Tóm tắt Luận án tiến sĩ Văn hóa học: Biến đổi văn hóa vùng ven biển Nghệ An qua nghiên cứu trường hợp thị xã Cửa Lò

Luận án này tập trung nghiên cứu sự biến đổi văn hóa của cộng đồng cư dân vùng ven biển Nghệ An, với trường hợp cụ thể là thị xã Cửa Lò. Mục tiêu là phân tích những thay đổi trong văn hóa gia đình và thực hành tín ngưỡng dưới tác động của phát triển kinh tế, đồng thời chỉ ra các xu hướng biến đổi văn hóa trong bối cảnh hiện đại.

Các nhà nghiên cứu văn hóa, xã hội học, nhân học, các nhà hoạch định chính sách và quản lý văn hóa tại các địa phương ven biển, đặc biệt là khu vực Nghệ An.

Luận án khảo sát sâu rộng về biến đổi văn hóa tại thị xã Cửa Lò, Nghệ An, một vùng ven biển đang trải qua quá trình đô thị hóa và phát triển kinh tế mạnh mẽ, đặc biệt là du lịch. Nghiên cứu chỉ ra rằng dưới tác động của kinh tế thị trường, các mối quan hệ trong gia đình cư dân vùng biển đã có nhiều thay đổi, từ định hướng nghề nghiệp của con cái, nhu cầu cuộc sống, đến vai trò của người phụ nữ. Mặc dù có sự nới lỏng trong các ràng buộc truyền thống, những giá trị cốt lõi như tình yêu thương gia đình vẫn được duy trì. Về thực hành tín ngưỡng, luận án phân tích sự biến đổi trong thờ cúng tổ tiên, tín ngưỡng đi biển và lễ hội làng. Hoạt động tín ngưỡng có xu hướng thương mại hóa và thích ứng với nhu cầu kinh tế, nhưng đồng thời cũng là phương tiện để bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống và gắn kết cộng đồng. Luận án cũng chỉ ra những mâu thuẫn giữa văn hóa truyền thống và hiện đại, đồng thời khẳng định rằng biến đổi văn hóa ở Cửa Lò chủ yếu mang tính hình thức, trong khi bản chất và cốt lõi văn hóa truyền thống vẫn bền vững. Các kết quả nghiên cứu cung cấp cái nhìn toàn diện về sự dung hòa giữa truyền thống và hiện đại, nhấn mạnh tầm quan trọng của nhận thức từ phía người dân và chính quyền địa phương trong việc bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội.