intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DỰA VÀO XUẤT KHẨU

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:55

Thêm vào BST
Báo xấu
96
lượt xem 9
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'chiến lược tăng trưởng dựa vào xuất khẩu', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DỰA VÀO XUẤT KHẨU

  1. CHIẾN LƯỢC TĂNG TRƯỞNG DỰA VÀO XUẤT KHẨU
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1 Lêi nãi ®Çu ThÕ giíi ®· vµ ®ang diÔn ra nh÷ng biÕn ®æi to lín vµ s©u s¾c. Nh÷ng thay ®æi ®ã, mét mÆt t¹o ra nh÷ng c¬ héi thuËn lîi cho c¸c n­íc ®ang trªn ®µ ph¸t triÓn cã thÓ n¾m b¾t v­¬n tíi nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, mÆt kh¸c ®ang ®Æt ra nh÷ng th¸ch thøc, nh÷ng vÊn ®Ò phøc t¹p h¬n mµ mçi quèc gia ph¶i ®èi phã gi¶i quyÕt. Ngµy nay, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ trªn thÕ giíi ®ang ph¸t triÓn nh­ vò b·o víi tèc ®é nhanh trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc c«ng nghÖ ®· ®Èy nhanh qu¸ tr×nh quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ thÕ giíi. Hîp t¸c quèc tÕ ®· trë thµnh yªu cÇu tÊt yÕu ®èi víi sù ph¸t triÓn ®i lªn cña mçi quèc gia. §Ó héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi, ViÖt nam cÇn ph¶i cã c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ ®óng ®¾n, phï hîp víi kh¶ n¨ng cña m×nh. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu lµ mét chiÕn l­îc cña toµn bé nÒn kinh tÕ, cña toµn x· héi. §Ó kh¾c phôc nguy c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ vµ thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Õn n¨m 2000 vµ c¸c n¨m tiÕp theo. §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII ®· kh¼ng ®Þnh vµ nhÊt qu¸n thùc hiÖn “ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu”. §· cã nhiÒu bµi viÕt vÒ vÊn ®Ò nµy, tuy nhiªn mçi bµi viÕt l¹i ®Ò cËp ®Õn mét khÝa c¹nh kh¸c nhau, ch­a nªu lªn ®­îc toµn c¶nh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. §Ó gãp phÇn lµm s¸ng tá vÊn ®Ò, em lùa chän ®Ò tµi: “ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu cña ViÖt nam tõ nay ®Õn n¨m 2003”. Trong bµi viÕt, em xin tr×nh bµy c¸c néi dung:  Ch­¬ng I: Tæng quan chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu.  Ch­¬ng II: ChÝnh s¸ch trong chiÕn l­îc thóc ®Èy xuÊt khÈu.  Ch­¬ng III: T×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt nam trong thêi gian qua.  Ch­¬ng IV: Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ®Èy m¹nh chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu cña ViÖt nam. Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, do kiÕn thøc hiÓu biÕt cßn h¹n chÕ, nªn trong bµi viÕt kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. RÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c b¹n ®Ó ®Ò tµi ®­îc hoµn chØnh h¬n. Hµ néi 1998.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2 Ch­¬ng I Tæng quan chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu I. TÝnh tÊt yÕu cña chiÕn l­îc. 1. Tõ c¸ch tiÕp cËn c«ng nghiÖp ho¸. §· tõ l©u, §¶ng ta x¸c ®Þnh c«ng nghiÖp ho¸ lµ nhiÖm vô trung t©m trong suèt thêi kú qu¸ ®é lªn CNXH. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®é dµi thêi kú qu¸ ®é lªn mét x· héi phån vinh, b×nh ®¼ng vµ v¨n minh ë n­íc ta. H¬n 30 n¨m qua, sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc mÆc dï ®· ®¹t ®­îc nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ, nh­ng ViÖt nam vÉn lµ mét n­íc nghÌo vµ l¹c hËu. Trong khi ®ã c¸c n­íc NICs vµ ASEAN l¹i ®¹t ®­îc sù ph¸t triÓn “thÇn kú”, “n¨ng ®éng” trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. §iÒu ®ã ph¶i cã c¸ch tiÕp cËn míi vÒ c«ng nghiÖp ho¸. Tõ tr­íc tíi nay, chóng ta vÉn x¸c ®Þnh, c«ng nghiÖp ho¸ lµ qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn c¸ch m¹ng vÒ mÆt kü thuËt s¶n xuÊt, biÕn lao ®éng thñ c«ng thµnh lao ®éng sö dông m¸y mãc. §iÒu nµy lµ hoµn toµn ®óng víi thùc chÊt cña c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. Song qu¸ tr×nh chuyÓn biÕn kü thuËt ®ã nh­ thÕ nµo. Trong lÞch sö ®· cã c¸c kiÓu chuyÓn biÕn nµo lµ cã hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi mäi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. §ã lµ vÊn ®Ò cÇn ®­îc nghiªn cøu s©u s¾c h¬n ®Ó t×m ra con ®­êng, c¸ch ®i c«ng nghiÖp ho¸ thÝch hîp víi n­íc ta trong ®iÒu kiÖn khoa häc ph¸t triÓn nh­ vò b·o. Kinh nghiÖm c«ng nghiÖp ho¸ cña c¸c n­íc chØ ra lµ cã ba kiÓu thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸. Thø nhÊt, b»ng con ®­êng c¶i tiÕn kü thuËt s¶n xuÊt trong n­íc tõ kü thuËt thñ c«ng lªn nöa c¬ khÝ råi c¬ khÝ ho¸, tù ®éng ho¸, ho¸ häc ho¸ hoÆc kÕt hîp gi÷a c¸ch tiÕn tuÇn tù nh¶y vät tõ thñ c«ng lªn c¬ khÝ tù ®éng ho¸ g¾n liÒn víi nã lµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu tõ n«ng nghiÖp sang c«ng - n«ng nghiÖp - dÞch vô. §©y lµ chiÕn l­îc truyÒn thèng vÒ c«ng nghiÖp ho¸. Thø hai, vµo nh÷ng n¨m 50 cña thÕ kû nµy, mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn, sau khi giµnh ®­îc ®éc lËp d©n téc ®· ¸p dông chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ thay thÕ nhËp khÈu. VÒ c¬ b¶n, chiÕn l­îc nµy dùa vµo ®éc lËp d©n téc, muèn x©y dùng mét nÒn c«ng nghiÖp d©n téc b»ng c¸ch tù t¹o cho m×nh mét nÒn khoa häc c«ng nghÖ trªn c¬ së ®ãng cöa, b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc, nh»m s¶n xuÊt ra hµng ho¸ tiªu dïng tr­íc ®©y vÉn ph¶i nhËp khÈu.
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 3 Thø ba, th«ng qua con ®­êng nhËp khÈu ngay tõ ®Çu ®Ó tranh thñ nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt hiÖn ®¹i cña thÕ giíi dùa vµo lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc nh»m ®Èy m¹nh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu, tõ ®ã tiÕn hµnh hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. C¸ch ®i nµy gäi lµ c«ng nghiÖp ho¸ theo h­íng xuÊt khÈu. §èi víi c¸ch ®i thø nhÊt, ®· cã nhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vµ ®· cã nhiÒu kÕt luËn kh¸ râ rµng. Trong khi ®ã, c¸ch ®i thø hai vµ thø ba ®èi víi n­íc ta vµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn nãi chung cßn nhiÒu vÊn ®Ò cÇn ph¶i ®­îc tæng kÕt vµ lµm s¸ng tá. ë n­íc ta, khi x¸c ®Þnh nh÷ng quan diÓm lín vÒ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, Héi nghÞ §¹i biÓu toµn quèc gi÷a nhiÖm kú kho¸ VII cña §¶ng ®· kh¼ng ®Þnh “kiªn tr× chiÕn l­îc h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu, ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu nh÷ng s¶n phÈm trong n­íc s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶, ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc còng nh­ tõng ngµnh, tõng vïng, tõng lÜnh vùc trong tõng thêi kú, kh«ng ngõng n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng trong n­íc, thÞ tr­êng khu vùc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ”. ChÝnh v× vËy, vÊn ®Ò c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ theo h­íng xuÊt khÈu, ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc. 2. Xu h­íng trong chiÕn l­îc th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc. Trong chiÕn l­îc th­¬ng m¹i cña c¸c n­íc cã ba m« h×nh ph¸t triÓn th­¬ng m¹i quèc tÕ. Mét lµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn s¶n phÈm s¬ chÕ; hai lµ chiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng néi ®Þa thay thÕ hµng nhËp khÈu; ba lµ chiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. ChiÕn l­îc xuÊt khÈu s¶n phÈm s¬ chÕ lµ mét chiÕn l­îc hoµn toµn dùa vµo tµi nguyªn, kinh tÕ tù nhiªn, ®­îc mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn thùc hiÖn thêi kú ®Çu sau chiÕn tranh. Song nã ®· bÞ phñ ®Þnh. Nh÷ng ý kiÕn hiÖn nay tËp trung vµo hai chiÕn l­îc: s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu vµ s¶n xuÊt h­íng vÒ xuÊt khÈu. 2.1. S¶n xuÊt thay thÕ hµng nhËp khÈu. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt thay thÕ hµng nhËp khÈu ®· ®­îc hÇu hÕt c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn hiÖn nay theo ®uæi trong thÕ kû XIX. ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chiÕn l­îc nµy ®­îc thö nghiÖm ®Çu tiªn ë c¸c n­íc Mü La tinh. Mét sè n­íc Ch©u ¸ nh­ Ên §é, Thæ NhÜ Kú, còng thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy trªn con ®­êng c«ng nghiÖp ho¸ tõ tr­íc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai. ë hÇu hÕt c¸c n­íc Ch©u ¸ vµ Ch©u Phi mong muèn nhanh chãng x©y dùng mét nÒn kinh tÕ ®éc lËp ®ang lµ ®éng lùc khiÕn c¸c n­íc ®ã b­íc vµo con ®­êng ph¸t triÓn thay thÕ hµng nhËp khÈu. Trong nh÷ng n¨m 60, thay thÕ hµng nhËp khÈu ®· trë thµnh chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ chñ ®¹o. Ph­¬ng ph¸p luËn cña chiÕn l­îc thay thÕ hµng nhËp khÈu lµ: tr­íc hÕt, cè g¾ng tù s¶n xuÊt ®Ó ®¸p øng ®¹i bé phËn nhu cÇu vÒ hµng ho¸ vµ dÞch vô cho thÞ tr­êng néi ®Þa. §¶m b¶o c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc cã thÓ lµm chñ ®­îc kü thuËt s¶n xuÊt hoÆc c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cung cÊp c«ng nghÖ, vèn vµ qu¶n lý h­íng vµo viÖc cung cÊp cho thÞ tr­êng néi ®Þa lµ chÝnh. LËp c¸c hµng rµo b¶o hé ®Ó hç trî cho s¶n xuÊt trong n­íc cã l·i, khuyÕn
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4 khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ trong nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp lµ môc tiªu ph¸t triÓn. C¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn thay thÕ nhËp khÈu th­êng lµ thuÕ quan, b¶o hé, h¹n ng¹ch nhËp khÈu vµ tØ gi¸ cao. ViÖc ¸p dông chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu ®· ®em l¹i sù më mang nhÊt ®Þnh c¸c c¬ së s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm b­íc ®Çu thùc hiÖn ®« thÞ ho¸, h×nh thµnh c¸c chñ doanh nghiÖp cã ®Çu ãc kinh doanh. ë ViÖt nam, trong giai ®o¹n hiÖn nay, ¸p dông chiÕn l­îc thay thÕ hµng nhËp khÈu cßn nh»m b¶o vÖ nÒn c«ng nghiÖp, c¸c nhµ s¶n xuÊt non trÎ trong n­íc cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn. Song kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc cho thÊy: nÕu chóng ta dõng l¹i qu¸ l©u ë giai ®o¹n chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu sÏ vÊp ph¶i nh÷ng trë ng¹i lín. ChiÕn l­îc s¶n xuÊt hµng néi ®Þa thay thÕ hµng nhËp khÈu thùc chÊt nh»m vµo tho¶ m·n nhu cÇu trong n­íc lµ chÝnh, chó träng nhiÒu ®Õn tù cÊp cña thÞ tr­êng néi ®Þa. Víi chiÕn l­îc nh­ vËy, ngo¹i th­¬ng kh«ng ®­îc coi träng, coi nhÑ mÆt tÝch cùc cña kinh tÕ thÕ giíi ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ trong n­íc. §iÒu nµy sÏ h¹n chÕ khai th¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc trong viÖc ph¸t triÓn ngo¹i th­¬ng. Kinh tÕ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn trong giai ®o¹n ®Çu c«ng nghiÖp ho¸ lµ nÒn kinh tÕ thiÕu thèn ®ñ thø nh­: vèn Ýt, tæng cÇu v­ît qu¸ tæng cung, th­êng th«ng qua nhËp khÈu ®Ó c©n b»ng xu thÕ nµy vµ kh«ng thÓ kh¾c phôc ®­îc ngay trong thêi gian ng¾n. NÕu chóng ta h¹n chÕ qu¸ møc viÖc nhËp khÈu, thùc hiÖn chÝnh s¸ch b¶o hé kh«ng thÝch hîp sÏ lµm gi¶m tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ. C¸n c©n th­¬ng m¹i ngµy cµng thiÕu hôt, n¹n thiÕu ngo¹i tÖ lµ trë ng¹i cho viÖc ph¸t triÓn. Thùc hiÖn thay thÕ nhËp khÈu tuy tiÕt kiÖm ®­îc ngo¹i tÖ trªn ph­¬ng diÖn thµnh phÈm nh­ng l¹i ®ßi hái nhËp khÈu nhiÒu nguyªn liÖu vµ b¸n thµnh phÈm h¬n ®Ó t¨ng c­êng cung øng cho s¶n xuÊt trong n­íc, ®ång thêi s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu cßn h¹n chÕ viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ s¶n phÈm thu ngo¹i tÖ. Do ®ã, kh«ng ph¶i lµ chiÕn l­îc l©u dµi ®Ó bï vµo chç thiÕu hôt c¸n c©n th­¬ng m¹i. Thùc hiÖn chiÕn l­îc s¶n xuÊt thay thÕ nhËp khÈu nãi chung ®­îc b¶o hé b»ng thuÕ quan, t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh... §iÒu nµy lµm cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng n¨ng ®éng, thiÕu c¬ héi t×m kiÕm ­u thÕ c¹nh tranh quèc tÕ, t×m kiÕm më réng thÞ tr­êng, tiÕp cËn vèn... B¶n th©n chiÕn l­îc thay thÕ nhËp khÈu kh«ng thÓ ®­a tíi møc ®é mong muèn vÒ c«ng nghiÖp ho¸. Thùc tÕ nµy ®· ®­îc c¸c n­íc c«ng nghiÖp ho¸ nhá h¬n nhËn biÕt nhanh chãng vµ ®· chuyÓn sang chiÕn l­îc ®Þnh h­íng xuÊt khÈu. Singapore lµ mét minh ho¹ cho sù sím chuyÓn biÕn ®ã. 2.2. ChiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu. ChiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu ®­îc ¸p dông réng r·i trong c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn tõ thËp kû 70 trë l¹i ®©y.
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5 Ph­¬ng ph¸p luËn cña chiÕn l­îc nµy lµ sù ph©n tÝch vÒ viÖc sö dông c¸c “lîi thÕ so s¸nh”, hay nh÷ng nh©n tè s¶n xuÊt thuéc tiÒm n¨ng cña mét n­íc trong sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ®Ó mang l¹i lîi Ých tèi ­u cho mét quèc gia. Theo c¸ch tiÕp cËn ®ã, chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ gi¶i ph¸p më cöa nÒn kinh tÕ ®Ó thu hót vèn, c«ng nghÖ vµo khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng lao ®éng vµ tµi nguyªn ®Êt n­íc. ChiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu nhÊn m¹nh c¸c vÊn ®Ò: Thay thÕ cho viÖc kiÓm so¸t nhËp khÈu ®Ó tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ vµ kiÓm so¸t tµi chÝnh lµ khuyÕn khÝch më réng nhanh chãng kh¶ n¨ng xuÊt khÈu. H¹n chÕ b¶o hé c«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng mµ thùc chÊt thay thÕ vµo ®ã lµ n©ng ®ì, hç trî cho c¸c ngµnh hµng xuÊt khÈu. Môc tiªu c¬ b¶n cña chiÕn l­îc nµy lµ dùa vµo më mang ®Çu t­ trong n­íc vµ ®Çu t­ trùc tiÕp còng nh­ hç trî cña T­ b¶n n­íc ngoµi ®Ó t¹o ra kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao cña hµng xuÊt khÈu. Nhê ¸p dông chiÕn l­îc nµy, nÒn kinh tÕ nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn trong vµi ba thËp kû qua ®· ®¹t ®­îc mét tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, mét sè ngµnh c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ c¸c ngµnh chÕ biÕn xuÊt khÈu ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Tuy nhiªn ¸p dông chiÕn l­îc nµy còng béc lé nh÷ng nh­îc ®iÓm: Do tËp trung hÕt kh¶ n¨ng cho xuÊt khÈu vµ c¸c ngµnh cã liªn quan, nªn dÉn ®Õn t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi trÇm träng gi÷a c¸c ngµnh xuÊt khÈu vµ kh«ng xuÊt khÈu. Do Ýt chó ý tíi c¸c ngµnh c«ng nghiÖp ph¸t triÓn thiÕt yÕu nhÊt nªn mÆc dï tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh, nh­ng nÒn kinh tÕ ®· g¾n chÆt vµo thÞ tr­êng bªn ngoµi vµ dÔ bÞ t¸c ®éng bëi nh÷ng sù biÕn ®æi th¨ng trÇm cña thÞ tr­êng c¸c n­íc lín. C¸c n­íc NICs vµ c¸c n­íc ASEAN ®· nhanh chãng trë thµnh c¸c “con rång” chÝnh lµ nhê thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu. Tuy nhiªn qu¸ tr×nh thùc hiÖn chiÕn l­îc nµy kh«ng ph¶i ë c¸c n­íc ®Òu nh­ nhau mµ th­êng ®­îc vËn dông phï hîp víi nh÷ng nÐt ®Æc thï cña mçi n­íc. Cã n­íc thùc hiÖn chiÕn l­îc “h­íng vÒ xuÊt khÈu” g¾n bã hoµn toµn víi thÞ tr­êng bªn ngoµi. Cã n­íc kÕt hîp gi÷a h­íng vµo xuÊt khÈu víi viÖc cñng cè thÞ tr­êng néi ®Þa... Thùc tÕ cho thÊy nÕu nÒn kinh tÕ “më cöa” nh­ng phô thuéc hoµn toµn vµo thÞ tr­êng quèc tÕ sÏ dÉn ®Õn mÊt æn ®Þnh kinh tÕ trong n­íc. Trong ®iÒu kiÖn thÕ giíi diÔn ra c¹nh tranh gay g¾t, chÝnh s¸ch “më cöa” phï hîp lµ më c¶ hai h­íng: thÞ tr­êng thÕ giíi vµ thÞ tr­êng néi ®Þa.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 3. ViÖt nam thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu lµ mét tÊt yÕu. Trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VIII ®· chñ tr­¬ng: “X©y dùng mét nÒn kinh tÕ më, héi nhËp víi khu vùc vµ thÕ giíi, h­íng m¹nh mÏ vÒ xuÊt khÈu, ®ång thêi thay thÕ nhËp khÈu b»ng nh÷ng s¶n phÈm trong n­íc s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶”. H¬n n÷a, kinh nghiÖm quèc tÕ cho thÊy trong ®iÒu kiÖn hiÖn ®¹i, muèn t¨ng tr­ëng nhanh, l©u bÒn, æn ®Þnh, cÇn t¹o ra mét ®éng lùc m¹nh lµ t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu. C¸c n­íc §«ng Nam ¸ së dÜ v­ît h¼n nhiÒu n­íc kh¸c cã cïng ®iÓm xuÊt ph¸t lµ do hä theo ®uæi m« h×nh t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu trong nhiÒu n¨m liªn tôc. Nh­ng ta ph¶i thÊy r»ng chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu ®­îc thùc thi ë ®©y lµ t¨ng tr­ëng xuÊt khÈu hµng chÕ t¹o. Nh÷ng ®iÒu nãi trªn, gîi ý quan träng vÒ nguyªn t¾c lùa chän chiÕn l­îc m« h×nh c«ng nghiÖp ho¸ cho quèc gia ®i sau. Tuy nhiªn kh«ng nªn quªn r»ng so víi thêi ®¹i cña c¸c “con rång” tr­íc ®©y, ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn hiÖn nay cña nh÷ng n­íc ®i sau nh­ n­íc ta, ®Æc biÖt lµ trong hoµn c¶nh quèc tÕ cã nhiÒu biÕn ®æi s©u s¾c. §ã chÝnh lµ nh÷ng lý do ®Ó kh¼ng ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n cña viÖc lùa chän chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa trªn xuÊt khÈu mang tÝnh quy luËt vµ tÝnh quy luËt nµy quy ®Þnh c¶ tõ hai phÝa: yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn. Thø nhÊt, ®øng vÒ phÝa ®ßi hái kh¸ch quan mµ xÐt th× n­íc ta vÉn thuéc mét trong nh÷ng n­íc nghÌo, mét n­íc n«ng nghiÖp l¹c hËu, ch­a ra khái “x· héi truyÒn thèng” ®Ó sang x· héi “v¨n minh c«ng nghiÖp”. Do vËy, kh¸ch quan ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh t¨ng tr­ëng dùa trªn xuÊt khÈu. §Þnh h­íng xuÊt khÈu lµ lèi tho¸t duy nhÊt cho c¸c quèc gia thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, rót ng¾n kho¶ng c¸ch “tôt hËu” so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Víi mét n­íc nhá, thÞ tr­êng h¹n hÑp. §Ó nÒn kinh tÕ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, t¨ng tr­ëng dung l­îng thÞ tr­êng. Mét nÒn kinh tÕ h­íng vµo xuÊt khÈu cã thÓ t¨ng tr­ëng nhanh v× søc gia t¨ng cña tæng cÇu kh«ng bÞ bã hÑp trong khu«n khæ cÇu néi ®Þa. Thø hai, xÐt vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn. ChiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu, vÒ thùc chÊt lµ dùa trªn l«gic cña kinh tÕ thÞ tr­êng trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÕ giíi vËn ®éng theo xu h­íng toµn cÇu ho¸. ChiÕn l­îc nµy cã nhiÒu quèc gia thùc hiÖn vµ còng ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh c«ng v× nã cho phÐp tËn dông tèi ®a lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt n­íc lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« vµ kh¶ n¨ng chiÕm dông vèn. HiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« hay lîi suÊt t¨ng dÇn theo quy m« cã nghÜa lµ hÇu hÕt c¸c hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra ®¾t h¬n khi s¶n xuÊt víi khèi l­îng nhá vµ trë lªn rÎ h¬n khi quy m« s¶n xuÊt t¨ng lªn. HiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m« rÊt quan träng cho nÒn th­¬ng m¹i quèc tÕ cña c¸c n­íc nhá nh­ ViÖt nam, ph¹m vi c¸c hµng ho¸ mµ theo ®ã hä cã thÓ cã ®­îc quy m« hiÖu qu¶ trong s¶n xuÊt bÞ
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 7 giíi h¹n nhiÒu h¬n so víi n­íc lín. §iÒu nµy cho thÊy t¹i sao ViÖt nam më réng th­¬ng m¹i quèc tÕ víi c¸c n­íc. Kh¶ n¨ng chiÕm dông nguån lùc, mét lý do chñ yÕu cña viÖc h­íng ngo¹i lµ ë chç c¸c n­íc cã nh÷ng kh¶ n¨ng chiÕm dông kh¸c nhau vÒ nguån lùc, tøc lµ hä cã nh÷ng nguån cung cÊp kh¸c nhau vÒ c¸i mµ nhµ kinh tÕ gäi lµ “c¸c yÕu tè s¶n xuÊt”. Víi mét nguån lùc riªng lÎ t­¬ng ®èi phong phó cña ViÖt nam th× viÖc s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm sö dông nhiÒu lo¹i nguån lùc còng rÎ h¬n. Do ®ã, viÖc h­íng tíi xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm nµy lµ mét tÊt yÕu. Ngoµi nh÷ng tÊt yÕu trªn cña viÖc chuyÓn sang chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu, cßn mét tÊt yÕu quan träng kh¸c n÷a ®ã lµ do vai trß quan träng cña xuÊt khÈu ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. II. Vai trß cña xuÊt khÈu ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nÒn kinh tÕ ViÖt nam ®· cã nhiÒu biÕn ®æi s©u s¾c trªn tÇm vÜ m« vµ vi m«. §ã lµ do sù thay ®æi chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta, chuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt vµ qu¶n lý cu¶ nhµ n­íc. Cïng víi viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa th× viÖc bu«n b¸n gi÷a c¸c quèc gia ngµy cµng ph¸t triÓn. V× vËy, §¶ng vµ nhµ n­íc ta rÊt coi träng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i vµ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó ho¹t ®éng xuÊt khÈu ®¹t hiÖu qu¶ th× s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm mµ thÕ giíi cÇn vµ th«ng qua ®ã v¹ch ra ®­îc nh÷ng kÕ ho¹ch ®Þnh h­íng ph¸t triÓn phï hîp víi yªu cÇu chung cña c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Cã nh­ vËy ViÖt nam míi cã thÓ s¸nh vai víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. V× vËy ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ ho¹t ®éng rÊt cÇn thiÕt. XuÊt khÈu ®Ó ®¶m b¶o kim ng¹ch nhËp khÈu phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. MÆt kh¸c, xuÊt khÈu khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ tuyÖt ®èi, t­¬ng ®èi cña ®Êt n­íc vµ kÝch thÝch c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn gãp phÇn t¨ng tÝch luü vèn, më réng s¶n xuÊt, t¨ng thu nhËp cho nÒn kinh tÕ, c¶i thiÖn tõng b­íc ®êi sèng nh©n d©n. Bëi v× nÕu kh«ng cã ngo¹i tÖ thu ®­îc tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu th× nÒn s¶n xuÊt trong n­íc gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn râ ë chç nÕu kh«ng cã ngo¹i tÖ th× kh«ng cã kh¶ n¨ng nhËp m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn liÖu phôc vô cho s¶n xuÊt. Kinh nghiÖm thùc tÕ cho thÊy, c¸c n­íc cã nguån dù tr÷ ngo¹i tÖ lín nh­ NhËt B¶n, §µi Loan, Singapore... ®Òu lµ nh÷ng n­íc cã tØ träng xuÊt khÈu lín trªn thÕ giíi. Nh­ vËy viÖc dù tr÷ ngo¹i tÖ lµ rÊt cÇn thiÕt, ®Æc biÖt lµ ®èi víi ViÖt nam hiÖn nay nguån vèn trong n­íc cßn h¹n chÕ, tr×nh ®é ph¸t triÓn ch­a cao, nÒn s¶n xuÊt vËt chÊt cßn nhiÒu yÕu kÐm. H¬n n÷a viÖc dù trò ngo¹i tÖ cßn gióp cho qu¸ tr×nh æn ®Þnh gi¸ c¶ trong n­íc vµ chèng l¹m ph¸t ë mçi quèc gia. Bªn c¹nh ®ã, chóng ta cßn thÊy xuÊt khÈu gãp phÇn kh«ng nhá vµo viÖc gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. V× th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 khÈu thu hót ®­îc hµng triÖu lao ®éng trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ trong ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ vµ tiÓu thñ c«ng nghiÖp, nh÷ng ngµnh ®ã ®ßi hái ng­êi lao ®éng ph¶i cã kü thuËt khÐo lÐo, ch¨m chØ. Ch¼ng h¹n nh­ mÊy n¨m gÇn ®©y, mÆt hµng dÖt may cña ViÖt nam ®· ®­îc xuÊt khÈu sang NhËt B¶n víi sè l­îng ®¸ng kÓ. Tr­íc ®©y, NhËt B¶n chñ yÕu nhËp khÈu nguyªn liÖu dÖt may (v¶i vµ sîi) th× nay nghiªng vÒ nhËp khÈu nh÷ng quÇn ¸o may s½n víi yªu cÇu cao vÒ chÊt l­îng, mÉu m·, kiÓu d¸ng vµ mµu s¾c. Tõ viÖc thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng trong t­ duy ng­êi NhËt B¶n ®· gi¶i quyÕt phÇn nµo sè lao ®éng cña ta trong ngµnh may. §ång thêi víi viÖc thu hót sö dông lao ®éng, ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng cã t¸c ®éng tÝch cùc tíi tr×nh ®é tay nghÒ còng nh­ nhËn thøc vÒ c«ng viÖc cña c«ng nh©n lµm hµng xuÊt khÈu. Nh÷ng s¶n phÈm mµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi yªu cÇu mµ ta cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ®· ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt mét c¸ch nhanh chãng vµ kÞp thêi. Nhê vËy ®· gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho mét sè ng­êi. MÆt kh¸c, th«ng qua ho¹t ®éng xuÊt khÈu còng gãp phÇn thóc ®Èy quan hÖ ®èi ngo¹i víi tÊt c¶ c¸c n­íc nhÊt lµ ®èi víi c¸c n­íc trong khu vùc §«ng Nam ¸ nh»m n©ng cao uy tÝn cña ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ, thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña §¶ng vµ nhµ n­íc “§a d¹ng ho¸ vµ ®a ph­¬ng hãa quan hÖ kinh tÕ, t¨ng c­êng hîp t¸c khu vùc”. ThËt vËy, xÐt vÒ mÆt hiÖu qu¶ vµ t¸c dông th× viÖc xuÊt khÈu lµ mét vÊn ®Ò kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®èi víi nhËp khÈu vµ còng lµ ®Ó tranh thñ tÝn dông quèc tÕ. HiÖn t¹i trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ ®èi ngo¹i th× xuÊt khÈu t¹o ra thÞ tr­êng kÝch thÝch ph¸t triÓn s¶n xuÊt trong n­íc ®Æc biÖt lµ n«ng nghiÖp vµ c«ng nghiÖp chÕ xuÊt. Qua ®ã xuÊt khÈu kÝch thÝch viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng n©ng cao chÊt l­îng vµ c¶i tiÕn c¬ cÊu hµng ho¸ ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c b¹n hµng trªn thÕ giíi. Kh«ng nh÷ng thÕ, viÖc xuÊt khÈu cßn cho phÐp më réng quy m« s¶n xuÊt vµ tõ ®ã nhiÒu ngµnh nghÒ míi ra ®êi phôc vô cho xuÊt khÈu, g©y ph¶n øng d©y chuyÒn gióp c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, kÕt qu¶ lµ t¨ng tæng s¶n phÈm x· héi vµ gióp cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn nhanh. Ch¼ng h¹n viÖc s¶n xuÊt g¹o ph¸t triÓn th× kh«ng nh÷ng ngµnh trång lóa thùc hiÖn viÖc më réng diÖn tÝch ®Êt canh t¸c, t¨ng vô ®Ó t¨ng s¶n l­îng g¹o ®Ó xuÊt khÈu mµ c¸c ngµnh kh¸c nh­ dÖt bao ®ay ®Ó ®ùng g¹o, ngµnh say s¸t, ch¨n nu«i... ph¸t triÓn theo. Ngoµi ra, vai trß cña xuÊt khÈu cßn ®­îc thÓ hiÖn ë sù thay ®æi c¬ cÊu ngµnh theo h­íng sö dông cã hiÖu qu¶ nhÊt lîi thÕ so s¸nh t­¬ng ®èi cña ®Êt n­íc. Trªn thùc tÕ cho thÊy, bÊt cø mét quèc gia nµo trªn thÕ giíi kh«ng bao giê t×m c¸ch s¶n xuÊt tÊt c¶ c¸c chñng lo¹i hµng ho¸ trong khi kh¶ n¨ng vµ ®iÒu kiÖn cã h¹n. ChÝnh v× vËy mµ nguyªn t¾c “lîi thÕ so s¸nh” ®­îc ¸p dông vµo mäi nÒn s¶n xuÊt nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng n­íc c«ng nghiÖp ho¸. ë ViÖt nam chóng ta cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu, ®ã lµ lùc l­îng lao ®éng dåi dµo cã tr×nh ®é v¨n ho¸. KÕt hîp víi nguån tµi nguyªn ®a d¹ng vµ phong phó, thÞ tr­êng réng lín, vÞ trÝ ®Þa lý thuËn
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 9 lîi cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ. Nh­ng hiÖn nay ViÖt nam vÉn lµ mét n­íc nghÌo, thiÕu vèn, kü thuËt, thiÕu nguyªn vËt liÖu vµ vËt t­, thiÕu thÞ tr­êng tiªu thô, kÕt cÊu h¹ tÇng yÕu kÐm... Do vËy ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam ch­a ph¸t triÓn m¹nh mÏ, do ®ã chóng ta cÇn ph¶i khai th¸c triÖt ®Ó lîi thÕ ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ tèt h¬n. Cïng víi nh÷ng vai trß trªn, ho¹t ®éng xuÊt khÈu cßn cho phÐp tËp trung n¨ng lùc s¶n xuÊt cho nh÷ng mÆt hµng truyÒn thèng ®­îc thÞ tr­êng thÕ giíi ­a chuéng hay nh÷ng mÆt hµng tËn dông ®­îc nh÷ng nguyªn liÖu cã s½n trong n­íc hay c¸c n­íc kh¸c kh«ng lµm ®­îc hoÆc lµm ®­îc nh­ng gi¸ thµnh cao h¬n. Thùc tÕ cho thÊy mÊy n¨m gÇn ®©y nh÷ng mÆt hµng may mÆc, thñ c«ng mü nghÖ, gèm sø, m©y tre... vèn cã truyÒn thèng nay ®· xuÊt khÈu ®­îc khèi l­îng ®¸ng kÓ vµ còng ®· chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng khu vùc vµ thÕ giíi. Ngoµi ra xuÊt khÈu cßn cã vai trß lín trong sù t¨ng c­êng hîp t¸c quèc tÕ gi÷a c¸c n­íc, n©ng cao vÞ trÝ cña ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ. Ch¼ng h¹n nh­ nhê chóng ta xuÊt khÈu dÇu th« vµ g¹o ®¹t ®Õn khèi l­îng lín mµ nhiÒu n­íc muèn thiÕt lËp quan hÖ bu«n b¸n vµ ®Çu t­ víi n­íc ta. Nh­ vËy trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay, viÖc ®Èy m¹nh xuÊt khÈu lµ biÖn ph¸p h÷u hiÖu vµ ®ång thêi lµ h­íng ph¸t triÓn cã tÝnh chiÕn l­îc. III. Nh÷ng c¨n cø vµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu. 1. Nh÷ng c¨n cø ®Ó x©y dùng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn xuÊt khÈu. Trªn thùc tÕ ta thÊy, bÊt cø mét ngµnh s¶n xuÊt hay kinh doanh nµo muèn thu ®­îc kÕt qu¶ cao ®Òu ph¶i biÕt khai th¸c vµ ph¸t huy triÖt ®Ó nh÷ng lîi thÕ s½n cã ë bªn trong còng nh­ bªn ngoµi mét c¸ch ®óng ®¾n vµ hîp lý. §èi víi ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña ViÖt nam còng cÇn ph¶i tËn dông nh÷ng nguån tiÒm n¨ng ®Ó mang l¹i hiÖu qu¶ ngµy mét cao h¬n. 1.1. Nh÷ng thuËn lîi vµ th¸ch ®è trong n­íc.  ThuËn lîi: VÒ vÞ trÝ ®Þa lý n­íc ta lµ mét n­íc §«ng Nam ¸, n»m trong khu vùc Ch©u ¸ - Th¸i B×nh D­¬ng - khu vùc ®­îc coi lµ “n¨ng ®éng”, cã tÇm chiÕn l­îc ngµy cµng quan träng trong ®êi sèng chÝnh trÞ vµ kinh tÕ thÕ giíi. VÞ trÝ cña ViÖt nam n»m trªn tuyÕn ®­êng giao l­u hµng h¶i quèc tÕ tõ c¸c n­íc SNG, Trung Quèc, NhËt B¶n, Nam TriÒu Tiªn sang c¸c n­íc Nam ¸, Trung §«ng vµ Ch©u Phi. Víi vÞ trÝ thuËn lîi nh­ vËy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ViÖt nam tham gia vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ vµ trong sù hîp t¸c víi c¸c n­íc trong khèi ASEAN, trong khu vùc vµ c¸c n­íc trªn thÕ giíi mét c¸ch dÔ dµng. MÆt kh¸c nã còng gãp phÇn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i nãi chung, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10 Kh«ng nh÷ng thÕ, ViÖt nam cßn cã biÓn ch¹y däc chiÒu dµi ®Êt n­íc. NhÊt lµ tõ Phan ThiÕt trë vµo cßn cã c¶ng n­íc s©u, khÝ hËu tèt, kh«ng cã s­¬ng mï, tµu bÌ n­íc ngoµi cã thÓ cËp bÕn an toµn quanh n¨m. §iÒu nµy rÊt thuËn lîi cho viÖc giao l­u bu«n b¸n gi÷a c¸c n­íc. MÆt kh¸c vÒ vËn t¶i hµng kh«ng, tuy chóng ta kh«ng cã nhiÒu s©n bay, nh­ng chóng ta cã s©n bay T©n S¬n NhÊt n»m ë vÞ trÝ lý t­ëng c¸ch ®Òu thñ ®« c¸c thµnh phè quan träng trong vïng nh­ B¨ng Cèc (Th¸i Lan), Gia-c¸c-ta (Indonexia), Manila (Philippin). Th«ng qua ®ã cho phÐp chóng ta më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Cïng víi vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn ë n­íc ta còng lµ mét trong nh÷ng nguån tiÒm n¨ng gãp phÇn vµo viÖc ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Víi diÖn tÝch ®Êt ®ai c¶ n­íc kho¶ng 360360 km2 trong ®ã cã tíi 50% ®Êt dïng vµo n«ng nghiÖp vµ ng­ nghiÖp, thªm vµo ®ã lµ khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, m­a n¾ng ®iÒu hoµ cho phÐp chóng ta ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng n«ng s¶n vµ l©m s¶n xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶ kinh tÕ cao nh­ g¹o, cao su vµ n«ng s¶n nhiÖt ®íi. N­íc ta l¹i cã hÖ thèng s«ng ngßi dµy ®Æc gióp cho viÖc ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng ®­êng thuû t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy thÕ m¹nh cho viÖc vËn chuyÓn hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña n­íc ta víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi ®­îc dÔ dµng h¬n, thuËn lîi h¬n vµ chi phÝ thÊp h¬n so víi c¸c ph­¬ng tiÖn kh¸c. VÒ nguån nh©n lùc, d©n sè ViÖt nam lµ mét nguån lùc lín, lµ yÕu tè sè mét thóc ®Èy qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña mét nÒn kinh tÕ. Víi d©n sè gÇn 80 triÖu d©n, ViÖt nam lµ mét thÞ tr­êng ®¸ng kÓ, lµ ®èi t­îng quan t©m cña giíi kinh doanh quèc tÕ. H¬n n÷a, ViÖt nam víi t×nh h×nh chÝnh trÞ - x· héi t­¬ng ®èi æn ®Þnh, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ mÊy n¨m võa qua ®¹t tû lÖ cao so víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Cô thÓ nh­ n¨m 1995, tèc ®é t¨ng tr­ëng 9,5%; n¨m 1996 lµ 9,3%; n¨m 1997 lµ 9%. Chóng ta cã sù c¶i thiÖn liªn tôc t×nh h×nh kinh tÕ ph¸p luËt vµ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i th«ng tho¸ng. §ã lµ nh÷ng nh©n tè t¹o niÒm tin vµ søc hÊp dÉn cho c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi.  Th¸ch ®è: Bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi th× chóng ta còng cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. Bëi v× xuÊt ph¸t ®iÓm cña chóng ta qu¸ thÊp. Th¸ch thøc gay g¾t nhÊt lµ nguy c¬ “tôt hËu” xa h¬n vÒ kinh tÕ so víi nhiÒu n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Mü vµ ph­¬ng t©y tiÕp tôc m­u toan thùc hiÖn chiÕn l­îc “diÔn biÕn hoµ b×nh” ë ViÖt nam, g©y ¸p lùc ®èi víi n­íc ta vÒ vÊn ®Ò “d©n chñ”, “nh©n quyÒn”, “®a nguyªn ®a ®¶ng”. NÒn kinh tÕ trong n­íc cßn nhiÒu yÕu kÐm, hiÖn t­îng tham « tham nhòng vÉn x¶y ra nghiªm träng - cã thÓ gäi lµ mét “quèc n¹n”. §éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c kinh tÕ ®èi ngo¹i, cô thÓ lµ c¸n bé ngµnh xuÊt nhËp khÈu võa thiÕu l¹i võa yÕu, tæ chøc bé m¸y kÐm hiÖu qu¶.
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 1.2. Nh÷ng nh©n tè quèc tÕ vµ khu vùc. ThÕ giíi ngµy nay ®ang cã nh÷ng thay ®æi nhanh chãng vµ s©u s¾c trªn nhiÒu mÆt. Mét trËt tù thÕ giíi míi ®ang tõng b­íc h×nh thµnh theo h­íng t¹o nªn mét sù c©n b»ng míi vÒ lùc l­îng gi÷a c¸c quèc gia. Ngµy nay c¸c n­íc ®Òu giµnh ­u tiªn cao cho ph¸t triÓn kinh tÕ, lÊy lîi Ých quèc gia, d©n téc lµm chuÈn mùc. H¬n n÷a, cuéc c¸ch m¹ng khoa häc c«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi néi dung næi bËt lµ ®iÖn tö vµ tin häc ho¸, vËt liÖu míi... lµm qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña nhiÒu n­íc diÔn ra nhanh h¬n. Xu thÕ toµn cÇu ho¸ vµ khu vùc ho¸ ®· trë thµnh xu thÕ tÊt yÕu thóc ®Èy quèc gia më réng thÞ tr­êng. HiÖn nay trong quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ ë ViÖt nam ®· cã nhiÒu thay ®æi c¨n b¶n. §iÒu nµy thÓ hiÖn rÊt râ trong chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta. Víi ph­¬ng ch©m më réng vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, khuyÕn khÝch mäi nhµ s¶n xuÊt kinh doanh n­íc ngoµi ®Çu t­ vµo n­íc ta. Cho ®Õn nay chóng ta ®· lµm b¹n ®­îc víi rÊt nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. Tõ th¸ng 12 n¨m 1987, ChÝnh phñ ®· ban hµnh luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, ®· t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiÖn hÊp dÉn thu hót nguån vèn tõ n­íc ngoµi víi nhiÒu h×nh thøc, tËp trung cho viÖc khai th¸c tµi nguyªn, chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu. B­íc ®Çu t¹o nªn mét nguån lùc quan träng ®Ó më réng quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i, héi nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi, vµ tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc khuyÕn khÝch tham gia vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. §ång thêi còng th«ng qua luËt ®Çu t­ nµy mµ quyÒn trùc tiÕp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph­¬ng ngµy cµng ®­îc më réng. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt nam, chóng ta cßn cã nh÷ng b­íc thay ®æi lín trong quan hÖ chÝnh trÞ, ngo¹i giao. Cô thÓ lµ ®Çu n¨m 1994, mèi quan hÖ gi÷a ViÖt nam vµ Mü ®­îc b×nh th­êng ho¸. Cã thÓ nãi ®iÒu nµy ®· më cho ViÖt nam nh÷ng b­íc tiÕn míi cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Tõ ®©y, ViÖt nam ®· cã c¬ héi b¾t tay vµ tiÕp xóc ®­îc víi nhiÒu n­íc kh¸c trªn thÕ giíi. Hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt nam ®· xuÊt hiÖn ë nhiÒu thÞ tr­êng míi víi sè l­îng ngµy cµng lín. TiÕp theo ®ã lµ mét sù kiÖn cùc kú quan träng ®èi víi ViÖt nam, ®ã lµ viÖc gia nhËp hiÖp héi c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ ASEAN vµo th¸ng 7 n¨m 1995. Cã thÓ nãi ®©y thùc sù lµ c¸i mèc rÊt lín ®¸nh dÊu sù héi nhËp thùc sù cña nÒn kinh tÕ ViÖt nam vµo khu vùc vµ thÕ giíi. Tuy kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ c«ng nghÖ cña c¸c n­íc thuéc khèi ASEAN kh«ng ph¶i lµ lín, nh­ng l¹i lµ nh÷ng n­íc cã nhu cÇu t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ vµ lµ n¬i ®Çu t­ cã hiÖu qu¶. Trong khi ®ã, ViÖt nam víi tµi nguyªn thiªn nhiªn phong phó, thÞ tr­êng lao ®éng rÎ lµ lùc hót ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­. Th«ng qua viÖc ®Çu t­ cña c¸c n­íc ASEAN vµo ViÖt nam, chóng ta cã thÓ tiÕp thu nh÷ng c«ng nghÖ míi vµ n©ng cao chÊt l­îng c¸c mÆt hµng phôc vô xuÊt khÈu. ViÖt nam ®ang chuÈn bÞ gia nhËp WTO. §Õn th¸ng 11/1998 ViÖt nam chÝnh thøc gia nhËp APEC. Khi chóng ta gia nhËp vµo c¸c tæ chøc nµy, chóng ta ph¶i lµm theo nh÷ng quy ®Þnh cña tæ chøc nµy. Trong ®ã quan träng nhÊt lµ nh÷ng quy ®Þnh vÒ hµng rµo thuÕ quan gi÷a c¸c n­íc. Chóng ta ph¶i ®èi phã víi
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 sù c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, chÞu ¶nh h­ëng cña xu thÕ “tù do ho¸ th­¬ng m¹i”, cña biÕn ®éng gi¸ c¶ quèc tÕ, l·i suÊt, t×nh h×nh cung cÇu hµng ho¸ vµ vèn ®Çu t­, nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng. KÓ tõ ®Çu th¸ng 7/1997 khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc víi t©m ®iÓm lµ Th¸i lan ®· lan réng sang c¸c n­íc §«ng Nam ¸, khiÕn ®ång tiÒn cña c¸c n­íc còng bÞ gi¶m gi¸ theo, ¶nh h­ëng xÊu ®Õn t×nh h×nh kinh tÕ - chÝnh trÞ trong khu vùc. Khñng ho¶ng ®ang vµ sÏ tiÕp tôc t¸c ®éng tíi ViÖt nam theo tÊt c¶ c¸c kªnh. Nguy c¬ lín nhÊt mµ cuéc khñng ho¶ng ®Æt ra cho chóng ta lµ nÕu kh«ng nhËn thøc ®Çy ®ñ nh÷ng th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, héi nhËp vµ b¾t kÞp tr×nh ®é khu vùc... th× rÊt cã thÓ sau mét vµi n¨m n÷a th«i, kho¶ng c¸ch chªnh lÖch, sù tôt hËu gi÷a ViÖt nam vµ c¸c n­íc khu vùc cµng ®Ëm nÐt. 2. §iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu. Ph¶i gi÷ møc t¨ng tr­ëng cao vµ æn ®Þnh, gi÷ l¹m ph¸t ë møc võa ph¶i, l¹m ph¸t mét con sè lµ tèt, ( tØ lÖ l¹m ph¸t d­íi 10%), ®ång thêi ph¸t huy néi lùc ®Ó ph¸t triÓn. NghÞ quyÕt Ban ChÊp Hµnh Trung ¦¬ng §¶ng lÇn thø 4 (Kho¸ VIII) víi t­ t­ëng xuyªn suèt lµ “tiÕp tôc ®Èy m¹nh c«ng cuéc ®æi míi, kh¬i dËy vµ ph¸t huy tèi ®a néi lùc, n©ng cao hiÖu qu¶ hîp t¸c quèc tÕ, ra søc cÇn kiÖm ®Ó c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸...” TiÕp tôc ®a d¹ng ho¸ c¸c quan hÖ kinh tÕ th­¬ng m¹i vµ ®a d¹ng ho¸ thÞ tr­êng. ViÖt nam héi nhËp vµo kinh tÕ thÕ giíi khi mµ thÞ tr­êng ®· bÞ ph©n chia hoÆc lµ ch­a ®­îc ph©n chia nh­ng ®é æn ®Þnh thÊp. Tõ ®Æc ®iÓm c¬ b¶n Êy ®ßi hái chóng ta ph¶i x©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi theo ph­¬ng ch©m ®a d¹ng ho¸, ®a ph­¬ng ho¸. §èi víi viÖc nhËp khÈu, môc tiªu l©u dµi lµ ph¶i tiÕp cËn víi c¸c n­íc, c¸c tËp ®oµn kinh doanh cã c«ng nghÖ nguån. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n vÒ vèn, do gi¸ c«ng nghÖ nguån qu¸ cao hoÆc do kh¶ n¨ng lao ®éng ch­a lµm chñ ®­îc c«ng nghÖ hiÖn ®¹i th× cã thÓ nhËp khÈu nh÷ng c«ng nghÖ trung gian, ®ång thêi t×m nguån ®èi t¸c cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i vµ ®µo t¹o ®éi ngò c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. §èi víi xuÊt khÈu, vÉn tÝnh to¸n c¸c mÆt hµng, thÞ tr­êng trªn c¬ së lîi thÕ so s¸nh quèc tÕ vµ quèc gia. Cã thÓ gi÷ kim ng¹ch bu«n b¸n hai chiÒu víi c¸c n­íc Ch©u ¸ ë møc 60 - 70 %, ®ång thêi cã kÕ ho¹ch chuyÓn m¹nh sang T©y ¢u vµ B¾c Mü. T×m kiÕm c¬ héi khai th¸c thÞ tr­êng míi Ch©u Phi vµ Trung CËn §«ng, nèi l¹i quan hÖ víi thÞ tr­êng c¸c n­íc SNG. LÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña xuÊt nhËp khÈu lµ môc tiªu l©u dµi ®Ó t×m tßi vµ tung ra thÞ tr­êng nh÷ng mÆt hµng cã chÊt l­îng phï hîp. Thùc hiÖn chiÕn l­îc h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu ®ßi hái mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu ph¶i lÊy hiÖu qu¶ kinh tÕ lµm c¨n cø ®Ó lùa chän mÆt hµng (trõ c¸c mÆt hµng thuéc nhu cÇu an ninh quèc gia), kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tËp trung vµo c¸c mÆt hµng ®Ó t¨ng hoÆc ®¹t kim ng¹ch lín nh­ng kh«ng cã hiÖu qu¶ hoÆc ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp.
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 13 ThÞ tr­êng trong n­íc còng nh­ thÞ tr­êng thÕ giíi lu«n cã sù ph©n tÇng vÒ thu nhËp vµ tr×nh ®é tiªu dïng, vÝ dô nh­ c¸c n­íc thuéc nhãm G7 (Anh, Ph¸p, Cana®a, §øc, Italia, Mü, NhËt B¶n) lu«n ®ßi hái hµng ho¸, c«ng nghÖ vµ dÞch vô ®¹t chÊt l­îng cao. PhÇn lín ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã yªu cÇu ë møc thÊp h¬n. Bªn c¹nh ®ã cßn cã nhiÒu n­íc chËm ph¸t triÓn th× c¸c ®ßi hái ë vµo tr×nh ®é thÊp. Víi thùc tÕ vµ xu h­íng tiÕp tôc diÔn ra trong thêi gian tíi cÇn xem xÐt l¹i quan diÓm vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ cña ViÖt nam. HiÖn nay, trong quan diÓm vÒ hµng ho¸ ng­êi ta Ýt ch¹y theo nh÷ng môc tiªu chÊt l­îng cao mµ chuyÓn sang chÊt l­îng phï hîp víi nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng. C¸c n­íc nh­ Trung Quèc, Hång K«ng, Th¸i Lan vµ nhiÒu n­íc kh¸c trªn thÕ giíi ®· rÊt thµnh c«ng trong chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu, phÇn lµ hä ®· vËn dông tèt quan ®iÓm nµy ®Ó ®­a ra thÞ tr­êng c¸c hµng ho¸ dÞch vô cã ®é ®a d¹ng vÒ cÊp chÊt l­îng. ViÖt nam chóng ta nªn häc tËp nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc cña hä. Hoµn thiÖn hÖ thèng tæ chøc vµ ph­¬ng thøc kinh doanh cã hiÖu qu¶ nh»m ph¸t huy søc m¹nh tæng hîp cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ vµ c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp. §Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu kh«ng chØ cã nhê thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ hoÆc chê hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ra cã ®ñ tiªu chuÈn ®Ó xuÊt khÈu mµ cßn ph¶i cã c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c doanh gia cã kh¶ n¨ng tæ chøc vµ thùc hiÖn tèt nhiÖm vô xuÊt khÈu. Trong qu¸ tr×nh hoµn thiÖn hÖ thèng tæ chøc s¶n xuÊt vµ kinh doanh th­¬ng m¹i nh»m thùc thi chiÕn l­îc h­íng m¹nh vÒ xuÊt khÈu cßn quan t©m ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt, ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cÇn dùa chñ yÕu vµo c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt nam hoÆc doanh nghiÖp liªn doanh hay doanh nghiÖp 100% vèn n­íc ngoµi, nh­ng chóng ta vÉn ph¶i dùa vµo c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cña ta lµ chñ yÕu. Thø hai, ®Ó ®Þnh h­íng vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa cña §¶ng vµ nhµ n­íc ta, cÇn cñng cè, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp nhµ n­íc nh­ng ®ång thêi còng hç trî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Èy m¹nh xuÊt khÈu. Thø ba, ®Ó x©m nhËp vµo thÞ tr­êng thÕ giíi cÇn tËp trung hç trî mét sè doanh nghiÖp m¹nh hoÆc chó träng c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. HiÖn nay, vÞ trÝ c¸c nhµ xuÊt khÈu cña ViÖt nam trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cßn thÊp. V× vËy cÇn cñng cè mét sè tæng c«ng ty m¹nh ®Ó t¹o ®µ ph¸t triÓn vµ cã vÞ trÝ míi kh«ng chØ cho hä mµ cßn cho c¶ ViÖt nam. Bªn c¹nh ®ã, do xu h­íng héi nhËp v× thÕ mét sè doanh nghiÖp võa vµ nhá nªn liªn kÕt víi nhau t¹o ra søc m¹nh míi. Thùc hiÖn cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp. §iÒu kiÖn vÒ m«i tr­êng kinh doanh: ph¶i x¸c lËp m«i tr­êng kinh doanh râ rµng vµ æn ®Þnh, cã hiÖu lùc. M«i tr­êng kinh doanh trong n­íc còng nh­ m«i tr­êng xuÊt nhËp khÈu lµ chiÕn l­îc l©u dµi cÇn hoµn thiÖn vµ t¹o ®iÒu kiÖn kinh doanh thuËn lîi.
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 CH¦¥NG II CHÝNH S¸CH TRONG CHIÕN L¦îC THóC §ÈY XUÊT KHÈU I. Môc tiªu cña chiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu. C«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ tõ mét n­íc n«ng nghiÖp thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp, tõ c«ng nghiÖp chÕ biÕn dùa trªn lao ®éng thñ c«ng, kü thuËt gi¶n ®¬n ®Õn c«ng nghiÖp chÕ t¹o dùa trªn vèn cao vµ kü thuËt hiÖn ®¹i. Trong ®ã sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu hµng chÕ t¹o vµ tØ lÖ hµng chÕ t¹o xuÊt khÈu cã xu h­íng t¨ng nhanh. C«ng nghiÖp ho¸ h­íng vµo xuÊt khÈu kh«ng ph¶i lµ môc ®Ých tù th©n mµ nã lµ ph¹m trï lÞch sö cho nªn môc tiªu trùc tiÕp cô thÓ kh«ng thÓ nµo kh¸c lµ nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhanh, bÒn v÷ng, cã hiÖu qu¶. PhÊn ®Êu v­ît qua t×nh tr¹ng n­íc nghÌo vµ kÐm ph¸t triÓn, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, cñng cè quèc phßng vµ an ninh t¹o ®iÒu kiÖn cho ®Êt n­íc ph¸t triÓn nhanh h¬n vµo thÕ kû 21. Thùc chÊt cña chiÕn l­îc kinh tÕ h­íng vÒ xuÊt khÈu lµ ®Æt nÒn kinh tÕ quèc gia trong quan hÖ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ nh»m ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh, buéc s¶n xuÊt trong n­íc ph¶i lu«n ®æi míi c«ng nghÖ, kh«ng thÓ tån t¹i víi n¨ng suÊt thÊp kÐm, mau chãng n©ng cao kh¶ n¨ng tiÕp thÞ, tù do ho¸ th­¬ng m¹i. §Ých cuèi cïng lµ ®¸p øng nhanh nh¹y nhu cÇu cña thÞ tr­êng, kÓ c¶ thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. H­íng vÒ xuÊt khÈu kh«ng cã nghÜa lµ xem nhÑ nhu cÇu trong n­íc, kh«ng chó ý thay thÕ nhËp khÈu. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu nh»m:  §Ó ®¶o b¶o kim ngh¹ch nhËp khÈu phôc vô cho qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc  G¾n s¶n xuÊt vµ nÒn kinh tÕ trong n­íc víi c¸c ho¹t ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, nèi kÕt c¸c nÒn kinh tÕ víi nhau vµ t¹o ra mét kh«ng gian kinh tÕ réng lín h¬n nhê liªn kÕt vµ bu«n b¸n quèc tÕ.  T¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ t¹o ra ngo¹i tÖ ®Ó nhËp khÈu. Khai th¸c cã hiÖu qu¶ lîi thÕ tuyÖt ®èi vµ t­¬ng ®èi cña ®Êt n­íc, kÝch thÝch c¸c ngµnh kinh tÕ ph¸t triÓn. Buéc c¸c ngµnh kinh tÕ, c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ph¶i ®æi míi c«ng nghÖ, tiÕp thu kü thuËt míi, ph¸t huy lîi thÕ cña c¸c n­íc ®i sau ®Ó ®i t¾t vµo kü thuËt tiªn tiÕn nhÊt.
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 15  Gãp phÇn t¨ng tÝch luü vµ sö dông vèn trong n­íc. TËn dông ®­îc nguån vèn cña n­íc ngoµi cã tÝnh ®Õn kinh nghiÖm cña c¸c n­íc ®i tr­íc.  N©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ s¶n xuÊt trong n­íc.  Thóc ®Èy ph¸t triÓn quan hÖ ®èi ngo¹i gi÷a c¸c n­íc, n©ng cao uy tÝn cña ViÖt nam trªn tr­êng quèc tÕ vµ khu vùc. II. ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn thóc ®Èy xuÊt khÈu ë ViÖt nam. ViÖc ®­a ra mét chÝnh s¸ch h­íng vÒ xuÊt khÈu víi nh÷ng néi dung phï hîp víi hoµn c¶nh vµ ®iÒu kiÖn cña ViÖt nam lµ v« cïng quan träng. ChiÕn l­îc t¨ng tr­ëng dùa vµo xuÊt khÈu thùc chÊt lµ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ. Nã kh«ng ph¶i lµ nhiÖm vô cña mét ngµnh cô thÓ mµ nã lµ nhiÖm vô cña c¸c ngµnh kinh tÕ, dÞch vô kh¸c. Nã kh«ng ph¶i chØ lµ nhiÖm vô cña c¬ quan xuÊt nhËp khÈu mµ nã cßn lµ cña c¬ quan qu¶n lý, c¬ quan s¶n xuÊt, c¬ quan ra quyÕt ®Þnh. PhÊn ®Êu ®¹t mét nÒn ngo¹i th­¬ng t­¬ng ®èi ph¸t triÓn, n¨m 2000 b×nh qu©n xuÊt khÈu ®Çu ng­êi ®¹t 170 - 200 USD, tèc ®é xuÊt khÈu b×nh qu©n hµng n¨m t¨ng 24 - 28%, chóng ta ph¶i thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch: 1. ChÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu. Nh©n tè quyÕt ®Þnh quy m«, nhÞp ®é xuÊt khÈu hµng ho¸ lµ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu vµ nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc. X¸c ®Þnh c¬ cÊu hµng ho¸ cã hiÖu qu¶ vµ nh÷ng mÆt hµng chñ lùc lµ néi dung quan träng cña chÝnh s¸ch mÆt hµng xuÊt khÈu. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ph¶i c¨n cø vµo: thÞ tr­êng xuÊt khÈu, ®iÒu kiÖn vµ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt ë trong n­íc, hiÖu qu¶. Trong ba yÕu tè trªn hiÖu qu¶ lµ yÕu tè quan träng nhÊt trong sù lùa chän c¬ cÊu vµ mÆt hµng xuÊt khÈu. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu cÇn cã chÝnh s¸ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu theo h­íng gi¶m tû träng th« vµ s¬ chÕ ®i ®«i víi t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu. Gi¶m tû träng c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu truyÒn thèng ®i ®«i víi t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu míi, t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm cã gi¸ trÞ gia t¨ng cao trong gi¸ trÞ kim ng¹ch xuÊt khÈu. NhiÖm vô trong thêi gian tíi lµ chóng ta ph¶i c¶i tiÕn c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu theo nh÷ng h­íng c¬ b¶n sau: Thø nhÊt, gi¶m tû träng xuÊt khÈu th« vµ s¬ chÕ t¨ng tû träng s¶n phÈm chÕ biÕn ngµy cµng s©u vµ tinh, gi¶m tû träng xuÊt khÈu n«ng s¶n, thuû s¶n th«. TiÕp tôc cÊm xuÊt khÈu gç trßn, gç sÎ, gi¶m dÇn xuÊt khÈu dÇu th«, quÆng th«, tµi nguyªn ch­a qua chÕ biÕn. ChuyÓn tõ xuÊt khÈu g¹o, cµ phª h¹t, h¹t ®iÒu, rau
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 qu¶ sang thùc phÈm chÕ biÕn nh­ cµ phª hoµ tan... cã bao b× hiÖn ®¹i, mÉu m· ®Ñp, thuËn lîi cho b¶o qu¶n vµ sö dông. Thø hai, t¨ng c­êng ®Çu t­ cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu ®Ó mét mÆt n©ng cao gi¸ trÞ hµng xuÊt khÈu mÆt kh¸c tËn dông ®­îc lao ®éng trong n­íc. Kªu gäi vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm nh÷ng ngµnh cÇn ®Çu t­ nhiÒu vèn ®Ó mét phÇn thay thÕ hµng nhËp khÈu. Thø ba, n©ng cao chÊt l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh hµng ho¸ cña ta trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. Thø t­, t¹o ra nh÷ng ngµnh hµng xuÊt khÈu míi cã gi¸ trÞ cao m¹nh d¹n ®µo th¶i nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ. TiÕn hµnh ph¸t triÓn quy ho¹ch c¸c mÆt hµng chñ lùc ®Ó xuÊt khÈu. 2. ChÝnh s¸ch g¾n s¶n xuÊt víi xuÊt khÈu. ChÝnh s¸ch nµy cã tÇm quan träng trong viÖc ®Èy m¹nh hµng xuÊt khÈu. Chóng ta cÇn ph¶i thÊy ®­îc mèi quan hÖ biÖn chøng, t¸c ®éng qua l¹i gi÷a s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu. S¶n xuÊt tèt th× xuÊt khÈu tèt, kinh tÕ t¨ng tr­ëng vµ ng­îc l¹i. S¶n xuÊt lµ ®iÒu kiÖn cÇn cña xuÊt khÈu. Muèn t¹o ra ®­îc hµng ho¸ xuÊt khÈu chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng th× kh©u s¶n xuÊt ph¶i ®­îc chó träng, ®Ó t¹o ra s¶n phÈm chÊt l­îng tèt, gi¸ thµnh h¹. Muèn vËy ph¶i t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi s¶n xuÊt hiÓu biÕt vÒ thÞ tr­êng cña tõng n­íc, tõng khu vùc trªn thÕ giíi vµ thÞ tr­êng trong n­íc. ThiÕt lËp tèt mèi quan hÖ b¹n hµng víi c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trong vµ ngoµi n­íc thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “ Bu«n cã b¹n, b¸n cã ph­êng “ thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸c nhµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh­: c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc miÔn thuÕ doanh thu. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu t¨ng lîi nhuËn ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc gi¶m thuÕ lîi tøc, c¸c doanh nghiÖp gia c«ng hµng ho¸ cho n­íc ngoµi ®­îc miÔn thuÕ nhËp khÈu ®èi víi thiÕt bÞ, vËt t­ tiªu dïng cho gia c«ng hµng, tiÒn gia c«ng hµng ®­îc miÔn thuÕ doanh thu. VËt t­ hµng nhËp khÈu dïng ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®­îc hoµn l¹i thuÕ nhËp khÈu ®· nép. 3. ChÝnh s¸ch më cöa thÞ tr­êng. §Ó thóc ®Èy chiÕn l­îc h­íng vÒ xuÊt khÈu, §¶ng vµ nhµ n­íc chñ tr­¬ng më réng vµ t¨ng c­êng ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i, thùc hiÖn ph­¬ng ch©m më cöa. ViÖt nam muèn lµm b¹n víi tÊt c¶ c¸c n­íc, c¸c tæ chøc kinh tÕ quèc tÕ, kh«ng ph©n biÖt thÓ chÕ chÝnh trÞ, t«n gi¸o, c¸c tæ chøc ChÝnh phñ hay tæ chøc phi ChÝnh phñ nh»m t×m kiÕm thÞ tr­êng vµ b¹n hµng cho c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu. Trong thêi gian tíi, ViÖt nam cÇn cñng cè t¨ng c­êng quan hÖ bu«n b¸n víi c¸c n­íc Ch©u ¸: ph¸t triÓn th­¬ng m¹i víi c¸c khu vùc kh¸c, víi Ch©u ¢u,
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 17 Ch©u Mü, Trung ®«ng. Song song víi viÖc më réng thÞ tr­êng míi, cÇn t×m c¸ch x©y dùng l¹i thÞ tr­êng truyÒn thèng cã quan hÖ tõ l©u lµ Liªn x« cò vµ §«ng ¢u. Sau ®©y lµ mét sè thÞ tr­êng quan träng cña ViÖt nam hiÖn nay vµ trong t­¬ng lai : ThÞ tr­êng ASEAN: tuy kh¶ n¨ng vÒ vèn c«ng nghÖ cña c¸c n­íc ASEAN kh«ng ph¶i lµ lín, nh­ng ®©y lµ thÞ tr­êng mµ §¶ng vµ nhµ n­íc ta quan t©m v× ®©y lµ nh÷ng n­íc l¸ng giÒng. Trong lÞch sö ®· cã c¸c mèi quan hÖ quèc tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ l©u ®êi. Kinh nghiÖm ph¸t triÓn cña c¸c n­íc nµy ®· trë thµnh bµi häc quý b¸u cho ViÖt nam. ViÖt nam th«ng qua ASEAN, tõng b­íc tham gia thùc hiÖn ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Trªn c¬ së ®ã, Chóng ta cã c¸c chÝnh s¸ch phï hîp cho tõng n­íc trong khu vùc ®Ó cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu tèt h¬n. Víi Malaysia, ta cã hîp t¸c trång vµ khai th¸c cao su, hîp t¸c kinh doanh vÒ c©y cã dÇu, n«ng nghiÖp. Tranh thñ vèn kü thuËt phôc vô cho c¸c c«ng tr×nh n¨ng l­îng, dÞch vô b­u ®iÖn l¾p r¸p «t«, chÕ biÕn hoa qu¶. Víi Singapore, ta cã nhiÒu ®iÒu kiÖn tiÕp xóc t¨ng c­êng quan hÖ mËu dÞch, hîp t¸c x©y dùng kh¸ch s¹n lµm hµng xuÊt khÈu, hîp t¸c nghiªn cøu vÒ x©y dùng hÖ thèng giao th«ng. Víi Th¸i Lan, ta cã kh¶ n¨ng hîp t¸c khai th¸c ®¸nh b¾t nu«i trång vµ chÕ biÕn h¶i s¶n, khai th¸c ®¸ quý, hîp t¸c liªn doanh trång vµ chÕ biÕn n«ng s¶n, chÕ biÕn thøc ¨n gia sóc, s¶n xuÊt hµng dÖt, hµng tiªu dïng... Víi Philippin, ta cÇn thóc ®Èy bu«n b¸n hai chiÒu ®ång thêi xóc tiÕn c¸c liªn doanh vÒ l¾p r¸p «t«, khai th¸c c¸t tr¾ng, c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, h¶i s¶n... Víi Indonesia ta cã ®iÒu kiÖn tiÕp tôc bu«n b¸n hai chiÒu nhËp ph©n bãn, s¾t thÐp thµnh phÈm vµ cã thÓ hîp t¸c víi Indonesia vÒ c¸c lÜnh vùc dÞch vô kh¸ch s¹n, ng©n hµng, h¬i ®èt, s¶n xuÊt URE, khai th¸c than... Víi Brunei, ta cã thÓ liªn doanh vÒ hµng kh«ng, dÞch vô tranh thñ vèn vµ hîp t¸c lao ®éng. ThÞ tr­êng NhËt b¶n: nhËt b¶n hiÖn nay ®· trë thµnh trung t©m giao dÞch chøng kho¸n, tiÒn tÖ lín thÕ giíi. NhËt b¶n cã thÕ m¹nh vÒ kinh tÕ, c«ng nghiÖp, th­¬ng m¹i vµ thÞ tr­êng. NhËt b¶n ®ang h­íng vµo c¸c ho¹t ®éng tiÒn tÖ vµo Ch©u ¸ muèn t¨ng c­êng bu«n b¸n, ®Çu t­ vµo c¸c n­íc Ch©u ¸. Trong nhiÒu n¨m qua NhËt b¶n lµ thÞ tr­êng quan träng cña ViÖt nam. NhËt b¶n nhËp khÈu phÇn lín lµ dÇu th«, than ®¸, hµng thuû s¶n cña ViÖt nam. ChÝnh s¸ch cña ViÖt nam chó träng vµo thÞ tr­êng nµy lµ v× NhËt b¶n ®· më l¹i viÖn trî ph¸t triÓn cho ViÖt nam vay. NhËt b¶n cÇn nhiÒu thø cña ViÖt nam nh­ dÇu th« hµng c«ng nghiÖp may mÆc, than ®¸, c¸c mÆt hµng thuû s¶n. ng­îc l¹i, n­íc ta cÇn nhËp
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 khÈu nhiÒu thø cña NhËt nh­ m¸y mãc, trang thiÕt bÞ ®iÖn tö tin häc, nguyªn liÖu, ph©n bãn, hµng tiªu dïng... thÞ tr­êng liªn hiÖp Ch©u ©u Eu (European Union). Eu lµ thÞ tr­êng lín. Trong qu¸ khø chóng ta Ýt bu«n b¸n víi thÞ tr­êng nµy bëi chÝnh s¸ch phong to¶ kinh tÕ ®èi víi c¸c n­íc XHCN cña c¸c n­íc ®Õ quèc. Nh­ng tõ khi Liªn x« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u tan r· quan hÖ th­¬ng m¹i, ®Çu t­ ViÖt nam vµo Eu ®­îc c¶i thiÖn. §Æc biÖt sau nh÷ng chuyÕn viÕng th¨m cña c¸c vÞ l·nh ®¹o cao cÊp nhµ n­íc ta. Quan hÖ kinh tÕ gi÷a Eu vµ ViÖt nam ®­îc t¨ng c­êng. ViÖt nam tiÕp tôc thóc ®Èy chÝnh s¸ch xuÊt khÈu sang Eu, c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu ViÖt nam sang Eu bao gåm n«ng s¶n, thuû s¶n, hµng dÖt may... nhËp khÈu vÒ nh÷ng nguyªn liÖu vµ m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ cao. ThÞ tr­êng Mü: lµ thÞ tr­êng chñ lùc, t¹o ®µ cho sù cÊt c¸nh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña nhiÒu n­íc nh­ Thai Lan, Malaysia, Philippin, Trung quèc... Mü ®· bá cÊm vËn kinh tÕ ®èi víi ViÖt nam ngµy 3/2/1994. HiÖn nay, xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt nam sang Mü mçi n¨m mét t¨ng vµ ®ang ®øng tr­íc triÓn väng kh¸ s¸ng sña. Chóng ta ®· cã 7 mÆt hµng lín xuÊt khÈu sang Mü. §ã lµ cµ phª, dÇu th«, giÇy dÐp - ®å da, h¶i s¶n, dÖt may, rau qu¶ vµ g¹o. Chóng ta ph¶i cã chÝnh s¸ch thóc ®Èy xuÊt khÈu sang Mü - thÞ tr­êng Mü lµ thÞ tr­êng chñ lùc. ThÞ tr­êng c¸c n­íc SNG: thÞ tr­êng SNG ®· tõng lµ thÞ tr­êng quan träng nhÊt ®èi víi ViÖt nam trong qu¸ khø. Nhê cã thÞ tr­êng Liªn X« mµ trong nhiÒu n¨m ta nhËp khÈu ®­îc nh÷ng nguyªn liÖu thiÕt yÕu nh­ s¾t thÐp, x¨ng dÇu, ph©n bãn, ho¸ chÊt... Phôc vô cho cuéc sèng b¶o vÖ ®Êt n­íc vµ ph¸t triÓn n­íc nhµ. §ång thêi, ta còng xuÊt khÈu ®­îc nhiÒu s¶n phÈm sang thÞ tr­êng SNG. Tõ n¨m 1991 do sù tan d· cña Liªn X«. C¸c n­íc thuéc SNG bÞ khñng ho¶ng s©u s¾c vÒ kinh tÕ chÝnh trÞ nªn quan hÖ th­¬ng m¹i nãi riªng vµ quan hÖ kinh tÕ nãi chung gi÷a ViÖt nam vµ c¸c n­íc SNG bÞ gi¶m sót. Tuy nhiªn vÒ l©u dµi vµ trong t­¬ng lai chóng ta ph¶i kh«i phôc vµ ph¸t triÓn quan hÖ th­¬ng m¹i víi c¸c n­íc SNG v×: c¸c n­íc SNG lµ b¹n hµng truyÒn thèng, dung l­îng thÞ tr­êng lín, d©n sè ®«ng, ®Êt n­íc réng, ®ang cã nhu cÇu rÊt lín vÒ nhiÒu lo¹i hµng ho¸ mµ ViÖt nam cã thÓ ®¸p øng ®­îc nh­: g¹o, thÞt, rau qu¶, cao su, cµ phª, hµng may mÆc vµ hµng thñ c«ng mü nghÖ... H¬n n÷a, c¸c n­íc SNG lµ nh÷ng n­íc giÇu tµi nguyªn mµ ViÖt nam ®ang cÇn nhËp khÈu nh­ x¨ng dÇu, ho¸ chÊt, b«ng, s¾t thÐp, ph©n bãn... Phôc vô cho c«ng nghiÖp ho¸ ®Êt n­íc. ThÞ tr­êng trung §«ng: khu vùc trung §«ng n»m gi÷a ba ch©u ¸, ¢u, Phi, kh«ng nh÷ng cã vÞ trÝ chiÕn l­îc v« cïng quan träng ®èi víi c¸c n­íc lín mµ cßn lµ mét thÞ tr­êng hµng n¨m nhËp mét kh«Ý l­îng lín hµng n«ng, l©m, h¶i s¶n, gia vÞ, hµng mü nghÖ vµ c¸c mÆt hµng tiªu dïng kh¸c. Khu vùc nµy víi sè d©n kho¶ng 250 triÖu ng­êi. Trung §«ng chiÕm kho¶ng 60% tr÷ l­îng dÇu má cña toµn thÕ giíi; hÇu hÕt c¸c n­íc trong khu vùc ®· cã quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt nam (trõ Saudi Arabi), mét sè n­íc ®· cã quan hÖ kinh tÕ, th­¬ng m¹i, ®· cã ký kÕt hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i vµ thµnh lËp uû ban hçn hîp liªn ChÝnh phñ víi ViÖt nam nh­ Iraq, Libi, Ai cËp... C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt nam sang
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 19 khu vùc Trung §«ng lµ g¹o, chÌ ®en. §Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ta trong nh÷ng n¨m tíi, viÖc t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng cho hµng xuÊt khÈu lµ cÇn thiÕt. Trung §«ng - mét thÞ tr­êng cã søc tiªu thô lín, c¸c c«ng ty xuÊt khÈu cña ta cÇn th©m nhËp h¬n n÷a vµo thÞ tr­êng nµy. 4. ChÝnh s¸ch ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc. V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng lÇn thø VIII ®· chØ râ: "CÇn huy ®éng mäi nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn, trong ®ã vèn trong n­íc cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh, vèn ngoµi n­íc cã ý nghÜa quan träng ...” §Çu t­ n­íc ngoµi lµ mét bé phËn cÊu thµnh cña toµn bé ho¹t ®éng ®Çu t­ cña quèc gia. Trong nh÷ng n¨m tr­íc m¾t khi mµ nguån vèn tÝch luü néi bé cßn h¹n hÑp th× ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm vÞ trÝ quan träng. Th«ng qua ®Çu t­ trùc tiÕp cña n­íc ngoµi chóng ta tranh thñ ®­îc vèn, kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi, më réng thÞ tr­êng ngoµi n­íc, tiÕp thu kinh nghiÖm tiªn tiÕn, trªn c¬ së ®ã x©y dùng nh÷ng c¬ së kinh tÕ míi, hiÖn ®¹i ho¸ c¬ së hiÖn cã nh»m t¹o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, khai th¸c mét phÇn nh÷ng tiÒm n¨ng cña ®Êt n­íc ®Ó t¨ng nhanh nguån hµng xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ®ãng vai trß to lín trong viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu. HiÖn nay khu vùc cã ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm 100% s¶n l­îng dÇu th«, 44,8% s¶n l­îng thÐp... Trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu n¨m 1996 phÇn ®ãng gãp cña khu vùc cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi chiÕm 11% nÕu tÝnh c¶ xuÊt khÈu dÇu th« th× tû lÖ nµy nªn ®Õn 25%. Trong thêi gian võa qua, khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ ë c¸c n­íc §«ng Nam ¸ lµm cho m«i tr­êng ®Çu t­ cña hä xÊu ®i sÏ ®­a ®Õn kÕt qu¶ lµ qu¸ tr×nh ph©n bè l¹i chu chuyÓn vèn ®Çu t­ trong khu vùc vµ lµm chËm l¹i qu¸ tr×nh tù do ho¸ th­¬ng m¹i ®Çu t­ vµ tiÒn tÖ trong khu vùc c¸c n­íc ASEAN. §ã còng chÝnh lµ c¬ héi ®Ó ViÖt nam cã thÓ nhËn thªm c¸c nguån ®Çu t­ míi, tranh thñ thêi gian héi nhËp nhanh h¬n vµo khu vùc. Nhµ n­íc ta cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn hÖ thèng luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, t¹o ra mét “s©n ch¬i” th«ng tho¸ng, hÊp dÉn, b×nh ®¼ng, thuËn lîi cho c¸c b¹n hµng quèc tÕ tham gia ®Çu t­ liªn doanh liªn kÕt. 5. §æi míi c¸c c«ng cô vµ thÓ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu. N­íc nµo còng coi träng viÖc xuÊt khÈu ChÝnh phñ ®· cã nhiÒu chÝnh s¸ch thóc ®Èy, tuy nhiªn xuÊt khÈu lµ mét c«ng viÖc phøc t¹p gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n trong c¸c lÜnh vùc nh­: tµi chÝnh, giÊy phÐp, kiÓm so¸t, ngo¹i tÖ vµ c¸c chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ. Do vËy viÖc ®æi míi chÝnh s¸ch vµ thÓ chÕ qu¶n lý xuÊt khÈu lµ vÊn ®Ò mµ chóng ta cÇn ph¶i bµn ®Õn. ViÖc qu¶n lý xuÊt khÈu ®­îc thùc hiÖn b»ng quy chÕ qu¶n lý ngo¹i tÖ. Kh«ng ph¶i lóc nµo nhµ n­íc còng khuyÕn khÝch xuÊt khÈu mµ ®«i khi v× quyÒn lîi quèc gia ph¶i kiÓm so¸t mét vµi d¹ng
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1246 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2