
Bài giảng Quản lý tương tác thuốc trong thực hành lâm sàng
lượt xem 1
download

Bài giảng Quản lý tương tác thuốc trong thực hành lâm sàng, được biên soạn với mục tiêu giúp các bạn học có thể áp dụng được quy trình phát hiện - biện giải - xử trí tương tác thuốc đối với tương tác dược lực học và tương tác dược động học để phối hợp thuốc hợp lý cho bệnh nhân; Hiểu được ảnh hưởng của thức ăn và nước uống đến số phận của thuốc trong cơ thể, từ đó vận dụng để hướng dẫn sử dụng thuốc hợp lý;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Bài giảng Quản lý tương tác thuốc trong thực hành lâm sàng
- QUẢN LÝ TƯƠNG TÁC THUỐC TRONG THỰC HÀNH LÂM SÀNG Bộ môn Dược lâm sàng - Trường ĐH Dược Hà Nội
- MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Áp dụng được quy trình phát hiện - biện giải - xử trí tương tác thuốc đối với tương tác dược lực học và tương tác dược động học để phối hợp thuốc hợp lý cho bệnh nhân 2. Hiểu được ảnh hưởng của thức ăn và nước uống đến số phận của thuốc trong cơ thể, từ đó vận dụng để hướng dẫn sử dụng thuốc hợp lý
- NỘI DUNG Đại cương về quản Quản lý tương tác Quản lý tương tác thuốc lý TTT trong thực thuốc - thuốc -thức ăn - đồ uống hành lâm sàng
- ĐẠI CƯƠNG VỀ QUẢN LÝ 1 TƯƠNG TÁC THUỐC TRONG THỰC HÀNH LÂM SÀNG
- Tình huống lâm sàng Bệnh nhân nam 75 tuổi, có tiền sử bệnh gout, đang điều trị tăng huyết áp, suy tim, duy trì với đơn thuốc sau: 1. Losartan liều 50mg/ngày 2. Carvedilol liều 25mg x 2 lần/ngày 3. Allopurinol liều 100mg x 1 lần/ngày Bệnh nhân nhập viện vì thấy sưng đau khớp và uống 2 viên paracetamol 500mg không đỡ. Bác sĩ chẩn đoán viêm khớp cấp do gút, và được kê naproxen 750mg uống 1 viên lúc nhập viện. Sáng hôm sau, bệnh nhân đánh giá Có tương tác thuốc không? lại và không giảm mức độ đau nên được được kê bổ sung colchicin liều khởi đầu 1 mg, tiếp theo là 0,5mg sau 1h. Bệnh nhân có chức năng gan, thận bình thường.
- Tình huống lâm sàng Bệnh nhân nữ, 49 tuổi, đến khám tại phòng khám tiêu hoá với biểu hiện trào ngược và rất khó chịu ở cổ họng. Sau khám lâm sàng, cận lâm sàng và nội soi, bệnh nhân được bác sĩ chẩn đoán trào ngược dạ dày thực quản và nấm thực quản. Đơn thuốc của bệnh nhân như sau: Nexium mups (esomeprazol) 40mg x 30 viên Ngày uống 1 viên, buổi sáng trước ăn 30 phút. Gaviscon x 48 gói Ngày 3 gói chia 3 lần, uống sau ăn Có tương tác thuốc không? Motilium (domperidon) 10mg x 60 viên Ngày 3 viên chía 3 lần, uống trước ăn 30 phút Fluconazol 200mg x 14 viên Ngày uống 1 viên, sau ăn
- Tình huống lâm sàng Bệnh nhân nữ, 65 tuổi, đến khám do tức ngực, ho nhiều; được chẩn đoán viêm phế quản và kê đơn clarithromycin 500mg x 2lần/ngày x 10 ngày. Bệnh nhân có tăng huyết áp, rối loan lipid máu, đang điều trị hàng ngày với đơn thuốc bao gồm Amlodipin 5mg x 1viên/ngày Simvastatin 40mg x 1 viên/ngày Có tương tác thuốc không?
- TƯƠNG TÁC THUỐC Khái niệm Khái niệm “Tương tác thuốc bất lợi” (Adverse Drug Interaction): là hiện tượng xảy ra khi sử dụng đồng thời hai hay nhiều thuốc, hậu quả là thay đổi tác dụng hoặc độc tính của một trong các thuốc đó. Khái niệm “Tương tác thuốc bất lợi “tiềm tàng” (Potential Adverse Drug Interaction)’’: có nguy cơ xảy ra tương tác, tuy nhiên không phải lúc nào cũng gây ra hậu quả hoặc phát hiện được hậu quả trên thực tế lâm sàng.
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Các cặp tương tác thuốc bất lợi “tiềm tàng” (Potential Adverse Drug Interaction): số lượng rất lớn (> 2500 cặp theo “Stockley’s Drug Interactions”) Các nghiên cứu khác nhau, sử dụng các công cụ phát hiện tương tác thuốc khác nhau, trên các đối tượng khác nhau, cho kết quả đơn thuốc có tương tác thuốc bất lợi “tiềm tàng” rất cao (dao động từ 35-60%) Lara Magro, Ugo Moretti & Roberto Leone (2012) , Expert Opin. Drug Saf. 11(1):83-94 Số lượng các cặp tương tác thuốc chống chỉ định: Danh mục tương tác thuốc chống chỉ định theo Danh mục Bộ Y tế ban hành là 633 cặp tương tác thuốc
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng HẬU QUẢ CỦA TƯƠNG TÁC THUỐC: Tương tác thuốc là nguyên nhân nhập viện với tỷ lệ 0-2,8% Jankel CA, Fiterman LK (1993). Drug Saf 9:51–9 Tương tác thuốc-thuốc gây ra 4,6% số phản ứng có hại (ADR) trong thời gian nằm viện. ICU: Tỷ lệ gặp TTT-T là 70,3% Classen DC, et al. JAMA.1997;277:301-306. Tương tác thuốc làm giảm hiệu quả điều trị, kéo dài thời gian điều trị: 1,8% Egger T, et al. (2003). Drugs Aging 20:769–76
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một số thuốc bị RÚT KHỎI THỊ TRƯỜNG do ADR nghiêm trọng liên quan đến tương tác thuốc - thuốc CCĐ
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Nghiên cứu tương tác thuốc bất lợi tiềm tàng trên 54549 bệnh nhân
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Nghiên cứu tương tác thuốc bất lợi tiềm tàng trên 498 956 bệnh nhân
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Nghiên cứu trên các BN được kê đơn kháng sinh/kháng nấm đường uống điều trị ngoại trú, dữ liệu gộp từ 2003-2011 tại các phòng khám ở Mỹ Phát hiện được 1.235.000 trường hợp TTT CHỐNG CHỈ ĐỊNH; Phổ biến nhất là macrolid – statin, sau đó là quinolon – thuốc chống loạn nhịp
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Trong tổng số 2.119.401 bệnh nhân được kê đơn statin chuyển hóa qua CYP3A4, có 60.254 trường hợp (2,84%) dùng statin cùng một Methods The patients aged 40 or older receiving CYP3A4-metabolized statin prescriptions in 2009 thuốc khác thuộc tương tác chống were identified using the national patient sample from a Korea Health Insurance Review chỉ định and Assessment Service database. Contraindicated co-medication was defined as prescription periods of statins and contraindicated drugs overlapping by at least one day. - 3 cặp tương tác CCĐ thường gặp Co-medication patterns were classified into 3 categories as follows: co-medication in the nhất là: same prescription, co-medication by the same medical institution, and co-medication by Atorvastatin - Itraconazol different medical institutions. The proportion of co-medication was analyzed by age, gender, co-morbidities, and the statin’s generic name. Simvastatin - Clarithromycin Results Simvastatin - Itraconazol A total of 2,119,401 patients received CYP3A4-metabolized statins and 60,254 (2.84%) patients were co-medicated with contraindicated drugs. The proportion of co-medication was 4.6%, 2.2%, and 1.8% in simvastatin, lovastatin, and atorvastatin users, respectively. The most frequent combination was atorvastatin-itraconazole, followed by simvastatin- clarithromycin and simvastatin-itraconazole. Among the co-medicated patients, 85.3% were prescribed two drugs by different medical institutions.
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Phân tích thực trạng tương tác thuốc chống Một vài con số... chỉ định tại một số bệnh viện trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh 1.254.099 đơn thuốc, có 789 ĐƠN THUỐC GẶP TƯƠNG TÁC THUỐC CHỐNG CHỈ ĐỊNH Phùng thị Hà, Nguyễn Thành Hải 2019
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Phân tích thực trạng tương tác thuốc chống chỉ định tại một 1.254.099 đơn thuốc, có 789 đơn thuốc số bệnh viện trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh - 2020 gặp tương tác thuốc CHỐNG CHỈ ĐỊNH Số lượng Số lượng đơn STT Cặp TT Tỷ lệ Tỷ lệ bệnh án thuốc 1 Amiodaron-Amitriptylin 53 0.0102% 54 0.0043% 2 Amiodaron-Moxifloxacin 35 0.0067% 124 0.0099% 3 Levodopa - Sulpirid 31 0.0060% 96 0.0077% 4 Amiodaron-Haloperidol 19 0.0037% 35 0.0028% 5 Fluconazol - Ivabradin 17 0.0033% 128 0.0102% 6 Haloperidol-Metocloramid 17 0.0033% 22 0.0018% 7 Diclofenac - Ketorolac 16 0.0031% 16 0.0013% 8 Benserazid/ Levodopa -Sulpirid 14 0.0027% 29 0.0023% 9 Ketorolac - Piroxicam 14 0.0027% 14 0.0011% 10 Metformin – Các thuốc cản quang 11 0.0021% 68 0.0054% Phùng thị Hà, Nguyễn Thành Hải 2019
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng 1/1/2020 10/7/2020 1/9/2020 31/12/2020 Một vài con số... Trung bình: 189 đơn/tháng Trước khi có hỗ trợ của công nghệ thông tin và hoạt động DLS, trung bình mỗi tháng có gần 200 trường hợp kê đơn vi phạm chống chỉ định ***p=0,0001 **p=0,01 Hiệu quả phòng tránh: 94,2% (GĐ 1) và 100% sau kết hợp GĐ2 Kết quả chia sẻ của bệnh viện TWQĐ108 trong Hội nghị khoa học Dược bệnh viện 2021
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Giai đoạn trước can thiệp: Tổng số đơn thuốc ngoại trú trong 9 tháng (từ 1/1/2020 – 31/9/2020) được đưa vào tầm soát là 206.155 đơn thuốc, phát hiện được 109 lượt TTT CCĐ Tỷ lệ TTT CCĐ xuất hiện trên cùng đơn theo từng phòng khám ngoại trú Nguyễn Thị Dừa và cs. Hiệu quả của can thiệp dược lâm sàng trong phòng tránh tương tác thuốc – thuốc bất lợi trên bệnh nhân điều trị ngoại trú tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Tạp chí Y Dược Lâm sàng 108 tập 16, số 11/2021
- TƯƠNG TÁC THUỐC Vấn đề đáng lưu tâm trong thực hành lâm sàng Một vài con số... Rà soát tương tác thuốc CHỐNG CHỈ ĐỊNH từ đơn kê ngoại trú (Đề tài cấp cơ sở của một bệnh viện tuyến Trung Ương) Tháng Số đơn Số đơn có TTT Số lượt TTT (%) Tháng 1 902 118 (13) 147 Tháng 2 930 102 (11) 113 Tổng 2 1.832 220 (12) 260 tháng TT Thuốc 1 Thuốc 2 1 Itraconazol Alfuzosin 2 Itraconazol Simvastatin 3 Clarithromycin Ivabradin 4 Clarithromycin Simvastatin

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Bài giảng Điều dưỡng cơ bản I: Dấu sinh hiệu - GV. Vũ Văn Tiến
30 p |
531 |
84
-
Bài giảng Tương tác thuốc bất lợi và vai trò của người điều dưỡng - Nguyễn Mai Hoa
45 p |
183 |
40
-
Bài giảng Đại cương về sinh dược học - Trần Văn Thành
34 p |
193 |
35
-
Bài giảng Thuốc hoạt hoá hệ cholinergic (BS. Lê Kim Khánh)
24 p |
260 |
24
-
Bài giảng Y học quân sự: Bài 27 - Đại Tá Bác sỹ Bùi Xuân Quang
18 p |
108 |
16
-
Bài giảng Dinh dưỡng học: Chương 7 - Hồ Xuân Hương
10 p |
107 |
14
-
Bài giảng Sinh lý học - Bài 11: Sinh lý bộ máy tiêu hóa
35 p |
165 |
14
-
Bài giảng Sinh lý hô hấp
45 p |
163 |
12
-
Bài giảng Hóa dược: Hormon và các thuốc tương tự - CĐ Y tế Hà Nội
58 p |
43 |
11
-
Bài giảng Quản lý chất thải y tế dựa trên đánh giá kiến thức và thực hành của nhân viên y tế tại Bệnh viện Nhi Trung ương
21 p |
78 |
3
-
Bài giảng Hormon và các chất tương tự - TS. Đỗ Thị Thanh Thủy
190 p |
1 |
1
-
Bài giảng Thuốc mê tĩnh mạch - ThS.BS Huỳnh Vân Khanh
56 p |
4 |
1
-
Bài giảng Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính 2023 vai trò thuốc kháng viêm trong cá thể hóa - ThS. BS. Trần Thị Thúy Tường
45 p |
11 |
1
-
Bài giảng Tương quan liều tác dụng ứng dụng trong điều trị - Nguyễn Hoàng Anh
104 p |
1 |
1
-
Bài giảng Tiếp cận và quản lý bệnh trào ngược dạ dày, thực quản - PGS. TS. BSCK2. Trần Thị Khánh Tường
59 p |
1 |
1
-
Bài giảng Quản lý điều dưỡng - Bài 13: Vai trò nghiên cứu khoa học và thực hành dựa vào bằng chứng
24 p |
3 |
1
-
Bài giảng Cơ chế của tương tác thuốc bất lợi trong thực hành lâm sàng - Nguyễn Hoàng Anh
108 p |
1 |
1


Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn
