intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 11 phần 5

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:49

Thêm vào BST
Báo xấu
80
lượt xem 7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 392 C.MÁC VÀ PH.ĂNG-GHEN 196 VỤ RẮC RỐI Ở HẠ NGHỊ VIỆN… Quân đội Pháp chiến đấu ở Crưm không phải vì vinh quang, họ chỉ làm nhiệm vụ cảnh sát ở đấ y. Vấn đề đòi hỏi giải q uyết thì chỉ mang ý nghĩa thuần tú y địa phương - quyền bá chủ trên Hắc Hải - và giải quyết nó ở đấy, nga y tại chỗ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 11 phần 5

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 392 C.MÁC VÀ PH.ĂNG-GHEN 196 VỤ RẮC RỐI Ở HẠ NGHỊ VIỆN… 393 k hiêm tốn nhất: - “ chiến tranh cụ c bộ vì những mục đích cục bộ” . Quân đội Pháp chiến đấu ở Crưm không phải vì vinh quang, họ chỉ làm nhiệm vụ cảnh sát ở đấ y. Vấn đề đòi hỏi giải q uyết thì chỉ mang ý nghĩa thuần tú y địa phương - q uyền bá chủ trên Hắc Hải - v à giải quyết nó ở đấy, nga y tại chỗ. Đem lại cho chiến tranh qui mô lớn hơn sẽ là sự mất trí. Liên C .MÁC quân sẽ đẩ y lùi “một cách lịch sự nhưng kiên qu yết” mọi ý đồ kháng cự của q uân Nga ở Hắc Hải, rồi họ hoặc quân Nga, hoặc L ỜI CHÚC CỦA HOÀNG THÂN AN-BE.- cả hai bên sẽ đi đến giảng hòa. Những lời lẽ hùng tráng không THUẾ TEM ĐỐI VỚI BÁO CHÍ đ ể lại dấu vết, thậm chí những câu nói về nền văn minh cũng khô ng còn nữa, chẳng còn gì hết, ngoài cuộc đấu tranh ch o điều khoản thứ b a của nghị định thư Viên. Nhà tiên tri của chủ nghĩa Bô-na-p ác-tơ chỉ rõ, c hiến tranh chỉ vì mục đích cục bộ có thể được tiến hành chỉ bằng những ph ương sách cục bộ . Hã y chỉ tước qu yền b á chủ của Nga trên Hắc Hải! Trong bản tin sau, chú ng tôi sẽ vạch rõ, sau khi Bô-na-pác-tơ chuyển từ L uân Đôn, n gày 18 tháng Sáu. Việc công bố bài diễn văn của “chiến tranh lớn” sang “chiến tranh dân tộc”, rồi từ “chiến hoàng thân An-be và lời đáp của Pan-mớc-xtơn đã gây ra một số tranh dân tộc” sang “chiến tranh cục b ộ vì những mục đích cục điều lạ lùng. Những lời phát biểu ấy vốn đọc vào thứ bảy, ngày 9 tháng Sáu, ở Tơ-ri-ni-ti-hau-xơ. Thứ hai, các báo chỉ tiện thể nhắc bộ được tiến hành bằng những p hương sách cục b ộ”, thì loại qua về bữa tiệc hàng năm của nghiệp đoàn Tơ-ri-ni-ti, không nói chiến tranh cuối cù ng nà y đã trở thành điều “ phi lý” . đến lời chào mừng của hoàng thân An-be. Chỉ mãi đến thứ tư, ngày 13 tháng Sáu, tờ “Daily News”, và đến thứ năm, ngày 14 tháng Sáu, tờ “Times” mới đăng toàn văn lời chào mừng và lời cảm tạ. Bây giờ mới rõ là việc đăng những bài phát biểu ấy là mánh khóe của huân tước Pan-mớc-xtơn định dựa vào nhà thiện tâm cao cả nhất để giành lấy tiếng tăm cho mình. Hoàng thân An-be đã buộc phải trả giá cho “sự tín nhiệm tuyệt đối” đối với vị tử tước cao quí, sự tín In theo bản đăng trên báo Do C.Mác và Ph. Ăng-ghen viết ngày 16 nhiệm mà hoàng thân kiên trì kêu gọi cả nước phải có đối với vị tử Nguyên văn l à ti ếng Đức tháng Sáu 1855 tước nọ. Phần lớn các tuần báo đã phản ứng ra sao đối với lời chào Đã đăng trên tờ “Neue Oder-Zeitung” số mừng của hoàng thân An-be, thì điều đó có thể phán đoán qua đoạn 279, ngày 19 tháng Sáu 1855 trích dưới đây trong tờ “Reynolds”180 . Tiện thể xin nói thêm rằng số lượng phát hành của tờ “Reynolds” là 2 496 256 bản. Sau khi đưa ra lời bình luận kỹ càng, tờ báo viết: “ Ngư ời t hẩ m t r a c a o c ả n h ấ t q uả q uyế t rằ ng bấ t c ứ n hư ợc đ i ể m nà o, bấ t cứ k hu yế t đ i ể m nà o c ũ ng đ ề u bị l ê n á n nga y t ứ c k hắ c , mà t hậ m c hí c ó k hi c òn bị t h ổi p h ồ n g v ớ i mộ t t h á i đ ộ t h ỏ a m ã n b ệ n h h o ạ n . S ự k i ê n n hẫ n c ủ a n h â n d â n
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 394 C.MÁC 197 MỘT CHÍNH SÁCH KỲ LẠ 395 h oàng phê chuẩn vào chủ nhật trước và có hiệu lực từ ngà y 30 A nh đã t rở t hà nh c â u nó i c ửa mi ệ ng. Nhâ n d â n Anh, gi ốn g n hư I- xá t -sa -r ơ, c ó t hể tháng Sáu. Theo đạo luật nà y thì thuế tem đ ối với báo chí chỉ đ ư ợc đ e m so sá n h với c on l ừ a ma ng ha i gánh nặ ng: nạ n c ho v a y nặ ng l ã i và sự đ ộc đánh vào những số b áo nào gửi q ua bưu điện mà k hôn g ph ải qu yề n về ru ộ ng đấ t . Son g, sự t rá c h mó c ấ y c ủa c hồn g nữ hoà n g l à sự l ă ng n hục t hô trả tiền. T rong các nhật b áo Luân Đô n chỉ có tờ “Mornin g bạ o n hấ t , quá i đ ản nhấ t mà n gư ời Anh phả i c hị u đ ự ng. T h ái độ t hỏ a mã n b ện h Herald” đ ã tu yên bố giảm giá mỗi số b áo từ 5 pen-ni xuống h o ạn ! Đ i ề u đ ó c ó nghĩ a l à nhâ n d â n Anh đã c ó t hái đ ộ t hỏa mã n bệ n h hoạ n k hi cò n 4 pen-ni. Trái lại, trong số các tuần báo đã có nhiều tờ c hứ ng ki ế n nỗi đa u k h ổ đ áng sợ mà c á c bi nh sĩ anh hù n g c ủa c hú ng t a p hả i c hị u như “Lloyd’s”, “Reynolds’”, “People’s P ap er” và những tờ đ ự ng d o sự phả n b ội và sự ng u xuẩ n c ủa gi ới quí t ộc; t há i độ t hỏa mã n bệ nh hoạ n khác nữa đã tuyên bố hạ giá mỗi số từ 3 pen-ni xuống còn 2 p en-ni. t rước vi ệc nước Á o l ư ờng gạ t c húng t a ; t hái đ ộ t hỏa mã n bệ nh hoạ n t rư ớc vi ệ c lã ng Người ta đ ưa tin về việc xuất bản một tờ báo mới ở Luân Đô n, phí một c á c h t hiế u su y ng hĩ 4 0 0 00 00 0 pa o xt é c -li nh và 4 0 0 0 0 bi nh sĩ d ũng c ả m tờ “Courier and Telegrap h”, có cù ng một khổ với tờ “Times”, nhấ t đ ã bị hy si nh; t hái đ ộ t hỏa mã n bệ nh hoạ n t rư ớc vi ệ c chúng t a đ ã gâ y ra sự giá mỗi số là 2 p en-ni. Trong số những tuần báo m ới v ới giá k hô ng t í n nhi ệ m của nư ớc đ ồng mi nh mà t uồ n g như chú n g t a gi ú p đ ỡ, và sự k hi nh bán mỗi số 2 p en-ni và hiện đang xuất bản ở Luân Đô n có tờ bỉ c ủa k ẻ đị c h mà c hú ng t a đị nh t rừ ng phạ t . Son g, l ời quở t rá c h c ủa hoà ng t hâ n “The Pilot” (báo T hiên chú a giáo); “Illustrated Time” và k hô ng n hữ n g t hô bạ o và c ó t í nh c hấ t l ă ng nh ục , đ ồng t hời nó cò n hế t sức gi ả d ối và “Town and Countr y Paper” của ngài S ác-lơ Nai-tơ . Sau hết, ma ng t í nh c hấ t vu k h ống. Dù sa i l ầ m c ủa nhâ n d â n An h ra sa o - c ó Thư ợn g đ ế các ô ng Uyn-lốt và Lét-gie tuyên b ố rằng họ đã bắt đầu xuất c hứ ng gi á m, nhữ ng sa i l ầ m ấ y nhi ều l ắ m - ngư ời Anh t uyệ t nhi ê n k hô ng c ả m t hấ y bản ở Luân Đôn tờ P enny paper ra hàng tuần (tờ báo giá một pen-ni mỗi số) 1 * . Nhưng những sự thay đổi qu an trọng hơn, có t hỏ a mãn t rước nỗi đ a u k hổ c ủa bi nh sĩ và t hủy bi nh c ủa mì nh và t rư ớc nỗi nh ục liên quan đ ến việc b ỏ thuế tem đ ối với báo chí, thì đã xảy ra p h ủ l ê n d a n h d ự dâ n t ộ c . N h ư n g c á c nh â n v ậ t c a o c ả nh ấ t g ố c n g ư ờ i Đ ứ c ; b ọ n trong báo chí các tỉnh. Chỉ riêng ở Gla-xgô sẽ xuất b ản 4 tờ q u í t ộ c p h ả n b ộ i v à n h ữ n g mô n k h á c h đ á n g k h i n h b ỉ và gh ê t ở m c ủ a họ l ạ i l à nhật báo mới với giá mỗi số một pen-ni. Ở Li-vớc-p un và n g o ạ i l ệ … Đ ư ơn g n hi ê n , c h ú n g t a sẵ n sà n g t i n r ằ n g b ọ n d â m đ ã n g ă n k hô n g Man-se-xtơ, những tờ b áo trước đâ y mỗi tuần chỉ ra một hoặc n g ồ i r ồ i v à n o n ê p h è p h ỡ n , b ọ n l í n h n ằ m t r ê n c h ă n d ư ới đ ệ m k h ó b ề h i ể u đ ư ợ c hai kỳ thì nay đã đổi thành nhật báo, với giá mỗi số là 3, 2 và n ỗ i đ a u k hổ v à n h ữ n g sự n ế m t r ả i c ủa n h ữ ng b i n h sĩ v à l í nh t hủ y c h â n c hí n h … 1 pen-ni. Giải thoát báo chí các tỉnh khỏi sự khống chế của S o n g, c ó mộ t đ i ể m c h ú n g t ôi đ ồn g ý v ớ i vị c hi ế n sĩ c a o c ả n hấ t : c h ủ n g h ĩ a l ậ p Luân Đôn, phi tập trung hóa nghề làm báo - trên thực tế đó là h i ế n , đ ó l à sh a m 1 * l ớ n n h ấ t , đ ó l à hì nh t hứ c c a i t rị c ự c k ỳ c ồ ng k ề n h , t ệ h ạ i , b ấ t mụ c đích chủ yếu của trường p hái Man-se-xtơ trong chiến dịch c ô n g v à vô d ụ n g. N h ư n g , v ị ho à n g t h â n n ọ đ ã n h ầ m k hi c ho r ằ n g n g o à i c h ế đ ộ ngoan cường và lâu dài của họ chống thuế tem đối với báo chí. c h u y ê n c h ế , k h ô ng c ó sự l ự a c h ọn n à o k há c . C h ú n g t ô i k hu y ê n h o à n g t h â n h ã y n h ớ l ạ i r ằ n g đ ã t ừ n g t ồ n t ạ i h ì n h t h ứ c c hế đ ộ c ộ n g h ò a - đ ó l à c o n đ ư ờ n g mà , c ó t h ể , d â n t ộ c c hú n g t a sẽ l ự a c họ n ; c h ú n g t ôi c ả m t h ấ y r ằ n g c ô n g l uậ n h i ệ n In theo bản đăng trên báo Do C.Mác viết ngày 18 tháng Sáu 1855 n a y n g à y c à n g n g ả về ph á i đ ó , r ằ n g n g à y c à n g g i a t ă n g x u h ư ớn g n g ả v ề c h ế đ ộ Nguyên văn là ti ếng Đức Đã đăng trên tờ "Neue Oder-Zeitung" c ộ n g hò a , c h ứ k h ô ng p h ả i n gả v ề c hế đ ộ c h u y ê n c h ế k hô n g h ạ n c h ế , mà v ị In bằng tiếng Nga lần đầu số 283, ngày 21 tháng Sáu 1855 h o à n g t h â n hi ế u c hi ế n đ a n g mo n g mỏ i ” . T ờ “Reynolds” viết như thế đấy. Đạo luật mới về b ỏ thuế tem đối với báo chí đ ã được nữ 1* 1* - sự lừa bịp - “Penny Times”
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 396 C.MÁC 198 MỘT CHÍNH SÁCH KỲ LẠ 397 chắn chống lại sự xâm nhập của nước Nga để nhờ đó mà ngăn ngừa những hậu quả khó chịu, nhưng không tránh khỏi cái chế độ mà bản thân họ sốt sắng áp đặt lên châu Âu. Ngay cả hội đồng hồng y giáo chủ vốn không từ một thủ đoạn nào, cũng không thể giả mạo ra được lô-gích của các sự kiện. Ưu thế áp đảo của Nga ở châu Âu không tách rời Hiệp ước C .MÁC Viên; cho nên bất cứ cuộc chiến tranh nào chống lại cường quốc này, nếu như nga y từ đầu không tuyên bố thủ tiêu hiệp ước ấ y, M ỘT CHÍNH SÁCH KỲ LẠ đều không tránh khỏi biến thành một loạt những sự bịp bợm, lừa dối và câu kết bí mật. Tuy nhiên, cuộc chiến tranh hiện na y được tiến hành không phải với mục đích xóa bỏ Hiệp ước Viên, nói đúng hơn, nó nhằm củng cố hiệp ước ấy bằng cách đưa thêm Thổ Nhĩ Kỳ vào nghị định thư năm 1815. Người ta hy vọng rằng triều T rong cuốn sách của mình “Đại hội Viên”, linh mục Đờ Prát đã đại nghìn năm của chế độ bảo thủ sẽ bắt đầu từ đó, và những cố lên án một cách có lý rằng Đại hội Khuên này - như bá tước Đơ Li- gắng thống nhất của các chính phủ sẽ có thể chỉ nhằm “xoa dịu” nơ đã gọi nó - đã đặt cơ sở cho sự thống trị của nước Nga ở châu giới tư tưởng châu Âu. Bản dịch dưới đây của mấy đoạn đáng Âu, hơn thế nữa lại còn phê chuẩn sự thống trị ấy. chú ý rút trong tập sách nhỏ của vị nguyên soái Phổ Cnê-dê- “ Như vậ y là ” - Đơ P rát t hốt lê n - “ c uộc c hiế n tra nh mà c hâ u Âu ti ến hà nh c ho nề n đ ộc lậ p c ủa mì nh c hống l ại nư ớc P há p đ ã k ết t hú c bằ ng sự lệ t huộc c ủa c hâu Âu bếch, “Bị vong lục về thế cân bằng ở châu Âu, được soạn thảo và o nư ớc Nga. Có đáng bỏ ra bấ y nhiê u c ô ng sức c ho một kết quả như t hế k hông!” 1 8 1 trong thời gian họp Đại hội Viên” 182 đ ã chứng tỏ rằng ngay trong C uộc chiến tranh chống nước Pháp đồng thời là cuộc chiến thời gian Đại hội diễn ra, những người tham gia chính yếu của tranh chống cách mạng, cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa Gia-cô- nó đã hiểu rất rõ rằng việc du y trì nước Thổ Nhĩ Kỳ cũng như banh, dẫn tới chỗ - như người ta phải thấy trước - là trung tâm của ảnh hưởng chính trị chuyển từ phương Tây sang phương Đông, từ việc chia xẻ Ba Lan, là một bộ phận không thể thiếu được của Pháp sang Nga. Đại hội Viên là sản phẩm tự nhiên của cuộc chiến “chế độ” của họ. tranh chống chủ nghĩa Gia-cô-banh. Hiệp ước Viên là thành quả “ Người Thổ Nhĩ Kỳ ở châu Âu! Người Thổ Nhĩ Kỳ gây cho các anh t hiệt hại gì? Đấy hợp pháp của Đại hội Viên, còn sự thống trị của nước Nga là đưa là một dân tộc mạnh và ngay thẳng; nếu các anh để họ yên ổn t hì họ sẽ sống hòa bình con ngoài giá thú của Hiệp ước Viên. Vì vậy không thể cho phép nhiều thế kỷ, hoàn t oàn có thể ti n cậy họ được. Chẳng lẽ họ đã từng lừa dối các anh? các nhà văn Anh, Pháp và Đức dồn tất cả tội lỗi lên đầu nước Phổ, Chẳng l ẽ họ không thành thực và t hẳng thắn trong chí nh sách của họ? Họ quả thực hiếu chỉ vì Phri-đrích - Vin-hem III, bằng sự trung thành mù quáng của chiến và can đảm, nhưng xét về nhi ều mặt, điều đó tốt và có lợi. Người Thổ Nhĩ Kỳ là cái mình đối với hoàng đế A-lếch-xan-đrơ và bằng những chỉ thị dứt bình phong tốt nhất chống l ại sự xâm nhập của nhân khẩu thừa của châu Á và chí nh vì họ khoát gửi cho cá c đại b iểu toà n q u yền của mình phải ủn g hộ có lãnh t hổ ở châu Âu mà họ cản trở mọi cuộc xâm nhập. Nếu đuổi họ khỏi châu Âu, bản nước Nga trên tất cả cá c vấn đ ề q uan trọ ng, đ ã cản trở bộ ba thân họ sẽ xâ m nhập. Hãy t ạm giả định rằng họ bị đuổi đi. Sẽ xảy ra chuyện gì ? Hoặc ô nhục - Ca-xlê-ri, Mét-téc-ních và Ta-lây-răng - thực hiện những những đất đai ấy bị Nga ha y Áo chiế m, hoặc ở đấy sẽ thà nh lập một Quốc gia Hy Lạ p â m mưu bí mật củ a họ là lập một hà ng rà o lãn h th ổ chắc độc lập. Hay là các anh muốn làm cho nước Nga hùng mạnh hơn nữa chăng? Phải chăng
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 398 C.MÁC 199 MỘT CHÍNH SÁCH KỲ LẠ 399 c ác anh mu ố n , n g a y c ả t ừ p h í a đ ó , đ ặ t t ê n k h ổ n g l ồ đ è l ê n đ ầ u , l ê n c ổ mì n h c ả m đ ể c ó t h ể bì n h t ĩ n h q ua n sá t xe m n gư ời Nga đ a n g t i ế n về sô n g Vá c -t a nh ư t hế c hă n g ? Nư ớc N ga đã t i ế n t ừ sô ng V ô n- ga đ ế n sô n g Ni -ê - ma n, t ừ sô ng Ni -ê - ma n nà o. đ ế n s ô n g Vi - x l a v à h i ệ n n a y c hắ c s ẽ mở r ộ n g t h ế l ự c c ủ a m ì n h x a h ơ n n ữ a , Do đ ó ng ư ời T h ổ N hĩ Kỳ p hả i đ ư ợc bả o t ồ n, c ò n n gư ời Ba La n p hả i bi ế n đ i đ ế n sô n g Vá c -t a , c á c a nh t h ấ y nh ư t h ế cò n í t sa o ? Nế u k h ô n g p h ả i n hư t hế v ới t ư c á c h mộ t dâ n t ộc ! Khô ng t hể n à o khá c t hế đư ợc . t hì c á c a n h đ ị n h h ư ớ n g l ực l ư ợ ng c ủ a Áo v ề ph í a c hâ u Á và d o đ ó l à m yế u Tấ t cả nh ữ n g c ái gì c ó sứ c mạ n h đ ể đứ n g v ữ n g, đ ề u p hả i đ ư ợc si nh t ồn, c ò n nó hoặ c l à m c ho nó c ó t hái đ ộ lã nh đ ạ m đ ối vớ i việ c duy t rì địa vị c ư ờng t ấ t c ả c á i gì t hối nát t hì p h ả i d i ệ t vo n g. C u ộc số n g l à n h ư vậ y. Hã y đ ể c h o mỗi q u ố c t r u n g t â m c ủ a mì n h c h ố n g l ạ i s ự x â m p h ạ m c ủ a p h ư ơ n g T â y c h ă n g ? n gư ời t ự h ỏi mì n h xe m t ì n h hì n h sẽ n hư t hế n à o nế u n hư n g ư ời Ba L a n, v ới mọ i H ã y n h ớ l ạ i , I - a n X ô - b ê - xk i , Ơ - g i e n X a - v o a v à M ô n g - t ê - c u - c u - l i l ú c s i n h đ ặc đi ể m v ố n có c ủa h ọ, vẫ n t ồ n t ạ i như mộ t dâ n t ộc đ ộc l ậ p. Tệ sa y r ư ợ u, t ha m t h ờ i đ ã ở v à o h o à n c ả n h n h ư t h ế n à o . P h ả i c h ă n g v ì P h á p b a n đ ầ u gi à n h ă n, x u nị n h, t há i đ ộ k hi n h mi ệ t đ ối v ới t ấ t c ả n hữ n g gì ư u t ú và đ ối với t ấ t c ả c á c đ ư ợc q u y ề n t h ố n g t r ị đ ố i v ớ i Đ ứ c , c ò n Á o t h ì t h ư ờ n g x u y ê n b u ộ c p h ả i d ân t ộc k há c , t h á i đ ộ c h ế gi ễ u k hi n h bỉ mọi t rậ t t ự và qui t ắ c , s ự p h u n g phí , t hó i h ư ớ n g l ự c l ư ợ n g c ủ a m ì n h v à o c u ộ c đ ấ u t r a n h c h ố n g c h â u Á ? C á c a n h mu ố n p hó n g đ ã ng, dễ bị mu a c h u ộc , gi a n xả o, bị p b ợ m, t hó i vô đ ạ o đ ức , t ừ gi ới c u ng đ ẩ y Á o n h í c h g ầ n l ạ i v ớ i c h â u Á đ ể k h ô i p h ụ c t ì n h hì n h t r ư ớ c đ â y v à t ă n g đ ì n h c ho đ ế n gi ới n g hè o - đ ấ y l à h oà n c ả n h t ự n hi ê n t r o n g đ ó n gư ời B a La n sốn g. c ư ờng hơ n nữ a tình hì nh đó c hă ng? Vì nh ữ n g c á i đ ó , a n h t a há t nhữ n g b à i h á t c ủa mì nh, c h ơi vĩ c ầ m h oặ c g hi -t a , hô n Nế u t hế sẽ p hả i t hà n h l ậ p Q uố c gi a H y Lạ p h oặ c Q u ốc gi a B i -d ă n g- xơ đ ộc n gư ời yê u và u ố n g r ư ợu bằ n g c hi ế c hà i nh ỏ c ủa c ô t a , t u ốt k i ế m, v ê b ộ ri a c ủa l ậ p! Đi ề u đ ó c ả i t hi ệ n t ì n h hì n h c hâ u  u c hă n g ? Tr o ng t ì n h t rạ n g bấ t l ự c mà d â n mì n h, n hả y l ê n n g ự a đ i c hi ế n đ ấ u c hố n g Đu y - mi -ri - ê và B ô - n a - pác - t ơ h oặ c bấ t k ỳ t ộc ấ y” (d â n t ộc h y Lạ p) “ rơi và o c hâ u Âu, n g ư ợc l ại , c ó phải t hư ờn g x u yê n v ũ mộ t k ẻ nà o k há c , u ố ng quá c hé n rư ợ u Vốt -c a và rư ợ u pâ n- sơ, đ á nh l ộ n với bạ n và t ra ng đ ể t ự b ả o vệ mì n h c h ốn g l ạ i ng ư ời Th ổ N hĩ Kỳ t r o n g t rư ờ n g h ợ p h ọ qu a y t hù , đ ối xử t ồi t ệ với v ợ và nô n g nô c ủa mì nh, bá n t à i sả n c ủa mì n h, ra nư ớc n goà i , l à m xá o đ ộn g c ả n ử a t hế gi ới và t hề với bọ n C ô- xt i u - sc ô và P ô - ni -a -t ốp - t rở l ạ i , ha y k hô n g? D o ả n h hư ở n g c ủa Ng a đ ối v ới Hy Lạ p n hờ d ự a v à o t ô n gi á o, xki rằ n g Ba La n k hô n g d i ệ t v o ng - đ i ề u đ ó c ũ n g đ ú ng sự t h ậ t nh ư c h u yệ n a n h t a mậ u dị c h và t i ề n t à i , H y Lạ p c ó đ ơ n t h uầ n bi ế n t hà n h t h u ộc đ ị a c ủa Nga k hô n g ? l à ng ư ời Ba La n. T ốt h ơ n hết l à , n ơi nà o c ó n gư ời T h ổ Nhĩ K ỳ t hì hã y đ ể c h o h ọ yê n ổn, c hớ nê n Đấ y l à c á i mà a n h ủ n g h ộ k hi a n h yê u cầ u p h ục hư ng B a La n. k h uấ y đ ộn g c á c l ực l ượ n g hi ế u đ ộ n g k hi nó đa n g n g ủ. M ột d ân t ộc n hư t hế c ó đ á ng t ồn t ại đ ộc l ậ p k hô n g ? M ột d â n t ộc n hư t h ế l à “ Như n g mà ” , - c á c nh à t ừ t hi ệ n c ó t hi ệ n c hí t h ốt l ê n - “ ở đó n g ư ời t a đ ối xử c hí n mu ồi để h ư ở ng hi ế n p há p k hô n g? B ấ t c ứ bả n hi ế n p há p nà o c ũ ng đ ề u ba o t hậ m t ệ với c o n n gư ời ! B ọ n dã ma n c ư t rú ở n hữ n g n ơi đ ẹ p đẽ nhấ t t rê n t rá i đ ấ t , hà m q u a n ni ệ m v ề t rậ t t ự vì nó c hỉ đ i ề u t i ế t và vạ c h ra c h o mỗ i t hà nh vi ê n xã h ội k ể c ả A -t e n C ổ và Xpá c -t ơ !” vị t rí d àn h c h o a n h t a ; n h ằ m mụ c đ í c h đ ó , nó q ui đ ị n h q uốc gi a p hả i g ồ m n h ữ ng Bạn c ủa tôi ơi, tất cả điều đó có thể đúng t hật: ở đấy ngư ời ta đang bó p nghẹt con t ầ n g l ớ p n à o và xá c đị nh c h o mỗi t ầ n g l ớ p vị t r í , đ ị a vị xã h ộ i , t ổ c hứ c , qu y ề n l ợi người, hoặc thời gi an gầ n đây ngư ời ta đã bóp nghẹt con ngư ời; nhưng ở các nư ớc khác, và ng hĩ a v ụ c ủa h ọ, c ũ n g nh ư xá c đ ị n h phư ơ n g hư ớ n g hoạ t độ n g c ủa b ộ má y nhà con người cũng bị đánh đập bằng gậ y, bằng cành cây, bằng roi và bị đem bá n đi . Trước nư ớc và đ ư ờn g l ối c ơ b ả n c ủa vi ệ c quả n l ý qu ốc gi a . Như ng l à m sa o q uả n l ý đ ư ợc mộ t d â n t ộc k hi mà k hô n g a i mu ố n c ó t rậ t t ự c ả ? M ột t r o n g n hữ n g ô ng v ua Ba khi thay đ ổi cái gì đó, hãy nghĩ xe m, liệu tình hình có nhờ t hế mà t ốt hơn k hông. Liệu La n ( Vt ê - p ha n B a -t ô - ri ) đ ã c ó l ầ n t h ốt l ê n: “ Ngư ời B a La n ! C á c n gư ời sở d ĩ t ồn ngọn đòn đánh bằ ng gậy và cành cây cùng với sự phản t rắc của ngư ời Hy Lạp có dễ t ạ i đ ư ợc k hô n g p hả i n h ờ t rậ t t ự - c á c n gư ời k hô n g t hừ a n hậ n nó , - k hô n g p hả i n hờ chịu hơn dây bện bằ ng lụa và các sắc lệnh của ngư ời Thổ Nhĩ Kỳ không? Trước hết cần c hí nh ph ủ, - c á c n gư ời k hô n g t ô n t r ọn g nó , - mà c hỉ n h ờ g ặ p ma y !” chấ m dứt tất cả những cái đó cùng với việc mua bá n nô l ệ ở châ u Âu và thôi đừng buồn Tì n h hì n h đ ó c ứ t i ế p t ục c h o đ ế n na y. Vô k ỷ c ư ơ ng, vô đ ạ o đ ứ c l à h oà n c ả nh phiền về sự dã man của người Thổ Nhĩ Kỳ; trong sự dã man của họ ẩn giấu sức mạnh, tín t ự nhi ê n c ủa ngư ời Ba La n. Khô n g, t ốt h ơn hã y đ ể c h o d â n t ộc ấ y c hị u đ ự ng ngưỡng của họ đem l ại cho họ sự dũng cảm. Còn chúng ta cần có sức mạnh và sự dũng
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 400 C.MÁC 200 MỘT CHÍNH SÁCH KỲ LẠ 401 n hữ n g đò n đ á n h bằ n g gậ y. Đấ y l à ý mu ố n c ủa Thư ợ ng đ ế ! C hỉ c ó T hư ợ n g đ ế mớ i V ì tờ “Tribune” ca tụng không đầy đủ Hiệp ước Viên và “chế độ” châu Âu dựa trên cơ sở Hiệp ước ấy; nó đã bị buộc tội là bi ế t rõ c á i gì c ó í c h c h o c o n ngư ời ! phản bội sự nghiệp tự do và nhân quyền! C ho nê n, hi ệ n na y hã y đ ả đ ả o n g ư ời Ba La n !” C uộc chiến tranh hiện nay - một cuộc chiến tranh tiến hành nhằm mục đích mở rộng và củng cố Hiệp ước Viên năm 1815 - xem ra phải thực hiện ý định của lão nguyên soái Cnê-dê-bếch. Trong suốt thời kỳ Phục tích và nền Quân chủ tháng Bảy ở Pháp đã ngự trị ảo tưởng cho rằng tuồng như chủ nghĩa Na-pô-lê-ông có nghĩa là sự xóa bỏ Hiệp ước Viên là Hiệp ước đã chính thức đặt In theo bản đăng trên báo Do C.Mác viết ngày 9 tháng Sáu 1855 N g uy ên v ăn l à ti ến g An h châu Âu dưới quyền bảo hộ của Nga, còn đặt Pháp dưới Đã đăng làm xã luận trên tờ "New York In bằng tiếng Nga lần đầu “surveillance publique” 1* c ủa châu Âu. Hiện nay, kẻ đang bắt Daily Tribune" số 4437, ngày 10 tháng Bảy 1855 chước bác mình và bị dày vò bởi ý nghĩ về sự trớ trêu khắc nghiệt của tình cảnh bi thảm của mình, đang chứng minh với thế giới rằng chủ nghĩa Na-pô-lê-ông có nghĩa là chiến tranh không phải để giải thoát nước Pháp khỏi Hiệp ước Viên, mà l à để l àm cho Thổ Nhĩ Kỳ p hục tùng H iệp ước ấy. Chiến tranh được tiến hành để duy trì Hiệp ước Viên, nhưng với cái cớ là làm yếu sự hùng mạnh của Nga! Đấy là “idée napoléonienn” 2* c hân chính theo sự giải thích của con người Pa-ri đã làm nó sống lại ấy. Là đồng minh tự hào của Na-pô-lê-ông thứ hai, người Anh dĩ nhiên cho rằng mình có thể đối xử với những châm ngôn của Na-pô-lê-ông I, giống như cháu ông ta đối xử với tư tưởng của ông ta. Vì vậy không nên ngạc nhiên khi đọc thấy một tác giả Anh hiện đại (Đan-lốp) 183 v iết rằng tuồng như Na-pô-lê-ông đã tiên đoán rằng cuộc đấu tranh sắp tới chống nước Nga sẽ đặt ra một vấn đề lớn, - châu Âu phải trở thành “châu Âu lập hiến hay là châu Âu Cô-dắc”. Trước khi có sự ra đời của đế quốc thời kỳ suy tàn, người ta có thói quen cho rằng Na-pô-lê-ông đã tuyên bố: “châu Âu phải trở thành châu Âu cộng hòa hay là châu Âu Cô-dắc”. Song, người ta phải học suốt đời. 1* - “sự giám sát công cộng” 2* - “tư tưởng Na-pô-lê-ông”
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 402 C.MÁC VÀ PH.ĂNG-GHEN 201 CHIẾN TRANH CỤC BỘ… 403 t rí. Điều đó sẽ có nghĩa là từ bỏ chiến đấu, chỉ vì đội tiền vệ bị đánh lui, đúng vào lúc chủ lực đang kéo đến. Vậy liên quân còn biết làm gì nữa? Người ta nói với chúng tôi rằng họ có thể phá hủy Ô-đét-xa, Khéc-xôn, Ni-cô-la-ép. Họ có thể tiến lên xa nữa, đổ bộ một đạo quân lớn lên Ô-đét-xa, củng cố nó ở đó để đẩy lùi C .MÁC VÀ PH.ĂNG-GHEN cuộc tấn công mãnh liệt của bất cứ số lượng binh lực nào của quân Nga, rồi sẽ tù y tình hình mà hành động. Ngoài ra, họ có thể C HIẾN TRANH CỤC BỘ. - NHỮNG CUỘC phái quân đội đến Cáp-ca-dơ, tiêu diệt đạo quân Nga đóng giữ TRANH LUẬN VỀ CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH. - Gru-di-a và các lãnh địa khác ở Nam Cáp-ca-dơ (do tướng Mu-ra- BÁO CÁO CỦA ỦY BAN RÔ-BÁC vi-ép chỉ huy) và cắt đứt đế quốc Nga khỏi những lãnh địa Nam Á của nó. Nếu như Nga vẫn không ký hòa ước? Nga không thể ký hòa ước, chừng nào quân địch còn ở trên lãnh thổ của nó. Suốt 150 năm nay, Nga chưa lần nào ký kết một hòa ước khiến cho nó mất một cái gì đó. Thậm chí Hòa ước Tin-dít cũng đưa tới mở rộng lãnh thổ của nó, mà hòa ước ấy được ký kết khi chưa có một L uân Đôn , ngày 20 tháng Sáu. C hiến tranh cục bộ mà Bô-na- người Pháp nào đặt chân lên đất Nga. A-lếch-xan-đrơ II vừa mới pác-tơ tuyên bố trên tờ “Constitutionnel” là cuộc chiến tranh trên Hắc Hải, và mục đích của nó là tiêu diệt suprématie1* c ủa Nga lên ngôi sẽ không phiêu lưu làm cái việc nguy hiểm ngay cả đối với Ni-cô-lai. Ông ta không thể đột nhiên phá bỏ truyền thống tuồng như tồn tại trên Hắc Hải, suprématie, tiện đây xin nói luôn, của đế chế. Giả định rằng Crưm bị chiếm và trên lãnh thổ của nó chưa bao giờ được chứng minh trên biển, ngay cả đối với người có bố trí một đạo quân 50 000 người, Cáp-ca-dơ và toàn bộ các Thổ Nhĩ Kỳ. Tình hình bây giờ ra sao? Một mặt, toàn bộ bờ biển lãnh địa ở phía nam đều đã quét sạch quân Nga, liên quân kìm từ Công-xtăng-ti-nô-plơ đến Đa-nuýp, và mặt khác, vùng bờ biển được quân Nga ở Cu-ban và Tê-rếch, Ô-đét-xa thì bị chiếm và Séc-kê-xi từ Ba-la-cla-va đến Ép-pa-tô-ri đều đã chiếm được của biến thành thành lũy với một đạo quân 100 000 người, còn Ni-cô- quân Nga. Hiện chỉ còn Ca-pha và Xê-va-xtô-pôn còn đứng vững; la-ép, Khéc-xôn, I-xmai bị liên quân phá hủy hoặc chiếm lĩnh. Ca-pha đang ở vào tình thế khó khăn, còn Xê-va-xtô-pôn, do vị Sau đó, liệu liên quân có chỉ hạn chế ở việc giữ vững trận địa của trí của nó, khi bị uy hiếp nghiêm trọng thì cũng buộc phải rút bỏ. mì nh và đặt hy vọng vào sự mệt mỏi của quân Nga hay không? hơn nữa, hạm đội liên quân đang rẽ sóng trên biển nội địa A-dốp, Bệnh tật sẽ cướp đi binh sĩ của liên quân ở Crưm và Cáp-ca-dơ các tàu chiến nhẹ của họ tiến đến tận Ta-gan-rốc và bắn phá tất nhanh hơn là số lực lượng được bổ sung đến. Chủ lực của liên cả các địa điểm trọng yếu trên bờ biển. Không còn một đoạn bờ quân tập trung ở Ô-đét-xa sẽ phải nhờ hạm đội tiếp tế, vì ruộng biển nào nằm trong tay quân Nga, trừ một khúc từ Pê-rê-cốp đến đất xung quanh Ô-đét-xa ở cự ly một trăm dặm chẳng trồng trọt Đa-nuýp, bằng khoảng 1/15 khu vực trước kia thuộc họ trên bờ gì cả. Với mọi ý đồ vượt ra ngoài phạm vi doanh trại, liên quân biển này. Giả định rằng Ca-pha và Xê-va-xtô-pôn cũng thất thủ đều sẽ bị quân Nga, trước hết là lính Cô-dắc, tấn công. Không thể và Crưm nằm trong tay liên quân, bấy giờ sẽ ra sao? Nước Nga, buộc quân Nga ứng chiến. Quân Nga bao giờ cũng có lợi thế là có như nó đ ã tu yên b ố, sẽ khô ng ký hòa ướ c. Làm nh ư thế là mất thể nhử địch vào sâu nội địa. Đối với mọi cuộc tấn công của liên quân, họ đều đối phó bằng cuộc rút lui chậm chạp. Trong khi đó 1* - ưu thế, sự vượt trội
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 404 C.MÁC VÀ PH.ĂNG-GHEN 202 CHIẾN TRANH CỤC BỘ… 405 k hông thể nào giữ một đạo quân lớn nằm im trong dinh lũy trong r ồ truy kích quân Nga vào sâu nội địa ư? Đấy là sự điên rồ, sự một thời gian dài. Bệnh tật và sự phát triển dần của hiện tượng điên rồ thuần túy, nhưng nó là hậu quả tất nhiên của kế hoạch thiếu kỷ luật và mất tinh thần sẽ buộc liên quân phải có những cuối cùng của Bô-na-pác-tơ - kế hoạch “tiến hành chiến tranh cục hành động kiên quyết. Do đó, vấn đề không phải là chiếm các địa bộ”. Phép biện chứng nghiệt ngã dẫn tới chỗ là “chiến tranh cục điểm trọng yếu trên bờ biển, rồi ngồi chờ cho đến khi người Nga bộ” trên tất cả các địa điểm, đều vượt xa các ranh giới địa cảm thấy cần nhượng bộ. Xét cả trên góc độ quân sự, điều đó phương được qui định cho nó và biến thành cuộc chiến tranh cũng sai lầm. Muốn khống chế vùng duyên hải mà chỉ chiếm các “lớn”, nhưng lại không có các tiền đề, điều kiện và phương tiện địa điểm trọng yếu của nó thì chưa đủ. Chỉ có việc chiếm lĩnh nội cho một cuộc chiến tranh lớn. Nhưng “kế hoạch” cuối cùng của địa mới bảo đảm được việc chiếm lĩnh vùng duyên hải. Sau khi Bô-na-pác-tơ vẫn có ý nghĩa. Nó là sự thừa nhận rằng trên vũ đài liên quân đứng vững bên bờ biển Nam Nga, tình thế sẽ buộc họ phải xuất hiện các lực lượng khác để tiến hành chiến tranh chống đưa quân của mình tiến sâu vào nội địa. Nhưng ở đây bắt đầu có Nga, rằng đế chế phục tích đã nhận thức được sự bất lực của nó, những khó khăn. Khu vực kéo dài đến địa giới các tỉnh Pô-đôn-xcơ, buộc nó tiến hành cuộc chiến tranh chống Nga trong phạm vi cục Ki-ép, Pôn-ta-va và Khác-cốp, ruộng đất được tưới nước kém, bộ, một cuộc chiến tranh chỉ có thể được tiến hành trong phạm vi châu Âu. Tất cả những sự biến hóa ly kỳ mà ideés napoléoniennes1 * hầu như là một thảo nguyên không canh tác mà trên đó không có cây gì mọc được, trừ cỏ dại, mà ngay cỏ dại cũng bị ánh nắng mặt đ ã trải qua trong cái đế chế phục tích ấy đều bị lấn lướt bởi sự trời làm cho khô héo. Giả định rằng Ô-đét-xa, Ni-cô-la-ép và biến hóa cuộc chiến tranh chống Nga của Na-pô-lê-ông thành Khéc-xôn sẽ biến thành căn cứ tác chiến, nhưng đâu là mục tiêu “chiến tranh cục bộ”. t ác chiến mà liên quân có thể hướng các cố gắng của mình vào Trong c uộc tranh luậ n về vấn đề cải cá ch hành chính , đó? Mục tiêu đó chỉ có thể là Mát-xcơ-va ở cách xa 700 dặm, mà được tiếp tục tối hôm na y, tu chính án do Bun-vơ tha y mặt muốn tiến quân đến đó cần có một đạo quân 500 000 người. đảng To-ri đưa ra đã làm cho chính phủ có thể đánh b ại những Những cuộc tiến quân ấy đòi hỏi không những sự trung lập người ủng hộ cải cách hành chính với đa số phiếu là 7 p hiếu nghiêm chỉnh, mà còn cần có sự ủng hộ về tinh thần của Áo. thuận trên 1 p hiếu chống. Nhìn chung, đ ặc điểm của cuộ c Nhưng hiện nay cường quốc ấy đứng về phía nào? Năm 1854, Phổ tranh luận là t ính chất quan lại nhỏ nh ặt m à nó khô ng một và Áo tuyên bố rằng họ sẽ coi cuộc tiến quân của quân Nga vào giâ y p hút nào vươn cao hơn được. Những tình tiết về sự sủn g Ban-căng như là casus belli 1* . Tại sao không thể giả định rằng ái và thói nâng đ ỡ cánh hẩu, những sự bàn luận về “cuộc thi ưu tú nhất”, những cơn lôi đình về vấn đề coi thường công lao năm 1856 hai nước ấy sẽ coi cuộc tấn công của người Pháp vào - tất cả những điều đó đều nhỏ mọn và vô nghĩa lý. Có th ể Mát-xcơ-va, hoặc thậm chí vào Khác-cốp là cái cớ để gây chiến nghĩ rằng ta đang nghe đ ơn kiện của một viên chức lâm nghiệp tranh? Không giây phút nào được quên rằng bất cứ đạo quân nào nhỏ gửi lên một hội đồng nội các đáng kính. Thậm chí A-bớc-din tiến từ Hắc Hải vào nội địa nước Nga đều bị hở sườn từ phía Áo, in petto 2* c ũng tán thành cải cách chế độ q uan liêu, như ôn g chẳng khác nào quân Nga tiến từ Đa-nuýp vào Thổ Nhĩ Kỳ; do đó, Gl á t - xt ô n đ ã k hẳ n g đ ị n h . Đ ớ c- b i cũ n g t h ế, Đ i - xt r a- e-l i ở một cự ly nhất định, tuyến giao thông của nó và căn cứ tác chiến q uả q u yết n h ư v ậ y. N ộ i cá c củ a t ô i c ũn g k hô n g ch ị u k é m, của nó, nghĩa là bản thân sự tồn tại của nó, sẽ bị phụ thuộc vào P an - mớc-xtơn thề thốt như vậy. Do đó, các ngài ở Xi-ti không lòng nhân từ của Áo. Trong điều kiện đó, liệu liên quân có thể điên 1* - các tư tưởng của Na-pô-lê-ông 1* 2* - cái cớ gây chiến - trong lòng
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 406 C.MÁC VÀ PH.ĂNG-GHEN 203 CHIẾN TRANH CỤC BỘ… 407 c ần chuẩn bị ra quân để cải cách, giáo dục, cải tổ b àn giấ y của d ân chủ nào đó hoặc về một lời phát biểu nào đó không được ghi chú ng ta. Chớ có lo p hiền làm gì! trong chương trình vẫn tỏ ra mạnh đến mức trước khi khai mạc cuộc mít-tinh, ông chủ tịch đã tuyên bố: công chúng tham dự ở Trong phong trào cổ động trước đây của mình, giai cấp tư đây chỉ để “nghe những lời phát biểu của các diễn giả đã được sản Anh đã làm cho tập đoàn cầm quyền bị bất ngờ và lôi cuốn công bố trong chương trình”, sẽ không đưa ra b iểu quyết bất cứ được quần chúng làm đội đồng ca, bởi vì trong cương lĩnh của “đề án” nào, “do đó không thể đưa ra một tu chính án nào” và mình, giai cấp tư sản đã đi xa hơn mục tiêu thực tế của họ. Lần cũng không thể đưa ra “bất cứ sự bổ sung nào vào danh sách các này, trong cương lĩnh của mình, họ không dám vươn cao, thậm diễn giả đã đăng ký”. Công tác cổ động n hư thế, dĩ nhiên đã chí ngay cả đến mức độ mục tiêu thực tế. Các anh hết người nọ không thể tác động đến tập đoàn thống trị Anh ngoan cố và đến người kia thuyết phục chúng tôi rằng không muốn đập tan không thể buộc nó nhượng bộ. quí tộc, mà chỉ muốn đoàn kết với chúng tôi tu sửa bộ máy chính phủ! Very well! 1 * T hịnh tình đáp lại thịnh tình! Bản thân chúng Trong b áo cáo của ủy ban Rô-bác đ ọc tối hôm kia tại hạ nghị viện, những vấn đề gay go được che đậy bằng những câu nói dài tôi cải cách ngành hành chính cho các anh, dĩ nhiên là không vi dòng rỗng tuếch. Bản báo cáo đã khiển trách rụt rè các ngành như phạm những giới hạn truyền thống của nó. Các anh quả quyết pháo binh, quân nhu, quân y v.v.. Nó chỉ trích Pan-mớc-xtơn về rằng “cải cách hành chính” không phải là vấn đề tranh luận giữa việc quản lý đội dân binh và chỉ trích toàn thể nội các liên hiệp về các giai cấp, rằng vấn đề bàn đến chỉ là “công việc thực tế”, về sự khinh suất điên rồ trong việc tiến hành cuộc viễn chinh Xê-va- những cải cách “đầy thiện chí”. Chúng tôi muốn rằng, để làm xtô-pôn. Vì ủy ban trong khi thẩm vấn các nhân chứng đã tìm mọi bằng chứng thứ nhất cho thiện chí của các anh, hãy để cho chúng cách lẩn tránh đào tìm những nguyên nhân đích thực của những tôi tự mình định ra những chi tiết của cải cách hành chính, bởi vì thất bại ghê gớm, nên đương nhiên, trong báo cáo nó buộc phải vấn đề chỉ là nói về các chi tiết. Chúng tôi thấy rõ hơn, chúng tôi luôn luôn ngập ngừng giữa việc chỉ trích, dưới hình thức hoàn có thể đi xa đến đâu mà không làm thiệt hại giai cấp chúng tôi, toàn chung chung, các lãnh tụ chính trị và sa vào các chi tiết trong không do sơ suất mà biến cải cách hành chính thành vấn đề tranh việc kết tội những người đóng vai thi hành. Nhìn chung, ủy ban luận giữa các giai cấp và không làm cho nó mất tính chất nhân ái. này đã hoàn thành nhiệm vụ của mình với tư cách là cái van an Giai cấp tư sản, khi tán thành cải cách, đã buộc phải làm ra vẻ tin vào ngô n ngữ châm biếm ấy của bonhomie2 * q uí tộc, vì bản toàn làm giảm áp lực của sự công phẫn trong xã hội. thân nó đã nói với quần chú ng bằng thứ ngô n ngữ giả dối. Quí Các tờ nhật b áo, đã thốt lên những tiếng kêu bất bình về tộc, nội các và phe đ ối lập, đảng To-ri và đảng Vích khô ng một “vụ sát nhân p hản trắc” mà quân Nga tiến hành ở Gan-ghê. giây phút nào nhầm lẫn trong vấn đ ề quan hệ giữa những người Tuy nhiên, tờ “Morning Chronicle” thừa nhận rằng người Anh ủng hộ cải cách hành chính với quần chúng. Họ biết rằng phong đã lợi dụng tàu mang cờ trắng để đ o chiều sâu của b iển và trào cơ động ấy đã kết thúc bằng sự phá sản trước khi đi vào hoạt đ ộng gián điệp ở gần trận đ ịa q uân Nga - chẳng hạn, xung nghị viện. Vả lại, liệu họ có thể hiểu lầm không? Mặc dù Hội cải quanh Xê-va-xtô-pôn và Ô-đ ét-xa. cách hành chính chỉ cho những người được lựa chọn tham gia cuộc mít-tinh ở Đru-ri - Lên, mặc dù đám thính giả của nó đã được In theo bản đăng trên t rên báo Do C.Mác và Ph.Ăng-ghen viết 20 tháng Sáu sàng lọc hai ba lần, song sự sợ hãi của nó về khả năng có một đề án Nguyên văn là ti ếng Đức 1855 Đã đăng trên tờ “Neue Oder - Zeitung” số 287, ngày 23 tháng Sáu 1855 1* - Rất tốt 2* - ý định tốt đẹp
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 408 C.MÁC 204 TIN TỨC VỀ VIỆC CHIẾM XÊ-VA-XTÔ-PÔN… 409 t rên sân khấu của rạp hát Đru-ri - Lên, diễn viên này đã bắt chước người điều khiển một vở khác, người này, khoảng một năm trước đây, trong tiến trình của một cuộc duyệt binh lớn187 đ ã cấp thời sáng tác ra một câu nói bất ngờ và không sao quên được: “Messieurs, Sevastopol est pris!” 1*. C .MÁC Sự ngoan cố khó hiểu của Pê-li-xi-ê khi tiếp tục tiêu diệt lực lượng của liên quân trong các cuộc tấn công đơn phương vào T IN TỨC VỀ VIỆC CHIẾM XÊ-VA-XTÔ-PÔN. - phía Nam rõ ràng được giải thích bởi những lý do có tính chất không phải là q uân sự m à là t ài chính . Mọi người đều biết Bô- TIN TỨC TỪ SỞ GIAO DỊCH PA-RI. - CUỘC na-pác-tơ đã phát hành hàng tỉ kỳ phiếu để chiếm Xê-va-xtô-pôn TRANH LUẬN TẠI THƯỢNG NGHỊ VIỆN VỀ và đã buộc dân tộc Pháp thanh toán những kỳ phiếu ấy. Ông ta TỘI ÁC Ở GAN-GHÊ184 còn định phát hành thêm 800 triệu kỳ phiếu hoặc khoảng con số đó. Do đó, việc thanh toán để trang trải cho xong số kỳ phiếu đang lưu hành tỏ ra rất cần thiết, và nếu việc vượt sông Đen hứa hẹn n hững kết quả thực tế t hì cuộc tấn công vào phía Nam Xê- va-xtô-pôn báo trước c ái vẻ ngoài của thắng lợi huy hoàng . “Xê- va-xtô-pôn thất thủ” sẽ ảnh hưởng có lợi cho triển vọng nhận L uân Đôn , ngày 22 tháng Sáu. Màn thứ hai của vở “Xôm- nam-bu-la” 185 v ừa kết thúc, tấm màn của rạp hát Đru-ri - Lên được khoản công trái mới và nếu vì chiến tranh mà phát hành công trái, thì tại sao lại không vì công trái mà tiến hành chiến vừa hạ xuống thì đột nhiên tiếng trống đánh mạnh gọi công tranh! Trước những luận cứ như vậ y, mọi sự phê phán về phương chúng đang kéo lên căng-tin trở về phòng lớn. Màn lại kéo lên, diện khoa học - quân sự đều phải nín lặng. Nói chung, giữa chiến giám đốc rạp hát tiến lên sân khấu và nói với giọng quá xúc động tranh ở Crưm và sở giao dịch Pa-ri có mối liên hệ bí ẩn. Như mọi không được tự nhiên: người đều biết, cũng như tất cả con đường đều dẫn đến La Mã, “ Thưa q uí b à và q uí ô n g ! Tô i hế t sứ c vi n h hạ n h t hô n g bá o đ ể q uí n gà i bi ế t tất cả các dâ y điện đều hội tụ ở Tuyn-lơ-ri, nơi đây tất cả chúng một t i n qua n t r ọn g: L i ê n q u â n đ ã c h i ế m đ ư ợ c Xê -v a -x t ô -p ô n ”. kết thúc bằng “bí mật của nội các”. Người ta nhận thấy rằng S ự sôi nổi và niềm hân hoan phổ biến, những tiếng hô “hoan những tin điện quan trọng nhất được công bố ở Pa-ri chậm hơn ở hô!”, “muôn năm!”, một trận mưa hoa. Dàn nhạc hợp tấu cất Luân Đôn mấy giờ. Nghe nói, trong mấy giờ ấy, một người tiếng, và công chúng đồng thanh hát những bài “God save the Coóc-xi-ca nào đó có tên gọi là O óc-si đ ã hoạt động ráo riết ở sở Queen”, “Rule Britannia” và “Partant pour la Syrie”186 . Từ trên giao dịch Pa-ri. Nhân vật Oóc-si này, điều này thì ở Luân Đôn ai tầng cao vang lên tiếng hô “La Marseillaise!” 1* , nhưng không nấy đều biết, trước kia là đại diện “thiên phú” của con người bị được hưởng ứng. Sáng tác ứng khẩu của viên giám đốc rạp hát là trục xuất 2 * h ồi ấy tại sở giao dịch Luân Đôn. dựa trên một tin điện, trong đó tuyệt nhiên không nói đến việc Nếu các bức điện khẩn của đô đốc Đơn-đa-xơ, mà nội các Anh chiếm Xê-va-xtô-pôn, mà nói về trận cường tập của quân Pháp vào đã công bố, chứng minh rằng không hề có sự lạm dụng nào của đồi Ma-la-khốp và của quân Anh vào Rê-đan được tiến hành ngày 18 tháng Sáu, đều bị đánh lui với những thiệt hại lớn. Tối hôm qua, 1* - “Thưa các ngài, Xê-va-xtô-pôn đã bị chiếm!” 1* 2* - “Mác-xây-e” - Lu-i Bô-na-pác-tơ
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 410 C.MÁC 205 TIN TỨC VỀ VIỆC CHIẾM XÊ-VA-XTÔ-PÔN… 411 commission1 * , nhưng thượng sĩ và hạ sĩ quan thì không có). Do các sĩ quan hoặc đoàn thủy thủ trên chiếc thuyền do tàu “Cô-dắc” phái đi trong việc sử dụng cờ đàm phán - những sự lạm dụng này có đó, hoàn toàn có thể là Chính phủ Nga không đồng ý hành động thể tạo cớ cho h ành động tàn bạo của người Nga ở G an-ghê, t hì câu ấy. Vì thế, ông đã ủy thác cho đại sứ Anh ở Cô-pen-ha-ghen thông chuyện trình bày của tờ “Người tàn tật Nga”188 sẽ không để lại sự qua viên công sứ Đan Mạch ở Pê-téc-bua truyền đạt cho Chính phủ Nga biết rằng Chính phủ Anh rất nóng lòng chờ đợi được biết hoài nghi nào về vấn đề ấy. Rõ ràng là người Nga không ngờ rằng Chính phủ nga đã thi hành hoặc dự định thi hành những biện pháp một thủy thủ, tên là Giôn Brau-nơ, đã sống sót từ đấy trở về và có gì để tỏ thái độ của mình đối với hành động, có lẽ, không gây ra thể đưa ra những chứng cớ bác lại họ. Do đó, tờ “Người tàn tật” sự ngạc nhiên nào nếu xảy ra trên một hòn đảo dã man nào đó ở cảm thấy sẽ là thừa nếu lên án tàu Anh hoạt động gián tiếp, đo Thái Bình Dương, nhưng không thể ngờ lại xảy ra ở châu Âu văn chiều sâu của biển v.v., nên đã vội vã dựng lên câu chuyện của mi nh; hành động ấy, nếu thủ phạm của nó không bị Chính phủ mình vì nó đã cùng với linh mục Xi-ây-ét tin rằng “người chết thì Nga trừng trị nghiêm khắc và thích đáng, sẽ đòi hỏi sự trấn áp không nói được”. Hôm qua thượng nghị viện đã thảo luận sự việc khắc nghiệt nhất. Nội các Anh, - Cla-ren-đôn kết thúc phát biểu - ấy. Song, chúng tôi không thể đồng ý với lời khẳng định của tờ chờ đợi lời tuyên bố của phía Nga để có biện pháp tiếp theo thích “Times” cho rằng “cái thượng nghị viện ấy, do thói quen và xuất ứng với lời tuyên bố ấy. phát từ nguyên tắc, bao giờ cũng rất mực bình thản và đứng đắn” lần này đã mất tự chủ thực sự để lộ ra sự công phẫn cực độ của Huân tước C ôn-tréc-tơ c ho rằng: mình. Chúng tôi thấy rằng trên lời nói thì giả vờ công phẫn, còn “ t rong mỗ i t rư ờ n g hợ p n hư t hế , c h ức t rá c h c ủa n gư ời c hỉ h u y l à l i ê n hệ t rực trên thực tế thì quan tâm nhiệt thành đến “danh dự nước Nga” và lo t i ế p v ới c ấ p c a o c ủa q uâ n Ng a mà ô n g t a c ó t h ể l i ê n hệ đ ư ợc nh ờ c ó n gư ời đ i đ à m sợ khiếp nhược sự trả thù của dân tộc. Bộ trưởng ngoại giao thuộc p há n ma n g c ờ t rắ ng, đ ể t rì nh bà y sự vi ệ c và đ ò i l ê n á n sự t à n bạ o ấ y” . đảng To-ri, bá tước M an-mơ-xbê-ri, đứng lên, trình bày vắn tắt thực H uân tước M an-mơ-xbê-ri p hát biểu lần thứ hai và tuyên bố chất của vấn đề, rồi thốt lên: rằng nói chung ông ta đồng ý với hành động của chính phủ, “ Tôi l ầ n l ư ợt n h ớ l ạ i t oà n bộ l ị c h sử nư ớc A nh và k hô n g t hể t ì m ra đ ư ợc một nhưng cảm thấy rùng mình khi nghe thấy Cla-ren-đôn nói đến chữ “trấn áp”. Về phần mình, Anh không thể hành động theo t i ề n l ệ nà o về sự t à n bạ o như t hế . T r o n g t ì nh hì n h đ ó , c hí n h p h ủ đ ị nh t hi hà n h phương pháp của quân Nga. Cần trừng phạt Nga hoàng về m ặt n hữ n g bi ệ n p há p gì ? Đối với t ừn g sĩ qua n và t ừ n g q uâ n đ ội ở c hâ u Âu, đ i ề u đ ặ c đạo đức , kêu gọi tất cả các triều đình châu Âu gửi kháng nghị bi ệ t q ua n t r ọn g l à t rư ờ ng h ợ p n à y p hả i đ ư ợc t r uy c ứ u c ặ n k ẽ , c ò n n h ữ n g k ẻ p hạ m cho triều đình Pê-téc-bua và qua đó tuyên bố bản án quốc tế đối t ội á c đ ó ph ả i bị t rừn g p hạ t đ í c h đá n g” . với nước Nga. Tất cả những cái gì mang tính chất “trả thù” sẽ C la-ren-đôn , bộ trưởng ngoại giao thuộc đảng Vích tuyên bố chỉ làm tăng thêm sự “ghê tởm” của dư luận xã hội. Chủ tịch chia xẻ “sự công phẫn” của các đồng sự của mình. Hành động bạo danh nghĩa của nội các Anh, bá tước G ran-vin n hiệt liệt hưởng lực kinh khủng và không gì so sánh được ấy trái ngược với những ứng lời phát biểu của đảng To-ri và cầu nguyện theo kiểu tín đồ phương pháp và những tập quán của các dân tộc văn minh đến Cơ Đốc giáo: “Không được có một sự trả thù nào!” mức có thể nghĩ rằng kẻ thi hành tội ác ấy không thể hành động Như tờ “Times” phát biểu, những biểu hiện của sự bất bình theo mệnh lệnh hoặc được sự cho phép của cấp trên của hắn. Có cực độ ấy của thượng nghị viện nói lên cái gì? Đảng To-ri chứa thể là viên chỉ huy 500 quân Nga ấy không phải là commissioned chan sự phẫn nộ về mặt đạo đức, đã đưa ra lời chất vấn. Đảng officier 1* ( tất cả các sĩ quan Anh cho đến cấp trung úy đều có Vích còn tức giận ghê hơn, nhưng đồng thời lại ngầm gợi ý với 1* 1* - sĩ quan có giấy chứng nhận quân hàm sĩ quan - giấy chứng nhận
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 412 C.MÁC 206 TIN TỨC VỀ VIỆC CHIẾM XÊ-VA-XTÔ-PÔN… 413 C hính phủ Nga những lý do bào chữa và chỉ ra cho chính phủ ấy lối thoát: phủ nhận và đưa một sĩ quan cấp dưới nào đó ra làm vật hy sinh. Ông ta lầu bầu về những hành động trấn áp “có thể có” để che đậy sự rút lui của ông ta, Huân tước Côn-tréc-tơ muốn trừng phạt quân Nga về việc tấn công tàn bạo vào người đi đàm phán mang cờ trắng, bằng cách cử một người đàm phán C .MÁC khác mang cờ trắng. Bấy giờ đảng viên To-ri lại phát biểu và chuyển từ trấn áp sang kêu gọi đạo lý. Đảng viên Vích phấn khởi T HẤT BẠI NGÀY 18 THÁNG SÁU. - về khả năng từ bỏ thủ đoạn trấn áp, dù chỉ mới là trên khả năng thôi, phụ họa với đảng viên To-ri: “No retaliation!” 1 * . Chỉ toàn QUÂN TĂNG VIỆN là sự hài hước! Thượng nghị viện đứng xen vào giữa sự công phẫn của nhân dân và nước Nga để yểm hộ cho nước Nga. Vị quý tộc duy nhất đã thôi sắm vai của mình là B rum . “Nếu đất nước đã từng có lúc nào kêu gọi đổ máu - ông nói - thì chính là vào lúc này”. Còn về tính nhạ y cảm của Anh đ ối với “trấn áp”, Luân Đôn, ngày 23 tháng Sáu. Ngày kỷ niệm trận Oa-téc-lô189 - 18 “jus talionis” 2 * , thì huân tước Man-mơ-xbê-ri, khi lục lọi lịch sử tháng Sáu lần này được cử hành dĩ nhiên không phải ở Luân Đôn. nước Anh, rõ ràng là đã bỏ qua các trang về Ai-rơ-len, Ấn Độ và Người ta dự định cử hành ngày đó ở Crưm bằng một thắng lợi giành Bắc Mỹ trong lịch sử đó! Tập đoàn thống trị Anh đã đa cảm như được không phải chống mà là cùng với quân Pháp. Sự kiện đó càng lý thế với nước Nga khi nào nhỉ? thú vì Ra-glan, famulus1* của Oen-linh-tơn, đã chỉ huy, dù bằng cách Trong báo cáo của ủy ban Rô-bác đọc tại nghị viện, đoạn nào đi nữa cũng là theo lệnh của một trong số các viên tướng của Na- cuối, đoạn mà Rô-bác đề nghị và ủy ban đã biểu quyết thông pô-lê-ông III. Tên gọi của thông báo ấy đã được chuẩn bị xong xuôi, qua, đã biến mất một cách lạ lùng. Đoạn ấy viết: điều tai hại chỉ là ở cái sự kiện mà bản thông báo ấy phải làm cho bất hủ. Trong lịch sử của đế chế phục tích, không thể không thừa nhận “ Tấ t c ả nhữ n g gì đư ợc su y t í n h h oặ c t hi hà n h k hô n g có sự hi ể u bi ế t t hí c h thái độ thiên vị tai hại khi người ta ra sức làm sống lại những ngày vĩ đ á n g về t ì n h hì n h đ ề u đ ư ợc t hự c hi ệ n t hi ế u sự c ẩ n t hậ n và đề phò n g đ ầ y đ ủ. Cá c h đại của Empire2* bằng cách khẳng định các thành tích và phủ nhận các hà n h đ ộn g đ ó c ủ a c hí n h p hủ l à n g uyê n n hâ n c hủ yế u và n g u yê n n hâ n đ ầ u t i ê n c ủ a thất bại thông qua sự tái bản có sửa chữa. Sự tái sinh một cách vẻ vang mọi t a i họ a đ ã xả y r a đ ối v ới q uâ n đội c ủa c hú n g t a ở C r ư m” . những ngày vĩ đại của Na-pô-lê-ông, cho tới nay vẫn thực hiện được trong cuộc đấu tranh chống nền cộng hòa, thì nay đã phá sản trong cuộc đấu tranh với kẻ thù bên ngoài. Còn empire không có thắng lợi In theo bản đăng trên báo Do C.Mác viết ngày 22 tháng Sáu 1855 của Empire lại giống cái việc cải biến vai Hăm-lét của Sếch-xpia, Nguyên văn l à ti ếng Đức Đã đăng trên tờ “Neue Oder-Zeitung” các trong đó không những thiếu cái vẻ buồn bã của vị hoàng tử Đan In t oàn văn bằng tiếng Nga số 289 và 290, ngày 25 và 26 tháng Sáu Mạch, mà còn thiếu ngay cả bản thân hoàng tử Đan Mạch nữa 190 . lần đầu 1855 Từ Pa-ri người ta đã ấn định trước chiến công vĩ đại ở Crưm vào 1* 1* - “không được có sự trả thù!” - người hầu 2* 2* - “quyền trả đũa” - Đế quốc
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 414 C.MÁC 207 THẤT BẠI NGÀY 18 THÁNG SÁU… 415 cả hai tình huống ấy đều được báo chí Anh chứng thực. Chẳng ngày 2 tháng Chạp 1854. Chiến công không đạt được vì mưa nhiều và hạn, tờ “Morning Herald” số ra hôm nay viết: thiếu đạn dược. Ngày 18 tháng Sáu 1855, người ta dự định diễn lại ở “ Quâ n đ ội k hô n g t h ể t i ế n quâ n - n hư nó p hả i l à m t he o m ọi q ui t ắ c c hi ế n gần Xê-va-xtô-pôn trận Oa-téc-lô theo kịch bản có sửa chữa và với một kết cục khác. Nhưng thay vào đó, quân đội Anh - Pháp đã gánh l ư ợc , đ ể t i ê u d i ệ t đ ội q uâ n h ỗ t rợ ở Xi m- p h ê- rô - pô n. Nó k hô n g t hể hà n h q uâ n vì chịu một t hất bại nghiêm trọng đầu tiên. n hữ n g k ẻ đà o mồ c h ủ y ế u - đ ó l à sự c ẩ u t hả và c hậ m c hạ p v ố n có c ủa c á c n hà đ ươ n g c ục - c ũ n g đ ã t h ực hi ệ n c ô n g t á c p há h oạ i c ủa c hú n g nga y c ả ở đâ y, và Luân Đôn buồn bã, các loại chứng khoán có giá bị sụt giá, và đ á n g l ẽ c ầ n 2 8 0 0 0 sú c vậ t k é o x e t h ì c h ú n g t a c h ỉ n h ậ n đ ư ợ c k h o ả n g 4 0 0 0 - trong một ngày Pan-mớc-xtơn đã mất đi cái mà ông ta bảo đảm 5 00 0 c on; t ất c ả nh ữ n g c á i đ ó xả y ra đ ú n g và o l ú c mà bệ n h t ậ t l ại xâ m n hậ p và o giành được trong mấy tháng trời nhờ một sách lược rất khéo léo. d oa n h t r ạ i vố n đ ã c h ứa c hấ t vi t rù ng sốt r é t , t ả v à d ị c h hạ c h. Tì nh t r ạ n g k hô ng Trận thất bại xảy ra ngày 18 tháng Sáu; mãi đến ngày 22 tháng t hể t i ế n l ê n ấ y - gi ố ng n hư t ì n h hì n h đ ã xả y ra ở Vá c - na và Th u n g l ũ n g c hế t - l à Sáu người ta mới được biết đến những bức điện báo tin này. Thứ n gu yê n n hâ n l à m c ho c á c t ư ớ n g l ĩ n h c ủa c hú n g t a b u ộc p hả i n gà y nà y q ua n gà y năm trước, tờ báo chính thức “Globe” 1 91 , theo chỉ thị của Pan- k há c gi ế t hạ i si nh mạ n g c ủa bi nh sĩ c hú n g t a t ro n g nhữ n g c u ộc t ấ n c ô ng t u y ệ t mớc-xtơn, đã tuyên bố rằng: “không xảy ra việc gì nghiêm v ọn g và o c á c c ô n g sự bằ n g đ ấ t hầ u n hư k hô n g t hể đ á n h c hi ế m đ ư ợc , t r on g k hi đ ội q uâ n a n h d ũ n g đ á n g l ẽ p hả i hà n h quâ n t hì l ạ i n g ồi b ấ t đ ộ n g ở gầ n sô ng Đe n trọng”. Cũng ngày hôm ấy, tại phiên họp buổi tối của hạ nghị k hô n g c ó k ỵ bi n h và k hô n g c ó p hư ơ n g t i ệ n vậ n t ả i ” . viện, Pan-mớc-xtơn trịnh trọng xác nhận lời cam đoan đó. Còn T hái độ tắc trách cự c độ của nội các, vào lúc cuộ c chiến bây giờ người ta đã xác định rằng ông ta đã nhận được bức điện tranh b ắt đ ầu nổ ra, trong việc sử dụng các khoản tiền trao cho vào thứ tư, ngày 20 tháng Sáu, vào lúc 4 giờ chiều. Tờ “Leader” nó, lại được chứn g minh b ởi bản báo cáo tài chính vừa mới khẳng định rằng sở dĩ có sự chậm trễ là do Pa-ri khẩn khoản yêu cô ng b ố. Theo b áo cáo chính thức ấy, trong số tiền cấp phát cầu, mà ở đấy thì thất bại trên chiến trường lại biến thành sự cho q uân đội, tính đến ngà y 1 tháng Giêng 18 54 trong quĩ cò n thành đạt ở sở giao dịch. Dù sao thì cockney1* c ũng rất tức giận 1 835 882 p.xt., còn số tiền chi tiêu cho q uân đội tính đến Pan-mớc-xtơn. Thua trận - điều đó đã đủ tồi lắm rồi. Nhưng nhờ ngày 1 tháng Tư 1854 chỉ có tất cả là 2 270 00 0 pao xtéc-linh, sự giảo quyệt của các bộ trưởng mà trở thành kẻ đã tham gia như thế là đã chi vào việc tuyển tân binh chưa đầ y 3/4 số tiền những đợt hoan hô nực cười ở rạp hát Đru-ri-Lên và Cô-ven- mà nghị viện đ ã biểu quyết. Theo báo cáo của ủ y ban Rô -bá c Gác-đơn để chúc mừng việc chiếm được Xê-va-xtô-pôn thì điều thì vì sao quân đ ội bị tiêu diệt? - Vì bị mệt mỏi q uá mứ c. Cò n đó this is too bad, sir! 2 * nguyên nhân của sự mệt mỏi quá mức ấ y? - Vì số lượng ít. C húng tôi đã chuẩn bị đầy đủ cho bạn đọc thấy rằng sự cố Như báo cáo tài chính đã ch ứng minh, số lượng quân đội ít là chấp của Pê-li-xi-ê đòi thực hiện kỳ được cuộc cường tập vào phía kết quả của âm mưu của nội các. Thế mà hoàng thân An-b e lại Nam đã báo trước thất bại của liên quân. Khi ông ta nắm quyền cò n than p hiền rằng nữ hoàng không có được quân đ ội! Rằng chỉ huy, chúng tôi cũng đã vạch ra một tình huống khiến người ta nội các bị bó ta y! Cuộc tranh luận về đề án của Lây-ác đã phơi có thể thông cảm là tình trạng thiếu phương tiện vận tải đã gây trở bà y bức tranh cho thấy rõ là chính cái nội các than phiền về ngại nhiều cho Pê-li-xi-ê trong hoạt động dã chiến1 9 2 . Hiện nay, việc thiếu phương tiện vận tải ấ y lại đồng thời đã cử các tà u vận tải đi qua Niu-cát-xơ trên sông Tai-nơ đến Poóc-xmút đ ể 1* - coóc-ni (tầng lớp tiểu thị dân Luân Đôn) chở than ở đấ y, hoặc cử tàu vận tải từ Clai-đ ơ đ ến Li-vớc-pun 2* - quá quắt lắm, thưa ngài!
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 416 C.MÁC 208 THẤT BẠI NGÀY 18 THÁNG SÁU… 417 v à từ Đép -tơ-phoó c đến Vu-li-giơ đ ể chịu sự kiểm soát của t rong tác phẩm của Mô ng-te-xki-ơ, anh ta đã chặt cây đ ể lấy quả của nó. Một đất nước có ý thức tiết kiệm par excellence1 * Surveyor 1 * . l ại đã tiêu sài số vốn quân sự của mình, chứ không phải số lãi. Thất bại ngày 18 tháng Sáu đòi hỏi cấp tốc gửi q uân tăng Đấy là kết quả của mánh lới của nội các mà hoàng thân An-b e viện . Do đó, hôm qua đã có lệnh cho trung đ oàn b ộ binh từ số yêu cầu phải tuyệt đối tín nhiệm nó! Không có gì sai lầm hơn là 15 từ Xây-lan trở về không lâu phải lập tức xuống tàu; trung ý kiến lưu tru yền rộng rãi trên lục địa cho rằng tuồng như Anh đoàn bộ binh nhẹ hoàng gia số 51, các trung đ oàn b ộ binh số 80 quá ư nghèo nàn về nhân lực nên khô ng thể cung cấp được một và 94, tất cả các phân đội dự định sử dụng ở Ấn Độ gồm các đại quân đ ội. Năm 1815 sau cuộc chiến tranh hai mươi hai năm, đội hậu bị và 1 200 kỵ binh, phải ra ngay chiến trường. Người Anh có trên 350 000 người trong lực lượng vũ trang! Nhưng nội ta đã gửi điện đến Mác-xây ra lệnh cấp tốc điều các tàu chạ y các cố tình coi thường hai biện pháp: tăng lương cho quân bằng hơi nước cho các thống sứ ở Man-tơ, Gi-bran-ta và Lord thường trực và chế độ rút thăm đối với dân binh! Người ta còn High Commissioner 2 * t rên q uần đảo I-ô-niêng sử dụng, để có thể trông mong gì ở một vị thủ tướng mà các khoản nợ của chu yển trên những tàu ấy tất cả những người còn p hục vụ được ông ta đã được nữ công tước Li-ven trả giúp vào năm 1827, còn không những thuộc biên chế quân đồn trú mà cả những người đến năm 1830 đã được bà ta đưa lên làm bộ trưởng ngoại giao, thuộc đơn vị hậu bị của lữ đoàn cận vệ và tất cả những tiểu một vị thủ tướng đã dùng Hiệp ước Un-ki-ác - I-xkê-lê-xi để bảo đoàn hậu bị có thể điều đi mà không ảnh hưởng gì, ngay t rước đảm quyền thống trị 8 năm của Nga đối với Thổ Nhĩ Kỳ và một khi c ác trung đoàn và các đơn vị dân binh tới thay thế. Sẽ lập tuần lễ trước khi Hiệp ước Un-ki-ác - I-xkê-lê-xi hết hạn lại tái tức điều từ Gi-bran-ta trung đoàn bộ binh nhẹ số 13; từ quần lập quyền thống trị ấy trong bản hiệp ước về Đác-đa-nen1 93 . đảo I-ô-niêng điều trung đoàn bộ binh số 31; từ đảo Coóc-phu Hôm qua, R ô-b ác t u yên bố tại hạ nghị viện rằng ngà y 3 điều trung đoàn bộ binh số 48 và từ Gi-bran-ta điều các trung tháng Bảy (thứ ba, sau một tuần) ô ng ta sẽ đưa ra đề án sau: đoàn bộ binh số 54, 66 và trung đoàn miền núi Xcốt-len số 92. “ Ng hị vi ệ n đ a u b uồ n sâ u sắ c t r ư ớc n hữ n g n ỗi đ a u k hổ c ủa q uâ n đ ội ở Cr ư m Như thế là lực lượng của Anh ở Crưm tăng thêm trên 13 000 người. Cần tính thêm vào đó 4 đại đội pháo dã chiến, một đội t ro n g c hi ế n d ị c h mùa đ ô n g, đ ồ ng ý v ới bả n b á o c á o c ủa ủ y ba n c ủa mì n h k hẳ ng k ỵ pháo và các đơn vị tăng viện cho đội pháo công thành - tất đ ị n h rằ ng p hư ơn g t hứ c hà n h đ ộ n g c ủa c hí nh p h ủ l à n g u yê n n hâ n đ ầ u t i ê n v à c hủ cả những đơn vị ấ y đã chuẩn bị đầy đủ và chỉ cò n chờ tàu vận yế u g â y r a n hữ ng t ai h ọa mà q uâ n đ ội p hả i gá n h c hị u, d o đ ó n g hị vi ệ n t u yê n bố tải. Tuy vậy, Anh vẫn ở vào tình trạng giống như năm 1854. Nó k hi ể n t rá c h n ghi ê m k hắ c t ấ t c ả c á c t h à n h v i ê n c ủ a n ội c á c ấ y v ì n hữ n g l ời c ố vấ n không có đội q uân dự bị. Tệ hơn nữa. Năm 18 54, như báo cáo c ủa họ đã dẫ n đ ế n n hữ ng k ế t q uả bi t hả m n hư vậ y”. của ủ y ban Rô-bác khẳng định, Pan-mớc-xtơn cản trở việc thành lập đội dân binh và trì hoãn thi hành biện pháp nà y, còn Đề án của Rô-bác như thế là bao gồm, một cách hữu ý, cả Pan- năm 1855 thì ô ng ta hầu như đã giải tán đội dân binh đã đ ược mớc-xtơn, Rớt-xen, Cla-ren-đôn, Gran-vin và Lan-xđao-nơ vừa là thành lập. Qua các tài liệu dẫn ra trên đây có thể thấ y rằng số thành viên của nội các hiện nay, vừa là thành viên của nội các quân tăng viện bao gồm không những khối lượng cơ bản của trước. Vị luật sư chính cống bé nhỏ ấy, cay độc, trông giống như quân đội; nó cò n bao gồm cả các tiểu đ oàn hậu bị và thành phần Téc-xi-tơ, nhưng có kinh nghiệm và nắm vững sách lược nghị chỉ huy. Do đó nước Anh giống như nhân vật người rừng dã man viện, đã buộc phải đưa ra đề án ấy, vì cử tri của Rô-bác ở Sép-phin 1* - thanh tra viên về các tàu bè đi biển 2* 1* - cao ủy - tột bậc, với nghĩa đích thực của từ này
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 418 C.MÁC 209 THẤT BẠI NGÀY 18 THÁNG SÁU… 419 đ ã đe dọa ông ta, con người mà thứ ba đã từng lên án Pan-mớc-xtơn, vậy mà đến thứ năm thì bỏ phiếu tín nhiệm vẫn cái ông Pan-mớc- xtơn ấy, bằng cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm trong cuộc mít-tinh quần chúng. Sự can thiệp đen đủi của hoàng thân An-be vào quan hệ giữa nội các và nghị viện, sự thách thức của hoàng thân đối với C .MÁC chủ quyền của nghị viện là nguyên nhân thứ hai dẫn đến đề án này, một đề án đe dọa làm cho nữ hoàng mất đi “những đầy tớ tin cẩn”. * P HONG TRÀO CHỐNG GIÁO HỘI. - Lần sau chú ng tôi sẽ bàn đến những hoạt động và mưu mô BIỂU TÌNH TẠI CÔNG VIÊN HÂY-ĐƠ gần đâ y của n hữn g kẻ ủ ng hộ cải cách hành chính , cũng như về những âm mưu của những người thuộc phái giáo hội. L uân Đôn, n gày 25 tháng Sáu. Chân lý lâu đời, đã được lịch In theo bản đăng t rên báo Do C.Mác viết ngày 23 tháng Sáu 1855 sử chứng minh, cho biết rằng các lực lượng xã hội lỗi thời - Nguyên văn là tiếng Đức Đã đăng trên tờ "Neue Oder-Zeitung" những lực lượng trên danh nghĩa còn mang tất cả dấu hiệu của số 219, ngày 26 tháng Sáu 1855 quyền lực, tuy cơ sở tồn tại của nó đã mục nát từ lâu, và đang sống lay lắt trong khi đó, ngay trước khi có sự công bố cái chết của nó và công bố di chúc, thì những kẻ kế thừa đã tranh cãi nhau về tài sản thừa kế - các lực lượng ấy còn giãy giụa lần cuối cùng trong cơn hấp hối, chuyển từ phòng ngự sang tấn công, đáng lẽ lẩn tránh đấu tranh thì lại đích thân gây ra đấu tranh hòng rút ra những kết luận cực đoan nhất từ những tiền đề không những đã bị đặt thành vấn đề nghi hoặc, mà còn bị lịch sử lên án từ lâu. Tập đoàn thống trị Anh hiện đang hành động như thế đấy. Người chị em sinh đôi của nó - g iáo hội - c ũng hành động như thế. Giáo hội quốc giáo Anh, cấp “thượng đẳng” cũng như giới “hạ đẳng”, biết bao lần định cải tổ nội bộ, định giàn xếp sự bất đồng với các tín đồ phi quốc giáo194 , để nhờ đó mà đối chọi lại đám quần chúng vô đạo bằng một lực lượng rắn chắc, người ta hiện đang thi hành nhanh chóng và liên tiếp một loạt biện pháp cưỡng bức tôn giáo. Bá tước Xếp-xbe-ri ngoan đạo, trước đây người ta gọi là huân tước Ê-sli, đã xót xa nhận xét trong thượng nghị viện rằng chỉ riêng ở Anh đã có 5 triệu người hoàn toàn rời bỏ không những giá o hội, mà rời b ỏ cả Cơ Đốc giá o. Giáo hội q uốc giá o t rả
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 420 C.MÁC 210 PHONG TRÀO CHỐNG GIÁO HỘI… 421 l à để cho chú ng ta, sự nghiệp Cơ Đốc giáo là đ ể cho dân l ời rằng: “Compelle intrare” 1 * . Nó trao cho huân tước Ê-sli và chúng. Các vị thánh cổ điển của đạo Cơ Đốc hành xác m ình đ ể những tín đồ phi quốc giáo, những nhân vật thần thánh có đầu óc cứu vớt linh hồn q uần chính; các vị thánh hiện đại, có học bè phái và loạn trí giống như vị huân tước kia làm cái việc lấy hạt thức, thì hành hạ t hể xác quần chúng đ ể cứu vớt linh hồ n dẻ trong lửa ra cho nó. mình. Biện p háp cưỡng bức tôn giáo đầu tiên của giáo hội là Sự liên minh ấy giữa giai cấp quí tộc trụy lạc, đồi b ại, ham Beer Bill 2 * c ấm mở cửa mọi nơi giải trí công cộng vào chủ muốn hưởng lạc, với giáo hội, một thứ liên minh tìm đ ược ch ỗ nhật, trừ khoảng thời gian từ 6 đ ến 10 giờ tối. Luật nà y đ ược dựa trong những tính toán b ẩn thỉu về những khoản lợi nhuận lén lút thô ng qua vào cuối một phiên họp, trong khi nghị viện của b ọn chủ hiệu bia lớn và bọn thương nhân lũng đoạn, - đ ã hầu như trống rỗng, sau khi các ngài ngoan đ ạo đã mua chuộc gâ y ra, vào hô m q ua ở Công viên Hâ y-đ ơ, một cuộc b iểu tình được sự ủng hộ của các ông chủ tiệm bia lớn ở Luân Đôn bằng quần chúng lớn m à Luân Đô n chưa từng thấ y kể từ ngày qua lời hứa hẹn kéo dài hiệu lực của chế độ b ằng phát minh sáng đời của Gioóc-giơ IV, “vị trượng phu số một của châu Âu”. chế, nghĩa là hứa hẹn duy trì tư thế độc qu yền của đại tư b ản. Chú ng tôi đã quan sát cuộc biểu tình ấy từ đầu chí cuối và Tiếp theo là S unday Trading Bill 3 * h iện đã được hạ nghị viện nghĩ rằng nếu nói c á ch mạng Anh đã bắt đ ầu hôm qua ở Công thông qua sau lần thảo luận thứ ba và một số điều khoản của viên Hâ y-đơ , thì cũng không có gì là phóng đ ại cả. Những tin nó vừa mới được thảo luận trong tiểu b an 1 9 5 n ghị viện. Biện tức gần đ ây từ Crưm đã có tác dụng chất men ảnh hưởng q uan pháp cưỡng b ức mới này cũng đ ược sự ủng hộ của đ ại tư b ản trọng đ ến cuộ c biểu tình “ phi nghị viện”, “bên ngoài nghị vì chỉ có các hiệu buôn nhỏ mở cửa ngày ch ủ nhật, còn các viện” v à “ chống nghị viện” ấ y. cửa hàng lớn bao giờ cũng sẵn sàng, thô ng q ua nghị viện, loại trừ sự cạnh tranh của các hiệu nhỏ vào những ngà y chủ nhật. Huân tước Rô-bớc Grô -vơ-nơ, người thảo ra đạo luật cấm buôn bán vào chủ nhật đã đ áp lại như sau trước sự chê trách Trong cả hai trường hợp chúng ta đ ều thấ y âm mưu chung của rằng đạo luật của ông ta chỉ chống người ng hèo, chứ không giáo hội với tư b ản lũng đoạn và trong cả hai trường hợp các chốn g người giàu: đạo luật trừng phạt tôn giáo đều nhằm chố ng lại các giai cấp bên dưới để lương tâm các giai cấp bên trên được yên ổn. B eer “ Quí tộc đã tự kiềm chế rất nhiều, không để cho đầy t ớ và ngựa của họ phải lao động Bill c ũng ít động chạm đến hoạt đ ộng của các câu lạc b ộ quí quá sức vào chủ nhật”. tộc cũng như S unda y Trading Bill k hô ng đ ụng chạm đến các C uối tuần trước, trên tất cả các b ức tường ở Luân Đôn đều hoạt đ ộng chủ nhật của các giai cấp hưởng đặc q uyền. Giai thấ y dán biểu ngữ in với cỡ chữ lớn, do p hái Hiến chương đ ưa cấp cô ng nhân lĩnh lương vào tối thứ bả y. Do đó, hoạt đ ộng ra: buôn bán vào chủ nhật chỉ phục vụ họ, chỉ mình họ phải mua “ Luậ t c hủ n h ật mớ i c ấ m đọc bá o, cạ o râ u, hú t t huốc , u ố n g, ă n và t ất cả nhữ ng những thứ lặt vặt vào chủ nhật. Cho nên luật mới chỉ đánh vào hì n h t hứ c ă n uố ng và n g hỉ n g ơi về t hể c hấ t và t i n h t hầ n mà n g ườ i n g h èo h i ệ n na y họ. Thế kỷ XVIII, quí tộc Pháp nói rằng: Vôn-te là để cho c òn đư ợc hư ởn g. C h ủ n hậ t , sa u bữ a t rư a , t ạ i c ô ng vi ê n Hâ y-đ ơ sẽ c ó c u ộc m í t -t i nh chú ng ta, còn lễ cầu kinh và thuế đầu mẫu là để cho dân chúng. ở n go à i t rời c ủa n hữ n g t h ợ t hủ c ô n g, c ô n g n hâ n và nhữ n g đ ạ i bi ể u k há c c ủa “ t ầ ng Thế kỷ XIX, quí tộc Anh nói: những câu nói giả nhân giả nghĩa l ớ p bê n d ưới ” c ủa t hủ đ ô , đ ể t hấ y rõ quí t ộc đ ã t hà n h k í n h t uân t hủ n hữ n g đ i ề u k hu yê n ră n về ngà y n ghỉ n hư t hế nà o, đ ể t hấ y rõ nó đ ã c hă m l o n hư t hế nà o để đầ y t ớ và n gự a k hô ng phả i l ao đ ộn g quá mệ t t ron g n gà y đ ó - hã y t ha m k hả o l ời p há t 1* - “Hãy thuyết phục người ta vào” (câu nói trong Phúc âm) b i ể u c ủ a h u â n t ư ớ c G r ô - v ơ - n ơ . C u ộ c mí t - t i n h h ọ p v à o 3 g i ờ, bê n h ữ u n g ạ n 2* - “Luật về bia” X é c - pen-t i -nơ” (c o n sô n g c o n t ro n g Cô n g vi ê n Hâ y-đ ơ), “ t rên đ ư ờ ng đ i đ ế n Khu 3* - “Luật cấm buôn bán ngày chủ nhật”
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 422 C.MÁC 211 PHONG TRÀO CHỐNG GIÁO HỘI… 423 h iện ý định của mình. Sau đó Blai đã thét lên giữa những tiếng v ư ờ n Ke n- si n h-t ơ n. Xi n mời đ ế n d ự và ma ng t he o vợ c o n đ ể họ c ó t hể học h ỏi ở t ấ m gư ơn g mà c á c “ gi ai cấ p t h ượn g đ ẳn g ” n ê u ch o h ọ ! ồn ào phẫn nộ của quần chúng: C ần thấy rõ một điều là, cũng như khu L ông-săng đ ối với “ Cảnh sát của nữ hoàng tuyên bố rằng Công viên Hây-đơ là tài sản ri êng của nữ người Pa-ri, đối với những đại biểu của haute volée 1 * A nh, con hoàng và nữ hoàng không muốn cho nhân dân mượn đất của mình để họp mít -ti nh. Vì vậy đường trong Công viên Hây-đơ chạy dọc theo con sông co n chúng ta sẽ đến Chợ Ốc-xphớt”. Xéc-p en-ti-nơ là nơi mà sau bữa ăn trưa nhất là vào các chủ Đ ám đông vừa hô một cách châm biếm: “God save the nhật, họ trưng bày những chiếc xe ngựa và đồ trang sức lộng Queen!” 1* v ừa tản ra đi theo những con đường khác nhau để đến lẫ y của mình và phó ng ngựa với vô số đầy tớ theo hầu. Qua Chợ Ốc-xphớt. Nhưng lúc bấy giờ Phin-len , một ủy viên của Ban tấm biểu ngữ nêu ở trên kia có thể thấy rằng cuộc đấu tranh chấp hành phái Hiến chương196 , bổ nhào đến một gốc cây ở xa. chống b ọn tăng lữ cũng mang một tính chất như b ất cứ cu ộc Quần chúng đi theo ông, trong nháy mắt, đã vây xung quanh ông đấu tranh q uan trọng nào ở Anh, - tính chấ t một cuộc đ ấu thành một vòng tròn kín mít, đến nỗi cảnh sát phải bỏ ý định lao tranh giai cấ p c ủa người nghèo chố ng người giàu, của nhân đến chỗ ông. dân chống quí tộc, của các giai cấp “hạ đẳng” chống các giai “ Ngư ời t a á p bứ c c hú ng t a 6 n gà y t r o n g mộ t t uầ n” - ô n g nó i - “ c òn n g hị vi ệ n cấp “thượng đẳng”. mu ố n c ư ớ p c ủa c hú n g t a t í c hút t ự d o t ro n g n gà y t hứ bả y. T ậ p đ oà n t h ố n g t rị và Vào ba giờ chiều, khoảng 50 000 người đã tập hợp ở địa b ọn t ư bả n đ ồn g l õ a v ới b ọ n mụ c sư v ới n hữ ng c o n mắ t t r ợn t r ừ n g mu ố n c h uộ c điểm nói trên, ở phía hữu ngạn sông Xéc-p en-ti-nơ, trên bãi cỏ t ộ i c ủa c hú n g đ ã t à n sá t một c á c h vô l ư ơ n g t â m n h ữ n g n g ư ời co n c ủa n hâ n d â n, rộng của Công viên Hây-đ ơ. Dần dần số người tập hợp tăng lên đ ưa h ọ đ i hy si n h ở Cr ư m, n h ư n g c h u ộc t ội k hô ng p hả i bằ n g c á i gi á c ủa c hú n g mà l à bằ n g c á i gi á mà c hú n g t a p hả i gá n h c hị u” . ít ra đến 200 000 nhờ có những làn só ng người ở tả ngạn kéo C húng ta hãy để mặc nhóm người này để đến gần một nhóm sang. Có thể trông thấ y từng nhóm ít người bị xô đẩy từ chỗ khác, nơi đây tác giả nằm sóng soài trên mặt đất đang nói chuyện này sang chỗ khác. Một số đông cảnh sát có mặt rõ ràng là có ý với thính giả của mình trong tư thế nằm ngang ấy. Đột nhiên từ định tước đ oạt của những người tổ chức cuộc mít-tinh, điều mà bốn phía vang lên những tiếng kêu: “Ra đường cái, đến chỗ có các Ác-si-mét đòi phải có đ ể lật ngược thế giới - điểm tựa. Cuối xe ngựa!”. Lúc ấy mọi người bắt đầu bật ra tiếng cười chế nhạo có cùng một đám người đông hơn đứng vững ở một chỗ, và một tính chất lăng nhục đối với bọn đi trên xe ngựa và cưỡi ngựa. thành viên phái Hiến chương là ông B lai x uất hiện, với tư cách Cảnh sát, luôn được tăng viện từ thành phố, đuổi đám đông đang chủ tịch, ở trên một mô đất cao hơn, ở giữa đám người ấy. Nhưng dạo chơi ra khỏi đường cái. Thế là họ làm cho ở hai bên đường ông ta vừa bắt đầu phát biểu thì viên thanh tra cảnh sát Ban-xơ, cái, trên một khoảng cách chừng 15 phút đi bộ, từ Áp-xli-hau-dơ cầm đầu 40 tên cảnh sát, khua dùi cui tuyên bố với ông ta rằng đi qua Rốt-ten-rau dọc theo bờ sông Xéc-pen-ti-nơ cho đến tận công viên là tài sản riêng của n hà vua và không được tổ chức mít- tinh ở đây. Pourparlers2* n gắn bắt đầu, bấy giờ Blai định chứng vườn Ken-sinh-tơn, chật ních những hàng người. Công chúng chừng 2/3 là cô ng nhân và một phần ba là đại biểu của giai cấp minh rằng công viên là tài sản công cộng, nhưng để đáp lại Ban-xơ tư sản, tất cả đều mang theo vợ con. Lần này thì các diễn viên tuyên bố rằng hắn được lệnh bắt Blai nếu ông này cứ khăng khăng thực bất đắ c dĩ, cá c p hu n hâ n và t hâ n sĩ lị ch t hi ệp , n hữn g hạ ng hị 1* - tầng lớp trên 2* 1* - Cuộc thương lượng - “Thượng đế phù hộ nữ hoàng”
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 424 C.MÁC 212 PHONG TRÀO CHỐNG GIÁO HỘI… 425 s ĩ và thượng nghị sĩ trong những chiếc xe ngựa cao và đẹp có đám ra về phía kẻ địch. “He is a word - catcher, a parliamentary man! đầy tớ mặc đồng phục tiền hô hậu ủng, các ngài cao niên cưỡi He fights with his own weapons” (“Hắn là thằng khoác lác, một ngựa sôi nổi nhờ rượu vang không còn nghĩ đến chuyện phô nghị sĩ, hắn chiến đấu bằng vũ khí của hắn!”) - từ một phía bên trương giàu sang nữa. Họ phải chạy qua đám đông dày đặc. Cả một đường vang lên những lời như thế. “He is a Saint! He is psalm dòng thác những từ ngữ châm biếm, kích động, lăng nhục, mà singing!” (“Hắn là ông thánh, hắn đang hát thánh ca!”) - từ bên không một ngôn ngữ nào lại phong phú các từ ngữ ấy như ngôn ngữ kia đường vọng lại những câu đó. Bấy giờ theo đường điện báo Anh, lập tức từ hai phía phả vào họ. Vì buổi hòa nhạc này là do của thành phố người ta thông tri cho tất cả các đồn cảnh sát rằng ở ngẫu hứng, nên thiếu nhạc cụ. Do đó, những người tham gia hợp Công viên Hây-đơ nổ ra bạo động và hạ lệnh cho họ tiến ra chiến xướng phải lợi dụng mọi khả năng của bản thân và chỉ hạn chế ở trường. Một lát sau, các đội cảnh sát lần lượt nối tiếp nhau diễu hình thức thanh nhạc. Một dàn hợp xướng quỉ quái đã hình thành qua hai hàng rào người từ Áp-xli-hau-dơ đến Khu vườn Ken-sinh- bởi sự kết hợp những tiếng cười lớn, tiếng la ó, tiếng huýt sáo, tơn, mỗi lần đều được đón tiếp bằng câu dân ca: tiếng hét khản cổ, tiếng dậm chân, tiếng lầu bầu, tiếng gầm thét, “Where are gone the geese? tiếng kêu the thé, tiếng rên rỉ, tiếng hò hét, tiếng khóc lóc, tiếng Ask the p olice!” nghiến răng! Đấy là một thứ âm nhạc có thể làm cho con người mất (“Những con ngỗng đi đâu mất rồi? trí và thậm chí làm cho đá bị xúc động. Một sự hỗn hợp lạ lùng Xin hãy hỏi cảnh sát thôi!”) giữa tính hài hước chân chính ngàn xưa của người Anh và sự căm ám chỉ việc một tên cảnh sát đã ăn cắp ngỗng cách đây không phẫn sục sôi bị kìm hãm từ lâu: “Go to the church!” (“Hãy đến nhà lâu ở Cléc-ken-oen mà ai cũng biết. Vở kịch ấy kéo dài ba tiếng thờ!”) là tiếng hô duy nhất rõ ràng có thể phân biệt được. Một vị đồng hồ. Chỉ có những lá phổi của người Anh mới đạt được chiến phu nhân nào đó, để trấn an tinh thần đã thò từ trong xe ngựa ra công đó. Trong khi hành động, từ các nhóm người vang lên: “Đấ y cuốn prayer book (sách cầu nguyện) đóng rất đẹp. “Give it to read mới chỉ là bắt đầu!”, “Đấy mới chỉ là bước đầu!”, “Chúng ta thù to your horses!” (Hãy đưa cho các con ngựa của các người đọc cái ghét chúng!” v. v.. Trong khi trên mặt công nhân có thể thấy được đó!”) - hàng ngàn tiếng trả lời vang như sấm động. Mỗi lần ngựa vẻ tức giận thì trên mặt bọn tư sản hiện lên nụ cười thỏa mãn hoảng sợ rướn thẳng người lên, đá hậu, chạy lồng lên đe dọa sinh khoái trá mà chúng tôi chưa hề thấy. Khi sắp kết thúc, sự công mạng của thứ hàng hóa lịch sử, chở trên xe thì những tiếng cười phẫn của những người biểu tình tăng lên. Họ bắt đầu vung gậ y chế nhạo càng rộ lên to hơn, mạnh hơn và khắc nghiệt hơn. Các huân lên dọa các xe ngựa và tiếng ồn ào không ngớt hòa thành một tước và phu nhân cao quí trong đó có nữ bá tước Gran-vin, vợ của vị tiếng thét: “You rascals!” (“Các người là đồ vô lại!”). Trong ba bộ trưởng kiêm chủ tịch Hội đồng cơ mật, đã buộc phải xuống xe giờ ấy, các nam nữ thành viên đầy nghị lực của phái Hiến chương ngựa và sử dụng đến đôi chân của mình. Khi các vị trượng phu đáng len lỏi trong quần chúng phân phát truyền đơn trên đó có in bằng kính, mà y phục của họ, đặc biệt là những chiếc mũ rộng vành của họ chữ lớn: chứng tỏ rằng họ đặc biệt làm ra vẻ ngoan đạo, cưỡi ngựa đi qua, thì tất cả những tiếng thét căm phẫn, tuồng như theo lệnh chỉ huy, đã “ Ch ấ n c h ỉ n h p h on g t rà o Hi ế n c h ươ n g ! Đạ i h ội q uầ n c hú n g sẽ h ọ p và o t hứ b a biến thành tiếng cười rộ không sao kìm hãm được. Một trong t ới , n gà y 2 6 t há ng Sá u, t ạ i Vi ệ n n g hi ê n c ứ u vă n h ọ c và k h o a h ọc ở ph ố P hra i -a , những vị trượng phu ấy đã không chịu đựng nổi nữa. Giống như t rụ sở c ủa bá c sĩ d â n l uậ t . H ội n g hị đ ư ợc t r i ệ u t ậ p đ ể c ử đạ i bi ể u đi d ự h ội n g hị Mê-phi-xtơ-phê-le-xơ, hắn có một điệu bộ khác thường - thè lưỡi c hấ n c hỉ n h p h o n g t rà o Hi ế n c hư ơ n g ở t h ủ đ ô . Và o c ử a t ự do” .
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 426 C.MÁC 213 PHONG TRÀO CHỐNG GIÁO HỘI… 427 T uyệt đ ại đ a số báo chí Luân Đôn hôm na y chỉ đ ưa tin vắn tắt về sự kiện ở Công viên Hây-đơ. Không một tờ nào đăng xã luận về sự kiện đó, trừ tờ “Morning P ost” của Pan-mớc-xtơn. “ Cảnh tượng nhục nhã và nguy hiểm cực độ” - tờ báo ấy viết - “đã xảy ra ở Công viên Hây-dơ: công khai lăng nhục luật pháp và phép lịch sự, can thi ệp một cách phi pháp và C .MÁC bằng bạo lực vào lĩnh vực hoạt động tự do của quyền lập pháp. Phải ngăn ngừa nguy cơ tái di ễn cảnh tượng ấy vào chủ nhật tới”. N HỮNG TIN TỨC KHÁC NHAU Đ ồng thời tờ báo này cũng tuyên bố rằng thủ phạm duy nhất “chịu trách nhiệm” về vụ lộn xộn này là huân tước Grô-vơ-nơ “cuồng tín”, buộc tội ông ta đã gây ra “sự công phẫn chính đáng của nhân dân”. Như thể nghị viện đã không thông qua dự luật của huân tước Grô-vơ-nơ sau lần thảo luận thứ ba! Hay là có thể vị huân tước cao quí ấy cũng gây ảnh hưởng “bằng bạo lực đối L uân Đôn, n gày 26 tháng Sáu. Hôm qua, tại phiên họp của hạ với hoạt động tự do của quyền lập pháp” chăng? nghị viện, ông Ô -tu-ây đ ứng lên nêu câu hỏi: “ Huâ n t ư ớc Pa n- mớc - xt ơ n c ó đ ị n h t hi hà n h nhữ n g bi ệ n phá p nà o đ ó để t húc đ ẩy h uâ n t ư ớc Grô - v ơ- n ơ t h u hồi Su nd a y Tra d i n g bi l l 1 * h a y k hô n g ? ( C ó t i ế n g hô t á n t h à nh củ a mọi ng ười) . H uân tước Pan-mớc-xtơn trả lời: In theo bản đăng t rên báo Do C.Mác viết ngày 25 tháng Sáu 1855 “ Nế u ô n g bạ n c a o quí c ủ a t ô i ” (G rô - v ơ- n ơ )” n g he t hấ y t i ế ng hô t á n t hà nh Nguyên văn là tiếng Đức Đã đăng trên tờ "Neue Oder-Zeitung" c ủa mọi n gư ời ở đ â y t hì t ôi n ghĩ rằ ng ô n g bạ n sẽ c oi t r ọ n g c hú n g” ( C ó t i ế n g hô số 295, ngày 28 tháng Sáu 1855 t á n t h à nh) . R õ ràng là cuộc biểu tình của quần chúng ở Công viên Hây-đơ đã làm cho hạ nghị viện hoảng sợ. Nó bác bỏ dự luật và làm ra bonne mine à mauvais jeu2* . Tờ “Times” gọi cảnh tượng chủ nhật ở Công viên Hây-đơ là “hành động vĩ đại của sự trả thù chính đáng”, gọi dự luật ấy là sản phẩm của “ngành lập pháp giai cấp”, là “biện pháp giả nhân giả nghĩa có tổ chức” và chế nhạo “thần học nghị viện”. V ề hành động tàn ác ở Gan-ghê , bộ trưởng hải quân, ngài Sác- lơ Vút, đưa tin rằng ông ta đã nhận được những báo cáo mới của đô đốc Đơn-đa-xơ. Qua báo cáo ấy có thể kết luận rằng 5 thủy thủ và vị thu yền trưởng Phần Lan bị hỏa lực của Nga giết chết, 4 1* - Luật cấm buôn bán vào chủ nhật 2* - bộ mặt vui trong khi chơi tồi
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 428 C.MÁC 214 NHỮNG TIN TỨC KHÁC NHAU 429 n g ữ thông b áo về cuộc mít-tinh có dò ng chữ ghi nguyên văn t hủy thủ và 2 người Phần Lan bị thương rồi bị bắt, 3 sĩ quan, 4 như sau: thủy thủ và 2 người Phần Lan không bị thương đã bị bắt. Đô đốc Đơn-đa-xơ đã gửi thư cho viên thống đốc ở Hen-xinh-phoóc trình “ Chỉ được vào cửa theo vé phát cho t hành viên của hội. Người đóng 50 pao xtéc-linh bày sự việc và đưa ra lời phản kháng kiên quyết nhất đối với hành trở lên là t hành viên của t ổng ủy ban, người đóng 10 ghi-nê và một ghi -nê là thành viên của Hội ”. động tàn bạo bắn vào chiếc thuyền cắm cờ trắng. Đơn-đa-xơ đã nhận được thư trả lời, trong đó viên thống đốc đã xin lỗi và đã N hư thế là quyền lợi của hội viên trong nội bộ Hội đ ược b iện bạch , trên chừng mực nào đó, cho sự việc xảy ra. Ông ta giải tính theo thang trượt của đồng ghi-nê. Người ta đã tuyên b ố thích rằng theo lời của các sĩ quan và binh sĩ thì họ k hông trông không khách khí gì sự thống trị lộ liễu, khô ng hề che đ ậy của thấy cờ trắng. Họ đã từng hết sức công phẫn vì trong nhiều t rường đồng ghi-nê. Các nhà cải cách ở khu Xi-ti đ ã tiết lộ bí mật của hợp khác c ác tàu đã treo cờ Nga; ngoài ra, báo chí đưa tin rằng ở họ. Thế mới là những nhà cổ động! Thêm vào đó, số phận gần m ột nơi nào đó , tàu Anh đã lợi dụng cờ trắng để đo chiều sâu của đâ y cũng không may mắn lắm đ ối với họ. Ở nghị viện, Đram- biển. Như thế là tất cả sự biện bạch đều qui vào bệnh cận thị của mô n-đ ơ đã công khai chê trách họ là “phi đạo đức một cách có binh sĩ và sĩ quan Nga. Dù sao, nếu binh sĩ Nga đã đọc báo và các hệ thống” và “tham ô”. Còn những minh họa về sự thuần khiết báo cáo đăng trên báo chí đã gây ra “sự công phẫn mãnh liệt” ở họ của giai cấp họ thì đ ã nối tiếp nhau xuất hiện như là theo một thì đó đã là dấu hiệu của sự văn minh rồi. mệnh lệnh! Thoạt đầu “L ancet” (tạp chí y h ọc) đ ưa ra b ằn g H ội cải cách hành chính đ ã cho biết ngày mai ở Đru-ri - Lên chứng rằng việc làm giả và sự hư hỏng của các loại hàng hó a sẽ có cuộc mít-tinh mới. Cũng như trước đây muốn dự mít-tinh và thực phẩm tuyệt nhiên khô ng phải là tội lỗi riêng của các phải có vé vào cửa, còn diễn giả đã được chỉ định trước. Pông-xơ tiểu thương, mà các công t y bán b uô n cũ ng thường làm công Pi-la-tơ đã từng hỏi: chân lý là gì? Còn Pan-mớc-xtơn thì hỏi: việc ấ y. Sau đó người ta biết rằng các cô ng ty “đ áng kính” ở Xi-ti đã phát hành do ck warrants 1 * g iả. Cuối cùng là vụ vỡ nợ c ông lao l à gì? Những người ủng hộ cải cách hành chính trả lời: lớn fraudulente 2* c ủa ngân hàng tư nhân của Xtơ-ra-en, ngài công lao của một người, - đó là khoản thu nhập hằng năm của anh ta 1* . Do vậy, các nhà cải cách của chúng ta tiến hành cải tổ trong Giôn Pô n và Bâ y-txơ kèm theo vụ đánh cắp thẳng cánh các nội bộ tổ chức họ. Trước kia, các thành viên của tổng ủy ban - chứng khoán có giá gửi ở đấy. Trường hợp sau cùng nà y cũng trên thực tế họ tự bầu mình - trên hình thức phải được bầu ra bằng đã dạ y cả giới quí tộc q uí trọng tài “quản lý” của các ngài ở cuộc bỏ phiếu của toàn thể thành viên của Hội. Còn hiện nay bất Xi-ti vì ngân hàng “q uản lý” trước hết là các đồng ghi-nê của cứ ai quyên góp hằng năm cho Hội 50 pao xtéc-linh trở lên sẽ tự quí tộc. Pan-mớc-xtơn bị thiệt hại, hầu tước Clan-ri-các-đơ bị thiệt hại, cò n đ ô đốc Nây-pia thì hầu như mất toàn b ộ tài sản động trở thành ủy viên của tổng ủy ban. Trước kia điều kiện bổ của mình. G iáo hội c ũng mất đi một phần không nhỏ phúc lợi sung góp 10 ghi-nê và 1 ghi-nê được xem là đủ để giữ cho “phong trần tục của mình, vì các ông Xtơ-ra-en, Pôn và Bâ y-txơ đặ c trào” không bị sự xâm nhập của các phần tử bình dân. Hiện nay, biệt nổi tiếng về đức tính nghiêm nghị của mình, đã từng chủ những ngài nộp 10 ghi-nê đã bị xem là không thật sự “đáng kính”, còn những người nộp 1ghi-nê thì hoàn toàn bị coi là “mob”2*. Biểu trì các cuộ c hội nghị ở cung Éc-xe-tơ dành để “khu yến dụ những người theo đa thần giáo”, đã có mặt trong số những người 1* - chơi chữ: “Verdienet” nghĩa là “công lao”, mà cũng có nghĩa là “thu nhập”, 1* “lợi nhuận” - giấy chứng nhận kho hàng do bến cảng cấp phát 2* 2* - dân đen - có mưu tính trước
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 430 C.MÁC 215 NHỮNG TIN TỨC KHÁC NHAU 431 q uyên góp chủ yếu cho hội “truyền b á kinh thánh” và đã tham ở hạ nghị viện, cũng như sau khi biết rằng cách đây không lâu Rốt-sin đã cho công quĩ vay 16 triệu p.xt., thì Đơn-côm-bơ tuyên gia ban trị sự của “Hội liên hiệp cải tạo tội p hạm”. Tín bố rằng tối mai ông ta sẽ đưa ra đề án về mục đích của cuộc bầu ngưỡng của họ đã tạo ra uy tín cho họ. Ngân hàng của họ trở cử mới ở Xi-ti. Còn hơn thế nữa. Tiếp theo sau Đơn-côm-bơ, đến thành ngân hàng ưa chuộng của các ngài hành đạo và các đoàn lượt Ma-lin-xơ phát biểu ý kiến và đưa ra đề án tương tự đối với thể tư nhân. Nhưng tài “q uản lý” của chủ ngân hàng không L in-xi l à kẻ mà trong khi tranh luận về cải cách đã bị ngài Sác-lơ thương xót gì hết: cả tiền của vợ góa con côi lẫn những khoản Vút công khai buộc tội là đã ký với chính phủ các hợp đồng về tiền tiết kiệm nhỏ mọn của các thủy thủ. Tại sao không đ ể cho cung cấp tàu thủy, vậy mà đã và vẫn đang còn là nghị sĩ. Toàn bộ họ nắm “tiền trong ngân khố” mà hiện nay họ đang chìa ta y ra sự cố ấy đang được chú ý không những vì nó làm mất danh giá đ ể với tới đó ? của những nhân vật như bọn đầu sỏ ở Xi-ti và bọn đầu sỏ trong số “ Tro n g c hú n g t a hi ệ n na y đ a ng x uấ t hi ệ n n h ữ n g t ri ệ u c hứ n g” - t ờ “ Da i l y các nhà cải cách ở Xi-ti. Nó còn đáng được chú ý vì nó nhắc nhở N e ws” , c ơ q ua n n gô n l uậ n pa r e xc e l l e n c e 1 * c ủ a c á c n hà c ả i c á c h ở Xi -t i , bu ồ n bã công chúng rằng Pít, Péc-xi-van và Li-vớc-pun coi thường pháp t hốt l ê n - “ nói l ê n rằ n g k hô n g c ầ n mấ t n hi ề u t hời gi a n c ũ n g c ó t h ể n ê u r a đư ợc lệnh năm 1782 đã tìm chỗ dựa của mình ở trong và ngoài nghị n hữ n g hà n h đ ộ n g h ết sứ c vô đ ạ o đ ức t r o ng cá c gi ai c ấ p c ô ng ng hi ệ p” . viện chính là bọn kinh doanh nổi đình đám nhất ở Xi-ti, bọn ký hợp đồng cho vay và các hợp đồng cung cấp cho chính phủ. Bọn V ụ vỡ nợ của ngài Xtơ-ra-en và công ty dĩ nhiên gây ra “run” 2 * của công chúng ở nơi thu phát tiền của các ngân hàng tư quí tộc tài chính này - hồi đó là bọn người còn dễ mua chuộc hơn dưới thời Lu-i Phi-líp - là linh hồn của cuộc chiến tranh chống nhân ở Xi-ti là các ngân hàng mà trước khi xảy ra vụ việc này đã Gia-cô-banh. Hái quả táo vàng của E-xpê-ri-đơ, bọn trùm tài được coi là vô cùng đáng kính trọng hơn so với ngân hàng cổ chính đồng thời còn thuyết phục quốc dân, trong các cuộc mít-tinh phần. Các chủ ngân hàng tư nhân lớn đã thấy rằng họ buộc phải khét tiếng ở Xi-ti, rằng giới quý tộc ấy “công khai khuyến khích” việc định kỳ kiểm tra lẫn nhau những chứng khoán có giá gửi ở ngân hàng của họ và cũng cần phải “ phải đem hy sinh ti ền và máu để cứu vớt sự bình yên thánh ban của tôn giáo thần thông qua tờ “Times” mời khách hàng của mình đích thân kiểm tra thánh của chúng ta khỏi tay bọn Pháp đang làm ô uế bàn thờ, và cũng cứu vớt bản thân những vật quí mà họ gửi ở ngân hàng. Còn có một tình huống nữa mình khỏi sự t uyệt vọng bi thảm của chủ nghĩa vô thần”. xảy ra hoàn toàn không đúng lúc đối với các Ngài thuộc phái cải V ậy là, đúng vào lúc không thích hợp nhất người ta nhắc cách ở Xi-ti: mọi người đều biết, một trong những ông vua ở Xi-ti, nhở quốc dân rằng khu Xi-ti, hiện đang đ ứng lên chống lại tập R ốt-sin , với tư cách người được họ lựa chọn đang đứng ở ngưỡng đoàn thống trị, lại chính là vườn ươm trong đó tập đoàn thống cửa hạ nghị viện; nhưng ông ta không được phép vào trong chốn trị ấy sinh trưởng và nở rộ như bô ng hoa lộng lẫy. thiêng liêng ấy vì không chịu đọc “lời thề của tín đồ Cơ Đốc chân chính”197 , còn đồng sự của ông ta, huân tước G iôn R ớt-xen t hì không muốn “thực thi” đạo luật về người Do Thái. Vì thế, hôm qua Đ ơn-côm-bơ đ ã phát biểu. Sau khi biết rằng theo pháp lệnh In theo bản đăng trên báo của nghị viện năm 1782 thì mỗi nghị sĩ, s au k hi trúng cử, nếu ký Do C.Mác viết ngày 26 tháng Sáu 1855 Nguyên văn là ti ếng Đức Đã đ ăn g trê n tờ "Neu e Od e r-Zei tu ng " kết hiệp đồng cung cấp gì đó với chính phủ thì sẽ bị tước gh ế In bằng tiếng Nga lần đầu số 297, ngày 29 tháng Sáu 1855 1* - chủ yếu 2* - sự đột nhập
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2