Đồi Cọ, cái nôi của điện ảnh cách mạng Việt Nam

Chia sẻ: Truong Thinh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

218
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày 6 tháng 10 năm 1898 ở Sài Gòn có buổi trình diễn " chò chớp bóng" (theo cách gọi vào thủa ấy) trước các quan lại thống trị người " mẫu quốc" Pháp và những quan chức bậc cao người xứ thuộc địa. Sự kiện ấy diễn ra chỉ chưa đầy ba năm kể từ sau buổi chiếu phim đầu tiên trên thế giới, do anh em nhà phát minh Luy-mi-e thực hiện (28-12-1895) tại Pari thủ đô nước Pháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đồi Cọ, cái nôi của điện ảnh cách mạng Việt Nam

Đồi Cọ, cái nôi của điện ảnh cách mạng Việt Nam Ngày 6 tháng 10 năm 1898 ở Sài Gòn có buổi trình diễn " chò chớp bóng" (theo cách gọi vào thủa ấy) trước các quan lại thống trị người " mẫu quốc" Pháp và những quan chức bậc cao người xứ thuộc địa. Sự kiện ấy diễn ra chỉ chưa đầy ba năm kể từ sau buổi chiếu phim đầu tiên trên thế giới, do anh em nhà phát minh Luy-mi-e thực hiện (28-12-1895) tại Pari thủ đô nước Pháp. Từ ấy đến tháng 8/1945 Việt Nam là thị trường tiêu thụ của điện ảnh Pháp, do Công ty phim và Chiếu bóng Ðông Dương (Socie’te’ Indochine Films et Cine’ma) – ra đời ngày 19/9/1923, và công ty Chiếu bóng Ðông Dương (Socie’te’ des Cine’ – The’âtres d’Indo chine) - ra đời năm 1930, độc quyền khai thác phim Pháp và phim các nước Mỹ, Anh, Italia....Là xứ thuộc địa, dưới ách thống trị hà khắc của thực dân Pháp, Việt Nam không có một nền điện ảnh của riêng mình. Mọi cố gắng của một số điện ảnh gia tiên phong người Việt Nam trong hai thập kỷ 20 và 30, bằng việc sản xuất phim, nhằm thúc đẩy sự hình thành "nền điện ảnh bản xứ" đều bị giới thống trị thuộc địa bóp chết từ trong trứng. Sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất (1914-1918), cùng với sự đẩy mạnh khai thác tài nguyên của thuộc địa để khôi phục kinh tế ở "chính quốc", giới tư sản Pháp kinh doanh phim chiếu bóng cũng nhanh chóng mở nhiều rạp chiếu bóng ở Việt Nam. Ðến năm 1927 trên toàn cõi Việt Nam đã có 33 rạp chiếu bóng (Nam Kỳ - 16, Trung Kỳ - 7, Bắc Kỳ - 10). Những năm sau đó số lượng rạp chiếu bóng tiếp tục tăng thêm. Một số Hoa Kiều Và ấn Kiều cũng mở rạp chiếu bóng, nhưng đều bị các công ty kinh doanh phim do người Pháp làm chủ cạnh tranh, thao túng. Khi chiến tranh thế giới lần thứ hai (1939-1945) nổ ra, với việc quân đội phát xít Nhật Bản xâm nhập chiếm đóng Ðông Dương (22-9-1940), sự kinh doanh phim chiếu bóng ở Việt Nam giảm sút, hoạt động cầm chừng. Do nguồn phim từ Pháp sang hầu như bị cắt đứt. Bởi nền công nghiệp điện ảnh Pháp bị đình trệ. Vì nước Pháp dồn tài lực cho chiến tranh, lại trong bối cảnh một bộ phận lớn lãnh thổ Pháp bị phát xít Ðức chiếm đóng. Còn phát xít Nhật Bản thì mải tiến hành chiến tranh, mở rộng lãnh thỗ chiếm đóng, tranh giành thuộc địa châu Mỹ, Anh, Pháp, Hà Lan..., chưa nghĩ đến việc kinh doanh phim chiếu bóng ở Việt Nam. Tuy vậy, phát xít Nhật Bản cũng không bỏ lỡ cơ hội dùng chiếu bóng phục vụ cho mục đích chính trị, quân sự của chúng. Những xe chiếu bóng lưu động của chúng thường đến chiếu ở Hà Nội, Sài Gòn và những thành phố, thị xã lớn, với những phim chính trị lừa bịp "Ðông Á của người Ðông Á","Ðoàn kết đại Ðông Á", và những phim về võ sĩ đạo, về sức mạnh của "quân đội thiên hoàng"..... Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thắng lợi. Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hoà ra đời. Chính quyền Cách mạng ở thời kỳ lịch sử "Ngàn cân treo sợi tóc": quân Anh - Ấn vào miền Nam giải pháp quân Nhật ra mặt giúp Pháp trở lại xâm lược Việt Nam; quân Trung Hoa dân quốc của Tưởng Giới Thạch vào miền Bắc giải pháp quân Nhật ra mặt giúp các Ðảng phái phản động Việt Nam Quốc dân Ðảng, Việt Nam cách mạng đồng minh hòng cướp chính quyền, tiêu diệt chính quyền cách mạng non trẻ; quân Pháp gây hấn; hâụ quả nặng nề của nạn đói Ất Dậu 1945... Song, từ những năm tháng đầu tiên hoạt động của mình, chính quyền Cách mạng trong muôn vàn công việc đầy khó khăn, bề bộn đã sớm quan tâm đến điện ảnh với những việc làm cụ thể và thiết thực như: - Cho phép các rạp chiếu bóng được tiếp tục hoạt động, để chiếu phim cho nhân dân xem. - Tại lệnh số 18/SL ngày 31/1/1946 về việc lưu chuyển văn hoá phẩm, có qui định phải nộp cho Nhà nước cả phim chiếu bóng (được hiểu là phim điện ảnh).
- Có điện ảnh là thành viên của bộ phận "Vô tuyến điện - điện ảnh - nhiếp ảnh" trong Bộ Thông tin Tuyên truyền của Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà - ra mắt quốc dân đồng bào ngày 28/8/1945. Khi Nha Tổng Giám đốc Thông tin, Tuyên truyền được thành lập - ngày 13/5/1946 (đến ngày 27/11/1946 đổi tên là Nha Thông Tin), Nhiếp ảnh và Ðiện ảnh là một tổ thuộc phòng 5. Tổ này do anh Phan Nghiêm phụ trách. - Lập ra Ðội chiếu bóng lưu động đầu tiên (gồm Chánh văn phòng Nha Thông tin, tuyên truyền Trần Kim Xuyến và các anh Phan Nghiêm, Hoàng Thái, Phạm Ðình Măng....), di chuyển từng chặng bằng tàu hoả từ Bắc vào Nam - cuối mùa Thu sang đầu mùa Ðông năm 1946, chiếu các phim phóng sự cỡ 16mm "Hồ chủ tịch thăm nước Cộng hòa Pháp", "Phái đoàn Chính phủ Việt Nam dân Chủ cộng hòa tại hội nghị Phông-ten-nơ-blô", "Sinh hoạt của 25.000 Việt Kiều Pháp" (do nhóm Việt kiều yêu nước mang tên Sao Vàng của hoạ sĩ Mai Trung Thứ thực hiện). Sau một tuần lễ chiếu ở Hà Nội, Ðội chiếu bóng lưu động lần lượt chiếu tại Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Ðà Nẵng, Hội An, Quảng Nam, Quảng Ngãi. Do giặc Pháp đã tấn công vào Tuy Hoà (Phú Yên), Ðội chiếu bóng lưu động không thể đi tiếp vào Nam Bộ, phải quay trở ra Hà Nội, ngược theo quốc lộ số I lên chiếu tại thị xã Lạng Sơn. Tại đây, vì quân Pháp gây hấn và bao vây thị xã, Ðội chiếu bóng lưu động buộc phải rút khỏi vòng vây, trở về Hà Nội. Sau ngày toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp ở lại xâm lược nước ta (19/12/1946), các cơ quan Trung ương duy chuyển lên căn cứ địa Việt Bắc. Bộ Phận Ðiện ảnh, Nhiếp ảnh cùng các cơ quan trực thuộc Nha Thông tin rút từ Hà Nội ra chùa Trầm (Sơn Tây), rồi lên Việt Bắc khu vực cây số 3 (Bắc Cạn). Sau một vài lần chuyển địa điểm, bộ phận Ðiện ảnh, Nhiếp ảnh đến tại các xã Công Bằng, huyện Sơn Dương, tỉnh Tuyên Quang, tại đây, tháng 7/1950, Phòng Ðiện, Nhiếp ảnh được thành lập do anh Nguyễn Hùng phụ trách. Ít lâu sau đó Phòng Ðiện, Nhiếp ảnh, lúc này do anh Phạm Văn Khoa phụ trách, dời về xây dựng cơ sở ổn định tại khu rừng cọ ở Bản Bắc, xã Ðiềm Mạc, huyện Ðịnh Hoá, tỉnh Thái Nguyên. Và chính tại nơi này, trên cơ sở phòng Ðiện, Nhiếp ảnh được tăng cường về một số văn nghệ sĩ, cán bộ chính trị, công nhân, học sinh trung học các trường ở vùng tự do và có thêm một số máy móc, phim ảnh (do Trung Quốc, Liên Xô, Tiệp Khắc viện trợ). Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam thuộc Nha tuyên Truyền và văn nghệ (trước là nha Thông tin) đã ra đời –theo sắc lệnh số 147/SL ngày 15/3/1953 của Chủ tịch Nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa Hồ Chí Minh, với 4 nhiệm vụ: 1.Tuyên truyền chính sách, chủ trương của Chính phủ. 2.Nêu cao những thành tích, những gương đấu tranh anh dũng của quân và dân Việt Nam 3.Giới thiệu đời sống và thành tích đấu tranh, kiến thiết của nhân dân các nước bạn. 4. Giáo dục văn hoá và chính trị cho nhân dân. Sau các doanh nghiệp của ngành Thương nghiệp, Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam là đơn vị doanh nghiệp đầu tiên của ngành Văn hoá ra đời trong thới kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Nhà hoạt động văn hoá nghệ sĩ Phạm Văn Khoa được giao trọng trách đứng đầu Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam. Cùng với anh, trong ban phụ trách đầu tiên của Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam còn có các anh Lê Viên, Nguyễn Hùng, Phan Nghiêm, Phan Trọng Quang, Mai Lộc, Vũ Phạm Từ, Trần Quốc Phi. Thời gian này có anh từng ở trong Ban phụ trách Phòng Ðiện-Nhiếp ảnh đã đi học trường Ðảng (Nguyễn Ngọc Trung). 15 tháng 3 năm 1953 trở thành ngày khai sinh chính thức Ðiện ảnh Cách mạng Việt Nam, đồng
thới đó cũng là ngày ghi cột mốc đánh dấu sự ra đời của tổ chức phổ biến phim thuộc lực lượngđiện ảnh cách mạng nước ta. Và khu đồi cọ ở Bản Bắc, xã Ðiềm Mạc, huyện Ðịnh Hoá từ đó được coi là " các nôi" của điện ảnh cách mạng Việt Nam. Cũng chính tại khu rừng cọ bản Bắc này, trước ngày doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam ra đời, vào cuối năm 1951 đã có một sự kiện đáng ghi nhớ đậm nét trong lịch sử Ðiện ảnh Cách mạng Việt Nam: có cuộc hội tụ của những người kháng chiến hoạt động về Ðiện ảnh ở chiến khu Việt Bắc và Nam Bộ Thành đồng tổ quốc, với sự có mặt của một số gương mặt tiêu biểu của điện ảnh kháng chiến Nam Bộ là Mai Lộc, Nguyễn Phụ Cấn, Võ Thành Tắc, Nguyễn Công Son (điện ảnh khu tám), Lê Minh Hiền, Nguyễn Thế Ðoàn (Ðiện ảnh khi chín). Nhà quay phim kiêm đạo diễn Mai Lộc Ngay sau đó được bổ sung vào Ban phụ trách của Phòng Ðiện - Nhiếp ảnh - Tổ chức tiền thân của Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam. Từ thời điểm ấy, năm 1951, trên thực tế phòng Ðiện - Nhiếp ảnh mặc nhiên đã trở thành cơ quan chăm lo chung cho mọi hoạt động Ðiện ảnh của nước ta. Với sự ra đời của Doanh nghiệp quốc gia Chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam, từ đấy, ở nước ta có thêm một thành viên tích cực trong đội ngũ của những người xây dựng nền văn hoá mới của Việt Nam với ba tính chất của dân tộc, khoa học và đại chúng, chung sức chung lòng thực hiện lời chỉ dạy của Hồ Chủ Tịch tại Hội Nghị văn hoá toàn quốc lần thứ nhất (24/11/1946): Văn hoá phải hướng dẫn quốc dân thực hiện Ðộc lập, Tộ cường và Tự chủ; phải lấy hạnh phúc của Ðồng bào, lấy sự nghiệp đấu tranh của dân tộc làm đối tượng phản ánh; Ðồng thời phải tiếp thu những kinh nghiệm quý báu của nền văn hoá xưa và nay.... Khẩu hiệu "kháng chiến hoá văn hoá, văn hoá hoá hoá kháng chiến" do Hồ Chủ Tịch đề ra tại Ðại hội các bộ văn hoá lần thứ nhất (2/1949) trở thành ánh sáng dẫn đường đối với lớp người đầu tiên làm Ðiện ảnh ở chiến khu Việt Bắc. Chiến tranh ngày càng trở nên ác liệt. Các chiến trường bị chia cắt. Các vùng tự do và các vùng căn cứ của lực lượng kháng chiến bị giặc Pháp bao vây chặt chẽ. Trong hoàn cảnh đó, việc sản xuất phim và chiếu phim gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại, song, với tinh thần tự lực tự cường cao, những người thuộc thế hệ đầu tiên của Ðiện ảnh cách mạng đã từng bước vượt qua khó khăn, xây dựng được những cơ sở vật chất – kỹ thuật của ngành tại Việt Bắc và Nam Bộ, sớm bắt tay vào việc sản xuất phim (thời sự, phóng sự, tài liệu): Từ 1948 ở khu Tám Nam Bộ và từ năm 1950 ở Việt Bắc. Vào đầu năm 1949 một Ðội chiếu bóng lưu động đã ra đời, hoạt động của khu vực con kênh Dương Văn Dương -Ðồng Tháp Mười, Nam Bộ. Ðội chiếu bóng lên đường chỉ ít ngày sau buổi chiếu ra mắt bộ phim tài liệu " Trận Mộc Hoá" (do Mai Lộc thực hiện) tại Hội Nhhị Quân - Dân - Chính toàn Nam Bộ đêm 24/12/1948. Và, ở Việt Bắc, buổi chiếu phim đầu tiên được thực hiện vào đêm 25/4/1950 tại Ðại hội phụ nữ toàn quốc toàn quốc do tổ chiếu bóng (gồm các anh Ðinh Quang An, Trần Ðức Nhung....) của báo Cứu Quốc, thuộc tổng bộ Việt Minh thực hiện. Sau đó cả người và máy móc của tổ chiếu bóng này được chuyển giao sang Phòng Ðiện - Nhiếp ảnh. Rồi lần lượt ba đoàn chiếu bóng lưu động ra đời trong sáu tháng cuối năm 1950 và đầu năm 1951, trong số đó có một đoàn chíêu bóng lưu động kịp lên đường phục vụ bộ đội và công dân tham gia chiến dịch thu đông 1950 giải phóng vùng biên giới Việt - Trung. Tuyến bao vây biên giới phía Bắc của quân đội viễn chinh xâm lược Pháp bị phá vỡ. Vùng giải phóng của ta mở rộng, nối liền với Cộng Hoà nhân Dân Trung Hoa, Liên Bang Xô Viết và các nước bạn ở Ðông Âu. Ðiện ảnh Cách mạng Việt Nam sớm nhận được những món quà quý báu gồm máy chiếu phim và phim chiếu bóng ở Liên Xô, Tiệp Khắc từ cuối năm 1950 đầu 1951. Tiếp đó, trong hai năm 1952-1953 – trước và sau ngày doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam thành lập, các nước anh em tiếp tục giúp ngành điện ảnh nước ta nhiều phim ảnh, máy móc, phần lớn là thiết bị chiếu phim: Liên Xô - 20 máy chiếu có kèm theo máy phát điện; Trung Quốc – 4 máy chiếu; Hung-ga-ri - 4 máy chiếu; Tiệp Khắc - 6 máy phát điện. Do đó, số lượng Ðoàn chiếu bóng lưu động của nước ta tăng nhanh; Ðến cuối năm 1953 sang đầu năm 1954 có 19 đội hoạt động ở vùng tự do Việt Bắc, Trung du, Khu Bốn, khu Ba. Có thời
gian một tổ chiếu phim 16 mm, do anh Trần Ðức Nhung phụ trách, đã len lỏi vào hoạt động ở tận vùng hậu địch khu Ba. Ngoài ra, một số máy đã được chuyển theo đường giao liên đặc biệt vào khu Năm để thành lập những đơn vị chiếu bóng phục vụ đồng bào và chiến sĩ. Cùng thời gian nà một số đơn vị chiếu bóng của Quân đội nhân dân Việt Nam cũng được thành lập. Lực lượng chiếu bóng quân đội phát triển nhanh: từ 3-4 đơn vị tăng lên đến 16 đơn vị vào thời kỳ cuối của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, hoạt động trên nhiều điạ bàn rộng lớn. Chiếu bóng quân đội không chỉ phục vụ các cơ quan thuộc Bộ Tổng Tư lệnh, mà còn đến các sư đoàn chủ lực, có mặt tại chiến trường khu Năm và Nam Bộ.Nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh về số lượng các đơn vị chiếu bóng Dân Chính và Chiếu bóng Quân Ðội, tháng 6 năm 1952 Phòng Ðiện Nhiếp ảnh mở lớp đào tạo tập trung đầu tiên các công nhân kỹ thuật chiếu phim. Tiếp sau đó, tháng 3 năm 1954, Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam lại mở lớp tập trung đào tạo đầu tiên các cán bộ thuyết minh và trưởng đoàn chiếu bóng, với hầu hết học viên là cán bộ cấp ủy huyện và tương đương đã làm công tác báo chí, tuyên truyền văn nghệ từ các vùng tự do và hậu địch các tỉnh thuộc khu Bốn, khu Ba được Trung ương điều động tới bổ sung cho điện ảnh. Cùng lúc còn có lớp đào tạo công nhân kỹ thuật chiếu phim. Ðây là hai lớp có nhiều học viện nhất, học tập khẩn trương và sôi nổi nhất, vì Ðông Xuân 1953-1954 trên các chiến trường từ Bắc đến Nam quân đội ta liên tiếp thắng lớn, nhiều vùng trước bị giặc Pháp chiếm đóng được giải phóng và quân đội ta đã vây chặt, bắt đầu nổ súng vào tập đoàn cứ điểm quân Pháp ở Ðiện BIên (Lai Châu). Công tác thuyết minh phim mà người có công khởi đầu là anh Bùi Phú, thực hiện từ tháng 8/1950, đối với những phim nước ngoài là một sáng tạo độc đáo trong hoạt động phổ biến phim ở nước ta trong bối cảnh thời kỳ đó số người mù chữ còn nhiều, dân trí còn thấp, là một trong những biểu hiện sâu sắc về quan điểm quần chúng của nền Ðiện ảnh cách mạng Việt Nam. Những lớp đào tạo cán bộ, nân viên nghiệp vụ công nyân kỹ thuật chiếu bóng kể trên cùng với việc lập ra một chi nhánh của Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam, cuối năm 1953, đặt trụ sở ở vùng tự do Thanh Hoá - do ủy viên Ban phụ trách Phan Trọng Quang trực tiếp điều hành - nói lên tầm nhìn xa thấy rộng và nhạy bén nắm bắt kịp thời cơ của tập thể lãnh đạo ngày này hồi đó. Anh là người đầu tiên phụ trách mảng hoạt động chiếu bóng. Ði đôi với việc cử các đoàn chiếu bóng lưu động đến các nơi phục vụ bộ đội, dân công trong chiến dịch Ðiện Biện, thanh niên xung phong và các vùng mới được giải phóng, từ năm 1953 Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam bắt đầu tiến hành thí điểm hoạt động kinh doanh với tư cách là một doanh nghiệp nhà nước theo qui định của Chính phủ tại sắc lệnh số 147/SL ngày 15/3/1953. Ngoài vốn cố định là số máy móc, thiết bị chiếu phim có trong tay, vốn lưu động của Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh Việt Nam buổi ban đầu chỉ gồm có vài chục bộ phim truyện, tài liệu, hầu hết là phim của Liên Xô, Trung Quốc viện trợ và 5 tấn thóc do Bộ Tài Chính cấp theo đề nghị của Nha Truyên truyền và văn nghệ. Ðoàn chiếu bóng lưu động số một (Trưởng đoàn Phạm Ðình Măng) dưới sự chỉ đạo trực tiếp của anh Phan Trọng Quang, được giao nhiệm vụ làm thí điểm bán vé thu tiền (vé người lớn 1 hào, vé trẻ em 5 xu). Rồi lần lượt các đoàn khác cùng tham gia thực hiện. Trong nửa năm cuối 1953 các đoàn đã chiếu 1.20 buổi chiếu 752.000 lượt người xem. Thành công của đợt chiếu thí điểm này khẳng định chủ trương đúng đắn về doanh thu chiếu bóng, làm giảm bớt phần kinh phí do Nhà nước phải cấp phát và làm rõ khả năng lấy thu bù chi trở thành hiện thực và tiến tới kinh doanh có lãi, hỗ trợ cho khâu sản xuất phim, tạo điều kiện cho ngành phát triển. Do hoạt động theo phương thức kinh doanh đạt hiệu quả tốt. Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và Chụp ảnh VIệt Nam có điều kiện phát triển nhanh, qui mô hơn. Chỉ trong một thời gian ngắn, từ cuối năm 1953 đến mùa thu năm 1954, các bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ về phổ biến phim chính thức bắt đầu hình thành và làm việc chuyên trách: Bảo quản và tuu sửa phim, tài vụ..... Cơ sở sửa chữa, bảo quản máy móc, thiết bị chiếu phim phát triển thành Ban Xưởng Máy. Ban điều hành của Ban gồm anh Nguyễn Việt Tường (Trưởng ban), Ðinh Quang An (Phó ban). Phi Công Quảng, Trần Ðức Nhung (Uỷ viên). Ban Xưởng máy vừa làm việc tại cơ quan, vừa đi đến từng đoàn chiếu bóng lưu động để sửa chữa, lại mở chỗ đào tạo công nhân kỹ thuật chiếu
phim. Sau "Chiến thắng !iện bIên lừng lẫy địa cầu", Hiệp định Giơ-ne-vơ (Thụy Sĩ) được ký kết, chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp. lập lại hoàn bình ở Việt Nam, Lào và Campuchia. Miền Bắc nước ta hoàn toàn giải phóng. Bấy giờ việc đáp ứng nhu cầu tăng thêm số lượng đơn vị chiếu bóng trở nên cấp bách. Trong vòng hơn 1 tháng có thêm 4 Ðoàn chiếu bóng lưu động được thành lập, đưa tổng số lên 23 đoàn. Và hơn 3/4 trong số đó được điều động kịp thời toả đi phục vụ công tác tiếp quản tại Hà Nội (từ rạng sáng ngày 10/10/1954 đã vào tới nội thành), các đô thị, các vùng nông thôn mới được giải phóng, công tác chống địch cưỡng ép đồng bào di cư vào Nam và đi phục vụ công tác chuyển quân tập kết bộ đội, cán bộ từ miền Nam ra miền Bắc. Năm ấy 1954, trên toàn miền Bắc riêng lực lượng chiếu bóng quốc doanh thực hiện được 6.425 buổi chiếu cho 15.200.000 lượt người xem. Chỉ mới năm thứ hai hoạt động theo phương thức kinh doanh, đi đôi với việc phục vụ quân, dân ta đánh thắng giặc Pháp xâm lược, Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và Chụp ảnh Việt Nam đã tự trang trải được mọi chi phí thực hiện của mình. Thời kỳ này Doanh nghiệp quốc gia chiếu bóng và chụp ảnh VIệt Nam được đặt biệt ưu tiên trong việc tuyển chọn người và đào tạo đội ngũ cán bộ, kỹ thuật viên chuyên ngành. Nhờ vậy, ở bất kỳ khâu chuyên môn, nghiệp vụ nào điện ảnh cũng có đủ số người tay nghề vững và tận tụy với công việc. Trong số những người hoạt động điện ảnh thời kỳ ở chiến khu Việt Bắc có những người ở các thời kỳ sau này có nhiều cống hiến quan trọng cho ngành. Nhiều người trở thành nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú, Nhà giáo nhân dân, nhà kỹ thuật điện ảnh có công lao lớn, nhà biên kịch có uy tín. Một số trở thành những người lãnh đạo Cục điện ảnh và Hội điện ảnh Việt Nam. Một số khác trở thành những người lãnh đạo chủ chốt ở các lĩnh vực đào tạo, sản xuất phim, kỹ thuật in tráng phim, cơ khí điện ảnh và phổ biến phim. Phần lớn trong số đó, hoặc ít hoặc nhiều năm, đều đã từng có mặt trong " Quân đội chiếu bóng" thủa ban đầu. Cùng với bước chuyển giai đoạn mới của Cách mạng nước ta, từ nửa cuối năm 1954, Ðiện ảnh cách mạng Việt Nam bước sang một thời kỳ mới – Thời kỳ xây dựng và phát triển ngành điện ảnh trong bối cảnh lịch sử đất nước tạm thừi bị chia cắt làm hai miền. Toàn bộ lưc lượng Ðiện ảnh kháng chiến Nam Bộ tập kết ra miền Bắc, cùng chung sức thực hiện nhiệm vụ mới của toàn ngành: Phục vụ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh cho hòa bình thống nhất nước nhà. Và lực lượng phát hành phim - Chiếu bóng kịp thời chuyển từ phương thức hoạt động thời chiến sang phương thức hoạt động thời bình, phấn đấu vươn lên về mọi mặt để ngang tầm nhiệm vụ trong thời kỳ mới có nhiều thuận lợi, nhưng cũng đứng trươc nhiều thử thách gian lao.