26/06/2015<br />
<br />
Chương 2:<br />
TỔ CHỨC HỆ THỐNG<br />
KIỂM SOÁT NỘI BỘ &<br />
KIỂM SOÁT HTTTKT<br />
<br />
Mục tiêu<br />
<br />
1<br />
<br />
Hiểu biết khái niệm KSNB<br />
<br />
2<br />
<br />
3<br />
<br />
Nắm bắt cấu trúc hệ thống KSNB<br />
<br />
Tìm hiểu các thủ tục kiểm soát hệ thống<br />
kế toán trong môi trường xử lý bằng máy<br />
2<br />
<br />
Nội dung<br />
1. Tổng quan kiểm soát nội bộ<br />
• Khái niệm KSNB<br />
• Cấu trúc hệ thống KSNB<br />
• Kiểm soát nội bộ trong doanh nghiệp<br />
vừa và nhỏ<br />
• Tiếp cận KSNB duới các giác độ khác<br />
nhau<br />
2. Các kiểm soát trong môi trường<br />
tin học hóa<br />
3<br />
<br />
1<br />
<br />
26/06/2015<br />
<br />
1.1 Khái niệm hệ thống KSNB<br />
Kiểm soát nội bộ là một quá trình do ban giám<br />
đốc, nhà quản lý và các nhân viên của đơn vị chi<br />
phối, được thiết lập để cung cấp một sự đảm<br />
bảo hợp lý nhằm thực hiện ba mục tiêu:<br />
Báo cáo tài chính đáng tin cậy<br />
Các luật lệ và qui định được tuân thủ<br />
Mọi hoạt động trong đơn vị đều hữu hiệu và hiệu quả.<br />
<br />
4<br />
<br />
1.2 Cấu trúc hệ thống KSNB<br />
Đánh<br />
giá rủi<br />
ro<br />
<br />
Giám<br />
sát<br />
<br />
Môi<br />
trường<br />
kiểm<br />
soát<br />
<br />
Hoạt<br />
động<br />
kiểm<br />
soát<br />
<br />
Thông<br />
tin<br />
truyền<br />
thông<br />
5<br />
<br />
1.2.1. Môi trường kiểm soát<br />
Các nhân tố phản ánh sắc thái chung của đơn vị:<br />
Nhận thức, quan điểm và thái độ của người quản lý<br />
liên quan đến vấn đề kiểm soát<br />
Trình độ, nhận thức của nhân viên về KSNB<br />
Triết lý quản lý và phong cách hoạt động<br />
Cơ cấu tổ chức<br />
Phương pháp ủy quyền<br />
Khả năng đội ngũ nhân viên<br />
Chính sách nguồn nhân lực<br />
Sự trung thực và các giá trị đạo đức<br />
Hội đồng quản trị và Ban kiểm soát<br />
6<br />
<br />
2<br />
<br />
26/06/2015<br />
<br />
1.2.2. Đánh giá rủi ro<br />
Xác định mục tiêu<br />
Rủi ro là những<br />
vấn đề làm mục<br />
tiêu không đạt<br />
được.<br />
<br />
Nhận diện rủi ro<br />
<br />
Đánh giá mức độ rủi ro<br />
Đánh giá rủi ro là<br />
việc nhận dạng và<br />
phân tích rủi ro đe<br />
dọa các mục tiêu<br />
của mình<br />
<br />
Mức độ<br />
rủi ro<br />
<br />
=<br />
<br />
Mức<br />
X<br />
Thiệt hại<br />
<br />
Xác suất<br />
rủi ro<br />
<br />
Đưa ra các hoạt động quản lý<br />
7<br />
<br />
Nhận dạng rủi ro<br />
Xác định mục tiêu<br />
Thiết lập cơ chế nhận diện rủi ro<br />
Đánh giá rủi ro<br />
Thiệt hại<br />
Xác suất xảy ra<br />
Các biện pháp đối phó với rủi ro<br />
Tránh né rủi ro<br />
Chuyển giao rủi ro<br />
Giảm rủi ro<br />
Chấp nhận rủi ro<br />
8<br />
<br />
1.2.3. Hoạt động kiểm soát<br />
Là những chính sách, thủ tục nhằm đảm<br />
bảo kiểm soát được các rủi ro<br />
<br />
HĐKS<br />
<br />
Phân chia<br />
trách<br />
nhiệm<br />
<br />
Kiểm<br />
soát<br />
thông tin<br />
<br />
Bảo vệ<br />
tài sản<br />
<br />
Phân tích<br />
rà soát<br />
<br />
9<br />
<br />
3<br />
<br />
26/06/2015<br />
<br />
a. Phân chia trách nhiệm<br />
• Không để một cá nhân nắm tất cả các<br />
chức năng của một nghiệp vụ: xét duyệt,<br />
thực hiện, bảo quản tài sản và ghi chép,<br />
giữ sổ sách kế toán<br />
• Không cho phép kiêm nhiệm giữa một số<br />
bước công việc<br />
<br />
10<br />
<br />
VD về kiêm nhiệm rủi ro<br />
Coâng vieäc kieâm nhieäm<br />
<br />
Ruûi ro<br />
<br />
Thu tieàn vaø theo doõi soå<br />
saùch keá toaùn veà nôï<br />
phaûi thu<br />
<br />
Coù theå laáy tieàn sau ñoù che<br />
daáu baèng caùch ghi xoùa soå<br />
khoaûn nôï phaûi thu, hoaëc buø<br />
ñaép baèng khoaûn thu cuûa<br />
khaùch haøng khaùc<br />
<br />
Mua nguyeân vaät lieäu vaø<br />
söû duïng cho saûn xuaát<br />
<br />
Khoâng mua haøng nhöng<br />
vaãn thanh toaùn tieàn<br />
haøng<br />
<br />
11<br />
<br />
b. Kiểm soát thông tin<br />
<br />
Kiểm tra<br />
độc lập<br />
<br />
Kiểm tra<br />
quá trình<br />
xử lý<br />
<br />
Ủy quyền<br />
xét duyệt<br />
<br />
12<br />
<br />
4<br />
<br />
26/06/2015<br />
<br />
b.1.Kiểm tra độc lập<br />
Hoạt động kiểm tra được thực hiện bởi người khác<br />
không thực hiện nghiệp vụ để nâng cao tính khách<br />
quan.<br />
Kiểm tra trước khi nghiệp vụ diễn ra.<br />
Kiểm tra sau khi nghiệp vụ xảy ra<br />
Phương pháp<br />
Đối chiếu 2 nguồn ghi chép độc lập<br />
Đối chiếu thực tế và sổ sách<br />
Kiểm tra ghi sổ kép<br />
<br />
13<br />
<br />
b.2.Ủy quyền và xét duyệt<br />
Ủy quyền là việc trao quyền cho một cá nhân hoặc<br />
một bộ phận<br />
Ủy quyền chung bằng chính sách<br />
Đưa ra chính sách chung bao gồm các điều kiện<br />
cho phép thực hiện nghiệp vụ.<br />
Xét duyệt cụ thể (Uỷ quyền từng trường hợp cụ thể)<br />
Xét duyệt từng trường hợp cụ thể, không có<br />
chính sách chung.<br />
Việc Ủy quyền nên bằng văn bản<br />
<br />
14<br />
<br />
UÛY QUYEÀN BAÈNG<br />
CHÍNH SAÙCH<br />
Phoøng kinh doanh ñöôïc<br />
quyeàn xeùt duyeät baùn chòu<br />
theo chính saùch vôùi:<br />
Caùc hoaù ñôn döôùi 10 trieäu<br />
ñoàng<br />
Caùc ñaïi lyù coù möùc dö nôï<br />
döôùi 100 trieäu ñoàng<br />
<br />
XEÙT DUYEÄT CUÏ THEÅ<br />
Phoù Toång giaùm ñoác xeùt<br />
duyeät töøng tröôøng hôïp cuï<br />
theå :<br />
Caùc hoaù ñôn baùn chòu treân<br />
10 trieäu<br />
Caùc ñaïi lyù ñaõ coù dö nôï<br />
vöôït möùc 100 trieäu<br />
15<br />
<br />
5<br />
<br />