Bài giảng Sinh học người và động vật: Sinh lý nội tiết 1 - TS. Trần Thị Bình Nguyên

Chia sẻ: Caphesuadathemmatong | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sinh học người và động vật: Sinh lý nội tiết 1, cung cấp cho người học những kiến thức như: Tuyến nội tiết, Tổng quan về hormon; Cơ chế điều hòa bài tiết hormon;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sinh học người và động vật: Sinh lý nội tiết 1 - TS. Trần Thị Bình Nguyên

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM KHOA CÔNG NGHỆ SINH HỌC SINH HOC ̣ NGƯỜ I VÀ ĐÔNG VÂT ̣ ̣ Biology of Human and Animal Giảng viên: TS. Trần Thị Bình Nguyên f https://www.facebook.com/binhnguyencnsh g+ binhnguyencnsh@gmail.com 094 466 1010
SINH LÝ ̣ NÔI TIẾT 1 ̣ TUYẾN NÔI TIẾT ̉ TÔNG QUAN VÊ ̀ HORMON CƠ CHẾ ĐIỀU HÒA BÀI TIẾT HORMON
TUYẾ N NÔI TIÊ ̣ ́T 1 2 3 ̣ KHÁI NIÊM QUÁ TRÌNH TIẾN HÓA GIỚI THIÊU ̣ MÔT ̣ SỐ TUYẾN NÔI ̣ TIẾT Ở NGƯỜI
1 ̣ KHÁI NIÊM Là những tuyến không có ống dẫn, chất bài tiết được đưa trực tiếp vào máu rồi từ đó đi tới các cơ quan, các mô trong cơ thể, các chất đó được gọi là hormon, với số lượng rất ít nhưng chúng có tác dụng rất lớn đối với cơ thể và rất cần thiết cho đời sống của người và động vật. TUYẾ N TUYẾ N NÔI TIÊ ̣ ́T NGOAI TIÊ ̣ ́T § Không ống dẫn § Có ống dẫn § ̉ ực tiếp vào máu Đô tr § ̉ ̀o xoang Đô va § ̣ Đăc hiêu ̣ 1
2 QUÁ TRÌNH TIẾN HÓA Động vật nhân sơ: không có hệ nội Một số động vật bậc thấp: cấu tạo và chức năng hệ nội tiết còn chưa hoàn chỉnh, chỉ có 1 vài chất tiết ở sâu bọ, côn trùng và giáp xác chất tiết chủ yếu feromon Ví dụ: kiểm soát quá trình biến thái và lột xác của côn trùng Động vật bậc cao: hệ nội tiết phát triển, được hình thành từ các tế bào tiết điển hình, một phần nhỏ từ các tế bào thần kinh tiết Ví dụ: ở người phát triển thành các tuyến biệt hóa rõ ràng như tuyến tụy, tuyến thượng thận… 2
2 GIỚI THIÊU MÔT SÔ ̣ ̣ ̣ ́ TUYẾN NÔI TIẾT Ở NGƯỜI 3
TÔNG QUAN VÊ ̉ ̀ HORMON 1 2 3 ̣ ̉ ̉ ĐĂC ĐIÊM CUA ̉ BAN CHẤT CƠ CHẾ TÁC HORMON ̉ CUA HORMON ̣ DUNG ̉ CUA HORMON THÔNG QUA CHẤT TRUYỀN TIN THỨ 2
1 ̣ ̉ ̉ ĐĂC ĐIÊM CUA HORMON 4 ĐẶC ĐIỂM CỦA HORMON 1 2 3 4 Có Tác Không Không hoạ dụn đặc tham t g lên trưng gia tính cơ cho trực sinh quan loài tiếp học đích cao 4
2 ̉ BAN CHÂ ̉ ́T CUA HORMON STEROID DẪ N XUẤ T CUA ̉ A.A LÀ TYROSIN Hormon tuyến vo ̉ Hormon tuyến tuy ̉ thượng thân, tuyê ̣ ́n thượng thân, tuyê ̣ ́n sinh duc̣ giáp PROTEIN & PEPTID Hormon vùng dưới ̣ đồi, tuyến cân gia ́p, ̣ tuyến tuy, nôi tiệ ́t và hầu hết các hormone ̣ tai chỗ 5
3 CƠ CHẾ TÁC ĐÔNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 RECEPTOR § Chất tiếp nhận ở bề mặt hoặc bên trong màng tế bào hoặc trong nhân tế bào đích § Phức hợp hormon receptor thúc đẩy 1 chuỗi phản ứng hóa học trong tế bào § Mỗi tế bào đích có khoảng 2000 đến 100.000 receptor § Mỗi receptor đặc hiệu cho 1 loại hormone → quyết định tác dụng đặc hiệu của hormon lên mô đích. § Số lượng receptor ở tế bào đích có thể thay đổi từng ngày thậm chí từng phút 6
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 CƠ CHẾ TÁ C DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́ T TRUYỀ N TIN THỨ 2 Không xâm nhập vào trong mà gắn với chất tiếp nhận ở màng tế bào và tạo ra 1 loạt phản ứng enzyme. § Tác dụng thông qua chất truyền tin thứ 2 là AMP vòng § Tác dụng thông qua chất truyền tin thứ 2 là Ca2+ và calmodulin § Tác dụng thông qua chất truyền tin thứ 2 là “mảnh” phospholipid 7
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 CƠ CHẾ TÁ C DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́ T TRUYỀ N TIN THỨ 2 Cơ chế tác dụng của hormon thông qua chất truyền tin thứ 2 là AMP vòng_ Adenylylcyclase 8
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 9
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 10
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 CƠ CHẾ TÁ C DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́ T TRUYỀ N TIN THỨ 2 Cơ chế tác dụng của hormon thông qua chất truyền tin thứ 2 là Ca2+ và calmodulin § Loại protein vận chuyển Ca2+ trong tế bào gọi là calmodulin, nó có 4 vị trí gắn ion Ca2+ § Hormon → receptor màng → tăng Ca2+ vào tế bào → tạo phức hợp Calmodulin Ca2+ → với tỉ lệ khác nhau làm tăng hoặc giảm hoạt tính của các enzyme. § Phức hợp Calmodulin Ca2+ → hoạt hóa enzyme myosinkinase → xúc tác cho sự phosphoryl hóa myosin của cơ trơn → co cơ trơn. 11
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 12
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 CƠ CHẾ TÁ C DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́ T TRUYỀ N TIN THỨ 2 Cơ chế tác dụng của hormon thông qua chất truyền tin thứ 2 là các manh ̉ phospholipid § Hormon receptor → phức hợp hormon – receptor → hoạt hóa enzyme phospholipase C trên màng tế bào → cắt các phân tử phospholipid thành các phân tử nhỏ → gây tác dụng tại các tế bào đích. § Những hormon tác dụng theo con đường này là các hormon tại chỗ, đặc biệt là các hormone được giải phóng do các phản ứng miễn dịch và dị ứng. 13
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 14
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 CƠ CHẾ TÁ C DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́ T TRUYỀ N TIN THỨ 2 Cơ chế tác dụng của hormone gắ n vớ i receptor đăc hiêu trong tê ̣ ̣ ́ bà o § Hormon steroid & T3 T4 qua màng tế bào gắn receptor đặc hiệu trong bào tương (hoặc trong nhân). § Phức hợp hormon – receptor vào trong nhân tế bào → gắn đoạn gen đặc hiệu trên DNA § Một đoạn DNA mở xoắn → tổng hợp mRNA → tổng hợp pr tại ribosom (pr enzyme, pr mang, pr cấu trúc) → tham gia phản ứng sinh học. 15
3 CƠ CHẾ TÁC DUNG CUA HORMON THÔNG QUA CHÂ ̣ ̉ ́T TRUYỀN TIN THỨ 2 16