Bài giảng Tài chính tiền tệ (Ths.Vũ Quang Kết) - Chương 7: Tài chính công

Chia sẻ: Nguyễn Thị Thu Trang | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

92
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng tài chính tiền tệ chương 7 gồm có nội dung như: Khái quát về tài chính công, ngân sách nhà nước, chính sách tài chính quốc gia.Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Tài chính tiền tệ (Ths.Vũ Quang Kết) - Chương 7: Tài chính công

NỘI DUNG Chương 7 TÀI CHÍNH CÔNG 1. Khái quát về tài chính công Delivered by: 2. Ngân sách nhà nước VŨ QUANG KẾT 3. Chính sách tài chính quốc gia 1 2 Giảng viên VŨ QUANG KẾT Giảng viên VŨ QUANG KẾT KHÁI QUÁT VỀ TÀI CHÍNH CÔNG KHÁI QUÁT VỀ TÀI CHÍNH CÔNG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TÀI CHÍNH CÔNG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TÀI CHÍNH CÔNG Khi nhà nước ra đời, tài chính công bắt đầu hình thành. Tài chính công phản ánh những hoạt động tài chính gắn liền với Tài chính công hiện đại chủ thể nhà nước Các hoạt động tài chính của nhà nước nhằm mục đích: Tài chính công cổ điển - Thực hiện chức năng cơ bản của nhà nước là thực hiện các nhiệm vụ truyền thống như cảnh sát, tư pháp, quốc phòng và - Hoạt động tài chính chỉ thực hiện chức năng cơ bản của nhà ngoại giao . nước là thực hiện các nhiệm vụ truyền thống như cảnh sát, - Tham gia quản lý điền tiết nền kinh tế bằng luật pháp và các tư pháp, quốc phòng và ngoại giao . công cụ kinh tế - Các hoạt động kinh tế hoàn toàn do khu vực tư nhân quyết định, nhà nước không can thiệp, hay nói khác hơn là nhà nước đứng ngoài các hoạt động kinh tế. Giảng viên VŨ QUANG KẾT 3 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 4
KHÁI QUÁT VỀ TÀI CHÍNH CÔNG TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC KHÁI NIỆM TÀI CHÍNH CÔNG Đặc điểm của tài chính công Tài chính công là những hoạt động thu chi tiền tệ của nhà nước nhằm thực hiện - Là loại hình tài chính thuộc sở hữu nhà nước. các chức năng, nhiệm vụ của nhà nước - Quyền quyết định thu chi tài chính công do nhà trong việc cung cấp hàng hóa công cho nước định đoạt và áp đặt lên mọi công dân. xã hội. - Phục vụ cho những hoạt động vì lợi ích cộng đồng, lợi ích kinh tế - xã hội. Giảng viên VŨ QUANG KẾT 5 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 6 TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Đặc điểm của tài chính công Vai trò của tài chính công - Tạo ra hàng hóa và dịch vụ công, mọi người dân có - Tài chính công huy động nguồn tài chính đảm bảo hoạt nhu cầu có thể tiếp cận. Nhà nước có thể cung cấp động của nhà nước và hệ thống chính trị những loại hàng hóa công cho xã hội dưới hình thức không bồi hoàn hoặc dưới dạng bồi hoàn - Tài chính công có vai trò điều tiết vĩ mô nền kinh tế - xã hội không theo cơ chế giá thị trường thông qua việc thu phí, lệ phí… - Tài chính công có vai trò kiểm tra giám sát hoạt động tài - Tôn trọng nguyên tắc công khai, minh bạch và có chính của các lĩnh vực khác sự tham gia của công chúng. Giảng viên VŨ QUANG KẾT 7 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 8
TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC KHÁI NIỆM CÁC QUAN HỆ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NSNN phản ánh các mối quan hệ kinh tế phát sinh gắn liền với quá trình tạo lập và phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ tập DÂN CƯ DÂN CƯ trung của nhà nước khi nhà nước tham gia phân phối các nguồn tài chính quốc gia nhằm thực hiện các chức năng của nhà nước trên cơ sở luật định. DOANH DOANH NHÀ NHÀ NƯỚC NƯỚC Theo Luật ngân sách nhà nước: NGHIỆP NGHIỆP NGÂN SÁCH NGÂN SÁCH KHÁC KHÁC “ NSNN là toàn bộ các khoản thu chi của nhà nước trong dự NHÀ NƯỚC NHÀ NƯỚC toán đã được các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để đảm bảo các chức năng và nhiệm vụ của nhà nước”. CÁC QUĨ BHXH, QUĨ CÁC TỔ CHỨC XÃ HỘI CÁC TỔ CHỨC XÃ HỘI CÁC QUĨ BHXH, QUĨ ĐẦU TƯ ĐẦU TƯ Giảng viên VŨ QUANG KẾT 9 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 10 TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HỆ THỐNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC ĐẶC ĐIỂM CÁC QUAN HỆ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HỆ THỐNG NGÂN SÁCH HỆ THỐNG NGÂN SÁCH - Việc tạo lập quĩ NSNN luôn gắn liền với quyền lực của nhà NHÀ NƯỚC NHÀ NƯỚC nước và việc thực hiện các chức năng của Nhà nước,trên cơ sở luật định NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG - NSNN gắn với sở hữu Nhà nước, mang lợi ích chung, lợi ích NS tỉnh, TP trực thuộc công cộng TW NGÂN SÁCH NGÂN SÁCH - NSNN được chia thành các quĩ nhỏ có mục đích riêng TRUNG ƯƠNG TRUNG ƯƠNG NS Huyện,TX, TP trực - Hoạt động thu- chi chủ yếu theo nguên tắc không hoàn trả thuộc Tỉnh trực tiếp NS xã, phường, thị trấn Giảng viên VŨ QUANG KẾT 11 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 12
TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC TỔNG QUAN VỀ NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HỆ THỐNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC HỆ THỐNG NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC • NSTW bao gồm một số đơn vị dự toán thuộc cấp • NSĐP: các cấp NS của chính quyền địa phương trung ương, (bộ, ngành, cơ quan TW). NSTW phù hợp với địa giới hành chính các cấp. Các cung cấp nguồn tài chính cho các nhiệm vụ, mục cấp NSĐP bao gồm một số đơn vị dự toán hợp tiêu chung của cả nước trên tất cả các lĩnh vực: thành (trừ NS xã, phường, thị trấn). NSĐP cung Kinh tế, chính trị, VHXH, Quốc phòng, an ninh, cấp nguồn TC cho các nhiệm vụ của chính quyền đối ngoại… và hỗ trợ chuyển giao nguồn tài nhà nước ở địa phương và hỗ trợ chuyển giao chính cho NS tỉnh TP thộc TW nguồn TC cho cấp dưới Giảng viên VŨ QUANG KẾT 13 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 14 THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NỘI DUNG THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Thu NSNN là việc Nhà nước dùng quyền lực của mình để tập trung một phần nguồn tài chính quốc Thuế gia hình thành quĩ NSNN nhằm thoả mãn các nhu • “Thuế là nguồn thu của ngân sách Nhà nước dựa cầu của nhà nước. trên cơ sở động viên bắt buộc một phần thu nhập của các cá nhân và tổ chức xã hội” Các nhân tố ảnh hưởng đến thu NSNN GDP bình quân đầu người • Đặc điểm của thuế: Tỷ suất doanh lợi trong nền kinh tế – Là một khoản động viên bắt buộc Tiềm năng đất nước về tài nguyên thiên nhiên – Thuế chỉ đánh trên một phần thu nhập Tổ chức bộ máy thu nộp. Giảng viên VŨ QUANG KẾT 15 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 16
THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NỘI DUNG THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NỘI DUNG THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Phí (thuộc ngân sách Nhà nước) Lệ Phí • “Là khoản thu của ngân sách Nhà nước nhằm bù • “Là khoản thu của ngân sách Nhà nước nhằm bù đắp một phần chi phí của các cơ quan sự nghiệp đắp chi phí mà các cơ quan thực hiện công tác quản công cộng” lý Nhà nước đã bỏ ra” • Đặc điểm: • Đặc điểm: – Không phải mọi loại phí đều là khoản thu của ngân sách – Mọi khoản lệ phí đều là khoản thu của NSNN Nhà nước – Lệ phí bù đắp toàn bộ, đôi khi còn lớn hơn cả chi phí đã – Phí thu về không bù đắp toàn bộ chi phí đã bỏ ra bỏ ra, khi đó được gọi là thuế – Do cơ quan sự nghiệp thu – Do các cơ quan quản lý Nhà nước thu Giảng viên VŨ QUANG KẾT 17 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 18 THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC MỘT VÀI SỐ LIỆU VỀ THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC NỘI DUNG THU NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC 2007 2008 Các nguồn thu khác Chỉ tiêu (Plan2007) (Plan2008) (Tỉ VND) (Tỉ VND) • Thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước GDP 1,130,000 1,338,000 A Tổng thu và viện trợ 281,900 323,000 • Thu từ viện trợ 1 Thu từ thuế và phí 263,557 301,849 • Thu từ đóng góp của các tổ chức và cá nhân 2 Thu về vốn 15,343 17,551 • Thu từ hoạt động sự nghiệp... 3 Thu viện trợ không hoàn lại 3,000 3,600 B Thu kết chuyển 19,000 9,080 Nguồn: Bộ Tài chính, www.mof.gov.vn Giảng viên VŨ QUANG KẾT 19 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 20
THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Chi NSNN là việc phân phối và sử dụng quĩ NSNN Nội dung chi NSNN nhằm đảm bảo thực hiện các chức năng của nhà Chi thường xuyên nhằm duy trì hoạt động của nước theo những nguyên tắc nhất định nhà nước gằn liền với: Các nhân tố ảnh hưởng đến chi NSNN + chi quản lý nhà nước, + chi sự nghiệp Sự phát triển của lực lượng sản xuất + Chi quốc phòng, an ninh và trận tự an toàn Khả năng tích luỹ của nền kinh tế xã hội Mô hình tổ chức bộ máy nhà nước và nhiệm vụ kinh tế + chi thường xuyên khác. xã hội trong từng thời kỳ Chi đầu tư phát triển Các nhân tố khác (biến động kinh tế, chính trị, giá cả… Chi trả nợ Giảng viên VŨ QUANG KẾT 21 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 22 THU – CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA MỘT VÀI SỐ LIỆU VỀ CHI NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC Plan2008 KHÁI NIỆM CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA Plan2007 Chỉ tiêu (Tỉ VND) (Tỉ VND) “ Chính sách TCQG là chính sách của nhà nước Tổng chi ngân sách (không bao gồm chi trả về sử dụng các công cụ tài chính bao gồm hệ C 320,721 364,030 nợ gốc) thống các quan điểm, mục tiêu, chủ trương và 1 Chi đầu tư phát triển 99,450 99,730 giải pháp về tài chính tiền tệ của nhà nước phù 2 Chi thường xuyên 212,231 253,600 hợp với đặc điểm của đất nước trong từng thời kỳ 3 Chi chuyển nguồn nhằm bồi dưỡng, khai thác, huy động và sử dụng các nguồn tài chính đa dạng phục vụ có hiệu 4 Dự phòng 9,040 10,700 quảcho việc thực hiện kế hoạch và chiến lược D Chi trả nợ gốc 36,679 34,950 phát triển kinh tế quốc gia trong từng thời kỳ E Bội chi ngân sách theo thông lệ QT -19,821 -31,950 tương ứng”. Bội chi ngân sách theo phân loại của VN - 56,500 -66,900 Nguồn: Bộ Tài chính, www.mof.gov.vn Giảng viên VŨ QUANG KẾT 23 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 24
CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA MỤC TIÊU CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA CÁC QUAN ĐIỂM CƠ BẢN Tăng cường tiềm lực tài chính cho đất Thứ nhất: Quán triệt tư tưởng, dựa vào nội lực coi nước trong ngoại lực Kiểm soát lạm phát Thứ hai: Hướng vào mục tiêu tăng trưởng và phát triển Thứ ba: Mở rộng và phát triển các quan hệ tài Tạo công ăn việc làm chính ứng với cơ chế thị trường Giảng viên VŨ QUANG KẾT 25 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 26 CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA CÁC QUAN ĐIỂM CƠ BẢN NỘI DUNG CỦA CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNH QUỐC GIA Thứ tư: Quán triệt đường lối, chủ trương dành ưu tiên cao Chính sách về vốn nhất cho phát nhân lực Chính sách tài chính đối với doanh nghiệp Thứ năm: quán triệt chủ trương chủ động hội nhập và mở rộng hợp tác quốc tế trên cơ sở đảm bảo nguyên tắc độc Chính sách đối với ngân sách nhà nước lập tự chủ, bình đẳng cùng có lợi đản bảo an ninh quốc gia và an toàn tài chính Chính sách tài chính đối ngoại Thứ sáu: Thực hiện quản lý nền tài chính quốc gia bằng pháp luật là chủ yếu và phải tăng cường giám sát, kiểm tra Các chính sách về tiền tệ tín dụng thanh tra tài chính Giảng viên VŨ QUANG KẾT 27 Giảng viên VŨ QUANG KẾT 28
Giảng viên VŨ QUANG KẾT 29