Bài giảng Kiểm soát yếu tố nguy cơ tim mạch ở người tăng huyết áp tại cộng đồng - TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang

Chia sẻ: Thị Huyền | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

118
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng tìm hiểu "Bài giảng Kiểm soát yếu tố nguy cơ tim mạch ở người tăng huyết áp tại cộng đồng" của TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang để nắm vững hơn một số thông tin cơ bản về bệnh tim mạnh ở những người tăng huyết áp. Từ đó để có những biện pháp phòng chống bệnh. Hy vọng tài liệu là nguồn thông tin hữu ích cho mọi người.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kiểm soát yếu tố nguy cơ tim mạch ở người tăng huyết áp tại cộng đồng - TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang

Kiểm soát yếu tố nguy cơ tim mạch ở người tăng huyết áp tại cộng đồng TS.BS. Nguyễn Ngọc Quang Bộ môn Tim mạch ĐHY Hà Nội - Viện Tim mạch Việt Nam Chương trình Quốc gia Phòng Chống Tăng huyết áp
Tiến triển liên tục của bệnh tim mạch Tổn tương tổ chức (NMCT, đột quỵ, suy thận, bệnh ĐM chi) Bệnh lý do xơ vữa mạch máu tiến triển Tái cấu trúc bệnh lý (Bệnh mạch vành) Hoạt hóa hệ thống thần kinh- thể dịch Tổn thương cơ quan đích Rối loạn sớm chức năng tổ chức (Rối loạn nhịp & xơ cơ tim, (Phì đại thất/Thiếu máu cơ tim) Đột tử giãn buồng thất) Suy cơ quan đích Oxy hóa/Stress cơ học (Suy tim ứ huyết, Viêm/Xơ vữa Suy thận giai đoạn cuối) Các yếu tố nguy cơ (Tăng huyết áp, Rối loạn lipid máu, CHẾT Đái tháo đường, Hút thuốc, Béo phì) Dựa theo Dzau V J et al. Circulation 2006;114(25):2850-70.
Tiến triển suốt đời của xơ vữa mạch máu Độ nặng của xơ vữa mạch máu Tử vong do bệnh tim mạch Cải thiện từng đợt Biểu hiện triệu chứng của bệnh tim mạch (nguy cơ tích lũy) Rối loạn chức năng tim mạch chưa biểu hiện triệu chứng Biến cố tim mạch cấp tính Bình thường 0 20 40 60 80 năm Tuổi mạch máu Dựa theo Künzli N et al. Prog Cardiovasc Dis 2011;53(5):334-43.
Tầng lớp chồng chất của yếu tố nguy cơ TỬ VONG Tổn thương Bệnh mạch Bệnh ĐM Rối loạn Sa sút cơ quan đích Đột quỵ Suy tim vành chi dưới nhịp tim trí tuệ Biến cố Biểu hiện thực thể/cơ năng/di chứng lâm sàng Rối loạn tiền lâm sàng Yếu tố nguy cơ truyền thống và Đông mới nổi Tiểu đường Tăng huyết áp Rối loạn lipid máu Viêm máu Béo phì RLCN nội mạc Oxy hóa/ Stress Tiền viêm RL chuyển hóa Nguy cơ liên quan lối sống Stress Ít vận động Chế độ ăn không tốt Hút thuốc Quá nhiều rượu Yếu tố Học Dịch vụ Giao thông/ Đô thị hóa/ Khoảng cách xã hội/ Tiếp xúc độc môi trường vấn y tế Môi trường Toàn cầu hóa Nghèo đói chất/ Ô nhiễm Dựa theo Mozaffarian D et al. Circulation 2008;117(23):3031-8.
Vai trò của các yếu tố nguy cơ tim mạch Nguy cơ quy thuộc quần thể (PAR) Các yếu tố tim mạch chính Nhồi máu cơ tim Đột quỵ (INTERHEART) (INTERSTROKE) Tăng huyết áp 17.9 (15.7-20.4) 34.6 (30.4-39.1)* Hút thuốc lá 35.7 (32.5-39.1) 18.9 (15.3-23.1)* Tỷ lệ Apo-lipoprotein B/A1 49.2 (43.8-54.5) 24.9 (15.7-37.1) Đái tháo đường 9.9 (8.5-11.5) 5.0 (2.6-9.5) Béo bụng (dựa vào chỉ số WHR) 20.1 (15.3-26.0) 26.5 (18.8-36.0)* Chế độ ăn ít rau/hoa quả 13.7 (9.9-18.6) 18.8 (11.2-29.7)* Không thường xuyên vận động 12.2 (5.5-25.1) 28.5 (14.5-48.5) Uống quá nhiều rượu 6.7 (2.0-20.2) 3.8 (0.9-14.4)* Căng thẳng tâm lý/tinh thần 32.5 (25.1-40.8) 9.8 (4.8-19.4) Căn nguyên do bệnh tim - 6.7 (4.8-9.1) Phối hợp tất cả yếu tố 90.4 (88.1-92.4) 88.1 (82.3-92.2) Dựa theo Yusuf S et al. Lancet 2004;364(9438):937-52 và O'Donnell MJ et al. Lancet 2010;376(9735):112-23.
Ước tính nguy cơ tim mạch tổng thể theo thang điểm Framingham
Ước tính nguy cơ tim mạch tổng thể theo WHO/ISH
Gánh nặng của các yếu tố nguy cơ tim mạch tại cộng đồng
Tỷ lệ hiện mắc các yếu tố nguy cơ tim mạch chính ở nam trong cộng đồng Tỷ lệ hiện mắc chuẩn hóa theo tuổi và giới của quần thể địa phương (2009) Các YTNCTM chuyển hóa Các YTNCTM liên quan lối sống Nguyen NQ et al. Int J Hyperten 2012
Tỷ lệ hiện mắc các yếu tố nguy cơ tim mạch chính ở nữ trong cộng đồng Tỷ lệ hiện mắc chuẩn hóa theo tuổi và giới của quần thể địa phương (2009) Các YTNCTM chuyển hóa Các YTNCTM liên quan lối sống Nguyen NQ et al. Int J Hyperten 2012
Các YTNC luôn “song hành” ở người không THA Vùng nông thôn Vùng thành thị Số lượng trung bình các yếu tố nguy cơ tim mạch Tỷ lệ hiện mắc chuẩn hóa theo tuổi và giới của quần thể địa phương (2009) Nữ giới Nam giới Nữ giới Nam giới Các YTNCTM chuyển hóa Các YTNCTM liên quan lối sống Nguyen NQ et al. Int J Hyperten 2012
Các YTNC luôn “song hành” ở người THA Vùng nông thôn Vùng thành thị Số lượng trung bình các yếu tố nguy cơ tim mạch Tỷ lệ hiện mắc chuẩn hóa theo tuổi và giới của quần thể địa phương (2009) Nữ giới Nam giới Nữ giới Nam giới Các YTNCTM chuyển hóa Các YTNCTM liên quan lối sống Nguyen NQ et al. Int J Hyperten 2012
Tiến triển của các yếu tố nguy cơ tim mạch Nữ giới Nam giới Nữ giới Nam giới Huyết áp tâm trương Huyết áp tâm thu 0.8mmHg/năm 1.1mmHg/năm 0.3mmHg/năm 0.4mmHg/năm Năm 01 03 05 07 09 01 03 05 07 09 Năm 01 03 05 07 09 01 03 05 07 09 Female Male Female Male Chu vi vòng eo Cân nặng 0.3kg/year 0.5kg/year 0.5cm/năm 0.5cm/năm Năm 01 03 05 07 09 01 03 05 07 09 Năm 01 03 05 07 09 01 03 05 07 09 Dữ kiện được chuẩn hóa theo tuổi và giới từ các quần thể nghiên cứu Nguyen NQ et al. PLoS One. 2012;7(8):e42825.
Liên quan giữa số yếu tố và nguy cơ tổng thể Dữ liệu đã được chuẩn hóa theo tuổi và giới của quần thể đích Nguy cơ tim mạch tổng thể 10 năm trung bình (%) Số lượng yếu tố nguy cơ tim mạch chính Nguyen NQ et al. Int J Hyperten 2012
Tiến triển của nguy cơ tổng thể Nữ giới vùng nông thôn Nữ giới vùng thành thị Mật độ phân bố nguy cơ TM tổng thể trong cộng đồng Nam giới vùng nông Nam giới vùng thành thị thôn Nguy cơ tim mạch tổng thể ước tính trong 10 năm (%) Dữ kiện được chuẩn hóa theo tuổi và giới từ các quần thể nghiên cứu Nguyen NQ et al. PLoS One. 2012;7(8):e42825.
Can thiệp nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch trong cộng đồng 1. Có khả thi hay không? 2. Có lợi hay không?
Bậc thang dự phòng bệnh tim mạch Biến chứng các cơ quan đích Dự phòng thứ phát Diễn tiến trọn đời Bệnh mạn tính Điều trị các bệnh tim mạch cấp/mạn tính Phục hồi chức năng TM Các yếu tố nguy cơ kinh Dự phòng điển Kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch tiên phát Các yếu tố nguy Ngừng hút thuốc lá, cơ liên quan đến Kiểm soát huyết áp lối sống từ nhỏ Kiểm soát mỡ máu, đường máu, cân nặng Thúc đẩy giáo dục truyền thông sức khỏe Dự phòng Yếu tố môi nguyên ủy trường xã hội Chính sách bảo hiểm và chi trả trong y tế Chính sách không hút thuốc, khuyến khích chế độ ăn hợp Di truyền và lý, khuyến khích hoạt động thể lực các yếu tố Thay đổi các nhân tố môi trường/xã hội trước sinh Dựa vào Gupta R et al. Cardiol Clin 2011;29(1):15-34.
Quản lý Tăng huyết áp tại tuyến cơ sở Chương trình quản lý THA và Quản lý THA Đào tạo nâng YTNCTM tại tuyến cơ sở (xã) bằng tư vấn và cao trình độ và phối hợp cơ sở vật chất thuốc THA cấp trang thiết bị Giám sát và hỗ trợ tại trạm y tế của hệ thống y chuyên môn địa phương tế cơ sở Truyền thông GDSK nâng Trung tâm tim cao nhận thức về HA, mạch đầu ngành YTNCTM, thay đổi lối sống tích cực cho toàn dân Kết nối vào mạng lưới Điểm hoạt động độc lập của mạng lưới quản lý THA QG Nguyen QN et al. BMC Public Health. 2011;11:325.
Thiết kế can thiệp cộng đồng tại Ba Vì Đối chứng Can thiệp Điều tra ban đầu 2006 Điều tra ban đầu (NC cắt ngang) (NC cắt ngang) Bệnh nhân Bệnh nhân Tăng HA Tăng HA Quản lý đối tượng 2009 bệnh nhân THA: Bệnh nhân Bệnh nhân Tăng HA Tăng HA Khám, tư vấn, kê đơn hàng tháng Đánh giá sau can thiệp Đánh giá sau can thiệp Tuyên truyền cho cả (NC cắt ngang) (NC cắt ngang) cộng đồng địa phương Khuyến khích thay đổi lối sống khỏe cho TM Nguyen QN et al. BMC Cardiovasc Disord 2012;12(1):56
 Khám sàng lọc THA và các YTNCTM Giám sát hoạt động quản lý THA   Tập huấn cho cán bộ y tế xã Khám, tư vấn trực tiếp cho bệnh nhân tại trạm xá xã   Truyền thông GD SK nâng cao hiểu biết về HA,YTNCTM “Cầm tay chỉ việc” nâng cao tay nghề cho cán bộ y tế xã 