intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Hệ thống chiếu sáng tín hiệu

Chia sẻ: Bui Anh Dung | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:40

838
lượt xem
241
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đèn sử dụng trên xe được phân loại theo các mục đích: chiếu sáng, tín hiệu và thông báo. Ví dụ các đèn đầu được dùng để chiếu sáng khi đi vào ban đêm, các đèn xi nhan để báo cho các xe khác cũng như ¬người đi bộ và các đèn hậu ở đuôi xe để thông báo vị trí của xe. Ngoài hệ thống chiếu sáng nói chung, xe còn được trang bị các hệ thống có các chức năng khác nhau tuỳ theo từng thị trường và loại xe....

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Hệ thống chiếu sáng tín hiệu

  1. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu PHAÀN 3. HEÄ THOÁNG CHIEÁU SAÙNG – TÍN HIEÄU 3.1.Khaùi quaùt chung Ñeøn söû duïng treânxe ñöôïc phaânloaïi theocaùc muïc ñích: chieáusaùng, tín hieäuvaø thoângbaùo. Ví duï caùc ñeønñaàuñöôïc duøngñeåchieáusaùngkhi ñi vaøo ban ñeâm,caùc ñeønxi nhanñeåbaùocho caùc xe khaùccuõngnhö ngöôøi ñi boä vaø caùc ñeøn haäu ôû ñuoâi xe ñeå thoângbaùo vò trí cuûa xe. Ngoaøi heä thoáng chieáu saùng noùi chung, xe coøn ñöôïc trang bò caùc heä thoángcoù caùc chöùcnaêngkhaùcnhautuyø theotöøngthò tröôøngvaø loaïi xe. 3.1.1 Coâng duïng, phaân loaïi 3.1.1.1. Coâng duïng a) Ñeøn pha Hình 3- 1. Ñeøn pha Duøng ñeå soi saùng phaànñöôøng phía tröôùc nhaèmñaûmbaûo taàmnhìn phía tröôùc cho ngöôøi laùi khi ñieàukhieånxe vaøo ban ñeâm.Chuùngta coù theå chuyeån sang cheá ñoä chieáu xa (cheá ñoä pha) vaø chieáu gaàn (cheá ñoä coát). Ñeøn cuõng ñöôïc duøng ñeå xin döôøngôû cheáñoä flash (nhaù ñeøn). Ngoaøi ra, moät soá xe coøn trang bò theâmheä thoáng chieáu saùng ban ngaøy. Ñeøn naøy luoânbaätñeåthoângbaùocho caùclaùi xe khaùcveàsöï hieändieäncuûamình. Ñeøn pha thöôøng coù coâng suaát töø 55W- 100W. ÔÛ moät soá kieåu xe, ngöôøi ta cuõng thöôøng trang bò theâm heä thoáng röûa kính ñeøn pha. Ñeøn pha ñöôïc phaânloaïi laøm hai loaïi chuû yeáu: loaïi ñeøn pha kín vaø loaïi ñeønphanöûakín. b) Ñeøn kích thöôùc Hình 3-2. Ñeøn kích thöôùc Khi trôøi toái, ñeøn naøy baùo cho laùi xe khaùc bieát kích thöôùc cuûa xe mình ñeålaùi xe ñöôïc an toaønhôn. Do baùokích thöôùcneânnoù ñöôïc boátrí ôû Trang 1
  2. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu caùc meùp thaønh xe. Tuy nhieân, moät soá xe vì lí do thaåmmyõ neân ngöôøi ta cheátaïo ñeønkích thöôùc vôùi caùc ñeønñaàuthaønhlieàn moätkhoái vaø boá trí ñeønkích thöôùcôû phía meùp trong cuûa cuïm ñeøn ñaàu.Ñeønnaøy thöôøngcoù aùnh saùngmaøu vaøng hoaëctraéngvaø coù coângsuaátkhoaûng15 – 21W. c) Ñeøn haäu Hình 3-3. Ñeøn haäu Ñöôïc laépphíasauxe. Khi trôøi toái, ñeønnaøyduøngñeåbaùocho xe chaïy sau bieátñöôïc söï hieändieäncuûamình. Ñeønnaøycuõngcoù chöùcnaêngcuûañeøn kích thöôùc,coù aùnhsaùngmaøuñoûvaø coângsuaátcuûaboùngñeønlaø 15-21W d) Ñeøn söông muø Laø loaïi ñeøn coù böôùc soùng aùnh saùng thích hôïp vôùi ñieàu kieän trời söông muø hoaëcmöa. Trong tröôønghôïp naøy thì aùnhsaùngkhoângbò gaõykhuùc. Hình 3-4. Ñeøn söông muø Ñeøn söông muø phía tröôùc (Fog lamps): Trongñieàukieänsöôngmuø,neáusöû duïngñeønñaàuchính coù theåtaïo ra vuøng aùnh saùng choùi phía tröôùc gaây trôû ngaïi cho caùc xe ñoái dieän vaø ngöôøi ñi ñöôøng.Neáusöû duïngñeønsöôngmuøseõgiaûmñöôïc tình traïngnaøy. Doøng cung caáp cho ñeøn söông muø thöôøng ñöôïc laáy sau relay ñeøn kích thöôùc. Ñeøn söông muø phía sau (Rear fog guard): Ñeøn naøy duøngñeåbaùohieäucho caùcxe phía saunhaänbieáttrongñieàu kieäntaàmnhìn haïn cheá.Doøngcungcaápcho ñeønnaøyñöôïc laáy sauñeøncoát. Moät ñeønbaùoñöôïc gaénvaøo tableauñeåbaùohieäucho taøi xeákhi ñeønsöông muøphíasauhoaït ñoäng. e) Ñeøn bieån soá Duøng ñeå soi saùng bieån soá vaøo ban ñeâm ñeå thuaäntieâncho vieäc nhaänbieát soá xe. AÙnh saùngphaùt ra cuûañeønnaøylaø aùnhsaùngtraéng. Trang 2
  3. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Hình3-5. Ñeøn bieån soá f) Ñeøn phanh Duøng ñeå baùo cho xe khac bieát laø ñang phanh. Ñöôïc gaén chung voû vôùi ñeøn ñuoâi nhöng coâng suaát boùng ñeøn phanh lôùn hôn. Coâng suaát ñeøn phanh khoaûng 21w. Maøu quy ñònh cuûa ñeøn phanh laø maøu ñoû. Hình 3-6. Ñeøn phanh g) Ñeøn baùo luøi Duøng ñeå baùo xe ñang chaïy luøi. Ñeøn naøy thöôøngñi keømvôùi tín hieäuaâmthanh.AÙnh saùngphaùt ra töø ñeønnaøylaø aùnhsaùngtraéng. Hình 3-7. Ñeøn baùo luøi h)Ñeøn signal Duøng ñeå baùo reõ traùi, phaûi hay baùo chuyeån höôùng di chuyeån. Heä thoáng naøy phaùt tín hieäu ngaét quaõng ñeå gaây söï chuù yù, taàn soá chôùpkhoaûng60 -120laàn/phuùt. Coâng suaát boùng khoaûng 21w. Hình 3-8 . Ñeøn signal. i) Ñeøn hazard ( ñeøn baùo nguy ) Duøng ñeå baùo cho xe khaùc chaïy treân ñöôøng laø xe baïn ñang caàn döøng khaån caáp. Heä thoáng naøy hoaït ñoäng nhö ñeøn signal nhöng taát caû caùc boùng ñeøn ñeàuchôùpvôùi nhau. Hình 3-9. Ñeøn baùo nguy 3. 1.1.2 Phaân loaïi Coù nhieàucaùchphaânloaïi heäthoángchieáusaùngvaø tín hieäu: a) Phaânloaïi theo caáutaïo vaø vò trí laép gheùpsôïi daây toùc boùngñeøn pha ta coù: - BoùngñeønphaheächaâuAÂu - BoùngñeønphaheächaâuMyõ Trang 3
  4. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu b) Phaânloaïi theokhí chöùatrongboùngñeønta coù: - Boùngñeønkieåuchaânkhoângthoângthöôøng - Boùngñeønkieåuhalogen. - BoùngñeønkieåuXenon. c) Phaânloaïi theocongtaécñieàukhieånñeønta coù: - Heäthoángñeøncoù coângtaécñieàukhieånñeønkieåu3 naác. - Heäthoángñeøncoù coângtaécñieàukhieånñeønkieåutoåhôïp. 3.1.2.Sô ñoà khaùi quaùt Hình 3-10. Sô ñoà daáu daây khaùi quaùt heä thoáng chieáu saùng - tín hieäu 1 - ñeøn baùo xi nhan tröôùc; 2- coâng taéc baùo ñeøn phanh; 3 - coøi; 4- caàu chì; 5 - rô le coøi; 6- rô le xi nhan; 7- ñeøn xi nhan tröôùc; 8- ñeøn baûng ñoàng hoà; 9- caàu chì; 10 - coâng taéc xi nhan vaø coøi; 11- coâng taéc chôùp ñeøn pha; 12- aéc qui; 13- rô le ñieàu chænh ñieän aùp; 14 - coâng taéc ñeøn chính; 15 - khoùa ñieän; 16- ñeøn kích thöôùc (ñôø mi); 17- ñeøn baùo phanh; 18- ñeøn baùo xi nhan sau Trang 4
  5. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu 3.1.3. Vò trí laép ñaët cuûa caùc ñeøn treân xe Hình 3-11. Vò trí caùc boä phaän trong heä thoáng chieáu saùng vaø tín hieäu 3.2. Caáu taïo caùc loaïi ñeøn 3.2.1.Caáu taïo ñeøn pha 3.2.1.1. Caáu taïo boä ñeøn pha tieâu bieåu Ñeøn pha goàm hai boä ñöôïc laép phía tröôùc xe duøng ñeå chieáu sang quaõng ñöôøng phía tröôùc xe, ñaûm baûo cho xe hoaït ñoängkhi trôøi toái hoaëc söôngmuø. Moät boä ñeønpha goàm: voû ñeøn, heäthoángquanghoïc, vít ñieàu chænh höôùng chieáu cuûa aùnh saùng, giaéc caém ñieän cho boùng ñeøn … Hình 3-12. Caáu taïo boä ñeøn pha tieâu bieåu Heä thoángquanghoïc cuûañeønphagoàm:boùngñeøn,choùaphaûnchieáu, vaø kính khueáchtaùn. Trang 5
  6. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Daây toùc ñeøncoù kích thöôùcraátnhoûso vôùi kích thöôùccuûañeønneân haàu nhö laø moät dieåm saùng. Ñieåm saùng ñöôïc ñaët ôû tieâu cöï cuûa choùa phaûnchieáuparabol. Caùc chumsaùngcuûañeåmsaùngsau khi phaûnchieáuqua choùa haàu nhö ñi song song vôùi truïc quang hoïc( töùc song song vôùi maët ñöôøng). Ñeå coù theåchieáusaùngkhaépmaëtñöôøng, caùc chuømsaùngphaûi hôi leäch sanghai beânñöôøng.Vaánñeànaøydo kính khueáchtaùnthöïc hieän. Hình 3- 13 . Heä th o á n g qu a n g hoïc cuû a ñe ø n ph a 1- boùng ñeøn; 2- choùa; 3- kính khueách taùn; a) Nhìn nghieâng b) Nhìn töø treân xuoáng Hình 3-13 trình baøy heä thoáng quang hoïc cuûa ñeøn pha vaø ñöôø tröng cuûa caùc chum saùng öùng vôùi naác saùng xa. Kính khueách ta caùc chuøm aùnh saùng ra hai beân döôøng ñeå chieáu saùng heát beà maët ñöôøng vaø khoaûng daát leà ñöôøng, coøn phaàn tia saùng xuoán chieáu saùng khoaûng döôøng saùt ñaàu xe. Hình daùng cuûa daây toùc trong caùc boùng ñeøn pha coù yù ng troïng. Daây toùc ñeå laép trong caùc bong ñeøn pha thöôøng bò uoán chieám theå tích nhoû. Caùc choùa ñeøn thöôøng ñöôïc daäp baèng theùp laù vaø phuû b moät lôùp kim loaïi phaûn chieáu. Boùng ñeøn pha coù ñaàu chuaån vaø daáu ñeå coù theå laép vaøo ñuùng vò trí, töùc laø daây toùc aùnh saùng xa phaûi naèm ôû tieâu cöï c Ñieàu naøy ñöôïc ñaûm baûo nhôø tai ñeøn. Tai ñeøn ñöôïc haøn tröïc t ñaàu chuaån cuûa ñuoâi boùng ñeøn ñoái vôùi töøng bong ñeøn moät vaø duïng cuï quang hoïc, ñaûm baûo ñuùng vò trí cuûa daây toùc aùnh saùn öùng vôùi maët tyø cuûa hai tai ñeøn. Tai ñeøn coù ñöôøng kính lôùn ñeå ñaûm baûo deã laép vaø chính xa tai ñeøn coù choã khuyeát ñeå traùnh laép sai vò trí. Trang 6
  7. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Hình 3-14. Caáu taïo ñeøn pha, phaàn töû quang hoïc vaø boùng ñeøn a) Ñeønpha(phíaphaûi laø hình tröïc dieänñaõboûvaønhñai) 1-kính khueáchtan; 2- boùngñeøn; 3- vít ñieàuchænh; 4- choùaphaûnchieáu 5- tai ñeøn; 6- ñieäncöïc cuûañeøn; 7- ñaàuchuaånvaø giaéccaém b) Keát caáuthaùolaépcuïmcuûaphaàntöû quanghoïc c) Boùngñeønvôùi tai vaø ñaàuchuaån Hình 3-14 trình baøyloaïi ñeønphatieâubieåutreânoâ toâ. Vít ñieàuchænh3 coù theå höôùng phaàn töû quang hoïc theo maët phaûng thaúng ñöùng vaø maët phaûngngangnhaèmchænhñuùnghöôùngcuûachuømtia saùng. Ngoaøi ra ngöôøi ta coøn cheá taïo caùc loaïi ñeøn pha lieàn khoâng thaùo rôøi ñöôïc. Choùathuûy tinh coù traùngnhoâm4 vaø kính khueáchtaùn 1 laø lieàn vôùi nhau,taïo thaønhbuoàngñeønvaø huùtheátkhí ra; caùcdaâytoùc2 ñöôïc ñaët trongbuoàngñeønvaø cuõngñöôïc haønkín vôùi choùa,chæcoøn ñaàudaâyñöôïc luoànra ngoaøi haønthaønhchoãtieápñieän.Nhö vaäy toaønboäheäthoángquang hoïc cuûa ñeøn pha ñöôïc haøn thaønh lieàn moät khoái. Loaïi ñeøn naøy coù öu ñieåmlaø choáng ñöôïc buïi nöôùc, ñoä aåm,… tuy nhieân giaù thaønh töông ñoái cao. Ñeå coù theå coù hai loaïi chuøm tia saùng gaàn vaø xa trong cuøng moät boùng ñeøn pha ngöôøi ta thöôøngsöû duïng boùng ñeøn hai daây toùc. Moät daây toùc boùngñeøn ñöôïc boá trí ngay tieâu cöï cuûachoùa( aùnh saùngxa) vaø moät daây toùc khaùc (aùnh saùng gaàn) ñöôïc boá trí ôû ngoaøi tieâu cöï. Baèng caùch baätñeøncho daâytoùcnaøyhoaëcdaâytoùckia, ngöôøi laùi coù theåchuyeånnaác aùnhsaùnggaànhoaëcxa. Trang 7
  8. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu 3.2.1.2. Caáu taïo caùc phaàn töû cuûa heä thoáng quang hoïc cuûa ñeøn pha 3.2.1.2.1. Caáu taïo göông phaûn chieáu (choùa ñeøn): Chöùc naêng cuûa göông phaûn chieáu laø ñònh höôùng laïi caùc tia saùng. Moät göông phaûnchieáutoát seõ taïo ra söï phaûnxaï, ñöa tia saùngñi raát xa töø phíañaàuxe. Bình thöôøng, göông phaûn chieáu coù hình daïng parabol, beà maët ñöôïc ñöôïc ñaùnh boùng vaø sôn leân moät lôùp vaät lieäu phaûn xaï nhö baïc (hay nhoâm). Ñeå taïo ra söï chieáusaùngtoát, daây toùc ñeønphaûi ñöôïc ñaëtôû vò trí chính xaùc ngay tieâu ñieåm cuûa göông nhaèmtaïo ra caùc tia saùng song song. Neáu tim ñeøn ñaët ôû caùc vò trí ngoaøi tieâu ñieåmseõ laøm tia saùng ñi treäch höôùng,coù theålaømloùamaétngöôøi ñieàukhieånxe ñoái dieän. Ña soá caùc loaïi xe ñôøi môùi thöôøngsöû duïng choùañeøn coù hình chöõ nhaät,loaïi choùañeønnaøy boátrí göôngphaûnchieáutheophöôngngangcoù taùc duïngtaêngvuøngsaùngtheochieàuroängvaø giaûmvuøngsaùng phíatreângaâyloùamaétngöôøi ñi xe ngöôïc chieàu. Göông phaûn chieáu phuï Vò trí boùng Göông phaûn chieáu ñeøn chính Hình 3-15. Choùa ñeøn hình chöõ nhaät 3.2.1.2.2. Caáu taïo boùng ñeøn Caùch boá trí tim ñeønñöôïc chia laøm3 loaïi: loaïi tim ñeønñaëttröôùc tieâu cöï, loaïi tim ñeønñaëtngaytieâucöï vaø tim ñeønñaëtsautieâucöï. Trang 8
  9. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Hình 3-16. Caùch boá trí tim ñeøn Coù hai loaïi boùng ñeøn thoâng duïng laø boùng ñeøn heä chaâu AÂu vaø heä ChaâuMyõ. Hình 3-17. Caáu taïo vaø taùc duïng cuûa boùng ñeøn hai daây toùc heä Chaâu AÂu 1- Daâytoùcaùnhsaùngxa; 2- daâytoùcaùnhsaùnggaàn; 3-mieángphaûnchieáu Caùc boùngñeønhai daâytoùc ChaâuAÂu thì daâytoùc aùnhsaùngxa ñöôïc boá trí ôû ngay tieâu cöï cuûa choùa, coøn daây toùc aùnh saùng gaàn coù daïng thaúngñöôïc boá trí ôû phía tröôùc tieâu cöï, hôi cao hôn truïc quanghoïc vaø song songvôùi truïc quanghoïc. Phía döôùi daâytoùcaùnhsaùnggaàn coù boátrí mieáng phaûnchieáunhoû. Daây toùc aùnh saùng xa boá trí ngay tieâu cöï cuûa choùa neân phaàn tia saùng phaûnchieáuseõ höôùngtheo truïc quanghoïc vaø chieáusangôû khoaûngñöôøng xa phía tröôùc. daâytoùc aùnhsaùnggaànboátrí tröôùctieâucöï, neânchuømaùnh saùng ñeøn haét leân choùa phaûn chieáu döôùi moät goùc nhoû vaø taïo thaønh nhöõngchuømsaùngcheáchveà phía truïc quanghoïc. Mieáng phaûnchieáungaên khongcho chuømaùnhsaùngtöø daâytoùcaùnhsaùnggaànhaétxuoángnöûadöôùi cuûa choùañeøn neân caùc chuømaùnh saùngñeàu haét veà phía döôùi vaø khong laøm loùa maétlaùi xe chaïy ngöôïc chieàu. Daây toùc aùnh saùnggaàncoù coâng suaátnhoûhôndaâytoùcaùnhxa khoaûng30-40%. Trang 9
  10. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Ñoái vôùi boùngñeønheäChaâuMyõ caùcdaâytoùc aùnhsaùngxa vaø gaàn coù daïng gaàngioáng nhau vaø boá trí caïnh nhau. Daây toùc aùnh saùngxa( daây döôùi ) boá trí treânmaëtphaûngcuûatruïc quanghoïc, coøn daây toùc aùnh saùng gaàn( daâytreân)naèmleächleânphíatreântruïc quanghoïc. Hình 3-18. caáu taïo vaø taùc duïng cuûa boùng ñeøn hai daây toùc heä Chaâu Myõ Chuøm caùc tia saùngcuûa daây toùc aùnh saùnggaàn cuûa heä ñeøn Chaâu Myõ ñöôïc bieåudieãnnhö hình veõ.Ñoái vôùi caùc naác aùnh saùnggaàn, cô baûn caùc chuømaùnh saùng ñeàu ñöôïc haét xuoáng phía döôùi. Tuy nhieân heä boùng ñeøn pha Chaâu Myõ chöa thaät hoaøn haûo vì vaãn coøn chuøm aùnh saùng haét ngangvaø haétleân. Caùc loaïi boùngñeøntreânñaâycoøncoù moätsoánhöôïc ñieåmsau: Khoângkhaécphuïc haúnhieäntöôïngloùa maétlaùi xe ngöôïc chieàu,ñoàng thôøi giaûmkhoaûngcaùchchieáusaùngkhi baätnaácchieáusaùnggaàn. Ñoøi hoûi phaûi ñaët vaø ñieàu chænh ñeøn chính xaùc neáu khoâng taùc duïngcuûatoaønboäheäthoángseõbò phaùsaûn. Coù nhieàuloaïi boùng ñeøn, tuy nhieânhieän nay coù caùc loaïi ñeøn phoå bieánsau: a) Boùng ñeøn kieåu chaân khoâng: voû boùng ñeøn laøm baèngthuûy tinh beân trongchöùahai sôïi daâytoùc( daâyñieäntrôû) laømbaèngvonframhoaëctungsten. Hai daây vonfram ñöôïc noái vôùi hai giaéc caém ñieän ñeå ñöa ñieän töø ngoaøi vaøo.Beân Trang 10
  11. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu trong boùng ñeøn döôïc huùt heát ñeå taïo chaân khoâng nhaèmmuïc ñích laøm traùnhoxy hoùavaø bayhôi sôïi toùc. Hình 3-19. Boùng ñeøn kieåu chaân khoâng Khi hoaït doäng ôû ñieän aùp ñònh möùc, nhieät ñoä daây toùc leân ñeùn 23000C taïo ra aùnh saùng traéng. Neáu boùng ñeøn ñöôïc caáp moät ñieän aùp cao hôn ñònh möùc hoaëc thôøi gian söû duïng boùng ñeøn laâu daøi , daây vonfram coù theå daàn bay hôi vaø gaây ra hieän töôïng ñen boùng ñeøn vaø ñöùt sôïi toùc. Trong moät soá boùng ñeøn ngöôøi ta ñieàn ñaøy vaøo trong noù moät loaïi khí trô (argon) vôùi aùp suaát töông ñoái nhoû ñeå taêng cöôøng ñoä saùng. b) Boùng ñeøn kieåu halogen: ñeåkhaécphuïc hieäntöôïngbay hôi daâytoùclaøm ñenboùngñeøngaâygiaûmcöôøngñoäsaùngtrongcaùcñeønkieåucuõ, thôøi gian gaànñaâyngöôøi ta cheátaïo boùngñeønkieåuhalogen. Hình 3-20. Boùng ñeøn kieåu halogen Boùngñeønhalgenchöùakhí halogen.Chaátkhí naøytaïo moätquaùtrình hoùa hoïc kheùpkín. Halogenkeáthôïp vôùi vonframhoaëctungstenbay hôi ôû daïngkhí thaønh hoãn hôïp khí, noù khoâng baùm vaøo voû thuûy tinh nhö boùng ñeøn thöôøng maø söï chuyeånñoäng ñoái löu seõ mang khí naøy trôû veà vuøng nhieät ñoä cao xung quanh daây toùc. Taïi ñaây hoãn hôïp khí bò taùch thaønh hai chaát: vonframbaùmtrôû laïi daây toùc, coøn khí halogenñöôïc giaû phoùngñeåtrôû veà Trang 11
  12. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu daïng khí ban ñaàu. Quaù trình taùi taïo naøy khoâng nhöõng khoâng laøm choù boùngñeønbò ñenmaøcoøn giöõ cho daâytoùc beànlaâu maøkhongbò hö hoûng. Vôùi kieåuboùngñeønhalogen,tuoåi thoï cuûaboùngñeøncao hôn, ñoäsangcuõng lôùn hônnhieàuso vôùi boùngñeønthöôøng. - Thay theá ñeøn pha halogen Do boùngñeønhalodennoùnghôn so vôùi ñeønthöôøngkhi söû duïng, boùng ñeøn seõ bò vôõ neáudaàuhay môõ dính vaøo beàmaët. Hôn nöõa, muoái töø moà hoâi ngöôøi coù theå baùmvaøo thaïch anh. Vì lyù do ñoù, haõy caàmvaøo phaàn ñuoâi ñeøn khi thay boùng ñeøn ñeå traùnh caùc veát vaân tay khoâng chaïm vaøo caùcthaïchanh. Hình 3-21. Thay theá boùng ñeøn pha c) Boùng ñeøn Xenon  Caáu taïo ñeøn xenon OÁng huyønh quang coù chöùa khí xenon, thuyû ngaânvaø caùc muoái kim loaïi halogen. Khi ñaët moät ñieän aùp cao giöõa caùc ñieän cöïc laøm baén caùc electronvaø caùcnguyeântöû kim loaïi va ñaäpvaøo nhaulaømphoùngñieän,giaûi phoùng naênglöôïng taïo ra aùnh saùng laøm saùng ñeøn. Boùng ñeøn xenon bao goàm oáng thuûy tinh thaïch anh beân trong chæcoù hai ñieän cöïc caùch ly vôùi nhauôû hai ñaàucöïc vaø ñöôïc naïp khí trô. Trang 12
  13. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Hình 3-22. Boùng ñeøn Xenon hoà quang ngaén coâng suaát 1Kw Caùc boùng ñeøn ñaàucao aùp, phoùngñieän qua khí Xenon cho aùnh saùng traéngvaø vuøngchieáusaùngroänghôn so vôùi khí halogen.Tuoåi thoï cuûaboùng ñeøn cuõng daøi hôn laø moät trong nhöõng ñaëc ñieåm cuûa ñeøn ñaàu phoùng ñieän. Hình 3-23. Heä thoáng ñeøn ñaàu cao aùp Hình 3-24 . Sô ñoà caáu taïo cuûa ñeøn xenon Tia löûañieänsinh ra kích thích caùcphaântöû khí trô xenonleânmöùcnaêng löôïng cao, sau khi bò kích thích caùc phaântöû khí xenon seõ giaûi phoùngnaêng löôïng ñeåtrôû veàtraïngthaùi bình thöôøng,böùcxaï ra aùnhsaùngtheoñònhluaät böùcxaï ñieäntöø. Tröôùc heát, tuoåi thoï cuûañeønbi-xenongaáp10 laàn so vôùi ñeønhalogen do daây toùc cuûa ñeøn halogen raát deã bò ñöùt bôûi hieän töôïng va ñaäp treân ñöôøng, coøn ñeøn bi-xenon chæcoù hai baûn ñieän cöïc ñöôïc coá ñònh bôûi lôùp voû thaïch anh. Ñeøn halogen coù thôøi gian söû duïng trung bình 300-1.000 giôø, coønbi-xenonlaø 3.000giôø. Trang 13
  14. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Tieáp ñeán, coâng ngheä HID taêng tính an toaøn cho baïn khi laùi xe trong ñeâm, ñaëc bieät ôû nhöõng nôi khoâng coù ñeøn chieáusaùngcoângcoäng,do loaïi ñeøn naøy phaùt ra aùnh saùng traéng - xanh raát gioáng vôùi aùnh saùng ban ngaøy, giuùp ngöôøi laùi deã daøng quan saùt vôùi hình aûnh roõ neùt, saâu vaø thaäthôn. Caùc thoángkeâ ñaõ chæra raèng, ngöôøi laùi xe caàn phaùt Hình 3-25. Chuøm aùnh saùng phaùt ra cuûa hieän, xöû lyù vaø phaûn öùng ñeøn xenon (döôùi) so vôùi ñeøn halogen (treân) vôùi caùc thoâng tin töø tín hieäu giao thoângtrong khoaûng70m, vì neáu chaïy vôùi vaän toác 100 km/h, chuùngta chæ coù khoaûng 2,5 giaây ñeå phaûn xaï tröôùc caùc bieán coá xaûy ra treân ñöôøng. Do ñoù, ñeøn ñaàuxehôi coù chuømsaùngdaøi, taàmquan saùt roäng ñeå phaùthieänsôùmcaùc söï kieän laø yeáutoá an toaønhaøngñaàuñoái vôùi ngöôøi caàmlaùi. Moät öu ñieåmnöõa cuûa ñeøn bi-xenon laø do khoângtoán naênglöôïng ñeå ñoát noùngdaâytoùc neânkhoângnhöõngtieátkieämnaênglöôïng - tieâuthuï baèng1/3 so vôùi ñeønhalogentruyeànthoáng- maøcoøncho cöôøngñoäsaùngcao hôn gaáp 2-3 laàn. Ngaøy nay, ñeønxenonñöôïc laép ñaëttreânheäthoángchieáusaùngcuûaxe nhö laø tieâuchuaån. Haõng Hella ñaõ coù moät böôùc phaùt trieån xa hôn. Töø naêm 1999, heä thoángñeøn Bi-xenon ñöôïc söû duïng, noù coù theåsinh ra tia saùngcoát vaø pha töø cuøng moät nguoàn saùng. Thuaän lôïi laø tieâu thu naêng löôïng giaûm hôn nöõa,môûra nhöõngkhaûnaêngmôùi cho caùcnhaøthieátke áphaùtra aùnhsaùng gioángnhaucho phavaø coát. Trang 14
  15. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu . Hình 3-26. Hình daïng ñeøn Bi-xenon Moät caùch ñôn giaûn ñeå coù theå chuyeån ñoåi thaùnh ñeøn Bi-xenon laø duøngmoätcô caáuñieàukhieånñieäntöø. Cô caáu naøy di chuyeån nguoàn saùng töø boùng ñeøn xenon ñeå saùng pha vaø coát maø khoâng coù thôøi gian treã trong chuyeån ñoåi . 3. 2 . 1 . 2 . 3 . Tha á u kín h ñe ø n ( kính khu ếch tá n ) Thaáu kính cuûa ñeøn laø moät khoái goàm nhieàu hình laêng truï coù taùc duïng uoán cong vaø phaân chia tia saùng chieáu ra töø ñeøn theo ñuùng höôùng mong muoán. Vieäc thieát keá thaáu kính nhaèm muïc ñích thoûa maõn caû hai vò trí chieáu saùng gaàn vaø xa. Yeâu caàu cuûa ñeøn pha chính laø aùnh saùng phaùt ra phaûi ñi xuyeân qua moät khoaûng caùch xa trong khi ñeøn pha tia saùng ôû möùc ñoä thaáp hôn vaø phaùt taùn tia saùng ôû gaàn phía tröôùc ñaàu xe. Hình 3- 27 . Caá u tru ù c ñe ø n ña à u loaïi cuõ va ø 3.2.2. Caáu taïo caùc loaïi boùng ñeøn duøng cho ñeøn kích thöôùc, ñeøn söông muø, ñeøn phanh, ñeøn signal vaø ñeøn luøi. a) Boùng ñeøn daây toùc Boùng ñeøn moät ñaàu sôïi ñoát ñôn: Duøngcho boùngñeønxinhanhay ñeønluøi. Trang 15
  16. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Boùng ñeøn moät ñaàu sôïi ñoát keùp: Duøng cho boùng ñeøn haäu hay phanh. Noù ñöôïc gaén2 sôïi ñoátcoù coângsuaátkhaùcnhau. Hình 3-28. Boùng ñeøn daây toùc Thay theá: AÁn boùng ñeøn veà phía ñuoâi ñeå nhaû khoùa choát ñeá ra khoûi raõnh ñuoâi ñeøn, quay boùng vaø keùo noù ra. Laøm ngöôïc laïi ñeå laép boùng môùi vaøo. b) Boùng ñeøn hình cheâm -Boùng ñeøn hình cheâm sôïi ñoát ñôn: Duøng cho boùng ñeøn xinhan hay ñeøn luøi v.v... -Boùng ñeøn hình cheâm sôïi ñoát keùp: Duøng cho boùng ñeøn haäu hay phanh. Noù ñöôïc gaén2 sôïi ñoátcoù coângsuaátkhaùcnhau. Hình 3-29. Boùng ñeøn hình cheâm -Thay theá: Chæcaànkeùoboùngra baèngngoùntay vaø aánboùngmôùi vaøo. 3.3. Caùc coâng taéc ñieàu khieån ñeøn 3.3.1. Coâng taéc ñieàu khieån ñeøn pha vaø kích thöôùc 3.3.1.1. Loaïi coâng taéc toå hôïp Trang 16
  17. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Treâncaùc xe con gaànñaây, coângtaécchính 3 naácvaø coângtaécchuyeån pha- coát ñöôïc thaytheábaèngcoângtaéctoåhôïp. Coângtaéctoåhôïp coù 2 caàn ñieàukhieån, moätcaànñieàukhieångaït nöôùc vaø phun nöôùc röûa kính xe, caàn coønlaïi ñieàukhieånheäthoángñeønpha- coát,kích thöôùcvaø ñeønxi nhan. Hình 3-30. Hình daïng cuûa moät coâng taéc toå hôïp Baèngcaùchxoaynuùmvaëncuûacaànñieàukhieånngöôøi laùi coù theåbaät - taétñeønkích thöôùcvaø ñeønpha. Baèngcaùchgaït leân vaø xuoángcaànñieàu khieånngöôøi laùi coù theåchuyeånlaànlöôït aùnhsangphahoaëcaùnhsaùngcoát. 3.3.1.2. Loaïi coâng taéc 3 naác a)coâng taéc keùo xe Myõ b)Coâng taéc keùo xe Nga c)Vò trí ngaét ñeøn trong cuøng f)caáu taïo cuûa khoùa ñeøn chính d) khoùa ñeøn ôû naác I, caáp ñieän cho ñeøn kích thöôùc e)khoùa ñeøn ôû naác I, caáp ñieän cho ñeøn kích thöôùc vaø ñeøn pha 1) caàn keùo vôùi nuùm gaït 2)bi haõm vôùi loø xo 3) naép 4) caùc coïc ñaáu daây 5) giaù tieáp ñieåm 6) bieán trôû Hình 3-31. Hình daïng cuûa coâng taéc 3 naác Trang 17
  18. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Coâng taéc naøy söû duïng cuøng vôùi coângtaéc keùo (3 naác) ñeå chuyeån cheá ñoä söû duïng töø ñeøn pha sang ñeøn coát vaø ngöôïc laïi. Coâng taéc ñaûo pha- coátcoù 3 cöïc noái daây Hình 3-32. Hình daïng cuûa coâng taéc ñaûo pha- coát 1- nuùt aán; 2- Ñóa tieáp ñieåm; 3- naép; 4- voû; 5- caàn ñaåy; 6- loø xo hoài vò Coângtaécñaûopha- coátñaëtdöôùi saøntraùi ca bin vaø ñöôïc ñieàukhieån baèngchaânngöôøi laùi. Baèngcaùchnhaánchaân,taùc duïng löïc vaøo ñaàucoâng taéc (höôùng muõi teân), caùc ñieän cöïc seõ chuyeån ñoåi noái töø cöïc (+) ñeán cöïc phahoaëc(+) vôùi cöïc coátvaø ngöôïc laïi. 3.3.2. Coâng taéc ñieàu khieån ñeøn signal Coâng taéc ñeøn baùo reõ ñöôïc boá trí trong coângtaéc toå hôïp naèmdöôùi tay laùi, gaït coângtaécnaøysangphaûi hoaëcsangtraùi seõlaømcho ñeønbaùoreõ phaûi hay traùi saùng. Hình 3-33. Coâng taéc baùo reõ 3.3.3. Coâng taéc ñieàu khieån ñeøn phanh Trang 18
  19. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Hình 3-34. Coâng taéc ñeøn phanh vaø sô ñoà ñaáu daây cuûa ñeøn phanh a) Loaïi truyeànñoängthuûylöïc b) Loaïi truyeànñoängkhí neùn 1.Loã daãndaàu; 2,10. Maøng; 3,9. Voû hoäp; 4. Mieáng tieáp ñieän; 5,12. Loø xo; 6,7. Ñaàutieápñieänñoàngthôøi laø ñaàubaétdaây; 8. Khoái caùchñieän; 11. Naép; 13. Tieápñieåmbaèngbaïc; 14. Ñaàubaétdaây; 15. Thanhñoàngdaãnñieän 3.3.4.Coâng taéc ñieàu khieån ñeøn baùo nguy Khi baätcoângtaécñeønbaùonguy noù seõlaømcho taátcaûcaùcñeønbaùo reõ nhaápnhaùy. Hình 3-35. Vò trí coâng taéc ñeøn baùo nguy 3.4. Caùc sô ñoà ñieàu khieån ñeøn 3.4.1. Heä thoáng maïch ñieän ñeøn pha 3.4.1.1. Sô ñoà maïch ñieän heä thoáng ñeøn coù coâng taéc ñieàu khieån 3 naác Trang 19
  20. Hệ thống chiếu sáng tín hiệu Hình 3-36. Sô ñoà heä thoáng ñeøn coù coâng taéc ñieàu khieån 3 naác Nguyeân lí hoaït ñoäng Khi coâng taéc ôû vò trí trong cuøng OFF ( ñaåy coâng taéc vaøo heát ), taát caû caùc ñeøn khoâng saùng. Khi keùo coâng taéc ra moät naác ( vò trí ñeøn laùi – ñôø mi ) luùc naøy cöïc B cuûa coâng taéc ñöôïc noái thong vôùi cöïc D vaø cöïc P neân ñeøn kích thöôùc vaø ñeøn haäu saùng. Khi ta keùo naác thöù hai ( vò trí ñeøn pha coát ) luùc naøy cöïc B cuûa coâng taéc thoâng maïch vôùi cöïc H vaø cöïc D, do ñoù ñeøn kích thöôùc vaø ñeøn pha hoaëc ñeøn coát saùng. Neáu ñeøn pha saùng ta nhaán coâng taéc ñaûo pha – coát thì ñeøn coát saùng vaø ñeøn pha taét, neáu tieáp tuïc nhaán thì ñeøn pha laïi saùng vaø ñeøn coát taét. 3.4.1.2 Sô ñoà maïch ñieän heä thoáng ñeøn duøng coâng taéc toå hôp Trang 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2