zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Khoa Học Xã Hội

» Triết học

Bài giảng Lịch sử triết học - Chương 9

Chia sẻ: Hgfch Hgfch | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

Báo xấu

77
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu chương 9 Giai cấp, dân tộc, nhân loại trong thời đại ngày nay và vận dụng vào xây dựng CNXH ở Việt Nam nằm trong bài giảng lịch sử triết học trình bày về giai cấp và đấu tranh giai cấp, quan hệ giai cấp dân tộc và nhà nước trong thời đại ngày nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lịch sử triết học - Chương 9

Chương chín
1. Khái quát các quan điểm ngoài mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp a) Quan điểm của các nhà tư tưởng trước Mác về GC, ĐTGC Thời cổ đại  Khổng tử  Xã hội = Quân tử + Tiểu nhân  Bảo vệ lợi ích cho tầng lớp quý tộc  Mặc tử  Xã hội = Sĩ + Nông + Công + Thương  Đòi bình đẳng cho các tầng lớp  Upanisát  Xã hội = Tăng lữ + Vương công… + Bình dân + Nô lệ.  Đề cao các đẳng cấp bên trên
1. Khái quát các quan điểm ngoài mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp  Platông  Xã hội = Triết gia + Chiến binh + Bình dân  Bất bình đẳng tài sản là nguyên nhân xung đột xã hội  Aritốt:  Xã hội = Người cầm quyền thống trị + Kẻ bị trị  Bảo vệ lợi ích cho tầng lớp thống trị trung lưu  Nhận xét: Các quan niệm về GC & ĐTGC thời này rất đơn giản, chất phác.
1. Khái quát các quan điểm ngoài mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp b)Thời Phục hưng và cận đại T.Morơ, T.Campanenla, G.G.Rútxô…  GC khác nhau có quyền lực & địa vị xã hội khác nhau  ĐTGC, bất công trong xã hội có nguyên nhân trong sự phát triển kinh tế, trong hình thức sở hữu. X.Ximông  Quyền sở hữu là tiêu chuẩn phân biệt con người, là cơ sở của thượng tầng kiến trúc xã hội  Xã hội = Nhà khoa học + Chủ sở hữu + Người không sở hữu  ĐTGC là sản phẩm của xã hội áp bức, nhằm xác lập trật tự xã hội phù hợp với lợi ích GC thống trị; Đó là cuộc đấu tranh giữa tư sản & quý tộc, giữa hữu sản & vô sản.
1. Khái quát các quan điểm ngoài mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp Ph.Ghiđô, Ô.Chiêry, Ph.Minhê  Xã hội được chia ra thành nhiều GC.  GC hình thành dựa vào con đường vũ lực, nô dịch.  Thay đổi quan hệ tài sản  Thay đổi quan hệ GC & chế độ chính trị.  ĐTGC tạo nên nội dung chủ yếu của lịch sử. Nhận xét: “Thuyết ĐTGC không phải do Mác, mà do giai cấp tư sản trước Mác sáng tạo ra”.
1. Khái quát các quan điểm ngoài mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp c) Quan điểm tư sản hiện nay về GC & ĐTGC  Phủ nhận hòan toàn lý luận GC & ĐTGC; vì:  GC không là hiện tượng phổ biến, ĐTGC không là quy luật chung của mọi xã hội; do đó, các lý luận GC là sai lầm.  Quan hệ sở hữu đã thay đổi  không còn GC vô sản  lý luận về ĐTGC trở nên vô nghĩa.  “Bác bỏ” cơ sở kinh tế của GC đi tìm cơ sở sinh học, hay tâm lý của GC  Các GC khác nhau do tính cách tâm lý khác nhau  Các GC khác nhau do tư chất di truyền sinh học khác nhau
1. Khái quát các quan điểm ngoài mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp  Trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế xuất hiện hai quan điểm cực đoan sai lầm về ĐTGC  Quan điểm hữu khuynh coi thường, buông lỏng, xem nhẹ vấn đề GC & ĐTGC  Quan điểm tả khuynh đề cao quá mức tầm quan trọng của vấn đề GC & ĐTGC  Nhận xét: Vấn đề GC & ĐTGC rất phức tạp, các nhà tư tưởng tư sản luôn xuyên tạc hay che đậy nó.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp a) Giai cấp Định nghĩa GC  “Người ta gọi là GC, những tập đoàn người to lớn khác nhau về địa vị của họ trong một hệ thống sản xuất xã hội nhất định trong lịch sử, khác nhau về quan hệ của họ (thường thường các quan hệ này được pháp luật quy định và thừa nhận) đối với các tư liệu sản xuất, về vai trò của họ trong tổ chức lao động xã hội, và như vậy là khác nhau về cách thức hưởng thụ và về phần của cải ít hoặc nhiều mà họ được hưởng… GC là những tập đoàn người, mà tập đoàn này có thể chiếm đoạt lao động của tập đoàn khác, do chỗ các tập đoàn đó có địa vị khác nhau trong một chế độ kinh tế – xã hội nhất định”.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp Đặc trưng GC  GC gắn liền với một hệ thống sản xuất nhất định và có địa vị xã hội khác nhau trong hệ thống sản xuất đó. Địa vị này do các quan hệ sản xuất quyết định. Vì vậy, GC khác nhau có: Quan hệ khác nhau đối với việc sở hữu tư liệu sản xuất; Vai trò khác nhau trong tổ chức, quản lý lao động xã hội; Phương thức & quy mô thu nhập từ nguồn của cải xã hội khác nhau. Địa vị xã hội khác nhau. Địa vị của GC là cơ sở của quan hệ bóc lột GC; thực chất quan hệ GC trong xã hội đối kháng là quan hệ bóc lột.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp  Nguồn gốc GC  Lực lượng sản xuất  Phân công lao động xã hội  Năng suất lao động xã hội  Sản phẩm thặng dư tương đối  Chế độ tư hữu  GC.  Kết cấu GC  GC đối kháng nhau và các giai tầng trung gian.  GC cơ bản và GC không cơ bản.  Sự xung đột của các GC cơ bản, đối kháng nhau sẽ dẫn đến ĐTGC.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp b)Đấu tranh giai cấp  Định nghĩa  “ĐTGC là đấu tranh của một bộ phận nhân dân này chống một bộ phận khác, cuộc đấu tranh của quần chúng bị tước các quyền, bị áp bức và lao động, chống bọn đặc quyền đặc lợi, bọn áp bức và ăn bám, cuộc đấu tranh của những người công nhân làm thuê hay những người vô sản chống những người hữu sản hay GC tư sản”.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp  Nguyên nhân & nguồn gốc ĐTGC  Nguyên nhân: Sự xung đột về lợi ích kinh tế giữa các GC.  Nguồn gốc: Mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất mới & quan hệ sản xuất cũ.  Các hình thức cơ bản  Đấu tranh kinh tế  Đấu tranh chính trị  Đấu tranh tư tưởng  Vai trò của ĐTGC trong xã hội có GC đối kháng  “Lịch sử xã hội loài người từ khi có GC đến nay là lịch sử ĐTGC”. ĐTGC là động lực phát triển chủ yếu của xã hội có GC đối kháng.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp  Lĩnh vực kinh tế  Thời bình: LLSX  Thời chiến (CMXH xảy ra): QHSX  LLSX  Lĩnh vực chính trị  Thời bình: Đời sống chính trị  Thời chiến (CMXH xảy ra): KTTT  CSHT  Lĩnh vực tư tưởng  Thời bình: Đời sống tư tưởng – văn hóa  Thời chiến (CMXH xảy ra): Hệ tư tưởng  Tồn tại xã hội ĐTGC  Chuyên chính vô sản – công cụ xoá bỏ chế độ tư hữu và GC, xây dựng CNCS.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp  C.Mác viết: “Còn về phần tôi thì tôi không có công lao là đã phát hiện ra sự tồn tại của các GC trong xã hội hiện đại, cũng không phải có công lao là đã phát hiện ra cuộc đấu tranh giữa các GC với nhau. Các nhà sử học tư sản trước tôi rất lâu đã trình bày sự phát triển lịch sử của cuộc ĐTGC đó, còn các nhà kinh tế học tư sản thì đã trình bày sự giải phẩu kinh tế của các GC. Cái mới mà tôi đã làm là chứng minh rằng:  Sự tồn tại của các GC chỉ gắn với những giai đọan phát triển lịch sử nhất định của sản xuất;  ĐTGC tất yếu sẽ dẫn đến chuyên chính vô sản;  Bản thân nền chuyên chính này chỉ là bước quá độ tiến tới thủ tiêu mọi GC và tiến tới xã hội không có GC”.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp c) Đấu tranh của GC vô sản trong điều kiện hiện nay Điều kiện mới  Liên Xô, Đông Aâu sụp đổ  Lực lượng cách mạng chia rẽ, suy yếu; Lực lượng phản cách mạng mạnh lên  Xuyên tạc lý luận GC & ĐTGC  CNTB có những điều chỉnh, thay đổi để thích nghi tiếp tục phát triển; mâu thuẫn giữa TS & VS tạm thời được xoa dịu.  Cuộc CM KH-CN diễn ra mạnh mẽ  LLSX phát triển mạnh mẽ  nền KT tri thức & XH thông tin ra đời  Sự phân hóa giai - tầng trong XH  MT giữa LLSX & QHSX TBCN gay gắt, phức tạp  Những kết luận vội vàng: không còn GC vô sản & ĐTGC lỗi thời,…  Xung đột giữa tư bản lao động, phân cực giàu nghèo, phân hóa thu nhập, xung đột dân tộc, khu vực, cộng đồng… đã tạo nên sự bất ổn trong xã hội.
2. Quan điểm mácxít về giai cấp & đấu tranh giai cấp Nội dung mới  ĐT giữa lao động & tư bản (ở các nước TBCN phát triển); ĐT của nhân dân lao động (ở các nước TBCN đang phát triển và các nước XHCN) chống chủ nghĩa đế quốc & các thế lực phản động quốc tế, vì độc lập dân tộc & CNXH, vì lợi ích chân chính của mình.  Trọng tâm của cuộc ĐT của GCVS tên toàn thế giới là ĐT vì độc lập dân tộc & CNXH chống các thế lực phản động, đế quốc chủ nghĩa đang ráo riết thực hiện “diễn biến hòa bình”. Hình thức mới  Các hình thức ĐTGC được vận dụng uyển chuyển, lồng ghép vào các hình thức ĐT khác. Không tuyệt đối hóa ĐTGC (dẫn đến không đoàn kết được các lực lượng hòa bình, dân chủ, tiến bộ) đồng thời cũng không được chủ quan, thỏa hiệp (dẫn đến mất cảnh giác làm cho lực lượng cách mạng rơi vào thế bị động, phân liệt).
3. Vấn đề GC và ĐTGC trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam a)Điều kiện mới  Nước ta quá độ lên CNXH từ một nền kinh tế kém phát triển, sản xuất nhỏ, thủ công, phân tán là chủ yếu, bỏ qua chế độ TBCN, mới xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân,… để đạt mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh” phải phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần, tiến hành CNH & HĐH đất nước, hội nhập kinh tế thế giới, phải xây dựng & bảo vệ tổ quốc XHCN,…  Những biến đổi to lớn về kinh tế – xã hội trong Đổi mới  cơ cấu, vị trí, quan hệ giữa các giai-tầng xã hội đã và đang thay đổi nhanh.  Lợi ích cơ bản, lâu dài của các GC vẫn thống nhất với lợi ích dân tộc & cuộc ĐTGC gắn với đấu tranh bảo vệ độc lập dân tộc, chống nghèo nàn, lạc hậu, kém phát triển.
3. Vấn đề GC và ĐTGC trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam  Nền kinh tế nhiều thành phần  kết cấu GC đa dạng  Mâu thuẫn giữa công nhân với tầng lớp tư sản; mâu thuẫn giữa xu hướng phát triển tự giác lên CNXH và xu hướng tự phát lên CNTB. Do tầng lớp tư sản không thống trị chính trị & kinh tế nên mâu thuẫn này chỉ là mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân.  Kinh tế tư bản tư nhân là bộ phận không thể thiếu trong nền kinh tế nhiều thành phần ; Tầng lớp tư sản có vai trò tích cực phát triển kinh tế , thực hiện CNH & HĐH đất nước; Lợi ích hợp pháp của tầng lớp tư sản thống nhất với lợi ích chung của cộng đồng dân tộc (công nhân & nhân dân lao động)  Quan hệ giữa công nhân & nhân dân lao động với tầng lớp tư sản là quan hệ vừa hợp tác (thực hiện mục đích chung của dân tộc) vừa đấu tranh (chống khuynh hướng tiêu cực, bảo thủ).  Không mơ hồ, buông lỏng vấn đề GC & ĐTGC, nhưng cũng không cường điệu nó.
3. Vấn đề GC và ĐTGC trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam b)Nội dung mới  Đấu tranh nhằm thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”; phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, thực hiện thắng lợi sự nghiệp CNH & HĐH đất nước, bảo vệ các nhân tố XHCN, chống lại các yếu tố tự phát TBCN; xây dựng CNXH đi đôi với bảo vệ tổ quốc XHCN, bảo vệ chính quyền nhân dân & pháp chế XHCN, đấu tranh chống âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; gìn giữ & phát huy các giá trị văn hóa dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại…. c) Hình thức mới  Sử dụng nhiều hình thức đấu tranh khác nhau vừa mềm dẻo vừa kiên quyết.  Tập hợp được đông đảo quần chúng nhân dân lao động và các lực lượng xã hội tiến bộ ủng hộ độc lập dân tộc & CNXH trong mặt trận dân tộc thống nhất, dưới sự lãnh đạo của Đảng để tiến hành đấu tranh.

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.