Về trang phục của nhân vật trong "Mây và Mặt trời" của Targore

Chia sẻ: Milu Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

53
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nói đến văn học Ấn Độ hiện đại, người ta nhắc nhiều nhất đến Tagore. Được giải Nobel văn học năm 1913 với tập Thơ dâng (Gitanjiali), tên tuổi của Rabindranath Tagore đã vượt ra ngoài Ấn Độ và được thế giới biết đến như một nghệ sỹ đa tài.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Về trang phục của nhân vật trong "Mây và Mặt trời" của Targore

Về trang phục của nhân vật trong "Mây và Mặt trời" của Targore Nói đến văn họ c Ấn Độ hi ện đạ i, ng ười ta nh ắc nhi ều nh ất đế n Tagore . Đượ c gi ải Nobel văn học năm 1913 với tập Thơ dâng (Gitanjiali), tên tuổi của Rabindranath Tagore đã vượt ra ngo ài Ấn Độ và đượ c th ế gi ới bi ết đế n nh ư một ngh ệ sỹ đa tài. Văn xu ôi Tagore đang là mảnh đấ t gi ầu ti ềm năng với các nh à nghi ên cứu. Trong số các tác ph ẩm văn xu ôi của Tagore, Mây và mặt trời(1) là tập truy ện ng ắn đượ c gi ới thi ệu sớm nh ất ở nướ c ta. Đâ y là tác ph ẩm th ể hi ện kh á tập trung bút lực dồi dào mà tinh tế của Tagore. Ngh ệ thu ật mi êu t ả ngo ại hình nh ân vật là một trong nh ững thành tựu ngh ệ thu ật đặ c sắc của tập truy ện ng ắn này. Khi mi êu tả ngo ại hình nh ân vật, ngo ài các yếu tố về khu ôn mặt, vóc dáng …, Tagore còn rất dụng công trong cách mi êu tả trang ph ục. Qua trang ph ục của nh ân vật, chúng ta có th ể thấy đượ c quan ni ệm nh ân sinh, quan ni ệm ngh ệ thu ật về con ng ười, t ình cảm của Tagore với nh ân dân, đất nước Ấn Độ cũng nh ư t ài năng ngh ệ thu ật của ông ở một lĩnh vực kh ác, ngo ài th ơ. Th ông th ường trong m ột tác ph ẩm văn học, trang ph ục th ường là ph ương tiện để ph ản ánh đị a vị, đẳ ng cấp, kh ẳng đị nh tính cách ch ính di ện hay ph ản di ện của nh ân vật ho ặc tôn vinh cho vẻ đẹ p của họ. Truy ện ng ắn của Tagore cũng vậy. Tuy nhi ên cách mi êu tả trang ph ục nh ân vật của Tagore, còn cho ta thấy ông
có dụng ý ri êng. Ng ười đọ c có thể cảm nh ận đượ c thái độ của ông với nh ững gi á trị truy ền thống của văn ho á Ấn Độ trong một th ời kỳ mà nó chịu sự ảnh hưở ng nhi ều m ặt, theo nhi ều chi ều hướng kh ác nhau của nền văn minh kỹ trị ph ương Tây. Tagore rất yêu th ích hình ảnh ng ườ i ph ụ nữ truy ền th ống vì thế trong tổng số 56 l ần mi êu tả trang ph ục của ng ười ph ụ nữ th ì có tới 53 lần ng ười ph ụ nữ đề u hi ện lên theo lối ph ục sức truy ền th ống. Xu ất hi ện nhi ều nh ất là hình ảnh nh ững chi ếc xari - “y ph ục duy ên dáng của ph ụ nữ Ấn Độ gồm một mảnh vải dài kho ảng 5m, có th ể qu ấn quanh ng ười theo nhi ều ki ểu. Màu sắc và cách vận thay đổ i theo từng đị a ph ươ ng ”. Nh ững chi ếc xari với nhi ều m àu sắc kh ác nhau đã gi úp cho ng ười ph ụ nữ trở nên duy ên dáng hơn trong con mắt nam gi ới: Giribala với chi ếc “xari kẻ sọc”, Arunl êkha “di ện chi ếc xari hồng và đeo nữ trang lấp lánh ”, cô gái trong Bộ xươ ng lại mặc “xari màu hoàng yến”, Mahamaya với “tấm xari bằng lụa đỏ” , Xur êtơra th ì đặ c bi ệt th ích nh ững chi ếc “xari trắng vi ền đen ”… Ng ười ph ụ nữ với vẻ đẹ p tự nhi ên m à tạo ho á ban tặng, khi bi ết tô điểm cho mình bằng cách ăn mặc tinh tế th ì họ sẽ càng đẹ p hơn. H ơn thế nữa, sự ch ăm ch út trong cách ăn mặc cũng là cách họ dâng tặng tình yêu cho ng ười bạn đời: “Xun êtơra bi ết rằng một tấm xari trắng nh ẹ gợi ra nhi ều màu sắc kh ác nhau tuỳ theo từng lúc và mặc nó, nàng sẽ gây một ấn tượng thay đổ i mà vẫn kh ông có vẻ ăn mặc cầu kỳ. Nàng bi ết ch ân trời tiềm th ức của tôi sẽ bừng sáng khi th ấy nàng ăn mặc duy ên dáng nh ư vậy...”. Khu ôn mặt ng ười ph ụ nữ e lệ sau nh ững vạt xari hay th ấp tho áng sau tấm mạng mỏng gợi nên một vẻ đẹ p thật kín đá o, dịu dàng, đầ y nữ tính. Trước khi trở thành cô dâu, Mrinmayi tinh ngh ịch nh ư con trai. Cô th ường xu ất hi ện nh ư một cơn lốc nh ỏ, đem bao rắc rối đến cho Ap ơcbô. Đế n khi Ap ơcb ô đi Canc ơta, anh đò i cô thưởng công m ột nụ hôn. Tuy nụ hôn còn dang dở bởi Mrinmayi cứ “chì a mặt ra để hôn nh ưng rồi lại bật cười”, nh ưng ngay sau đó hì nh ảnh cô gái “dấu mặt sau vạt xari ” đã báo hi ệu “bản năng ph ụ nữ hi ền dịu, sâu sắc, rộng lớn” đã bắt đầu thâm nh ập vào th ể xác và tâm hồn cô. Trong Đá đó i, “chi ếc mạng mỏng tang từ rìa mũ rủ xu ống mặt” đã khi ến hình ảnh cô gái Batư trở nên đẹ p một cách huy ền bí, kỳ ảo, gợi bao khao kh át.
Ng ười ph ụ nữ th ật đẹ p khi dịu dàng e ấp nh ưng khi họ qu á nh út nh át, qu á gi ấu m ình thì nh ững chi ếc xari hay mạng che mặt lại là th ứ che khu ất mất vẻ đẹ p của họ, khi ến họ tự đánh m ất bản th ân. Vì vậy, Tagore kh ông mi êu tả nh ững ng ười ph ụ nữ ăn vận qu á kín đá o nh ư vậy với gi ọng đi ệu ca ng ợi. Có khi ông mi êu tả họ với một gi ọng điệu trung tính: “Thỉnh tho ảng, nh ững ng ười Bengan kh ăn qu àng qu ấn kín cả mũi lẫn mi ệng, qua lại nh ì n tôi với vẻ tò mò” . Có khi ông nói về họ với m ột vẻ đầ y xót th ương: “ Cô nh ấc vạt xari lên che m ặt, ng ồi xu ống bậc bến ngay ch ân kh ất sư và kh óc”. “… nh ưng cuộc sống của hai ng ười kh ông có một ch út hạnh ph úc nào. Tấm kh ăn trùm ng ăn cách ng ười nọ với ng ười kia có đá ng gì đâ u, thế nh ưng tấm kh ăn đó vĩnh vi ễn nh ư cái ch ết và còn th ảm kh ốc hơn ch ính cái ch ết. Nỗi tuy ệt vọng dịu dần với thời gian nh ư nỗi đau của sự cách bi ệt âm dươ ng, còn hy vọng sống độ ng th ì hằng ng ày, hằng gi ờ bị ti êu tan về sự cách bi ệt mà tấm kh ăn này đặ t ra gi ữa hai ng ườ i"… Tagore còn kín đá o ph ê ph án cách ăn mặc ấy qua vi ệc ông để nó đi li ền với thái độ vô duy ên của ng ười ph ụ nữ. Trong Nh ững bậc bến t ắm bên sông , tật xấu hay bàn tán, đư a chuy ện của đá m đà n bà con gái đã đượ c tác gi ả gắn với chi ếc mạng che mặt: “Một ch ị kh ác lấy hai ng ón tay hơi tách chi ếc mạng che mặt, hé ra một t í ở gi ữa, kêu lên... Ng ười thứ ba, ch ẳng kể gì đế n cái m ạng che Trong Cô dâu bé nh ỏ, Tagore đã dùng hình mặt của m ình nữa, bôbô…” . ảnh "các bà ph ụ nữ lấy xari trùm kín lên đầ u, che mặt đế n tận ch ỏm mũi” để làm nền tương ph ản với hình ảnh Mrinmayi kh ông che m ặt, tay bế một đứ a bé trần truồng ra đó n vị lãnh ch úa làng, nh ằm nh ấn m ạnh tính cách hồn nhi ên, bạo dạn của Mrinmayi. Nh ư vậy, cách ăn vận "k ín mít" còn gắn li ền với sự sợ sệt qu á mức của nh ững con ng ười đã bao đời chịu nhi ều sự đè nén, bất công. Nh ững chi ếc mạng che mặt, kh ăn trùm đầ u còn đượ c sử dụng nh ư m ột bi ểu tượng của sự chia cắt, xa cách gi ữa ng ườ i với ng ười. Có khi Tagore gắn ch úng với thói ganh gh ét của ng ười ph ụ nữ: "Bà cho đấy l à m ột âm m ưu thâm hi ểm của Haralan nh ằm quy ến rũ con trai bà để anh đượ c mãi mãi gi ữ cái ch ân gia sư. Một hôm, bà nói với Haralan qua tấm mạng che mặt... ”. Có khi ch úng còn đá ng sợ hơn cái ch ết bởi nó gây ra sự chia cắt tuy ệt đố i, vĩnh vi ễn của lứa đô i
ngay khi tim họ vẫn đang rộn ràng nh ững nh ịp đậ p thanh xu ân: “Anh đã mất đi rồi cô gái Mahamaya quen thu ộc và trong khi ấy, ng ườ i đà n bà trùm kh ăn kín mít, lúc nào cũng ng ồi lặng l ẽ bên cạnh, kh ông để cho anh đư a vào cu ộc sống của mình nh ững kỷ ni ệm êm đề m anh còn gi ữ đượ c về nàng hồi nh ỏ” . Trang sức của ng ười ph ụ nữ cũng là th ứ để tôn vinh vẻ đẹp của họ. Tagore đặ c bi ệt ch ú ý tới nh ững chi ếc vòng ch ân, vòng tay của ng ười ph ụ nữ. Âm thanh mà ông sử dụng nhi ều nh ất (13 lần) khi nh ắc tới nh ân vật nữ là tiếng vòng tay, vòng ch ân của các cô gái. Nh ững chi ếc vòng tay, vòng ch ân cùng âm thanh của nó đã gieo chất thơ quanh vẻ đẹ p của họ: “Th ốt nhi ên hai cánh tay êm ái với tiếng vòng xuy ến lanh tanh ôm qu àng lấy cổ anh ”; “Tiếng xủng xo ẻng của các đồ trang sức, tiếng lanh tanh của các vòng ch ân… tạo nên quanh tôi m ột th ứ nh ạc kỳ dị huy ền ảo”… Có lúc nó lại gợi nên cảm gi ác của một sự chăm sóc ân cần: “Trong cảnh sống một mình ở nơi xa nh à, lại vào lúc mưa ảm đạ m, thầy cần ch út ch ăm sóc dịu dàng. Thầy tha thi ết mu ốn nh ớ lại đô i bàn tay dịu dàng, đeo vòng xúng xính sờ lên trán thầy để hình dung sự có mặt của nh ững ng ườ i đà n bà thân thương ”. Sự trang điểm qu á cầu kỳ bằng nhi ều đồ trang sức, kể cả khi nó thu ộc về cách ph ục sức truy ền thống thì vẫn gây ph ản cảm. Đâ y là quan ni ệm rất ri êng của Tagore. Nó là bi ểu hi ện cụ th ể cho sự coi trọng vẻ đẹ p t ự nhi ên trong quan ni ệm ngh ệ thu ật về con ng ười của Tagore. Ông rất coi trọng nh ững nét cổ truy ền của văn ho á Ấn Độ nh ưng ông cũng kh ông mù qu áng ca ng ợi tất cả nh ững gì thu ộc về nó. Ông bi ết gạn đụ c kh ơi trong để tìm ra nh ững tinh hoa thật sự cần đượ c gi ữ gìn. Khi đeo qu á nhi ều đồ trang sức, ng ười ph ụ nữ sẽ đá nh mất vẻ đẹ p tự nhi ên của mình. Tagore kín đá o ph ê ph án ki ểu trưng di ện này khi bi ến nó th ành chi ti ết dự báo tai ho ạ. Haralan trước khi bị Vênu lấy mất ti ền, chàng đã mơ th ấy mẹ Vênu: “Lời bà nói nghe kh ông rõ nh ưng từ nh ững đồ trang sức bà đeo, nh ững tia sáng đủ màu sắc cứ xuy ên qua rèm cửa nh ư nh ững chi ếc kim rung th ật mạnh mẽ” . Tagore rất coi trọng vẻ đẹ p tự nhi ên của ng ười ph ụ nữ. V ì thế, nếu m ột ng ười ph ụ nữ hội t ụ ba yếu tố mà Tagore ki êng kị: m ột khu ôn m ặt đầ y son ph ấn, cách ăn vận “kín mít” và đeo qu á nhi ều đồ trang sức thì kh ông còn ph ươ ng thu ốc nào có th ể cứu ch ữa cho vẻ đẹp của họ. Họ lúc này đã trở thành m ột th ứ
“man ơcanh ” vô hồn. Trong to àn t ập truy ện, ch ỉ duy nh ất có một lần ta bắt gặp vẻ vô hồn ấy ở “cô dâu hụt” của Ap ơcb ô trong Cô Dâu bé nh ỏ: “Cô dâu sắp cưới tắm rửa sạch sẽ, tô son đi ểm ph ấn, qu ấn m ột chi ếc xari mầu đượ c dẫn ra, run bần bật trước Ap ơcbô. Cô l ặng lẽ ng ồi vào xó nh à, vạt xari cho àng lên đầ u rủ xu ống tận cằm, cúi khom ng ười đế n mức đầ u gần chạm đế n gối... Cái kh ối hình e lệ mặc qu ần áo, đeo đồ nữ trang ấy kh ông thốt ra một câu trả lời nào”. Trong Mây và mặt trời, Tagore còn mi êu tả trang ph ục của ng ười ph ụ nữ với m ột số dụng ý kh ác. Có th ể là dụng ý xác nh ận ho àn cảnh, ho ặc kh ẳng đị nh một vị thế kh ác xưa của họ. Đó là trường hợp cô gái Ba Tư trong Đá đó i: “mặc chi ếc qu ần trùng pijama vàng sẫm, đô i ch ân nõn nà và trắng hồng đi đô i hài mũi cong đi kim tuy ến, chi ếc áo lót dát vàng bó sát lấy th ân, đầ u độ i chi ếc mũ đỏ có hàng di ềm vàng rủ xu ống vầng trán và đô i má trắng mu ốt nh ư tuy ết”. Cô l à nạn nh ân đau thương của lịch sử, vượt qua thời gian hai trăm năm mươi năm và sự ch ôn vùi của nh ững nấm m ồ tối đen ẩm ướt để đi tìm một trái tim đồ ng cảm nơi dương thế. Hay nh ư Giribala, lúc gặp lại Xasibuxan, khi anh ra tù th ì cô đã l à một go á ph ụ “mặc áo trắng ”, “kh ông một th ứ trang sức”. Ho ặc nh ư Kuxum trong Nh ững bậc bến tắm bên sông , khi trở về ng ôi nh à cũ trong vai trò một go á ph ụ thì “đô i ch ân ấy gi ờ đây kh ông còn đeo vòng nữa” và “chi ếc áo x ám xịt… lặng lẽ ph ủ một tấm màn lên tuổi xu ân của cô và gi ấu nó kh ỏi con mắt đàn ông ”. Cũng có khi Tagore mu ốn dùng yếu tố trang ph ục để bi ến họ th ành m ột nỗi ám ảnh trong lòng các nh ân vật nam. Chi ếc “áo vàng nh à tu kh ổ hạnh ” khi ến ng ười ph ụ nữ ng ồi kh óc bên vệ đườ ng Đajilinh trở thành một hi ện tượ ng lạ, bu ộc “tôi” ph ải lên tiếng. Cô gái với “Bộ ng ực trần” là một hình ảnh táo bạo. Nền văn ho á Ấn Độ cũng nh ư nhi ều nước ch ịu ảnh hưởng của lo ại hình văn ho á nông nghi ệp rất đề cao vấn đề nh ục cảm. Từ xa xưa, vẻ đẹ p kh ông che đậ y của cơ thể ng ười ph ụ nữ đã đượ c ca ng ợi và tái hi ện qua nh ững bức ph ù đi êu về hình ảnh các tiên nữ Atsara, ở nh ững ki ệt tác về điêu kh ắc và kiến trúc nh ư Khajuraho. Tuy nhi ên, hình ảnh ng ười ph ụ nữ “xé nát chi ếc áo lót, đấ m tay vào bộ ng ực trần của mình trong lúc gi ó rít lùa qua khung cửa sổ nh ỏ và m ưa ào ào nh ư th ác đổ làm ướt sũng ng ười nàng ”, th ể hi ện sự gi ằng xé, ni ềm kh át khao mãnh li ệt nh ư vậy th ì lần đầ u tiên trong văn học Ấn Độ ta bắt gặp ở Tagore. Nó đã bi ến ng ười ph ụ nữ thành nỗi ám ảnh với mức độ cao nh ất khi ến chàng trai đượ c ch ứng ki ến
ph ải bỏ chạy dướ i trời mưa nh ư một ng ười ho á điên. Cũng có khi tác gi ả sử dụng thủ ph áp tương ph ản khi mi êu tả trang ph ục của các nh ân vật để nói lên sự thay đổ i số ph ận của nh ân vật ấy. Cô bé Giribala xu ất hi ện ở đầu câu chuy ện với chi ếc xari kẻ sọc. Đế n cu ối câu chuy ện cô lại xu ất hi ện với bộ đồ trắng của m ột go á ph ụ. Cô gái trong Bộ xươ ng lúc đang yêu và đượ c yêu th ường mặc chi ếc xari màu ho àng yến. Đến khi thất tình, cô lại ch ọn cho m ình cái chết trên chi ếc gi ường cướ i, trong bộ đồ cô dâu. Cô bé Mini mới ng ày nào còn m ặc chi ếc xari m à chi ếc vạt của nó còn chứa đầ y hạnh nh ân, nho kh ô - nh ững món qu à của bác Ramun. Vậy mà mấy năm sau khi bác ra tù, đứng trước mặt bác đã là cô gái Mini bẽn lẽn trong bộ đồ cưới... Số ph ận của ng ười ph ụ nữ dù đổ i thay theo chi ều hướng nào th ì cách nắm bắt của Tagore cũng nhanh nh ạy và thật tinh tế. Đố i với ph ái đẹp, trang ph ục là thứ vô cùng quan trọng. Nó có thể làm cho họ trở nên đẹ p hơn, đá ng yêu hơn nh ưng nếu qu á lạm dụng hay ăn vận theo truy ền th ống m ột cách cực đoan th ì sẽ dẫn đế n sự tổn hại cho vẻ đẹp của ch ính họ. Sự mi êu tả trang ph ục các nh ân vật nữ đã góp ph ần tạo nên quan ni ệm ngh ệ thu ật về con ng ườ i đầ y tính nh ân bản của Tagore. Tình cảm của Tagore với nh ững nét đẹ p cổ truy ền của văn ho á Ấn Độ còn thể hi ện qua cách ông mi êu tả trang ph ục của các nh ân vật nam. Ch úng tôi th ống kê đượ c 16 lần Tagore mi êu tả trang ph ục của các nh ân vật nam. Trong đó , tác gi ả tỏ ra kh ông có cảm tình với ki ểu ăn m ặc theo lối ph ương Tây ho ặc có sự pha trộn lố lăng gi ữa hai lối ăn mặc ph ương Tây và lối ăn m ặc truy ền thống. Cách ăn mặc này thường xu ất hi ện ở nh ững tên tay sai xu nịnh, bợ đỡ bọn ng ười Anh có ch ức quy ền nh ư Harakuma trong Mây và mặt trời: “Harakuma đượ c cử làm uỷ vi ên danh dự hội đồ ng huy ện. Ông th ường m ặc chi ếc áo đuôi tôm nh àu bẩn, độ i một cái kh ăn nhem nhu ốc, ra thành ph ố hầu các quan ng ườ i Anh ”. Hay nh ư Nabenđu Xêkha trong Ch úng tôi xin tôn anh l ên làm vua : “Nabendu đó ng bộ qu ần áo bảnh nh ất, đeo đồ ng hồ có dây chuy ền và qu ấn một cái kh ăn xếp to tướng lên đầu”. Cũng trong câu chuy ện trên, trang ph ục của nh ân vật Pramathanat đượ c mi êu tả qua hai giai đoạn. Giai đoạn thứ nh ất, khi đi du học ở Anh về: “Trong th ời gian ở đó , anh đượ c đố i đã i tử tế đế n nỗi anh mê mẩn qu ên cả nỗi đau bu ồn tủi nh ục của đất nước, và đã trở về trong bộ âu ph ục. Điều đó
tho ạt đầ u có ph ần làm cho các em trai, em gái của anh hơi bu ồn, song vài tuần sau, họ ngh ĩ âu ph ục hợp với anh hơn cả và dần dần họ cũng chia sẻ ni ềm tự hào, thái độ đườ ng ho àng của anh ”. Khi đã nh ận ra đấ t nước đang trong vòng nô lệ và tủi nh ục, anh nh ư ng ười ch ợt tỉnh cơn mê. Về đến nh à, “anh nh óm một đó m lửa lên rồi lần lượt ném tất cả nh ững âu ph ục của mình vào”. Cách ăn mặc theo lối truy ền th ống ở nam gi ới thường là bi ểu hi ện của một tâm hồn trong sáng, gi ản dị , m ột nh ân cách cao thượng. Tara - chú bé Bàlam ôn thu ần khi ết kể cả khi “ch ỉ mặc độ c một chi ếc đhoti (tấm vải dài kho ảng 4 mét ng ười đà n ông Bengan dùng để qu ấn vào ng ườ i thay cho qu ần) đã sờn lắm, mình để trần” th ì chú vẫn nổi bật lên với dáng vóc “cân xứng nh ư một ki ệt tác điêu kh ắc”. Cách ăn mặc gọn gàng sạch sẽ nh ưng lịch sự và sáng sủa càng làm tôn thêm vẻ đẹp của cậu bé: “Làm xong, Tara nh ẩy ùm xu ống sông tắm rồi rút trong tay nải ra một t ấm đhoti sạch sẽ, trắng tinh, qu ấn vào ng ườ i… Đoạn, chi ếc dây thi êng (gồm ba sợi ch ỉ tượng trưng ba ch ữ của âm thanh AUM mà tín đồ Bàlamôn gi áo đeo trước ng ực kể từ ng ày th ụ ph ép) lấp lánh trên ng ực, ch ú ra đứng trước mặt ng ài lãnh ch úa”. Trong nh ững thời đi ểm quan trọng của cuộc đời, nam gi ới ở Ấn Độ th ường ăn mặc một cách trang trọng: “Tuy nhi ên, hôm sau, Ap ơcbô vẫn tiến hành vi ệc đi th ăm cô gái đượ c hứa chu ẩn bị cho vi ệc cướ i xin … Hôm ấy, Ap ơcb ô ăn m ặc rất cẩn thận, vận một tấm đhoti, vận một chi ếc véc tông lụa gọi là chapkan theo ki ểu Hồi gi áo và một cái kh ăn cho àng to (cha đđ ar), cu ối cùng, độ i lên đầ u chi ếc kh ăn xếp tròn. Anh cũng kh ông qu ên mang đô i gi ầy da đá nh xi bóng lo áng và chi ếc ô lụa”. Trong bộ trang ph ục của anh, ch ỉ có đô i gi ầy là ra lối ph ương Tây hi ện đại. Tagore đã bi ến nó thành m ục ti êu ngh ị ch ng ợm của Mrinmayi khi ến anh ch àng Ap ơcbô bị m ột phen xấu hổ: “Anh sắp sửa đi ra thì th ấy đô i gi ày da bóng anh để lại trên th ềm cửa lúc bước vào nh à theo tục l ệ gi ờ đâ y đã kh ông cánh mà bay, t ìm kh ắp nơi kh ông thấy. Ap ơcbô đà nh m ượn ông ch ủ nh à một đô i dép cũ, nom thật th ảm hại bên cạnh bộ qu ần áo anh m ặc”. Trong vai trò một ng ườ i tình nh ân đang “náo nức chờ đợ i gi ờ ph út kỳ ng ộ với tình nương ”, nh ất là khi tình nương ấy sinh ra cách đâ y hơn hai trăm năm mươi năm, ở th ời ho àng đế Mamut Sa II thì cách ăn vận theo lối ph ươ ng Tây càng tỏ ra kệch cỡm: “Lúc ấy, tôi bi ến th ành một nh ân vật vô danh nào đấ y của một th ời kỳ xa xưa, đó ng vai của tôi trong lịch sử kh ông thành văn, và chi ếc áo kho ác ki ểu Anh ng ắn cũn cỡn cùng chi ếc qu ần ch ật túm ống đang m ặc ch ẳng hợp với
tôi ch út nào. Với chi ếc mũ lông đỏ độ i trên đầ u, chi ếc qu ần pijama ống rộng, một chi ếc áo ng ắn thêu, một chi ếc áo lụa rủ dài và nh ững chi ếc kh ăn tay sặc sỡ ng ào ng ạt mùi ata …” . Đố i với nh ân vật nam, Tagore ưa thích cách ăn mặc gi ản dị, gọn gàng, lịch sự theo lối truy ền thống. Khi một ng ườ i đàn ông ăn vận qu á trưng di ện, ch ải chu ốt, th ì đó là báo hi ệu cho sự hư hỏng trong tính cách. Ông mi êu tả anh ch àng Môhit ph óng đãng: “Môhit thời trẻ ch ăm ch út từng ly, từng tý đến cách ăn mặc”, “ăn di ện và điển trai ”; anh ch àng đã trở th ành “hình ảnh của cái t ận thi ện, tận mỹ của th ánh thần” trong con mắt của cô gái ng ây th ơ Hemsasi. Cô có bi ết đâ u rằng vị thần của cô ch ỉ là vị th ần hàng mã và vẻ ngo ài đó che đậ y một tâm hồn tàn nh ẫn và đầ y dục vọng. Chàng thanh ni ên Vênu trước khi ôm trọn số tiền ba ng àn rupi của thầy gi áo cũ trốn ra nước ngo ài đã xu ất hi ện trong bộ dạng sang trọng, ph ục sức cầu kỳ: “Vênu bướ c vào, ăn vận kh ác thườ ng; hắn đã bỏ chi ếc áo dài Bengan mặc một bộ puxi, đầ u độ i mũ mềm. Ph ần lớn các ng ón của hai bàn tay đề u lấp lánh nh ẫn và cổ đeo một chi ếc dây truy ền vàng dầy dặn. Trong túi áo hắn có m ột chi ếc đồ ng hồ vàng và nh ững khuy kim cươ ng thò ra từ hai cổ tay áo sơ mi ”. Còn t ên ho ạn quan da đen trong Đá đó i, cho dù có “mặc đồ gấm th êu kim tuy ến”, cầm trong tay thanh ki ếm lưỡi cong tu ốt trần th ì vẫn ch ỉ l à một tên hung thần gớm ghi ếc, một th ứ “thi ên sứ” của thần ch ết m à th ôi. Quan ni ệm nh ân sinh của Tagore đã th ể hiện rõ. Ông kh ông đá nh gi á con ng ườ i qua tấm áo, manh qu ần. Ông nh ắc nh ở ch úng ta ph ải nh ìn sâu vào bản chất của họ. Một vỏ ngo ài ngh èo kh ổ, rách rưới có th ể ẩn ch ứa bên trong một trái tim nh ân hậu, một tâm hồn cao thượng, một cái “tôi” ưu vi ệt. Ch àng thanh ni ên Haralan xu ất hi ện ở nh à Babu Ađ a với “bộ qu ần áo bẩn th ỉu và đô i gi ầy vải cũ, rách bươm ” lại là một con ng ười gi ầu lòng yêu thương đế n m ức “cho đế n nay anh đâu có ng ờ tới nh ững trữ lượng yêu th ương vẫn đượ c tí ch lu ỹ ẩn tàng nơi trái tim anh ” lại dồi dào đến vậy. Bác Ramun đến với bé Mini trong “bộ qu ần áo rộng th ùng th ình, lấm bẩn” nh ưng sau tấm áo ấy, ở nơi gần trái tim là kỷ ni ệm về đứa con gái nh ỏ mà bác vẫn gi ữ vẹn nguy ên su ốt nh ững năm tháng đằng đẵng bôn ba nơi đất kh ách qu ê ng ười. Sự tương ph ản về trang ph ục gi ữa nam và nữ còn góp ph ần nói lên nh ững bất công của xã hội: “Những ph ụ nữ lo công vi ệc nội trợ hàng ng ày, qu ần áo ướt sũng, đi từ lều này sang lều kh ác, co ro trong làn gi ó l ạnh ẩm ướt, mon men bướ c
xu ống các bậc thang trơn nh ẫy để lấy nước sông. Đà n ông ng ồi ngo ài hi ên hút thu ốc và khi th ật cần m ới đi ra ngo ài, tay cầm dép, qu àng kh ăn lên ng ười và áo mưa trùm đầ u”. S ự bất công ấy khi ến tác gi ả kh ông kìm nén đượ c th ái độ xót thương, ông ph ải kêu lên: “Than ôi! Trong phong tục lâu đời và đá ng kính của ch úng ta, kh ông có phong tục trang bị áo mưa cho nh ưng ng ười ph ụ nữ nh ẫn nại của mảnh đấ t Bengan này, trời nắng thì nóng rẫy và trời mưa th ì ng ập nướ c”. Cách mi êu tả ngo ại hình nh ân vật cho thấy quan ni ệm nh ân sinh của Tagore đầ y ch ất nh ân văn và nh ân bản. Tình cảm với nh ân dân, đấ t nước Ấn Độ có truy ền thống văn ho á lâu đờ i, đặ c bi ệt là sự tôn vinh ông dành cho ng ười ph ụ nữ th ấm nhu ần trong hình tượng các nh ân vật. Qua trang ph ục của họ, ta th ấy hi ện lên vẻ đẹ p bao đời của con ng ười Ấn Độ . Tagore kh ông theo ch ủ ngh ĩa dân tộc hẹp hòi. Ông kh ông ủng hộ tinh thần bài ngo ại triệt để của Gandhi. Ông mong mu ốn nh ân dân Ấn Độ vẫn gi ữ đượ c nh ững nét đẹ p truy ền thống nh ưng họ cũng cần sống văn minh hơn, hi ện đạ i hơn