức thu NSNN trên địa bàn. - Trong công tác tổ chức thu NSNN, KBNN Đà Nẵng đã chủ động phối hợp với các cơ quan tài chính và cơ quan thu nhằm triển khai kế hoạch thu một cách triệt để; tập trung các nguồn thu kịp thời và nhanh chóng. - Đối với công tác kiểm tra, điều chỉnh hoạt động thu: KBNN Đà Nẵng và các cơ quan liên quan thường xuyên tiến hành kiểm tra, điều chỉnh kế hoạch thu NSNN sao cho sát với thực tế thực hiện. 2.5.2. Những hạn chế, tồn tại - Kế hoạch thu NSNN được đề ra chưa thực sự phù hợp với thực tế, các tác động và yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thu NSNN cũng chưa được đánh giá hết khi lập kế hoạch thu; cứng nhắc, rập khuôn, không dự đoán được những biến động sẽ xảy ra trong nền kinh tế;
18 - Công tác kế toán, báo cáo thu NSNN, là nội dung cơ bản trong hoạt động quản lý thu NSNN qua KBNN vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế; - Về hạ tầng công nghệ thông tin vẫn còn chậm hoặc đôi khi mất kết nối, nên ảnh hưởng đến việc thu, nộp NSNN của NHTM và NNT; - Về nội dung và phạm vi triển khai cũng cần thay đổi về hình thức nộp tiền và tăng cường ứng dụng dịch vụ nộp thuế điện tử. - Về tổ chức phối hợp để xử lý các vướng mắc còn những nội dung chưa được chặt chẽ và việc giải đáp các thắc mắc về thuế cho NHTM của cơ quan Thuế, Hải quan còn hạn chế. - Về công tác kiểm tra, giám sát quản lý thu NSNN cần chú trọng xây dựng cơ chế, kế hoạch kiểm tra định kỳ; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ tại KBNN Đà Nẵng và các KBNN quận huyện. 2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại - Việc xây dựng và điều chỉnh văn bản, chính sách pháp luật luôn có độ trễ nhất định, và do cơ quan cấp trên ban hành - Hệ thống, hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) còn những hạn chế nhất định - Việc quản lý thu ngân sách nhà nước liên quan đến nhiều đơn vị, trong khi địa bàn Đà Nẵng tương đối rộng, số lượng đối tượng thu lớn - Việc phối hợp giữa KBNN Đà Nẵng và các cơ quan thu còn có những vướng mắc