Bài giảng Sinh học người và động vật: Sinh lý nội tiết 2 - TS. Trần Thị Bình Nguyên

Chia sẻ: Caphesuadathemmatong | Ngày: | Loại File: PPTX | Số trang:68

Thêm vào BST

Báo xấu

20
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Sinh học người và động vật: Sinh lý nội tiết 2, cung cấp cho người học những kiến thức như: Vùng dưới đồi; Tuyến yên; Tuyến tùng; Tuyến giáp; Tuyến cận giáp; Tuyến ức; Tuyến thượng thận;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sinh học người và động vật: Sinh lý nội tiết 2 - TS. Trần Thị Bình Nguyên

HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM KHOA CÔNG NGHỆ SINH HỌC SINH HOC ̣ NGƯỜ I VÀ ĐÔNG VÂT ̣ ̣ Biology of Human and Animal Giảng viên: TS. Trần Thị Bình Nguyên f https://www.facebook.com/binhnguyencnsh g+ binhnguyencnsh@gmail.com 094 466 1010
SINH LÝ ̣ NÔI TIẾT 2 VÙNG DƯỚI ĐỒI TUYẾN YÊN TUYẾN TÙNG TUYẾN GIÁP ̣ TUYẾN CÂN GIÁP TUYẾN ỨC ̣ ̣ TUYẾN TUY NÔI TIẾT TUYẾN THƯỢNG THÂN ̣
HYPOTHALAMUS GHRH PIH & TRH CRH GnRH GHIH TRH TUYẾ N YÊN FSH & GH TSH ACTH PRL LH TUYẾ N ĐÍ CH Tuyế n vỏ Tuyế n Tuyế n Tuyế n Thượng giá p sinh duc̣ vú thâṇ
VÙ NG DƯỚ I ĐỒ I 1 2 3 ̣ KHÁI NIÊM & CÁC HORMON GIAI ̉ ̉ CHẤT HÓA HOC BAN ̣ PHÂN LOAỊ PHÓNG & ỨC CHẾ ̣ & TÁC DUNG ̉ CUA ̉ CUA VÙNG DƯỚI CÁC HORMON GIAI ̉ ĐỒI PHÓNG & ỨC CHẾ
1 ̣ ̣ KHÁI NIÊM & PHÂN LOAI Vùng dưới đồi là cấu trúc thần kinh quan trọng thuộc gian não, có chức năng nội tiết. PHÂN LOAI VU ̣ ̀ NG DƯỚ I ĐỒ I 1 2 3 VÙ NG DƯỚ I VÙ NG DƯỚ I VÙ NG DƯỚ I ĐỒ I TRƯỚ C ĐỒ I GIỮ A ĐỒ I SAU Nhân trên thị, Nhân lồi giữa, Nhóm nhân nhân cạnh, bụng giữa, trước vú, trên não thất, nhân lưng giữa,... vú, củ vú,… trước thị. 1
2 ̉ CÁC HORMON GIAI PHO ́NG & ỨC CHẾ CUA VU ̉ ̀NG DƯỚI ĐỒI Vùng dưới đồi có khả năng tổng hợp các hormon giải phóng (Releasing Hormone) và các hormon ức chế (Inhibitory Hormone) của các tế bào thùy trước tuyến yên. Hormon khuếch tán vào mạng mao mạch thứ nhất rồi theo hệ mạch cửa dưới đồi – yên xuống thùy trước tuyến yên 2
3 ̉ BAN CHÂ ̣ ́T HÓA HOC & TA ̣ ̉ ́C DUNG CUA CA ́C HORMON GIAI PHỎ ́NG & ỨC CHẾ Hormon giải phóng và ức chế GH: GHRH và GHIH (Growth Hormone Releasing Hormone và Growth Hormone Inhibitory Hormone): § Cả hai đều là polypeptid gồm 44 acid amin. § GHRH có tác dụng kích thích thuỳ trước tuyến yên bài tiết GH và ngược lại § GHIH lại ức chế tế bào thuỳ trước tuyến yên làm giảm bài tiết hormon GH. Hormon giải phóng TSH: TRH (Thyrotropin Releasing Hormone) § TRH là hormon có cấu trúc rất đơn giản, chỉ gồm 3 acid amin. § TRH kích thích tế bào thuỳ trước tuyến yên tổng hợp và bài tiết TSH. § Ngoài ra TRH còn có tác dụng kích thích thuỳ trước tuyến yên bài tiết prolactin. Hormon giải phóng ACTH: CRH (Corticotropin Releasing Hormone) § CRH là một peptid có 41 acid amin. § CRH kích thích tế bào thuỳ trước tuyến yên tổng hợp và bài tiết ACTH. 3
3 ̉ BAN CHÂ ̣ ́T HÓA HOC & TA ̣ ̉ ́C DUNG CUA CA ̉ ́C HORMON GIAI PHO ́NG & ỨC CHẾ Hormon giải phóng FSH và LH: GnRH (Gonadotropin Releasing Hormon). § GnRH là một peptid có 10 acid amin § GnRH kích thích tế bào thùy trước tuyến yên tổng hợp và bài tiết cả hai hormon FSH và LH. GnRH được bài tiết theo nhịp. Nhịp bài tiết GnRH liên quan chặt chẽ đến sự bài tiết LH hơn là FSH. Vắng mặt GnRH hay đưa GnRH và dòng máu đến tuyến yên liên tục thì cả LH và FSH đều không bài tiết. Hormon ức chế prolactin: PIH (Prolactin Inhibitory hormon) § Cấu trúc của PIH đến nay vẫn chưa rõ. § Tác dụng của PIH là ức chế bài tiết prolactin từ thùy trước Tuyến yên. 4
TUYẾ N YÊN 1 2 3 ̉ TÔNG QUAN CÁC HORMON THÙY CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN SAU TUYẾN YÊN § GH § ADH § TSH § OXYTOCIN § ACTH § FLH & LH § PROLACTIN
1 ̉ TÔNG QUAN Kích thước nhỏ, đường kính khoảng 1cm, nặng 0.5>1 gam, nằm trong hố yên của xương bướm Gồm 2 phần: thùy trước và thùy sau (thùy giữa gộp với thùy trước) Liên quan mật thiết với vùng dưới đồi. 5
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN Thùy trước tuyến yên tổng hợp và bài tiết 6 loại hormon : § Hormon phát triển cơ thể − GH (Human Growwth hormon) § Hormon kích thích tuyến giáp − TSH (Thyroid Stimulating Hormon) § Hormon kích thích tuyến vỏ thượng thận – ACTH (Adreno Corticotropin Hormone) § Hormon kích thích nang trứng − FSH ( Follicle Stimulating Hormone) § Hormon kích thích hoàng thể − LH (Luteinizing Hormone) § Hormon kích thích bài tiết sữa − PRL(Prolactin) 6
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Ban châ ̉ ́ t hó a hoc̣ Là 1 protein chứa 191 aa, có khả năng tạo kháng thể Cấu trúc phân tử có 2 cầu nối disulfua. 7
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Tác dụng: làm phát triển hầu hết các mô có khả năng tăng trưởng trong cơ thể. Vừa làm tăng kích thước tế bào, vừa làm tăng quá trình phân chia tế bào => tăng trọng lượng cơ thể, tăng kích thước các phủ tạng. 8
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Tác dụng: 9
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Tác dụng: Tá c dung lên sun & ̣ ̣ Tá c dung lên chuyên ̣ ̉ xương hó a Carbohydrat § Tăng lắng đọng § Giảm sử dụng § Tăng tạo năng protein ở tế bào sụn glucose. lượng từ nguồn và tế bào tạo § Tăng dự trữ lipid: do làm tăng xương. glycogen. thoái hóa Lipid. § Tăng tốc độ sinh § Giảm vận chuyển § Kích thích sinh sản các tế bào sụn glucose vào tế bào, tổng hợp protein: và tế bào tạo tăng nồng độ do tăng quá trình sao xương. glucose trong máu. chép ADN và tăng § Tăng chuyển hóa § Tăng bài tiết insulin. tạo mARN. các tế bào sụn thành tế bào tạo xương. 10
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Điề u hò a bà i tiế t Stress, chấn thương, luyện tập gắng sức =>tăng bài tiết GH Somatostatin là 1 hormone tại chỗ => ức chế bài tiết GH Nồng độ glucose, acid béo trong máu giảm, hoặc thiếu protein nặng và kéo dài => tăng bài tiết GH GH được bài tiết dưới sự điều khiển gần như hoàn toàn của 2 hormone GHRH và GHIH 11
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Cá c bênh liên quan ̣ Ưu năng trước tuyến yên trước Nhược năng trước tuổi dậy thì tuổi dậy thì gây bệnh khổng lồ gây bệnh lùn nhưng cơ thể cân đối. 12
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN HORMON PHÁT TRIỂN CƠ THỂ − GH: § Cá c bênh liên quan ̣ Bệnh to đầu ngón Bệnh simmonds. 13
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN KÍ CH TỐ TUYẾ N GIÁ P − TSH § Bản chất hóa học: TSH là 1 glycoprotein, có trọng lượng phân tử 28000 § Tá c dung: ̣ TÁ C DUNG ̣ CẤ U CHỨ C TRÚ C NĂNG TUYẾ N TUYẾ N GIÁ P GIÁ P 14
2 CÁC HORMON THÙY TRƯỚC TUYẾN YÊN KÍ CH TỐ TUYẾ N GIÁ P − TSH § Tá c dung: ̣ CẤ U TRÚ C TUYẾ N GIÁ P 1 2 3 Tăng số lượng Tăng biến đổi Tăng phát triển và kích thước các tế bào hệ thống mao tế bào nang giáp mạch của (khối → trụ) tuyến giáp 15