intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Công tác kỹ sư - Chương 5: Giải quyết vấn đề

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:28

Thêm vào BST
Báo xấu
5
lượt xem 2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Công tác kỹ sư" Chương 5: Giải quyết vấn đề, được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Vấn đề là gì; Geoge Polya và giải toán; Mô hình suy nghĩ sáng tạo (Productive thinking model); Hai công cụ cho giải quyết vấn đề;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Công tác kỹ sư - Chương 5: Giải quyết vấn đề

  1. CH5. GIAÛI QUYEÁT VAÁN ÑEÀ (PROBLEM SOLVING) 1. Vaán ñeà laø gì? 2. Geoge Polya vaø giaûi toaùn 3. Moâ hình suy nghó saùng taïo (Productive thinking model) 4. Hai coâng cuï cho giaûi quyeát vaán ñeà
  2. V.1. Vaán ñeà laø gì? 1. Ñònh nghóa vaán ñeà 2. Hai thaønh phaàn cuûa VAÁN ÑEÀ 3. Phaân loaïi 4. Nhaän ra vaán ñeà vaø chuû sôû höõu cuûa vaán ñeà
  3. V.1. Vaán ñeà laø gì? 1. Ñònh nghóa vaán ñeà: - Töø goác (Problem = baøi toaùn) vieäc phaûi giaûi (quyeát) - Nghóa roäng: khoaûng caùch mong muoán – thöïc teá  ta luoân gaëp vaán ñeà – caàn giaûi quyeát vaán ñeà 2. Hai thaønh phaàn cuûa VAÁN ÑEÀ: 1. Moät thöïc theå hay moät vieäc: caùi gì, khi naøo, ôû ñaâu, ai, . coù tính khaùch quan 2. Moät giaù trò: söï khoù khaên, mong muoán, caûn trôû, hoaøi nghi... gaén lieàn vôùi ngöôøi caûm nhaän (phaûi giaûi quyeát): chuû quan Vaán ñeà vaø cô hoäi: Vaán ñeà vaø cô hoäi coù nhieàu tính chaát gioáng nhau Söï khaùc bieät laø vaán ñeà coù tính tieâu cöïc coøn cô hoäi luoân coù tính tích cöïc => GIAÛI QUYEÁT VAÀN ÑEÀ vaø TÌM KIEÁM hay KHAI THAÙC CÔ HOÄI coù cuøng phöông phaùp
  4. V.1. Vaán ñeà laø gì? 3. Phaân loaïi: a. theo lónh vöïc: – Caùc vaán ñeà (baøi toaùn) toaùn hoïc: Coù tính logic raát cao, yù nghóa toång quaùt. giaû thieát  CHÖÙNG MINH (suy luaän logic)  Keát luaän CHÖÙNG MINH döïa vaø caùc tieàn ñeà + qui luaät logic. – Caùc vaàn ñeà (khoa hoïc) xaõ hoäi: - Lieân quan ñeán töông taùc con ngöôøi vôùi nhau trong xaõ hoäi. Caùc baøi toaùn naøy phuï thuoäc: thôøi gian, khoâng gian, con ngöôøi tham gia, tính hôïp leä - Döïa vaøo caùc qui luaät ñöôïc ña soá coâng nhaän (luaät phaùp, ñaïo ñöùc, toân giaùo) ñeå ñöa ra lôøi giaûi coù lyù. - nhöõng tröôøng hôïp ngoaïi leä caàn xeùt söï hôïp tình.
  5. V.1. Vaán ñeà laø gì? 3. Phaân loaïi: a. theo lónh vöïc: (tieáp) – Vaán ñeà kinh teá - kyõ thuaät (engineering problems): Lieân quan ñeán söï taùc ñoäng cuûa con ngöôøi vaøo töï nhieân nhaèm phuïc vuï ñôøi soáng: a. Chuaån ñoaùn vaø giaûi quyeát vaán ñeà trong hoaït ñoäng cuûa heä thoáng b. Caûi tieán moät heä thoáng hieän haønh (taùi thieát keá) c. Thieát keá vaø phaùt trieån moät heä thoáng môùi d. Phaùt trieån moät lónh vöïc öùng duïng môùi Baøi toaùn khoa hoïc nhaèm nghieân cöùu töï nhieân Hai muïc tieâu giaûi quyeát vaán ñeà kinh teá-kyõ thuaät: - Vaán ñeà kieåm soaùt: (a) & (b) - Vaán ñeà thieát keá : (c) & (d)
  6. V.1. Vaán ñeà laø gì? 3. Phaân loaïi: (tieáp) b. theo hình thaùi: - Caùc vaán ñeà sai leäch: vieäc gì xaûy ra khoâng theo döï ñònh, yeâu caàu ñieàu chænh, thay ñoåi cho ñuùng. - Caùc vaán ñeà tieàm taøng: coù theå xaûy ra trong töông lai, khoâng bieát tröôùc nhöng thöïc ra coù theå döï ñoaùn vaø phoøng ngöøa. - Caùc vaán ñeà hoaøn thieän: mong muoán coù keát quaû toát hôn. Baøi toaùn laø caûi tieán, hoaøn thieän coâng vieäc.
  7. V.1. Vaán ñeà laø gì? 4. Nhaän ra vaán ñeà vaø chuû sôû höõu cuûa vaán ñeà: a. Caàn nhaän ra vaán ñeà tieàm taøng vaø ñaùnh giaù thöïc chaát vaán ñeà: “nöôùc ñeán chaân môùi nhaûy hay nhìn ñaâu cuõng thaáy vaán ñeà” - Caùc vaán ñeà tieàm taøng coù chi phí xöû lyù ngaên ngöøa thaáp. - Caàn phaûi ñaùnh giaù ñaây coù thöïc söï laø vaán ñeà hay khoâng - khi giaûi quyeát vaàn ñeà cuõng caàn phaûi quyeát ñònh coù thöïc hieän hay khoâng. b. Caàn nhaän ra chuû sôû höõu cuûa vaán ñeà: xaùc ñònh chuû sôû höõu vaø quyeát ñònh ngöôøi giaûi quyeát vaán ñeà laø coù yù nghóa raát lôùn Caùc caâu hoûi: Vaán ñeà: - Coù khaû naêng töï bieán maát? - khoâng quan troïng? - seõ toát hôn neáu ñöôïc giaûi quyeát bôûi ngöôøi khaùc?
  8. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: Polya laø ngöôøi ñaàu tieân ñaët ra “Problem solving” trong quyeån saùch nhoû “How to solve it” (1945) laøm cô sôû cho caùc phöông phaùp sau naøy 1. Boán nguyeân taéc cho giaûi toaùn a. Hieãu vaán ñeà (understanding the problem) b. Laäp keá hoaïch (make a plan) c. Thöïc hieän (carry out the plan) d. Xem xeùt – caûi tieán (look back, how could it better) 2. Heuristics Cuõng trong quyeån saùch naøy, oâng cuõng ñöa ra khaùi nieäm veà caùc phöông phaùp heuristics George Polya: cho “Problem solving” nhaø toaùn hoïc Hungary
  9. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: 1. Boán nguyeân taéc cho giaûi toaùn: a. Hieãu vaán ñeà (understanding the problem – identify the goal) thöôøng ta hay cho raèng mình naém vöõng ñaàu ñeà, caùc caâu hoûi kieåm tra: • - What are you asked to find or show? • - Can you restate (phaùt bieåu laïi) the problem in your own words? • - Can you think of a picture or a diagram that might help you understand the problem? • - Is there enough information to enable you to find a solution? • - Do you understand all the words used in stating the problem? • - Do you need to ask a question to get the answer? _______________________________________________________________ state (– restate): phaùt bieåu, coâng boá (phaùt bieåu laïi)
  10. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: 1. Boán nguyeân taéc cho giaûi toaùn: (tieáp) b. Laäp keá hoaïch thöïc hieän (Devise a Plan): tìm con ñöôøng keát noái giaû thieát – keát luaän baèng caùc phöông phaùp: - Guess and check: ñoaùn vaø kieåm tra - Make an orderly list: lieät keâ theo thöù töï caùc khaû naêng - Eliminate possibilities: Loaïi boû caùc tröôøng hôïp khoâng thích hôïp - Use symmetry: Duøng tính ñoái xöùng - Consider special cases: Xem xeùt caùc tröôøng hôïp rieâng (ñaëc bieät) - Use direct reasoning: Lyù luaän tröïc tieáp (töø giaû thieát  keát luaän) - Solve an equation: Ñaët vaø giaûi phöông trình
  11. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: 1. Boán nguyeân taéc cho giaûi toaùn: b. Laäp keá hoaïch thöïc hieän (Devise a Plan): (tieáp) cuõng coù theå duøng caùc coâng cuï: - Look for a pattern: Tìm caùc kieåu maãu (baøi toaùn töông töï) - Draw a picture: Veõ hình (sô ñoà) ra - Solve a simpler problem: Giaûi baøi toaùn töông töï nhöng ñôn giaûn hôn - Use a model: Duøng moâ hình (baøi toaùn maãu) - Work backward: Laøm vieäc ngöôïc (töø ngoû ra tìm ngöôïc caùc ñieàu kieän) - Use a formula: Duøng caùc coâng thöùc (lieân quan) - Be creative, use your head/noggin: Haõy suy nghó, saùng taïo _______________________________________________________________ noggin: töø loùng cho head
  12. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: 1. Boán nguyeân taéc cho giaûi toaùn: (tieáp) c. Thöïc hieän theo keá hoaïch (Carry out the Plan): thöïc hieän caùc coâng vieäc theo trình töï ñaõ tìm ñöôïc, kieåm tra laïi tính ñuùng ñaén sau moãi böôùc
  13. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: 1. Boán nguyeân taéc cho giaûi toaùn: (tieáp) d. Kieåm tra (look back): Pheâ phaùn lôøi giaûi ñeå tìm loãi, caûi tieán, toång quaùt hoùa keát quaû, caùc caâu hoûi: - Coøn phöông phaùp naøo khaùc? - Thöû laïi phöông phaùp treân baøi toaùn töông töï nhöng ñôn giaûn hôn - Kieåm tra ñôn vò (thöù nguyeân), soá soá coù nghóa neáu keát quaû tính baèng soá - Xu höôùng (trends): neáu thay ñoåi moät yeáu toá, keát quaû coù thay ñoåi theo höôùng hôïp lyù? kieåm tra caùc tröôøng hôïp giôùi haïn (bieân), caùc tröôøng hôïp ñaëc bieät (ñaõ coù ñaùp aùn) - Kieåm tra tính ñoái xöùng (neáu coù) - neáu coù theå, laøm thöïc nghieäm ñeå kieåm tra 1 phaàn cuõng toát
  14. V.2 George Polya vaø giaûi toaùn: 2. Heuristics: duøng ñeå chæ caùc phöông phaùp döïa vaøo kinh nghieäm hay tröïc giaùc, khoâng ñöôïc chöùng minh ñaày ñuû ñeå tìm lôøi giaûi, khaùm phaù hay hoïc taäp. •- Ñaët ra caùc muïc tieâu thaønh phaàn (Establish sub-goals) • - Xem xeùt caùc vaán ñeà töông töï (Try to recognize something familiar) • - Nhaän daïng nhöõng neùt (patterns) ñaõ bieát (Try to recognize patterns) • - Söû duïng tính töông ñoàng (Use an analogy) • - Theâm moät soá tính chaát ñeå ñöa veø baøi toaùn quen (Introduce something extra) • - Chia thaønh nhieàu tröôøng hôïp (Take cases) • - Suy luaän töø keát quaû ngöôïc veà caùc ñieàu kieän (Work backwards) • - Lyù luaän giaùn tieáp (Indirect reasoning) ví duï nhö phöông phaùp phaûn chöùng
  15. V.3 Moâ hình suy nghó saùng taïo Moâ hình suy nghó saùng taïo (Productive thinking model) laø phöông phaùp cuûa GS TIM HURSON (Canada) ñeå tìm ra nhieàu lôøi giaûi, cô hoäi coù tính saùng taïo, môùi meû. Goàm 6 böôùc: Böôùc 1: Caùi gì ñang xaûy ra "What's Going On? Böôùc 2: Theá naøo laø thaønh coâng "What's Success?" Böôùc 3: Caùc caâu hoûi "What's the Question?" Böôùc 4: Taïo caâu traû lôøi "Generate Answers" Böôùc 5: Reøn lôøi giaûi "Forge the Solution" Böôùc 6: Saép xeáp caùc taøi nguyeân "Align Resources"
  16. V.3 Moâ hình suy nghó saùng taïo Böôùc 1: Caùi gì ñang xaûy ra "What's Going On? Nhaän daïng laïi baøi toaùn ñeå hieåu roõ hôn baèng caùch xem xeùt laïi caùc noäi dung, goàm 5 böôùc nhoû - Vaán ñeà ôû ñaâu: "What's the Itch?" lieät keâ laïi toaøn boä caùc vaán ñeà hay cô hoäi, choïn ra caùc noäi dung chính - Noù coù aûnh höôûng gì “What's the Impact?“ Ñaøo saâu vaøo caùc noäi dung ñeå xem vaán ñeà seõ gaây ra haäu quaû gì - Thoâng tin gì “What's the Information?“ Moâ taû chi tieát vaán ñeà. - Ai coù lieân quan "Who's Involved?" - Taàm nhìn "What's the Vision?“ xaùc ñònh taàm aûnh höôûng khi ñaët ra ñieàu kieän ngöôïc laïi: neáu khoâng coù vaàn ñeà thì theá naøo
  17. V.3 Moâ hình suy nghó saùng taïo Böôùc 2: Theá naøo laø thaønh coâng "What's Success?“ Xaây döïng hình aûnh ngoû ra mong muoán cuûa vaán ñeà qua 5 caâu hoûi - Thöïc hieän (Do): Lôøi giaûi seõ laøm ñöôïc gì - Giôùi haïn (Restrictions): Lôøi giaûi seõ khoâng laøm laøm ñöôïc gì - Ñaàu tö (Investment): Ta coù theå hay seõ phaûi boû (ñaàu tö) gì vaøo vaán ñeà - Giaù trò (Values): Keát quaû seõ coù nhöõng giaù trò gì - Ñaàu ra caàn thieát (Essential outcomes): Ngoû ra caàn ñaït nhöõng gì
  18. V.3 Moâ hình suy nghó saùng taïo Böôùc 3: Caùc caâu hoûi "What's the Question?“ Bieán caùc thaùch thöùc trong böôùc 1, 2 thaønh caùc caâu hoûi Böôùc 4: Taïo caâu traû lôøi "Generate Answers“ Söû duïng caùc coâng cuï saùng taïo traû lôøi caùc caâu hoûi trong böôùc 3 Böôùc 5: Reøn lôøi giaûi "Forge the Solution” Laøm cho caùc lôøi giaûi vöõng chaéc (robust) hôn baèng caùch kieåm tra caùc tính chaát: - Tích cöïc (Positives): Nhöõng ñieåm naøo toát? - Phaûn bieän – khaùch quan (Objections) Nhöõng ñieåm naøo xaáu? - Môû roäng (What else?) Lôøi giaûi gôïi ñeán nhöõng gì môùi? - Taêng cöôøng (Enhancements) Coù caùch naøo laøm caùi khaù thaønh toát hôn? - Cöùu chöõa (Remedies) Coù caùch naøo söûa chöõa caùi dôõ khaù hôn
  19. V.3 Moâ hình suy nghó saùng taïo Böôùc 6: Saép xeáp caùc taøi nguyeân "Align Resources“ Chuyeãn lôøi giaûi thaønh keá hoaïch (plan) haønh ñoäng, trong ñoù caàn coù: - Vieäc phaûi laøm (to do lists) - Chæ tieâu thôøi gian vaø coâng vieäc (timelines and milestones) - danh saùch nhaân söï caàn (lists of people who need to get involved) - danh saùch caùc vieäc coøn phaûi xöû lyù tieáp tuïc (lists of issues that need further work)
  20. V.4 Hai coâng cuï cho giaûi quyeát vaán ñeà 1. Baûn ñoà tö duy (Mindmap) ÑN laø coâng cuï giuùp ta ghi cheùp yù töôûng, sau trôû neân coâng cuï hình dung toaøn dieän 1 vaán ñeà, söû duïng trong nghieân cöùu, toå chöùc, giaûi quyeát vaán ñeà. 2. Naõo coâng (Brainstorming) Laø moät phöông phaùp nghieân cöùu cuûa nhoùm, giuùp taäp theå tìm ra nhieàu yù töôûng môùi töø ñoù giaûi quyeát vaán ñeà.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2