Bình giảng khổ thơ sau trong bài thơ Tràng giang: "Lơ thơ cồn nhỏ... trời rộng, bến cô liêu."

Đề bài: Bình giảng khổ thơ sau trong bài thơ Tràng giang: "Lơ thơ cồn nhỏ... trời <br /> rộng, bến cô liêu."<br /> Bài làm:<br /> Trong phong trào thơ  mới giai đoạn 1932­1945 có lẽ  nồng nàn, lãng mạn nhất là Xuân  <br /> Diệu, điên cuồng nhất thì chính là Hàn Mặc Tử, rồi buồn nhất thì có lẽ  không ai qua  <br /> được Huy Cận. Nỗi buồn của Huy Cận không phải là nỗi buồn tình yêu đôi lứa, mà là <br /> nỗi buồn đời, buồn thân phận nổi trôi. Có người nói vui rằng lúc mang thai có lẽ  thân  <br /> mẫu Huy Cận thường sầu, nên chàng thi sĩ trẻ   ấy sớm đã mang trong mình một nỗi  <br /> buồn bã vô tận, mắt luôn đẫm lệ  đời. Biệt tài văn chương của Huy Cận chính là biết  <br /> cách gợi nỗi buồn, lây nỗi buồn của mình sang cả không gian mênh mang, mà thể hiện <br /> rõ ràng nhất ấy là trong bài thơ Tràng giang.<br /> Thơ  Huy Cận thường giàu triết lý và nỗi niềm suy tưởng về nhân sinh quan, thế  giới <br /> quan, giá trị  quan một cách sâu sắc. Huy Cận yêu thích nhất là thể  loại Đường thi của <br /> văn học Trung Quốc, rồi cũng yêu luôn cả cái chất lãng mạn của văn học Pháp. Thế nên <br /> đọc thơ ông lúc nào ta cũng thấy đậm màu sắc cổ kính trong từng vần thơ, rồi đôi chỗ <br /> lại thấy một nét hiện đại chen vào. Thế nhưng, chúng lại hỗ trợ cho nhau thật tuyệt vời  <br /> tạo nên một hồn thơ rất Huy Cận, rất mênh mang rộng lớn.<br /> Trong Tràng giang, nếu như  khổ  thơ  thứ  nhất đặc tả  cảnh sông nước mênh mông, thì  <br /> qua đến khổ thơ thứ hai dường như tầm mắt của tác giả đã thu lại, ông nhìn đến những  <br /> cồn cát, tai ông bắt đầu lắng nghe, tấm lòng cũng lặng lại và buồn hơn.<br /> "Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu,<br /> Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều<br /> Nắng xuống, trời lên sâu chót vót;<br /> Sông dài, trời rộng, bến cô liêu."<br /> Huy Cận không nhìn thấy những cồn cát lớn, mà lại thấy những cái cồn nhỏ  nhoi, lạc  <br /> lõng "lơ  thơ", rất thưa thớt mong manh, cảm giác Huy Cận tả  cồn cát mà như  tả  một <br /> cành liễu phất phơ trước gió vậy. Thêm chút "gió đìu hiu", lại càng khiến không gian trở <br /> nên hoang vắng, hiu hắt hơn cả, gió  ở  bến sông mà chỉ  tới mức "đìu hiu" thì  ảm đạm <br /> quá, đọc từ láy ấy người ta chỉ có thể liên tưởng đến một từ "buồn thiu" mà thôi!<br /> Thế rồi đang lúc trầm tư, suy tưởng Huy Cận bỗng đưa vào một câu hỏi, câu hỏi ấy đã <br /> chính thức đánh dấu cái sự  sống mong manh giữa cái không gian thật hoang vắng nơi  <br /> bến Chèm khi ấy. Ông nghe đâu đây có tiếng người vãn buổi chợ chiều hoặc đang nghi <br /> vấn tiếng vãn chợ ồn ào văng vẳng ở đâu chăng? Dù thế nào thì cũng không quan trọng, <br /> bởi chúng đều đúng và đều hướng tới một cảnh duy nhất, có tiếng chợ  đấy nhưng xa  <br /> lắm, chỉ  lờ  mờ, thấp thoáng mà thôi và Huy Cận vẫn cô đơn, lẻ  loi tại bến sông này. <br /> Nghệ thuật lấy động chế tĩnh thật hay và thật tài tình qua ngòi bút buồn của Huy Cận, <br /> lấy cái tiếng vãn chợ  tận "làng xa" nào  ấy đem vào không gian rộng lớn này, điều  ấy <br /> càng nhấn mạnh thêm cái hoang vắng, bốn bề  tĩnh lặng của bến sông Hồng. Rồi thì <br /> lòng Huy Cận cũng càng trở  nên trầm lặng hơn, buồn hơn, cảm giác cô đơn lạc lõng <br /> hơn cả.<br /> "Nắng xuống, trời lên" là một hình ảnh có sự phá cách hơi hướng hiện đại kết hợp thêm <br /> với cụm "sâu chót vót" đã mở cái không gian sông nước vốn rộng lớn theo chiều ngang  <br /> nay lại càng trở nên bao la hơn theo chiều dọc. Trời và đất dường như  được giãn rộng <br /> thêm khoảng cách trong thơ  Huy Cận, vừa sâu lại vừa xa hơn rất nhiều. Những tưởng  <br /> mở rộng không gian thì nỗi buồn Huy Cận sẽ loãng hơn, đỡ  hiu hắt hơn, nhưng không,  <br /> dường như  ta cảm giác được rằng thi sĩ đang nhả  nỗi buồn của mình một cách từ  từ.  <br /> Huy Cận tựa như một chú mực đang phun thứ mực đen của mình ra khiến chúng lan tỏa  <br /> khắp mặt nước vậy. Để rồi đâu đâu ta cũng thấy vương vấn nỗi buồn của Huy Cận, từ <br /> gió, trời, sông, bến đều nhuốm nỗi sầu của ông. Đọc câu thơ cuối, dường như Huy Cận  <br /> đang ngầm khẳng định thêm cái nỗi sầu của mình "Sông dài trời rộng, bến cô liêu". <br /> Khắp cả cái không gian dài rộng ấy, không có ai cả, chỉ có "bến cô liêu" và bến chính là  <br /> phiến chỉ Huy Cận đó. Ông đang thầm thở  dài trước cái thân phận nổi trôi, cô đơn của <br /> người thi sĩ trong một xã hội rối ren, tam quan đảo lộn này, có lẽ  ông cũng đang thầm  <br /> hoài niệm về những ngày xưa cũ nơi mà ở đấy có cảnh huy hoàng, đẹp đẽ chăng?<br /> Chỉ một đoạn thơ ngắn bốn dòng, mang màu sắc cổ điển và một nét chấm phá hiện đại,  <br /> cũng đủ để cho ta thấy một hồn thơ Huy Cận thật đặc sắc. Dường như thơ ông chỉ gói <br /> gọn trong một chữ "buồn" mà khai thác, có lẽ sống dưới thân phận một thi sĩ nghèo, lại <br /> đương buổi rối ren, loạn lạc nên Huy Cận mới sinh ra nhiều nỗi buồn như  thế. Thơ <br /> Huy Cận phải đọc thật kỹ  ta mới có thể  thấy một tình yêu quê hương, đất nước thật  <br /> nồng nàn, tha thiết chẳng kém ai đang ẩn hiện trong những vần thơ buồn man mác của <br /> ông.<br /> Bài làm 2<br /> Không tha thiết, nồng nàn như  Xuân Diệu, cũng chẳng điên cuồng lãng mạn như  Hàn <br /> Mặc Tử, thơ  của Huy Cận là một nỗi buồn mênh mang vô tận, buồn từ  tâm hồn đến <br /> cảnh vật. Đọc thơ  ông, ta thấy pha tạp chút hiện đại của văn học Pháp, nhưng nhiều <br /> nhất vẫn là nét cổ điển đậm đà của thơ Đường, thế nên ta thường thấy trong thơ ông có <br /> nỗi buồn rất lạ, rất vô định. Nhưng suy cho cùng, nỗi buồn thơ ông cũng chỉ  xuất phát  <br /> từ nỗi buồn thế sự, nỗi hoài niệm những điều xưa cũ, những phong cảnh huy hoàng nay <br /> đã hết, chỉ còn lại một cuộc đời rối ren. Một trong số những bài thơ  tiêu biểu nhất của  <br /> Huy Cận phải nhắc đến Tràng giang.<br /> Chàng thi sĩ mới 21 tuổi đời, đứng ở nam bến Chèm sông Hồng mà suy tư về cuộc đời <br /> mình, cuộc đời người, rồi trước cái không gian rộng lớn, trời rộng ­ sông dài đã tức <br /> cảnh sinh tình đem đến một thi phẩm tuyệt vời, khiến độc giả phải đắm chìm vào trong <br /> cả nỗi buồn của chàng thi sĩ. Chỉ lấy nội dung khổ thơ thứ 2 của Tràng giang cũng đủ <br /> để ta chiêm nghiệm về nỗi sầu nhân thế ấy.<br /> "Lơ thơ cồn nhỏ gió đìu hiu,<br /> Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều<br /> Nắng xuống, trời lên sâu chót vót;<br /> Sông dài, trời rộng, bến cô liêu."<br /> Ngắm mãi cảnh sông nước dập dềnh, Huy Cận hướng tầm mắt buồn của mình về phía  <br /> những cồn nhỏ "lơ thơ", từ láy ấy gợi cho độc giả một cảm giác ít ỏi, nhẹ tênh, lơ lửng. <br /> Dường như  mấy cái cồn cát nho nhỏ  bên bến sông  ấy đang phe phẩy, phiêu lãng cùng <br /> với cơn gió "đìu hiu", buồn bã biết mấy. Cả cồn cả gió đều gợi nên một nỗi buồn khôn <br /> tả,  ấy là cảm giác chơi vơi, lạc lõng của người thi sĩ cô đơn trước cảnh sông nước,  <br /> buồn bã trước thời cuộc. Rồi Huy Cận bỗng nghe "Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều", đó <br /> là một câu hỏi ngỏ, nhà thơ  tự  hỏi chính bản thân mình hay hỏi trời đất như  thế. Huy  <br /> Cận hỏi gì? Hỏi tiếng làng xa vãn chợ   ở  đâu hay hỏi dường như  đâu đây có tiếng vãn  <br /> chợ chiều văng vẳng vọng về cũng đều có ý nghĩa cả. Nghệ thuật lấy động tả tĩnh thật <br /> đặc sắc và khéo léo, "làng xa" như  thế  nhưng Huy Cận vẫn có thể  nghe thấy tiếng  <br /> người râm ran buổi chợ  chiều thì chứng tỏ  bến Chèm này phải thật hoang vắng tĩnh <br /> lặng đến nhường nào chứ? Thoang thoảng trong khổ thơ thứ hai này đã có sự sống xuất <br /> hiện, nhưng nó cứ thấp thoáng và mỏng manh, thế nên Huy Cận lại càng trở nên cô đơn <br /> hơn.<br /> Một hình ảnh khác lại càng nhấn mạnh được cái tính thi vị đầy sáng tạo trong nỗi buồn  <br /> thơ  Huy Cận, "nắng xuống, trời lên" kết hợp với cụm tính từ  "sâu chót vót", dễ  khiến  <br /> người ta liên tưởng đến một khung cảnh sâu rộng vô ngần, trời và đất vốn đã xa nhau  <br /> nay lại càng sâu, càng xa hơn nữa. Chỉ một câu thơ  đơn giản vậy thôi nhưng Huy Cận <br /> đã đem vào đó cái không gian rộng lớn, bao la và riêng mình thi sĩ cô độc trong cái  <br /> khoảng không ấy. Quả thực lời nhận định Huy Cận là nhà thơ có nỗi ám ảnh với không <br /> gian sâu sắc là không sai chút nào, bởi nếu không có cái cảm xúc sâu sắc như  vậy thì <br /> làm sao lại có những vần thơ tuyệt diệu về không gian như vậy.<br /> Kết lại đoạn thơ, là câu thơ  dường như  là nhận định của tác giả  "Sông dài, trời rộng, <br /> bến cô liêu". Đúng vậy trời càng rộng sông càng dài thì bến ở một chỗ lại càng nhỏ bé, <br /> càng cô độc như  bóng người thi sĩ ngẩn ngơ   ở  bến Chèm. Huy Cận buồn gì mà nhiều <br /> đến thế, làm sao cái nỗi buồn ấy có thể lan rộng khắp không gian, từ sông, tới trời, tới  <br /> bến, tới gió, tới cồn cát cũng buồn thiu theo nỗi sầu man mác mang tên Huy Cận. Đúng <br /> như lời Nguyễn Du trong Kiều: "Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ?", đó là nỗi buồn  <br /> thế  sự, buồn cho thân phận nổi trôi vô định giữ  thời buổi rối ren Tây ta lẫn lộn, là nỗi  <br /> buồn chung cho cả một xã hội Việt Nam thời bấy giờ.<br /> Như  vậy chỉ  là một đoạn thơ  ngắn 4 câu vẻn vẹn, nhưng ta đã thấy được cái nỗi sầu  <br /> của Huy Cận, đồng thời qua đó ta cũng thấy được cái tài hoa của một nhà thơ mang nỗi <br /> ám ảnh không gian sâu sắc. Thơ Huy Cận vừa cổ điển vừa hiện đại, thật nhiều ý vị và  <br /> sâu sắc biết mấy, đọc riết rồi ta như chìm vào thơ ông để buồn theo cái buồn của ông.<br />