intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình phân tích nguyên lý cấu tạo lớp biểu mô của vách ruột p3

Chia sẻ: Fsdfds Dsfsdxf | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

80
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích nguyên lý cấu tạo lớp biểu mô của vách ruột p3', y tế - sức khoẻ, y học thường thức phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích nguyên lý cấu tạo lớp biểu mô của vách ruột p3

  1. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Chương 7 B NH H TI T NI U (Diseases of the urinary system) 7.1. Đ I CƯƠNG Th n là m t cơ quan có vai trò quan tr ng b c nh t đ đ m b o s h ng đ nh c a môi trư ng bên trong cơ th . Đơn v v m t t ch c h c cũng như đ th c hi n ch c năng sinh lý c a th n là Nephron. Cơ ch ho t đ ng t o thành nư c ti u c a th n là l c, tái h p thu và bài ti t. Thông qua vi c t o thành nư c ti u và các ho t đ ng chuy n hóa, n i ti t. Th n có các ch c năng quan tr ng chính sau đây. 7.1.1. Ch c năng l c Đây là m t ch c năng quan tr ng c a th n, đào th i t máu t t c các ch t không c n thi t và Hình 7.1. H th ng ti t ni u các ch t đ c đ i v i cơ th , như các s n ph m cu i cùng c a các chuy n hóa (đ c bi t là c a chuy n hóa protein), các mu i, các thu c, các ch t màu, ch t đ c,... gi l i các ch t như protein, lipit, gluxit. 7.1.2. Ch c năng đi u ch nh s h ng đ nh các thành ph n c a máu, gi v ng pH máu - Đi u hòa cân b ng ki m - toan. - Đi u hòa s h ng đ nh áp l c th m th u c a máu. - Đi u hòa s h ng đ nh c a thành ph n máu. - Đ th c hi n ch c năng này th n đào th i m t cách có ch n l c các ch t c n đào th i và gi l i cơ th các ch t c n thi t, đ m b o s h ng đ nh các thành ph n máu. 7.1.3. Ch c năng cô đ c và hòa loãng Tùy thu c vào nhu c u c a cơ th mà th n có th cô đ c ho c hòa loãng nư c ti u. Th nh t b ng cách tái h p thu và bài ti t, đào th i s lư ng nư c không c n thi t ra nư c ti u và gi l i lư ng nư c c n cho nhu c u c a cơ th . 7.1.4. Ch c năng đ i v i chuy n hóa Đ th c hi n các nhi m v sinh lý c a th n, th n x y ra nhi u quá trình chuy n hóa ph c v cho nhu c u b n thân th n và các ch c năng mà th n ph i đ m b o: đi u 165
  2. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k hòa chuy n hóa mu i - nư c, t o amoniac và th i các mu i amon, chuy n hóa các ch t sinh màu, tham gia t o axit hypuric và th i axit hypuric, cùng v i gan t o creatin và chuy n hóa creatin. Đ c bi t t bào ng còn x y ra m t cách m nh m s chuy n hóa c a các ch t gluxit, lipit, protein nh h th ng men phong phú th n (các men c a vòng Krebs, các men phosphataza, men glucoronidaza, men glutaminaza,...). 7.1.5. Tham gia đi u ch nh các áp l c đ ng m ch C n nêu lên là các nhóm t bào nh vùng đo n xa c a ng lư n, t ch c đ m c a ti u c u, đ ng m ch đ n và đi có t o ra renin, là m t ch t n i ti t b n ch t là m t protein có ho t đ ng c a m t men proteaza bi n hypertensinogen (là m t globulin) thành hypertensin có tác d ng gây co m ch, qua đó nh hư ng t i huy t áp. 7.1.6. Tham gia vi c t o máu B ng m t hormon khác đư c t ng h p th n là Erythropoietin thu c lo i mucoprotein có tác d ng kích thích t y xương t o máu. 7.2. NH NG TRI U CH NG KHI TH N B B NH B nh c a th n thư ng bi u hi n nh ng hi n tư ng sau: 7.2.1. Protein ni u Trong quá trình th n m c b nh, vách mao qu n c a th n b thoái hoá, tính th m th u tăng lên, làm cho các ch t có phân t l n như protein cũng có th th m qua đư c. Protein ni u còn do các tr ni u th i ra theo nư c ti u như tr thư ng bì, tr h ng c u, tr h t,... trong trư ng h p protein ni u gi thì protein ra ngoài theo nư c ti u là s n ph m c a bàng quang, ni u đ o khi các b ph n này b b nh ho c t i cơ quan sinh d c. 7.2.2. Huy t ni u Do th n b xu t huy t (c n phân bi t v i các trư ng h p do k phát t các b nh truy n nhi m ho c do viêm xu t huy t ni u đ o, bàng quang hay đư ng sinh d c). 7.2.3. Cao huy t áp Đây là tri u ch ng thư ng th y khi b viêm th n. Khi th n không đư c cung c p máu đ y đ s hình thành m t ch t globin g i là renin, nó k t h p v i m t protein đ c bi t trong huy t tương là hypertensinogen đ t o thành hypertensin, ch t này có tác d ng làm co các mao qu n → gây cao huy t áp. 7.2.4. Ure huy t Ure huy t là h i ch ng c a s gi l i ch t c n bã đư c sinh ra trong quá trình trao đ i ch t, gây đ c cho cơ th . Có 2 trư ng h p ure huy t 166
  3. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Ure huy t trư c th n là do b nh ngoài th n gây nên như khi b nôn m a, a ch y kéo dài, làm cho cơ th m t nư c, máu cô đ c l i, áp l c keo trong máu tăng làm tr ng i cho quá trình siêu l c trong qu n c u th n gây nên. Ure huy t lo i này còn g p trong trư ng h p đái đư ng hay r i lo n tu n hoàn do nhi m trùng. Ure huy t sau th n do gia súc b t c ni u qu n, bàng quang, ni u đ o làm cho gia súc không đi ti u đư c, ure trong nư c ti u ng m vào máu làm cho gia súc trúng đ c, n u không can thi p k p th i con v t s ch t. 7.2.5. Phù thũng Do cơ năng th i nư c ti u c a th n b tr ng i, các mu i khoáng, nh t là Na + gi l i trong t ch c làm cho nư c h p thu vào đó. M t khác do h u qu c a albumin ni u làm gi m áp l c keo c a máu gây hi n tư ng thoát tương d ch gây phù toàn thân ho c tích nư c xoang ng c và xoang b ng. 7.2.6. Suy th n Trong quá trình viêm, m t s các ti u c u th n b phá ho i nên cơ năng bài ti t c a th n b tr ng i. H u qu c a suy th n là m t kh năng duy trì đ pH c a máu, nên gia súc d b trúng đ c toan ho c ki m. Ch t c n azot tích l i trong máu. 7.3. VIÊM TH N C P TÍNH (Nephritis acuta) 7.3.1. Đ c đi m Quá trình viêm ti u c u th n, ho c t ch c k th n c a ti u c u th n. Ti u c u th n b d ch r viêm thâm nhi m. B nh gây nh hư ng t i quá trình siêu l c c a th n d n đ n phù (do tích nư c, mu i t ch c) và gây nhi m đ c đ i v i cơ th (do các s n ph m trong quá trình trao đ i ch t không th i ra ngoài đư c). B nh ít khi g p th nguyên phát, thư ng là k phát t các b nh khác 7.3.2. Nguyên nhân Do k phát t m t s b nh: - K phát t m t s b nh truy n nhi m (b nh d ch t l n, đóng d u l n, t huy t trùng, nhi t thán, l m m long móng). - K phát t m t s b nh ký sinh trùng đư ng máu (tiên mao trùng, biên trùng) - K phát t m t s b nh n i khoa (b nh viêm d dày ru t, viêm gan, suy tim,...). Do vi trùng t các viêm khác trong cơ th đ n th n gây viêm (t viêm n i tâm m c, ngo i tâm m c, viêm ph i,...). Do b nhi m đ c b i hoá ch t, n m m c th c ăn, đ c t th c v t. Do gia súc b c m l nh, b b ng. 167
  4. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 7.3.3. Cơ ch sinh b nh Do nh ng kích thích c a b nh nguyên gây r i lo n th n kinh trung khu, làm nh hư ng t i cơ năng c a th n kinh v n m ch, các mao qu n toàn thân sinh ra co th t, nh t là th n s làm gi m tính th m th u mao qu n th n, các ch t đ c tích l i trong ti u c u th n gây nên viêm. Khi ti u c u th n b viêm, l p t bào n i bì sưng và tróc ra, t bào b ch c u thâm nhi m, mao qu n c u th n co th t làm cho lư ng nư c ti u gi m sinh ra ure huy t gây nên trúng đ c. Do s co th t m ch qu n, ch t renin đư c s n sinh nhi u, k t h p v i hypertensinogen trong huy t tương thành hypertensin làm cao huy t áp. S th i nư c ti u b tr ng i, mu i NaCl tích l i trong t ch c gây nên phù toàn thân. Trong nư c ti u có albumin, t bào thư ng bì, h ng c u, b ch c u và tr ni u. 7.3.4. Tri u ch ng B nh ít khi g p th nguyên phát, thư ng là k phát t các b nh khác, khi m c b nh con v t thư ng có các tri u ch ng: - Gia súc s t cao, toàn thân b c ch , b ăn và đau vùng th n làm cho con v t đi đái khó khăn, lưng cong. Khi s vào vùng th n con v t có ph n ng đau. - Con v t đi ti u nhi u th i kỳ đ u Hình 7.2. Tri u ch ng đau th n chó (đa ni u), giai đo n sau đi ti u ít (thi u ni u), nư c ti u đ c, có khi có máu. B nh kéo dài gây hi n tư ng phù toàn thân (các vùng phù d th y là ng c, y m, b ng, chân, âm h và mí m t), có hi n tư ng tràn d ch màng ph i, xoang b ng, xoang bao tim. - Hàm lư ng ure tăng cao trong máu gây nhi m đ c, làm cho con v t b hôn mê, co gi t, nôn m a, a ch y. - Xét nghi m nư c ti u có protein ni u, huy t ni u, tr ni u và t bào bi u mô ti u c u th n. Hình 7.3. Th n sung huy t và xu t huy t - Trong máu, s lư ng b ch c u tăng, t l b ch c u trung tính tăng (nh t là t l b ch c u non). 168
  5. h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 7.3.5. B nh tích Th n b sưng, m t th n sung huy t ho c l m t m sung huy t, màng ngoài th n d bóc, trong mao qu n c a ti u c u th n có protein đông đ c, b ch c u và ít h ng c u. H th ng n i bì sưng làm cho ti u c u th n phình to, t bào thư ng bì c a th n ti u qu n b thoái hoá h t và thoái hoá m (hình 7.3). Trong nư c ti u có tr ni u, tr h t, tr h ng c u, tr m ,.. 7.3.6. Ch n đoán Căn c vào đ c đi m c a b nh: phù, huy t áp cao, giãn tim, thi u ni u, albumin ni u, ure huy t, có các lo i tr ni u trong nư c ti u, vùng th n đau, hay k phát viêm ph i và viêm ru t. C n ch n đoán phân bi t v i: - B nh th n c p và m n tính: Không đau vùng th n, hàm lư ng protein trong nư c ti u r t nhi u, trong nư c ti u có tr ni u, không có hi n tư ng cao huy t áp. - B nh viêm b th n: không có hi n tư ng phù, không cao huy t áp, vùng th n r t m n c m, nư c ti u đ c có nhi u d ch nh y. - S i th n: không có hi n tư ng s t. 7.3.7. Đi u tr a. H lý Cho gia súc ngh ngơi, không cho con v t ăn th c ăn có nhi u mu i, th c ăn có nhi u nư c, th c ăn có tính ch t kích thích m nh đ i v i th n, h n ch cho u ng nư c. b. Dùng thu c đi u tr - Dùng thu c đi u tr nguyên nhân chính - Dùng kháng sinh đ di t vi khu n - Dùng các thu c l i ni u, gi i đ c, tăng cư ng s c đ kháng cho cơ th Thu c Đ i gia súc Ti u gia súc Chó, l n Glucoza 20% 1000 - 2000ml 400 - 500ml 150 - 400ml Cafeinnatribenzoat 20% 15ml 5 - 10ml 1 - 3ml Canxi clorua 10% 50 - 70ml 20 - 30ml 5 - 10ml Urotropin 10% 50 - 70ml 30 - 50ml 10 - 15ml Vitamin C 5% 20ml 10ml 3 - 5ml Tiêm ch m vào tĩnh m ch. - Ngoài ra có th cho u ng nư c râu ngô, bông mã đ ho c r c tranh. - Đ phòng hi n tư ng th n nhi m m , ho c thoái hoá, gi m viêm (dùng Prednisolon ho c Dexamethazon). 169
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0