Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học: Thuyết minh đề tài nghiên cứu

Chia sẻ: Minh Vũ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

213
lượt xem 22
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Phương pháp nghiên cứu khoa học: Thuyết minh đề tài nghiên cứu" cung cấp cho người học các yêu cầu đặt ra khi trình bày một đề tài nghiên cứu khoa học bao gồm: Tính cấp thiết của đề tài, mục tiêu nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học: Thuyết minh đề tài nghiên cứu

Thuyết minh ñề tài nghiên cứu Những bài học kinh nghiệm rút ra 1 Yêu cầu ñặt ra: làm rõ các nội dung Tính cấp thiết của ñề tài Bối cảnh chung Vấn ñề quản lý Câu hỏi quản lý Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu tổng quát Mục tiêu nghiên cứu cụ thể ðối tượng nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu Cơ sở lý thuyết sẽ sử dụng ñể phân tích thực tiễn Các dữ liệu sẽ cần thu thập Các nguồn dữ liệu Thứ cấp: …… Sơ cấp: ….. Cách thức thu thập dữ liệu sơ cấp (nếu cần) ðịnh tính: mẫu nghiên cứu, cách thức thực hiện … ðịnh lượng: mẫu nghiên cứu, cách thức thực hiện, … Dự kiến các ñóng góp của luận văn Giá trị khoa học Giá trị ứng dụng Giới hạn của luận văn 2 1
Tính cấp thiết của ñề tài: THUYẾT PHỤC Chưa thuyết phục Chưa chỉ ra ñược sự cần thiết về chủ ñề ñược chọn (N,H) Chưa chỉ ra ñược sự cần thiết tại khách thể nghiên cứu ñược chọn (M,N,H) Chưa dẫn dắt ñược từ câu hỏi quản lý ñến câu hỏi nghiên cứu (H) Nhận ñịnh chủ quan, cảm tính, thiếu dẫn chứng (M, N, H) 3 Tính cấp thiết của ñề tài: KHOA HỌC Chưa khoa học Thiếu khái quát các nghiên cứu ñã thực hiện liên quan ñến ñề tài (H) ðược giải thích là do yêu cầu của giáo viên/ ñược giáo viên phân công (N) Không theo văn phong khoa học (N) Thiếu dẫn chứng và trích dẫn (N, M) 4 2
Mục tiêu nghiên cứu CỤ THỂ, PHÙ HỢP, KHẢ THI Chưa cụ thể Viết theo kiểu truyền thống: gắn với tiêu ñề 3 chương của luận văn (H) Chung chung, chưa rõ cái ñích cần nghiên cứu (M, N, H) Ví dụ 5 Mục tiêu nghiên cứu CỤ THỂ, PHÙ HỢP, KHẢ THI Phân tích ñánh giá thc trng …ñ t ñó tìm ra nhng ưu, nhưc ñim, nguyên nhân Phân tích ñánh giá thc trng …ñ thy ñưc nhng mt tích cc và hn ch , cũng như nguyên nhân ca nó V
n d ng lý thuy t ñot gii Nobel kinh t v chính sách c tc ca M&M ñ xem xét chính sách chi tr c tc ca các công ty chng khoác niêm y t trên th trưng chng khoán Vit Nam 6 3
Mục tiêu nghiên cứu CỤ THỂ, PHÙ HỢP, KHẢ THI Chưa phù hợp ðưa ra mục tiêu quản lý (M, N, H) Mục tiêu dừng ở mức mô tả hiện tượng, có xu hướng làm báo cáo tổng kết (M) Mục tiêu nghiên cứu vụn vặt (M) Ví dụ : 7 Mục tiêu nghiên cứu CỤ THỂ, PHÙ HỢP, KHẢ THI Chưa khả thi Không rõ ràng, quá tham vọng (M, N) Ví dụ: 8 4
Mục tiêu nghiên cứu Các nhận xét khác Mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể không phân ñịnh rõ (H, N) Mục tiêu không thống nhất với tiêu ñề (N) Thiếu tính logic (N) Sử dụng các ñộng từ không phù hợp với một luận văn thạc sĩ (N) Ví dụ: 9 ðối tượng, phạm vi nghiên cứu ðối tượng chưa chính xác Chệch ñối tượng (H) Nhầm lẫn ñối tượng nghiên cứu với ñối tượng cung cấp thông tin (M, N) Ví dụ: 10 5
ðối tượng, phạm vi nghiên cứu Phạm vi chưa phù hợp Quá chung chung hoặc chệch so với ñối tượng nghiên cứu (H) Quá rộng, không khả thi trong giới hạn một luận văn thạc sĩ (H) Giới hạn phạm vi nội dung nghiên cứu thường không ñược ñề cập (N) Lẫn lộn giữa giới hạn phạm vi nghiên cứu với hạn chế của luận văn (N) Ví dụ: 11 Phương pháp nghiên cứu KHOA HỌC, PHÙ HỢP, CỤ THỂ Chưa hiểu thế nào là phương pháp nghiên cứu và yêu cầu trình bày Viết sai hoặc sơ sài 3-5 dòng theo kiểu truyền thống trước ñây duy vật biện chứng, duy vật lịch sử…(H) Không rõ ràng, chung chung (H, N, M) Xuất phát từ mục tiêu ñược ñặt ra không tốt, phương pháp cũng ñược thiết kế không phù hợp (N) Ví dụ 12 6
Phương pháp nghiên cứu KHOA HỌC, PHÙ HỢP, CỤ THỂ Chưa hiểu thế nào là cơ sở lý thuyết Phần PPNC chưa chỉ ra ñược ñịnh hướng cơ sở lý thuyết mình sẽ sử dụng (M) Coi các quy ñịnh pháp lý là cơ sở lý thuyết (M) Lẫn lộn cơ sở lý thuyết với phương pháp phân tích (M) Ví dụ: 13 Phương pháp nghiên cứu KHOA HỌC, PHÙ HỢP, CỤ THỂ Chưa cụ thể trong thu thập, phân tích dữ liệu Không cho thấy rõ ý tưởng và tính khả thi của việc thu thập dữ liệu và phân tích dữ liệu ñể ñáp ứng mục tiêu (N) Chỉ ra là sẽ thu thập dữ liệu từ nguồn nào nhưng trước ñó không xác ñịnh ñược là sẽ thu thập dữ liệu về cái gì, và thực hiện như thế nào (M, H) Dữ liệu dự kiến thu thập không bám sát mục tiêu, ñối tượng nghiên cứu (M) 14 7
Dự kiến các ñóng góp HỢP LÝ Chưa hợp lý Nhắc lại mục tiêu nghiên cứu ñược ñặt ra (N) Phóng ñại ý nghĩa khoa học (N) 15 Tên ñề tài luận văn/ chủ ñề nghiên cứu ñược lựa chọn Mức ñộ trùng lắp về tên ñề tài và nội dung của các luận văn rất cao (N) Ví dụ: 16 8
Một số ví dụ tốt Tính cấp thiết của ñề tài: Phạm Thị Loan, Phạm Thị Nhung 19E (N) Mục tiêu nghiên cứu : Nguyễn Viết Trọng 19J (M) Phương pháp nghiên cứu : Phạm Quang Huy 19J (M) Dự kiến ñóng góp và giới hạn : Nguyễn Mạnh Tuấn 19I (M) 17 Nhiều bài không ñạt Không phải là thuyết minh ñề tài Quá sơ sài Không ñảm bảo yêu cầu ðiểm kém Làm lại 18 9
Phần 1 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU I – Khái quát chung v nghiên cu khoa h'c II – Quy trình nghiên cu khoa h'c III –Nghiên cu ñnh tính và nghiên cu ñnh lưng 19 ðịnh tính vs ñịnh lượng: ðặc tính vs Số lượng Phân biệt cái gì ??? Loại dữ liệu: Phương pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập dữ liệu Công cụ thu thập Phương pháp phân tích Phương pháp trình bày 20 10
Sử dụng nghiên cứu ñịnh lượng-ñịnh tính: KHI NÀO Nghiên cứu ñịnh tính ñược sử dụng Nghiên cứu ñịnh lượng ñược sử dụng trong các trường hợp: trong các trường hợp: Chủ ñề nghiên cứu mới và chưa ñược Chủ ñề nghiên cứu ñã ñược xác ñịnh rõ xác ñịnh rõ, chưa nắm ñược những và ñã quen thuộc, những vấn ñề cần ño khái niệm và các biến số lường có thể xác ñịnh rõ hay ñã từng ñược giải quyết Khi cần tìm hiểu về ý nghĩa hơn là Khi cần sự mô tả chi tiết bằng các con tần số số cho một mẫu ñại diện Nghiên cứu sâu và chi tiết những Khi cần khái quát hóa và so sánh kết vấn ñề ñược chọn lựa kỹ càng, quả trong quần thể nghiên cứu những trường hợp ñiển hình hoặc các sự kiện 21 NGHIÊN CỨU ðỊNH TÍNH 22 11
ðịnh tính và cảm tính ðịnh tính: Cảm tính: Cảm tính dựa vào tư Nghiên cứu ñịnh tính duy và suy luận theo dựa trên các dữ liệu là sự nhận biết của cá các ý kiến ñộc lập nhân ñể lý giải cho các khách quan ñược thu hiện thực khách quan thập và phân tích một Ý kiến cá nhân ñịnh cách có hệ thống và hướng, chi phối, dẫn dắt chặt chẽ câu trả lời theo một ñịnh hướng trước Ý kiến cá nhân người nghiên cứu chỉ gợi mở nhưng không làm thay Thiếu khách quan ñổi bản chất thông tin 23 thu thập Ứng dụng của nghiên cứu ñịnh tính: một vài ví dụ Khám phá những vấn ñề chưa nhiều người biết ñến (“chẩn ñoán” các hiện tượng tham nhũng, sự xuất hiện của các phong cách tiêu dùng mới…) Tìm hiểu nhận thức của cộng ñồng về một vấn ñề kinh tế-xã hội nào ñó (sở thích của khách hàng ñối với sản phẩm của Sony; hiểu biết và ñồng tình với thuế thu nhập cá nhân, nhận thức về quyền của người tiêu dùng) Thăm dò tính khả thi và sự chấp nhận của người dân ñối với một chương trình nào ñó (nghiên cứu tiền khả thi một sản phẩm – dịch vụ mới) 24 12
Phân tích dữ liệu ñịnh tính Mục tiêu thường là: Phát hiện nhân tố mới Phát hiện các mối quan hệ mới Phát hiện quy trình mới Vô cùng khó – vì dữ liệu là ñịnh tính Có yếu tố chủ quan 25 Một số vấn ñề cần chú ý khi rút ra kết luận phân tích ñịnh tính ðiểm yếu của phương pháp ñịnh tính là dựa trên một số lượng ít ñơn vị tổng thể Các kết luận không mang tính quy luật nên luôn mở ra sự tranh luận hoặc bị hoài nghi về tính chính xác của kết luận hoặc chỉ ñược coi là những phát hiện ban ñầu Nghiên cứu viên cần nắm rõ nhược ñiểm này của phương pháp (chúng ta kết luận dựa trên phương pháp phân tích mang tính chủ quan nhưng lại rất có ý nghĩa Phương pháp này thích hợp với nghiên cứu nhằm phát hiện thái ñộ, quan ñiểm, yêu cầu, mong ñợi … 26 13
Các phương pháp thu thập dữ liệu ñịnh tính ñiển hình Phỏng vấn sâu Thảo luận nhóm Quan sát, Nghiên cứu tình huống 27 NGHIÊN CỨU ðỊNH LƯỢNG 28 14
Ứng dụng của nghiên cứu ñịnh lượng ðể mô tả / khái quát hóa các sự vật, hiện tượng ðể lượng hóa mối quan hệ giữa các nhân tố (các biến) thông qua việc áp dụng các công cụ phân tích thống kê Thường ñược áp dụng khi: Các biến nghiên cứu ñược ño lường rõ ràng và cụ thể Có khả năng thu thập ñủ số liệu cần thiết ñể phân tích: Các kết luận rút ra có cơ sở, căn cứ vững chắc 29 Nghiên cứu ñịnh tính : khám phá Theo Ông/Bà nhng nguyên nhân nào d2n ñ n nn tham nhũng 3 nư4c ta? .. .. … 30 15
Nghiên cứu ñịnh lượng: ño lường Theo Ông/Bà nhng nguyên nhân nào d2n ñ n nn tham nhũng 3 nư4c ta? Lương thấp Cơ chế “xin - cho” Giám sát kém Xử lý không nghiêm □…. 31 ðặc ñiểm của nghiên cứu ñịnh lượng Tính ñại diện của mẫu là hết sức quan trọng Cách lựa chọn (ngẫu nhiên, theo tỷ lệ, thuận tiện …) Quy mô mẫu Thu thập thông tin theo một thước ño ñịnh trước Các khái niệm/biến nghiên cứu phải ñược thao tác hóa ñể có thể ño lường Ví dụ: niềm tin/ niềm hy vọng/ cảm xúc … Phân tích thông tin có tính thống kê 32 16
Các bước trong thiết kế nghiên cứu ñịnh lượng 1. Xác ñịnh mô hình nghiên cứu và mối quan hệ của các nhân tố trong ñó 2. Xác ñịnh biến số (cho các nhân tố) 3. Xác ñịnh thước ño cho các biến số 4. Xác ñịnh nguồn dữ liệu (nếu sơ cấp chọn mẫu) và phương pháp thu thập 5. Xác ñịnh phương pháp phân tích thông tin (các công cụ thống kê) 33 Xây dựng hệ thống biến số THAO TÁC HÓA KHÁI NIỆM VD: Chất lượng nguồn nhân lực của công ty XYZ (1) Thể chất: Chiều cao, cân nặng,… (2) Trí tuệ: Trình ñộ giáo dục, ñào tạo CMKT (3) Tinh thần: Kỷ luật lao ñộng, tinh thần ñoàn kết ,… 34 17
Xác ñịnh thước ño các biến số Xác ñịnh các tiêu chí ño lường: Mỗi biến có thể ño lường bằng nhiều tiêu chí. Ví dụ: Quy mô doanh nghiệp ñược ño bằng số lao ñộng hoặc doanh số Thước ño biến liên tục (số lượng ngẫu nhiên); Thước ño biến rời rạc (mã hóa): Thang ño Lưu ý thước ño phải có sự phân ñịnh rõ ràng: Có–Không; Rất xinh – Xinh; Rất hiền – Hiền Rất xinh-xinh-Không xinh, không xấu-Xấu-Rất xấu. 35 Vận dụng: Hãy xác ñịnh chỉ số và thước ño cho những biến số sau: Tình yêu Hạnh phúc Hiệu quả ñầu tư Chất lượng ñào tạo thạc sĩ Sự hài lòng về môn học 36 18
Một số chú ý về ño lường biến số Thước ño phải thể hiện sát với bản chất của biến số (nhân tố) Uy tín ñược ño bằng vị trí quản lý??? Chất lượng nguồn nhân lực ñược ño bằng trình ñộ học vấn??? Thước ño phải có ñộ tin cậy cao (sai số cho phép) Kết quả hoạt ñộng kinh doanh ñược ño bằng lợi nhuận 1 năm??? 37 Chọn mẫu 38 19