Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng nguyên lý lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p3

Chia sẻ: Dasda Asdfa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

59
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích quy trình ứng dụng nguyên lý lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p3', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích quy trình ứng dụng nguyên lý lập luận một số vấn đề về nhập khẩu tư bản p3

Môc tiªu trung h¹n lµ ra søc phÊn ®Êu ®a níc ta ®Õn n¨m 2020 c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp. Tøc lµ mét níc cã nÒn kinh tÕ trong ®ã lao ®éng c«ng nghiÖp trë thµnh phæ biÕn. CNH, H§H lµ mét qu¸ tr×nh biÕn ®æi tõ x· héi n«ng nghiÖp thµnh x· héi c«ng nghiÖp. §©y lµ sù biÕn ®æi toµn diÖn trªn mäi lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi, vµ qu¸ tr×nh biÕn ®æi nµy chØ cã thÓ thµnh cong khi nã cã c¸c yÕu tè (c¸c ®iÒu kiÖn) c¬ b¶n sau: Thø nhÊt: huy ®éng vµ tËp trung ®îc mét sè lîng vèn ®ñ lín vµ tæ chøc sö dông chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®óng theo yªu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ CNH, H§H. Vèn nµy cã thÓ ®îc huy ®éng tõ c¸c nguån trong vµ ngoµi níc, trong ®ã nguån vèn trong níc lµ quyÕt ®Þnh vµ nguån vèn tõ níc ngoµi cã vÞ trÞ rÊt quan träng. Trong ®iÒu kiÖn tiÕt kiÖm vµ tÝch luü trong níc cßn thÊp, viÖc huy ®éng vèn cßn khã kh¨n th× viÖc tËn dông mäi kh¶ n¨ng ®Ó thu hót nguån vèn tõ bªn ngoµi ®îc ®Æt ra cÊp b¸ch nh ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cho thêi kú ®Çu tiÕn hµnh CNH, H§H. Thø hai, cã nguån nh©n lùc ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu cña mét nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. Vèn dÜ xuÊt tõ mét nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn, kü thuËt s¶n xuÊt l¹c hËu, lao ®éng thñ 19
c«ng lµ chñ yÕu, nguån nh©n lùc cña ta tõ ngêi lao ®éng gi¶n ®¬n ®Õn nhiÒu c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé kü thuËt, nhµ doanh nghiÖp ®Òu rÊt khã kh¨n, bì ngì khi ®øng tríc ®ßi hái vÒ tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cña mét lao ®éng trong nÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i. Do ®ã, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng cuéc CNH, H§H th× viÖc ®Çu t cho gi¸o dôc, ®µo t¹o ®îc ®Æt ra nh mét quèc s¸ch hµng ®Çu. Thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh vµ h×nh thøc ®µo t¹o lµ mét trong nh÷ng c¸ch thøc ®Ó chóng ta cã thÓ t¹o ra ®îc mét c¬ cÊu nh©n lùc thÝch hîp, quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña c«ng cuéc CNH, H§H ®Êt níc. Thø ba, cã ®îc mét hÖ thèng thÓ chÕ kinh tÕ - x· héi ®ång bé, ®óng híng, phï hîp víi ®Æc ®iÓm vµ tr×nh ®é cña lùc lîng s¶n xuÊt nh»m lµm cho chÝnh b¶n th©n yªu cÇu cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh quyÕt ®Þnh sù chuyÓn biÕn vÒ c¬ cÊu theo híng c¬ cÊu cña mét nÒn kinh tÕ CNH, H§H. Vµ, sù chuyÓn biÕn nµy còng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó cã ®îc nh÷ng tiÒm lùc khoa häc kü thuËt vµ c«ng nghÖ thÝch øng víi ®ßi hái cña nÒn kinh tÕ CNH, H§H. Thø t, cã quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i réng r·i vµ hiÖu qu¶. §©y lµ luång quan träng nh»m thu hót tèt nguån vèn, kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, tri thøc qu¶n lý tiªn tiÕn vµ kh¶ n¨ng hoµ 20
nhËp víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi ®Ó gi¶m bít nh÷ng bíc t×m tßi, thö nghiÖm, tiÕp cËn nhanh nh÷ng tri thøc, thanh tùu tiªn tiÕn cña thÕ giíi, rót ng¾n nh÷ng bíc ®i cña c«ng cuéc CNH, H§H. Thø n¨m, cã mét thÞ trêng ®Çy ®ñ, réng kh¾p (kÓ c¶ thÞ trêng trong vµ ngoµi níc) vµ hoµn chØnh nh lµ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c yªu cÇu CNH, H§H. ThÞ trêng lµ ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c yªu cÇu CNH, H§H. ThÞ trêng lµ ®iÒu kiÖn v× chØ cã th«ng qua nã th× mäi yÕu tè ®Çu vµo, ®Çu ra míi cã thÓ ®îc ®¸p øng vµ phÇn lín c¸c quan hÖ s¶n xuÊt - kinh doanh míi ®îc gi¶i quyÕt. ThÞ trêng vèn, thÞ trêng t liÖu s¶n xuÊt, thÞ trêng kü thuËt - c«ng nghÖ, thÞ trêng lao ®éng ®i vµo ho¹t ®éng cµng hoµn chØnh th× t¸c dông thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn còng nh tiÕn tr×nh hoµn thµnh CNH, H§H cµng cao. c) Mét sè yªu cÇu vµ nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra cña tiÕn tr×nh CNH, H§H ë ViÖt Nam ®èi víi ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. - Thu hót vèn níc ngoµi, mét mÆt gãp phÇn gi¶i quyÕt mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò c¬ b¶n, mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh sù khëi ®éng cho sù nghiÖp CNH, H§H. MÆt kh¸c, lµm ®iÒu kiÖn kÕt hîp c¸c yÕu tè néi lùc ®Ó khai th¸c tèt c¸c tiÒm n¨ng trong 21
níc nh»m thóc ®Èy t¨ng trëng vµ chuyÓn biÕn nÒn kinh tÕ theo c¬ cÊu cña mét nÒn kinh tÕ c«ng nghiÖp. - Gãp phÇn ®æi míi c«ng nghÖ, trang bÞ kü thuËt hiÖn ®¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n, n©ng cao n¨ng lùc cho ngêi lao ®éng vµ tiÕp thu kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn. - T¹o thªm nhiÒu viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. - H×nh thµnh mét thÞ trêng ®ång bé, më réng vµ gãp phÇn lµm t¨ng kh¶ n¨ng thanh to¸n cña thÞ trêng tiªu thô hµng ho¸, dÞch vô Më réng giao lu quèc tÕ, thóc ®Èy hîp t¸c vµ héi nhËp quèc tÕ, t¨ng xuÊt khÈu. - Gãp phÇn c¶i thiÖn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ, t¹o nguån thu cho ng©n s¸ch. Nh÷ng vÊn ®Æt ra: Thø nhÊt: Mèi quan hÖ vÒ lîi Ých gi÷a c¸c nhµ ®Çu t víi níc chñ nhµ. Mét dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi chØ cã thÓ thµnh kh¶ thi khi lîi Ých ®îc ph©n phèi hîp lý. Thø hai: Quan hÖ gi÷a qu¶n lý vµ lao ®éng - cã thÓ ®ã lµ quan hÖ gi÷a chñ së h÷u víi lao ®éng lµm thuª. 22
Thø ba: Mèi quan hÖ gi÷a tiÕp thu, øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, thùc hiÖn chiÕn lîc "®i t¾t, ®ãn ®Çu" nh»m ®Èy nhanh CNH, H§H víi vÊn ®Ò t¹o viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. Thø t: Mèi quan hÖ gi÷a c¸c doanh nghiÖp cã vÊn ®Ò ®Çu t níc ngoµi víi c¸c doanh nghiÖp trong níc. III. Vai trß ®Çu t trùc tiÕp vµo ViÖt Nam 1. Nguån vèn hç trî cho ph¸t triÓn kinh tÕ Tû lÖ tÝch luü vèn ë níc ta cßn ë møc thÊp, lµ mét trë ng¹i lín cho ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ x· héi. Víi môc tiªu "x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®a níc ta trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp, u tiªn ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, ®ång thêi x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi ®Þnh híng XHCN. Víi lîng tÝch luü vèn nµy ViÖt Nam sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trë ng¹i. Thu hót FDI lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn ®Ó hç trî cho nhu cÇu ®Çu t cña nÒn kinh tÕ. H¬n thÕ n÷a FDI cßn cã nhiÒu u thÕ h¬n so víi h×nh thøc huy ®éng kh¸c, vÝ dô viÖc vay vèn níc ngoµi lu«n ®i cïng víi mét møc l·i suÊt nhÊt ®Þnh vµ ®«i khi trë thµnh g¸nh nÆng cho nÒn kinh tÕ, hoÆc lµ c¸c kho¶n viÖn trî thêng ®i kÌm víi ®iÒu kiÖn vÒ chÝnh trÞ. Trong khi ®ã liªn doanh víi níc ngoµi, viÖc bá vèn ®Çu t cña c¸c doanh nghiÖp trong níc cã thÓ gi¶m ®îc rñi ro vÒ 23
tµi chÝnh. Bëi v×: Thø nhÊt lµ, hä cã nhiÒu kinh nghiÖm nªn h¹n chÕ vµ ng¨n ngõa ®îc rñi ro. Hai lµ, trong t×nh huèng xÝ nghiÖp liªn doanh gi÷a hä víi chóng ta, cã nguy c¬ rñi ro th× c¸c c«ng ty mÑ sÏ cã c¸c biÖn ph¸p hç trî s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm, trî gióp tµi chÝnh. Trong t×nh huèng xÊu nhÊt th× hä còng sÏ lµ ngêi cïng chia sÎ rñi ro víi c¸c c«ng ty cña c¸c níc së t¹i. FDI vµo ViÖt Nam sÏ t¹o ra c¸c t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi viÖc huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c nh ODA, NGO. Nã t¹o ra mét h×nh ¶nh ®Ñp ®¸ng tin cËy vÒ ViÖt Nam trong c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n níc ngoµi. MÆt kh¸c, ngay trong quan hÖ ®èi néi, FDI cßn cã t¸c dông kÝch thÝch ®èi víi viÖc thu hót vèn ®Çu t trong níc. TÝch luü vèn ban ®Çu cho c«ng nghiÖp ho¸ b»ng c¸ch khai th¸c tèi ®a nguån vèn trong níc vµ tranh thñ nguån vèn tõ bªn ngoµi lµ phï hîp víi thêi ®¹i hiÖn nay, thêi ®¹i cña sù hîp t¸c vµ liªn kÕt quèc tÕ. 2. ChuyÓn giao c«ng nghÖ míi Víi chiÕn lîc x©y dùng ViÖt Nam thµnh níc c«ng nghiÖp, theo ®uæi con ®êng CNH, H§H ®Êt níc theo ®Þnh híng XHCN, tuy nhiªn kho¶ng c¸ch vÒ ph¸t triÓn khoa häc 24
c«ng nghÖ gi÷a c¸c níc ph¸t triÓn, nhÊt lµ ViÖt Nam, víi c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. V× thÕ mét trë ng¹i mét trë ng¹i rÊt lín trªn con ®êng ph¸t triÓn kinh tÕ lµ tr×nh ®é kü thuËt - c«ng nghÖ l¹c hËu. Tuú vµo hoµn c¶nh cña mçi níc mµ cã c¸ch ®i riªng ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy. ViÖc mµ c¸c níc ®ang ph¸t triÓn tù nghiªn cøu ®Ó ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt cho kÞp víi tr×nh ®é cña c¸c níc ph¸t triÓn lµ viÖc khã kh¨n vµ tèn kÐm. Con ®êng nhanh nhÊt ®Ó ph¸t triÓn kü thuËt - c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é s¶n xuÊt cña c¸c níc ®ang ph¸t triÓn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay lµ ph¶i biÕt tËn dông ®îc nh÷ng thµnh tùu kü thuËt - c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trªn thÕ giíi, tuy nhiªn møc ®é hiÖn ®¹i ®Õn ®©u cßn tuú thuéc vµo nhiÒu yÕu tè. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay, trªn thÕ giíi cã nhiÒu c«ng ty cña nhiÒu quèc gia kh¸c nhau cã nhu cÇu ®Çu t ra níc ngoµi vµ thùc hiÖn chuyÓn giao c«ng nghÖ cho níc nµo tiÕp nhËn ®Çu t. Th× ®©y lµ c¬ héi cho c¸c níc ®ang ph¸t triÓn trong ®ã cã ViÖt Nam cã thÓ tiÕp thu ®îc kü thuËt - c«ng nghÖ thuËn lîi nhÊt. Nhng kh«ng ph¶i c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®îc "®i xe miÔn phÝ" mµ hä còng ph¶i tr¶ mét kho¶ng "häc phÝ" kh«ng nhá cho viÖc tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ nµy. ChuyÓn giao c«ng nghÖ còng lµ yªu cÇu tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn khoa häc kü thuËt. BÊt kú mét tæ chøc nµo muèn thay thÕ kü thuËt - c«ng nghÖ míi th× còng ph¶i t×m ®îc "n¬i th¶i" nh÷ng kü thuËt - 25
c«ng nghÖ cò. ViÖc "th¶i" nh÷ng c«ng nghÖ cò nµy dÔ dµng ®îc nhiÒu n¬i chÊp nhËn. Tuy nhiªn c¸c níc ph¸t triÓn xem c¸c níc ®ang ph¸t triÓn nh "b·i r¸c", lµ n¬i th¶i c¸c m¸y mãc l¹c hËu… v× vËy viÖc tiÕp nhËn c«ng nghÖ th«ng qua kªnh FDI cßn cã vµi vÊn ®Ò cÇn gi¶i quyÕt. Thø nhÊt, khi tiÕp nhËn m¸y mãc thiÕt bÞ vµo l¾p ®Æt, x©y dùng, ViÖt Nam cã biÖn ph¸p kiÓm tra chÆt chÏ nªn ®· ®Ó cho níc ngoµi ®a vµo nhiÒu thiÕt bÞ cò vµ l¹c hËu. Thø hai, rÊt Ýt khi cã sù "khuyÕch t¸n" c«ng nghÖ tõ nh÷ng ngµnh tiÕp nhËn c«ng nghÖ sang c¸c ngµnh kh¸c cña nÒn kinh tÕ. Thø ba, n¨ng lùc tiÕp nhËn cña chóng ta cßn yÕu, viÖc lùa chän kü thuËt cßn nhiÒu lóng tóng, cha cã kÕ ho¹ch, quy ho¹ch tæng thÓ, ®«i khi cßn tuú tiÖn hoÆc thiÕu hiÓu biÕt. FDI mang l¹i cho níc tiÕp nhËn ®Çu t, nh÷ng kü thuËt c«ng nghÖ tiªn tiÕn, yÕu tè quan träng ®Ó ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt. 3. Thóc ®Èy qu¸ tr×nh dÞch chuyÓn c¬ cÊu kinh tÕ §Ó héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ tham gia tÝch cùc vµo qu¸ tr×nh liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c níc trªn thÕ giíi, ®ßi hái tõng quèc gia ph¶i thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ trong níc cho phï hîp víi sù ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ. Bëi lÏ, ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi gãp phÇn thóc ®Èy nhanh chãng qu¸ tr×nh 26
chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Bëi v×: 1) Th«ng qua ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ®· lµm xuÊt hiÖn nhiÒu lÜnh vùc vµ ngµnh kinh tÕ míi ë níc nhËn ®Çu t. 2) Gióp vµo sù ph¸t triÓn nhanh chãng tr×nh ®é kü thuËt c«ng nghÖ ë nhiÒu ngµnh kinh tÕ, gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng ë c¸c ngµnh nµy vµ lµm t¨ng tØ träng cña nã trong nÒn kinh tÕ. 3) Mét sè ngµnh ®îc kÝch thÝch ph¸t triÓn bëi ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, nhng còng sÏ cã nhiÒu ngµnh bÞ mai mét ®i råi ®i ®Õn chç bÞ xo¸ bá. VÒ c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ (ë ViÖt Nam) ®îc thÓ hiÖn ë tû träng cña c¸c ngµnh trong GDP. Tû träng cña ViÖt Nam trong thêi gian tõ 1990 ®Õn nay cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. C¸c ngµnh kinh tÕ ®· cã sù chuyÓn biÕn tÝch cùc, tÊt c¶ c¸c nhãm trong ngµnh ®Òu t¨ng. Do cã sù t¨ng cêng ®Çu t nhiÒu h¬n, nhÊt lµ trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, nÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp trong thêi gian qua ®· ®¹t tèc ®é nhanh vµ chiÕm tØ träng ngµy cµng t¨ng trong GDP. Trong 9 th¸ng ®Çu n¨m 1996, gi¸ trÞ s¶n lîng trong khu vùc cã vèn FDI chiÕm 21,7% tæng s¶n lîng c«ng nghiÖp. HiÖn nay khu vùc nµy chiÕm 100% vÒ khai th¸c dÇu th«, 44% vÒ s¶n lîng thÐp, hÇu hÕt lÜnh vùc l¾p r¸p « t«, xe m¸y, vµ s¶n xuÊt bãng h×nh lµ do c¸c c¬ së nµy n¾m gi÷. Qua ®©y thÊy vai trß FDI trong s¶n xuÊt c«ng nghiÖp cña ViÖt Nam hiÖn nay. 27