intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo Giới thiệu pháp luật cạnh tranh các nước ASEAN

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST
Báo xấu
87
lượt xem 15
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ở một số nước ASEAN đã có văn bản pháp quy định riêng về cạnh tranh. Đó là các nước Indonesia, Lào, Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Những nước ASEAN khác cũng đang trong quá trình xây dựng hệ thống pháp luật về cạnh tranh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo Giới thiệu pháp luật cạnh tranh các nước ASEAN

  1. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i TS. NguyÔn Thanh T©m * m t s nư c ASEAN ã có văn b n - Các m c tiêu khác (t o ra s công b ng; pháp lu t quy nh riêng v c nh tranh. t o cơ h i cho các doanh nghi p v a và nh ; ó là các nư c: Indonesia, Lào, Singapore, h i nh p th trư ng qu c t ; khuy n khích Thái Lan và Vi t Nam. Nh ng nư c ASEAN phát tri n công ngh , s n xu t trong nư c và khác cũng ang trong quá trình xây d ng h tăng cơ h i vi c làm; b o v ch nghĩa a th ng pháp lu t v c nh tranh. phương v kinh t và chính tr ). 1. M c tiêu c a pháp lu t c nh tranh Lu t m u c a H i ngh v thương m i và các nư c ASEAN phát tri n c a Liên h p qu c - UNCTAD Theo quan i m c a Ngân hàng th gi i (UNCTAD Model Law) theo u i m c tiêu (WB) và T ch c h p tác và phát tri n kinh “ki m soát ho c lo i b các tho thu n h n t (OECD), “m c tiêu th nh t c a lu t c nh ch c nh tranh ho c các tho thu n gi a các doanh nghi p, ho c chi m lĩnh và/ho c l m tranh là nâng cao hi u qu kinh t , theo ó d ng v trí th ng lĩnh trên th trư ng…”.(2) ngư i tiêu dùng s ư c hư ng th giá c Ngoài vi c ch p nh n các m c tiêu nói th p, nhi u s l a ch n và hàng hoá ch t trên, pháp lu t c nh tranh c a m t s nư c lư ng cao… M c tiêu c th hơn c a lu t ASEAN th hi n c trưng là t p trung vào c nh tranh là ngăn c n các tác nhân kinh t vi c b o v quy n l i ngư i tiêu dùng. Nhi u bóp méo quá trình c nh tranh b ng vi c kí nư c ASEAN ã th c hi n vi c i u ch nh k t các tho thu n h n ch c nh tranh gi a các hành vi c nh tranh nói chung và b o v các công ti ho c b ng các hành ng ơn ngư i tiêu dùng trong cùng m t văn b n phương nh m lo i b c nh tranh…”.(1) Hai pháp lu t (tr trư ng h p c a Vi t Nam có m c tiêu c a pháp lu t c nh tranh - nâng cao văn b n pháp lu t riêng v b o v quy n l i hi u qu kinh t và phúc l i cho ngư i tiêu c a ngư i tiêu dùng). dùng ư c th a nh n r ng rãi trong chính 2. Các văn b n pháp lu t quy nh sách c nh tranh c a nhi u nư c, trong ó có riêng v c nh tranh c a m t s nư c ASEAN các nư c ASEAN. Trong th i kì di n ra cu c kh ng ho ng Tương t , T ch c thương m i th gi i tài chính - ti n t ông Nam Á năm 1997, (WTO) v ch ra 4 m c tiêu c a pháp lu t Thái Lan, Indonesia là hai nư c b nh c nh tranh: hư ng n ng n nh t t cu c kh ng ho ng - Thúc y hi u qu kinh t ; - Thúc y phúc l i cho ngư i tiêu dùng; * Gi ng viên Khoa lu t qu c t - Thúc y s phát tri n kinh t ; Trư ng i h c Lu t Hà N i 58 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009
  2. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i ã b t u so n th o văn b n pháp lu t v giá hàng hoá và d ch v (Price of Goods riêng v c nh tranh và u ư c thông qua and Service Act) cũng ư c ban hành và có vào u năm 1999. hi u l c t ngày 01/04/1999 nh m b o v 2.1. o lu t c nh tranh thương m i năm ngư i tiêu dùng không ph i tr các kho n 1999 c a Thái Lan phí d ch v không công b ng và giám sát Cho t i th i i m nh ng năm 1990, cũng vi c cung c p hàng hoá áp ng nhu c u (5) như các nư c ASEAN khác, Thái Lan, tiêu dùng trong nư c”. pháp lu t c nh tranh không ư c ánh giá là o lu t c nh tranh thương m i năm quan tr ng trong chính sách kinh t . Tuy 1999 c a Thái Lan có 57 m c (sections), bao nhiên, t năm 1968 các b n hi n pháp Thái g m các v n ch y u sau ây: U ban Lan ã có m t s quy nh i u ch nh ho c c nh tranh thương m i; Văn phòng U ban ngăn c n tình tr ng c quy n tư nhân.(3) c nh tranh thương m i; ch ng c quy n; áng chú ý là i u 48 Hi n pháp năm 1991 ch tài; các i u kho n chuy n ti p. ã quy nh quy n c nh tranh là b ph n c a 2.2. Lu t v c m c quy n và c nh tranh quy n cơ b n c a công dân. không lành m nh năm 1999 c a Indonesia(6) Cu c kh ng ho ng tài chính - ti n t năm Sau cu c kh ng ho ng t i châu Á năm 1997 ã t o ng l c giúp Thái Lan thay i 1997, vi c xây d ng lu t c nh tranh ã tr m nh m h th ng kinh t c a mình. Hi n thành v n chính sách quan tr ng trong pháp năm 1997 - thành qu quý giá sau cu c cu c c i cách kinh t Indonesia theo yêu c u kh ng ho ng ã ghi nh n: “Nhà nư c c a qũy ti n t qu c t (IMF). khuy n khích h th ng kinh t t do thông Lu t v c m c quy n và c nh tranh qua s c m nh th trư ng. Nhà nư c m b o không lành m nh (Law concerning Prohibition và ki m soát c nh tranh lành m nh, b o v of Monopolistic Practiced and Unfair Business ngư i tiêu dùng, ngăn ch n tình tr ng c Competition) ư c Qu c h i Indonesia quy n tr c ti p và gián ti p, hu b và ki m thông qua tháng 03/1999, có hi u l c tháng ch ban hành các quy nh pháp lu t v ki m 04/2000. Lu t này có 53 i u, 11 chương, soát doanh nghi p, n u các quy nh pháp bao g m các v n ch y u sau ây: Các lu t này không áp ng nhu c u kinh t . Nhà nguyên t c và m c tiêu c a Lu t; các tho nư c không tham gia các ho t ng c nh thu n b c m ( c quy n nhóm ngư i bán, tranh v i khu v c tư nhân, tr trư ng h p n nh giá, phân chia th trư ng theo lãnh c n thi t ph i b o v an ninh qu c gia, l i th , t y chay, cartel, t -r t, c quy n nhóm ích chung ho c liên quan n các doanh ngư i mua, tho thu n h n ch c nh tranh nghi p công ích” ( i u 87). theo chi u d c, các tho thu n kín; tho Lu t c nh tranh m i nh t c a Thái Lan thu n v i các bên nư c ngoài), các ho t là o lu t c nh tranh thương m i (Trade ng b c m ( c quy n, c quy n nhóm Competition Act) ban hành ngày 22/03/1999, ngư i mua, ki m soát th trư ng, thông có hi u l c t ngày 30/04/1999.(4) o lu t ng), v trí th ng lĩnh (sáp nh p, h p nh t, t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009 59
  3. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i mua l i doanh nghi p), U ban giám sát - M c 47 c m l m d ng v trí th ng lĩnh c nh tranh, th t c gi i quy t tranh ch p, c a ch th tham gia th trư ng. Ch tài (các bi n pháp hành chính, các ch - M c 54 c m hành vi sáp nh p gây k t tài hình s cơ b n; các ch tài hình s b qu ho c có th gây k t qu làm gi m áng sung; các i u kho n chuy n ti p). k c nh tranh b t kì th trư ng hàng hoá và Lu t này ư c xây d ng trên cơ s tham d ch v nào c a Singapore. kh o pháp lu t nư c ngoài, trong ó pháp V hi u l c c a o lu t, không gi ng lu t c có nh hư ng nhi u nh t, ư c coi như các o lu t c nh tranh các nư c khác, là lu t m u. Trong năm 1999 t i Indonesia, hi u l c c a o lu t c nh tranh năm 2004 vi c chu n b th c thi lu t c nh tranh, thành c a Singapore ư c phân chia theo l trình l p y ban giám sát c nh tranh và ào t o các doanh nghi p và các ch th khác c a ngu n nhân l c th c thi lu t c nh tranh ã lu t c nh tranh có th i gian hi u và ư c ti n hành v i s h tr kĩ thu t c a thích nghi v i lu t c nh tranh m i. Ngân hàng th gi i (WB). - T ngày 01/01/2005: o lu t b t u có 2.3. o lu t c nh tranh năm 2004 c a hi u l c. Thành l p U ban c nh tranh Singapore. (7) Singapore - T ngày 31/07/2005: B t u áp d ng Lu t m i nh t c a Singapore v c nh tranh M c 34. là o lu t c nh tranh năm 2004 (Competition - T ngày 01/01/2006: B t u áp d ng Act 2004). M c 47 và th t c khi u ki n. o lu t này nh m m c ích ngăn c n - T ngày 30/06/2006: Các tho thu n ã các ch th c a lu t c nh tranh th c hi n ư c kí k t trong kho ng th i h n 5 năm các hành vi h n ch c nh tranh và/ho c l m trư c ngày 31/07/2005 b t u ph i tuân th d ng v trí th ng lĩnh trên th trư ng. o M c 34. lu t quy nh vi c thành l p U ban c nh - T ngày 01/07/2006: H n cu i cùng tranh Singapore (Competition Commission t t c các bên trong tho thu n h n ch c nh of Singapore - CCS) th c hi n và th c thi tranh ph i tuân th M c 34. o lu t. o lu t ư c hư ng d n th c thi - T năm 2007: B t u áp d ng M c 54. b ng các văn b n dư i lu t và các văn b n 2.4. Ngh nh v c nh tranh thương m i hư ng d n không ràng bu c. năm 2004 do Chính ph Lào ban hành(8) o lu t quy nh nhi u v n , trong ó C ng hoà dân ch nhân dân Lào ã ban có các v n ch y u sau ây: hành m t văn b n dư i lu t quy nh riêng - M c 34 c m các tho thu n, quy t nh v c nh tranh. ó là Ngh nh c a Chính và các th o n có ph i h p nh m m c ích ph v c nh tranh thương m i ban hành năm ho c gây tác ng ngăn c n, h n ch ho c 2004. Tuy nhiên, Lào dư ng như chưa có c bóp méo c nh tranh. Nói cách khác, M c 34 g ng nào trong vi c th c thi Ngh nh này. c m các tho thu n h n ch c nh tranh. Cơ quan qu n lí c nh tranh chưa ư c thành 60 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009
  4. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i l p. Dư ng như hi n nay Lào ang ph i i tr ng này là các doanh nghi p và các công m t v i nhi u v n chính sách kinh t khác ch c c a các cơ quan có th m quy n chưa quan tr ng hơn và c p bách hơn so v i vi c s n sàng chu n b cho vi c th c thi pháp lu t th c thi pháp lu t c nh tranh. c nh tranh. 2.5. Lu t c nh tranh năm 2004 c a Vi t Nam 3. Vi c xây d ng h th ng pháp lu t Vi t Nam, Lu t c nh tranh m i nh t c nh tranh m t s nư c khác c a ASEAN ư c thông qua tháng 12/2004, có hi u l c Ngoài 5 nư c ASEAN nêu trên, nh ng ngày 01/07/2005. Lu t này quy nh c m 5 nư c ASEAN khác chưa ban hành văn b n lo i hành vi, ó là: các tho thu n h n ch pháp lu t quy nh riêng v c nh tranh. i u c nh tranh, l m d ng v trí c quy n, t p ó không có nghĩa là các nư c ó không có trung kinh t gây h u qu h n ch c nh tranh, h th ng pháp lu t c nh tranh. Pháp lu t c nh hành vi c nh tranh không lành m nh, nh ng tranh các nư c này ư c th hi n r i rác quy t nh gây h n ch c nh tranh c a các trong nhi u văn b n pháp lu t, như lu t b o công ch c ho c các cơ quan nhà nư c. v ngư i tiêu dùng, lu t ch ng bán phá giá… Cơ quan có th m quy n v c nh tranh m t s nư c, các quy nh pháp lu t Vi t Nam là H i ng c nh tranh và c c c nh tranh ư c th c thi khá hi u qu , như qu n lí c nh tranh (B công thương). Các cơ Malaysia, Philippines, Brunei. C ba nư c quan này hi n ang ph i i m t v i nhi u này u ang trong quá trình xây d ng lu t thách th c trong vi c th c thi Lu t c nh c nh tranh áp ng yêu c u trong các cam k t gia nh p WTO.(9) tranh. R t nhi u v vi c liên quan n vi c Trong khi ó, Campuchia và Myanmar, áp d ng Lu t c nh tranh như l m d ng v trí chính sách và pháp lu t c nh tranh v n còn th ng lĩnh, n nh giá, gian l n trong các khá xa v i. Campuchia hi n ang ph i i ho t ng u giá, u th u; các ho t ng m t v i nh ng v n kinh t , chính tr , xã thương m i không lành m nh gây thi t h i h i to l n và ph i t p trung vào nhi m v tái cho ngư i tiêu dùng như: qu ng cáo sai, thi t t nư c. i v i Campuchia, nhu c u thông ng th c hi n c quy n, bán xây d ng h th ng pháp lu t c nh tranh hoàn hàng có i u ki n ràng bu c. Yêu c u t ra thi n qu th c chưa ph i là nhu c u c p hi n nay là c n ph i ào t o các công ch c thi t. i v i ngư i Campuchia, b n thân h có năng l c th c thi Lu t c nh lu t c nh tranh không th t o ra th trư ng, tranh và nâng cao nh n th c c a công chúng không th t o ra h th ng tư pháp c l p, v pháp lu t c nh tranh. cũng không th khi n cho các cơ quan công i v i m t s nư c ASEAN như Vi t quy n hành ng vì l i ích công c ng. ây Nam, Lào, m c dù ã có văn b n pháp lu t có th cũng là thái chung c a các nư c quy nh riêng v c nh tranh nhưng tính kh kém phát tri n và ang phát tri n i v i lu t thi c a các văn b n này còn khá h n ch . c nh tranh.(10) M t trong nh ng lí do quan tr ng c a th c Tính hi u qu c a pháp lu t c nh tranh t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009 61
  5. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i ph thu c vào nhi u y u t trong ó có s làm chúng ta có th suy nghĩ v s hình phát tri n c a n n kinh t và văn hoá th thành chính sách và pháp lu t c nh tranh trư ng. nh ng nư c phát tri n có n n chung c a ASEAN trong tương lai. kinh t th trư ng lâu i, rõ ràng lu t c nh 4.1. T i sao các nư c ASEAN c n có tranh phát tri n hơn và tính th c thi cũng chính sách và pháp lu t c nh tranh chung? cao hơn so v i các nư c ang phát tri n có Th nh t, m c ích chính c a lu t c nh n n kinh t chuy n i. i v i các nư c tranh chung ASEAN s là t o thu n l i cho ASEAN, nh ng nư c i sau v pháp lu t s phát tri n c a th trư ng n i kh i ASEAN c nh tranh, y u t văn hoá th trư ng c n ang ư c hình thành và c ng c , ng th i ư c c bi t chú ý. duy trì nguyên t c khu v c m trong ASEAN. 4. Li u có c n chính sách và pháp lu t h i nh p kinh t khu v c, các nư c c nh tranh chung c a ASEAN trong b i thành viên ASEAN ph i lo i b các hàng rào c nh hình thành C ng ng kinh t ASEAN thương m i trong n i b khu v c, t o thu n năm 2015? l i cho s d ch chuy n t do hàng hoá gi a Hi n nay, ASEAN ang th i i m r t các nư c thành viên. Do ó, không có lí do quan tr ng c a ti n trình h i nh p kinh t gì cho s t n t i các tho thu n h n ch c nh khu v c. Tho ư c Bali II (2003) và Hi n tranh cũng như l m d ng v trí th ng lĩnh chương ASEAN (2007) ã v ch ra m c c a các doanh nghi p vì h qu c a nó là tiêu xây d ng C ng ng kinh t ASEAN chia c t th trư ng. (ASEAN Economic Community - AEC) vào Lu t c nh tranh chung t m khu v c có năm 2015 nh m “t o l p m t khu v c kinh t th s t o thu n l i cho s t do hoá thương ASEAN n nh, th nh vư ng và có tính c nh m i và u tư trong ASEAN, tăng cư ng tranh cao, trong ó có s t do d ch chuy n c nh tranh t do và lành m nh gi a các doanh hàng hoá, d ch v , u tư và d ch chuy n nghi p trong ASEAN thông qua vi c giám v n t do hơn n a, phát tri n kinh t công sát hành vi kinh doanh c a các doanh nghi p b ng, gi m nghèo và thu h p kho ng cách trong khu v c và m b o s cân b ng c nh kinh t -xã h i”. Do ó, tiêu i m c a tranh th c s gi a các doanh nghi p trong và ASEAN hi n nay không ch là t do hoá các ngoài ASEAN. i u này s có ý nghĩa quan lĩnh v c kinh t như thương m i, d ch v và tr ng i v i “ch nghĩa khu v c m ” (Open u tư, mà ASEAN còn ph i quan tâm n Regionalism) c a ASEAN. Trư c h t, nó b o v n h i t các n n kinh t c a các nư c ASEAN. M t chính sách và pháp lu t c nh m r ng ASEAN s duy trì vi c m c a th tranh chung c a ASEAN s óng vai trò trư ng khu v c cho c các ho t ng thương quan tr ng i v i s hình thành th trư ng m i và u tư trong khu v c l n ngoài khu n i kh i. B i vì trong th trư ng n i kh i, v c. Ti p theo, nó m b o s cân b ng c nh các doanh nghi p ph i ư c c nh tranh bình tranh th c s gi a các doanh nghi p trong ng t t c các nư c thành viên. i u ó ASEAN và ngoài ASEAN. 62 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009
  6. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i Th hai, chính sách và pháp lu t c nh ti n, h th ng qu n lí hi n i và kh năng tranh chung là công c i u ch nh ho t ng c nh tranh v i doanh nghi p nư c ngoài. c nh tranh công b ng trong ASEAN. Pháp lu t c nh tranh i u ch nh hành vi h n Do m c tiêu c a ASEAN là tăng cư ng ch c nh tranh, l m d ng v trí th ng lĩnh th h i nh p kinh t khu v c nên c n thi t ph i trư ng c a t t c các doanh nghi p, dù là có pháp lu t và thi t ch h tr quá trình t o doanh nghi p trong nư c hay nư c ngoài. l p và th c hi n ti n trình t do hoá thương Bên c nh ó, pháp lu t c nh tranh ki m soát m i và u tư trong th trư ng ASEAN. M i và ngăn ch n các ho t ng t p trung kinh t quan h tương tác gi a Nhà nư c, ngư i tiêu như ho t ng sáp nh p c a các công ti xuyên dùng và doanh nghi p c n ph i ư c i u qu c gia (TNCs) nh m thôn tính các doanh ch nh b ng pháp lu t. Hi n nay, quá trình nghi p v a và nh trong th trư ng ASEAN. Hi n nay, t t c các nư c thành viên c nh tranh di n ra như th nào và Nhà nư c ASEAN u theo u i chính sách “m c a”, c n i u ch nh m i quan h gi a ngư i tiêu t do hoá u tư, do ó lu t c nh tranh chung dùng và doanh nghi p n m c nào? ây là c a khu v c - phù h p v i ti n trình t do nh ng v n quan tr ng. Trong b i c nh ó, hoá, s óng vai trò quan tr ng trong vi c chính sách và pháp lu t c nh tranh chung là b o v các doanh nghi p n i a ch ng l i công c i u ch nh ho t ng c nh tranh các hành vi c nh tranh không lành m nh c a công b ng, b i vì nó phù h p v i t do hoá các doanh nghi p nư c ngoài. Lu t c nh thương m i trên n n t ng không phân bi t tranh chung c a khu v c s cho phép các i x . Trong n n kinh t th trư ng t do nư c thành viên ASEAN b o h các ngành ASEAN m i n i, s c quy n là i u kinh t qu c gia, gìn gi các giá tr truy n không mong mu n, b i vì nó có th bóp méo th ng và duy trì danh ti ng c a qu c gia giá c và nh hư ng x u n s phân ph i trong ho t ng c nh tranh t m toàn c u. các ngu n l c. Th tư, h th ng kinh t c a các nư c Th ba, chính sách và pháp lu t c nh thành viên ASEAN và pháp lu t c nh tranh tranh chung không ch b o v l i ích c a m t s nư c ASEAN có nhi u c i m ngư i tiêu dùng mà còn giúp các doanh chung, do ó t o thu n l i cho s ra i lu t nghi p v a và nh c nh tranh bình ng v i c nh tranh chung c a khu v c. các doanh nghi p l n trong khu v c, b o v H th ng kinh t c a các nư c thành các doanh nghi p n i a ch ng l i các hành viên ASEAN không hoàn toàn gi ng nhau vi c nh tranh không lành m nh c a các nhưng chúng có nhi u c i m chung. ó doanh nghi p nư c ngoài. là m c a chào ón ho t ng thương m i T do hoá thương m i và u tư d a trên qu c t ; ngày càng h i nh p sâu hơn vào n n c nh tranh lành m nh s m b o cho các kinh t toàn c u; i u ch nh chính sách và doanh nghi p v a và nh trong nư c phát pháp lu t u tư nh m c nh tranh trong vi c tri n v quy mô, ti p thu các công ngh tiên thu hút FDI; óng c a m t s lĩnh v c kinh t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009 63
  7. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i t chi n lư c, không cho phép s c nh tranh Ch c năng này c a pháp lu t c nh tranh c a các doanh nghi p nư c ngoài; c t gi m cũng có th ư c s d ng i phó v i các hàng rào thu quan theo các cam k t trong TNCs m nh, thay th cho các bi n pháp h n AFTA và WTO. H u h t các nư c thành ch u tư nư c ngoài mà các nư c ASEAN viên ASEAN ã th c hi n chi n lư c c ang áp d ng hi n nay như: h n ch v v n ph n hoá doanh nghi p nhà nư c và xây góp c a nhà u tư nư c ngoài trong các d ng các thi t ch nh m duy trì lâu dài n n doanh nghi p ư c thành l p các nư c kinh t th trư ng. ASEAN. Lí do c a quy nh h n ch nêu Bên c nh ó, hi n nay pháp lu t c nh trên là nh m ngăn c n các nhà u tư nư c tranh m t s nư c thành viên ASEAN ngoài có v trí th ng lĩnh trên th trư ng và ư c xây d ng trên cơ s không phân bi t l m d ng v trí th ng lĩnh ó. M t công ti i x gi a các doanh nghi p trong nư c và nư c ngoài không th sáp nh p, h p nh t nư c ngoài và gi a các doanh nghi p trong v i các doanh nghi p trong nư c ho c nư c v i nhau trong vi c ki m soát các hành doanh nghi p nư c ngoài ang ho t ng vi h n ch c nh tranh. B ng cách này, lu t trên th trư ng nư c s t i n u nó vi ph m c nh tranh giám sát hành vi c nh tranh c a nh ng quy nh v h n ch v n góp. Tuy các TNCs, n u chúng gây tác ng i v i nhiên, các bi n pháp h n ch này luôn các nư c ch nhà ASEAN. i u ó m b o ư c nhìn nh n như nh ng hành vi phân r ng t t c các doanh nghi p s không th bi t i x và th c s là rào c n i v i l m d ng v trí th ng lĩnh th trư ng, ng u tư nư c ngoài. Th c t này ã gây tác th i ngăn c n các doanh nghi p tho thu n ng tiêu c c không nh n các n n kinh phân chia th trư ng mà i u này làm gi m t c a các nư c ASEAN. s phát tri n c a thương m i và u tư. Vi c xây d ng chính sách và pháp lu t c t gi m các rào c n i v i FDI c nh tranh c a khu v c ASEAN s góp ph n trong ASEAN và thi t l p các tiêu chu n c ng c nguyên t c i x qu c gia (NT) và khách quan cho hành vi ng x c a các thúc y t do hoá u tư, phù h p v i các TNCs, c n có các bi n pháp nh m b o m m c tiêu c a Khu v c u tư ASEAN (AIA) s v n hành t t c a th trư ng và các bi n và ti n trình h i nh p kinh t ASEAN. pháp ki m soát các hành vi h n ch c nh 4.2. Các ý tư ng v chính sách và pháp tranh c a doanh nghi p. Vi c th c thi pháp lu t c nh tranh chung t m toàn c u lu t c nh tranh các nư c thành viên Ý tư ng v chính sách c nh tranh chung ASEAN s t o nhi u cơ h i hơn cho các nhà không ph i là v n m i trong h th ng u tư nư c ngoài trong vi c ti p c n th thương m i th gi i. Trong n n kinh t th trư ng, thành l p doanh nghi p và kinh trư ng t do c n có m t chính sách c nh doanh, b i vì pháp lu t c nh tranh i u ch nh tranh i u ch nh cái g i là “bàn tay vô và ki m soát các ho t ng t p trung kinh t hình” c a Adam Smith ng th i thúc y và l m d ng v trí th ng lĩnh trên th trư ng. l i ích chung c a toàn xã h i.(11) 64 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009
  8. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i Hi n chương Havana năm 1948 v thành Nhóm công tác c a WTO ã xem xét l p T ch c thương m i th gi i (International m i quan h tương tác gi a thương m i Trade Organization - ITO) ã có ý nh n qu c t và chính sách c nh tranh, bao g m m nh nhu c u ngăn c n các hành vi kinh s tác ng c a các hành vi h n ch c nh doanh h n ch c nh tranh. Chương V Hi n tranh c a doanh nghi p và hi p h i doanh chương Havana năm 1948 có m t s i u nghi p i v i thương m i qu c t , s tác kho n quy nh v ngăn c n các hành vi kinh ng c a v n c quy n nhà nư c, m i doanh c a các doanh nghi p thương m i tư quan h gi a quy n s h u trí tu liên quan nhân ho c nhà nư c gây nh hư ng n n thương m i và chính sách c nh tranh, quan h thương m i qu c t , n u các hành vi m i quan h gi a u tư và chính sách c nh này h n ch c nh tranh, h n ch vi c ti p c n tranh và s tác ng c a chính sách thương th trư ng, ho c thúc y s c quy n. Bên m i i v i c nh tranh. Nhóm công tác c nh ó, các t ch c qu c t ã có nhi u c cũng c p v s óng góp c a chính sách g ng trong vi c ban hành các quy nh v c nh tranh i v i vi c th c hi n các m c c nh tranh như các b lu t v ng x c a tiêu c a WTO, bao g m m c tiêu khuy n Liên h p qu c (UN Codes of Conduct), các khích thương m i qu c t . quy t nh và hư ng d n c a OECD (OECD Tuy nhiên, “các v n Singapore” nêu Decisions and Guidelines)… Tuy nhiên, ây trên ã không ư c gi i quy t t i H i ngh ch là “pháp lu t m m” (soft law), không Singapore năm 1996 và cũng không t ph i là i u ư c qu c t có giá tr ràng bu c ư c k t qu gì t i H i ngh Doha năm 2001 v m t pháp lí i v i các nư c thành viên. vì các nư c b t ng quan i m. D a trên cơ Năm 1996, nhóm công tác c a WTO v s nguyên t c không phân bi t i x c a “các v n Singapore” ã k t lu n v s c n WTO, các nư c phát tri n l p lu n r ng thi t ph i có chính sách c nh tranh chung doanh nghi p nư c ngoài c n ư c hư ng cơ t m toàn c u như sau: “Khi mà các rào c n h i c nh tranh bình ng v i các doanh c a nhà nư c i v i thương m i và u tư nghi p trong nư c t i th trư ng trong nư c ã gi m, lúc ó c n ph i quan tâm nhi u hơn và WTO có th c m các nư c thành viên nv n theo ó các hành vi h n ch c nh dành s ưu ãi ho c tr giúp các doanh tranh c a các tư nhân có th ngăn c n ti n nghi p trong nư c. Ngư c l i, các nư c ang trình t do hoá. Chúng ta cũng nh n th c phát tri n ph n i m nh m vi c thi t l p ngày càng rõ r ng các chính sách c nh tranh m t chính sách c nh tranh chung c a WTO, và thương m i có tính h tr l n nhau, i u b i vì “Nhà nư c c n h tr và khuy n ó có th góp ph n vào s phát tri n kinh t khích các công ti trong nư c chúng có th và các chính sách c nh tranh hi u qu s b o t n t i và phát tri n, cho dù hi n t i chúng m r ng t t c các công dân u s ư c tương i y u và chúng có th c nh tranh hư ng th các l i ích phát sinh t t do hoá thành công v i các công ti nư c ngoài và và các c i cách v th trư ng”.(12) s n ph m c a các công ti nư c ngoài”.(13) t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009 65
  9. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i 4.3. Lu t c nh tranh EU - kinh nghi m h tr các công ti c a nư c mình. Do ó, thành công t m khu v c (14) Lu t c nh tranh EU ã quy nh i u 87 châu Âu, nh ng quy nh c a pháp trong Hi p ư c EC nêu trên i u ch nh lu t c ng ng v c nh tranh ư c ghi nh n hành vi tr giúp doanh nghi p c a các nư c trong Hi p ư c Roma năm 1957 và các văn thành viên. b n s a i (g i chung là Hi p ư c EC). Bên c nh s thành công c a Lu t c nh Lu t c nh tranh EU i u ch nh vi c th c tranh EU t m khu v c, năm 1999, các nhà hi n s c m nh th trư ng c a các công ti l n, lãnh o APEC nh t trí xây d ng nh ng Chính ph các nư c thành viên và các th c nguyên t c không ràng bu c v c nh tranh th kinh t khác. ây là công c quan tr ng (Non-binding Principles on Competition). m b o vi c hình thành th trư ng n i kh i, 4.4. nh hư ng nào cho Lu t c nh nghĩa là t o thu n l i cho s t do d ch tranh ASEAN? chuy n hàng hoá, d ch v , ngư i lao ng và Cho dù ý tư ng v lu t c nh tranh t m tư b n trong n i b EU. toàn c u chưa thành công nhưng nhi u nư c N i dung ch y u c a lu t c nh tranh EU ang phát tri n hi n ã và ang xây d ng bao g m b n v n : chính sách và pháp lu t c nh tranh cho t 1) Ki m soát hành vi tho hi p và các nư c mình, trong ó có các nư c ASEAN. hành vi h n ch c nh tranh khác gây tác Các nư c này nh n th c ư c r ng pháp lu t ng n quan h thương m i gi a các nư c c nh tranh s t o thu n l i cho phát tri n thành viên EU. V n này ư c quy nh t i thương m i và thu hút FDI ng th i h i i u 81 Hi p ư c EC. nh p sâu hơn vào n n kinh t th gi i. 2) C m doanh nghi p l m d ng v trí Vào th i i m hi n t i, ASEAN chưa th ng lĩnh th trư ng. V n này ư c quy xây d ng chính sách và pháp lu t c nh nh t i i u 82 Hi p ư c EC. tranh chung. K ho ch hành ng Hà N i 3) Ki m soát vi c sáp nh p, mua l i, liên năm 1999 v khai thác các l i ích c a chính doanh gi a các doanh nghi p. V n này sách c nh tranh chung v n còn n m trong ư c quy nh t i Quy ch s 139/2004/EC “k ho ch”.(15) (Council Regulation 139/2004 EC hay Hi n nay, các nư c ASEAN ang c Merger Regulation). g ng t o cơ h i cho s ng thu n gi a các 4) Ki m soát s tr giúp tr c ti p ho c nư c v vi c xây d ng khuôn kh c nh tranh gián ti p c a các nư c thành viên EU dành t m khu v c. Ti n trình h i nh p khu v c cho các doanh nghi p. V n này ư c quy ông Nam Á ã và ang ti p t c phát tri n nh t i i u 87 Hi p ư c EC. cho th y s liên k t ch t ch gi a các n n Chính sách c nh tranh EU và vi c thi t kinh t ASEAN. Li u trong tương lai các l p th trư ng EU th ng nh t s tr nên kém nư c ASEAN có th xây d ng chính sách và hi u qu n u các nư c thành viên EU t do pháp lu t c nh tranh chung theo ki u Lu t 66 t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009
  10. Ph¸p luËt th−¬ng m¹i c nh tranh EU? Theo tác gi , ý tư ng nêu trên có th khó th c hi n trong tương lai g n (2).Xem: Yasuda Nobuyuki, s d. (3).Xem: i u 64 Hi n pháp năm 1968; i u 85 vì m t s lí do sau ây: Th nh t, ASEAN Hi n pháp năm 1974; i u 68 Hi n pháp năm 1978; không ph i là m t t ch c siêu qu c gia i u 48 Hi n pháp năm 1991; và i u 87 Hi n pháp gi ng như EU, chưa có thi t ch mb os năm 1997. th c thi pháp lu t c ng ng, do ó chưa th (4). Yasuda Nobuyuki, s d. xây d ng lu t c nh tranh ASEAN theo (5).Xem: G. Sivalingam, Faculty of Business, University of Malaya, Malaysia, Competition Policy in ASEAN. hư ng lu t siêu qu c gia; Th hai, hi n t i, (6).Xem: Dr. Ningrum Natasya Sirait, Overview of the các qu c gia ASEAN có trình phát tri n Indonesia Competition Law - Law Number 5 of 1999. kinh t khá a d ng, cơ c u kinh t còn nhi u (7). Rodyk and Davidson - Advocates and Solicitors, khác bi t, do ó th ch c nh tranh cũng Competition Law Guide - Answers to your questions on the Competition Act 2004. không th tương ng. (8).Xem:http://www.pradeepsmehta.com,Competition Như v y, c n ph i xây d ng khuôn kh Policy and Law in CLV Countries. chính sách và pháp lu t c nh tranh chung (9).Xem: http://www.jftc.gov.jp, Annudeepa Nair of cho ASEAN theo hư ng nào? Trong b i c nh CUTS, Oct 2005, revised in Feb 2006, Background “ch nghĩa khu v c m ” (Open Regionalism) Paper on Competition in Brunei Darussalam, Competition và tính c thù c a “con ư ng ASEAN” Regimes in the World - A Civil Society Report, CUTS International; G.Sivalingam, Faculty of Business, (ASEAN Way), ti n trình hài hoà hoá pháp University of Malaya, Malaysia, Competition Policy lu t c nh tranh các nư c ASEAN i kèm v i in ASEAN; Cassey Lee, University of Malaya, Competition vi c xây d ng h th ng th c thi có l là mô Policy in Malaysia, June 2004, published by Centre hình khá thích h p. Lu t c nh tranh ASEAN on Regulation and Competition, Working Paper Series, Paper No. 68, UK. c n ghi nh n các nguyên t c cơ b n ng (10).Xem: Peter J. Hammer, Competition Law in Cambodia; th i quy nh cơ ch h p tác ch t ch gi a Khin Ohn Thant, ASEAN Conference on Fair Competition các qu c gia ASEAN trong vi c th c thi Law and Policy in the ASEAN Free Trade Area - pháp lu t c nh tranh. Tuy nhiên, c n nh n Competition Policy and Economic Growth in ASEAN th c r ng ây ch là bư c i ban u c a Countries, A Mianmar’s Perspectives, February 2003. pháp lu t c nh tranh ASEAN. Sau năm 2015 (11).Xem: Adam Smith, An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations, (London: khi hình thành C ng ng kinh t ASEAN Methuen), 1776. thì chính sách và pháp lu t c nh tranh chung (12).Xem: World Trade Organization (WTO), Trade ASEAN m nh là i u không th thi u And Competition Policy, (Geneva: WTO), 2004. cho s phát tri n th trư ng n i kh i./. (13).Xem: Choudhury, A., Another Corporate Steal? The Proposed WTO Competition Policy, 2004, http://www. (1).Xem: Yasuda Nobuyuki, GSID Nagoya University, boell.org/docs/Cancun-Aiz-Competition Policy.pdf ASEAN Competition Laws: Current State and Future (14).Xem: http://www.wikipedia Perspectives, ASEAN Workshop: Making Markets (15).Xem: Association of Southeast Asian Nations Work, hosted by the Australian Competition and (ASEAN), Hanoi Plan of Action, (Jakarta: ASEAN Consumer Commission, Bangkok, 6 March 2000. Secretariat), 1999. t¹p chÝ luËt häc sè 12/2009 67
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2068 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2