1
VIN HÀN LÂM
KHOA HC XÃ HI VIT NAM
HC VIN KHOA HC XÃ HI
Lê Thanh Huyền
KINH NGHIỆM XỬ LÝ NỢ XẤU NGÂN HÀNG
CỦA MỘT SỐ NƯỚC ĐÔNG Á VÀ BÀI HỌC CHO
VIỆT NAM
Chuyên ngành: Kinh tế quc tế
Mã s: 9.31.01.06
TÓM TT LUN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NỘI - 2018
2
Công trình được hoàn thành ti: Hc vin khoa hc xã hi, Vin
Hàn lâm khoa hc xã hi Vit Nam
Người hướng dn khoa hc: PGS. TS. Lê Hoàng Nga
TS. Tô Ánh Dương
Phn bin 1: PGS.TS. Nguyn Như Bình
Phn bin 2: PGS.TS. Trnh Th Hoa Mai
Phn bin 3: PGS.TS. Bùi Quang Tun
Lun án s được bo v trước Hội đồng chm lun án cp Hc
vin hp ti ................................................................................................
................................................................................................................................
vào hồi………..….giờ…………phút,
ngày………tháng……….năm………………..
Có th tìm hiu lun án tại thư viện:
- Thư viện quc gia Vit Nam
- Thư viện Hc vin Khoa hc xã hi
1
M ĐẦU
1. Tính cp thiết của đề tài
Kinh tế Vit Nam đã có nhiu du hiu khi sc trong những năm
tr lại đây, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng vẫn dưới mc k vng
mt trong nhng tác nhân chính vn đề n xu ca h thng ngân
hàng thương mại (NHTM). N xấu ngân hàng đang được coi “nút
tht c chai”, kìm hãm tăng trưởng và phc hi kinh tế.
Việt Nam đang trong quá trình tái cơ cấu kinh tế i chung h
thống ngânng nói riêng trong điều kin h thng ngân hàng yếu kém
gp nhiu khó khăn về ngân ch; trong khi đang hội nhp, t do
hóa tài chính ngày càng sâu rng. Những khó khăn trong tái cấu trúc
h thng ngân hàng x n xu thiếu bn vững đòi hỏi Vit Nam
phi tham kho kinh nghiệm các nước đi trước trong x n xu để
điu chỉnh các chế, chính sách x n xu ca mình.Trong c
c trên thế gii, mt s ớc Đông Á như Nhật Bn, Hàn Quc,
Trung Quc nhng thành công và tht bi trong x n xu mà
Vit Nam th tham khảo do các nước này nhiu điểm tương
đồng v cu trúc h thng tài chính các nguyên nhân gây n. Nht
Bn với các đặc điểm ni bt ca h thống ngân hàng như: Ngân hàng
sở ca toàn b h thng tài chính, các ngân hàng hay th trưng
vn gián tiếp là ngun cung cp vn ch yếu cho các công ty cho s
phát trin ca nn kinh tế Nht Bn; h thng ngân hàng mang tính
khép n hướng ni; s can thip mang tính bo h ca chính ph
đối vi h thng ngân hàng cng vi vic coi trng nhng ràng buc
nhóm các quan h gia doanh nghip vi ngân hàng, quan h gia
đình, quan hệ “cánh hẩu”trong nền kinh tế Nht Bản đã khiến cho
các quyết định cho vay ca các ngân hàng không phải lúc nào cũng
đưc dựa trên sở đánh giá rủi ro mt cách cn trọng. Đối vi n
Quc, h ly nhất đnh t các Chaebol, c th s tài tr quá mc ca
2
ngân hàng dành cho các tp đoàn khổng lồ; đồng thi vinh trng ly
ngn hn cho vay dài hn, đã đẩy h thng ngân hàng Hàn Quc
phải đối đầu với khó khăn về n xấu. Đối vi Trung Quc, tín dng
ngân ng cũng nh cấp vn chính cho nn kinh tế; tốc độ ng
trưng tín dụng “nóng”, cùng với vic các NHTM Trung Quc sn
sàng cp vốn cho “cuộc chạy đua phát triển sở h tầngcủa chính
quyền các địa phương. Và đặc bitnhng ảnh hưởng t cơ chế kinh
tế kế hoch hóa tập trung, theo đó, hoạt đng của các NHTM nhà nưc
ln ch như những cơ quan hành chính nhà nưc, có nhim v cho vay
theo ch đnh cho các công ty và d án nhà nước vốn làm ăn kém hiệu
qu, thm chí thua l,đã gây ra tình trạng khng hong n xu
Trung Quc. Nhng đc điểm trong h thng ngân hàng các quc gia
Đông Á nêu trên có những nét tương đồng vi Việt Nam, do đó nghiên
cu kinh nghim x lý n xu các nước này đểt ra bài hc có tính
kh thi khi áp dụng đối vi Vit Nam.
Vit Nam trong thi gian qua, n xu ngân hàng luôn vấn đề
được Đảng, Chính ph và c h thng tài chính (HTTC) quan tâm vi
mục tiêu “phá tan cục máu đông” đang đe dọa gây “tắc nghẽn”, dẫn
đến nhng bt n trong HTTC ngân hàng nói riêng toàn b nn
kinh tế nói chung. Tuy nhiên, vic x n xấu ngân hàng ngăn
nga n xu tiếp tục tăng cao nước ta thời gian qua còn chưa hiu
qu, còn rt nhiu vấn đề đặt ra như: Khung pháp cho xử lý n
xu; phát trin th trưng mua bán n; vai trò, hiu qu ca các công
ty x n xu, ngun lc x lý n xấu… Đó chính do tác gi
la chọn đề tài: Kinh nghim x n xu ngân hàng ca mt s
ớc Đông Á bài học cho Vit Nam. Đây sẽ mt nghiên cu
toàn din v kinh nghim xn xu ngân hàng ti mt s quc gia
điển hình trong khu vc, t đó đưa ra định hướng gii pháp cho Vit
Nam trong thi gian ti.
3
2. Mục đích và nhiệm v nghiên cu ca lun án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên sở h thng hóa nhng vấn đề luận bản thc tin
v x n xu của ngân hàng thương mại (NHTM), lun án nghiên
cu mt cách h thng thc trng, nguyên nhân n xu, bin pháp
và kết qu x n xu ca NHTM mt s nước Đông Á, rút ra
mt s bài hc kinh nghim cho Việt Nam. Đồng thi, t phân tích
thc trng n xu x n xu NHTM Vit Nam, luận án đã đề
xut mt s gii pháp nhm vn dng các bài học đó vào việc x
n xu ca NHTM Vit Nam hin nay
2.2. Nhim v nghiên cu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, lun án tp trung vào thc hin
nhng nhim v nghiên cứu sau đây:
- H thng hóa xây dng khung thuyết bản v n xu
x n xu ca ngân hàng thương mại; nghiên cu hai hình x
n xu ca ngân hàng thương mại bản với điển hình mt s
nước trên thế gii và rút ra bài hc kinh nghim.
- Nghiên cu thc trng, ch thc x n xu ca NHTM ng
nhng kết qu đạt đưc trong vic x lý n xu NHTM 3 nước Đông
Á: Nht Bn, Hàn Quc và Trung Quc; t đót ra nhữngi hc kinh
nghim x lý n xu ngân hàng thương mi ti Vit Nam.
- Phân ch thc trng x n xu ca ngân hàng thương mại
Vit Nam thi gian qua, ch ra nhng kết qu đạt được, hn chế
nguyên nhân.
- Đề xut các gii pháp x lý n xấu ngân hàng thương mại Vit
Nam trong thi gian tới trên cơ sở hc tp, vn dng các bài hc kinh
nghim x lý n xu ca Nht Bn,n Quc và Trung Quc.