Khóa luận tốt nghiệp: Nghiên cứu ảnh hưởng của tỷ giá thực song phương đến cán cân thương mại Việt Nam

ĐẠI HỌC HUẾ<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ<br /> KHOA TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG<br /> <br /> ại<br /> họ<br /> cK<br /> in<br /> h<br /> <br /> tế<br /> H<br /> uế<br /> <br /> KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC<br /> <br /> NGHIÊN CỨU ẢNH HƢỞNG CỦA TỶ GIÁ THỰC<br /> SONG PHƢƠNG ĐẾN CÁN CÂN THƢƠNG MẠI<br /> <br /> Đ<br /> <br /> CỦA VIỆT NAM<br /> <br /> Sinh viên thực hiện: NGÔ QUANG NHẬT<br /> Lớp: K45B Tài chính Ngân hàng<br /> Niên khóa: 2011-2015<br /> <br /> Huế, tháng 5 năm 2015<br /> <br /> Giáo viên hướng dẫn<br /> ThS. Lê Tô Minh Tân<br /> <br /> Lời Cám Ơn<br /> Để thực hiên tốt Đề tài khóa luận này, em xin gủi lời cám ơn chån thành tới<br /> Thæy Cô giáo trường Đäi học Kinh tế Huế nói chung và toàn thể Thæy Cô giáo<br /> khoa Tài chính Ngån hàng đã tận tâm giâng däy em trong suốt quá trình học tập và<br /> nghiên cứu täi trường. Vốn tri thức lý thuyết và thực tế mà em được truyền đät trong<br /> <br /> tế<br /> H<br /> uế<br /> <br /> quá trình học tập vừa là nền tâng cho quá trình nghiên cứu đề tài vừa là hành trang<br /> quý giá cho em trên những chặng đường tiếp theo.<br /> <br /> Đặc biệt, em xin gủi lời cám ơn chån thành nhçt tới thæy giáo hướng dẫn ThS.<br /> <br /> ại<br /> họ<br /> cK<br /> in<br /> h<br /> <br /> Lê Tô Minh Tån đã trực tiếp hướng dẫn và đưa ra những lời khuyên giúp em<br /> thhuwcj hiên tốt nhçt Đề tài khóa luận này.<br /> <br /> Nhờ sự hướng dẫn và giâng däy tận tình của Thæy, em đã có được những kiến<br /> thức và kinh nghiệm quý giá trong suốt quá trình thực hiện để hoàn thành và thực hiện<br /> tốt đề tài khóa luận tốt nghiệp của mình.<br /> <br /> Cuối cùng, em xin câm ơn såu sắc đến gia đình và bän bè đã luôn bên cänh hỗ<br /> <br /> Đ<br /> <br /> trợ và động viên em để đät được kết quâ nghiên cứu khóa luận tốt nhçt của mình.<br /> Em xin chån thành cám ơn!<br /> Huế, ngày 19 tháng 5 năm 2015<br /> Sinh viên thực hiện đề tài<br /> <br /> Ngô Quang Nhật<br /> <br /> i<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> Lời cảm ơn .................................................................................................................. i<br /> Mục lục ....................................................................................................................... ii<br /> Danh mục các ký hiệu và chữ cái viết tắt....................................................................v<br /> Danh mục các hình .................................................................................................... vi<br /> Danh mục các biểu bảng .......................................................................................... vii<br /> PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................1<br /> 1. Lý do thực hiện đề tài ..........................................................................................1<br /> <br /> tế<br /> H<br /> uế<br /> <br /> 2. Mục tiêu nghiên cứu ............................................................................................3<br /> 2.1 Mục tiêu tổng quát .............................................................................................3<br /> 2.2 Mục tiêu cụ thể ..................................................................................................3<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................4<br /> <br /> ại<br /> họ<br /> cK<br /> in<br /> h<br /> <br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu .......................................................................................4<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu: .........................................................................................5<br /> 4. Phương pháp nghiên cứu .....................................................................................5<br /> 4.1. Phương pháp thu thập số liệu: ..........................................................................5<br /> 4.2. Phương pháp xử lý số liệu: ...............................................................................5<br /> 4.3. Phần mềm sử dụng: Eviews, Excel...................................................................6<br /> 5. Kết cấu đề tài .......................................................................................................6<br /> <br /> Đ<br /> <br /> PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .........................................7<br /> CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TỶ GIÁ VÀ CÁN CÂN THƢƠNG MẠI ......7<br /> 1.1. Cơ sở lý luận ..............................................................................................7<br /> 1.1.1. Tỷ giá hối đoái .....................................................................................7<br /> 1.1.1.1 Khái niệm và phương pháp niêm yết tỷ giá ...................................7<br /> 1.1.1.2 Phân loại tỷ giá hối đoái .................................................................7<br /> 1.1.1.3 Chế độ tỷ giá ................................................................................12<br /> 1.1.2. Cán cân thương mại (TB) ..................................................................14<br /> 1.1.2.1. Khái niệm ....................................................................................14<br /> <br /> ii<br /> <br /> 1.1.2.2. Các trạng thái của CCTM ...........................................................14<br /> 1.1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến cán cân thương mại .......................15<br /> 1.1.3. Tác động của tỷ giá lên cán cân thương mại .....................................17<br /> 1.1.3.1. Hiệu ứng của phá giá lên cán cân thương mại ............................17<br /> 1.1.3.2 Hệ số co giãn xuất nhập khẩu và điều kiện Marshall - Lerner ....20<br /> 1.2. Cơ sở thực tiễn .........................................................................................21<br /> 1.2.1. Thực tiễn nghiên cứu sự ảnh hưởng của tỷ giá thực đến CCTM ở nước<br /> ngoài .............................................................................................................21<br /> 1.2.2. Thực tiễn nghiên cứu sự ảnh hưởng của tỷ giá thực đến CCTM ở<br /> <br /> tế<br /> H<br /> uế<br /> <br /> Việt Nam......................................................................................................23<br /> CHƢƠNG 2: NGUỒN SỐ LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........26<br /> 2.1. Nguồn dữ liệu nghiên cứu ........................................................................26<br /> 2.2.1. Tính dừng ..........................................................................................27<br /> <br /> ại<br /> họ<br /> cK<br /> in<br /> h<br /> <br /> 2.2.1.1. Chuỗi thời gian ............................................................................27<br /> 2.2.1.2. Khái niệm tính dừng....................................................................27<br /> 2.2.1.3. Cách kiểm định tính dừng của chuỗi thời gian ..........................28<br /> 2.2.1.4. Nhiễu trắng ..................................................................................30<br /> 2.2.1.5. Biến đổi chuỗi không dừng thành chuỗi dừng ............................30<br /> 2.2.2. Kiểm định đồng liên kết (Kiểm định Engle-Granger) .......................30<br /> 2.2.3. Mô hình hiệu chỉnh sai số ECM (Error Correction Model) ..............31<br /> <br /> Đ<br /> <br /> 2.3. Phương pháp tính tỷ giá thực song phương RER ...........................................32<br /> CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH SỰ ẢNH HƢỞNG CỦA TỶ GIÁ THỰC<br /> SONG PHƢƠNG ĐẾN CÁN CÂN THƢƠNG MẠI VIỆT NAM ...............34<br /> 3.1. Tình hình tỷ giá hối đoái, xuất nhập khẩu và thực trạng cán cân thương<br /> mại Việt Nam ..................................................................................................34<br /> 3.1.1. Tình hình tỷ giá giai đoạn năm 2000 - 2014 .....................................34<br /> 3.1.2. Chế độ tỷ giá do NHNN Việt Nam áp dụng theo thời gian từ 19992014 .............................................................................................................40<br /> 3.1.3. Thực trạng xuất nhập khẩu và cán cân thương mại của Việt Nam ...41<br /> <br /> iii<br /> <br /> 3.1.3.1. Thực trạng xuất nhập khẩu và CCTM Việt Nam thời kỳ 20002010 ..........................................................................................................42<br /> 3.1.3.2. Thực trạng cán cân thương mại của Việt Nam thời kỳ 2011-2014 ..44<br /> 3.2. Phân tích và đánh giá kết quả tính tỷ giá thực song phương RER ..........46<br /> 3.3. Nhận xét mối quan hệ giữa RER và cán cân thương mại ........................49<br /> 3.4. Phân tích sự ảnh hưởng của tỷ giá thực song phương tới cán cân thương<br /> mại Việt Nam ..................................................................................................50<br /> 3.4.1. Dữ liệu nghiên cứu ............................................................................50<br /> 3.4.2. Phân tích sự ảnh hưởng của tỷ giá thực song phương tới CCTM trong<br /> <br /> tế<br /> H<br /> uế<br /> <br /> dài hạn ..........................................................................................................52<br /> 3.4.2.1 Kiểm định tính dừng (Kiểm định nghiệm đơn vị - unit root test) 52<br /> 3.4.2.2 Kiểm định đồng tích hợp Engle - Granger ...................................52<br /> 3.4.3 Phân tích sự ảnh hưởng của tỷ giá thực song phương tới CCTM trong<br /> <br /> ại<br /> họ<br /> cK<br /> in<br /> h<br /> <br /> ngắn hạn .......................................................................................................54<br /> 3.4.3.1 Lựa chọn độ trễ tối ưu cho mô hình .............................................54<br /> 3.4.3.2 Ước lượng mô hình hiệu chỉnh sai số ECM.................................55<br /> 3.5. Thảo luận kết quả .....................................................................................57<br /> CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP.............................................59<br /> PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .............................................................63<br /> 1. Kết luận và Đóng góp của nghiên cứu ........................................................63<br /> <br /> Đ<br /> <br /> 2. Kiến nghị .....................................................................................................64<br /> 2.1. Đối với Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước............................................64<br /> 2.2. Đối với các doanh nghiệp ........................................................................64<br /> 3. Hạn chế của nghiên cứu ..............................................................................65<br /> 4. Hướng phát triển của đề tài .........................................................................66<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................67<br /> PHỤ LỤC<br /> <br /> iv<br /> <br />