Bài giảng Nguyên lý thống kê kinh tế - Ths. Vũ Trọng Phong

Chia sẻ: Nguyễn Thị Thu Trang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:242

Thêm vào BST

Báo xấu

257
lượt xem 75
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng môn nguyên lý thống kê kinh tế của thạc sĩ Vũ Trọng Phong, nhằm giúp các bạn sinh viên nghiên cứu sâu hơn về bộ môn này. Mời các bạn tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Nguyên lý thống kê kinh tế - Ths. Vũ Trọng Phong

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƢU CHÍNH VIỄN THÔNG BÀI GIẢNG MÔN NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ Giảng viên: TS. VŨ TRỌNG PHONG Điện thoại/E-mail: 0912099811/ vutrongphong@yahoo.com Bộ môn: Kinh tế - Khoa QTKD1 12/12/2010 Giảng viên Vũ Trọng Phong 1
CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ HỌC I. Đối tƣợng nghiên cứu: - Đối tượng nghiên cứu của thống kê học là mặt lượng trong mối quan hệ mật thiết với mặt chất của các hiện tượng và quá trình kinh tế xã hội số lớn phát sinh trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể. - Trong hiện tượng kinh tế xã hội, mặt chất biểu hiện là bản chất, đặc trưng, tính quy luật của hiện tượng nghiên cứu. Mặt lượng phản ánh quy mô, khối lượng, tỷ lệ so sánh… của hiện tượng. - Thống kê nghiên cứu số lớn các đơn vị nhằm loại bỏ những tác động ngẫu nhiên, riêng rẽ của các đơn vị cá biệt, từ đó chỉ ra đặc trưng, bản chất, tính quy luật chung của hiện tượng nghiên cứu.
CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ HỌC I. Đối tƣợng nghiên cứu: - Hiện tượng kinh tế xã hội biểu hiện bằng con số thống kê cụ thể chỉ tồn tại, chỉ có ý nghĩa khi được xác định trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể. Trong những giai đoạn phát triển và địa điểm cụ thể khác nhau, cùng một hiện tượng kinh tế xã hội sẽ có biểu hiện về mặt lượng và bản chất khác nhau. Vì vậy, nếu không gắn với điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể, con số thống kê sẽ trở thành con số toán học đơn thuần, không có nội dung.
CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ HỌC II. Một số khái niệm thƣờng dùng trong thống kê: 1. Tổng thể và đơn vị tổng thể: - Thống kê thường dùng khái niệm tổng thể để chỉ đối tượng nghiên cứu cụ thể của mình. - Tổng thể thống kê bao gồm nhiều đơn vị, phần tử cá biệt. Các đơn vị hoặc phần tử cá biệt đó được gọi là đơn vị tổng thể. - Tổng thể bao gồm tất cả các đơn vị của hiện tượng được gọi là tổng thể toàn bộ. Tổng thể chỉ bao gồm một số đơn vị nhất định được gọi là tổng thể bộ phận. - Tổng thể bao gồm các đơn vị có thể nhận thấy bằng trực quan được gọi là tổng thể bộc lộ. Tổng thể bao gồm các đơn vị không thể nhận thấy bằng trực quan được gọi là tổng thể tiềm ẩn.
CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ HỌC 2. Tiêu thức thống kê: - Mỗi đơn vị tổng thể có nhiều đặc điểm khác nhau, tuỳ theo mục đích nghiên cứu mà một hoặc một số đặc điểm được chọn ra. Các đặc điểm đó được gọi là tiêu thức thống kê. - Tiêu thức thống kê bao gồm hai loại là tiêu thức thuộc tính và tiêu thức số lượng.  Tiêu thức thuộc tính là những tiêu thức không có biểu hiện trực tiếp bằng các con số.  Tiêu thức số lượng là những tiêu thức có biểu hiện trực tiếp bằng các con số.
CHƢƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ THỐNG KÊ HỌC 3. Chỉ tiêu thống kê: - Chỉ tiêu thống kê phản ánh lượng gắn với chất của các mặt, các tính chất cơ bản của hiện tượng số lớn trong điều kiện thời gian và địa điểm cụ thể. - Chỉ tiêu thống kê bao gồm 2 mặt: Khái niệm và con số.  Mặt khái niệm có nội dung là định nghĩa, là giới hạn về không gian và thời gian của hiện tượng.  Mặt con số biểu hiện quy mô của hiện tượng.
3. Chỉ tiêu thống kê: - Chỉ tiêu thống kê bao gồm 2 loại: Chỉ tiêu chất lượng và chỉ tiêu khối lượng.  Chỉ tiêu chất lượng biểu hiện các tính chất, trình độ phổ biến, mối quan hệ của tổng thể.  Chỉ tiêu khối lượng biểu hiện quy mô của tổng thể.
1. Khái niệm, ý nghĩa, nhiệm vụ, yêu cầu 2. Các loại điều tra thống kê 3. Các phương pháp thu thập tài liệu điều tra 4. Các hình thức tổ chức điều tra 5. Những vấn đề chủ yếu của điều tra thống kê NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ 12
Điều tra thống kê Theo Theo tính chất phạm vi nguồn tài liệu nghiên cứu Điều tra Điều tra Điều tra Điều tra không không thường xuyên toàn bộ thường xuyên toàn bộ Điều tra Điều tra Điều tra chọn mẫu trọng điểm chuyên đề 13
3. PHƢƠNG PHÁP THU THẬP TÀI LIỆU ĐIỀU TRA Thu thập Thu thập trực tiếp gián tiếp 14
4. HÌNH THỨC TỔ CHỨC ĐIỀU TRA Báo cáo Điều tra thống kê chuyên môn định kỳ 15
 Xác định mục đích điều tra  Xác định đối tượng và đơn vị điều tra  Nội dung điều tra  Ghi chép ban đầu  Xác định thời kỳ và thời điểm điều tra  Biểu điều tra và bản giải thích cách ghi biểu  Sai số trong điều tra thống kê 16
I. Một số khái niệm cơ bản: 1. Phân tổ thống kê: Phân tổ thống kê là việc căn cứ vào một hoặc một số tiêu thức nào đó để phân chia các đơn vị của hiện tượng thành các tổ có tính chất khác nhau. 2. Tiêu thức phân tổ: Tiêu thức phân tổ là tiêu thức mà người ta dựa vào đó để phân tổ thống kê.
3. Lượng biến: Lượng biến là trị số của tiêu thức nghiên cứu (ký hiệu xi). 4. Tần số: Tần số là số lần xuất hiện hay lặp lại của một lượng biến nào đó (ký hiệu fi). 5. Tần suất: Tần suất là tỷ trọng của tần số mỗi tổ trong tổng tần số (ký hiệu di).
II. Phƣơng pháp phân tổ thống kê: 1. Phân tổ theo một tiêu thức (phân tổ giản đơn): 1.1. Phân tổ theo tiêu thức thuộc tính: - Tiêu thức thuộc tính là tiêu thức không có biểu hiện trực tiếp bằng các con số, vì vậy khi phân tổ theo tiêu thức thuộc tính, các tổ được hình thành không phải do sự khác nhau về lượng mà do loại hình khác nhau. - Trong một số trường hợp việc phân tổ được tiến hành rất dễ dàng (ví dụ: phân tổ dân số theo giới tính), ngược lại, có một số trường hợp việc phân tổ rất khó khăn (ví dụ phân tổ dân số theo nghề nghiệp).
1.2. Phân tổ theo tiêu thức số lượng: 1.2.1. Trường hợp lượng biến ít thay đổi: - Lượng biến ít thay đổi là các lượng biến mà sự chênh lệch giữa chúng là không đáng kể và số các lượng biến có một giới hạn nhất định, ví dụ: số lượng người trong một gia đình, số máy do một công nhân phụ trách… - Trường hợp này mỗi lượng biến sẽ là căn cứ để hình thành nên một tổ.