Đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi điều trị bướu giáp nhân tại Bệnh viện Đại học Y Dược tp. HCM

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ PHẪU THUẬT NỘI SOI ĐIỀU TRỊ BƯỚU GIÁP<br /> NHÂN TẠI BỆNH VIỆN ĐẠI HỌC Y DƯỢC TP.HCM<br /> Lê Quang Đình*, Lê Thị Ngọc Hằng*, Trần Thanh Vỹ*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá kết quả phẫu thuật nội soi điều trị bướu giáp nhân tại Bệnh viện Đại học Y<br /> Dược TP.HCM.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Khảo sát tiền cứu 39 trường hợp bướu giáp nhân được phẫu thuật nội soi tại BV<br /> ĐHYD TP.HCM từ tháng 2/2013 đến 2/2016.<br /> Kết quả: Trong 39 trường hợp không có trường hợp nào phải chuyển mổ hở, không có trường hợp nào chảy<br /> máu hậu phẫu, thời gian mổ trung bình là 85 phút (từ 50 – 200 phút), tỷ lệ bệnh nhân hài lòng và rất hài lòng<br /> sau mổ cao là 94,9%.<br /> Kết luận: Phẫu thuật nội soi điều trị bướu giáp nhân ngày càng trở nên phổ biến. Phương pháp này có thể<br /> điều trị an toàn, hiệu quả. Bệnh nhân còn đạt được hiệu quả cao về thẩm mỹ và tâm lý.<br /> Từ khóa: Phẫu thuật nội soi tuyến giáp, bướu giáp.<br /> ABSTRACT<br /> EVALUATED RESULTS ENDOSCOPIC NODULAR THYROID SURERY IN HCMC UNIVERSITY<br /> MEDICAL CENTER<br /> Le Quang Dinh, Le Thi Ngoc Hang, Tran Thanh Vy<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement of Vol. 20 - No 2 - 2016: 35 - 38<br /> <br /> Purpose: Evaluating results of endoscopic nodular thyroid surgery in HCMC University Medical Center<br /> Methods: A prospective study of 39 patients with nodular thyroid treated by endoscopic thyroidectomy from<br /> 2/2013 to 2/2016 in HCMC University Medical Center.<br /> Results: Among 39 patient with nodular thyroid: No one were converted to open surgery; No post –<br /> operative bleeding, the mean operating time was 85 min (range 50-200 min); the proportion of patients<br /> satisfaction is high 94.9%.<br /> Conclusion: Endoscopic thyroid surgery is increasingly common. It is a safe and effective treatment to<br /> nodular goiter. The patients get a cosmetic benefit and comfort.<br /> Key word: Endoscopic thyriod surgery, nodular goiter.<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ Bình là 7,51% (Trần Minh Hậu). Đa số bệnh nhân<br /> (BN) đến khám bệnh tuyến giáp (TG) có biểu<br /> Trên thế giới, tỉ lệ người dân trong cộng hiện lâm sàng là bướu giáp đơn nhân (BGĐN)<br /> đồng có một nhân giáp từ 4% - 7%, tỉ lệ này có hay một nhân giáp và một phần trong số này<br /> thể tăng hơn 10 lần nếu khảo sát bằng siêu âm và<br /> được chỉ định điều trị ngoại khoa. Bướu giáp<br /> bệnh thường gặp ở nữ giới nhiều hơn nam. Tại<br /> đơn nhân được phân chia ra các loại: bướu lành<br /> Việt Nam, tỷ lệ bệnh thay đổi theo từng địa TG, ung thư TG, nhân độc giáp trạng, viêm<br /> phương, theo tác giả Đặng Trần Duệ, tỉ lệ bệnh giáp… Trong đó, bướu lành TG chiếm tỉ lệ<br /> nhân có nhân giáp ở Hà Nội là 3-7% còn ở Thái<br /> <br /> <br /> Khoa Lồng ngực Mạch máu, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: ThS BS. Lê Quang Đình. ĐT: 0983015351. Email: lqdinh@gmail.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Đại Học Y Dược TP. Hồ Chí Minh 2016 35<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016<br /> <br /> 23,1%, tỉ lệ ung thư cũng không hiếm, có thể tới ĐỐITƯỢNG-PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> 14,8%. Theo số liệu của UICC, ung thư TG chiếm<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> tỉ lệ 1% trong tất cả các loại ung thư.<br /> Phẫu thuật nội soi (NS) TG được Gagner<br /> Dân số mục tiêu<br /> thực hiện đầu tiên vào năm 1996. Phẫu thuật BN có bướu giáp đơn nhân, đa nhân giáp.<br /> này, bên cạnh những ưu điểm chung của phẫu Dân số chọn mẫu<br /> thuật NS là ít xâm lấn còn đạt được kết quả về BN có bướu giáp đơn nhân đến khám tại<br /> mặt thẩm mỹ vì vết sẹo nhỏ và được che khuất. khoa Lồng ngực – Mạch máu.<br /> Trong những năm gần đây, phẫu thuật NS TG<br /> Dân số nghiên cứu<br /> được thực hiện ngày càng nhiều, có nhiều tiến<br /> BN có bướu giáp đơn nhân đến khám tại<br /> bộ về phương diện kỹ thuật và mở rộng về chỉ<br /> khoa Lồng ngực – Mạch máu BV Đại học Y Dược<br /> định. Trên thế giới, phẫu thuật NS TG đã trở<br /> từ tháng 2/2013 đến tháng 2/2016, thỏa tiêu<br /> thành tiêu chuẩn ở một số bệnh viện (BV) và yêu<br /> chuẩn.<br /> cầu về mặt thẩm mỹ được đặt gần ngang tầm<br /> với hiệu quả điều trị. Trong tương lai, phẫu Phương pháp nghiên cứu<br /> thuật NS TG sẽ thay thế mổ mở đối với một số Khảo sát tiền cứu.<br /> bệnh lành tính của TG, do ưu điểm nổi bật là<br /> Tiêu chuẩn chọn mẫu:<br /> thẩm mỹ.<br /> BN có bướu giáp đơn nhân, hoặc đa nhân.<br /> Ở Việt Nam, bệnh lý TG khá thường gặp,<br /> Bướu có đường kính lớn nhất ≤ 4cm (dựa<br /> phẫu thuật NS TG chưa phổ biến rộng rãi, theo vào siêu âm).<br /> các báo cáo, chỉ có một số cơ sở thực hiện phẫu Nếu có cường giáp, phải được điều trị nội từ<br /> thuật này như BV Nội Tiết Trung ương, BV 3-6 tháng, lâm sàng ổn (mạch < 90 nhịp / phút,<br /> Nhân Dân Gia Định, BV Chợ Rẫy, BV Đại học Y hết hồi hộp, hết run tay, lên cân); TSH, T3, FT4<br /> Dược TP.HCM,… phẫu thuật bằng phương trở về bình thường.<br /> pháp nội soi khẳng định những ưu điểm của Xét nghiệm chức năng TG trước mổ: bình<br /> phương pháp là sẹo nhỏ che khuất trong áo, giáp.<br /> tránh được nguy cơ sẹo xấu và dị cảm sau mổ, BN đồng ý tham gia.<br /> cải thiện đáng kể về thẩm mỹ. Tiêu chuẩn loại trừ<br /> Hiện nay, chỉ định phẫu thuật NS chưa có sự Chọc hút sinh thiết bằng kim nhỏ (FNA) trả<br /> thống nhất giữa các phẫu thuật viên. Trên thế lời là ung thư TG hoặc nghi ngờ và khi bướu ><br /> 1cm.<br /> giới, nghiên cứu so sánh kết quả mổ NS TG đã<br /> Bướu thòng trung thất.<br /> được các tác giả như Miccoli P nghiên cứu tại Ý,<br /> Có tiền sử phẫu thuật TG, xạ trị vùng cổ.<br /> còn tại Việt Nam có luận án tiến sỹ Trịnh Minh<br /> Tranh(5) và Nguyễn Đức Lương. Nghiên cứu chỉ Như vậy, BN trong nhóm nghiên cứu của<br /> chúng tôi không đơn thuần chỉ là bệnh lành tính,<br /> định phẫu thuật NS cho tất cả các bệnh lý TG là<br /> mà còn gồm những bệnh thuộc loại ác tính, nghi<br /> một vấn đề lớn, đòi hỏi nhiều công trình nghiên<br /> ngờ ác tính (kích thước ≤1cm) và cường giáp với<br /> cứu, trong khuôn khổ nghiên cứu này, chúng tôi đơn nhân giáp được điều trị nội ổn định.<br /> thực hiện đề tài “Đánh giá kết quả phẫu thuật<br /> KẾTQUẢNGHIÊNCỨU<br /> nội soi điều trị bướu giáp nhân tại bệnh viện Đại<br /> Trong 39 trường hợp (TH), có 27 TH (69,2 %)<br /> học Y Dược TP.HCM”.<br /> cắt bán phần thùy hoặc trọn thùy; 12 TH (30,8%)<br /> <br /> <br /> 36 Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Đại Học Y Dược TP. Hồ Chí Minh 2016<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> cắt bán phần tuyến giáp và không có trường hợp Dẫn lưu<br /> nào phải chuyển sang mổ hở. Tất cả các TH đều được dẫn lưu, ống dẫn lưu<br /> Tuổi và giới được rút 24 giờ sau mổ, lượng dịch: ít nhất 0 ml,<br /> nhiều nhất 30 ml, trung bình 5 ml.<br /> 7, 18%<br /> Biến chứng<br /> 32, 82%<br /> Tụ dịch vùng mổ 3 TH (7,7%), nhiễm trùng<br /> Nam vết mổ 0 TH (0%), tràn khí dưới da 11 TH<br /> (28,2%) (Hết sau 3-4 ngày), chảy máu sau mổ<br /> Nữ<br /> không có TH nào, tổn thương thần kinh hồi<br /> Biểu đồ 1. Phân bố giới tính thanh quản có 1 TH (2,6%).<br /> Các biến chứng khác như suy giáp, hạ can xi<br /> Về tuổi: nhỏ nhất 33 tuổi, lớn nhất 58 tuổi,<br /> huyết… không có.<br /> trung bình 35 tuổi.<br /> Kết quả thẩm mỹ, tâm lý bệnh nhân<br /> Kích thước bướu giáp<br /> Về mặt tâm lý của BN, chúng tôi lập bảng<br /> Bảng 1. Kích thước bướu giáp.<br /> câu hỏi và yêu cầu BN trả lời<br /> Số TH Nhỏ nhất Lớn nhất Trung bình<br /> Siêu âm 39 14 60 34 Bạn có thoải mái với sẹo mổ của mình?<br /> (mm)<br /> Bảng 5. Sự thoải mái với sẹo mổ của BN<br /> Kết quả giải phẫu bệnh lý Số TH Tỷ lệ (%)<br /> Bảng 2. Kết quả giải phẫu bệnh Không hài lòng 2 5,1<br /> Hài lòng 12 30,8<br /> Số TH TỶ LỆ<br /> Rất hài lòng 25 64,1<br /> Phình giáp 28 72,8<br /> Tổng số TH 39 100<br /> Bướu tuyến TG 7 17,9<br /> Ung thư giáp 4 10,3 Sau mổ bạn có tự tin khi giao tiếp ?<br /> Tổng số 39 100<br /> Bảng 6. Sự tự tin khi giao tiếp của BN<br /> * Những TH K giáp này, trước mổ FNA trả Số TH Tỷ lệ (%)<br /> lời lành tính. Không tự tin 2 5,1<br /> Tự tin 37 94,9<br /> Thời gian tiến hành cuộc mổ, hậu phẫu Tổng số TH 39 100<br /> Bảng 3. Thời gian mổ, hậu phẫu<br /> BÀN LUẬN<br /> Ngắn nhất Dài nhất Trung bình<br /> Thời gian mổ (phút) 50 200 85 Về kết quả thẩm mỹ, tâm lý bệnh nhân<br /> Số ngày hậu phẫu 2 7 3,2<br /> Bệnh lý TG khá thường gặp, nhất là nữ. Yêu<br /> Đau sau mổ cầu về thẩm mỹ và tâm lý của BN rất chính đáng<br /> Là cảm giác chủ quan của BN.Trong thời vì sẹo mổ ở vùng cổ thường lộ ra ngoài, ai cũng<br /> gian hậu phẫu, BN được đánh giá mức độ đau nhìn thấy. PT nội soi TG đã giải quyết được vấn<br /> 24 giờ sau mổ và chia làm 3 mức độ. đề này: sử dụng các đường rạch da vùng nách,<br /> Bảng 4. Mức độ đau sau mổ khi BN ở trần cũng có thể không nhìn thấy được<br /> Mức độ đau Số TH Tỷ lệ(%) sẹo mổ(1). Ưu điểm này không còn là vấn đề bàn<br /> Đau ít 27 69,2 cãi và là đặc điểm chung cho bất kỳ một PT xâm<br /> Đau vừa 10 25,7 lấn tối thiểu nào(2). Có 30,8% BN trong nhóm<br /> Đau nhiều 2 5,1 nghiên cứu của chúng tôi thấy hài lòng và 64,1%<br /> Tổng số 39 100<br /> rất hài lòng với sẹo mổ của mình và 94,9% BN<br /> thấy tự tin khi giao tiếp. Với Shimizu là 100%(4).<br /> <br /> <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật Bệnh Viện Đại Học Y Dược TP. Hồ Chí Minh 2016 37<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 20 * Số 2 * 2016<br /> <br /> Về mặt điều trị mãn: mổ “bướu cổ” mà không có sẹo mổ ở cổ và<br /> Phẫu thuật nội soi TG có thể cắt bán phần BN có thể tự tin khi giao tiếp.<br /> thùy, gần trọn thùy hay thùy tuyến giáp, do đó Việc sử dụng bơm khí CO2 để tạo ra khoang<br /> đối với một bướu nhỏ (