intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề án: Hoạt động tín dụng của hệ thống NHTM Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:41

84
lượt xem
21
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng với sự phát triển của sản xuất hàng hoá, hệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) cũng ngày càng phát triển và trở thành các trung gian tài chính đưa vốn từ nơi thừa sang nơi thiếu, đáp ứng được nhu cầu về vốn của các doanh nghiệp. Từ khi nước ta chuyển sang nền kinh tế thị trường, sản xuất hàng hoá phát triển nhu cầu về vốn của các doanh nghiệp phục vụ sản xuất kinh doanh là rất lớn, tích luỹ không kịp để mở rộng sản xuất, chính vì vậy các doanh nghiệp đã cần...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề án: Hoạt động tín dụng của hệ thống NHTM Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

  1. Đề tài : "Hoạt động tín dụng của hệ thống NHTM Việt Nam trong giai đoạn hiện nay”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi më ®Çu. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt hµng ho¸, hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i (NHTM) còng ngµy cµng ph¸t triÓn vµ trë thµnh c¸c trung gian tµi chÝnh ®­a vèn tõ n¬i thõa sang n¬i thiÕu, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp. Tõ khi n­íc ta chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¸t triÓn nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c doanh nghiÖp phôc vô s¶n xuÊt kinh doanh lµ rÊt lín, tÝch luü kh«ng kÞp ®Ó më réng s¶n xuÊt, chÝnh v× vËy c¸c doanh nghiÖp ®· cÇn sö dông vèn tÝn dông thùc hiÖn môc ®Ých cña m×nh. ë n­íc ta hiÖn nay th× chñ yÕu míi chØ cã ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng lµ thùc hiÖn nhiÖm vô nµy, vµ c¸c NHTM ngµy cµng ph¸t triÓn thùc hiÖn tèt chøc n¨ng vai trß cña m×nh trong sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó cã thÓ hiÓu râ h¬n vÒ ho¹t ®éng tÝn dông trong c¸c NHTM vµ vai trß to lín cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh»m khai th¸c cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam, em xin chän ®Ò tµi "Ho¹t ®éng tÝn dông cña hÖ thèng NHTM ViÖt Nam trong giai ®o¹n hiÖn nay". Bµi viÕt bao gåm nh÷ng néi dung sau: - Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ NHTM vµ tÝn dông ng©n hµng. - Ch­¬ng II: Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n trong ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM ë ViÖt Nam. - Ch­¬ng III: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng tÝn dông trong c¸c NHTM ë ViÖt Nam hiÖn nay vµ mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng. Em hy väng bµi viÕt cã thÓ lµm râ mét sè lý luËn vÒ NHTM, ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng, vµ thùc tr¹ng cña ho¹t ®éng tÝn dông trong c¸c NHTM ViÖt Nam hiÖn nay. Bµi viÕt ch¾c cßn nhiÒu thiÕu sãt, em rÊt mong nhËn ®­îc sù gãp ý cña thÇy c« vµ c¸c b¹n ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn chØnh h¬n. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng I: lý luËn chung vÒ Ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ tÝn dông ng©n hµng. I/ Ng©n hµng th­¬ng m¹i. 1/ Kh¸i niÖm Ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ng©n hµng Th­¬ng m¹i (NHTM) lµ tæ chøc tµi chÝnh trung gian cã vÞ trÝ quan träng nhÊt trong nÒn kinh tÕ, nã lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp kinh doanh trong lÜnh vùc tiÒn tÖ - tÝn dông. Theo ph¸p lÖnh ng©n hµng ngµy 23-5-1990 cña Héi ®ång Nhµ n­íc x¸c ®Þnh:" Ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ mµ ho¹t ®éng chñ yÕu vµ th­êng xuyªn lµ nhËn tiÒn göi tõ kh¸ch hµng víi tr¸ch nhiÖm hoµn tr¶ vµ sö dông sè tiÒn ®ã ®Ó cho vay, thùc hiÖn nghiÖp vô chiÕt khÊu vµ lµm ph­¬ng tiÖn thanh to¸n". Nh­ vËy NHTM lµm nhiÖm vô trung gian tµi chÝnh ®i vay ®Ó cho vay qua ®ã thu lêi tõ chªnh lÖch l·i suÊt cho vay vµ l·i suÊt tiÒn göi, nã thùc sù lµ mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp dÞch vô tµi chÝnh, mÆc dï gi÷a NHTM vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh trung gian kh¸c rÊt khã ph©n biÖt sù kh¸c nhau, nh­ng ng­êi ta vÉn ph¶i t¸ch NHTM ra thµnh mét nhãm riªng v× nh÷ng lý do rÊt ®Æc biÖt cña nã nh­ tæng tµi s¶n cã cña NHTM lu«n lµ khèi l­îng lín nhÊt trong toµn bé hÖ thèng Ng©n hµng, h¬n n÷a khèi l­îng sÐc hay tµi kho¶n göi kh«ng k× h¹n mµ nã cã thÓ t¹o ra còng lµ bé phËn quan träng trong tæng cung tiÒn tÖ M1 cña c¶ nÒn kinh tÕ. Cho thÊy NHTM cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong hÖ thèng ng©n hµng còng nh­ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 2/ C¸c nghiÖp vô cña NHTM. C¸c NHTM cã 3 lo¹i nghiÖp vô chÝnh, ®ã lµ nghiÖp vô nî (huy ®éng t¹o nguån vèn), nghiÖp vô cã (sö dông vèn) vµ nghiÖp vô trung gian (thanh to¸n hé kh¸ch hµng). 2.1/ NghiÖp vô nî. §©y lµ nghiÖp vô huy ®éng t¹o nguån vèn dïng cho c¸c ho¹t ®éng cña ng©n hµng, bao gåm c¸c nguån vèn sau: 2.1.1. Nguån vèn tù cã, coi nh­ tù cã vµ vèn dù tr÷. - Vèn ®iÒu lÖ: §©y lµ sè vèn ban ®Çu ®­îc h×nh thµnh khi NHTM ®­îc thµnh lËp, nã cã thÓ do Nhµ n­íc cÊp ®èi víi NHTM quèc doanh, cã thÓ lµ vèn ®ãng gãp cña c¸c cæ ®«ng ®èi víi NHTM cæ phÇn, cã thÓ lµ vèn gãp cña c¸c bªn liªn doanh ®èi víi NHTM liªn doanh, hoÆc vèn do t­ nh©n bá ra cña NHTM t­ nh©n. 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Møc vèn ®iÒu lÖ lµ bao nhiªu tuú theo quy m« cña NHTM ®­îc ph¸p lÖnh quy ®Þnh cô thÓ. - Vèn coi nh­ tù cã: bao gåm lîi nhuËn ch­a chia, tiÒn l­¬ng ch­a ®Õn kú thanh to¸n, c¸c kho¶n ph¶i nép nh­ng ch­a ®Õn h¹n nép, c¸c kho¶n ph¶i tr¶ nh­ng ch­a ®Õn h¹n tr¶. - Vèn dù tr÷: Vèn nµy ®­îc h×nh thµnh tõ lîi nhuËn rßng cña ng©n hµng ®­îc trÝch thµnh nhiÒu quü trong ®ã quan träng nhÊt lµ quü dù tr÷ vµ quü ®Ò phßng rñi ro, ®­îc trÝch theo quy ®Þnh cña ng©n hµng trung ­¬ng. 2.1.2/ Nguån vèn qu¶n lý vµ huy ®éng. Nguån vèn nµy chiÕm tû träng ngµy cµng lín trong nguån vèn cña ng©n hµng. §©y lµ tµi s¶n cña c¸c chñ së h÷u kh¸c, ng©n hµng cã quyÒn sö dông cã thêi h¹n c¶ vèn lÉn l·i. Nã bao gåm c¸c lo¹i sau: - TiÒn göi kh«ng kú h¹n cña d©n c­, doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ. Nã cã môc ®Ých chñ yÕu lµ ®Ó b¶o ®¶m an toµn tµi s¶n vµ giao dÞch, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, tiÕt kiÖm chi phÝ l­u th«ng. - TiÒn göi cã kú h¹n cña d©n c­, doanh nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kh¸c. §©y lµ kho¶n tiÒn göi cã thêi gian x¸c ®Þnh, vÒ nguyªn t¾c ng­êi göi chØ ®­îc rót tiÒn khi ®Õn h¹n, nh­ng thùc tÕ ng©n hµng cho phÐp ng­êi göi cã thÓ rót tr­íc víi ®iÒu kiÖn ph¶i b¸o tr­íc vµ cã thÓ bÞ h­ëng l·i suÊt thÊp h¬n. Môc ®Ých cña ng­êi göi chñ yÕu lµ lÊy l·i. - TiÒn göi tiÕt kiÖm: ®©y lµ kho¶n tiÒn ®Ó dµnh cña c¸ nh©n ®­îc göi vµo ng©n hµng nh»m môc ®Ých h­ëng l·i theo ®Þnh kú. Cã 2 h×nh thøc: mét lµ, tiÒn göi tiÕt kiÖm kh«ng kú h¹n lµ lo¹i tiÒn göi mµ ng­êi göi cã thÓ ký th¸c nhiÒu lÇn vµ rót ra theo nhu cÇu sö dông vµ kh«ng cÇn b¸o tr­íc; hai lµ, tiÒn göi tiÕt kiÖm cã kú h¹n, lµ tiÒn göi ®Õn kú míi ®­îc rót. - TiÒn ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, kú phiÕu theo møc cho phÐp cña Ng©n hµng Nhµ n­íc. Tr¸i phiÕu, kú phiÕu cã thêi h¹n cô thÓ vµ chØ ®Õn thêi h¹n ®ã míi ®­îc thanh to¸n. H×nh thøc kú phiÕu th­êng ®­îc ¸p dông theo 2 ph­¬ng thøc, mét lµ: ph¸t hµnh theo mÖnh gi¸ (ng­êi mua kú phiÕu tr¶ tiÒn mua theo mÖnh gi¸ vµ ®­îc tr¶ c¶ gèc lÉn l·i khi ®Õn h¹n); hai lµ:ph¸t hµnh d­íi h×nh thøc chiÕt khÊu (ng­êi mua kú phiÕu sÏ tr¶ sè tiÒn mua b»ng mÖnh gi¸ trõ ®i sè tiÒn chiÕt khÊu vµ sÏ ®­îc hoµn tr¶ theo ®óng mÖnh gi¸ khi ®Õn h¹n). 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2.1.3/ Vèn vay. Bao gåm vèn vay cña ng©n hµng trung ­¬ng d­íi h×nh thøc t¸i chiÕt khÊu hoÆc cho vay øng tr­íc, vay ng©n hµng n­íc ngoµi, vay c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c vµ c¸c kho¶n vay kh¸c trªn thÞ tr­êng nh­: ph¸t hµnh chøng chØ tiÒn göi, ph¸t hµnh hîp ®ång mua l¹i, ph¸t hµnh giÊy nî phô, c¸c kho¶n vay USD ngoµi n­íc ... Víi nguån vèn nµy NHTM cã tr¸ch nhiÖm sö dông cã hiÖu qu¶ vµ hoµn tr¶ ®óng h¹n c¶ vèn lÉn l·i. 2.1.4/ C¸c nguån vèn kh¸c. Bao gåm c¸c nguån vèn tµi trî, vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn, vèn uû th¸c ®Çu t­. Vèn nµy ®Ó cho vay theo c¸c ch­¬ng tr×nh, dù ¸n x©y dùng c¬ b¶n tËp trung cña Nhµ n­íc hoÆc trî gióp cho ®Çu t­ ph¸t triÓn nh÷ng ch­¬ng tr×nh dù ¸n cã môc tiªu riªng. 2.2/ NghiÖp vô cã. §©y lµ nh÷ng nghiÖp vô sö dông nguån vèn cña m×nh ®Ó thùc hiÖn kinh doanh t¹o ra lîi nhuËn cho ng©n hµng. 2.2.1/ NghiÖp vô ng©n quü. - TiÒn kÐt: tiÒn mÆt hiÖn cã t¹i quü nghiÖp vô. Nhu cÇu dù tr÷ tiÒn kÐt cao hay thÊp phô thuéc vµo m«i tr­êng n¬i ng©n hµng ho¹t ®éng vµ thêi vô. - TiÒn dù tr÷: gåm tiÒn dù tr÷ b¾t buéc lµ sè tiÒn b¾t buéc ph¶i gi÷ l¹i theo tû lÖ nhÊt ®Þnh so víi sè tiÒn kh¸ch hµng göi ®­îc quy ®Þnh bëi ng©n hµng trung ­¬ng; tiÒn dù tr÷ v­ît møc lµ sè tiÒn dù tr÷ ngoµi tiÒn dù tr÷ b¾t buéc; vµ tiÒn göi thanh to¸n t¹i ng©n hµng trung ­¬ng vµ c¸c ng©n hµng ®¹i lý, tiÒn göi lo¹i nµy ®­îc sö dông ®Ó thùc hiÖn c¸c kho¶n thanh to¸n chuyÓn kho¶n gi÷a c¸c ng©n hµng khi kh¸ch hµng tiÕn hµnh c¸c thÓ thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh­ sÐc, uû nhiÖm chi, thÎ thanh to¸n... 2.2.2/ NghiÖp vô cho vay vµ ®Çu t­. - NghiÖp vô cho vay: ho¹t ®éng cho vay rÊt ®a d¹ng vµ phong phó, nã lµ ho¹t ®éng quan träng nhÊt, mang l¹i lîi nhuËn chñ yÕu cho ng©n hµng vµ cã tû lÖ sinh lîi cao nhÊt cña c¸c NHTM, nã gåm c¸c lo¹i h×nh sau: + TÝn dông øng tr­íc: ®©y lµ thÓ thøc cho vay ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së hîp ®ång tÝn dông, trong ®ã kh¸ch hµng ®­îc sö dông mét møc cho vay trong mét thêi h¹n nhÊt ®Þnh. Cã 2 lo¹i lµ: øng tr­íc cã b¶o ®¶m nh­ thÕ chÊp, cÇm cè, b¶o l·nh; øng tr­íc kh«ng b¶o ®¶m lµ viÖc cho vay chØ dùa trªn uy tÝn cña kh¸ch hµng. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + ThÊu chi (tÝn dông h¹n møc): lµ h×nh thøc cÊp tÝn dông øng tr­íc ®Æc biÖt ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së hîp ®ång tÝn dông, trong ®ã kh¸ch hµng ®­îc phÐp sö dông d­ nî trong mét giíi h¹n vµ thêi h¹n nhÊt ®Þnh trªn tµi kho¶n v·ng lai. + ChiÕt khÊu th­¬ng phiÕu: kh¸ch hµng chuyÓn nh­îng quyÒn së h÷u th­¬ng phiÕu ch­a ®¸o h¹n cho ng©n hµng ®Ó nhËn mét sè tiÒn b»ng mÖnh gi¸ cña th­¬ng phiÕu trõ ®i l·i chiÕt khÊu vµ hoa hång phÝ. + Bao thanh to¸n: lµ nghiÖp vô ®i mua l¹i c¸c kho¶n nî cña doanh nghiÖp nµo ®ã ®Ó råi sau ®ã nhËn c¸c kho¶n chi tr¶ cña yªu cÇu ®ã. + TÝn dông thuª mua: lµ h×nh thøc tÝn dông trung vµ dµi h¹n ®­îc thùc hiÖn th«ng qua viÖc cho thuª m¸y mãc thiÕt bÞ, ®éng s¶n vµ bÊt ®éng s¶n kh¸c. Khi hÕt h¹n thuª bªn thuª ®­îc chuyÓn quyÒn së h÷u, mua l¹i hoÆc tiÕp tôc thuª tµi s¶n ®ã. + TÝn dông b»ng ch÷ ký: gåm tÝn dông chÊp nhËn, tÝn dông chøng tõ vµ tÝn dông b¶o l·nh. + TÝn dông tiªu dïng: lµ h×nh thøc tÝn dông nh»m tµi trî cho nhu cÇu tiªu dïng cña d©n c­, cã 2 lo¹i: mét lµ, tÝn dông tiªu dïng trùc tiÕp lµ viÖc ng©n hµng cho vay trùc tiÕp kh¸ch hµng ®Ó tiªu dïng. Hai lµ, tÝn dông tiªu dïng gi¸n tiÕp lµ viÖc ng©n hµng mua c¸c phiÕu mua b¸n hµng tõ nh÷ng ng­êi b¸n lÎ hµng ho¸, tøc lµ h×nh thøc tµi trî b¸n tr¶ gãp cña NHTM. - NghiÖp vô ®Çu t­: NHTM dïng vèn ®Ó kinh doanh bÊt ®éng s¶n, gãp vèn liªn doanh vµ kinh doanh chøng kho¸n. Trong ®ã ®Çu t­ vµo chøng kho¸n lµ mét h×nh thøc kh¸ phæ biÕn, nã mang l¹i thu nhËp cho ng©n hµng, n©ng cao kh¶ n¨ng thanh kho¶n (v× chøng kho¸n rÊt ®a d¹ng, nhiÒu thÓ lo¹i vµ cã tÝnh thanh kho¶n cao). NHTM cã thÓ mua chøng kho¸n ng¾n h¹n cña ChÝnh phñ, nã võa t¨ng thu nhËp cho ng©n hµng, võa gãp phÇn c©n b»ng thu chi ng©n s¸ch th­êng xuyªn. NHTM cßn ®­îc phÐp mua cæ phiÕu, tr¸i phiÕu cña c¸c doanh nghiÖp tham gia vµo viÖc thµnh lËp vµ qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp. Tuy nhiªn NHTM chØ ®­îc ®Çu t­ chøng kho¸n cã giíi h¹n kh«ng ®­îc ®Ó ho¹t ®éng nµy lÊn ¸t ho¹t ®éng cho vay. NghiÖp vô ®Çu t­ ®· gióp cho ng©n hµng cã thÓ ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng nh»m ph©n t¸n rñi ro vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng ®ång thêi khai th¸c vµ sö dông tèi ®a nguån vèn ®· huy ®éng. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2.3/ NghiÖp vô trung gian. ë ®©y ng©n hµng thùc hiÖn nhiÖm vô phôc vô kh¸ch hµng, thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô theo sù uû th¸c cña kh¸ch bao gåm: - NghiÖp vô thanh to¸n: ng©n hµng lµ mét trung t©m thanh to¸n kh«ng b»ng tiÒn mÆt, nã thanh to¸n d­íi c¸c h×nh thøc: sÐc, uû nhiÖm thu, uû nhiÖm chi, th­ tÝn dông, thÎ thanh to¸n, ng©n phiÕu thanh to¸n. - NghiÖp vô thu hé: ng©n hµng thay mÆt kh¸ch hµng nhËn tiÒn theo c¸c chøng kho¸n kh¸c nhau nh­ sÐc, kú phiÕu, c¸c chøng tõ hµng ho¸ vµ chøng kho¸n cã gi¸. - NghiÖp vô th­¬ng m¹i: ng©n hµng mua hé hoÆc b¸n hé kh¸ch hµng, hµng ho¸ ë ®©y chñ yÕu lµ c¸c chøng kho¸n. - NghiÖp vô ph¸t hµnh chøng kho¸n: ®©y lµ mét nghiÖp vô quan träng vµ ngµy cµng ph¸t triÓn. C¸c c«ng ty cæ phÇn, c¸c doanh nghiÖp muèn ph¸t hµnh chøng kho¸n cã gi¸ trÞ nh­ cæ phiÕu, kú phiÕu ®Çu t­ cã môc ®Ých... nh»m thu hót vèn ®Ó t¨ng nguån vèn, hay khi Nhµ n­íc ph¸t hµnh c«ng tr¸i th× th­êng nhê c¸c ng©n hµng, th«ng qua NHTM lµm trung gian tiªu thô c¸c chøng kho¸n ®ã vµ ®­îc nhËn sè tiÒn thï lao theo tû lÖ quy ®Þnh tõ ng­êi ph¸t hµnh. - NghiÖp vô uû th¸c: lµm theo c¸c uû th¸c cña kh¸ch hµng nh­ b¶o qu¶n tµi s¶n( ®¸ quý, chøng kho¸n...), kh¸ch hµng ph¶i tr¶ lÖ phÝ cho viÖc b¶o qu¶n; thùc hiÖn c¸c uû nhiÖm vÒ chuyÓn quyÒn thõa kÕ tµi s¶n: kh¸ch hµng nhê ng©n hµng thùc hiÖn c¸c di chóc sau khi hä qua ®êi. 2.4/ Mèi quan hÖ gi÷a 3 nghiÖp vô. Gi÷a 3 nghiÖp vô nµy cã mét mèi liªn hÖ kh¨ng khÝt, t­¬ng hç lÉn nhau, thóc ®Èy nhau cïng ph¸t triÓn. Gi÷a nghiÖp vô nî vµ nghiÖp vô cã cã t¸c ®éng qua l¹i, cïng gióp cho nhau ph¸t triÓn. Muèn cho vay, kinh doanh thu lêi th× ph¶i cã vèn, vËy tr­íc tiªn ng©n hµng ph¶i huy ®éng vèn, bëi vËy nghiÖp vô nî lµ tiÒn ®Ò ®Ó ph¸t triÓn nghiÖp vô cã, nghiÖp vô nî cµng ph¸t triÓn th× cµng t¹o ®iÒu kiÖn cho nghiÖp vô cã ®­îc më réng. Ng­îc l¹i, nÕu ng©n hµng cho vay, kinh doanh cµng nhiÒu, cµng thu ®­îc nhiÒu l·i th× cµng bæ sung thªm cho nguån vèn, t¹o ®iÒu kiÖn cho nghiÖp vô cã ®­îc ph¸t triÓn. Gi÷a nghiÖp vô nî - cã víi nghiÖp vô trung gian còng cã t¸c ®éng qua l¹i lÉn nhau. Kh¸ch hµng võa lµ ng­êi göi tiÒn võa lµ ng­êi vay ®èi víi ng©n hµng, hä cã quan hÖ thanh to¸n víi nhau qua ng©n hµng bëi vËy nghiÖp vô nî vµ cã 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ph¸t triÓn sÏ t¸c ®éng lµm t¨ng nghiÖp vô trung gian. MÆt kh¸c nghiÖp vô trung gian còng cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi nghiÖp vô nî - cã, khi thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô trung gian nh­ thu hé, uû th¸c, th­¬ng m¹i ... sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng tËp trung ®­îc nh÷ng kho¶n tiÒn mµ nhê ®ã bæ sung cho nghiÖp vô nî vµ ®ång thêi ph¸t triÓn nghiÖp vô cã tøc lµ bæ sung t¹m thêi vµo nguån vèn ®Ó tiÕn hµnh cho vay. Mét vÊn ®Ò quan träng n÷a lµ vÒ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña mçi ng©n hµng. NÕu cho vay qu¸ lín, tuy cã thÓ thu l·i nhiÒu song gÆp rñi ro lµ khi nh÷ng ng­êi göi tiÒn ë ng©n hµng ®ång lo¹t ®Õn rót tiÒn sÏ g©y ra biÕn ®éng lín nguån vèn kh¶ n¨ng thanh to¸n lµm cho hÖ sè an toµn vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng sÏ gi¶m xuèng. Ng­îc l¹i nÕu cho vay Ýt th× kh¶ n¨ng thanh to¸n cao h¬n nh­ng thu l·i Ýt kh«ng bæ sung ph¸t triÓn ®­îc nghiÖp vô nî. ChÝnh v× vËy mµ mèi liªn hÖ mËt thiÕt gi÷a c¸c nghiÖp vô cña ng©n hµng lµ hÕt søc quan träng, do ®ã ng­êi lµm ng©n hµng ph¶i biÕt bè trÝ mét c¸ch khoa häc vµ phï hîp gi÷a c¸c nghiÖp vô ®Ó ®¶m b¶o ng©n hµng ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. II/ Ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM. Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô c¬ b¶n cña ng©n hµng, nã lµ ho¹t ®éng sinh lîi chñ yÕu vµ lu«n chiÕm mét tØ träng lín trong tæng tµi s¶n cã cña c¸c NHTM, do ®ã nã cã vÞ trÝ rÊt quan träng trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng. ChÝnh v× vËy vÊn ®Ò vÒ tÝn dông rÊt ®­îc c¸c ng©n hµng quan t©m, trong khu«n khæ ®Ò tµi nµy em xin ®­îc ®i s©u vµo ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM. 1/ Kh¸i niÖm tÝn dông ng©n hµng. 1.1/ §Þnh nghÜa tÝn dông. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸, trong cïng mét thêi gian lu«n cã mét sè ng­êi t¹m thêi thõa vèn, cã vèn t¹m thêi nhµn rçi vµ cã nhu cÇu cho vay. Bªn c¹nh ®ã lu«n cã mét sè ng­êi t¹m thêi thiÕu vèn, cã nhu cÇu ®i vay. HiÖn t­îng nµy lµm n¶y sinh mèi quan hÖ kinh tÕ mµ néi dung cña nã lµ vèn ®­îc dÞch chuyÓn tõ n¬i t¹m thêi thõa sang n¬i thiÕu víi ®iÒu kiÖn hoµn tr¶ vèn vµ l·i tiÒn vay lµ lîi nhuËn thu ®­îc do sö dông vèn vay. §©y chÝnh lµ quan hÖ tÝn dông. Nh­ vËy tÝn dông lµ quan hÖ vay m­în dùa trªn nguyªn t¾c hoµn tr¶ kÌm theo lîi tøc, nã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu cña c¶ 2 bªn, do ®ã nã lµ mét quan hÖ b×nh ®¼ng, c¶ 2 bªn cïng cã lîi vµ mang tÝnh tho¶ thuËn lín. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Quan hÖ tÝn dông ®· h×nh thµnh vµ ra ®êi tõ rÊt l©u, thËm chÝ mèi quan hÖ tÝn dông th« s¬ nhÊt ®­îc ph¸t sinh ngay tõ sau khi chÕ ®é céng s¶n nguyªn thuû tan r·. Quan hÖ tÝn dông ®· ph¸t triÓn qua nhiÒu h×nh thøc tõ thÊp ®Õn cao, tõ ®¬n gi¶n ®Õn phøc t¹p. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, qua tõng thêi kú, tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn mµ dÇn h×nh thµnh nªn c¸c h×nh thøc tÝn dông míi cã tr×nh ®é cao h¬n, ®· cã c¸c h×nh thøc tÝn dông sau: tÝn dông nÆng l·i, tÝn dông th­¬ng m¹i, tÝn dông ng©n hµng, tÝn dông nhµ n­íc vµ tÝn dông tiªu dïng. Mçi mét h×nh thøc tÝn dông ®Òu cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· héi cô thÓ. Tuy nhiªn trong sù ph¸t triÓn cña m×nh, c¸c h×nh thøc quan hÖ tÝn dông tr­íc kh«ng hÒ mÊt ®i mµ vÉn cßn tån t¹i vµ ph¸t huy t¸c dông khi cã sù ra ®êi mét h×nh thøc tÝn dông míi. Ngµy nay, tÊt c¶ c¸c h×nh thøc tÝn dông trªn ®Òu cßn tån t¹i vµ bæ sung lÉn nhau, vµ nã cã vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ. 1.2/ TÝn dông ng©n hµng. Trong c¸c h×nh thøc trªn th× tÝn dông ng©n hµng lµ mét h×nh thøc tÝn dông v« cïng quan träng, nã lµ mét quan hÖ tÝn dông chñ yÕu, cung cÊp phÇn lín nhu cÇu tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp, c¸c thÓ nh©n kh¸c trong nÒn kinh tÕ. Víi c«ng nghÖ ng©n hµng hiÖn nay, tÝn dông ng©n hµng cµng trë thµnh mét h×nh thøc tÝn dông kh«ng thÓ thiÕu ë c¶ trong n­íc vµ quèc tÕ. TÝn dông ng©n hµng lµ quan hÖ tÝn dông gi÷a mét bªn lµ ng©n hµng cßn bªn kia lµ c¸c t¸c nh©n vµ thÓ nh©n kh¸c trong nÒn kinh tÕ. TÝn dông ng©n hµng lµ mèi quan hÖ vay m­în gi÷a ng©n hµng víi tÊt c¶ c¸c c¸ nh©n, tæ chøc vµ c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong x· héi. Nã kh«ng ph¶i lµ quan hÖ dÞch chuyÓn vèn trùc tiÕp tõ n¬i t¹m thêi thõa sang n¬i t¹m thêi thiÕu mµ lµ quan hÖ dÞch chuyÓn vèn gi¸n tiÕp th«ng qua mét tæ chøc trung gian, ®ã lµ ng©n hµng. TÝn dông ng©n hµng còng mang b¶n chÊt chung cña quan hÖ tÝn dông, ®ã lµ quan hÖ vay m­în cã hoµn tr¶ c¶ vèn vµ l·i sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh, lµ quan hÖ chuyÓn nh­îng t¹m thêi quyÒn sö dông vèn vµ lµ quan hÖ b×nh ®¼ng c¶ 2 bªn cïng cã lîi. 1.3/ §Æc ®iÓm cña tÝn dông ng©n hµng. - TÝn dông ng©n hµng thùc hiÖn cho vay d­íi h×nh thøc tiÒn tÖ: cho vay b»ng tiÒn tÖ lµ lo¹i h×nh tÝn dông phæ biÕn, linh ho¹t vµ ®¸p øng mäi ®èi t­îng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - TÝn dông ng©n hµng cho vay chñ yÕu b»ng vèn ®i vay cña c¸c thµnh phÇn trong x· héi chø kh«ng ph¶i hoµn toµn lµ vèn thuéc së h÷u cña chÝnh m×nh nh­ tÝn dông nÆng l·i hay tÝn dông th­¬ng m¹i. - Qu¸ tr×nh vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña tÝn dông ng©n hµng ®éc lËp t­¬ng ®èi víi sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Cã nh÷ng tr­êng hîp mµ nhu cÇu tÝn dông ng©n hµng gia t¨ng nh­ng s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ kh«ng t¨ng, nhÊt lµ trong thêi kú kinh tÕ khñng ho¶ng, s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ bÞ co hÑp nh­ng nhu cÇu tÝn dông vÉn gia t¨ng ®Ó chèng t×nh tr¹ng ph¸ s¶n. Ng­îc l¹i trong thêi kú kinh tÕ h­ng thÞnh, c¸c doanh nghiÖp më mang s¶n xuÊt, hµng ho¸ l­u chuyÓn t¨ng m¹nh nh­ng tÝn dông ng©n hµng l¹i kh«ng ®¸p øng kÞp. §©y lµ mét hiÖn t­îng rÊt b×nh th­êng cña nÒn kinh tÕ. - H¬n n÷a tÝn dông ng©n hµng cßn cã mét sè ­u ®iÓm næi bËt so víi c¸c h×nh thøc kh¸c lµ: TÝn dông ng©n hµng cã thÓ tho¶ m·n mét c¸ch tèi ®a nhu cÇu vÒ vèn cña c¸c t¸c nh©n vµ thÓ nh©n kh¸c trong nÒn kinh tÕ v× nã cã thÓ huy ®éng nguån vèn b»ng tiÒn nhµn rçi trong x· héi d­íi nhiÒu h×nh thøc vµ khèi l­îng lín. TÝn dông ng©n hµng cã thêi h¹n cho vay phong phó, cã thÓ cho vay ng¾n h¹n, trung h¹n vµ dµi h¹n do ng©n hµng cã thÓ ®iÒu chØnh gi÷a c¸c nguån vèn víi nhau ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ thêi h¹n vay. TÝn dông ng©n hµng cã ph¹m vi lín v× nguån vèn b»ng tiÒn lµ thÝch hîp víi mäi ®èi t­îng trong nÒn kinh tÕ, do ®ã nã cã thÓ cho nhiÒu ®èi t­îng vay. 2/ Ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng. Cã rÊt nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng dùa vµo c¸c c¨n cø kh¸c nhau tuú theo môc ®Ých nghiªn cøu. Tuy nhiªn ng­êi ta th­êng ph©n lo¹i theo mét sè tiªu thøc sau: - Theo thêi gian sö dông vèn vay, tÝn dông ®­îc ph©n thµnh 3 lo¹i sau: + TÝn dông ng¾n h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n d­íi mét n¨m, th­êng ®­îc sö dông vµo nghiÖp vô thanh to¸n, cho vay bæ sung thiÕu hôt t¹m thêi vÒ vèn l­u ®éng cña c¸c doanh nghiÖp hay cho vay phôc vô nhu cÇu sinh ho¹t tiªu dïng cña c¸ nh©n. + TÝn dông trung h¹n: cã thêi h¹n tõ 1 ®Õn 5 n¨m, ®­îc dïng ®Ó cho vay vèn phôc vô nhu cÇu mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh, c¶i tiÕn ®æi míi kü thuËt, më réng vµ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh nhá cã thêi h¹n thu håi vèn nhanh. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. + TÝn dông dµi h¹n: lµ lo¹i tÝn dông cã thêi h¹n trªn 5 n¨m, ®­îc sö dông ®Ó cung cÊp vèn cho x©y dùng c¬ b¶n, c¶i tiÕn vµ më réng s¶n xuÊt cã quy m« lín. Th­êng th× tÝn dông trung vµ dµi h¹n ®­îc ®Çu t­ ®Ó h×nh thµnh vèn cè ®Þnh vµ mét phÇn vèn tèi thiÓu cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt. - C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông vèn vay, tÝn dông ng©n hµng chia thµnh 2 lo¹i: + TÝn dông s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸: lµ lo¹i tÝn dông ®­îc cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp ®Ó hä tiÕn hµnh s¶n xuÊt vµ kinh doanh. + TÝn dông tiªu dïng: lµ lo¹i tÝn dông ®­îc cÊp ph¸t cho c¸ nh©n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tiªu dïng. Lo¹i tÝn dông nµy th­êng ®­îc dïng ®Ó mua s¾m nhµ cöa, xe cé, c¸c thiÕt bÞ gia ®×nh... TÝn dông tiªu dïng ngµy cµng cã xu h­íng t¨ng lªn. - C¨n cø vµo tÝnh chÊt ®¶m b¶o cña c¸c kho¶n cho vay, cã c¸c lo¹i tÝn dông sau: + TÝn dông cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i h×nh tÝn dông mµ c¸c kho¶n cho vay ph¸t ra ®Òu cã tµi s¶n t­¬ng ®­¬ng thÕ chÊp, cã c¸c h×nh thøc nh­: cÇm cè, thÕ chÊp, chiÕt khÊu vµ b¶o l·nh. + TÝn dông kh«ng cã b¶o ®¶m: lµ lo¹i h×nh tÝn dông mµ c¸c kho¶n cho vay ph¸t ra kh«ng cÇn tµi s¶n thÕ chÊp mµ chØ dùa vµo tÝn chÊp. Lo¹i h×nh nµy th­êng ®­îc ¸p dông víi kh¸ch hµng truyÒn thèng, cã quan hÖ l©u dµi vµ sßng ph¼ng víi ng©n hµng, kh¸ch hµng nµy ph¶i cã t×nh h×nh tµi chÝnh lµnh m¹nh vµ cã uy tÝn ®èi víi ng©n hµng nh­ tr¶ nî ®Çy ®ñ, ®óng h¹n c¶ gèc lÉn l·i, cã dù ¸n s¶n xuÊt kinh doanh kh¶ thi, cã kh¶ n¨ng hoµn tr¶ nî... Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng viÖc ph©n lo¹i tÝn dông ng©n hµng theo c¸c tiªu thøc trªn chØ cã ý nghÜa t­¬ng ®èi. Khi c¸c h×nh thøc tÝn dông cµng ®a d¹ng th× c¸ch ph©n lo¹i cµng chi tiÕt. Ph©n lo¹i tÝn dông gióp cho viÖc nghiªn cøu sù vËn ®éng cña vèn tÝn dông trong tõng lo¹i h×nh cho vay vµ lµ c¬ së ®Ó so s¸nh, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chóng. 3/ L·i suÊt tÝn dông ng©n hµng. 3.1/ Kh¸i niÖm. Tr­íc hÕt ta cÇn xem xÐt lîi tøc tÝn dông. Lîi tøc tÝn dông lµ thu nhËp mµ ng­êi cho vay nhËn ®­îc ë ng­êi ®i vay do viÖc sö dông tiÒn vay cña ng­êi nµy. ë ®©y ng­êi ®i vay sö dông vèn vay ®­îc ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh. Lîi nhuËn ®­îc t¹o ra trong qu¸ tr×nh nµy tÊt yÕu ®­îc ph©n chia theo mét tû lÖ tho¶ ®¸ng 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. gi÷a ng­êi cho vay vµ ng­êi ®i vay t­¬ng øng víi nguån vèn bá vµo s¶n xuÊt kinh doanh. PhÇn lîi nhuËn dµnh cho ng­êi cho vay nµy ®­îc gäi lµ lîi tøc. Thùc chÊt lîi tøc lµ gi¸ c¶ cña l­îng hµng ho¸ (tøc l­îng tiÒn tÖ ) cho vay. Gi¸ c¶ nµy lªn xuèng theo quan hÖ cung cÇu cña vèn, nh­ng kh¸c víi c¸c hµng ho¸ th«ng th­êng kh¸ lµ gi¸ c¶ cña chóng ph¶n ¸nh vµ xoay quanh gi¸ trÞ cña chóng, cßn gi¸ c¶ cña vèn l¹i hoµn toµn kh«ng ph¶n ¸nh ®­îc gi¸ trÞ cña vèn, nã cßn phô thuéc vµo nhu cÇu vµ sù tho¶ thuËn cña 2 bªn. ChÝnh v× vËy, lîi tøc ch­a ph¶n ¸nh ®­îc hiÖu qu¶ cña sè vèn cho vay ph¸t ra. Nh­ vËy, ®Ó x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng sinh lîi cña vèn cho vay ng­êi ta ®· so s¸nh lîi tøc víi vèn cho vay h×nh thµnh nªn l·i suÊt tÝn dông. V× vËy ta cã ®Þnh nghÜa kh¸i qu¸t vÒ l·i suÊt tÝn dông nh­ sau: L·i suÊt tÝn dông lµ tû lÖ so s¸nh gi÷a sè lîi tøc thu ®­îc víi sè vèn cho vay ph¸t ra trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh. L·i suÊt tÝn dông chÝnh lµ sù cô thÓ ho¸ cña lîi tøc tÝn dông, nã lµ c¸i gi¸ cña quyÒn ®­îc sö dông vèn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh, mµ ng­êi sö dông ph¶i tr¶ cho ng­êi së h÷u nã. 3.2/ C¸c lo¹i l·i suÊt tÝn dông ng©n hµng. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ vµ c¸c h×nh thøc tÝn dông mµ c¸c lo¹i l·i suÊt tÝn dông còng ®­îc h×nh thµnh mét c¸ch ®a d¹ng, ®¹i bé phËn chóng ®Òu do ng©n hµng trung ­¬ng kiÓm so¸t vµ khèng chÕ. C¸c h×nh thøc l·i suÊt cµng phong phó th× cµng t¹o ®é linh ho¹t vµ hiÖu qu¶ trong quan hÖ tÝn dông v× chÝnh l·i suÊt lµ chÊt xóc t¸c h×nh thµnh nªn quan hÖ tÝn dông, do ®ã cÇn ph¶i ph©n biÖt ®­îc c¸c lo¹i l·i suÊt tÝn dông ng©n hµng ®Ó thÊy ®­îc hiÖu qu¶ cña chóng trong ph¸t triÓn tÝn dông nãi riªng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ nãi chung. Th«ng th­êng hÖ thèng l·i suÊt trªn thÞ tr­êng cã c¸c lo¹i l·i suÊt sau: - L·i suÊt c¬ b¶n: lµ l·i suÊt do ng©n hµng trung ­¬ng c«ng bè lµm c¬ së cho c¸c NHTM vµ c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c Ên ®Þnh l·i suÊt kinh doanh. - L·i suÊt sµn vµ l·i suÊt trÇn: lµ l·i suÊt thÊp nhÊt vµ l·i suÊt cao nhÊt trong mét khung l·i suÊt nµo ®ã mµ ng©n hµng trung ­¬ng Ên ®Þnh cho c¸c NHTM hoÆc do NHTM quy ®Þnh trong hÖ thèng cña nã nh»m thèng nhÊt c¸c ho¹t ®éng tÝn dông trong toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n. - L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu: lµ l·i suÊt cho vay ng¾n h¹n mµ ng©n hµng trung ­¬ng dµnh cho c¸c NHTM, trong tr­êng hîp cÊp vèn cho chóng th«ng qua nghiÖp vô t¸i chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu vµ giÊy tê cã gi¸. L·i suÊt t¸i chiÕt khÊu lµ l·i suÊt 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. gèc cña c¸c NHTM, ®Ó tõ ®ã chóng Ên ®Þnh l·i suÊt chiÕt khÊu vµ l·i suÊt cho vay kh¸c trong khung l·i suÊt ®­îc phÐp. - L·i suÊt danh nghÜa vµ l·i suÊt thùc: L·i suÊt danh nghÜa lµ l·i suÊt mµ ng­êi cho vay ®­îc h­ëng, kh«ng tÝnh ®Õn sù biÕn ®éng cña gi¸ trÞ tiÒn tÖ, nã ®­îc x¸c ®Þnh cho mét kú h¹n göi hoÆc vay, thÓ hiÖn trªn quy ­íc giÊy tê ®­îc tho¶ thuËn tr­íc. L·i suÊt thùc lµ l·i suÊt sau khi ®· lo¹i trõ sù biÕn ®éng cña gi¸ trÞ tiÒn tÖ, nh­ l¹m ph¸t hoÆc lªn gi¸ tiÒn tÖ. Do ®ã ta cã c«ng thøc tÝnh l·i suÊt thùc nh­ sau: L·i suÊt thùc= l·i suÊt danh nghÜa - tû lÖ l¹m ph¸t dù ®o¸n. Do vËy, l·i suÊt danh nghÜa lu«n lín h¬n 0 nh­ng l·i suÊt thùc th× kh«ng ph¶i lóc nµo còng d­¬ng, khi x¶y ra l¹m ph¸t mµ tû lÖ l¹m ph¸t l¹i lín h¬n l·i suÊt danh nghÜa th× lóc ®ã l·i suÊt thùc sÏ
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4.2/ TÝn dông ng©n hµng lµ c«ng cô tÝch tô vµ tËp trung vèn rÊt quan träng, tõ ®ã gióp cho viÖc tÝch tô vµ tËp trung s¶n xuÊt. TÝn dông ng©n hµng tËp trung c¸c kho¶n tÝn dông nhá lÎ thµnh c¸c kho¶n vèn lín, t¹o kh¶ n¨ng ®Çu t­ vµo c¸c c«ng tr×nh lín hiÖu qu¶ cao. §ång thêi c¸c doanh nghiÖp còng nhê c¸c kho¶n tÝn dông mµ cã ®ñ vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt rót ng¾n thêi gian tÝch luü vèn. Tãm l¹i, tÝn dông ®· ®ãng vai trß tÝch cùc thóc ®Èy qu¸ tr×nh tÝch tô vµ tËp trung vèn cho s¶n xuÊt. Th«ng qua tÝn dông ng©n hµng c¸c doanh nghiÖp nhËn ®­îc khèi l­îng vèn bæ sung rÊt lín tõ ®ã t¨ng quy m« s¶n xuÊt, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ®æi míi thiÕt bÞ, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh lµm cho doanh nghiÖp lín ngµy cµng lín lªn, doanh nghiÖp nhá bÞ ph¸ s¶n do kh«ng c¹nh tranh næi, tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp nhá ph¶i liªn kÕt víi nhau t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, nh­ vËy tÝn dông ®· gãp phÇn thóc ®Èy qu¸ tr×nh tËp trung s¶n xuÊt. 4.3/ TÝn dông ng©n hµng gióp cho viÖc ®iÒu hoµ nguån vèn gãp phÇn æn ®Þnh thÞ tr­êng tiÒn tÖ, ph¸t triÓn c©n ®èi c¸c ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Th«ng qua tÝn dông mµ nguån vèn dÞch chuyÓn tõ n¬i thõa ®Õn n¬i thiÕu, lµm cho x· héi bít l·ng phÝ ë nh÷ng n¬i thõa vèn, gi¶m khã kh¨n ë n¬i thiÕu vèn, gióp cho viÖc sö dông vèn cã hiÖu qu¶, gãp phÇn lµm cho tèc ®é lu©n chuyÓn hµng ho¸ vµ tiÒn vèn t¨ng lªn, t¹o sù ph¸t triÓn ®ång ®Òu trong c¸c ngµnh. ViÖc ®iÒu hoµ nguån vèn, ®ång thêi th«ng qua khung l·i suÊt quy ®Þnh gióp cho chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña ChÝnh phñ ®­îc thùc hiÖn, ®iÒu hoµ l­u th«ng tiÒn tÖ gãp phÇn æn ®Þnh tiÒn tÖ, vµ sù ph¸t triÓn lµnh m¹nh cña thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ. H¬n n÷a, th«ng qua tÝn dông ng©n hµng, ChÝnh phñ cã nh÷ng chÝnh s¸ch ­u tiªn hç trî ph¸t triÓn c¸c vïng, miÒn hay c¸c ngµnh then chèt, träng ®iÓm nhê vµo viÖc ®­a ra c¸c ­u ®·i tÝn dông... do vËy ®· kÝch thÝch thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp ®Çu t­ vµo c¸c vïng, ngµnh träng ®iÓm trong diÖn ­u tiªn cña ChÝnh phñ, gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, t¹o sù ph¸t triÓn c©n ®èi trong c¶ n­íc. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ch­¬ng II: c¸c yÕu tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM vµ biÓu hiÖn thùc tÕ ë ViÖt Nam. Cã rÊt nhiÒu yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña NHTM, bao gåm c¶ yÕu tè chñ quan vµ yÕu tè kh¸ch quan, nh­: M«i tr­êng kinh doanh, m«i tr­êng ph¸p luËt, ®Þa bµn ho¹t ®éng... Tuy nhiªn trong ch­¬ng nµy sÏ chØ ®Ò cËp vÒ mét sè yÕu tè chñ quan, b¶n th©n ng©n hµng kiÓm so¸t ®­îc cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña ho¹t ®éng tÝn dông trong c¸c NHTM, vµ t×nh tr¹ng cña chóng trong thùc tiÔn ë ViÖt Nam. I/ Quy tr×nh tÝn dông. Ho¹t ®éng cho vay lµ mét ho¹t ®éng c¬ b¶n cña ng©n hµng. Nã mang l¹i doanh thu vµ lîi nhuËn cho ng©n hµng tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn viÖc cho vay lµ mét vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n, nã mang l¹i kh¸ nhiÒu rñi ro, bÊt tr¾c, v× vËy ®Ó ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng nµy cã hiÖu qu¶ tÝch cùc th× cÇn ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn cho vay theo ®óng quy tr×nh thñ tôc ®· ®­îc quy ®Þnh. Quy tr×nh cho vay ®èi víi c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau còng kh¸c nhau. Vµ ë ViÖt Nam cã quy ®Þnh cô thÓ vÒ quy tr×nh cho vay ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông nh­ sau: 1/ H×nh thµnh kho¶n vay. §èi víi c¸ nh©n th× hÇu hÕt c¸c kho¶n vay ®­îc b¾t ®Çu b»ng viÖc kh¸ch hµng xin vay vèn, hä ®Õn gÆp nh©n viªn ng©n hµng vµ ghi nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt vµo ®¬n xin vay. Trong tr­êng hîp cho vay kinh doanh, c¸c doanh nghiÖp th× th­êng b¾t ®Çu b»ng viÖc tiÕp xóc gi÷a c¸n bé tÝn dông vµ ®¹i diÖn c¸c h·ng. §©y chÝnh lµ c¬ héi ®Çu tiªn ®Ó c¸n bé ng©n hµng t×m hiÓu th«ng tin vÒ doanh nghiÖp vµ thuyÕt phôc hä vÒ mét kho¶n vay. 2/ Xö lý yªu cÇu vay vèn. Sau khi nhËn ®­îc mét yªu cÇu vay vèn th× c¸n bé ng©n hµng cÇn xö lý yªu cÇu vay vèn nµy. Víi mét kh¸ch hµng c¸ nh©n th× anh ta cÇn tr¶ lêi ®Çy ®ñ c¸c c©u hái cña c¸n bé tÝn dông, qua ®ã c¸n bé cã thÓ t×m hiÓu vÒ môc ®Ých xin vay, tÝnh c¸ch vµ ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng sö dông vèn vµ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng qua ®ã cã thÓ chÊp nhËn hay tõ chèi kho¶n vay. Cßn ®èi víi doanh nghiÖp, c¸n bé tÝn dông ph¶i thu thËp th«ng tin cÇn thiÕt vÒ doanh nghiÖp gåm c¸c th«ng tin vÒ qu¶n lý, hµnh chÝnh; th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, vÒ c¸ nh©n; th«ng tin vÒ kho¶n vay cña doanh nghiÖp. ViÖc thu thËp th«ng tin kh«ng chØ th«ng qua pháng vÊn, giÊy tê b¸o c¸o cña doanh nghiÖp mµ 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¸n bé cßn ph¶i ®i xuèng tËn c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó quan s¸t, nghiªn cøu. Ngoµi ra cßn ph¶i ®iÒu tra thªm vÒ c¸c th«ng tin kh¸c cã liªn quan ®Æc biÖt lµ viÖc thùc thi c¸c quan hÖ tÝn dông tr­íc ®ã cña doanh nghiÖp th«ng qua tiÕp xóc víi c¸c chñ nî tr­íc ®ã. X¸c ®Þnh c¸c th«ng tin doanh nghiÖp ®· cung cÊp vµ kh¸m ph¸ c¸c th«ng tin míi cÇn thiÕt vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sau khi ®· x¸c ®Þnh râ th× ng©n hµng cßn cã thÓ t­ vÊn cho kh¸ch hµng vay vèn vÒ sù hîp lý cña yªu cÇu vay vèn vµ cã thÓ gîi ý sù söa ®æi. 3/ §­a ra quyÕt ®Þnh cho vay. Sau khi ®· tËp hîp ®Çy ®ñ th«ng tin tµi liÖu th× bé phËn ph©n tÝch tÝn dông sÏ tiÕn hµnh ph©n tÝch c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh nh»m x¸c ®Þnh xem dßng tiÒn vµ c¸c tµi s¶n dù phßng cña kh¸ch cã ®ñ hoµn tr¶ mãn vay hay kh«ng, sau ®ã sÏ chuÈn bÞ mét b¶n b¸o c¸o tãm t¾t cã kÌm theo kÕt qu¶ ph©n tÝch ®Ó göi cho ng­êi cã thÈm quyÒn xem xÐt. Tõ ®ã rót ra kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ ®iÓm m¹nh ®iÓm yÕu trong yªu cÇu xin vay cña kh¸ch hµng. Sau khi ®· xem xÐt kho¶n vay, chÝnh s¸ch tÝn dông vµ môc ®Ých, môc tiªu cña ng©n hµng, c¸n bé ph¶i ®­a ra mét quyÕt ®Þnh cã nªn cho vay hay kh«ng vµ doanh nghiÖp ph¶i ®­îc th«ng b¸o ngay lËp tøc. NÕu yªu cÇu ®­îc chÊp thuËn c¸n bé tÝn dông ph¶i trao cho ng­êi vay danh môc c¸c chøng tõ cÇn thiÕt ®Ó ký kÕt kho¶n vay vµ ®­a ra ngµy dù tÝnh ký kÕt. 4/ CÊu tróc kho¶n vay, ký kÕt kho¶n vay. Mét kho¶n vay cã cÊu tróc hoµn h¶o lµ kho¶n vay ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cô thÓ cña doanh nghiÖp ®ång thêi còng tho¶ m·n c¸c tiªu thøc tÝn dông cña ng©n hµng. CÊu tróc cña kho¶n vay gåm c¸c yÕu tè: l·i suÊt; thêi h¹n vµ lÞch hoµn tr¶; sù ®¶m b¶o; ng­êi b¶o l·nh; c¸c h¹n chÕ vµ kiÓm so¸t. C¸c yÕu tè nµy phô thuéc vµo sù ®µm ph¸n tháa thuËn gi÷a ng©n hµng vµ doanh nghiÖp xin vay. Sau khi ®· ®¹t ®­îc tho¶ thuËn vay vèn th× hai bªn cÇn x©y dùng mét hîp ®ång tÝn dông lµm sao cho phï hîp víi t×nh h×nh riªng biÖt cô thÓ vµ ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña ng©n hµng. Vµ cuèi cïng lµ viÖc ký kÕt kho¶n vay. Tr­íc khi ký kÕt cÇn ph¶i chuÈn bÞ lËp ra mét danh môc kiÓm tra toµn bé c¸c chøng tõ tµi liÖu cÇn thiÕt, vµ ngµy ký kÕt ph¶i cã ®Çy ®ñ 2 bªn, vµ ®¶m b¶o c¶ 2 ®Òu ph¶i hiÓu cÆn kÏ giÊy tê vay vèn. ViÖc ký kÕt kho¶n vay ®­îc qu¶n lý tèt sÏ cã t¸c dông rÊt lín trong viÖc thóc ®Èy mèi quan hÖ lµm ¨n tèt gi÷a ng©n hµng vµ doanh nghiÖp. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 5/ KiÓm so¸t kho¶n cho vay. Ký kÕt tÝn dông ch­a ph¶i lµ ®· kÕt thóc mét qu¸ tr×nh cho vay mµ ng©n hµng cßn ph¶i tiÕp tôc theo dâi kho¶n cho vay nµy ®Ó ®¶m b¶o r»ng kh¸ch hµng sÏ thanh to¸n ®Çy ®ñ c¶ gèc vµ l·i nh­ ®· cam kÕt. Cßn víi c¸c kho¶n cho vay th­¬ng m¹i lín c¸n bé tÝn dông ph¶i ®Õn vµ kiÓm tra c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng ®Þnh kú, ®ång thêi ph¶i tæ chøc qu¸ tr×nh kiÓm so¸t cÈn thËn vµ nghiªm tóc ®Ó ®¶m b¶o xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ ®­îc tÊt c¶ nh÷ng ®Æc tÝnh quan träng nhÊt ®èi víi kho¶n vay nh­: ®¸nh gi¸ qu¸ tr×nh thanh to¸n, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng, t×nh tr¹ng cña tµi s¶n thÕ chÊp, ®¸nh gi¸ sù thay ®æi trong t×nh h×nh tµi chÝnh cña ng­êi vay... TiÕn hµnh theo dâi th­êng xuyªn h¬n ®èi víi nh÷ng kho¶n cho vay cã vÊn ®Ò. KiÓm so¸t tÝn dông lµ rÊt quan träng ®èi víi ho¹t ®éng cho vay cña ng©n hµng. Nã kh«ng chØ gióp c¸c nhµ qu¶n lý ng©n hµng ph¸t hiÖn ra nh÷ng kho¶n cho vay cã vÊn ®Ò nhanh h¬n mµ cßn gióp x¸c ®Þnh ®­îc vÊn ®Ò c¸c c¸n bé tÝn dông cã tu©n thñ ®óng chÝnh s¸ch cho vay cña ng©n hµng hay kh«ng. 6/ Xö lý kho¶n vay cã vÊn ®Ò. MÆc dï ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p qu¶n lý an toµn ¸p dông trong c¸c ch­¬ng tr×nh cho vay song viÖc tån t¹i c¸c kho¶n cho vay cã vÊn ®Ò lµ mét thùc tÕ kh«ng thÓ tr¸nh khái, cã nghÜa lµ ng­êi vay ®· kh«ng thùc hiÖn thanh to¸n ®óng kÕ ho¹ch hay gi¸ trÞ tµi s¶n thÕ chÊp ®· sôt gi¶m ®¸ng kÓ. Khi c¸n bé tÝn dông nhËn ra kho¶n vay cã vÊn ®Ò th­êng th× c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i liªn l¹c víi doanh nghiÖp ®Ó gi¸m s¸t kho¶n vay. NÕu ng©n hµng vµ doanh nghiÖp muèn söa ch÷a kho¶n vay th× ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò vµ t×m ra gi¶i ph¸p, khi kÕ ho¹ch söa ch÷a ®· ®­îc thiÕt lËp th× ng©n hµng ph¶i gi¸m s¸t viÖc thùc hiÖn mét c¸ch liªn tôc, doanh nghiÖp ph¶i b¸o c¸o th­êng xuyªn vµ c¶ 2 bªn cïng ph¶i quan t©m tÝch cùc vµ ph¶i th­êng xuyªn thËn träng ph©n tÝch kÕt qu¶ cña ch­¬ng tr×nh söa ch÷a. Vµ th­êng th× ng©n hµng chØ tiÕn hµnh thñ tôc ph¸p lý ®Ó thu håi kho¶n nî vay sau khi ®· ¸p dông c¸c biÖn ph¸p chØnh söa mµ kh«ng cã hiÖu qu¶. 7/ Thu nî. Khi doanh nghiÖp mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n theo c¸c ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång tÝn dông th× c¸n bé tÝn dông ph¶i lËp ngay mét kÕ ho¹ch thu nî, sau ®ã thËn träng c©n nh¾c v¹ch ra c¸c ph­¬ng ¸n kh¸c nhau ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®iÒu ®ã. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Th­êng th× ng©n hµng thuyÕt phôc kh¸ch hµng tù ®éng b¸n tµi s¶n thÕ chÊp cña m×nh, nÕu kh«ng ®­îc th× ng©n hµng sÏ tiÕn hµnh thu håi tµi s¶n cÇm cè thÕ chÊp vµ b¸n hoÆc cho thuª tµi s¶n nµy. ViÖc ng©n hµng xö lý vµ b¸n l¹i tµi s¶n lµm ®¶m b¶o ph¶i chó ý thùc hiÖn ®óng mäi ®iÒu kho¶n luËt ph¸p cã liªn quan, v× nÕu kh«ng ng©n hµng sÏ ph¶i cã nghÜa vô båi th­êng thiÖt h¹i x¶y ra ®èi víi kh¸ch hµng. * §©y lµ mét quy tr×nh rÊt cô thÓ, nÕu thùc hiÖn tèt sÏ ®¶m b¶o sù an toµn ch¾c ch¾n trong viÖc cho vay. Tuy nhiªn, ë ViÖt Nam hiÖn nay viÖc ¸p dông nã cßn nhiÒu tån t¹i nh­: thñ tôc, giÊy tê cßn r­êm rµ, nhÊt lµ ®èi víi viÖc cho hé n«ng d©n vay, ®ã lµ nh÷ng mãn vay nhá lÎ, ®Þa bµn c­ tró cña ng­êi vay ph©n t¸n, tr×nh ®é d©n trÝ thÊp, nhu cÇu vay vèn cao, vËy mµ hå s¬, quy tr×nh thñ tôc vay vèn cña hä l¹i rÊt phøc t¹p, g©y khã kh¨n cho ng­êi d©n. Hay nh­, viÖc tu©n thñ theo ®óng quy tr×nh cña c¸n bé tÝn dông hoÆc sù hîp t¸c cña kh¸ch hµng vay vèn trong viÖc cung cÊp th«ng tin, gi¸m s¸t... còng lµ mét vÊn ®Ò bøc xóc, do tr×nh ®é kÐm hay ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp khiÕn cho c¸n bé tÝn dông ®«i khi kh«ng thùc hiÖn ®óng quy tr×nh, hay kh¸ch hµng kh«ng hîp t¸c khiÕn cho viÖc cho vay gÆp nhiÒu khã kh¨n vµ cã thÓ dÉn ®Õn rñi ro lín. NhÊt lµ hiÖn nay vÊn ®Ò nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi trong c¸c NHTM lµ rÊt lín, mét phÇn lµ do quy tr×nh thñ tôc cho vay kh«ng ®­îc ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng nh­ quy ®Þnh, ®ång thêi biÖn ph¸p thu håi nî sau khi cho vay trong c¸c ng©n hµng còng ch­a ®­îc x©y dùng tæ chøc tèt, v× vËy hiÖu qu¶ cña c¸c kho¶n tÝn dông lµ rÊt thÊp. T×nh h×nh ®ã ®ßi hái c¸c c¸n bé tÝn dông khi cho vay cÇn ®¶m b¶o thùc hiÖn ®Çy ®ñ vµ ®¶m b¶o c¸c b­íc trong quy tr×nh cho vay mµ c¸c ng©n hµng ®Òu ®· cô thÓ hãa trong c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña m×nh. II/ C¸c ph­¬ng thøc tÝn dông. Nh×n chung c¸c ph­¬ng thøc cÊp tÝn dông cña NHTM cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp. C¸c ng©n hµng m¹nh kh«ng chØ thÓ hiÖn ë chç cung øng mét khèi l­îng tÝn dông to lín cho thÞ tr­êng mµ lµ ë chç ph­¬ng thøc cÊp tÝn dông nh­ thÕ nµo. ë ViÖt Nam c¸c ph­¬ng thøc cho vay cßn qu¸ nghÌo nµn, hÇu nh­ chØ b¸n ra nh÷ng g× mµ ng©n hµng cã chø kh«ng thËt quan t©m ®Õn c¸i mµ kh¸ch hµng cÇn, do ®ã kÐm søc hÊp dÉn vµ khã më réng tÝn dông. Trong QuyÕt ®Þnh sè 324/1998/Q§-NHNN1 ngµy 30/9/1998 cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam vÒ viÖc "Ban hµnh quy chÕ cho vay cña c¸c 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Tæ chøc tÝn dông ®èi víi kh¸ch hµng" cã quy ®Þnh vÒ mét sè ph­¬ng thøc cho vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông. Nã quy ®Þnh tæ chøc tÝn dông tho¶ thuËn víi kh¸ch hµng vÒ ph­¬ng thøc cho vay phï hîp víi nhu cÇu sö dông vèn vay vµ kh¶ n¨ng kiÓm tra, gi¸m s¸t viÖc kh¸ch hµng sö dông vèn vay theo mét trong c¸c ph­¬ng thøc cho vay sau: 1. Cho vay tõng lÇn: Mçi lÇn vay vèn kh¸ch hµng vµ tæ chøc tÝn dông lµm thñ tôc vay vèn cÇn thiÕt vµ ký kÕt hîp ®ång tÝn dông. 2. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông: Tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh vµ tho¶ thuËn mét h¹n møc tÝn dông duy tr× trong thêi h¹n nhÊt ®Þnh hoÆc theo chu kú s¶n xuÊt, kinh doanh. 3. Cho vay theo dù ¸n ®Çu t­: Tæ chøc tÝn dông cho kh¸ch hµng vay vèn ®Ó thùc hiÖn c¸c dù ¸n ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh, dÞch vô vµ c¸c dù ¸n phôc vô ®êi sèng. 4. Cho vay hîp vèn: Mét nhãm tæ chøc tÝn dông cïng cho vay ®èi víi mét dù ¸n vay vèn hoÆc ph­¬ng ¸n vay vèn cña kh¸ch hµng; trong ®ã, cã mét tæ chøc tÝn dông lµm ®Çu mèi dµn xÕp, phèi hîp víi c¸c tæ chøc tÝn dông kh¸c. ViÖc cho vay hîp vèn thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña quy chÕ nµy vµ quy chÕ ®ång tµi trî cña c¸c tæ chøc tÝn dông do Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ban hµnh. 5. Cho vay tr¶ gãp: Khi vay vèn, tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng x¸c ®Þnh vµ tho¶ thuËn sè l·i tiÒn vay ph¶i tr¶ céng víi sè nî gèc ®­îc chia ra ®Ó tr¶ nî theo nhiÒu kú h¹n trong thêi h¹n cho vay, tµi s¶n mua b»ng vèn vay chØ thuéc së h÷u cña bªn vay khi tr¶ ®ñ nî gèc vµ l·i. 6. Cho vay theo h¹n møc tÝn dông dù phßng: Tæ chøc tÝn dông cam kÕt ®¶m b¶o s½n sµng cho kh¸ch hµng vay vèn trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông nhÊt ®Þnh. Tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng tho¶ thuËn thêi h¹n hiÖu lùc cña h¹n møc tÝn dông dù phßng, møc phÝ tr¶ cho h¹n møc tÝn dông dù phßng. 7. Cho vay th«ng qua nghiÖp vô ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông: Tæ chøc tÝn dông chÊp thuËn cho kh¸ch hµng ®­îc sö dông sè vèn vay trong ph¹m vi h¹n møc tÝn dông ®Ó thanh to¸n tiÒn mua hµng ho¸, dÞch vô vµ rót tiÒn mÆt t¹i m¸y rót tiÒn tù ®éng hoÆc ®iÓm øng tiÒn mÆt lµ ®¹i lý cña tæ chøc tÝn dông. Khi cho vay ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông, tæ chøc tÝn dông vµ kh¸ch hµng ph¶i tu©n theo c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc vÒ ph¸t hµnh vµ sö dông thÎ tÝn dông. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8. C¸c ph­¬ng thøc cho vay kh¸c phï hîp víi quy ®Þnh cña Quy chÕ nµy vµ c¸c quy ®Þnh kh¸c cña Ng©n hµng Nhµ n­íc. * Tuy nhiªn QuyÕt ®Þnh 324 cßn quy ®Þnh kh¸ chung chung, vµ ®èi víi c¸c NHTM viÖc ¸p dông cô thÓ nh­ thÕ nµo l¹i thuéc quyÒn h­íng dÉn cña mçi ng©n hµng, vµ tÊt nhiªn cã bao nhiªu ng©n hµng sÏ cã bÊy nhiªu v¨n b¶n ph¸p lý kh¸c nhau quy ®Þnh cô thÓ vÒ c¸c ph­¬ng thøc cho vay. Nh­ng cã nh÷ng ®iÒu mµ c¸c NHTM l¹i kh«ng thÝch quy ®Þnh cô thÓ râ rµng trong v¨n b¶n v× nÕu thÕ sÏ bÞ m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hoÆc sÏ kh«ng cã chç "lïi" khi mµ quy ®Þnh cña ng©n hµng m×nh l¹i "chÆt" h¬n ng©n hµng b¹n do ®ã gi¶m kh¶ n¨ng c¹nh tranh. V× vËy qua thùc tiÔn ho¹t ®éng th× Ng©n hµng Nhµ n­íc nªn söa ®æi quy ®Þnh vÒ ph­¬ng thøc cho vay theo h­íng cô thÓ ho¸ ®Ó thèng nhÊt ph­¬ng thøc cho vay trong c¸c tæ chøc tÝn dông lµ mét vÊn ®Ò cÊp thiÕt, kh«ng ®Ó t×nh tr¹ng tù quy ®Þnh dÉn ®Õn sù sai lÖch vÒ ph­¬ng thøc cho vay vµ qu¶n lý vèn vay nh­ hiÖn nay. III/ L·i suÊt tÝn dông. Nh­ ta ®· biÕt l·i suÊt chÝnh lµ gi¸ cña quyÒn ®­îc sö dông vèn mµ ng­êi sö dông ph¶i tr¶ cho ng­êi së h÷u nã trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. C¸i gi¸ ®ã sÏ quyÕt ®Þnh viÖc kh¸ch hµng cã vay hay kh«ng, do vËy nã ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng tÝn dông ng©n hµng. §Ó sö dông cã hiÖu qu¶ c«ng cô l·i suÊt trong ph¸t triÓn tÝn dông ta cÇn xem xÐt vÊn ®Ò sau: 1/Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh l·i suÊt tÝn dông ng©n hµng. 1.1/ Nh÷ng nguyªn t¾c x¸c ®Þnh l·i suÊt h×nh thµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. - L·i suÊt huy ®éng vèn < l·i suÊt cho vay. §iÒu nµy lµ ®­¬ng nhiªn nã cho phÐp ®¶m b¶o tÝnh cã lîi nhuËn cña kinh doanh ng©n hµng, ®¶m b¶o cho c¸c NHTM kinh doanh cã l·i, tõ ®ã míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc. - L·i suÊt tÝn dông bao giê còng d­¬ng (l·i suÊt thùc >0) vµ tèi ®a b»ng suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n. L·i suÊt thùc ph¶i >0 th× míi ®¶m b¶o cã l·i cho ng©n hµng, vµ tèi ®a b»ng suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n v× ng©n hµng còng lµ mét ngµnh trong nÒn kinh tÕ. - L·i suÊt phi kinh tÕ lµ l·i suÊt cña tÝn dông nÆng l·i, nã rÊt cao so víi mÆt b»ng l·i suÊt tÝn dông b×nh th­êng vµ suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n, do ®ã kho¶n vèn vay nµy kh«ng thÓ sö dông vµo môc ®Ých s¶n xuÊt kinh doanh mµ chØ sö dông víi môc ®Ých phi s¶n xuÊt. Nã hoµn toµn phô thuéc vµo quan hÖ cung cÇu cña nguån 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2