intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DỰA VÀO XUẤT KHẨU

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:55

Thêm vào BST
Báo xấu
96
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'chiến lược tăng trưởng dựa vào xuất khẩu', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DỰA VÀO XUẤT KHẨU

  1. CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DỰA VÀO XUẤT KHẨU
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1 Lêi nãi ®Çu ThÕ giíi ®· vµ ®ang diÔn ra nh÷ng biÕn ®æi to lín vµ s©u s¾c. Nh÷ng thay ®æi ®ã, mét mÆt t¹o ra nh÷ng c¬ héi thuËn lîi cho c¸c n­íc ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn cã thÓ n¾m b¾t v­¬n tíi nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, mÆt kh¸c ®ang ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc, nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p h¬n mµ mçi quèc gia ph¶i ®èi phã gi¶i quyÕt. Ngµy nay, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn nh­ vò b·o víi tèc ®é nhanh trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ ®· ®Èy nhanh qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi. Hîp t¸c quèc tÕ ®· trë thµnh yªu cÇu tÊt yÕu ®èi víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña mçi quèc gia. §Ó héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ViÖt nam cÇn ph¶i cã c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n, phï hîp víi kh¶ n¨ng cña m×nh. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu lµ mét chiÕn l­îc cña toµn bé nÒn kinh tÕ, cña toµn x· héi. §Ó kh¾c phôc nguy c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ vµ thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000 vµ c¸c n¨m tiÕp theo. §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII ®· kh¼ng ®Þnh vµ nhÊt qu¸n thùc hiÖn “ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu”. §· cã nhiÒu bµi viÕt vÒ vÊn ®Ò nµy, tuy nhiªn mçi bµi viÕt l¹i ®Ò cËp ®Õn mét khÝa c¹nh kh¸c nhau, ch­a nªu lªn ®­îc toµn c¶nh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. §Ó gãp phÇn lµm s¸ng tá vÊn ®Ò, em lùa chän ®Ò tµi: “ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu cña ViÖt nam tõ nay ®Õn n¨m 2003”. Trong bµi viÕt, em xin tr×nh bµy c¸c néi dung:  Ch­¬ng I: Tæng quan chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu.  Ch­¬ng II: ChÝnh s¸ch trong chiÕn l­îc thóc ®Èy xuÊt khÈu.  Ch­¬ng III: T×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt nam trong thêi gian qua.  Ch­¬ng IV: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ®Èy m¹nh chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu cña ViÖt nam. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, do kiÕn thøc hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ, nªn trong bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó ®Ò tµi ®­îc hoµn chØnh h¬n. Hµ néi 1998.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2 Ch­¬ng I Tæng quan chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu I. TÝnh tÊt yÕu cña chiÕn l­îc. 1. Tõ c¸ch tiÕp cËn c«ng nghiÖp ho¸. §· tõ l©u, §¶ng ta x¸c ®Þnh c«ng nghiÖp ho¸ lµ nhiÖm vô trung t©m trong suèt thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®é dµi thêi kú qu¸ ®é lªn mét x· héi phån vinh, b×nh ®¼ng vµ v¨n minh ë n­íc ta. H¬n 30 n¨m qua, sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc mÆc dï ®· ®¹t ®­îc nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ, nh­ng ViÖt nam vÉn lµ mét n­íc nghÌo vµ l¹c hËu. Trong khi ®ã c¸c n­íc NICs vµ ASEAN l¹i ®¹t ®­îc sù ph¸t triÓn “thÇn kú”, “n¨ng ®éng” trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. §iÒu ®ã ph¶i cã c¸ch tiÕp cËn míi vÒ c«ng nghiÖp ho¸. Tõ tr­íc tíi nay, chóng ta vÉn x¸c ®Þnh, c«ng nghiÖp ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn c¸ch m¹ng vÒ mÆt kü thuËt s¶n xuÊt, biÕn lao ®éng thñ c«ng thµnh lao ®éng sö dông m¸y mãc. §iÒu nµy lµ hoµn toµn ®óng víi thùc chÊt cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Song qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn kü thuËt ®ã nh­ thÕ nµo. Trong lÞch sö ®· cã c¸c kiÓu chuyÓn biÕn nµo lµ cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi mäi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. §ã lµ vÊn ®Ò cÇn ®­îc nghiªn cøu s©u s¾c h¬n ®Ó t×m ra con ®­êng, c¸ch ®i c«ng nghiÖp ho¸ thÝch hîp víi n­íc ta trong ®iÒu kiÖn khoa häc ph¸t triÓn nh­ vò b·o. Kinh nghiÖm c«ng nghiÖp ho¸ cña c¸c n­íc chØ ra lµ cã ba kiÓu thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. Thø nhÊt, b»ng con ®­êng c¶i tiÕn kü thuËt s¶n xuÊt trong n­íc tõ kü thuËt thñ c«ng lªn nöa c¬ khÝ råi c¬ khÝ ho¸, tù ®éng ho¸, ho¸ häc ho¸ hoÆc kÕt hîp gi÷a c¸ch tiÕn tuÇn tù nh¶y vät tõ thñ c«ng lªn c¬ khÝ tù ®éng ho¸ g¾n liÒn víi nã lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu tõ n«ng nghiÖp sang c«ng - n«ng nghiÖp - dÞch vô. §©y lµ chiÕn l­îc truyÒn thèng vÒ c«ng nghiÖp ho¸. Thø hai, vµo nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû nµy, mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn, sau khi giµnh ®­îc ®éc lËp d©n téc ®· ¸p dông chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ nhËp khÈu. VÒ c¬ b¶n, chiÕn l­îc nµy dùa vµo ®éc lËp d©n téc, muèn x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp d©n téc b»ng c¸ch tù t¹o cho m×nh mét nÒn khoa häc c«ng nghÖ trªn c¬ së ®ãng cöa, b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc, nh»m s¶n xuÊt ra hµng ho¸ tiªu dïng tr­íc ®©y vÉn ph¶i nhËp khÈu.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3 Thø ba, th«ng qua con ®­êng nhËp khÈu ngay tõ ®Çu ®Ó tranh thñ nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i cña thÕ giíi dùa vµo lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc nh»m ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, tõ ®ã tiÕn hµnh hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. C¸ch ®i nµy gäi lµ c«ng nghiÖp ho¸ theo h­íng xuÊt khÈu. §èi víi c¸ch ®i thø nhÊt, ®· cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vµ ®· cã nhiÒu kÕt luËn kh¸ râ rµng. Trong khi ®ã, c¸ch ®i thø hai vµ thø ba ®èi víi n­íc ta vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi chung cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®­îc tæng kÕt vµ lµm s¸ng tá. ë n­íc ta, khi x¸c ®Þnh nh÷ng quan diÓm lín vÒ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, Héi nghÞ §¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú kho¸ VII cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh “kiªn tr× chiÕn l­îc h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu, ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu nh÷ng s¶n phÈm trong n­íc s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶, ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc còng nh­ tõng ngµnh, tõng vïng, tõng lÜnh vùc trong tõng thêi kú, kh«ng ngõng n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng trong n­íc, thÞ tr­êng khu vùc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ”. ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo h­íng xuÊt khÈu, ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc. 2. Xu h­íng trong chiÕn l­îc th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc. Trong chiÕn l­îc th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc cã ba m« h×nh ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ. Mét lµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn s¶n phÈm s¬ chÕ; hai lµ chiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng néi ®Þa thay thÕ hµng nhËp khÈu; ba lµ chiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. ChiÕn l­îc xuÊt khÈu s¶n phÈm s¬ chÕ lµ mét chiÕn l­îc hoµn toµn dùa vµo tµi nguyªn, kinh tÕ tù nhiªn, ®­îc mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn thùc hiÖn thêi kú ®Çu sau chiÕn tranh. Song nã ®· bÞ phñ ®Þnh. Nh÷ng ý kiÕn hiÖn nay tËp trung vµo hai chiÕn l­îc: s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu vµ s¶n xuÊt h­íng vÒ xuÊt khÈu. 2.1. S¶n xuÊt thay thÕ hµng nhËp khÈu. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt thay thÕ hµng nhËp khÈu ®· ®­îc hÇu hÕt c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn hiÖn nay theo ®uæi trong thÕ kû XIX. ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chiÕn l­îc nµy ®­îc thö nghiÖm ®Çu tiªn ë c¸c n­íc Mü La tinh. Mét sè n­íc Ch©u ¸ nh­ Ên §é, Thæ NhÜ Kú, còng thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸ tõ tr­íc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai. ë hÇu hÕt c¸c n­íc Ch©u ¸ vµ Ch©u Phi mong muèn nhanh chãng x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp ®ang lµ ®éng lùc khiÕn c¸c n­íc ®ã b­íc vµo con ®­êng ph¸t triÓn thay thÕ hµng nhËp khÈu. Trong nh÷ng n¨m 60, thay thÕ hµng nhËp khÈu ®· trë thµnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ chñ ®¹o. Ph­¬ng ph¸p luËn cña chiÕn l­îc thay thÕ hµng nhËp khÈu lµ: tr­íc hÕt, cè g¾ng tù s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng ®¹i bé phËn nhu cÇu vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô cho thÞ tr­êng néi ®Þa. §¶m b¶o c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc cã thÓ lµm chñ ®­îc kü thuËt s¶n xuÊt hoÆc c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cung cÊp c«ng nghÖ, vèn vµ qu¶n lý h­íng vµo viÖc cung cÊp cho thÞ tr­êng néi ®Þa lµ chÝnh. LËp c¸c hµng rµo b¶o hé ®Ó hç trî cho s¶n xuÊt trong n­íc cã l·i, khuyÕn
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4 khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp lµ môc tiªu ph¸t triÓn. C¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn thay thÕ nhËp khÈu th­êng lµ thuÕ quan, b¶o hé, h¹n ng¹ch nhËp khÈu vµ tØ gi¸ cao. ViÖc ¸p dông chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu ®· ®em l¹i sù më mang nhÊt ®Þnh c¸c c¬ së s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm b­íc ®Çu thùc hiÖn ®« thÞ ho¸, h×nh thµnh c¸c chñ doanh nghiÖp cã ®Çu ãc kinh doanh. ë ViÖt nam, trong giai ®o¹n hiÖn nay, ¸p dông chiÕn l­îc thay thÕ hµng nhËp khÈu cßn nh»m b¶o vÖ nÒn c«ng nghiÖp, c¸c nhµ s¶n xuÊt non trÎ trong n­íc cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Song kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc cho thÊy: nÕu chóng ta dõng l¹i qu¸ l©u ë giai ®o¹n chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu sÏ vÊp ph¶i nh÷ng trë ng¹i lín. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng néi ®Þa thay thÕ hµng nhËp khÈu thùc chÊt nh»m vµo tho¶ m·n nhu cÇu trong n­íc lµ chÝnh, chó träng nhiÒu ®Õn tù cÊp cña thÞ tr­êng néi ®Þa. Víi chiÕn l­îc nh­ vËy, ngo¹i th­¬ng kh«ng ®­îc coi träng, coi nhÑ mÆt tÝch cùc cña kinh tÕ thÕ giíi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc. §iÒu nµy sÏ h¹n chÕ khai th¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc trong viÖc ph¸t triÓn ngo¹i th­¬ng. Kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong giai ®o¹n ®Çu c«ng nghiÖp ho¸ lµ nÒn kinh tÕ thiÕu thèn ®ñ thø nh­: vèn Ýt, tæng cÇu v­ît qu¸ tæng cung, th­êng th«ng qua nhËp khÈu ®Ó c©n b»ng xu thÕ nµy vµ kh«ng thÓ kh¾c phôc ®­îc ngay trong thêi gian ng¾n. NÕu chóng ta h¹n chÕ qu¸ møc viÖc nhËp khÈu, thùc hiÖn chÝnh s¸ch b¶o hé kh«ng thÝch hîp sÏ lµm gi¶m tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ. C¸n c©n th­¬ng m¹i ngµy cµng thiÕu hôt, n¹n thiÕu ngo¹i tÖ lµ trë ng¹i cho viÖc ph¸t triÓn. Thùc hiÖn thay thÕ nhËp khÈu tuy tiÕt kiÖm ®­îc ngo¹i tÖ trªn ph­¬ng diÖn thµnh phÈm nh­ng l¹i ®ßi hái nhËp khÈu nhiÒu nguyªn liÖu vµ b¸n thµnh phÈm h¬n ®Ó t¨ng c­êng cung øng cho s¶n xuÊt trong n­íc, ®ång thêi s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu cßn h¹n chÕ viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ s¶n phÈm thu ngo¹i tÖ. Do ®ã, kh«ng ph¶i lµ chiÕn l­îc l©u dµi ®Ó bï vµo chç thiÕu hôt c¸n c©n th­¬ng m¹i. Thùc hiÖn chiÕn l­îc s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu nãi chung ®­îc b¶o hé b»ng thuÕ quan, t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh... §iÒu nµy lµm cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng n¨ng ®éng, thiÕu c¬ héi t×m kiÕm ­u thÕ c¹nh tranh quèc tÕ, t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng, tiÕp cËn vèn... B¶n th©n chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu kh«ng thÓ ®­a tíi møc ®é mong muèn vÒ c«ng nghiÖp ho¸. Thùc tÕ nµy ®· ®­îc c¸c n­íc c«ng nghiÖp ho¸ nhá h¬n nhËn biÕt nhanh chãng vµ ®· chuyÓn sang chiÕn l­îc ®Þnh h­íng xuÊt khÈu. Singapore lµ mét minh ho¹ cho sù sím chuyÓn biÕn ®ã. 2.2. ChiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu. ChiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu ®­îc ¸p dông réng r·i trong c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn tõ thËp kû 70 trë l¹i ®©y.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5 Ph­¬ng ph¸p luËn cña chiÕn l­îc nµy lµ sù ph©n tÝch vÒ viÖc sö dông c¸c “lîi thÕ so s¸nh”, hay nh÷ng nh©n tè s¶n xuÊt thuéc tiÒm n¨ng cña mét n­íc trong sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ®Ó mang l¹i lîi Ých tèi ­u cho mét quèc gia. Theo c¸ch tiÕp cËn ®ã, chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ gi¶i ph¸p më cöa nÒn kinh tÕ ®Ó thu hót vèn, c«ng nghÖ vµo khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng lao ®éng vµ tµi nguyªn ®Êt n­íc. ChiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu nhÊn m¹nh c¸c vÊn ®Ò: Thay thÕ cho viÖc kiÓm so¸t nhËp khÈu ®Ó tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ vµ kiÓm so¸t tµi chÝnh lµ khuyÕn khÝch më réng nhanh chãng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. H¹n chÕ b¶o hé c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng mµ thùc chÊt thay thÕ vµo ®ã lµ n©ng ®ì, hç trî cho c¸c ngµnh hµng xuÊt khÈu. Môc tiªu c¬ b¶n cña chiÕn l­îc nµy lµ dùa vµo më mang ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ trùc tiÕp còng nh­ hç trî cña T­ b¶n n­íc ngoµi ®Ó t¹o ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao cña hµng xuÊt khÈu. Nhê ¸p dông chiÕn l­îc nµy, nÒn kinh tÕ nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn trong vµi ba thËp kû qua ®· ®¹t ®­îc mét tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, mét sè ngµnh c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh chÕ biÕn xuÊt khÈu ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Tuy nhiªn ¸p dông chiÕn l­îc nµy còng béc lé nh÷ng nh­îc ®iÓm: Do tËp trung hÕt kh¶ n¨ng cho xuÊt khÈu vµ c¸c ngµnh cã liªn quan, nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi trÇm träng gi÷a c¸c ngµnh xuÊt khÈu vµ kh«ng xuÊt khÈu. Do Ýt chó ý tíi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn thiÕt yÕu nhÊt nªn mÆc dï tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh, nh­ng nÒn kinh tÕ ®· g¾n chÆt vµo thÞ tr­êng bªn ngoµi vµ dÔ bÞ t¸c ®éng bëi nh÷ng sù biÕn ®æi th¨ng trÇm cña thÞ tr­êng c¸c n­íc lín. C¸c n­íc NICs vµ c¸c n­íc ASEAN ®· nhanh chãng trë thµnh c¸c “con rång” chÝnh lµ nhê thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy kh«ng ph¶i ë c¸c n­íc ®Òu nh­ nhau mµ th­êng ®­îc vËn dông phï hîp víi nh÷ng nÐt ®Æc thï cña mçi n­íc. Cã n­íc thùc hiÖn chiÕn l­îc “h­íng vÒ xuÊt khÈu” g¾n bã hoµn toµn víi thÞ tr­êng bªn ngoµi. Cã n­íc kÕt hîp gi÷a h­íng vµo xuÊt khÈu víi viÖc cñng cè thÞ tr­êng néi ®Þa... Thùc tÕ cho thÊy nÕu nÒn kinh tÕ “më cöa” nh­ng phô thuéc hoµn toµn vµo thÞ tr­êng quèc tÕ sÏ dÉn ®Õn mÊt æn ®Þnh kinh tÕ trong n­íc. Trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi diÔn ra c¹nh tranh gay g¾t, chÝnh s¸ch “më cöa” phï hîp lµ më c¶ hai h­íng: thÞ tr­êng thÕ giíi vµ thÞ tr­êng néi ®Þa.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 3. ViÖt nam thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu lµ mét tÊt yÕu. Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII ®· chñ tr­¬ng: “X©y dùng mét nÒn kinh tÕ më, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi, h­íng m¹nh mÏ vÒ xuÊt khÈu, ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu b»ng nh÷ng s¶n phÈm trong n­íc s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶”. H¬n n÷a, kinh nghiÖm quèc tÕ cho thÊy trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i, muèn t¨ng tr­ëng nhanh, l©u bÒn, æn ®Þnh, cÇn t¹o ra mét ®éng lùc m¹nh lµ t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu. C¸c n­íc §«ng Nam ¸ së dÜ v­ît h¼n nhiÒu n­íc kh¸c cã cïng ®iÓm xuÊt ph¸t lµ do hä theo ®uæi m« h×nh t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu trong nhiÒu n¨m liªn tôc. Nh­ng ta ph¶i thÊy r»ng chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu ®­îc thùc thi ë ®©y lµ t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu hµng chÕ t¹o. Nh÷ng ®iÒu nãi trªn, gîi ý quan träng vÒ nguyªn t¾c lùa chän chiÕn l­îc m« h×nh c«ng nghiÖp ho¸ cho quèc gia ®i sau. Tuy nhiªn kh«ng nªn quªn r»ng so víi thêi ®¹i cña c¸c “con rång” tr­íc ®©y, ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn hiÖn nay cña nh÷ng n­íc ®i sau nh­ n­íc ta, ®Æc biÖt lµ trong hoµn c¶nh quèc tÕ cã nhiÒu biÕn ®æi s©u s¾c. §ã chÝnh lµ nh÷ng lý do ®Ó kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña viÖc lùa chän chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa trªn xuÊt khÈu mang tÝnh quy luËt vµ tÝnh quy luËt nµy quy ®Þnh c¶ tõ hai phÝa: yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn. Thø nhÊt, ®øng vÒ phÝa ®ßi hái kh¸ch quan mµ xÐt th× n­íc ta vÉn thuéc mét trong nh÷ng n­íc nghÌo, mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, ch­a ra khái “x· héi truyÒn thèng” ®Ó sang x· héi “v¨n minh c«ng nghiÖp”. Do vËy, kh¸ch quan ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh t¨ng tr­ëng dùa trªn xuÊt khÈu. §Þnh h­íng xuÊt khÈu lµ lèi tho¸t duy nhÊt cho c¸c quèc gia thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, rót ng¾n kho¶ng c¸ch “tôt hËu” so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Víi mét n­íc nhá, thÞ tr­êng h¹n hÑp. §Ó nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, t¨ng tr­ëng dung l­îng thÞ tr­êng. Mét nÒn kinh tÕ h­íng vµo xuÊt khÈu cã thÓ t¨ng tr­ëng nhanh v× søc gia t¨ng cña tæng cÇu kh«ng bÞ bã hÑp trong khu«n khæ cÇu néi ®Þa. Thø hai, xÐt vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn. ChiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu, vÒ thùc chÊt lµ dùa trªn l«gic cña kinh tÕ thÞ tr­êng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÕ giíi vËn ®éng theo xu h­íng toµn cÇu ho¸. ChiÕn l­îc nµy cã nhiÒu quèc gia thùc hiÖn vµ còng ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh c«ng v× nã cho phÐp tËn dông tèi ®a lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« vµ kh¶ n¨ng chiÕm dông vèn. HiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« hay lîi suÊt t¨ng dÇn theo quy m« cã nghÜa lµ hÇu hÕt c¸c hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®¾t h¬n khi s¶n xuÊt víi khèi l­îng nhá vµ trë lªn rÎ h¬n khi quy m« s¶n xuÊt t¨ng lªn. HiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« rÊt quan träng cho nÒn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña c¸c n­íc nhá nh­ ViÖt nam, ph¹m vi c¸c hµng ho¸ mµ theo ®ã hä cã thÓ cã ®­îc quy m« hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt bÞ
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 giíi h¹n nhiÒu h¬n so víi n­íc lín. §iÒu nµy cho thÊy t¹i sao ViÖt nam më réng th­¬ng m¹i quèc tÕ víi c¸c n­íc. Kh¶ n¨ng chiÕm dông nguån lùc, mét lý do chñ yÕu cña viÖc h­íng ngo¹i lµ ë chç c¸c n­íc cã nh÷ng kh¶ n¨ng chiÕm dông kh¸c nhau vÒ nguån lùc, tøc lµ hä cã nh÷ng nguån cung cÊp kh¸c nhau vÒ c¸i mµ nhµ kinh tÕ gäi lµ “c¸c yÕu tè s¶n xuÊt”. Víi mét nguån lùc riªng lÎ t­¬ng ®èi phong phó cña ViÖt nam th× viÖc s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm sö dông nhiÒu lo¹i nguån lùc còng rÎ h¬n. Do ®ã, viÖc h­íng tíi xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm nµy lµ mét tÊt yÕu. Ngoµi nh÷ng tÊt yÕu trªn cña viÖc chuyÓn sang chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu, cßn mét tÊt yÕu quan träng kh¸c n÷a ®ã lµ do vai trß quan träng cña xuÊt khÈu ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. II. Vai trß cña xuÊt khÈu ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ ViÖt nam ®· cã nhiÒu biÕn ®æi s©u s¾c trªn tÇm vÜ m« vµ vi m«. §ã lµ do sù thay ®æi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta, chuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý cu¶ nhµ n­íc. Cïng víi viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa th× viÖc bu«n b¸n gi÷a c¸c quèc gia ngµy cµng ph¸t triÓn. V× vËy, §¶ng vµ nhµ n­íc ta rÊt coi träng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®¹t hiÖu qu¶ th× s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm mµ thÕ giíi cÇn vµ th«ng qua ®ã v¹ch ra ®­îc nh÷ng kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn phï hîp víi yªu cÇu chung cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Cã nh­ vËy ViÖt nam míi cã thÓ s¸nh vai víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. V× vËy ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng rÊt cÇn thiÕt. XuÊt khÈu ®Ó ®¶m b¶o kim ng¹ch nhËp khÈu phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. MÆt kh¸c, xuÊt khÈu khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ tuyÖt ®èi, t­¬ng ®èi cña ®Êt n­íc vµ kÝch thÝch c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn gãp phÇn t¨ng tÝch luü vèn, më réng s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp cho nÒn kinh tÕ, c¶i thiÖn tõng b­íc ®êi sèng nh©n d©n. Bëi v× nÕu kh«ng cã ngo¹i tÖ thu ®­îc tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× nÒn s¶n xuÊt trong n­íc gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn râ ë chç nÕu kh«ng cã ngo¹i tÖ th× kh«ng cã kh¶ n¨ng nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt. Kinh nghiÖm thùc tÕ cho thÊy, c¸c n­íc cã nguån dù tr÷ ngo¹i tÖ lín nh­ NhËt B¶n, §µi Loan, Singapore... ®Òu lµ nh÷ng n­íc cã tØ träng xuÊt khÈu lín trªn thÕ giíi. Nh­ vËy viÖc dù tr÷ ngo¹i tÖ lµ rÊt cÇn thiÕt, ®Æc biÖt lµ ®èi víi ViÖt nam hiÖn nay nguån vèn trong n­íc cßn h¹n chÕ, tr×nh ®é ph¸t triÓn ch­a cao, nÒn s¶n xuÊt vËt chÊt cßn nhiÒu yÕu kÐm. H¬n n÷a viÖc dù trò ngo¹i tÖ cßn gióp cho qu¸ tr×nh æn ®Þnh gi¸ c¶ trong n­íc vµ chèng l¹m ph¸t ë mçi quèc gia. Bªn c¹nh ®ã, chóng ta cßn thÊy xuÊt khÈu gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. V× th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 khÈu thu hót ®­îc hµng triÖu lao ®éng trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ trong ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, nh÷ng ngµnh ®ã ®ßi hái ng­êi lao ®éng ph¶i cã kü thuËt khÐo lÐo, ch¨m chØ. Ch¼ng h¹n nh­ mÊy n¨m gÇn ®©y, mÆt hµng dÖt may cña ViÖt nam ®· ®­îc xuÊt khÈu sang NhËt B¶n víi sè l­îng ®¸ng kÓ. Tr­íc ®©y, NhËt B¶n chñ yÕu nhËp khÈu nguyªn liÖu dÖt may (v¶i vµ sîi) th× nay nghiªng vÒ nhËp khÈu nh÷ng quÇn ¸o may s½n víi yªu cÇu cao vÒ chÊt l­îng, mÉu m·, kiÓu d¸ng vµ mµu s¾c. Tõ viÖc thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng trong t­ duy ng­êi NhËt B¶n ®· gi¶i quyÕt phÇn nµo sè lao ®éng cña ta trong ngµnh may. §ång thêi víi viÖc thu hót sö dông lao ®éng, ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi tr×nh ®é tay nghÒ còng nh­ nhËn thøc vÒ c«ng viÖc cña c«ng nh©n lµm hµng xuÊt khÈu. Nh÷ng s¶n phÈm mµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi yªu cÇu mµ ta cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ®· ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt mét c¸ch nhanh chãng vµ kÞp thêi. Nhê vËy ®· gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho mét sè ng­êi. MÆt kh¸c, th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng gãp phÇn thóc ®Èy quan hÖ ®èi ngo¹i víi tÊt c¶ c¸c n­íc nhÊt lµ ®èi víi c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸ nh»m n©ng cao uy tÝn cña ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ, thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ nhµ n­íc “§a d¹ng ho¸ vµ ®a ph­¬ng hãa quan hÖ kinh tÕ, t¨ng c­êng hîp t¸c khu vùc”. ThËt vËy, xÐt vÒ mÆt hiÖu qu¶ vµ t¸c dông th× viÖc xuÊt khÈu lµ mét vÊn ®Ò kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®èi víi nhËp khÈu vµ còng lµ ®Ó tranh thñ tÝn dông quèc tÕ. HiÖn t¹i trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ ®èi ngo¹i th× xuÊt khÈu t¹o ra thÞ tr­êng kÝch thÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong n­íc ®Æc biÖt lµ n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp chÕ xuÊt. Qua ®ã xuÊt khÈu kÝch thÝch viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng n©ng cao chÊt l­îng vµ c¶i tiÕn c¬ cÊu hµng ho¸ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c b¹n hµng trªn thÕ giíi. Kh«ng nh÷ng thÕ, viÖc xuÊt khÈu cßn cho phÐp më réng quy m« s¶n xuÊt vµ tõ ®ã nhiÒu ngµnh nghÒ míi ra ®êi phôc vô cho xuÊt khÈu, g©y ph¶n øng d©y chuyÒn gióp c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, kÕt qu¶ lµ t¨ng tæng s¶n phÈm x· héi vµ gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh. Ch¼ng h¹n viÖc s¶n xuÊt g¹o ph¸t triÓn th× kh«ng nh÷ng ngµnh trång lóa thùc hiÖn viÖc më réng diÖn tÝch ®Êt canh t¸c, t¨ng vô ®Ó t¨ng s¶n l­îng g¹o ®Ó xuÊt khÈu mµ c¸c ngµnh kh¸c nh­ dÖt bao ®ay ®Ó ®ùng g¹o, ngµnh say s¸t, ch¨n nu«i... ph¸t triÓn theo. Ngoµi ra, vai trß cña xuÊt khÈu cßn ®­îc thÓ hiÖn ë sù thay ®æi c¬ cÊu ngµnh theo h­íng sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt lîi thÕ so s¸nh t­¬ng ®èi cña ®Êt n­íc. Trªn thùc tÕ cho thÊy, bÊt cø mét quèc gia nµo trªn thÕ giíi kh«ng bao giê t×m c¸ch s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c chñng lo¹i hµng ho¸ trong khi kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn cã h¹n. ChÝnh v× vËy mµ nguyªn t¾c “lîi thÕ so s¸nh” ®­îc ¸p dông vµo mäi nÒn s¶n xuÊt nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp ho¸. ë ViÖt nam chóng ta cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, ®ã lµ lùc l­îng lao ®éng dåi dµo cã tr×nh ®é v¨n ho¸. KÕt hîp víi nguån tµi nguyªn ®a d¹ng vµ phong phó, thÞ tr­êng réng lín, vÞ trÝ ®Þa lý thuËn
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 9 lîi cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh­ng hiÖn nay ViÖt nam vÉn lµ mét n­íc nghÌo, thiÕu vèn, kü thuËt, thiÕu nguyªn vËt liÖu vµ vËt t­, thiÕu thÞ tr­êng tiªu thô, kÕt cÊu h¹ tÇng yÕu kÐm... Do vËy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam ch­a ph¸t triÓn m¹nh mÏ, do ®ã chóng ta cÇn ph¶i khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ tèt h¬n. Cïng víi nh÷ng vai trß trªn, ho¹t ®éng xuÊt khÈu cßn cho phÐp tËp trung n¨ng lùc s¶n xuÊt cho nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi ­a chuéng hay nh÷ng mÆt hµng tËn dông ®­îc nh÷ng nguyªn liÖu cã s½n trong n­íc hay c¸c n­íc kh¸c kh«ng lµm ®­îc hoÆc lµm ®­îc nh­ng gi¸ thµnh cao h¬n. Thùc tÕ cho thÊy mÊy n¨m gÇn ®©y nh÷ng mÆt hµng may mÆc, thñ c«ng mü nghÖ, gèm sø, m©y tre... vèn cã truyÒn thèng nay ®· xuÊt khÈu ®­îc khèi l­îng ®¸ng kÓ vµ còng ®· chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi. Ngoµi ra xuÊt khÈu cßn cã vai trß lín trong sù t¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ gi÷a c¸c n­íc, n©ng cao vÞ trÝ cña ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ. Ch¼ng h¹n nh­ nhê chóng ta xuÊt khÈu dÇu th« vµ g¹o ®¹t ®Õn khèi l­îng lín mµ nhiÒu n­íc muèn thiÕt lËp quan hÖ bu«n b¸n vµ ®Çu t­ víi n­íc ta. Nh­ vËy trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu vµ ®ång thêi lµ h­íng ph¸t triÓn cã tÝnh chiÕn l­îc. III. Nh÷ng c¨n cø vµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu. 1. Nh÷ng c¨n cø ®Ó x©y dùng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn xuÊt khÈu. Trªn thùc tÕ ta thÊy, bÊt cø mét ngµnh s¶n xuÊt hay kinh doanh nµo muèn thu ®­îc kÕt qu¶ cao ®Òu ph¶i biÕt khai th¸c vµ ph¸t huy triÖt ®Ó nh÷ng lîi thÕ s½n cã ë bªn trong còng nh­ bªn ngoµi mét c¸ch ®óng ®¾n vµ hîp lý. §èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam còng cÇn ph¶i tËn dông nh÷ng nguån tiÒm n¨ng ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ ngµy mét cao h¬n. 1.1. Nh÷ng thuËn lîi vµ th¸ch ®è trong n­íc.  ThuËn lîi: VÒ vÞ trÝ ®Þa lý n­íc ta lµ mét n­íc §«ng Nam ¸, n»m trong khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng - khu vùc ®­îc coi lµ “n¨ng ®éng”, cã tÇm chiÕn l­îc ngµy cµng quan träng trong ®êi sèng chÝnh trÞ vµ kinh tÕ thÕ giíi. VÞ trÝ cña ViÖt nam n»m trªn tuyÕn ®­êng giao l­u hµng h¶i quèc tÕ tõ c¸c n­íc SNG, Trung Quèc, NhËt B¶n, Nam TriÒu Tiªn sang c¸c n­íc Nam ¸, Trung §«ng vµ Ch©u Phi. Víi vÞ trÝ thuËn lîi nh­ vËy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ViÖt nam tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ trong sù hîp t¸c víi c¸c n­íc trong khèi ASEAN, trong khu vùc vµ c¸c n­íc trªn thÕ giíi mét c¸ch dÔ dµng. MÆt kh¸c nã còng gãp phÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i nãi chung, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10 Kh«ng nh÷ng thÕ, ViÖt nam cßn cã biÓn ch¹y däc chiÒu dµi ®Êt n­íc. NhÊt lµ tõ Phan ThiÕt trë vµo cßn cã c¶ng n­íc s©u, khÝ hËu tèt, kh«ng cã s­¬ng mï, tµu bÌ n­íc ngoµi cã thÓ cËp bÕn an toµn quanh n¨m. §iÒu nµy rÊt thuËn lîi cho viÖc giao l­u bu«n b¸n gi÷a c¸c n­íc. MÆt kh¸c vÒ vËn t¶i hµng kh«ng, tuy chóng ta kh«ng cã nhiÒu s©n bay, nh­ng chóng ta cã s©n bay T©n S¬n NhÊt n»m ë vÞ trÝ lý t­ëng c¸ch ®Òu thñ ®« c¸c thµnh phè quan träng trong vïng nh­ B¨ng Cèc (Th¸i Lan), Gia-c¸c-ta (Indonexia), Manila (Philippin). Th«ng qua ®ã cho phÐp chóng ta më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Cïng víi vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ë n­íc ta còng lµ mét trong nh÷ng nguån tiÒm n¨ng gãp phÇn vµo viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Víi diÖn tÝch ®Êt ®ai c¶ n­íc kho¶ng 360360 km2 trong ®ã cã tíi 50% ®Êt dïng vµo n«ng nghiÖp vµ ng­ nghiÖp, thªm vµo ®ã lµ khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, m­a n¾ng ®iÒu hoµ cho phÐp chóng ta ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng n«ng s¶n vµ l©m s¶n xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nh­ g¹o, cao su vµ n«ng s¶n nhiÖt ®íi. N­íc ta l¹i cã hÖ thèng s«ng ngßi dµy ®Æc gióp cho viÖc ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng ®­êng thuû t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy thÕ m¹nh cho viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña n­íc ta víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®­îc dÔ dµng h¬n, thuËn lîi h¬n vµ chi phÝ thÊp h¬n so víi c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c. VÒ nguån nh©n lùc, d©n sè ViÖt nam lµ mét nguån lùc lín, lµ yÕu tè sè mét thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña mét nÒn kinh tÕ. Víi d©n sè gÇn 80 triÖu d©n, ViÖt nam lµ mét thÞ tr­êng ®¸ng kÓ, lµ ®èi t­îng quan t©m cña giíi kinh doanh quèc tÕ. H¬n n÷a, ViÖt nam víi t×nh h×nh chÝnh trÞ - x· héi t­¬ng ®èi æn ®Þnh, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ mÊy n¨m võa qua ®¹t tû lÖ cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Cô thÓ nh­ n¨m 1995, tèc ®é t¨ng tr­ëng 9,5%; n¨m 1996 lµ 9,3%; n¨m 1997 lµ 9%. Chóng ta cã sù c¶i thiÖn liªn tôc t×nh h×nh kinh tÕ ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i th«ng tho¸ng. §ã lµ nh÷ng nh©n tè t¹o niÒm tin vµ søc hÊp dÉn cho c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi.  Th¸ch ®è: Bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi th× chóng ta còng cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. Bëi v× xuÊt ph¸t ®iÓm cña chóng ta qu¸ thÊp. Th¸ch thøc gay g¾t nhÊt lµ nguy c¬ “tôt hËu” xa h¬n vÒ kinh tÕ so víi nhiÒu n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Mü vµ ph­¬ng t©y tiÕp tôc m­u toan thùc hiÖn chiÕn l­îc “diÔn biÕn hoµ b×nh” ë ViÖt nam, g©y ¸p lùc ®èi víi n­íc ta vÒ vÊn ®Ò “d©n chñ”, “nh©n quyÒn”, “®a nguyªn ®a ®¶ng”. NÒn kinh tÕ trong n­íc cßn nhiÒu yÕu kÐm, hiÖn t­îng tham « tham nhòng vÉn x¶y ra nghiªm träng - cã thÓ gäi lµ mét “quèc n¹n”. §éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c kinh tÕ ®èi ngo¹i, cô thÓ lµ c¸n bé ngµnh xuÊt nhËp khÈu võa thiÕu l¹i võa yÕu, tæ chøc bé m¸y kÐm hiÖu qu¶.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 1.2. Nh÷ng nh©n tè quèc tÕ vµ khu vùc. ThÕ giíi ngµy nay ®ang cã nh÷ng thay ®æi nhanh chãng vµ s©u s¾c trªn nhiÒu mÆt. Mét trËt tù thÕ giíi míi ®ang tõng b­íc h×nh thµnh theo h­íng t¹o nªn mét sù c©n b»ng míi vÒ lùc l­îng gi÷a c¸c quèc gia. Ngµy nay c¸c n­íc ®Òu giµnh ­u tiªn cao cho ph¸t triÓn kinh tÕ, lÊy lîi Ých quèc gia, d©n téc lµm chuÈn mùc. H¬n n÷a, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi néi dung næi bËt lµ ®iÖn tö vµ tin häc ho¸, vËt liÖu míi... lµm qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña nhiÒu n­íc diÔn ra nhanh h¬n. Xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ ®· trë thµnh xu thÕ tÊt yÕu thóc ®Èy quèc gia më réng thÞ tr­êng. HiÖn nay trong quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ë ViÖt nam ®· cã nhiÒu thay ®æi c¨n b¶n. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ trong chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta. Víi ph­¬ng ch©m më réng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, khuyÕn khÝch mäi nhµ s¶n xuÊt kinh doanh n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo n­íc ta. Cho ®Õn nay chóng ta ®· lµm b¹n ®­îc víi rÊt nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Tõ th¸ng 12 n¨m 1987, ChÝnh phñ ®· ban hµnh luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn hÊp dÉn thu hót nguån vèn tõ n­íc ngoµi víi nhiÒu h×nh thøc, tËp trung cho viÖc khai th¸c tµi nguyªn, chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. B­íc ®Çu t¹o nªn mét nguån lùc quan träng ®Ó më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, héi nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi, vµ tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc khuyÕn khÝch tham gia vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. §ång thêi còng th«ng qua luËt ®Çu t­ nµy mµ quyÒn trùc tiÕp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng ngµy cµng ®­îc më réng. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, chóng ta cßn cã nh÷ng b­íc thay ®æi lín trong quan hÖ chÝnh trÞ, ngo¹i giao. Cô thÓ lµ ®Çu n¨m 1994, mèi quan hÖ gi÷a ViÖt nam vµ Mü ®­îc b×nh th­êng ho¸. Cã thÓ nãi ®iÒu nµy ®· më cho ViÖt nam nh÷ng b­íc tiÕn míi cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Tõ ®©y, ViÖt nam ®· cã c¬ héi b¾t tay vµ tiÕp xóc ®­îc víi nhiÒu n­íc kh¸c trªn thÕ giíi. Hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt nam ®· xuÊt hiÖn ë nhiÒu thÞ tr­êng míi víi sè l­îng ngµy cµng lín. TiÕp theo ®ã lµ mét sù kiÖn cùc kú quan träng ®èi víi ViÖt nam, ®ã lµ viÖc gia nhËp hiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ ASEAN vµo th¸ng 7 n¨m 1995. Cã thÓ nãi ®©y thùc sù lµ c¸i mèc rÊt lín ®¸nh dÊu sù héi nhËp thùc sù cña nÒn kinh tÕ ViÖt nam vµo khu vùc vµ thÕ giíi. Tuy kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ c«ng nghÖ cña c¸c n­íc thuéc khèi ASEAN kh«ng ph¶i lµ lín, nh­ng l¹i lµ nh÷ng n­íc cã nhu cÇu t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ vµ lµ n¬i ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. Trong khi ®ã, ViÖt nam víi tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, thÞ tr­êng lao ®éng rÎ lµ lùc hót ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. Th«ng qua viÖc ®Çu t­ cña c¸c n­íc ASEAN vµo ViÖt nam, chóng ta cã thÓ tiÕp thu nh÷ng c«ng nghÖ míi vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c mÆt hµng phôc vô xuÊt khÈu. ViÖt nam ®ang chuÈn bÞ gia nhËp WTO. §Õn th¸ng 11/1998 ViÖt nam chÝnh thøc gia nhËp APEC. Khi chóng ta gia nhËp vµo c¸c tæ chøc nµy, chóng ta ph¶i lµm theo nh÷ng quy ®Þnh cña tæ chøc nµy. Trong ®ã quan träng nhÊt lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ hµng rµo thuÕ quan gi÷a c¸c n­íc. Chóng ta ph¶i ®èi phã víi
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, chÞu ¶nh h­ëng cña xu thÕ “tù do ho¸ th­¬ng m¹i”, cña biÕn ®éng gi¸ c¶ quèc tÕ, l·i suÊt, t×nh h×nh cung cÇu hµng ho¸ vµ vèn ®Çu t­, nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng. KÓ tõ ®Çu th¸ng 7/1997 khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc víi t©m ®iÓm lµ Th¸i lan ®· lan réng sang c¸c n­íc §«ng Nam ¸, khiÕn ®ång tiÒn cña c¸c n­íc còng bÞ gi¶m gi¸ theo, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ - chÝnh trÞ trong khu vùc. Khñng ho¶ng ®ang vµ sÏ tiÕp tôc t¸c ®éng tíi ViÖt nam theo tÊt c¶ c¸c kªnh. Nguy c¬ lín nhÊt mµ cuéc khñng ho¶ng ®Æt ra cho chóng ta lµ nÕu kh«ng nhËn thøc ®Çy ®ñ nh÷ng th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, héi nhËp vµ b¾t kÞp tr×nh ®é khu vùc... th× rÊt cã thÓ sau mét vµi n¨m n÷a th«i, kho¶ng c¸ch chªnh lÖch, sù tôt hËu gi÷a ViÖt nam vµ c¸c n­íc khu vùc cµng ®Ëm nÐt. 2. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu. Ph¶i gi÷ møc t¨ng tr­ëng cao vµ æn ®Þnh, gi÷ l¹m ph¸t ë møc võa ph¶i, l¹m ph¸t mét con sè lµ tèt, ( tØ lÖ l¹m ph¸t d­íi 10%), ®ång thêi ph¸t huy néi lùc ®Ó ph¸t triÓn. NghÞ quyÕt Ban ChÊp Hµnh Trung ¦¬ng §¶ng lÇn thø 4 (Kho¸ VIII) víi t­ t­ëng xuyªn suèt lµ “tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi, kh¬i dËy vµ ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, ra søc cÇn kiÖm ®Ó c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸...” TiÕp tôc ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng. ViÖt nam héi nhËp vµo kinh tÕ thÕ giíi khi mµ thÞ tr­êng ®· bÞ ph©n chia hoÆc lµ ch­a ®­îc ph©n chia nh­ng ®é æn ®Þnh thÊp. Tõ ®Æc ®iÓm c¬ b¶n Êy ®ßi hái chóng ta ph¶i x©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi theo ph­¬ng ch©m ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸. §èi víi viÖc nhËp khÈu, môc tiªu l©u dµi lµ ph¶i tiÕp cËn víi c¸c n­íc, c¸c tËp ®oµn kinh doanh cã c«ng nghÖ nguån. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n vÒ vèn, do gi¸ c«ng nghÖ nguån qu¸ cao hoÆc do kh¶ n¨ng lao ®éng ch­a lµm chñ ®­îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i th× cã thÓ nhËp khÈu nh÷ng c«ng nghÖ trung gian, ®ång thêi t×m nguån ®èi t¸c cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §èi víi xuÊt khÈu, vÉn tÝnh to¸n c¸c mÆt hµng, thÞ tr­êng trªn c¬ së lîi thÕ so s¸nh quèc tÕ vµ quèc gia. Cã thÓ gi÷ kim ng¹ch bu«n b¸n hai chiÒu víi c¸c n­íc Ch©u ¸ ë møc 60 - 70 %, ®ång thêi cã kÕ ho¹ch chuyÓn m¹nh sang T©y ¢u vµ B¾c Mü. T×m kiÕm c¬ héi khai th¸c thÞ tr­êng míi Ch©u Phi vµ Trung CËn §«ng, nèi l¹i quan hÖ víi thÞ tr­êng c¸c n­íc SNG. LÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña xuÊt nhËp khÈu lµ môc tiªu l©u dµi ®Ó t×m tßi vµ tung ra thÞ tr­êng nh÷ng mÆt hµng cã chÊt l­îng phï hîp. Thùc hiÖn chiÕn l­îc h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu ®ßi hái mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ph¶i lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm c¨n cø ®Ó lùa chän mÆt hµng (trõ c¸c mÆt hµng thuéc nhu cÇu an ninh quèc gia), kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tËp trung vµo c¸c mÆt hµng ®Ó t¨ng hoÆc ®¹t kim ng¹ch lín nh­ng kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 13 ThÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng thÕ giíi lu«n cã sù ph©n tÇng vÒ thu nhËp vµ tr×nh ®é tiªu dïng, vÝ dô nh­ c¸c n­íc thuéc nhãm G7 (Anh, Ph¸p, Cana®a, §øc, Italia, Mü, NhËt B¶n) lu«n ®ßi hái hµng ho¸, c«ng nghÖ vµ dÞch vô ®¹t chÊt l­îng cao. PhÇn lín ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã yªu cÇu ë møc thÊp h¬n. Bªn c¹nh ®ã cßn cã nhiÒu n­íc chËm ph¸t triÓn th× c¸c ®ßi hái ë vµo tr×nh ®é thÊp. Víi thùc tÕ vµ xu h­íng tiÕp tôc diÔn ra trong thêi gian tíi cÇn xem xÐt l¹i quan diÓm vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ cña ViÖt nam. HiÖn nay, trong quan diÓm vÒ hµng ho¸ ng­êi ta Ýt ch¹y theo nh÷ng môc tiªu chÊt l­îng cao mµ chuyÓn sang chÊt l­îng phï hîp víi nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. C¸c n­íc nh­ Trung Quèc, Hång K«ng, Th¸i Lan vµ nhiÒu n­íc kh¸c trªn thÕ giíi ®· rÊt thµnh c«ng trong chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu, phÇn lµ hä ®· vËn dông tèt quan ®iÓm nµy ®Ó ®­a ra thÞ tr­êng c¸c hµng ho¸ dÞch vô cã ®é ®a d¹ng vÒ cÊp chÊt l­îng. ViÖt nam chóng ta nªn häc tËp nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña hä. Hoµn thiÖn hÖ thèng tæ chøc vµ ph­¬ng thøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh»m ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp. §Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu kh«ng chØ cã nhê thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ hoÆc chê hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra cã ®ñ tiªu chuÈn ®Ó xuÊt khÈu mµ cßn ph¶i cã c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c doanh gia cã kh¶ n¨ng tæ chøc vµ thùc hiÖn tèt nhiÖm vô xuÊt khÈu. Trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt vµ kinh doanh th­¬ng m¹i nh»m thùc thi chiÕn l­îc h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu cßn quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cÇn dùa chñ yÕu vµo c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt nam hoÆc doanh nghiÖp liªn doanh hay doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi, nh­ng chóng ta vÉn ph¶i dùa vµo c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cña ta lµ chñ yÕu. Thø hai, ®Ó ®Þnh h­íng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta, cÇn cñng cè, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ng ®ång thêi còng hç trî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Thø ba, ®Ó x©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi cÇn tËp trung hç trî mét sè doanh nghiÖp m¹nh hoÆc chó träng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. HiÖn nay, vÞ trÝ c¸c nhµ xuÊt khÈu cña ViÖt nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cßn thÊp. V× vËy cÇn cñng cè mét sè tæng c«ng ty m¹nh ®Ó t¹o ®µ ph¸t triÓn vµ cã vÞ trÝ míi kh«ng chØ cho hä mµ cßn cho c¶ ViÖt nam. Bªn c¹nh ®ã, do xu h­íng héi nhËp v× thÕ mét sè doanh nghiÖp võa vµ nhá nªn liªn kÕt víi nhau t¹o ra søc m¹nh míi. Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp. §iÒu kiÖn vÒ m«i tr­êng kinh doanh: ph¶i x¸c lËp m«i tr­êng kinh doanh râ rµng vµ æn ®Þnh, cã hiÖu lùc. M«i tr­êng kinh doanh trong n­íc còng nh­ m«i tr­êng xuÊt nhËp khÈu lµ chiÕn l­îc l©u dµi cÇn hoµn thiÖn vµ t¹o ®iÒu kiÖn kinh doanh thuËn lîi.
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 CH¦¥NG II CHÝNH S¸CH TRONG CHIÕN L¦îC THóC §ÈY XUÊT KHÈU I. Môc tiªu cña chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu. C«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ mét n­íc n«ng nghiÖp thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp, tõ c«ng nghiÖp chÕ biÕn dùa trªn lao ®éng thñ c«ng, kü thuËt gi¶n ®¬n ®Õn c«ng nghiÖp chÕ t¹o dùa trªn vèn cao vµ kü thuËt hiÖn ®¹i. Trong ®ã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu hµng chÕ t¹o vµ tØ lÖ hµng chÕ t¹o xuÊt khÈu cã xu h­íng t¨ng nhanh. C«ng nghiÖp ho¸ h­íng vµo xuÊt khÈu kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých tù th©n mµ nã lµ ph¹m trï lÞch sö cho nªn môc tiªu trùc tiÕp cô thÓ kh«ng thÓ nµo kh¸c lµ nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhanh, bÒn v÷ng, cã hiÖu qu¶. PhÊn ®Êu v­ît qua t×nh tr¹ng n­íc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, cñng cè quèc phßng vµ an ninh t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh h¬n vµo thÕ kû 21. Thùc chÊt cña chiÕn l­îc kinh tÕ h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ ®Æt nÒn kinh tÕ quèc gia trong quan hÖ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ nh»m ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh, buéc s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i lu«n ®æi míi c«ng nghÖ, kh«ng thÓ tån t¹i víi n¨ng suÊt thÊp kÐm, mau chãng n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp thÞ, tù do ho¸ th­¬ng m¹i. §Ých cuèi cïng lµ ®¸p øng nhanh nh¹y nhu cÇu cña thÞ tr­êng, kÓ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. H­íng vÒ xuÊt khÈu kh«ng cã nghÜa lµ xem nhÑ nhu cÇu trong n­íc, kh«ng chó ý thay thÕ nhËp khÈu. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu nh»m:  §Ó ®¶o b¶o kim ngh¹ch nhËp khÈu phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc  G¾n s¶n xuÊt vµ nÒn kinh tÕ trong n­íc víi c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nèi kÕt c¸c nÒn kinh tÕ víi nhau vµ t¹o ra mét kh«ng gian kinh tÕ réng lín h¬n nhê liªn kÕt vµ bu«n b¸n quèc tÕ.  T¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ t¹o ra ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu. Khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ tuyÖt ®èi vµ t­¬ng ®èi cña ®Êt n­íc, kÝch thÝch c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn. Buéc c¸c ngµnh kinh tÕ, c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i ®æi míi c«ng nghÖ, tiÕp thu kü thuËt míi, ph¸t huy lîi thÕ cña c¸c n­íc ®i sau ®Ó ®i t¾t vµo kü thuËt tiªn tiÕn nhÊt.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 15  Gãp phÇn t¨ng tÝch luü vµ sö dông vèn trong n­íc. TËn dông ®­îc nguån vèn cña n­íc ngoµi cã tÝnh ®Õn kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc.  N©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc.  Thóc ®Èy ph¸t triÓn quan hÖ ®èi ngo¹i gi÷a c¸c n­íc, n©ng cao uy tÝn cña ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ vµ khu vùc. II. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn thóc ®Èy xuÊt khÈu ë ViÖt nam. ViÖc ®­a ra mét chÝnh s¸ch h­íng vÒ xuÊt khÈu víi nh÷ng néi dung phï hîp víi hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn cña ViÖt nam lµ v« cïng quan träng. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu thùc chÊt lµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ. Nã kh«ng ph¶i lµ nhiÖm vô cña mét ngµnh cô thÓ mµ nã lµ nhiÖm vô cña c¸c ngµnh kinh tÕ, dÞch vô kh¸c. Nã kh«ng ph¶i chØ lµ nhiÖm vô cña c¬ quan xuÊt nhËp khÈu mµ nã cßn lµ cña c¬ quan qu¶n lý, c¬ quan s¶n xuÊt, c¬ quan ra quyÕt ®Þnh. PhÊn ®Êu ®¹t mét nÒn ngo¹i th­¬ng t­¬ng ®èi ph¸t triÓn, n¨m 2000 b×nh qu©n xuÊt khÈu ®Çu ng­êi ®¹t 170 - 200 USD, tèc ®é xuÊt khÈu b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 24 - 28%, chóng ta ph¶i thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch: 1. ChÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu. Nh©n tè quyÕt ®Þnh quy m«, nhÞp ®é xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu vµ nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. X¸c ®Þnh c¬ cÊu hµng ho¸ cã hiÖu qu¶ vµ nh÷ng mÆt hµng chñ lùc lµ néi dung quan träng cña chÝnh s¸ch mÆt hµng xuÊt khÈu. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ph¶i c¨n cø vµo: thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ë trong n­íc, hiÖu qu¶. Trong ba yÕu tè trªn hiÖu qu¶ lµ yÕu tè quan träng nhÊt trong sù lùa chän c¬ cÊu vµ mÆt hµng xuÊt khÈu. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu cÇn cã chÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu theo h­íng gi¶m tû träng th« vµ s¬ chÕ ®i ®«i víi t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu. Gi¶m tû träng c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu truyÒn thèng ®i ®«i víi t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu míi, t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao trong gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu. NhiÖm vô trong thêi gian tíi lµ chóng ta ph¶i c¶i tiÕn c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu theo nh÷ng h­íng c¬ b¶n sau: Thø nhÊt, gi¶m tû träng xuÊt khÈu th« vµ s¬ chÕ t¨ng tû träng s¶n phÈm chÕ biÕn ngµy cµng s©u vµ tinh, gi¶m tû träng xuÊt khÈu n«ng s¶n, thuû s¶n th«. TiÕp tôc cÊm xuÊt khÈu gç trßn, gç sÎ, gi¶m dÇn xuÊt khÈu dÇu th«, quÆng th«, tµi nguyªn ch­a qua chÕ biÕn. ChuyÓn tõ xuÊt khÈu g¹o, cµ phª h¹t, h¹t ®iÒu, rau
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 qu¶ sang thùc phÈm chÕ biÕn nh­ cµ phª hoµ tan... cã bao b× hiÖn ®¹i, mÉu m· ®Ñp, thuËn lîi cho b¶o qu¶n vµ sö dông. Thø hai, t¨ng c­êng ®Çu t­ cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu ®Ó mét mÆt n©ng cao gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu mÆt kh¸c tËn dông ®­îc lao ®éng trong n­íc. Kªu gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm nh÷ng ngµnh cÇn ®Çu t­ nhiÒu vèn ®Ó mét phÇn thay thÕ hµng nhËp khÈu. Thø ba, n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña ta trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Thø t­, t¹o ra nh÷ng ngµnh hµng xuÊt khÈu míi cã gi¸ trÞ cao m¹nh d¹n ®µo th¶i nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ. TiÕn hµnh ph¸t triÓn quy ho¹ch c¸c mÆt hµng chñ lùc ®Ó xuÊt khÈu. 2. ChÝnh s¸ch g¾n s¶n xuÊt víi xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch nµy cã tÇm quan träng trong viÖc ®Èy m¹nh hµng xuÊt khÈu. Chóng ta cÇn ph¶i thÊy ®­îc mèi quan hÖ biÖn chøng, t¸c ®éng qua l¹i gi÷a s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. S¶n xuÊt tèt th× xuÊt khÈu tèt, kinh tÕ t¨ng tr­ëng vµ ng­îc l¹i. S¶n xuÊt lµ ®iÒu kiÖn cÇn cña xuÊt khÈu. Muèn t¹o ra ®­îc hµng ho¸ xuÊt khÈu chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng th× kh©u s¶n xuÊt ph¶i ®­îc chó träng, ®Ó t¹o ra s¶n phÈm chÊt l­îng tèt, gi¸ thµnh h¹. Muèn vËy ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi s¶n xuÊt hiÓu biÕt vÒ thÞ tr­êng cña tõng n­íc, tõng khu vùc trªn thÕ giíi vµ thÞ tr­êng trong n­íc. ThiÕt lËp tèt mèi quan hÖ b¹n hµng víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trong vµ ngoµi n­íc thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “ Bu«n cã b¹n, b¸n cã ph­êng “ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh­: c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc miÔn thuÕ doanh thu. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu t¨ng lîi nhuËn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc gi¶m thuÕ lîi tøc, c¸c doanh nghiÖp gia c«ng hµng ho¸ cho n­íc ngoµi ®­îc miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi thiÕt bÞ, vËt t­ tiªu dïng cho gia c«ng hµng, tiÒn gia c«ng hµng ®­îc miÔn thuÕ doanh thu. VËt t­ hµng nhËp khÈu dïng ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc hoµn l¹i thuÕ nhËp khÈu ®· nép. 3. ChÝnh s¸ch më cöa thÞ tr­êng. §Ó thóc ®Èy chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu, §¶ng vµ nhµ n­íc chñ tr­¬ng më réng vµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, thùc hiÖn ph­¬ng ch©m më cöa. ViÖt nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc, c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ, kh«ng ph©n biÖt thÓ chÕ chÝnh trÞ, t«n gi¸o, c¸c tæ chøc ChÝnh phñ hay tæ chøc phi ChÝnh phñ nh»m t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ b¹n hµng cho c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. Trong thêi gian tíi, ViÖt nam cÇn cñng cè t¨ng c­êng quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c n­íc Ch©u ¸: ph¸t triÓn th­¬ng m¹i víi c¸c khu vùc kh¸c, víi Ch©u ¢u,
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 17 Ch©u Mü, Trung ®«ng. Song song víi viÖc më réng thÞ tr­êng míi, cÇn t×m c¸ch x©y dùng l¹i thÞ tr­êng truyÒn thèng cã quan hÖ tõ l©u lµ Liªn x« cò vµ §«ng ¢u. Sau ®©y lµ mét sè thÞ tr­êng quan träng cña ViÖt nam hiÖn nay vµ trong t­¬ng lai : ThÞ tr­êng ASEAN: tuy kh¶ n¨ng vÒ vèn c«ng nghÖ cña c¸c n­íc ASEAN kh«ng ph¶i lµ lín, nh­ng ®©y lµ thÞ tr­êng mµ §¶ng vµ nhµ n­íc ta quan t©m v× ®©y lµ nh÷ng n­íc l¸ng giÒng. Trong lÞch sö ®· cã c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ l©u ®êi. Kinh nghiÖm ph¸t triÓn cña c¸c n­íc nµy ®· trë thµnh bµi häc quý b¸u cho ViÖt nam. ViÖt nam th«ng qua ASEAN, tõng b­íc tham gia thùc hiÖn ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Trªn c¬ së ®ã, Chóng ta cã c¸c chÝnh s¸ch phï hîp cho tõng n­íc trong khu vùc ®Ó cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu tèt h¬n. Víi Malaysia, ta cã hîp t¸c trång vµ khai th¸c cao su, hîp t¸c kinh doanh vÒ c©y cã dÇu, n«ng nghiÖp. Tranh thñ vèn kü thuËt phôc vô cho c¸c c«ng tr×nh n¨ng l­îng, dÞch vô b­u ®iÖn l¾p r¸p «t«, chÕ biÕn hoa qu¶. Víi Singapore, ta cã nhiÒu ®iÒu kiÖn tiÕp xóc t¨ng c­êng quan hÖ mËu dÞch, hîp t¸c x©y dùng kh¸ch s¹n lµm hµng xuÊt khÈu, hîp t¸c nghiªn cøu vÒ x©y dùng hÖ thèng giao th«ng. Víi Th¸i Lan, ta cã kh¶ n¨ng hîp t¸c khai th¸c ®¸nh b¾t nu«i trång vµ chÕ biÕn h¶i s¶n, khai th¸c ®¸ quý, hîp t¸c liªn doanh trång vµ chÕ biÕn n«ng s¶n, chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc, s¶n xuÊt hµng dÖt, hµng tiªu dïng... Víi Philippin, ta cÇn thóc ®Èy bu«n b¸n hai chiÒu ®ång thêi xóc tiÕn c¸c liªn doanh vÒ l¾p r¸p «t«, khai th¸c c¸t tr¾ng, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, h¶i s¶n... Víi Indonesia ta cã ®iÒu kiÖn tiÕp tôc bu«n b¸n hai chiÒu nhËp ph©n bãn, s¾t thÐp thµnh phÈm vµ cã thÓ hîp t¸c víi Indonesia vÒ c¸c lÜnh vùc dÞch vô kh¸ch s¹n, ng©n hµng, h¬i ®èt, s¶n xuÊt URE, khai th¸c than... Víi Brunei, ta cã thÓ liªn doanh vÒ hµng kh«ng, dÞch vô tranh thñ vèn vµ hîp t¸c lao ®éng. ThÞ tr­êng NhËt b¶n: nhËt b¶n hiÖn nay ®· trë thµnh trung t©m giao dÞch chøng kho¸n, tiÒn tÖ lín thÕ giíi. NhËt b¶n cã thÕ m¹nh vÒ kinh tÕ, c«ng nghiÖp, th­¬ng m¹i vµ thÞ tr­êng. NhËt b¶n ®ang h­íng vµo c¸c ho¹t ®éng tiÒn tÖ vµo Ch©u ¸ muèn t¨ng c­êng bu«n b¸n, ®Çu t­ vµo c¸c n­íc Ch©u ¸. Trong nhiÒu n¨m qua NhËt b¶n lµ thÞ tr­êng quan träng cña ViÖt nam. NhËt b¶n nhËp khÈu phÇn lín lµ dÇu th«, than ®¸, hµng thuû s¶n cña ViÖt nam. ChÝnh s¸ch cña ViÖt nam chó träng vµo thÞ tr­êng nµy lµ v× NhËt b¶n ®· më l¹i viÖn trî ph¸t triÓn cho ViÖt nam vay. NhËt b¶n cÇn nhiÒu thø cña ViÖt nam nh­ dÇu th« hµng c«ng nghiÖp may mÆc, than ®¸, c¸c mÆt hµng thuû s¶n. ng­îc l¹i, n­íc ta cÇn nhËp
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 khÈu nhiÒu thø cña NhËt nh­ m¸y mãc, trang thiÕt bÞ ®iÖn tö tin häc, nguyªn liÖu, ph©n bãn, hµng tiªu dïng... thÞ tr­êng liªn hiÖp Ch©u ©u Eu (European Union). Eu lµ thÞ tr­êng lín. Trong qu¸ khø chóng ta Ýt bu«n b¸n víi thÞ tr­êng nµy bëi chÝnh s¸ch phong to¶ kinh tÕ ®èi víi c¸c n­íc XHCN cña c¸c n­íc ®Õ quèc. Nh­ng tõ khi Liªn x« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u tan r· quan hÖ th­¬ng m¹i, ®Çu t­ ViÖt nam vµo Eu ®­îc c¶i thiÖn. §Æc biÖt sau nh÷ng chuyÕn viÕng th¨m cña c¸c vÞ l·nh ®¹o cao cÊp nhµ n­íc ta. Quan hÖ kinh tÕ gi÷a Eu vµ ViÖt nam ®­îc t¨ng c­êng. ViÖt nam tiÕp tôc thóc ®Èy chÝnh s¸ch xuÊt khÈu sang Eu, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ViÖt nam sang Eu bao gåm n«ng s¶n, thuû s¶n, hµng dÖt may... nhËp khÈu vÒ nh÷ng nguyªn liÖu vµ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao. ThÞ tr­êng Mü: lµ thÞ tr­êng chñ lùc, t¹o ®µ cho sù cÊt c¸nh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhiÒu n­íc nh­ Thai Lan, Malaysia, Philippin, Trung quèc... Mü ®· bá cÊm vËn kinh tÕ ®èi víi ViÖt nam ngµy 3/2/1994. HiÖn nay, xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt nam sang Mü mçi n¨m mét t¨ng vµ ®ang ®øng tr­íc triÓn väng kh¸ s¸ng sña. Chóng ta ®· cã 7 mÆt hµng lín xuÊt khÈu sang Mü. §ã lµ cµ phª, dÇu th«, giÇy dÐp - ®å da, h¶i s¶n, dÖt may, rau qu¶ vµ g¹o. Chóng ta ph¶i cã chÝnh s¸ch thóc ®Èy xuÊt khÈu sang Mü - thÞ tr­êng Mü lµ thÞ tr­êng chñ lùc. ThÞ tr­êng c¸c n­íc SNG: thÞ tr­êng SNG ®· tõng lµ thÞ tr­êng quan träng nhÊt ®èi víi ViÖt nam trong qu¸ khø. Nhê cã thÞ tr­êng Liªn X« mµ trong nhiÒu n¨m ta nhËp khÈu ®­îc nh÷ng nguyªn liÖu thiÕt yÕu nh­ s¾t thÐp, x¨ng dÇu, ph©n bãn, ho¸ chÊt... Phôc vô cho cuéc sèng b¶o vÖ ®Êt n­íc vµ ph¸t triÓn n­íc nhµ. §ång thêi, ta còng xuÊt khÈu ®­îc nhiÒu s¶n phÈm sang thÞ tr­êng SNG. Tõ n¨m 1991 do sù tan d· cña Liªn X«. C¸c n­íc thuéc SNG bÞ khñng ho¶ng s©u s¾c vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ nªn quan hÖ th­¬ng m¹i nãi riªng vµ quan hÖ kinh tÕ nãi chung gi÷a ViÖt nam vµ c¸c n­íc SNG bÞ gi¶m sót. Tuy nhiªn vÒ l©u dµi vµ trong t­¬ng lai chóng ta ph¶i kh«i phôc vµ ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i víi c¸c n­íc SNG v×: c¸c n­íc SNG lµ b¹n hµng truyÒn thèng, dung l­îng thÞ tr­êng lín, d©n sè ®«ng, ®Êt n­íc réng, ®ang cã nhu cÇu rÊt lín vÒ nhiÒu lo¹i hµng ho¸ mµ ViÖt nam cã thÓ ®¸p øng ®­îc nh­: g¹o, thÞt, rau qu¶, cao su, cµ phª, hµng may mÆc vµ hµng thñ c«ng mü nghÖ... H¬n n÷a, c¸c n­íc SNG lµ nh÷ng n­íc giÇu tµi nguyªn mµ ViÖt nam ®ang cÇn nhËp khÈu nh­ x¨ng dÇu, ho¸ chÊt, b«ng, s¾t thÐp, ph©n bãn... Phôc vô cho c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. ThÞ tr­êng trung §«ng: khu vùc trung §«ng n»m gi÷a ba ch©u ¸, ¢u, Phi, kh«ng nh÷ng cã vÞ trÝ chiÕn l­îc v« cïng quan träng ®èi víi c¸c n­íc lín mµ cßn lµ mét thÞ tr­êng hµng n¨m nhËp mét kh«Ý l­îng lín hµng n«ng, l©m, h¶i s¶n, gia vÞ, hµng mü nghÖ vµ c¸c mÆt hµng tiªu dïng kh¸c. Khu vùc nµy víi sè d©n kho¶ng 250 triÖu ng­êi. Trung §«ng chiÕm kho¶ng 60% tr÷ l­îng dÇu má cña toµn thÕ giíi; hÇu hÕt c¸c n­íc trong khu vùc ®· cã quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt nam (trõ Saudi Arabi), mét sè n­íc ®· cã quan hÖ kinh tÕ, th­¬ng m¹i, ®· cã ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i vµ thµnh lËp uû ban hçn hîp liªn ChÝnh phñ víi ViÖt nam nh­ Iraq, Libi, Ai cËp... C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 19 khu vùc Trung §«ng lµ g¹o, chÌ ®en. §Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ta trong nh÷ng n¨m tíi, viÖc t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng cho hµng xuÊt khÈu lµ cÇn thiÕt. Trung §«ng - mét thÞ tr­êng cã søc tiªu thô lín, c¸c c«ng ty xuÊt khÈu cña ta cÇn th©m nhËp h¬n n÷a vµo thÞ tr­êng nµy. 4. ChÝnh s¸ch ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII ®· chØ râ: "CÇn huy ®éng mäi nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn, trong ®ã vèn trong n­íc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh, vèn ngoµi n­íc cã ý nghÜa quan träng ...” §Çu t­ n­íc ngoµi lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña toµn bé ho¹t ®éng ®Çu t­ cña quèc gia. Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t khi mµ nguån vèn tÝch luü néi bé cßn h¹n hÑp th× ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm vÞ trÝ quan träng. Th«ng qua ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi chóng ta tranh thñ ®­îc vèn, kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi, më réng thÞ tr­êng ngoµi n­íc, tiÕp thu kinh nghiÖm tiªn tiÕn, trªn c¬ së ®ã x©y dùng nh÷ng c¬ së kinh tÕ míi, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së hiÖn cã nh»m t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, khai th¸c mét phÇn nh÷ng tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc ®Ó t¨ng nhanh nguån hµng xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ãng vai trß to lín trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu. HiÖn nay khu vùc cã ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm 100% s¶n l­îng dÇu th«, 44,8% s¶n l­îng thÐp... Trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 1996 phÇn ®ãng gãp cña khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm 11% nÕu tÝnh c¶ xuÊt khÈu dÇu th« th× tû lÖ nµy nªn ®Õn 25%. Trong thêi gian võa qua, khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë c¸c n­íc §«ng Nam ¸ lµm cho m«i tr­êng ®Çu t­ cña hä xÊu ®i sÏ ®­a ®Õn kÕt qu¶ lµ qu¸ tr×nh ph©n bè l¹i chu chuyÓn vèn ®Çu t­ trong khu vùc vµ lµm chËm l¹i qu¸ tr×nh tù do ho¸ th­¬ng m¹i ®Çu t­ vµ tiÒn tÖ trong khu vùc c¸c n­íc ASEAN. §ã còng chÝnh lµ c¬ héi ®Ó ViÖt nam cã thÓ nhËn thªm c¸c nguån ®Çu t­ míi, tranh thñ thêi gian héi nhËp nhanh h¬n vµo khu vùc. Nhµ n­íc ta cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, t¹o ra mét “s©n ch¬i” th«ng tho¸ng, hÊp dÉn, b×nh ®¼ng, thuËn lîi cho c¸c b¹n hµng quèc tÕ tham gia ®Çu t­ liªn doanh liªn kÕt. 5. §æi míi c¸c c«ng cô vµ thÓ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu. N­íc nµo còng coi träng viÖc xuÊt khÈu ChÝnh phñ ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch thóc ®Èy, tuy nhiªn xuÊt khÈu lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong c¸c lÜnh vùc nh­: tµi chÝnh, giÊy phÐp, kiÓm so¸t, ngo¹i tÖ vµ c¸c chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ. Do vËy viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch vµ thÓ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu lµ vÊn ®Ò mµ chóng ta cÇn ph¶i bµn ®Õn. ViÖc qu¶n lý xuÊt khÈu ®­îc thùc hiÖn b»ng quy chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ. Kh«ng ph¶i lóc nµo nhµ n­íc còng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mµ ®«i khi v× quyÒn lîi quèc gia ph¶i kiÓm so¸t mét vµi d¹ng
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
842 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0