Tư tưởng Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cho thanh niên và sự vận dụng tư tưởng đó vào việc giáo dục cho thanh niên tỉnh Hải Dương hiện nay

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> <br /> TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO THANH<br /> NIÊN VÀ SỰ VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG ĐÓ VÀO VIỆC GIÁO DỤC<br /> CHO THANH NIÊN TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY<br /> HO CHI MINH’S IDEOLOGY ON ETHICS EDUCATION FOR THE<br /> YOUTH AND ITS APPLICATION ON EDUCATING MORALITY FOR<br /> THE YOUTH OF HAI DUONG PROVINCE NOWADAY<br /> Đỗ Thị Thùy, Nguyễn Mạnh Tưởng<br /> Email: thuydhsd@gmail.com<br /> Trường Đại học Sao Đỏ<br /> Ngày nhận bài: 12/8/2017<br /> Ngày nhận bài sửa sau phản biện: 23/9/2017<br /> Ngày chấp nhận đăng: 26/9/2017<br /> <br /> Tóm tắt<br /> Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến vấn đề xây dựng đạo đức cho con người, đặc biệt là<br /> giáo dục đạo đức cho thế hệ trẻ. Thanh niên là một lực lượng xã hội đặc thù, đóng vai trò quan trọng<br /> trong sự vận động và phát triển của xã hội. Hiện nay, nước ta đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại<br /> hóa, hội nhập kinh tế quốc tế. Tầng lớp thanh niên tỉnh Hải Dương nói riêng và thanh niên cả nước nói<br /> chung đã tiếp bước cha anh giữ vững đạo đức cách mạng, sống trong sạch, giản dị, lành mạnh. Song<br /> bên cạnh đó, mặt trái của kinh tế thị trường tác động mạnh mẽ đến thanh niên làm cho một số thanh niên<br /> chạy theo lối sống thực dụng, buông thả, phai nhạt lý tưởng bất chấp những quy phạm đạo đức, truyền<br /> thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Trong bài báo này, tác giả trình bày một số quan điểm của Chủ tịch<br /> Hồ Chí Minh về giáo dục đạo đức cho thanh niên, thực trạng việc giáo dục đạo đức cho thanh niên tỉnh<br /> Hải Dương theo tư tưởng Hồ Chí Minh, từ đó đưa ra một số giải pháp mang tính tham khảo trong việc<br /> giáo dục đạo đức cho thanh niên Việt Nam nói chung và thanh niên tỉnh Hải Dương nói riêng.<br /> Từ khóa: Giáo dục đạo đức; giáo dục đạo đức cho thanh niên; giáo dục đạo đức cho thanh niên tỉnh<br /> Hải Dương.<br /> Abstract<br /> At the time of President Ho Chi Minh, he was very concerned about educating ethics for human especially<br /> ethic education for the younger generation. Youth is a specific social force, playing an important role<br /> in the movement and development of society. At present, our country is stepping up industrialization,<br /> modernization, international economic integration, the youth of Hai Duong in particular and young people<br /> in general have followed their father to maintain revolutionary morality, living legally, simple, healthy. In<br /> addition to these positive developments, the negative side of the market economy strongly influences<br /> the youths, making some young people to lead a pragmatic way of life, lacking of ideology, forgetting the<br /> national beautiful traditions and custom. In the article the author presents some of Ho Chi Minh’s views<br /> on moral education for young people, the current situation of moral education for youth in Hai Duong<br /> province according to the Ho Chi Minh’s Thought. The author has given a number of reference solutions<br /> in ethical education for Vietnamese youth in general and in Hai Duong province in particular.<br /> Keywords: Ethics education; moral education for youth; moral education for youth Hai Duong province.<br /> <br /> 1. ĐẶT VẤN ĐỀ đặc thù của đất nước, khu vực với những tiêu chí<br /> chung của nhân loại… Những điều này đã gây<br /> Trong xu thế biến đổi nhanh chóng của thế giới<br /> một sự xáo trộn lớn trong đời sống của thanh<br /> cùng với việc đẩy mạnh quá trình công nghiệp<br /> niên cả nước cũng như đối với thanh niên tỉnh<br /> hóa, hiện đại hóa đất nước, nước ta phải đối mặt<br /> Hải Dương. Những biểu hiện tiêu cực trong lối<br /> với hàng loạt các vấn đề về đạo đức như: sự xâm<br /> sống, đạo đức của thanh niên sẽ trở thành rào cản<br /> nhập của các giá trị đạo đức mới, sự xâm nhập<br /> lớn cho tiến trình phát triển và tương lai của đất<br /> giữa các giá trị hiện đại và truyền thống, việc cải nước. Vì vậy, Đảng ta cũng nhiều lần khẳng định:<br /> tạo và loại bỏ một số giá trị cũ không còn thích Sự cần thiết phải bồi dưỡng các giá trị văn hóa,<br /> hợp với thời hiện đại, những thói quen, phong tục đặc biệt là lý tưởng sống, lối sống của con người<br /> tập quán, nếp tư duy cũ, mâu thuẫn giữa những Việt Nam, coi trọng bồi dưỡng cho học sinh, sinh<br /> <br /> <br /> 116 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> viên khát vọng mãnh liệt xây dựng đất nước giàu mỗi người, mỗi ngày chỉ làm thêm một tiếng đồng<br /> mạnh. Giáo dục đạo đức cho thanh niên theo tư hồ, thì mỗi tháng sẽ thêm lên 300 triệu giờ, mỗi<br /> tưởng Hồ Chí Minh là một trong những chuẩn bị năm lên 3.600 triệu giờ. Chỉ những giờ ấy đã bằng<br /> quan trọng cho thế hệ trẻ bước vào cuộc sống lập động viên 400 triệu người làm trong một ngày 9<br /> thân, lập nghiệp vì tương lai của cộng đồng, của giờ. Cứ tính một giờ làm là đáng giá một đồng<br /> dân tộc Việt Nam. Như vậy, bên cạnh rất nhiều đối bạc, thì mỗi năm nước ta thêm được 3.600 triệu<br /> tượng khác trong xã hội, thanh niên là đối tượng đồng. Đưa số tiền đó vào kháng chiến, thì kháng<br /> cần được coi trọng nhất trong việc thực hiện công chiến ắt mau thắng lợi, thêm vào kiến quốc, thì<br /> tác giáo dục đạo đức hiện nay. kiến quốc ắt mau thành công. Đó là kết quả của<br /> 2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ GIÁO DỤC chữ “Cần”. Với thanh niên cần là siêng học siêng<br /> ĐẠO ĐỨC CHO THANH NIÊN làm. Vì thế, Người dạy thanh niên phải học tập tốt,<br /> lao động tốt.<br /> 2.1. Giáo dục lý tưởng cách mạng<br /> Kiệm theo Hồ Chí Minh là tiết kiệm, không xa xỉ,<br /> Một trong những vấn đề mà Hồ Chí Minh quan tâm không hoang phí, không bừa bãi. Cần với kiệm<br /> là vấn đề giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh phải đi đôi với nhau. Bởi cần mà không kiệm thì<br /> niên và quần chúng nhân dân. Bởi vì “Thanh niên “làm chừng nào, xào chừng ấy”. Kiệm mà không<br /> là người chủ tương lai của nước nhà. Nước nhà cần thì không tăng lên, không phát triển được. Tiết<br /> thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần là do các kiệm ở đây không có nghĩa là bủn xỉn, tiết kiệm là<br /> thanh niên” [4]. chỉ tiêu xài những việc cần thiết: “Khi không nên<br /> Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ lý tưởng cao cả và tiêu xài thì một đồng xu cũng không nên tiêu, khi<br /> đúng đắn cho mỗi người cộng sản, cho mỗi thanh có việc đáng làm, việc lợi ích cho đồng bào, cho Tổ<br /> niên chúng ta là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã quốc, thì dù tốn bao nhiêu công cũng vui lòng” [5].<br /> hội: Người cộng sản chúng ta không được một Liêm là trong sạch, không tham lam. Hồ Chí Minh<br /> phút nào quên lý tưởng cao cả của mình là phấn đã phân tích ngày xưa người làm quan không đục<br /> đấu cho Tổ quốc hoàn toàn độc lập, cho chủ nghĩa khoét của dân là liêm. Nhưng chữ liêm ấy chỉ là<br /> xã hội hoàn toàn thắng lợi trên đất nước chúng theo nghĩa hẹp. Chữ liêm được Hồ Chí Minh mở<br /> ta. Mỗi thanh niên khi bước vào đời phải hình rộng ra không chỉ đối với quan chức, cán bộ mà<br /> thành cho mình lý tưởng cuộc sống phù hợp với lý mọi người đều phải liêm, liêm cũng phải đi đôi với<br /> tưởng chung của dân tộc, phải góp cuộc đời mình kiệm: “Có kiệm mới liêm được vì xa xỉ mà sinh<br /> vào sự nghiệp đấu tranh, từ bỏ danh lợi để tìm tham lam” [5].<br /> thấy ý nghĩa trong cuộc đấu tranh giành độc lập<br /> dân tộc, xây dựng chủ nghĩa xã hội. Chính theo Hồ Chí Minh nghĩa là không tà, thẳng<br /> thắn, đứng đắn. Trái với chính là tà. Một con người<br /> 2.2. Giáo dục tinh thần yêu nước cần, kiệm, liêm thôi chưa đủ mà còn phải chính nữa.<br /> Trong giáo dục đạo đức cho thanh niên, nội dung Để thực hiện tốt chữ chính, Hồ Chí Minh yêu cầu<br /> mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt lên hàng đầu là mỗi cá nhân phải tự mình chính trước vì vậy mới<br /> giáo dục tinh thần yêu nước. Tư tưởng yêu nước giúp người khác chính được.<br /> của thanh niên trước hết phải được thể hiện ở tư Cần, kiệm, liêm, chính là bốn đức tính cần thiết cho<br /> tưởng yêu Tổ quốc, yêu nhân dân, phải có tinh tất cả mọi người nói chung và thanh niên nói riêng.<br /> thần dân tộc vững chắc và tinh thần quốc tế đúng Thanh niên là lớp người trẻ nên rất cần bốn yếu tố<br /> đắn. Người thanh niên còn phải trung thành với này để hoàn thiện nhân cách xây dựng con người<br /> lý tưởng, sự nghiệp dựng nước và giữ nước, với mới, con người xã hội chủ nghĩa.<br /> con đường đi lên và phát triển của đất nước. Bên<br /> cạnh đó, họ còn phải biết đặt lợi ích của Tổ quốc, Chí công vô tư là không nghĩ đến mình trước, gian<br /> của những người dân lên trên hết, quyết tâm phấn khổ đi trước, hưởng thụ nhận sau. Thực hành<br /> đấu thực hiện tốt mọi chủ trương, chính sách của chí công vô tư cũng có nghĩa là phải kiên quyết<br /> Đảng, Nhà nước. quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức<br /> cách mạng.<br /> 2.3. Giáo dục đạo đức cách mạng<br /> Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên còn<br /> Để hoàn thiện nhân cách cho thanh niên, Người<br /> là giáo dục tình yêu thương con người. Theo Hồ<br /> chú trọng giáo dục đạo đức cách mạng cho họ. Đã<br /> Chí Minh, người cách mạng là người giàu tình<br /> là người cách mạng thì phải có những phẩm chất<br /> cảm. Vì yêu thương nhân dân, yêu thương con<br /> đạo đức là: cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư.<br /> người nên mới đi làm cách mạng, chấp nhận mọi<br /> Chữ Cần theo Hồ Chí Minh tức là siêng năng, gian khổ hy sinh để đem lại cơm no áo ấm, tự do<br /> chăm chỉ, nghĩa là cần thì việc gì, dù khó khăn cho con người. Con người mà Hồ Chí Minh nói<br /> mấy cũng làm được. Trong 20 triệu đồng bào ta, đến là những con người cụ thể xung quanh ta. Đó<br /> có 10 triệu là thanh niên và có sức làm việc. Nếu là gia đình, anh em, họ hàng, bầu bạn, đồng chí,<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017 117<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> đồng bào cả nước và toàn thể nhân loại. Nó đòi qua đó giáo dục cho thanh niên nâng cao nhận<br /> hỏi mọi người luôn luôn chặt chẽ, nghiêm khắc với thức, ý thức trách nhiệm của người đoàn viên,<br /> bản thân mình, rộng lượng với người khác. Người thanh niên hiểu rõ hơn những vấn đề đặt ra của<br /> dạy thanh niên yêu thương con người trước hết thực tiễn như vấn đề việc làm, thu nhập, thời cơ,<br /> là tôn trọng nhân phẩm của con người, là tìm mọi thách thức của thanh niên trong giai đoạn hiện<br /> cách nâng cao người lên. Trong Di chúc, Người nay. Thực hiện Chỉ thị 42-CT/TW của Ban Bí<br /> căn dặn Đảng phải có tình đồng chí yêu thương thư Trung ương Đảng ban hành ngày 24 tháng<br /> lẫn nhau cùng phấn đấu cho một lý tưởng chung. 3 năm 2015 về “Tăng cường sự lãnh đạo của<br /> Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách<br /> Giáo dục đạo đức cách mạng cho thanh niên còn là<br /> mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ<br /> giáo dục họ tư tưởng không sợ khó, khổ: Đâu cần<br /> giai đoạn 2015 - 2030” tỉnh đoàn Hải Dương<br /> thanh niên có, việc gì khó thanh niên làm. Nhiệm<br /> đã chỉ đạo 100% các cấp bộ Đoàn đều tổ chức<br /> vụ thanh, thiếu niên không chỉ là học tập, rèn luyện,<br /> chương trình học tập, bồi dưỡng lý luận chính<br /> mà còn phải biết cống hiến, hy sinh. Trong bài nói<br /> trị cơ bản, các nghị quyết của Đảng, của Đoàn<br /> chuyện tại buổi lễ khai mạc Trường Đại học Nhân<br /> cho đoàn viên thanh niên gắn với tổ chức thực<br /> dân Việt Nam ngày 11/9/1955, Hồ Chí Minh chỉ<br /> hiện chương trình rèn luyện đoàn viên trong thời<br /> rõ: Nhiệm vụ của thanh niên không phải là đòi hỏi<br /> kỳ mới. Toàn tỉnh Hải Dương đã tổ chức 295 lớp<br /> nước nhà đã cho mình những gì mà phải tự hỏi<br /> học tập, nghiên cứu các bài học lý luận chính trị<br /> mình đã làm gì cho nước nhà, mình phải làm thế<br /> cho 14.870 lượt cán bộ Đoàn, tổ chức được cho<br /> nào cho ích nước, lợi nhà nhiều hơn. Mình đã vì lợi<br /> hơn 31.000 lượt đoàn viên, thanh niên học tập các<br /> ích nước nhà phấn đấu như thế nào.<br /> nghị quyết của Đảng, của Đoàn [3].<br /> 3. VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VÀO Thanh niên tỉnh Hải Dương ngày nay tin tưởng<br /> GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO THANH NIÊN TỈNH vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam,<br /> HẢI DƯƠNG HIỆN NAY tin vào sự thành công của công cuộc đổi mới<br /> đất nước do Đảng lãnh đạo. Phần lớn thanh<br /> 3.1. Thực trạng giáo dục đạo đức cho thanh niên mong muốn được đứng trong các tổ chức<br /> niên tỉnh Hải Dương hiện nay chính trị - xã hội để được công hiến và trưởng<br /> Toàn tỉnh Hải Dương hiện nay có gần 57 vạn thành. Số thanh niên tự nguyện và tình nguyện<br /> thanh niên trong độ tuổi từ 15 đến 35, chiếm tham gia các chương trình, hành động của Đoàn<br /> 32,1% dân số của tỉnh và trên 51% lực lượng Thanh niên, Hội Liên hiệp Thanh niên, Hội Sinh<br /> viên ngày càng nhiều. Số lượng đoàn viên ưu<br /> lao động xã hội [2].<br /> tú được kết nạp vào Đảng ngày càng tăng. Năm<br /> Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi đánh giá về vai trò của 2016, Đoàn Thanh niên đã tham mưu với cấp ủy<br /> thanh niên đã nhấn mạnh: “Thanh niên là người Đảng, tổ chức giới thiệu 2.590 đoàn viên ưu tú<br /> chủ tương lai của nước nhà. Thật vậy, nước nhà cho Đảng xem xét kết nạp, toàn tỉnh đã kết nạp<br /> thịnh hay suy, yếu hay mạnh một phần lớn là do được 1.345 đảng viên trẻ [3]. Theo kết quả khảo<br /> các thanh niên” [4]. Trong Di chúc thiêng liêng, để sát của tác giả về nhu cầu, động cơ phấn đấu vào<br /> lại cho toàn Đảng, toàn dân Người căn dặn: “Đảng Đoàn, vào Đảng của 200 thanh niên trên địa bàn<br /> phải có kế hoạch đào tạo bồi dưỡng họ thành thị xã Chí Linh, cho thấy: đa số thanh niên mong<br /> những người kế tục sự nghiệp cách mạng vừa muốn đứng trong tổ chức của Đoàn, của Đảng, số<br /> hồng vừa chuyên. Bồi dưỡng thế hệ cách mạng ý kiến thanh niên được hỏi cho là hiện nay thanh<br /> cho đời sau là một việc làm rất quan trọng và rất niên có nguyện vọng vào Đoàn chiếm 89%, vào<br /> cần thiết”. Vì vậy, giáo dục đạo đức cho thanh niên Đảng chiếm 86,8%.<br /> có tầm quan trọng rất lớn.<br /> Trong công tác giáo dục tinh thần yêu nước cho<br /> Nhận thức được tầm quan trọng của việc giáo thanh niên tỉnh Hải Dương đạt nhiều kết quả<br /> dục đạo đức thanh niên theo tư tưởng Hồ Chí đáng ghi nhớ. Nhiều nội dung phong phú thuộc<br /> Minh nên trong những năm gần đây, giáo dục về những truyền thống quý báu của dân tộc như<br /> đạo đức cho thanh niên tỉnh Hải Dương đã đạt tinh thần yêu nước, truyền thống nhân đạo, truyền<br /> được những mục tiêu và nhiệm vụ nhất định thống đoàn kết, cần cù trong lao động sản xuất…<br /> trong công tác giáo dục đạo đức. Thông qua đó giúp cho thanh niên tỉnh Hải Dương<br /> nhận thấy trách nhiệm của mình với quê hương,<br /> Trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng<br /> đất nước, với gia đình và xã hội mà trước tiên là<br /> cho thanh niên tỉnh Hải Dương đã đạt được<br /> trách nhiệm với bản thân, trách nhiệm trong học<br /> nhiều thành tựu quan trọng: tăng cường các<br /> tập, lao động.<br /> hoạt động trao đổi, đối thoại giữa các đồng chí<br /> lãnh đạo Đảng, chính quyền về chủ trương, Với trọng tâm là giáo dục truyền thống hơn 80<br /> chính sách pháp luật của Đảng, Nhà nước nhất năm vẻ vang của Đảng Cộng sản Việt Nam, truyền<br /> là những vấn đề có liên quan đến thanh niên thống đấu tranh anh dũng chống giặc ngoại xâm<br /> <br /> <br /> 118 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> của dân tộc, trong đó có sự đóng góp to lớn của Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được<br /> các thế hệ thanh niên. Chỉ đạo các cấp bộ Đoàn trong công tác giáo dục đạo đức cho thanh niên<br /> Thanh niên tỉnh Hải Dương tổ chức các chương tỉnh Hải Dương, vấn đề giáo dục đạo đức cho<br /> trình nghệ thuật, hội diễn, liên hoan tuyên truyền thanh niên Hải Dương vẫn còn một số tồn tại nhất<br /> các ca khúc cách mạng “Lời ca dâng Đảng”, “Ngày định: Nhiều tổ chức, cá nhân chưa nhận thức đúng<br /> hội non sông”, các hoạt động kỷ niệm 65 năm ngày và đầy đủ tầm quan trọng của nhiệm vụ giáo dục<br /> truyền thống học sinh, sinh viên Việt Nam, triển thế hệ trẻ, nhất là trong bối cảnh đất nước có nhiều<br /> khai 1.300 đĩa “Khi tổ quốc cần” trị giá 26 triệu thay đổi, chưa có biện pháp đồng bộ, hiệu quả để<br /> đồng ủng hộ các chiến sĩ đảo Trường Sa, Tỉnh thúc đẩy chất lượng hoạt động giáo dục đạo đức,<br /> đoàn phối hợp với Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Đài nhiều khi còn nặng về kết quả học tập văn hóa,<br /> Phát thanh truyền hình, Hội Cựu chiến binh tỉnh coi nhẹ việc rèn luyện đạo đức, buông lỏng việc<br /> tổ chức chương trình giao lưu gặp mặt thế hệ trẻ bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, tinh thần yêu nước<br /> với nhân chứng lịch sử với chủ đề “Đại thắng mùa cho thế hệ trẻ. Một bộ phận giới trẻ giảm sút niềm<br /> xuân 1975 - Khí phách và niềm tin”. Toàn tỉnh đã tin, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực<br /> tổ chức được 105.200 đợt tuyên truyền giáo dục dụng, thiếu lý tưởng, xa rời truyền thống tốt đẹp<br /> tinh thần yêu nước thu hút hơn 15.000 lượt đoàn của văn hóa dân tộc. Một số ít bị các thế lực thù<br /> viên thanh niên tham gia [2]. Tỉnh đoàn Hải Dương địch lôi kéo, kích động chống phá sự nghiệp cách<br /> cũng đã phát động và đẩy mạnh “Học tập và làm mạng của Đảng. Tình trạng tội phạm và tệ nạn xã<br /> theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” hội của thanh niên tỉnh Hải Dương cũng có nhiều<br /> trong thanh thiếu niên toàn tỉnh và đã được hưởng diễn biến phức tạp.<br /> ứng mạnh mẽ. Trong những năm gần đây, các Theo kết quả điều tra của công an tỉnh Hải Dương<br /> cấp bộ đoàn trong toàn tỉnh Hải Dương đã tổ thì số thanh niên vi phạm pháp luật, sa vào các<br /> chức nhiều chương trình cho thanh niên hướng tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, đặc biệt là vi<br /> về biển đảo như “Vì biển đảo quê hương”, phạm hình sự như giết người, cướp của, trộm cắp<br /> “Cả nước vì Trường Sa”. Đặc biệt từ ngày tài sản... Theo báo cáo tình hình an ninh trật tự<br /> 28-30/7/2017, Tỉnh đoàn phát động hành trình của Uỷ ban nhân dân tỉnh Hải Dương các năm<br /> “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương”. Trong thời gian 2012-2016 về tình hình tội phạm hình sự ở tuổi<br /> hơn 10 ngày, gần 200 đại biểu đoàn hành trình thanh niên như sau:<br /> sẽ tới thăm các điểm đảo trên quần đảo Trường<br /> Sa, nhà giàn DK1 và có những hoạt động xã hội Bảng 1. Thanh niên vi phạm pháp luật hình sự ở<br /> như: thăm hỏi, tặng quà, giao lưu văn hóa văn Hải Dương [8]<br /> nghệ, tổ chức các hoạt động thể thao với cán Tổng số<br /> bộ, chiến sĩ và nhân dân đang làm nhiệm vụ và Đối tượng Tỷ lệ<br /> STT Năm đối tượng<br /> sinh sống trên các đảo, dâng hương tưởng niệm 14-30 tuổi %<br /> những anh hùng trên Biển Đông… Hành trình bị bắt<br /> là thông điệp của tuổi trẻ tỉnh Hải Dương muốn 1 2012 1.404 761 54,2<br /> viết tiếp những trang sử vẻ vang của dân tộc<br /> 2 2013 1.232 675 54,7<br /> Việt Nam anh hùng. Thông qua đó giúp cho thanh<br /> niên Hải Dương nhận thấy trách nhiệm của mình 3 2014 1.515 718 47,3<br /> với quê hương, đất nước, với gia đình và xã hội 4 2015 1.590 785 49,3<br /> mà trước tiên là trách nhiệm với bản thân, trách<br /> nhiệm trong học tập, lao động... như thế đã hình 5 2016 1.612 973 60,4<br /> thành trong mỗi thanh niên những phẩm chất đạo Từ bảng số liệu trên có thể thấy tội phạm hình sự<br /> đức truyền thống đáng quý của dân tộc Việt Nam. ở lứa tuổi thanh niên năm 2016 tăng ở mức báo<br /> động là 60,4%.<br /> Phát huy truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”,<br /> nhiều hoạt động về nguồn, thắp lửa truyền thống Ngoài ra, các hoạt động mại dâm, bạo lực tình<br /> đã được tổ chức như thăm Văn Miếu Mao Điền dục với phụ nữ và trẻ em đang gây nhiều nhức<br /> (Cẩm Giàng), đền thờ Mạc Đĩnh Chi (Nam Sách), nhối cho xã hội. Ở tỉnh Hải Dương, hoạt động mại<br /> đền thờ Chu Văn An (Chí Linh)… Hưởng ứng tích dâm đang tồn tại khá phổ biến trong các khách<br /> cực cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu”, “Cuộc sạn, nhà hàng, điểm karaoke, massage, các quán<br /> vận động tấm áo tặng bạn”, ủng hộ các bạn học cà phê vườn với số lượng đối tượng đang ở tuổi<br /> sinh miền núi phía Bắc gặp khó khăn, xây dựng thanh niên chiếm tỷ lệ không nhỏ, theo điều tra<br /> quỹ chữ thập đỏ, viếng nghĩa trang liệt sĩ nhằm năm 2016 toàn tỉnh Hải Dương đã phát hiện 35<br /> tuyên truyền, giáo dục thanh thiếu niên hiểu về vụ với 41 đối tượng, trong đó ở độ tuổi thanh<br /> truyền thống của Đảng, dân tộc, quê hương, đất niên có 30 đối tượng (chiếm 73,1%) [8]. Đáng lo<br /> nước, giao lưu các gương điển hình tiên tiến trên ngại và khó giải quyết hơn cả là nạn ma túy - cái<br /> mọi lĩnh vực để giáo dục, nuôi dưỡng ước mơ, chết trắng đang xâm nhập vào giới trẻ, ở tỉnh Hải<br /> hoài bão cho thế hệ trẻ. Dương số nghiện hút đa số ở lứa tuổi thanh niên,<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017 119<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> trong đó có cả học sinh, sinh viên đang ngồi trên 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục đạo<br /> ghế nhà trường. Đây không chỉ là vấn đề của tỉnh đức cho thanh niên tỉnh Hải Dương hiện nay<br /> Hải Dương mà là nỗi lo chung của cả nước, là vấn<br /> đề của toàn xã hội. Ma túy không chỉ là tệ nạn, mà Theo Hồ Chí Minh, tiêu chí để đánh giá chính<br /> đã được xác định là tội phạm. Theo điều tra của xác đạo đức con người ở hành động, việc làm<br /> công an tỉnh Hải Dương, số người nghiện có hồ và cách đối nhân xử thế, đạo đức phải được xem<br /> sơ quản lý từ năm 2012 đến 2016 theo bảng 2. xét trong ba mối quan hệ cơ bản: với mình, với<br /> người và với công việc. Hồ Chí Minh khẳng định:<br /> Bảng 2. Số thanh niên nghiện ma túy ở tỉnh Hải “Cây phải có gốc, không có gốc cây héo. Người<br /> Dương [8] cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức<br /> Tổng số thì dù tài giỏi đến mấy cũng không lãnh đạo được<br /> người Đối nhân dân” [4].<br /> Tỷ lệ<br /> STT Năm nghiện tượng<br /> % Để thực hiện được mục tiêu giáo dục đạo đức cho<br /> có hồ sơ 15-30 tuổi<br /> thanh niên tỉnh Hải Dương theo tư tưởng Hồ Chí<br /> quản lý<br /> Minh trong giai đoạn hiện nay, bài báo đề xuất một<br /> 1 2012 1.684 1.128 67 số giải pháp chủ yếu sau:<br /> 2 2013 1.663 1.123 67,5<br /> Thứ nhất, đẩy mạnh sự gắn kết giữa gia đình -<br /> 3 2014 1.832 1.264 69 nhà trường - xã hội trong việc giáo dục đạo đức<br /> 4 2015 1.909 1.342 70,3 cho thanh niên tỉnh Hải Dương.<br /> 5 2016 2.313 1.749 73,4 Sinh thời Hồ Chí Minh rất coi trọng việc kết hợp<br /> Nạn cờ bạc, cá độ của những kẻ say máu “đỏ giữa môi trường giáo dục gia đình - nhà trường -<br /> đen”, ham muốn tiền bạc dựa trên sự lừa lọc, sát xã hội. Người đã nói: Trường đại học, gia đình và<br /> phạt nhau đã gây ra bao cảnh tan cửa, nát nhà, đoàn thể thanh niên phải liên hệ chặt chẽ trong<br /> đầu độc tâm hồn con người. Theo kết quả điều tra việc giáo dục thanh niên. Để nâng cao chất lượng<br /> năm 2016 ở tỉnh Hải Dương đã phát hiện được và hiệu quả của sự kết hợp giữa gia đình, nhà<br /> 311 vụ cờ bạc với 1.246 đối tượng, trong đó độ trường và xã hội trong công tác giáo dục đạo đức<br /> tuổi 25-30 là 461 đối tượng (chiếm 37%) [8]. cho thanh niên tỉnh Hải Dương cần giải quyết tốt<br /> Có thể thấy rằng, do đặc thù về lứa tuổi, tâm lý, một số điểm sau đây:<br /> sinh lý, năng lực… đang trong bước trưởng thành - Giáo dục đạo đức cho thanh niên, giữa gia đình<br /> và hoàn thiện, từ nhận thức tới hành động của và nhà trường phải có sự thống nhất về quan<br /> thanh niên còn rất nhiều yếu tố bồng bột, nông điểm, nội dung, phương pháp, tránh tình trạng<br /> nổi, vì thế trước tác động đa chiều bởi nhiều yếu phân tán, biệt lập. Gia đình phải luôn luôn nắm<br /> tố khác nhau của cuộc sống gồm cả tốt lẫn xấu, bắt từ phía nhà trường. Gia đình, nhà trường, xã<br /> không phải thanh niên nào cũng đủ bản lĩnh, khả<br /> hội phải nêu cao tinh thần trách nhiệm trong việc<br /> năng phân tích thấu đáo để xử lý, định hướng cho<br /> kết hợp giáo dục đạo đức cho thanh niên tỉnh Hải<br /> đúng. Do vậy trên thực tế luôn xảy ra những hiện<br /> Dương. Nếu gia đình, nhà trường, xã hội không<br /> tượng vi phạm đạo đức, lối sống của thanh niên.<br /> có sự phối hợp chặt chẽ trong việc giáo dục đạo<br /> Nếu tình trạng này không được ngăn chặn sẽ dẫn<br /> đức, lối sống chính trị, tư tưởng, không có kỷ luật<br /> đến những hậu quả khôn lường cho xã hội. Có rất<br /> liên minh thì ở đó sẽ có rất nhiều thanh niên sa<br /> nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn thanh thiếu niên<br /> vào con đường phạm tội. Thanh niên ngày nay<br /> đến phạm pháp và các tệ nạn xã hội. Nguyên nhân<br /> chính là từ phía giáo dục của những cán bộ quản lý, được sống trong môi trường văn hóa phong phú,<br /> cha mẹ, thầy cô giáo, của gia đình, nhà trường và đa dạng, được tiếp cận với nhiều nguồn thông tin<br /> xã hội buông lỏng quản lý, hoặc quản lý không đúng. trong nước và quốc tế, được học hỏi, giao lưu với<br /> nhiều nền văn hóa khác nhau. Do vậy, gia đình,<br /> Thực tế cho thấy rằng những biểu hiện đáng lo nhà trường cần phối hợp với chính quyền, các tổ<br /> ngại trong đời sống đạo đức của thanh niên cũng chức chính trị - xã hội, các tổ chức kinh tế, các đơn<br /> là một nguy hại cho sự phát triển chung của đất vị lực lượng vũ trang nhân dân ở các địa phương<br /> nước. Thanh niên tỉnh Hải Dương rất cần có sự để tổ chức các hoạt động văn hóa vui chơi, giải trí,<br /> quan tâm, chỉ đạo, định hướng của các cấp, các thể dục thể thao.<br /> ngành, giúp họ trang bị kiến thức đầy đủ, tạo điều<br /> kiện cho thanh niên tôi rèn bản lĩnh chính trị, lập - Chúng ta phải đặt quan hệ giữa gia đình, nhà<br /> trường vững vàng, lối sống lành mạnh với những trường, xã hội trong mối quan hệ biện chứng<br /> giá trị mới phù hợp với công cuộc đổi mới đất không thể tách rời nhau. Đây là giải pháp cơ bản<br /> nước và giữ gìn được những giá trị truyền thống nhất để hoàn thiện việc giáo dục đạo đức cho thế<br /> đạo lý của dân tộc. hệ trẻ hiện nay.<br /> <br /> <br /> 120 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017<br />  LIÊN NGÀNH TRIẾT HỌC - XÃ HỘI HỌC - CHÍNH TRỊ HỌC<br /> <br /> Thứ hai, đẩy mạnh giải pháp nâng cao hiệu quả tới cái mới, cái tiến bộ. Thanh niên phải tự học<br /> công tác giáo dục của Đoàn Thanh niên Cộng sản thông qua những tấm gương người tốt, việc tốt,<br /> Hồ Chí Minh. thông qua những câu chuyện kể về đạo đức của<br /> Bác, thông qua tiếp thu những tư tưởng tiên tiến<br /> Đoàn cần thường xuyên đổi mới phương thức và<br /> từ bên ngoài. Thanh niên phải tự tin vào chính<br /> hình thức hành động. Hình thức tập hợp thanh niên<br /> mình, giữ vững niềm tin trong cuộc sống, vào các<br /> đa dạng hóa không chỉ theo đơn vị hành chính,<br /> giá trị chân, thiện, mỹ, vượt qua mọi khó khăn,<br /> quận, huyện, phường, xã, khoa, lớp… mà tập hợp<br /> gian khổ như Bác Hồ đã dạy: “gian nan rèn luyện<br /> thanh niên theo ngành, nghề, theo đối tượng… để<br /> mới thành công”.<br /> giáo dục thanh niên có hiệu quả hơn. Mặt khác,<br /> cuộc vận động thanh niên sống đẹp đang thu hút Thứ năm, giáo dục đạo đức thanh niên tỉnh<br /> sự chú ý của thanh niên và xã hội. Trên báo chí, Hải Dương trên cơ sở chọn nghề để lập thân,<br /> các cấp bộ Đoàn cơ sở sôi nổi hưởng ứng cuộc lập nghiệp.<br /> vận động. Việc phổ biến Nhật ký Đặng Thùy Trâm,<br /> Bước vào tuổi thanh niên, mỗi người phải tự đặt<br /> Nguyễn Văn Thạc; giải thưởng Thanh niên sống<br /> cho mình việc chọn nghề để chuẩn bị cuộc sống<br /> đẹp vừa trao tại nhiều tỉnh, thành phố... đã góp<br /> tự lập. Đây là một vấn đề rất hệ trọng khi vào đời.<br /> phần định hướng lối sống cho thanh niên. Đoàn<br /> Lập thân, lập nghiệp là cả một bước ngoặt trong<br /> cũng sẽ phải phối hợp thêm với Đài Truyền hình,<br /> cuộc sống đối với tuổi trẻ. Nền tảng căn bản của<br /> Truyền thanh tỉnh Hải Dương, nhiều cơ quan báo<br /> việc chọn nghề chính là lao động, đặc biệt là tình<br /> chí trong tỉnh giới thiệu về những gương thanh<br /> cảm và thái độ lao động của mỗi người. Chọn<br /> niên tiêu biểu, lấy nhân tố tích cực để làm giảm<br /> nghề gì và làm nghề gì cũng phải lao động tận<br /> thiểu và đẩy lùi những tiêu cực, tệ nạn.<br /> tụy và tự nguyện, tự giác. Do đó, đối với thanh<br /> Thứ ba, những người giáo dục phải gương mẫu, niên, việc giáo dục hướng nghiệp về thực chất là<br /> hiểu tâm sinh lý của thanh niên và có tâm huyết giáo dục thái độ lao động, phải giáo dục đạo đức,<br /> giáo dục thanh niên. trau dồi tri thức, huấn luyện về phương pháp và<br /> rèn luyện các kỹ năng lao động để bước vào cuộc<br /> Một trong những phương pháp giáo dục hiệu quả<br /> sống tự lập, con người phải lao động trung thực,<br /> theo tư tưởng Hồ Chí Minh là phương pháp nêu<br /> có kỷ luật.<br /> gương tốt. Cha mẹ, thầy cô, những người đứng<br /> đầu tổ chức đoàn, hội phải luôn là tấm gương Vì vậy, Tỉnh đoàn Hải Dương cần tìm giải pháp để<br /> sáng cho thanh niên noi theo. Những người đi hỗ trợ cho thanh niên có việc làm, khuyến khích<br /> giáo dục phải hòa nhập và hợp tác với thanh thanh niên nông thôn tự giúp đỡ lẫn nhau, mở rộng<br /> niên, vừa là người giáo dục, vừa là những người phát triển câu lạc bộ đội - nhóm, tổ đổi công trong<br /> bạn, vừa là những nhà tư vấn tâm lý đáng tin cậy lao động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, mở nhiều<br /> để thanh niên có thể chia sẻ những vui, buồn và trung tâm đào tạo, hướng nghiệp dạy nghề...<br /> những bế tắc trong cuộc sống. Phải giáo dục đạo<br /> 4. KẾT LUẬN<br /> đức cho thanh niên ngay từ nhỏ và phải thường<br /> xuyên, suốt đời. Giáo dục đạo đức cho thanh niên tỉnh Hải Dương<br /> theo tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một nhiệm<br /> Thứ tư, giáo dục đạo đức cho thanh niên tỉnh Hải<br /> vụ vừa có tính chiến lược cơ bản, lâu dài, vừa có<br /> Dương thông qua hình thức tự học, tự tu dưỡng,<br /> ý nghĩa cấp bách hiện nay đòi hỏi sự quan tâm<br /> rèn luyện đạo đức lối sống.<br /> của toàn xã hội. Thực chất của công tác giáo dục<br /> Thực hiện giải pháp này đòi hỏi phải giáo dục cho đạo đức cho thanh niên là nhằm đào tạo ra những<br /> tuổi trẻ tỉnh Hải Dương nhu cầu, động cơ phấn thanh niên có đạo đức trong sáng và lối sống cao<br /> đấu, rèn luyện đúng đắn, làm cho mỗi người có ý đẹp, có trình độ văn hóa chuyên môn cao để lập<br /> thức làm chủ, ham học hỏi, cầu tiến bộ, vươn lên thân, lập nghiệp vì hạnh phúc của bản thân, sự<br /> tự khẳng định mình. Cần tạo điều kiện thuận lợi nghiệp chung của đất nước và của dân tộc. Từ<br /> để thanh niên phấn đấu, rèn luyện, đồng thời phải việc phân tích thực trạng giáo dục đạo đức cho<br /> thường xuyên theo dõi kiểm tra, đánh giá kết quả, thanh niên tỉnh Hải Dương hiện nay đòi hỏi phải<br /> định hướng phấn đấu cho thanh niên. Quan tâm, tiến hành một số giải pháp cơ bản và đồng bộ.<br /> đáp ứng những nhu cầu chính đáng của thanh Nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các chủ<br /> niên về vật chất, tinh thần. Mỗi thanh niên phải thể giáo dục đạo đức cho thanh niên, tăng cường<br /> xác định rõ trách nhiệm trước Tổ quốc và nhân và phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và<br /> dân, sống có lý tưởng, hoài bão, khát khao vươn xã hội, đẩy mạnh hoạt động của các tổ chức đoàn,<br /> <br /> <br /> Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017 121<br />  NGHIÊN CỨU KHOA HỌC<br /> <br /> hội ở các làng, xã, huyện, tỉnh. Thực hiện có hiệu [3]. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ban<br /> quả các giải pháp đó là điều kiện tốt để xây dựng chấp hành tỉnh Hải Dương (2016). Báo cáo tổng<br /> hệ tư tưởng cách mạng, xây dựng giá trị đạo đức, kết công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi<br /> bồi dưỡng lối sống đẹp, phát huy tình cảm, ý thức năm 2016. Hải Dương, trang 5, 6, 11.<br /> trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với sự nghiệp đổi<br /> mới xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp và [4]. Hồ Chí Minh (2011). Toàn tập. Tập 5, NXB Chính trị<br /> văn minh. quốc gia Hà Nội, trang 216, 292.<br /> <br /> [5]. Hồ Chí Minh (2011). Toàn tập. Tập 6, NXB Chính trị<br /> quốc gia Hà Nội, trang 117,119,120,121,122.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> [6]. Hồ Chí Minh (2011). Toàn tập. Tập 7, NXB Chính trị<br /> [1]. Thành Duy (chủ biên) (1996). Tư tưởng Hồ Chí<br /> Minh về đạo đức. NXB Chính trị quốc gia Hà Nội, quốc gia Hà Nội, trang 455.<br /> trang 252. [7]. Hồ Chí Minh (1980). Về giáo dục thanh niên, NXB<br /> [2]. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Ban Sự thật, Hà Nội.<br /> Chấp hành tỉnh Hải Dương (2016). Báo cáo kết<br /> [8]. Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương (2016). Báo cáo<br /> quả công tác tập hợp thanh niên công nhân trong<br /> các khu, cụm công nghiệp và các doanh nghiệp tình hình an ninh trật tự của Hải Dương năm 2012<br /> ngoài quốc doanh trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Hải - 2016 trình Hội đồng nhân dân tỉnh. Hải Dương,<br /> Dương, trang 1,5. trang 13,15,16,19.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 122 Tạp chí Nghiên cứu khoa học - Đại học Sao Đỏ, ISSN 1859-4190 Số 4(59).2017<br />