Giáo án sinh học lớp 12 chương trình nâng cao - Tiết: 13 Bài: SỰ TÁC ĐỘNG CỦA NHIỀU GEN VÀ TÍNH ĐA HIỆU CỦA GEN

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

244
lượt xem 29
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu bài dạy. Học sinh : - Hiểu được một số kiểu tác động qua lại chú yếu giữa các gen gồm tác động giữa các gen alen và tác động giữa các gen không alen . - Biết được các đặc trưng của sinh giới : + Sinh vật là một thể thống nhất và có sự thống nhất với môi trường.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án sinh học lớp 12 chương trình nâng cao - Tiết: 13 Bài: SỰ TÁC ĐỘNG CỦA NHIỀU GEN VÀ TÍNH ĐA HIỆU CỦA GEN

Giáo án sinh học lớp 12 chương trình nâng cao - Tiết: 13 Bài: SỰ TÁC ĐỘNG CỦA NHIỀU GEN VÀ TÍNH ĐA HIỆU CỦA GEN I. Mục tiêu bài dạy. Học sinh : - Hiểu được một số kiểu tác động qua lại chú yếu giữa các gen gồm tác động giữa các gen alen và tác động giữa các gen không alen . - Biết được các đặc trưng của sinh giới : + Sinh vật là một thể thống nhất và có sự thống nhất với môi trường. + Tính trạng trong cơ thể không tồn tại một cách độc lập mà là một bộ phận nhỏ trong toàn bộ cơ thể thống nhất ,hoàn chỉnh ,nó phát triển trong mối quan hệ hữu cơ với các tính trạng khác của cơ thể .
+ Gen trong cơ thể cũng phát huy tác dụng trong môi quan hệ tương hổ với các gen khác và với ngoại cảnh . II. Phương tiện dạy học. Sưu tầm các trang vẽ liên quan đến nội dung bài học. III. Tiến trình tổ chức dạy học. 1. Ổn định lớp. -Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra bài cũ. yêu cầu hs làm bài tập sau: cho ruồi giấm thân xám ,cánh dài lai với thân đen cánh ngắn được F1 toàn thân xám,cánh dài.nếu đem con đực F1 lai với con cái thân đen cánh ngắn thì có kết qua như thế nào. biêt V: xám, b: đen, V: dài, v: cụt 3. Giảng bài mới.
Nội dung Hoạt động thầy & trò GV nêu vấn đề: Nếu 2 I- TƯƠNG TÁC GEN Tương tác gen là sự tác cặp gen nằm trên 2 cặp động qua lại giữa các gen NST ,nhưng không phải hình trội ,lặn hoàn toàn mà trong quá trình chúng tương tác với thành 1 kiểu hình . nhau để cùng quy định 1 1.Tương tác bổ trợ : tính trạng thì sẽ di a- Tỉ lệ phân li KH : truyền thế nào ?Nếu 1 -9 : 7 cặp gen quy định nhiều -9 : 6 : 1 cặp tính trạng thì di truyền thế nào ? -9 : 3 : 3 : 1 * Hoạt động 1 b- Ví dụ và giải thích tỉ lệ KH 9: 6: 1 - GV lấy ví dụ cụ thể sự phân li kiểu hình - Ví dụ :Cho bí F1 chứa theo tỉ lệ 9 :6 : 1 ; 2 cặp gen dị hợp, KH bí hướng dẫn HS giải dẹt tự thụ phấn, F2 cho tỉ thích kết quả và phát lệ KH: 9 bí dẹt: 6 bí tròn:
biểu khái niệm 1 bí dài - Giải thích :F2 có 16 tổ ? F2 xuất hiện mấy tổ hợp → F1 dị hợp tử 2 cặp hợp ? gen,chứng tỏ đây là phép ? F1 phải cho mấy loại lai 2 cặp tính trạng .Tuy giao tử ? nhiên tỉ lệ phân li không → F1 chứa bao nhiêu phải là 9 : 3 : 3 : 1 mà là cặp gen dị hợp ? 9: 6: 1 .Kết quả này có ? Nếu các gen phân li thể giải thích bằng tương độc lập thì tỉ lệ phân li tác bổ trợ của 2 gen ở F2 sẽ như thế nào ? không alen như sau: ? Sơ đổ lai từ F1→F2 ? F1 x F1 : DdFf x ? Tính trạng quả dẹt DdFf được quy định bởi KG GF1: DF , Df ,dF , df nào ? DF ,Df ,dF, df ? Tính trạng quả tròn : 9 quả F2 : 9 D-F- được quy định bởi KG dẹt nào ? 3 D-ff: 6 quả tròn
? Tính trạng quả dài 3 ddF- được quy định bởi KG : 1 quả 1 ddff nào? dài ? Thế nào là tương tác Hai gen trội D ,F tương bổ trợ? tác bổ trợ tính trạng quả dẹt. Hai gen trội D ,F tác động riêngrẽ quy định tính trạng quả tròn. Hai gen lặn d ,f tương tác bổ trợ quy định tính trạng quả dài. c. Khái niệm : Tương tác bổ trợ là kiểu tác động qua lại của 2 hay nhiều gen không alen làm xuất hiện 1 tính trạng mới .
2.Tương tác cộng gộp: a- Tỉ lệ phân li KH: 15:1 * Hoạt động 2 b- Ví dụ và giải thích : dụ, GV nâu ví - Ví dụ: Lai 2 thứ lúa mì hướng dẫn HS giải thích thuần chủng hạt màu đỏ kết quả và phát biểu và hạt màu trắng → F1 khái niệm bằng các câu :100% màu đỏ. hỏi gợi mở : Cho F1 tự thụ phấn→ ? F2 xuất hiện mấy F2 15 cây hạt màu đỏ (đỏ tổ hợp? thẩm → đỏ nhạt):1 cây ? F1 phải cho mấy hạt màu trắng. loại giao tử ? -Giải thích : → F1 chứa bao nhiêu F2 cho 16 tổ hợp → F1 cặp gen dị hợp ? tạo 4 giao tử và dị hợp 2 ? Nếu các gen phân cặp gen A1a1A2a2. Hai cặp li độc lập thì tỉ lệ phân li gen cùng qui địnhtính ở F2 sẽ như thế nào ?
trạng màu sắc hạt → có ? Sơ đồ lai từ F1 → hiện tượng tác động qua F2 ? lại giữa các gen. ?Có mấy tổ hợp quy Trong số 16 tổ hợp ở F2 định hạt màu trắng? chỉ có 1 tổ hợp đồng hợp ? Có mấy tổ hợp quy lặna1a1a2a2 → hạt màu định hạt màu đỏ? trắng ,15 tổ hợp còn ? Màu đỏ thẩm hay lại,chứa ít nhất 1 gen trội đỏ nhạt phụ thuộc vào → hạt màu đỏ.Vậy màu yếu tố nào ? đỏ thẫm hay đỏ nhạt phụ ? Thế nào là tương thuộc vào số gen trội có tác cộng gộp ? mặt trong KG. Sơ đồ lai từ P→ F2: Pt/c: A1A1A2A2 x a 1a 1a 2a 2 (đỏ) (trắng) G P: A1A2
a 1a 2 F1 x F1: A1a1A2a2 x A1a1A2a2 (đỏ) (đỏ) GF1: A1A2, A1a2,a1A2,a1a2 F2: KG KH 1A1A1A2A2 2A1a1A2A2 2A1A1A2a2 đỏ 4A1a1A2a2 nhạt dần(15 đỏ) 1A1A1a2a2 1a1a1A2A2 2A1a1a2a2
2a1a1A2a2 1 a 1a 1a 2a 2 1 trắng c- Khái niệm: Tương tác cộng gộp là * Hoạt động 3 kiểu tác động của nhiều HS nghiên cứu mục II gen trong đó mỗi gen SGK đóng góp 1 phần như ? Làm thế nào biết 1 nhau vào sự phát triển gen có thể tác động,quy của tính trạng. định nhiều tình trạng? II- TÁC ĐỘNG ĐA ? Ta có thể kết luận HIỆU CỦA GEN thế nào vế quan hệ giữa 1- Ví dụ: gen và tính trạng ? - Ở đậu: Thứ có hoa tím ? Phát hiện được 1 thì hạt màu nâu,nách lá gen qui định nhiều tính có một chấm đen; thứ có trạng có lợi gì cho công hoa trắng thì hạt màu tác chọn giống? nhạt, nách lá không có
chấm. - Ở Ruồi giấm: Ruồi có cánh ngắn thì đốt than ngắn ,long cứng ,đẻ ít. 2- Nhận xét: Mọi gen, ở các mức độ khác nhau đều tác động lên sự hình thành và phát triển của nhiều tính trạng hay nói đùng hơn là có ảnh hưởng lên toàn bộ cơ thể đang phát triển.Hiện tượng này gọi là tác động đa hiệu của gen. 4. Củng cố. - So sánh di truyền độc lập và di truyền tương tác ?
- Nêu các kiểu phân li của gen ,các kiểu tương tác của gen. Mối quan hệ giữa các kiểu phân li và các kiểu tương tác của gen? 5. Dặn dò – bài tập về nhà. * Từ những kiến thức đã học về tương tác gen hãy giải thích kết quả của phép lai sau: Cho thỏ F1 dị hợp 2 cặp gen,KH lông trắng tạp giao.F2 cho tỉ lệ : 12 lông trắng : 3 lông nâu : 1 lông xám. -Giải thích : F2 16 tổ hợp → F1 cho 4 loại giao tử và dị hợp 2 cặp gen ,chứng tỏ đây là phép lai 2 cặp tính trạng .Tuy nhiên tỉ lệ phân li không phải là 9: 3 :3 :1 mà là 12: 3 : 1.Kết quả này có thể giải thích bằng tương tác át chế giữa 2 gen không alen như sau: Quy ước: A: át chế sự biểu hiện màu lông a : không át chế B:quy định lông nâu b: quy định lông xám
Sơ đồ lai từ F1 → F2: F1 x F1 : AaBb (trắng) x AaBb(trắng) GF1: AB,Ab,aB,ab AB,Ab,aB,ab F2: 9A-B- 12 lông trắng 3 A-bb 3 aaB- 3 lông nâu 1aabb 1 lông xám 3 aa B 1 aabb 9A 3 A bb  B Men®en 9 3 3 1 9 3 3 1 T¬ng t¸c 9 6 1 bæ sung 9 7 T¬ng 12 3 1
t¸c 12 3 1 ¸t chÕ Céng 15 1 gép 6.Rút kinh nghiệm.