Đề tài: Giải pháp phát triển hoạt động Thanh toán quốc tế tại hệ thống Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

Chia sẻ: Thùy Linh Nguyễn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:93

Thêm vào BST

Báo xấu

95
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Công cuộc đổi mới nền kinh tế Việt Nam theo hướng mở cửa, chủ động hội nhập quốc tế đã mang lại những thành tựu quan trọng, tạo ra thế và lực mới cho nước ta để tiếp tục hội nhập sâu sắc hơn vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Báo cáo về phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2006 - 2010 nêu rõ “Đẩy mạnh hơn nữa hoạt động kinh tế đối ngoại, hội nhập kinh tế quốc tế sâu hơn và đầy đủ hơn với các thể chế...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Giải pháp phát triển hoạt động Thanh toán quốc tế tại hệ thống Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam

-1- B GIÁO D C VÀ ÀO T O TRƯ NG I H C KINH T TP.H CHÍ MINH ******************** PH TH THU PH M TH THU HƯƠNG ÑEÀ TAØI ÑEÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I H TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM LU N VĂN TH C SĨ KINH T TP. HCM – 2009 TP.
-2- B GIÁO D C VÀ ÀO T O TRƯ NG I H C KINH T TP.H CHÍ MINH ******************** PH TH THU PH M TH THU HƯƠNG ÑEÀ TAØI ÑEÀ GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T I H TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM Chuyên ngành: Kinh t tài chính- Ngân hàng Mã s : 60.31.12 LU N VĂN TH C SĨ KINH T NGƯ I HƯ NG D N KHOA H C: PGS.TS.BÙI KIM Y N TP. TP. HCM – 2009
-3- L I CAM OAN “ Gi i Tôi tên : Ph m Th Thu Hương, là tác gi lu n văn th c s có t a pháp phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam. Tôi xin cam oan r ng lu n văn này là công trình nghiên c u c a riêng tôi - d a trên ki n th c ư c h c, sưu t m, t ng h p t th c t và tài li u tham kh o.Không sao chép công trình nghiên c u c a ngư i khác. Tôi xin ch u trách nhi m hoàn toàn v pháp lu t i v i lu n văn c a mình.
-4- CÁC T VI T T T Ư C S D NG TRONG LU N VĂN TTQT Thanh toán qu c t BIDV Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam NHTM Ngân hàng thương m i NHNN Ngân hàng Nhà nư c WTO T ch c thương m i th gi i XNK Xu t nh p kh u XK Xu t kh u NK Nh p kh u L/C Thư tín d ng( Letter of credit) BCT B ch ng t DV D ch v BQ Bình quân H Ho t ng TTR Phương th c chuy n ti n CAD Cash against documents CNH-H H Công nghi p hóa- hi n i hóa DTBB D t r b t bu c
-5- DANH M C CÁC B NG, BI U, HÌNH VÀ SƠ Trang Hình 1.1(a,b)-Quy trình thanh toán tín d ng ch ng t .......................... 16,17 Hình 2.1- M ng lư i ho t ng c a BIDV t năm 2004-2008.................... 31 Hình 2.2- Mô hình t ch c toàn h th ng BIDV......................................... 32 B ng 2.1- So sánh tình hình tài chính 2007-2008 ....................................... 33 Hình 2.3- T ng tài s n BIDV qua các năm................................................. 34 Hình 2.4- Tăng trư ng thu d ch v ròng ..................................................... 35 ng kinh doanh d ch v 2007-2008 ......... 36 B ng 2.2- So sánh k t qu ho t Hình 2.5- Tăng trư ng tín d ng qua các năm ............................................. 36 Hình 2.6-Cơ c u tín d ng theo ngành ngh ................................................. 37 Hình 2.7- Cơ c u danh m c u tư ............................................................. 37 Hình 2.8- V n ch s h u qua các năm...................................................... 39 Hình 2.9- L i nhu n trư c thu qua các năm ............................................. 41 Hình 2.10- Các m t hàng xu t kh u v i giá tr l n ..................................... 44 Hình 2.11- Cơ c u hàng hóa nh p kh u ...................................................... 46 Hình 2.12-Doanh s thanh toán qu c t qua các năm ................................ 48 tăng doanh s thanh toán qu c t qua các năm ............... 48 B ng 2.3-T c Hình 2.13- Doanh s chuy n ti n qu c t i và n .................................... 49 n 2007-2008 ................... 49 B ng 2.4- Doanh s chuy n ti n qu c t i và Hình 2.14- T tr ng doanh s thanh toán XNK năm 2007-2008................. 50 B ng 2.5- Thu phí d ch v thanh toán qu c t năm 2007-2008 ................... 51 Hình 2.15- cơ c u thu phí d ch v thanh toán qu c t năm 2008................. 52 B ng 3.1- B ng phân công trách nhi m c a t ng b ph n trong mô hình qu n lý r i ro ...................................................................................................... 74
-6- M CL C L IM U ............................................................................................. 1 1.Lý do ch n tài............................................................................... 1 2.M c tiêu nghiên c u ......................................................................... 2 3. i tư ng và ph m vi nghiên c u .................................................... 3 4.Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a tài......................................... 3 5. Phương pháp nghiên c u ................................................................ 3 6.Nh ng i m n i b t c a lu n văn .................................................... 3 7.N i dung nghiên c u ......................................................................... 4 CHƯƠNG I: LÝ LU N CƠ B N V CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T (TTQT) T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I ............................................................................................................. 5 1.1 T ng quan v thanh toán qu c t ........................................................ 5 1.1.1. Khái ni m thanh toán qu c t ................................................... 5 1.1.2 Vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t i v i ngân hàng thương m i.................................................................................................. 6 1.2.Các phương th c thanh toán qu c t .................................................. 6 1.2.1. Phương th c chuy n ti n- remittance....................................... 6 1.2.1.1.Khái ni m .................................................................................. 7 1.2.1.2.Quy trình ti n hành nghi p v .................................................... 7 1.2.2.Phương th c ghi s - open account ............................................. 9 1.2.3.Phương th c nh thu- payment collection ................................ 9 1.2.3.1.Nh thu trơn-clean collection..................................................... 9 1.2.3.2.Nh thu kèm ch ng t - documentary collection....................... 11 1.2.4.Phương th c tín d ng ch ng t -documentary credit ............. 13 1.2.4.1.Khái ni m ................................................................................ 13 1.2.4.2.Quy trình ti n hành nghi p v ................................................. 13
-7- 1.2.4.3.Quy n l i và nghĩa v ch y u c a các bên tham gia...................... 17 1.2.4.4.Ưu như c i m c a phương th c tín d ng ch ng t ....................... 20 1.2.5.Phương th c thanh toán CAD( Cash Against Documents)........... 24 1.2.5.1.Khái ni m ....................................................................................... 24 1.2..5.2.Quy trình ti n hành nghi p v ........................................................ 24 1.3.H th ng văn b n pháp lý i u ch nh ho t ng thanh toán qu c t 26 1.3.1.Lu t và công ư c qu c t ................................................................ 26 1.3.2.Các ngu n lu t qu c gia .................................................................. 27 1.3.3.Thông l và t p quán qu c t .......................................................... 27 K T LU N CHƯƠNG 1 ......................................................................... 28 CHƯƠNG II: TH C TR NG HO T NG THANH TOÁN QU C T T I NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM .............. 29 2.1.Gi i thi u v Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam(BIDV) .... 29 2.1.1.L ch s hình thành và phát tri n.............................................. 29 2.1.1.1.Th i kỳ 1957-1980 .................................................................. 29 2.1.1.2.Th i kỳ 1981-1989 .................................................................. 29 2.1.1.3.Th i kỳ 1990-1994 .................................................................. 29 2.1.1.4 Th i kỳ t 01/01/1995 ............................................................. 30 2.1.1.5 Th i kỳ 1996- nay.................................................................... 30 2.1.2.Tình hình ho t ng kinh doanh c a BIDV n năm 2008 .... 33 2.2.Tình hình xu t nh p kh u c a Vi t Nam.......................................... 43 2.2.1. ánh giá chung ......................................................................... 43 2.2.2.Xu t kh u .................................................................................. 43 2.2.3.Nh p kh u ................................................................................. 45 2.3.Th c tr ng ho t ng thanh toán qu c t t i BIDV......................... 47 2.3.1.Tình hình ho t ng thanh toán qu c t t i BIDV n năm 2008 ............................................................................................................ 47
-8- 2.3.3. Nh ng r i ro ư c g p ph i trong ho t ng thanh toán qu c t t i các chi nhánh trong h th ng BIDV............................................... 52 2.3.2.1.Trong phương th c tín d ng nh p kh u ................................... 52 2.3.2.2.Trong phương th c tín d ng xu t kh u .................................... 56 2.3.2.3.Trong phương th c nh thu ..................................................... 58 2.3.2.4.Trong phương th c chuy n ti n ............................................... 60 2.4.M t s h n ch trong ho t ng thanh toán qu c t c a BIDV và nguyên nhân t n t i .................................................................................. 61 2.4.1.M t s h n ch trong ho t ng thanh toán qu c t ............... 61 2.4.2.Nguyên nhân t n t i c a các h n ch trong ho t ng thanh toán qu c t ............................................................................................... 63 2.4.2.1.Nguyên nhân ch quan............................................................. 63 2.4.2.2.Nguyên nhân khách quan ......................................................... 64 K T LU N CHƯƠNG 2 ......................................................................... 66 CHƯƠNG 3: GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T C A H TH NG BIDV ....................................................... 67 3.1. nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a BIDV..... 67 3.1.1.Chi n lư c phát tri n ho t ng kinh doanh c a h th ng BIDV ............................................................................................................ 67 3.1.2. nh hư ng phát tri n ho t ng thanh toán qu c t c a BIDV ............................................................................................................ 68 3.2.Nh ng gi i pháp nh m phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i BIDV ......................................................................................................... 69 3.2.1 Nâng c p, áp d ng công ngh thông tin tiên ti n nh m áp ng k p th i yêu c u c a th i i.................................................................... 69 3.2.2.Xây d ng chi n lư c marketing và tăng cư ng chính sách khách hàng................................................................................................ 69
-9- 3.2.3.T p trung ào t o ngu n nhân l c ph c v ho t ng TTQT71 3.2.4. Xây d ng mô hình qu n lý r i ro trong thanh toán qu c t .. 72 3.2.5.Gi i pháp cơ c u l i mô hình t ch c và tăng cư ng qu n tr i u hành .................................................................................................. 74 3.2.6.M r ng quan h qu c t .......................................................... 76 3.2.7.Ngu n ngo i t .......................................................................... 77 3.2.8.M r ng và phát tri n các s n ph m d ch v thanh toán qu c t ............................................................................................................ 78 3.2.9.Hoàn thi n và m r ng ho t ng c a hai trung tâm tài tr thương m i................................................................................................ 78 3.2.10.Tăng cư ng công tác ki m tra, ki m soát và x lý tranh ch p ............................................................................................................ 79 K T LU N CHƯƠNG 3 ......................................................................... 80 K T LU N ............................................................................................... 81
- 10 - L IM U 1. Lý do ch n tài Công cu c i m i n n kinh t Vi t Nam theo hư ng m c a, ch ng h i nh p qu c t ã mang l i nh ng thành t u quan tr ng, t o ra th và l c m i cho nư c ta ti p t c h i nh p sâu s c hơn vào n n kinh t khu v c và th gi i. Báo cáo v phương hư ng, nhi m v phát tri n kinh t - xã h i 5 năm 2006 – 2010 nêu rõ “ y m nh hơn n a ho t ng kinh t i ngo i, h i nh p kinh t qu c t sâu hơn và y hơn v i các th ch kinh t toàn c u, khu v c và song phương”, “C ng c và phát tri n quan h h p tác song phương tin c y v i các i tác chi n lư c; khai thác có hi u qu các cơ h i và gi m t i a nh ng thách th c, r i ro khi nư c ta là thành viên T ch c Thương m i Th gi i (WTO)”. Trư c yêu c u ó, ngành Tài chính ngân hàng cũng vào cu c, mà bi u hi n u tiên là s gia tăng không ng ng v m ng lư i ho t ng. Nh t là k t sau 01-04-2007, ngân hàng nư c ngoài có th thành l p ngân hàng con v i 100% v n u tư nư c ngoài theo cam k t gia nh p WTO c a Vi t Nam. i u ó có nghĩa là th ph n trên th trư ng Vi t Nam ã phân chia xong, mu n gi tc tăng trư ng 22-25% (trung bình ngành), các ngân hàng ph i liên k t c nh tranh v i nhau phát tri n, ng th i m b o an toàn trong ho t ng kinh doanh c a mình. Ngày nay các ngân hàng hi n i ho t ng a năng nh m tăng thu nh p không nh ng t các nghi p v ngân hàng truy n th ng, mà ngày càng m r ng các nghi p v ngo i b ng như kinh doanh ngo i h i, thanh toán qu c t , b o lãnh… Các ho t ng ngo i b ng mang l i thu nh p cho ngân hàng dư i d ng phí ngày m t tăng không nh ng v m t s lư ng mà c t tr ng. Trong s các nghi p v ngo i b ng, thì thanh toán qu c t i v i các NHTM
- 11 - Vi t Nam là nghi p v quan tr ng nh t, có t c tăng trư ng m nh, mang l i cho ngân hàng kho n thu phí áng k . Thông qua nghi p v thanh toán qu c t ch p n i phát tri n các nghi p v khác như mua bán ngo i t , b o lãnh, tài tr xu t nh p kh u(XNK), m r ng quan h tài kho n, tín d ng…Do ó, nghi p v thanh toán qu c t có th ư c xem là nghi p v ngo i b ng c trưng cho các NHTM Vi t Nam ngày nay. Vì v y, vi c nghiên c u m t cách có h th ng các n i dung và t ó ưa ra các gi i pháp nâng cao hi u qu và phát tri n ho t ng thanh toán qu c t là m t nhu c u khách quan và h p v i quy lu t i v i t t c các NHTM nói chung và Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam nói riêng trong ti n trình phát tri n i lên và h i nh p qu c t . tài v i tiêu “Gi i pháp phát tri n ho t ng Thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam ” hy v ng s gi i quy t các yêu c u c a v n t ra. 2. M c tiêu nghiên c u tài t p trung nghiên c u m t s v n cơ b n sau: - Trình bày t ng quan v vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t trong ho t ng kinh t hi n nay, gi i thi u v các phương th c thanh toán qu c t và các văn b n pháp lý i u ch nh ho t ng thanh toán xu t nh p kh u qu c t . - Phân tích, ánh giá th c tr ng ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam, t ó úc k t ra nh ng thành qu t ư c cũng như nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân c a nh ng t n t i này. - xu t nh ng gi i pháp, ki n ngh kh c ph c nh ng t n t i và h n ch t ó phát tri n ho t ng thanh toán t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam
- 12 - 3. i tư ng và ph m vi nghiên c u - i tư ng nghiên c u: tài t p trung nghiên c u ho t ng thanh toán qu c t trong toàn h th ng BIDV - Ph m vi nghiên c u: T p trung nghiên c u ho t ng thanh toán qu c t c a Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam giai o n 2005-2008. 4. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a tài: Lu n văn d a trên vi c phân tích ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam t ó úc k t ra nh ng thành qu t ư c cũng như nh ng t n t i, h n ch và nguyên nhân c a nh ng t n t i này. K th a nh ng k t qu nghiên c u trư c ây cùng v i nh ng kinh nghi m trong quá trình th c hi n nghi p v thanh toán qu c t c a b n thân và ng nghi p, tác gi hy v ng nh ng xu t, ki n ngh c a mình là nh ng gi i pháp hi u qu ư c Ban lãnh o Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam quan tâm và ng d ng trong vi c phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i ngân hàng. 5. Phương pháp nghiên c u Lu n văn s d ng k t h p các phương pháp : th ng kê, t ng h p, phân tích tình hình th c t ưa ra ư c nh ng h n ch và nguyên nhân t n t i n h ng h n c h ó. 6. Nh ng i m n i b t c a lu n văn - H th ng hóa y lý lu n, th c ti n và phân tích, ánh giá các r i ro liên quan n nh ng phương th c thanh toán qu c t trong b i c nh n n kinh t h i nh p. - ưa ra m t s gi i pháp nh m phát tri n ho t ng thanh toán qu c t phù h p v i ư ng l i phát tri n kinh t i ngo i c a ng và Nhà nư c ta.
- 13 - - Ngoài ra, nh vi c tìm hi u nh ng h n ch và nguyên nhân t n t i nh ng h n ch trong các phương th c thanh toán qu c t mà ta s phát tri n thêm nghi p v tài tr xu t nh p kh u, cũng ư c xem là m t trong nh ng nghi p v ti m năng c n chú tr ng và m r ng phát tri n trong i u ki n n n kinh t h i nh p hi n nay. 7. N i dung nghiên c u - Tên lu n văn: “Gi i pháp phát tri n ho t ng thanh toán qu c t t i h th ng Ngân hàng u tư và Phát tri n Vi t Nam” - B c c lu n văn: Ngoài ph n m u và k t lu n, lu n văn ư c trình bày gói g n trong 3 chương sau: CHƯƠNG 1: LÝ LU N CƠ B N V CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I CHƯƠNG 2: TH C TR NG HO T NG THANH TOÁN QU C T T I H TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM CHƯƠNG 3: GI I PHÁP PHÁT TRI N HO T NG THANH TOÁN QU C T T IH TH NG NGÂN HÀNG U TƯ VÀ PHÁT TRI N VI T NAM
- 14 - CHƯƠNG 1: LÝ LU N CƠ B N V CÁC PHƯƠNG TH C THANH TOÁN QU C T (TTQT) T I CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG M I 1.1.T ng quan v thanh toán qu c t : 1.1.1.Khái ni m thanh toán qu c t Quan h qu c t gi a các nư c bao g m nhi u lĩnh v c như kinh t , chính tr , ngo i giao, văn hóa, khoa h c k thu t…Trong ó quan h kinh t (mà ch y u là ngo i thương) chi m v trí ch o, là cơ s cho các quan h qu c t khác t n t i và phát tri n. Quá trình ti n hành các ho t ng qu c t dn n nh ng nhu c u chi tr , thanh toán gi a các ch th các nư c khác nhau, t ó hình thành và phát tri n ho t ng thanh toán qu c t , trong ó, ngân hàng là c u n i trung gian gi a các bên. T phân tích trên ta i n k t lu n: Thanh toán qu c t là vi c th c hi n các nghĩa v chi tr và quy n hư ng l i v ti n t phát sinh trên cơ s ng kinh t và phi kinh t gi a các t ch c, cá nhân nư c này v i các ho t t ch c, cá nhân nư c khác, hay gi a m t qu c gia v i t ch c qu c t , thông qua quan h gi a các ngân hàng c a các nư c liên quan. T khái ni m trên cho th y, thanh toán qu c t ph c v cho hai lĩnh v c ho t ng là kinh t và phi kinh t . Tuy nhiên, trong th c t gi a hai lĩnh v c ho t ng này thư ng giao thoa v i nhau, không có m t ranh gi i rõ r t. Hơn n a, do ho t ng thanh toán qu c t ư c hình thành trên cơ s ho t ng ngo i thương và ph c v ch y u cho ho t ng ngo i thương. Chính vì v y, trong các quy ch v thanh toán và th c t t i các ngân hàng thương m i( NHTM), ngư i ta thư ng phân ho t ng thanh toán qu c t thành hai lĩnh v c rõ ràng: Thanh toán trong ngo i thương( hay g i theo cách cũ là thanh toán m u d ch) và thanh toán phi ngo i thương (t c thanh toán phi m u d ch).
- 15 - Theo như khái ni m trên thì ta th y, ph m vi thanh toán qu c t r t r ng. Vì v y, tài ch cp n TTQT trong ngo i thương, hay nói cách khác là TTQT trong ho t ng kinh t . TTQT trong hoat ng kinh t là vi c th c hi n thanh toán trên cơ s hàng hóa xu t nh p kh u và cung ng các d ch v thương m i cho nư c ngoài theo giá c th trư ng qu c t . Cơ s các bên ti n hành mua bán và thanh toán cho nhau là h p ng ngo i thương. 1.1.2.Vai trò c a ho t ng thanh toán qu c t i v i ngân hàng thương mi Trong xu th h i nh p và phát tri n không ng ng c a Vi t Nam, ho t ng thanh toán qu c t là ho t ng óng vài trò vô cùng quan tr ng, mang tính ch t quy t nh i v i ho t ng kinh doanh c a ngân hàng thương m i.Th t v y, trong xu th hi n nay, khi Vi t Nam ã gia nh p WTo, giao thương r ng rãi v i th gi i, thì nhu c u thanh toán qu c t là i u t t y u. Nó em l i ngu n thu áng k không nh ng v s lư ng tuy t i mà c v t tr ng. Thanh toán qu c t còn óng vai trò m c xích quan tr ng trong vi c ch p n i và thúc y phát tri n các ho t ng kinh doanh khác c a ngân hàng như kinh doanh ngo i t , tài tr xu t nh p kh u, tín d ng, b o lãnh thanh toán, tăng cư ng ngu n v n huy ng, c bi t là v n b ng ngo i t .. Do ó, hoàn thi n và phát tri n ho t ng thanh toán qu c t là vi c h t s c quan tr ng i v i các ngân hàng thương m i. ó không ph i là m t lo i hình d ch v thanh toán thu n túy mà còn là khâu trung tâm không th thi u trong dây chuy n ho t ng kinh doanh,b sung và h tr cho các ho t ng kinh doanh khác c a ngân hàng. 1.2.Các phương th c thanh toán qu c t 1.2.1.Phương th c chuy n ti n-remittance
- 16 - 1.2.1.1.Khái ni m Phương th c chuy n ti n là phương th c thanh toán ơn gi n nh t, trong ó m t khách hàng (ngư i tr ti n, ngư i mua, ngư i nh p kh u) yêu c u Ngân hàng ph c v mình chuy n m t s ti n nh t nh cho ngư i hư ng l i (ngư i bán, ngư i xu t kh u, ngư i nh n ti n) mt a i m xác nh và trong m t th i gian nh t nh. Trong phương th c này g m có các bên liên quan sau ây: - Ngư i phát hành l nh chuy n ti n :Là ngư i mua, t ch c nh p kh u, hay ngư i m c n - Ngân hàng nh n th c hi n vi c chuy n ti n (Ngân hàng nơi ơn v chuy n ti n m tài kho n ti n g i ngo i t ) - Ngân hàng chi tr chuy n ti n là Ngân hàng i lý c a Ngân hàng chuy n ti n ph c v cho ngư i th hư ng. - Ngư i nh n chuy n ti n : Là ngư i bán, t ch c xu t kh u, hay ngư i ch n. 1.2.1.2.Quy trình ti n hành nghi p v Bư c 1: sau khi tho thu n i nhp ng mua bán ngo i thương thanh toán theo phương th c chuy n ti n, nhà xu t kh u th c hi n cung ng hàng hóa, d ch v căn c vào s th a thu n trong h p ng cho nhà nh p kh u ng th i chuy n giao toàn b ch ng t (v n ơn, hóa ơn, ch ng t hàng hóa và ch ng t có liên quan) cho nhà nh p kh u . Bư c 2: Nhà nh p kh u sau khi ki m tra ch ng t ,hóa ơn n u ch p nh n thì vi t l nh chuy n ti n g i n Ngân hàng ph c v mình, trong ó ph i ghi rõ ràng và y nh ng n i dung theo quy nh.
- 17 - Bư c 3: Sau khi ki m tra n u h p l và kh năng thanh toán, Ngân hàng s trích tài kho n c a ơn v chuy n ti n và g i gi y báo n , gi y báo ã thanh toán cho ơn v nh p kh u . Bư c 4: Ngân hàng chuy n ti n ra l nh b ng M/T (mail transfer) hay T/T (telegraphic transfer) hay SWIFT cho Ngân hàng i lý nư c ngoài chuy n tr cho ngư i nh n ti n . Bư c 5: Ngân hàng i lý chuy n ti n cho ngư i ư c hư ng (tr c ti p ho c gián ti p qua Ngân hàng khác) và g i gi y báo có cho ơn v th hư ng. + c im - Trong phương th c thanh toán chuy n ti n, Ngân hàng ch óng vai trò trung gian th c hi n vi c chuy n ti n nh n hoa h ng ch không b ràng bu c gì c . Có hai lo i hình th c th a thu n chuy n ti n - Chuy n ti n tr trư c: Nhà nh p kh u ph i chuy n ti n tr ti n cho nhà xu t kh u trư c khi nhà xu t kh u giao hàng. hình th c này, r i ro thu c v nhà nh p kh u.Sau khi chuy n ti n xong, vi c giao hàng có úng th i h n hay không, ch t lư ng và s lư ng hàng hóa có úng như th a thu n hay không ph thu c vào thi n chí c a nhà xu t kh u. - Chuy n ti n tr sau: Là nhà xu t kh u ph i giao hàng trư c khi nhà nh p kh u chuy n ti n. hình th c này, vi c tr ti n ph thu c vào thi n chí và kh năng c a nhà nh p kh u. Do ó, quy n l i c a nhà xu t kh u không m b o. Vì v y nh ng lý do ư c nói trên nên phương th c này ít ư c s d ng. Ngư i ta ch áp d ng phương th c này trong thanh toán các kho n tương i nh như thanh toán các kho n chi phí liên quan n xu t nh p kh u, chi phí
- 18 - v n chuy n, b o hi m, b i thư ng thi t h i ho c dùng trong thanh toán phi m u d ch, chuy n v n, chuy n l i nhu n u tư v nư c….ho c hai bên xu t nh p kh u có quan h mua bán lâu i, tín nhi m l n nhau . - phương th c này th t c ơn gi n, th i gian thanh toán nhanh, chi phí th p. 1.2.2.Phương th c ghi s -open account Phương th c ghi s là phương th c thanh toán mà trong ó t ch c xu t kh u khi xu t kh u hàng hóa, cung ng d ch v thì ghi n cho bên nh p kh u vào m t cu n s riêng c a mình. Và vi c thanh toán các kho n n này ư c th c hi n trong th i kỳ nh t nh (hàng tháng, quý). + c im Phương th c thanh toán ơn gi n, ch có hai bên: ngư i bán và ngư i mua tham gia thanh toán, ngân hàng không tham gia v i ch c năng m tài kho n th c thi thanh toán, ch m tài kho n ơn biên, không m tài kho n song biên. N u ngư i mua m tài kho n ghi thì tài kho n y ch là tài kho n theo dõi, không có giá tr thanh quy t toán gi a hai bên . Phương th c này ch có l i cho ngư i mua. Khi th c hi n phương th c này, t c là t ch c xu t kh u ã l i d ng m t tín d ng thương m i.Thông thư ng phương th c này ch áp d ng trong thanh toán gi a hai ơn v quan h thư ng xuyên và tin c y l n nhau. 1.2.3.Phương th c nh thu- payment collection 1.2.3.1. nh thu trơn (clean collection) Nh thu trơn là phương th c nh thu trong ó nhà xu t kh u sau khi giao hàng cho nhà nh p kh u, ch ký phát t h i phi u (ho c nh thu t sec)
- 19 - òi ti n nhà nh p kh u và yêu c u Ngân hàng thu s ti n ghi trên t h i phi u ó mà không kèm theo m t i u ki n nào c a vi c tr ti n . Bư c 1: căn c vào h p ng mua bán ngo i thương, nhà xu t kh u giao hàng cho nhà nh p kh u ng th i g i th ng BCT cho nhà nh p kh u nh n hàng. Bư c 2: Trên cơ s giao hàng và ch ng t hàng hóa g i bên nh p kh u, t ch c xu t kh u ký phát h i phi u, g i n ngân hàng ph c v mình nh thu h ti n . Bư c 3: Ngân hàng y thác g i thư y nhi m kèm theo h i phi u c a nhà xu t kh u sang ngân hàng i lý t i nư c nh p kh u nh thu h Bư c 4: Ngân hàng i lý g i h i phi u cho nhà nh p kh u theo úng a ch ghi trên h i phi u yêu c u thanh toán . Bư c 5: Sau khi ki m tra, i chi u h i phi u v i b ch ng t và h p ng, n u th y h p lý nhà nh p kh u s ra l nh.cho ngân hàng ph c v mình thanh toán (trư ng h p h p ng tr ti n ngay) ho c ký ch p nh n lên h i phi u (h i phi u có kỳ h n). Trư ng h p không h p lý nhà nh p kh u s không thanh toán . Bư c 6: Ngân hàng i lý th c hi n bút toán chuy n ti n và g i báo có ho c h i phi u ã ch p nh n v ngân hàng y thác bên xu t kh u ho c thông báo v s t ch i thanh toán c a bên nh p kh u . Bư c 7: Ngân hàng u thác thu ghi có và báo có cho nhà xu t kh u ho c thông báo cho nhà xu t kh u bi t vi c nhà nh p kh u t ch i thanh toán. + c i m: phương th c này, không m b o quy n l i cho ngư i xu t kh u vì vi c thanh toán hoàn toàn ph thu c vào ý mu n c a ngư i nh p kh u. Ngân
- 20 - hàng ch óng vai trò trung gian ơn thu n, thu ư c hay không ngân hàng cũng thu th t c phí, ngân hàng không ch u trách nhi m n u bên nh p kh u không thanh toán. Vì v y, ch áp d ng phương th c này trong trư ng h p hai bên mua bán tin c y l n nhau hoàn toàn ho c dùng thanh toán giá tr xu t kh u nh , cư c phí v n t i, b o hi m, hoa h ng, l i t c . 1.2.3.2 Nh thu kèm ch ng t (Documentary - collection) Nh thu kèm ch ng t là phương th c nh thu mà trong ó nhà xu t kh u sau khi ã hoàn thành nghĩa v giao hàng hay cung ng d ch v nh ngân hàng thu h ti n t t ch c nh p kh u không ch căn c vào h i phi u mà còn căn c vào b ch ng t (BCT) hàng hóa g i kèm theo h i phi u v i i u k i n n u t c h c nh p k h u ng ý tr ti n ho c ch p nh n lên h i phi u thì Ngân hàng m i giao BCT hàng hoá cho t ch c nh p kh u nh n hàng. Bư c 1 : Căn c vào h p ng mua bán ngo i thương ư c ký k t gi a hai ơn v , t ch c xu t kh u th c hi n nghi p v giao hàng sang nư c nh p k h u. Bư c 2: Trên cơ s giao hàng, t ch c xu t kh u ký phát h i phi u òi ti n t ch c nh p kh u kèm theo b ch ng t hàng hóa g i n ngân hàng ph c v mình nh thu h i (Remitting bank) Bư c 3: Ngân hàng nh thu g i h i phi u, b ch ng t hàng hóa kèm theo ch th nh thu g i ngân hàng i lý nư c nh p kh u nh thu h ti n. N u không ng ý thu h thì ph i thông báo ngay b ng FAX, TELEX, hay SWIFT. Bư c 4: Ngân hàng nh thu gi l i b ch ng t , g i h i phi u và b n sao ch ng t cho t ch c nh p kh u .