intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

luận văn:Dựa vào các lí thuyết kinh tế và đầu tư, giải thích vai trò của đầu tư đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế

Chia sẻ: Nguyễn Thị Bích Ngọc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:67

Thêm vào BST
Báo xấu
124
lượt xem 24
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong lịch sử các tư tưởng kinh tế, các nhà kinh tế học đã quan tâm nghiên cứu những yếu tố tác động đến sự gia tăng sản lượng của nền kinh tế. Từ các nhà kinh tế học cổ điển đến các nhà kinh tế học hiện đại đều nhận thấy rằng đầu tư và tích luỹ vốn đầu tư là một trong những nhân tố quan trọng trong sản xuất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: luận văn:Dựa vào các lí thuyết kinh tế và đầu tư, giải thích vai trò của đầu tư đối với tăng trưởng và phát triển kinh tế

  1. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương LU N VĂN T T NGHI P TÀI: “D a vào các lí thuy t kinh t và u tư, gi i thích vai trò c a u tư i v i tăng trư ng và phát tri n kinh t .” Nhóm 2 1 L p: Kinh t u tư 47A
  2. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương L IM U Trong l ch s các tư tư ng kinh t , các nhà kinh t h c ã quan tâm nghiên c u nh ng y u t tác ng n s gia tăng s n lư ng c a n n kinh t . T các nhà kinh t h c c i n n các nhà kinh t h c hi n i u nh n th y r ng u tư và tích lu v n u tư là m t trong nh ng nhân t quan tr ng trong s n xu t. Ngày nay, vai trò c a u tư ngày càng ư c kh ng nh hơn khi nó góp ph n áng k vào vi c gia tăng năng l c s n xu t, cung ng d ch v cho n n kinh t , thúc y chuy n d ch cơ c u kinh t và chuy n giao công ngh , t ó t o à cho s tăng trư ng và phát tri n kinh t m t cách m nh m . N n kinh t Vi t Nam trong th i gian qua có nh ng bư c phát tri n vư t b c, tăng trư ng khá cao và n nh, m c s ng ngư i dân ư c c i thi n rõ r t, ch t lư ng cu c s ng ư c nâng cao… có ư c nh ng thành t u n tư ng ó ph i k n vai trò c bi t quan tr ng c a u tư. V i nh ng chính sách nh m thu hút và s d ng có hi u q a v n u tư trong và ngoài nư c, Vi t Nam ang nâng cao uy tín, v th c a mình trên trư ng qu c t . Hi n nay Vi t Nam ã tr thành thành viên chính th c c a t ch c thương m i th gi i WTO, ang tr thành i m h p d n u tư c a Châu Á trong con m t c a c ng ng u tư th gi i. Tuy nhiên bên c nh ó cũng còn r t nhi u b t c p trong vi c s d ng v n u tư t o à cho s tăng trư ng và phát tri n kinh t , các m c tiêu kinh t xã h i ưa ra chưa th c s t k t qu như mong mu n. làm rõ vai trò c a u tư vói tăng trư ng, phát tri n kinh t , ng th i tìm ra nh ng m t còn h n ch trong vi c phát huy vai trò c a u tư, nhóm chúng em ch n tài: D a vào các lí thuy t kinh t và u tư, gi i thích vai trò c a u tư i v i tăng trư ng và phát tri n kinh t . ư c s hư ng d n t n tình c a th y giáo PGS.TS T Quang Phương, chúng em ã c g ng hoàn thành bài vi t này. Do gi i h n v kinh nghi m, ki n th c, tài li u, và tính ph c t p c a tài, bài vi t c a chúng em còn r t nhi u thi u sót. R t mong ư c s góp ý th ng th n, nhi t tình c a th y cô và các b n bài vi t c a chúng em ư c hoàn thi n hơn. Chúng em xin chân thành c m ơn! Nhóm 2 2 L p: Kinh t u tư 47A
  3. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương CHƯƠNG I: M T S LÝ THUY T KINH T VÀ U TƯ V VAI TRÒ C A U TƯ I V I TĂNG TRƯ NG, PHÁT TRI N KINH T I. KHÁI NI M U TƯ VÀ PHÂN LO I. 1. Khái ni m Có nhi u khái ni m v u tư, m i góc ta có m t khái ni m, m t cách hi u v u tư, c th như sau: Trên góc tài chính: u tư là m t chu i các ho t ng chi tiêu ch u tư nh n v m t chu i các dòng thu nh m hoàn v n và thu l i Trên góc tiêu dùng: u tư là s hy sinh m c tiêu dùng hi n t i thu v m t m c tiêu dùng nhi u hơn trong tương lai. u tư là vi c s d ng v n cùng các ngu n l c khác trong hi n t i ti n hành các ho t ng nào ó nh m thu v các k t qu có l i trong tương lai Như v y, m c tiêu c a m i công cu c u tư là t ư c các k t qu l n hơn so v i nh ng hy sinh v ngu n l c mà ngư i u tư ph i ch u ng khi ti n hành u tư. Ngu n l c ph i hy sinh ó có th là ti n, là tài nguyên thiên nhiên, là s c lao ng và trí tu Nh ng k t qu s t ư c có th là s tăng thêm các tài s n tài chính ( ti n v n ), tài s n v t ch t ( nhà máy, ư ng sá. b nh vi n, trư ng h c..), tài s n trí tu ( trình văn hoá, chuyên môn, qu n lý, khoa h c k thu t..) và ngu n nhân l c có i u ki n làm vi c v i năng su t lao ng cao hơn trong n n s n xu t xã h i 2. Phân lo i u tư Ho t ng u tư ư c phân lo i theo nhi u tiêu th c khác nhau. B n tiêu th c phân lo i u tư thư ng ư c s d ng là: 2.1. Theo m i quan h c a ch u tư v i i tư ng u tư: Theo tiêu th c này u tư ư c chia làm hai lo i là u tư tr c ti p và u tư gián ti p * u tư gián ti p: Là hình th c u tư, trong ó ngư i b v n không tr c ti p tham gia i u hành qu n lý quá trình th c hi n và v n hành các k t qu u tư. Ngư i có v n thông qua các t ch c trung gian u tư phát tri n. ó là vi c các chính ph thông qua các chương trình tài tr không hoàn l i ho c có hoàn l i v i lãi su t th p cho các chính ph c a các nư c khác vay phát tri n kinh t xã h i; là vi c các cá nhân, các t ch c mua các ch ng ch có giá c phi u, trái phi u… hư ng l i t c ( g i là u tư tài chính ). u tư gián ti p là phương th c huy ng v n cho u tư phát tri n. Nhóm 2 3 L p: Kinh t u tư 47A
  4. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương * u tư tr c ti p: Là hình th c u tư, trong ó ngư i b v n tr c ti p tham gia qu n lý, i u hành quá trình th c hi n và v n hành k t qu u tư. Lo i u tư này t o nên nh ng năng l c s n xu t ph c v m i ( c v lư ng và ch t ). ây là lo i u tư tái s n xu t m r ng, là bi n pháp ch y u tăng thêm vi c làm cho ngư i lao ng, là ti n th c hi n u tư tài chính và u tư chuy n d ch. u tư tr c ti p ư c th c hi n b i ngư i trong nư c và c ngư i nư c ngoài, ư c th c hi n nư c s t i và c nư c ngoài. Do v y,vi c cân i gi a hai lu ng v n u tư ra và vào và vi c coi tr ng c hai lu ng v n này là h t s c c n thi t. Chính s i u ti t c a b n thân th trư ng và các chính sách khuy n khích u tư c a Nhà nư c s hư ng vi c s d ng v n c a các nhà u tư theo nh hư ng c a nhà n ơc, t ó t o nên ư c m t cơ c u u tư ph c v cho vi c hình thành m t cơ c u kinh t h p lý. 2.2 Theo b n ch t c a u tư Theo b n ch t c a u tư, u tư ư c chia làm hai lo i: u tư tài chính và u tư phát tri n. u tư tài chính: Là lo i u tư trong ó ngư i có ti n b ra cho ngư i vay ho c mua các ch ng ch có giá hư ng lãi su t nh trư c ( g i ti t ki m, mua trái phi u chính ph ) ho c lãi su t tuỳ thu c vào k t qu ho t ng s n xu t kinh doanh c a công ty phát hành. u tư tài chính không t o ra tài s n m i c a n n kinh t mà ch làm tăng tài s n tài chính c a t ch c, cá nhân u tư. u tư phát tri n: u tư phát tri n là b ph n cơ b n c a u tư, là vi c chi dùng v n trong hi n t i ti n hành các ho t ng nh m làm tăng thêm ho c t o ra nh ng tài s n v t ch t ( nhà xư ng, thi t b ..) và tài s n trí tu ( tri th c, k năng..), gia tăng năng l c s n xu t, t o thêm vi c làm và vì m c tiêu phát tri n u tư phát tri n là lo i u tư tr c ti p t o ra tài s n m i c a n n kinh t , ơn v s n xu t và cung ng d ch v . Hình th c u tư này óng vai trò r t quan tr ng i v i tăng trư ng và phát tri n c a n n linh t m i qu c gia. 2.3 Theo ngu n v n u tư dư i góc ngu n v n ư c phân thành hai lo i : ngu n v n u tư trong nư c và ngu n v n u tư nư c ngoài. Ngu n v n u tư trong nư c: Là ph n tích lu c a n i b n n kinh t bao g m ti t ki m c a khu v c dân cư, các t ch c kinh t , các doanh nghi p và ti t ki m c a chính ph ư c huy ng vào quá trình tái s n xu t c a xã h i. Ngu n v n u tư trong nư c bao g m ngu n v n u tư nhà nư c và ngu n v n c a dân cư và tư nhân. Nhóm 2 4 L p: Kinh t u tư 47A
  5. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Ngu n v n u tư nư c ngoài bao g m toàn b ph n tích lu c a cá nhân , các doanh nghi p, các t ch c kinh t và chính ph nư c ngoài có th huy ng và quá trình u tư phát tri n c a nư c s t i. Các ngu n v n nư c ngoài chính : Tài tr phát tri n chính th c ( ODF ) : Ngu n này g m Vi n tr phát tri n chính th c ( ODA ) và các hình th c tài tr khác Ngu n tín d ng t các ngân hàng thương m i qu c t . u tư tr c ti p nư c ngoài. Ngu n huy ng qua th trư ng v n qu c t . 2.4 Theo c p qu n lý Theo tiêu th c này thì u tư ư c chia thành u tư theo các d án quan tr ng qu c gia , d án nhóm A, B, C D án quan tr ng qu c gia do Qu c h i quy t nh, d án nhóm A do Th tư ng chính ph quy t nh, nhóm B, C do b trư ng, th trư ng cơ quan ngang b , cơ quan tr c thu c chính ph , UBND t nh, thành ph tr c thu c trung ương quy t nh. II. KHÁI NI M TĂNG TRƯ NG VÀ PHÁT TRI N KINH T 1. Khái ni m Ngày nay các qu c gia c l p, có ch quy n u ra nh ng m c tiêu ph n u cho s ti n b c a qu c gia mình. Tuy có nh ng khía c nh khác nhau nh t nh trong quan ni m nhưng nói chung, s ti n b trong m t giai o n nào ó c a m t nư c thư ng ư c ánh giá trên hai m t: s gia tăng v kinh t và s bi n i v m t xã h i. Trên th c t ngư i ta thư ng dùng hai thu t ng : tăng trư ng kinh t và phát tri n kinh t ph n ánh s ti n b ó. Hai thu t ng tăng trư ng kinh t và phát tri n kinh t nhi u lúc ư c s d ng thay th cho nhau trong m t n i dung c a m t ph m vi nh t nh nào ó. Song gi a chúng có s khác nhau cơ b n. Tăng trư ng kinh t ư c hi u là s tăng thêm hay là s gia tăng v qui mô s n lư ng c a m t n n kinh t trong m t th i kỳ nh t nh ( thư ng là m t năm ). Tăng trư ng kinh t là t l tăng s n lư ng th c t , là k t qu c a ho t ng s n xu t, kinh doanh d ch v c a n n kinh t t o ra. S tăng trư ng kinh t ư c so sánh v i các năm g c k ti p nhau g i là t c tăng trư ng kinh t Tăng trư ng kinh t ư c bi u hi n b ng hai cách. Cách th nh t th hi n vi c m r ng s n lư ng qu c gia c a m t nư c( s tăng lên c a T ng s n ph m qu c dân, t ng s n ph m qu c n i..). Cách th hai th hi n s tăng trư ng m c s ng c a m t qu c gia ( s tăng lên c a T ng s n ph m qu c dân trên u ngư i, t ng s n ph m qu c n i trên u ngư i..) Nhóm 2 5 L p: Kinh t u tư 47A
  6. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Khác v i tăng trư ng kinh t , phát tri n kinh t bao hàm nhi u ý nghĩa r ng hơn. Phát tri n kinh t là m t qúa trình tăng ti n v m i m t c a n n kinh t trong m t th i gian nh t nh Phát tri n kinh t bao g m tăng v qui mô s n lư ng ( tăng trư ng kinh t ), s ti n b v cơ c u kinh t và s ti n b v xã h i. Khái ni m trên v kinh t phát tri n bao hàm các v n cơ b n như sau: Th nh t là m c gia tăng m r ng s n lư ng qu c gia và s tăng m c s n xu t, m c s ng c a qu c gia trong m t th i gian nh t nh. Th hai là m c bi n i cơ c u kinh t c a qu c gia. Trong ó quan tr ng nh t là t l ngành công nghi p trong t ng s n lư ng qu c dân. M c t tr ng ngành công nghi p trong t ng s n ph m qu c dân càng cao th hi n m c phát tri n càng cao. Th ba là s ti n b v cơ c u xã h i, i s ng xã h i, m c gia tăng thu nh p th c t c a ngư i dân, m c công b ng xã h i c a qu c gia. Các qu c gia trong quá trình phát tri n kinh t thư ng ph i tr i qua các giai o n b t u t c tăng trư ng nhanh. Sau ó ch ng l i, dân s tăng làm thay i cơ c u tu i dân cư trong nư c. Các xu hư ng tiêu dùng trong nư c cũng thay i h n. S ti n thu nh p không tiêu dùng h t vào nhu c u thi t y u mà có xu hư ng ti n lên s d ng các hàng hoá lâu b n, các d ch v và ngh ngơi. Then ch t c a s phát tri tn kinh t ây là ngư i dân nư c ó ph i là thành viên ch y u c a s thay i cơ c u. 2. M t s ch tiêu ánh giá 2.1. M t s thư c o c a s tăng trư ng 2.1.1. T ng s n ph m qu c n i ( GDP) Theo David Begg, Stanley Fisher, Rudiger Dornbusch, t ng s n ph m qu c n i o lư ng s n lư ng ư c s n xu t ra b i các y u t s n xu t n m trong n n kinh t qu c n i b t k ai là ch s h u các y u t ó. Nói cách khác, t ng s n ph m qu c n i là t ng giá tr s n ph m v t ch t và d ch v cu i cùng do k t qu ho t ng kinh t trên ph m vi lãnh th c a m t qu c gia t o nên trong m t th i kỳ nh t nh ( thư ng là m t năm ). tính GDP, có ba cách ti p c n cơ b n : t s n xu t, tiêu dùng và phân ph i. V phương di n s n xu t, GDP ư c xác nh b ng toàn b giá tr gia tăng c a các ngành, các khu v c s n xu t d ch v trong c nư c. VA= GO – IC Trong ó: VA là giá tr gia tăng c a toàn b n n kinh t Nhóm 2 6 L p: Kinh t u tư 47A
  7. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương GO là t ng giá tr s n xu t IC la chi phí trung gian V phương di n tiêu dùng, GDP bi u hi n b ng toàn b hàng hoá d ch v cu i cùng tính theo giá hi n hành c a th trư ng ư c t o ra trong lãnh th qu c gia hàng năm. GDP ( tiêu dùng ) = C + G + I + ( X- M ) Trong ó: C: Các kho n tiêu dùng c a h gia ình G: Các kho n chi tiêu c a chính ph I: T ng u tư cho s n xu t c a các doanh nghi p X –M: Xu t kh u ròng trong năm Do tính GDP theo giá hi n hành c a th trư ng, nó ã bao g m thu gián thu ( Te ), cho nên GDP tính theo giá th trư ng s chênh l ch v i GDP tính theo chi phí các y u t s n xu t m t lư ng giá tr , ó là thu gián thu GDP ( s n xu t ) = GDP ( tiêu dùng ) – Te V phương di n thu nh p, GDP là toàn b giá tr mà các h gia ình, các doanh nghi p và các t ch c Nhà nư c thu ư c t giá tr gia tăng. GDP ( thu nh p ) = Cp + Ip + T Trong ó : Cp: Các kho n các h gia ình ư c quy n tiêu dùng Sp: Các kho n các doanh nghi p ti t ki m dùng u tư ( Sp = Ip ) T: Chi tiêu c a Nhà nư c t ngu n thu . Các cách ti p c n trên s cho GDP k t q a b ng nhau. Nhưng th c t có nh ng chênh l ch nh t nh do sai sót t các thông s , th ng kê ho c tính toán. 2.1.2. T ng thu nh p qu c dân ( GNI ) ây là thư c o xu t hi n trong b ng SNA ( h th ng tài s n qu c gia ) năm 1993 thay cho thư c o GNP. V n i dung thì GNI & GNP là gi ng nhau, tuy v y khi s d ng GNI là mu n nói theo cách ti p c n t thu nh p ch không ph i nói theo góc s n ph m s n xu t như GNP. GNI là t ng thu nh p t s n ph m v t ch t và d ch v cu i cùng do công dân c a m t nư c t o nên trong m t kho ng th i gian nh t nh ( thư ng là m t năm ). Ch tiêu này bao g m các kho n hình thành thu nh p và phân ph i l i thu nh p l n u có tính n c các kho n nh n t nư c ngoài v và chuy n ra nư c ngoài. Như v y, GNI hình thành t GDP ti p c n theo góc thu nh p và ư c i u ch nh theo con s chênh l ch thu nh p nhân t v i nư c ngoài. GNI = GDP + chênh l ch thu nh p nhân t v i nư c ngoài Nhóm 2 7 L p: Kinh t u tư 47A
  8. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Trong ó: Chênh l ch thu nh p = Thu nh p l i t c - Chi tr l i t c nhân t v i nhân t t nhân t ra nư c ngoài nư c ngoài nư c ngoài S khác nhau gi a GDP & GNI là ph n chênh l ch thu nh p nhân t v i nư c ngoài. các nư c ang phát tri n thi GNI thư ng nh hơn GDP vì thông thư ng ph n chênh l ch này mang giá tr âm. 2.1.3. Thu nh p bình quân u ngư i V i ý nghĩa ph n ánh thu nh p, ch tiêu GDP & GNI còn ư c s d ng ánh giá m c thu nh p bình quân trên u ngư i c a m i qu c gia ( GDP/ ngư i, GNI/ ngư i ). Ch tiêu này ph n ánh tăng trư ng kinh t có tính n s thay i dân s . Qui mô và t c tăng thu nh p bình quân u ngư i là nh ng ch báo quan tr ng ph n ánh và là ti n nâng cao m c s ng dân cư nói chung. 2.2. Các ch s v cơ c u kinh t 2.2.1. Ch s cơ c u ngành Ch s cơ c u ngành là ch s ph n ánh t l c a các ngành nông nghi p, công nghi p và d ch v trong GDP. Trong quá trình phát tri n, cơ c u ngành kinh t c a m i qu c gia u có s chuy n i, và quy lu t c a s phát tri n là t l ngành công nghi p và d ch v trong GDP càng cao thì t l ngành nông nghi p trong GDP càng gi m. T l ngành công nghi p và d ch v trong GDP càng cao th hi n n n kinh t càng phát tri n 2.2.2. Ch s cơ c u xu t nh p kh u Ch tiêu này ư c bi u hi n b ng các t l : T l giá tr xu t kh u / GDP. T l giá tr xu t kh u / giá tr nh p kh u T l giá tr hàng công nghi p trong xu t kh u T l giá tr máy móc và nguyên v t li u trong t ng giá tr nh p kh u M t n n kinh t phát tri n thư ng có m c xu t kh u ròng trong GDP ( thu nh p ròng X – M ) và các t l trên ngày càng cao 2.2.3. Ch s ti t ki m - u tư T l ti t ki m - u tư trong t ng s n ph m qu c dân ( GNP ) hay trong t ng s n ph m qu c n i ( GDP ) th hi n kh năng v tăng trư ng và phát tri n kinh t c a qu c gia. Trên th gi i m i nư c có m t t l ti t ki m và m t lư ng kim ng ch d tr khác nhau. nh ng nư c có t l u tư cao ( t 20- 30% GDP ) thư ng là các nư c có m c tăng trư ng cao. Nhóm 2 8 L p: Kinh t u tư 47A
  9. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương 2.3. ánh giá s phát tri n xã h i Các ch s v xã h i bi u hi n s ti n b xã h i do tăng trư ng kinh t và ti n b c a con ngư i. 2.3.1. M c tăng dân s hàng năm M c tăng dân s liên quan n thu nh p bình quân trên u ngư i c a n n kinh t qu c gia. S tăng dân s cao, s bùng n dân s c a các nư c kém phát tri n làm cho các nư c này ngày càng nghèo ói thêm. M c tăng dân s hàng năm còn liên quan n m t dân s ó là : T ng dân s qu c gia / t ng di n tích qu c gia T ng dân s qu c gia / t ng di n tích t canh tác M c tăng dân s càng nh các th hi n m c phát tri n c a qu c gia càng cao. 2.3.2. S calo bình quân trên u ngư i S calo bình quân trên u ngư i ( calo / ngư i / ngày ) là ch tiêu th hi n m c s ng, m c nhu c u v lương th c, th c ph m c a con ngư i ư c qui i thành ơn v năng l c c n thi t cho con ngư i là calo M c thu nh p bình quân trên u ngư i tăng lên thì s calo bình quân trên u ng i cũng tăng lên Ch tiêu này ch có ý nghĩa i v i các nư c ang phát tri n, th hi n m t n n kinh t gi quy t ư c nhu c u cơ b n v lương th c, th c ph m m c nào ? Còn i v i các nư c ã phát tri n vì m c s ng cao nên ch tiêu này không còn ý nghĩa n a. 2.3.3. Ch s cơ c u nông thôn và thành th Quy lu t n n kinh t - xã h i c a qu c gia càng phát tri n thì dân s và lao ng thành th ngày càng tăng lên và nông thôn ngày càng gi m i. T l dân s s ng thành th tăng lên theo m c thu nh p bình quân u ngư i tăng lên. S tăng dân s và lao ng thành th nói lên s văn minh trong i s ng c a nhân dân, s phát tri n kinh tê- xã h i c a m t nư c 2.3.4. Ch s phát tri n con ngư i ( HDI ) Ch tiêu này k t h p ba y u t là tu i th bình quân ư c ph n ánh b ng s năm s ng, trình giáo d c ư c o b ng cách k t h p t l ngư i l n bi t ch và t l i h c úng tu i, m c thu nh p bình quân trên u ngư i tính theo s c mua tương ương . HDI ư c tính theo phương pháp ch s và nh n giá tr trong khoang 0 và 1. Qu c gia nào có HDI càng g n 1 thì ư c ánh giá là càng phát tri n cao. Nhóm 2 9 L p: Kinh t u tư 47A
  10. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương III. VAI TRÒ C A U TƯ V I TĂNG TRƯ NG, PHÁT TRI N KINH T QUA CÁC LÝ THUY T KINH T VÀ U TƯ 1. u tư tác ng n t ng cung c a n n kinh t . 1.1. Lí thuy t tăng trư ng kinh t c a trư ng phái c i n. Trong l ch s các tư tư ng kinh t , u tư và tích lu v n cho u tư ngày càng ư c xem là m t nhân t quan tr ng cho s n xu t, cho vi c gia tăng năng l c s n xu t và cung ng d ch v cho n n kinh t , t ó t o à cho s tăng trư ng. T các nhà kinh t h c c i n như Adam Smith trong cu n “C a c i c a các dân t c” ã cho r ng v n u tư là y u t quy t nh ch y u c a s lao ng h u d ng và hi u qu . Vi c tích t v n u tư s cho phép dân s và l c lư ng lao ng gia tăng, cung c p nh ng ngư i lao ng v i trang thi t b t t hơn và quan tr ng hơn là có th t o ra phân công lao ng m t cách r ng rãi hơn. Ch có như v y m i làm tăng t ng s n lư ng toàn xã h i và s n lư ng bình quân m i lao ng, tăng t c tăng trư ng c a n n kinh t . Còn theo David Ricardo ông cho r ng nông nghi p là ngành kinh t quan tr ng nh t, các y u t cơ b n c a s tăng trư ng là t ai, lao ng, và v n. Trong ba y u t k trên thì t ai là y u t quan tr ng nh t, song t ai cũng chính là gi i h n c a s tăng trư ng. Vì khi s n xu t nông nghi p gia tăng trên nh ng t ai kém màu m hơn thì giá lương th c, th c ph m s tăng lên. Mà lương th c, th c ph m l i là b ph n quan tr ng nh t m b o i s ng c a gia ình công nhân. Do ó ti n lương danh nghĩa c a công nhân cũng ph i tăng theo tương ng, l i nhu n c a các nhà tư b n có xu hư ng gi m. C ti p t c như v y cho n khi l i nhu n h th p không th bù p ư c r i ro trong kinh doanh làm cho n n kinh t tr nên b t c: a tô m c cao, ti n công m c t i thi u, l i nhu n g n m c không, tích lu tư b n ng ng l i. Vì th làm gi m s gi i h n ó theo ông c n thi t ph i u tư v n nhi u vào ngành công nghi p, r i xu t kh u hàng công nghi p mua lương th c r hơn t nư c ngoài vào, ho c u tư cho ngành công nghi p thúc y phát tri n công nghi p tác ng vào nông nghi p. Lí thuy t c a ông th hi n vai trò c a u tư trong vi c tăng trư ng các ngành nông nghiêp d n n làm gi m gi i h n tăng trư ng chung. 1.2. Quan i m tăng trư ng kinh t c a K.Marx Theo Marx các y u t tác ng n quá trình tái s n xu t là t ai,lao ng, v n và ti n b kĩ thu t. Ông cho r ng gi a cung và c u th trư ng luôn có kho ng cách, gi i quy t kho ng cách này c n thi t ph i có tích lu s n xu t, tích lu hàng hóa, ây cũng là ho t ng u tư hàng t n tr . Nhóm 2 10 L p: Kinh t u tư 47A
  11. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Ông cũng cho r ng kh ng ho ng kinh t là i u không th tránh kh i, sau khi kh ng ho ng n n kinh t tr nên tiêu i u, thoát kh i tình tr ng này các nhà tư b n ph i ti n hành i m i tư b n c nh v i quy mô l n làm cho n n kinh t ti n t i hưng th nh. i m i tư b n c nh thì vi c quan tr ng nh t là các nhà tư b n ph i có ho t ng u tư i m i công ngh . ây cũng chính là vai trò c a u tư trong vi c tăng trư ng kinh t . 1.3.Lí thuy t tân c i n v u tư. Trong mô hình tân c i n các nhà kinh t h c bác b quan i m c i n cho r ng s n xu t trong m t tình tr ng nh t nh òi h i nh ng t l nh t nh v lao ng và v n. H cho r ng v n có th thay th ư c nhân công, và trong quá trình s n xu t có th gia tăng v n cho m t ơn v lao ng t o s phát tri n kinh t theo chi u sâu. Các nhà kinh t tân c i n ã c g ng gi i thích ngu n g c c a s tăng trư ng thông qua hàm s n xu t.Hàm s này nêu lên m i quan h gi a s tăng lên c a u ra v i s tăng lên c a các y u t u vào: v n, lao ng, tài nguyên và khoa h c-công ngh . Y=f(K,L,R,T) Trong ó: Y: u ra K: v n s n xu t L: lao ng R: ngu n tài nguyên thiên nhiên T: khoa h c công ngh M t d ng c a ki u phân tích này là hàm Cobb-Douglas, hàm này có d ng Y=T.Kα.Lβ.Rγ ây α, β, γ là các s lu th a ph n ánh t l c n biên c a các y u t u vào (α + β + γ =1) Sau khi bi n i Cobb-Douglas thi t l p ư c m i quan h theo t c tăng trư ng c a các bi n s . g = t + αk + βl + γr Trong ó: g: t c tăng trư ng c a GDP k,l,r: t c t tăng trư ng c a các y u t u vào t: tác ng c a khoa h c công ngh Qua ó ta th y r ng s tăng trư ng c a y u t v n cũng như y u t u tư cũng góp ph n vào tăng trư ng kinh t nói chung. 1.4. Mô hình Harrod-Domar Mô hình Harrod-Domor gi i thích m i quan h gi a t c tăng trư ng kinh t v i y u t ti t ki m và u tư. xây d ng mô hình các tác gi ưa ra hai gi nh Nhóm 2 11 L p: Kinh t u tư 47A
  12. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Lao ng y vi c làm, không có h n ch i v i cung lao ng S n xu t t l v i kh i lư ng máy móc N u g i: Y là s n lư ng năm t g = ∆Y/Yt là t c tăng trư ng kinh t ∆Y là s n lư ng gia tăng trong kỳ S là t ng ti t ki m trong năm s = S/Yt là t l ti t ki m/GDP ICOR t l gia tăng c a v n so v i s n lư ng T công th c ICOR= ∆K/∆Y N u ∆K = I ta có ICOR = I/∆Y M t khác I = S = s*Y. thay vào công th c tính ICOR ta có ICOR = ∆K/∆Y=s*Y/∆Y => ∆Y=s*Y/ICOR Phương trình ph n ánh t c tăng trư ng kinh t g = ∆Y/Y = s*Y/ICOR : Y Cu i cùng ta có g = s/ICOR Như v y theo Harrod-Domar, ti t ki m là ngu n g c c a tăng trư ng kinh t . Mu n gia tăng s n lư ng v i t c g thì c n duy trì t l tích lu u tư trong GDP là s v i h s ICOR không i. Mô hình th hi n S là ngu n g c c a I, u tư làm gia tăng v n s n xu t (∆K), gia tăng v n s n xu t s tr c ti p làm gia tăng ∆Y, thúc y t c tăng trư ng kinh t . 2. Mô hình c a Keynes: u tư là nhân t kích thích t ng c u c a n n kinh t . Các h c thuy t kinh t trư c trư ng phái Keynes thư ng ch y u quan tâm n y u t cung, ng nh t s tăng cung v i tăng trư ng kinh t và cho r ng n n kinh t không có kh ng ho ng. Tuy nhiên, vào nh ng năm 30 c a th k 20, kh ng ho ng kinh t và th t nghi p di n ra thư ng xuyên và h c thuy t c a trư ng phái Keynes ra i ã ánh d u s phát tri n m i v kinh t . Lí thuy t này nh n m nh n y u t c u và coi t ng c u là nguyên nhân c a s tăng trư ng cũng như suy thoái kinh t . Theo Keynes c u tiêu dùng gi m d n d n n hàng hoá th a, kinh t trì tr , s n xu t không bán ư c, các nhà s n xu t bi quan v n n kinh t s thu h p quy mô s n xu t ho c n u không s b phá s n. Chính i u này s khi n th t nghi p x y ra, t n n xã h i bùng phát. Như v y s t gi m c u là nguyên nhân c a kh ng ho ng kinh t . thúc y kinh t phát tri n c n kích thích t ng c u, t ng c u tăng làm cho t ng cung tăng, n n kinh t t t i tr ng thái cân b ng m i m c s n lư ng cao hơn m c s n lư ng ban u. M t trong nh ng lí thuy t n i ti ng c a Keynes v u tư là lí thuy t s nhân u tư. Theo ông m i s gia tăng v v n u tư u kéo theo s gia tăng nhu c u b sung v nhân công và nhu c u v tư li u s n xu t. Do v y làm tăng vi c làm và tăng nhu c u tiêu dùng c a n n kinh t . T t c các i u ó làm tăng thu nh p c a n n kinh t và n lư t mình tăng thu nh p Nhóm 2 12 L p: Kinh t u tư 47A
  13. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương l i làm gia tăng u tư m i. Quá trình này th hi n thông qua m t i lư ng g i là s nhân u tư. S nhân u tư th hi n qua tác ng dây chuy n: tăng u tư làm tăng thu nh p, tăng thu nh p làm tăng u tư m i, tăng u tư m i làm tăng thu nh p m i. Qua quá trình ho t ng này, s nhân u tư làm phóng i thu nh plên. S nhân u tư th hi n m i quan h gi a m c gia tăng thu nh p và m c gia tăng u tư. S nhân này xác nh s gia tăng u tư s làm cho thu nh p tăng lên như th nào. N u kí hi u dY là m c gia tăng thu nh p, dI là m c gia tăng u tư và m là s nhân u tư thì: m = dY/dI vì S = I nên m = dY/dS = dY/(dY-dC) = 1/(1-dC/dY) = 1/(1-c) Trong ó c là khuynh hư ng tiêu dùng c n biên. Ch ng h n khuynh hư ng tiêu dùng c n biên c a xã h i là 0.75 thì theo nguyên lí s nhân, t 1 t ng u tư có th có m c thu nh p là 4 t ng. Rõ ràng u tư làm tăng thu nh p, thúc y tăng trư ng kinh t . Cũng theo Keynes, hi u qu c n biên c a v n u tư ph thu c vào t su t thu l i d ki n c a s ti n u tư m i ch không ph i so v i phí t n nguyên thu c a nó. Như v y, cùng v i s tăng lên c a v n u tư thì hi u qu c n biên c a m i ng v n gia tăng b gi m sút. B i vì, u tư làm tăng thêm kh i lư ng hàng hoá cung ng trên th trư ng, làm gi m giá c a các hàng hoá s n xu t thêm, và tăng cung ng hàng hoá s làm chi phí v n u tư tăng t ó làm gi m hi u q a s d ng v n. M t khác s khuy n khích u tư l i ph thu c vào lãi su t. Ngư i ta s ti p t c u tư ch ng nào hi u qu c n biên c a v n l n hơn lãi su t huy ng v n. Khi nào hi u qu c n biên c a v n b ng ho c th p hơn lãi su t huy ng v n thì ngư i ta không u tư n a. Vì v y kích thích u tư c n tìm bi n pháp tăng hi u q a c n biên c a v n ho c (và) gi m lãi su t. Keynes cũng ã ch ra vai trò c a chính ph và u tư trong vi c kích thích t ng c u: AD = C + G + I Trong ó: AD là t ng c u C là tiêu dùng G là chi tiêu chính ph I là u tư Qua ng th c trên ta th y u tư và chính ph u có vai trò h t s c quan tr ng i v i t ng c u. u tư làm tăng t ng c u và ngư c l i. Chi tiêu chính ph cũng góp ph n làm tăng t ng c u. Nhà nư c s d ng ngân sách c a nhà nư c kích thích u tư c a khu v c tư nhân và nhà nư c. Như v y u tư thông qua các chính sách c a chính ph kích c u, kích thích s n xu t phát tri n. Nhóm 2 13 L p: Kinh t u tư 47A
  14. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương 3. u tư t o s phát tri n cho các ngành kinh t mũi nh n t ó t o ra s d ch chuy n cơ c u kinh t . Trong các tiêu th c ánh giá phát tri n, cơ c u kinh t ư c xem như là tiêu th c ph n ánh s thay i v ch t, là d u hi u ánh giá, so sánh các giai o n phát tri n c a n n kinh t . Cơ c u kinh t bi u hi n dư i nhi u d ng khác nhau trong ó quan tr ng nh t là cơ c u ngành vì nó ph n ánh s phát tri n c a phân công lao ng xã h i và s phát tri n c a l c lư ng s n xu t. Tr ng thái cơ c u ngành là d u hi u ph n ánh trình phát tri n kinh t c a m i qu c gia. Quá trình chuy n d ch cơ c u ngành là m t quá trình di n ra liên t c và g n li n v i s phát tri n kinh t . Ngư c l i nh p phát tri n, tính ch t b n v ng c a quá trình tăng trư ng l i ph thu c vào kh năng chuy n d ch cơ c u ngành linh ho t, phù h p v i nh ng i u ki n bên trong, bên ngoài và các l i th tương i c a n n kinh t . 3.1. Mô hình các giai o n phát tri n c a W.Rostow Trong cu n “các giai o n phát tri n kinh t ”, nhà l ch s kinh t M Walter Rostow ã ưa ra mô hình v quá trình phát tri n kinh t c a m i qu c gia . Ông chia quá trình phát tri n thành 5 giai o n và ng v i m i giai o n c n có s u tư h p lí t o i u ki n thu n l i cho vi c chuy n d ch cơ c u ngành. Giai o n xã h i truy n th ng: s n xu t nông nghi p gi vai trò ch o trong ho t ng kinh t , năng su t lao ng th p nhìn chung n n kinh t chưa có nh ng bi n i m nh Giai o n chu n b c t cánh: ngành công nghi p b t u phát tri n, nhu c u u tư tăng lên ã thúc y ho t ng c a ngân hàng và s ra i c a các t ch c huy ng v n Giai o n c t cánh: ây là giai o n trung tâm trong s phân tích các giai o n phát tri n c a Rostow. Nh ng y u t cơ b n m b o cho s c t cánh là: huy ng ư c ngu n v n u tư c n thi t, t l ti t ki m và u tư tăng t 5% n 10% trong thu nh p qu c dân thu n tuý. Ngoài v n u tư trong nư c ngu n v n u tư nư c ngoài có ý nghĩa c c kì quan tr ng. Khi huy ng ư c ngu n v n c n thi t s t o i u ki n phát tri n khoa h c kĩ thu t. T ó tác ng m nh vào nông nghi p và công nghi p, công nghi p gi vai trò u t u, có t c tăng trư ng nhanh, em l i l i nhu n l n, l i nhu n l i ư c tái u tư phát tri n s n xu t, thông qua nhu c u thu hút công nhân, kích thích phát tri n khu v c ô th và các lĩnh v c d ch v . Có th nói u tư óng vai trò phát tri n ngành công nghi p mũi nh n, lôi kéo các ngành khác phát tri n, cơ c u ngành kinh t c a giai o n này là công nghi p – nông nghi p - d ch v . Giai o n trư ng thành: c trưng cơ b n c a giai o n này là t l u tư tăng liên t c, lên t i 20% thu nh p qu c dân thu n tuý. N u có ư c t l u tư như v y thì m i có i u ki n ng d ng khoa h c kĩ thu t trên Nhóm 2 14 L p: Kinh t u tư 47A
  15. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương toàn b các m t ho t ng c a n n kinh t , nhi u ngành công nghi p m i hi n i phát tri n, nông nghi p ư c cơ gi i hoá, t năng su t lao ng cao, nhu c u xu t nh p kh u tăng m nh, s phát tri n kinh t trong nư c hoà ng vào th trư ng qu c t . Cơ c u ngành kinh t trong giai o n này là công nghi p - d ch v - nông nghi p. Giai o n tiêu dùng cao: giai o n này thu nh p bình quân u ngư i cao, dân cư giàu có d n n s gia tăng nhu c u tiêu dùng hàng hoá d ch v , cơ c u lao ng thay i theo hư ng tăng t l lao ng có tay ngh cao, phúc l i xã h i t t. Cơ c u ngành giai o n này là d ch v - công nghiêp. t ư c n giai o n này thì t ng giai o n vi c s d ng v n u tư úng hư ng là vô cùng quan tr ng. 3.2. Mô hình hai khu v c c a Arthus Lewis Mô hình th hi n m i quan h ch t ch và rõ ràng gi a s gia tăng v n u tư và s chuy n d ch cơ c u kinh t . Quan i m cho r ng tích t v n cho u tư là chìa khoá s tăng trư ng kinh t ư c th hi n trong các chi n lư c và chính sách phát tri n t i nhi u qu c gia.(Pakistan và n u s d ng k ho ch 5năm trong nh ng năm u th p k 60. Trong ó nh n m nh n nhu c u v n trong giai o n kh i u qúa trình công nghi p hoá, ây vi c s d ng m t lư ng v n l n t nư c ngoài là có th ch p nh n ư c). Mô hình Arthus Lewis ti p t c k th a quan i m c a các nhà kinh t h c c i n nh n m nh n s tăng trư ng tư b n c a v n tăng l i nhu n và tích lu . Trong mô hình kinh t nh nguyên, ông cho r ng v n quan tr ng trong lý thuy t phát tri n kinh t là hi u ư c quá trình mà n n kinh t trư c ây ch tích lu và u tư t 4% hay 5% thu nh p qu c gia hay th m chí ít hơn, chuy n sang n n kinh t mà m c tích lu t nguy n là kho ng 12%-15% thu nh p qu c dân hay hơn. Theo Lewis t t c các qu c gia mà hi n nay ã tương i phát tri n ã t ng có th i kì gia tăng m nh m v v n trong ó t l u tư thu n c a các n n kinh t này tăng t m c 5% n m c 12% hay hơn. Quá trình ó chúng ta g i là cách m ng công nghi p. Quá trình này s tác ng n n kinh t chuy n sang cơ c u tăng d n t tr ng trong công nghi p, tăng thu nhâp, tăng trư ng kinh t m nh m . Ví d , n trong nh ng năm u th p k 50, m c u tư thu n c a các nư c này ch là 4% hay 5% thu nh p qu c gia, còn thu nh p u ngư i m c r t th p, cho n nh ng năm 60 m c u tư ròng t ư c là 12% thì i s ng dân cư c a nư c này b t u có c i thi n áng k . Nghiên c u s phát tri n c a nhi u nư c ang phát tri n trong nhi u năm qua cho th y r ng các qu c gia phát tri n hàng u trong s các nư c ó là nh ng nư c có t l tích lu v n cao nh t còn nh ng nư c kém phát tri n là nh ng nư c có t l u tư th p nh t. Nhóm 2 15 L p: Kinh t u tư 47A
  16. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương 3.3. Mô hình hai khu v c c a Oshima. V i quan i m hư ng t i m t n n kinh t phát tri n, Oshima ã ưa ra hư ng quan tâm u tư phát tri n n n kinh t theo 3 giai o n v i nh ng m c tiêu và n i dung phát tri n khác nhau. Giai o n b t u c a quá trình tăng trư ng: t o vi c làm cho th i gian nhàn r i theo hư ng tăng cư ng u tư phát tri n nông nghi p. Theo ông do c i m c a s n xu t nông nghi p, nh t là các nư c Châu Á gió mùa là mang tính th i v nh l , lao ng th t nghi p mang tính th i v càng tr m tr ng khi s n xu t nông nghi p mang n ng tính c canh, phân tán. Bi n pháp h p lí nh t gi i quy t lao ng th t nghi plà u tư a d ng hoá s n xu t nông nghi p, xen canh tăng v , m r ng chăn nuôi. u tư cho phân bón, thu c tr sâu, c i cách ru ng t nông dân phát huy cao n l c c a mình. Nh ng bi n pháp này òi h i hư ng u tư h plí, ban u v n u tư cho nông nghi p không quá l n, phù h p v i các nư c ang phát tri n. Khi ch ng lo i nông s n s n xu t ra ngày càng nhi u v i quy mô l n nhu c u cung c p các y u t u vào cho s n xu t nông nghi p tăng cao và xu t hi n yêu c u ch bi n nông s n v i quy mô l n nh m tăng cư ng tính ch t hàng hoá trong s n xu t nông nghi p, t c là t ra v n phát tri n ngành công nghi p và thương m i d ch v , khi ó n n kinh t chuy n sang giai o n hai. Giai o n hai: hư ng t i có vi c làm y b ng cách u tư phát tri n ng th i c nông nghi p và công nghi p. Xu t phát t m c tiêu hư ng t i gi i quy t y vi c làm và thúc y tăng trư ng kinh t , Oshima cho r ng c n u tư phát tri n các ngành nông nghi p, công nghi p, và c d ch v theo chi u r ng. Khi nông nghi p ã phát tri n thì vi c m r ng th trư ng công nghi p, t o yêu c u tăng thêm quy mô s n xu t công nghi p cũng như nhu c u v các ho t ng d ch v ngày càng l n. Qúa trình này di n ra liên t c trong nhi u năm s kéo theo s thay i cơ c u kinh t theo hư ng gi m t tr ng trong nông nghi p và tăng d n t tr ng trong các ngành công nghi p và d ch v . Giai o n sau khi có vi c làm y : th c hi n phát tri n các ngành kinh t theo chi u sâu. Quan i m c a ông trong giai o n này là ph i u tư phát tri n theo chi u sâu trên toàn b các ngành c a n n kinh t . M t m t trong nông nghi p hư ng t i s d ng máy móc thi t b theo hư ng áp d ng phương pháp công ngh sinh h c nh m tăng s n lư ng. M t khác khu v c công nghi p ti p t c phát tri n theo hư ng thay th s n ph m nh p kh u và hư ng v xu t kh u v i s chuy n d ch d n v cơ c u s n xu t s n ph m. S quá t nông nghi p chuy n sang công nghi p ư c hoàn thành và n n kinh t chuy n sang giai o n ti p theo, ó là s quá t công nghi p sang d ch v . Giai o n ba k t thúc t c là n n kinh t ã phát tri n n giai o n phát tri n cao nh t Nhóm 2 16 L p: Kinh t u tư 47A
  17. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Rõ ràng r ng theo quan i m c a Oshima trong t ng giai o n phát tri n u c n n s u tư và phân b v n u tư h p lí t ư cm c tiêu tăng trư ng b n v ng. 4. u tư ư c coi là cú huých t bên ngoài giúp các nư c ang phát tri n thoát kh i vòng lu n qu n c a ói nghèo. Nh ng năm u c a th p k 50 th k XX, nhà kinh t h c Ragnar Nurkse ã ưa ra h c thuy t nh n m nh n vai trò c a u tư và v n u tư n phát tri n n n kinh t . Nurkse cho r ng vi c thi u v n u tư là m t nguyên nhân gây ra tình tr ng nghèo ói. Ông ã ch ra cái vòng lu n qu n c a s nghèo ói V phía cung: m t qu c gia có thu nh p th p s có kh năng tích lu th p, tích lu th p d n n thi u v n u tư, thi u v n u tư d n n năng l c s n xu t b h n ch , cung không th cao, năng l c s n xu t th p d n n thu nh p s th p. V phía c u: thu nh p th p làm cho s c mua th p, s c mua th p làm cho ng l c gia tăng u tư b h n ch , u tư b h n ch d n n năng l c s n xu t th p và t ó cũng s l i d n n thu nh p th p. Quan i m này c a ông cũng gi ng v i quan i m c a nhà kinh t h c Samuelson, Samuelson cũng ưa ra mô hình v cái vòng lu n qu n c a s òi nghèo Thu nh p th p Năng su t th p T l tích lu th p Trình kĩ thu t th p Vòng lu n qu n c a s ói nghèo Th c t cho th y các nư c nghèo hi n nay trên th gi i h u h t ch u c nh nghèo ói m t ph n do nh ng nguyên nhân trên. T c là s nghèo ói t i các qu c gia này m t ph n là do thi u v n u tư và s u tư thích áng, có hi u qu . Nguyên nhân c a tình tr ng u tư h n ch t i các nư c này là do ho c vì thi u ng l c thúc y u tư ho c là kh năng tích lu c a n n kinh t quá nh . i u này cho th y r ng, phát tri n và th c hi n xoá ói gi m nghèo thành công thì ph i làm sao phá v ư c cái vòng lu n qu n trên. M t trong nh ng bi n pháp phá v cái vòng lu n qu n ó là xu t phát t khía c nh u tư. N n kinh t ph i t o ư c s chuy n bi n tăng m c tích lu t m c th p lên m c trung bình và m c cao tăng quy mô u tư t ó tăng Nhóm 2 17 L p: Kinh t u tư 47A
  18. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương năng l c s n xu t và cu i cùng là gia tăng thu nh p, thúc y tăng trư ng kinh t . 5. u tư úng hư ng cho phép khai thác l i th tuy t i và tương i, thúc y ho t ng ngo i thương phát tri n. 5.1. Quan i m c a Adam Smith Khi nghiên c u mô hình kinh t c i n chúng ta ã bi t r ng các nhà kinh t c i n coi t ai là gi i h n c a tăng trư ng. Khi nhu c u lương th c tăng lên ph i s n xu t trên nh ng t ai c n c i, không m b o ư c l i nhu n cho các nhà tư b n thì h s không s n xu t n a. Các nhà kinh t c i n g i ó là b c tranh en t i c a tăng trư ng. Trong i u ki n ó Adam Smith cho r ng ph i u tư khai thác nh ng s n ph m mà có chi phí s n xu t th p hơn, r i em i xu t kh u, và tích lu v n mua nh ng s n ph m có chi phí s n xu t cao hơn nư c mình nhưng th p hơn nư c khác. L i th này ư c xem xét t hai phía, i v i nư c s n xu t s n ph m có chi phí th p s thu ư c l i nhu n nhi u hơn khi bán s n ph m trên th trư ng qu c t . Còn i v i nư c s n xu t s n ph m v i chi phí cao s có ư c s n ph m mà trong nư c không có kh năng s n xu t ho c s n xu t không em l i l i nhu n, ngư i ta g i là bù p ư c s y u kém v kh năng s n xu t trong nư c. Ngày nay i v i các qu c gia ang phát tri n vi c khai thác l i th tuy t i có ý nghĩa quan tr ng khi chưa có kh năng s n xu t m t s lo i s n ph m c bi t là tư li u s n xu t v i chi phí có th ch p nh n ư c. Vi c không v n u tư làm các qu c gia này không th s n xu t ra máy móc thi t b òi h i công ngh cao, nhi u v n, ngư c l i không kh năng s n xu t ra máy móc thi t b là nguyên nhân d n n u tư th p. Như v y n u không u tư úng hư ng vào s n xu t s n ph m mà mình có l i th thì không th thoát ra ư c cái vòng lu n qu n ó. 5.2 Lí thuy t c a Ricar o và Heckscher-Ohlin. Phát tri n lí thuy t l i th tuy t i c a ho t ng ngo i thương Ricardo ã nghiên c u l i th này dư i góc chi phí so sánh s n xu t ra s n ph m. Ví d , xem xét kh năng trao i s n ph m gi a Vi t Nam và Nga i v i hai s n ph m thép và qu n áo: Chi phí s n xu t S n ph m Chi phí s n xu t (ngày công lao ng) Vi t Nam Nga Thép (1 ơn v ) 25 15 Qu n áo(1 ơnv ) 5 4 Nhóm 2 18 L p: Kinh t u tư 47A
  19. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương Xét theo chi phí s n xu t thì Vi t Nam s n xu t thép hay qu n áo u có chi phí cao hơn Nga, l i th tuy t i ch ra r ng Vi t Nam không có kh năng xu t kh u s n ph m nào sang Nga. Song n u chúng ta xét theo chi phí so sánh thì l i có cách nhìn khác: Chi phí so sánh S n ph m Chi phí so sánh Vi t Nam Nga Thép(1 ơnv ) 5 4 Qu n áo(1 ơnv ) 1/5 1/4 Theo chi phí so sánh thì th y r ng chi phí s n xu t thép c a Vi t Nam cao hơn Nga: s n xu t ra m t ơn v thép Vi t Nam c n 5 ơn v qu n áo trong khi Nga ch c n 4 ơn v . Nhưng ngư c l i chi phí s n xu t qu n áo c a Vi t Nam l i th p hơn c a Nga: s n xu t ra m t ơn v qu n áo Vi t Nam c n 1/5 ơn v thép, trong khi Nga c n 1/4 ơn v . Như v y Nga xu t kh u thép sang Vi t Nam, Vi t Nam xu t kh u qu n áo sang Nga, vi c trao i này ưa l i l i ích cho c hai nư c. Nó làm cho kh năng tiêu dùng vư t kh i ư ng gi i h n, nâng cao m c s ng và thu nh p th c t c a m t nư c. Phát tri n lí thuy t c a Ricardo hai nhà kinh t h c Thu i n là Eli Heckscher và Bertil Ohlin ã cho r ng m c s n có c a các y u t s n xu t các qu c gia khác nhau và m c s d ng y u t s n xu t s n ph m là nh ng nhân t quan tr ng quy t nh s khác bi t v chi phí so sánh. Quay l i ví d ta th y r ng Vi t Nam là nư c tương i s n có v lao ng nên t p trung vào ngành di t may là ngành c n nhi u lao ng, còn Nga tương i s n có v v n nên s s n xu t và xu t kh u thép là m t hàng c n nhi u v n. Lí thuy t Heckscher Ohlin ã gi i thích s có ư c l i ích trong thương m i qu c t n u u tư vào nh ng m t hàng mà s d ng nhi u y u t s n có trong nư c, nó cho phép b t kì nư c nào cũng có th tăng thu nh p c a mình thông qua ngo i thương. Nhóm 2 19 L p: Kinh t u tư 47A
  20. GVHD: PGS.TS. T Quang Phương CHƯƠNG II: TH C TR NG TÁC NG C A U TƯ I V I TĂNG TRƯ NG VÀ PHÁT TRI N KINH T VI T NAM TRONG TH I GIAN QUA I. TĂNG TRƯ NG VÀ PHÁT TRI N KINH T C A VI T NAM TRONG NH NG NĂM QUA 1.T ng quan v kinh t Sau hơn 20 năm, v i chính sách i m i, n n kinh t Vi t Nam ã có m t bư c chuy n i cơ b n t m t n n kinh t t p trung thành m t n n kinh t th trư ng y . Trong su t th i kỳ này, n n kinh t có t c tăng trư ng tương i nhanh. M c dù Vi t Nam v n còn m t kho ng cách khá xa so v i các nư c gi u có, song v i s u tư nư c ngoài ngày càng tăng và các y u t thu n l i khác trong nư c ang giúp cho n n kinh t Vi t Nam t ng bư c i lên. Sau ây là s li u v t ng s n ph m qu c n i c a Vi t Nam theo giá so sánh năm 1994 do T ng c c Th ng kê công b : Năm 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 GDP 109,2 113,1 120,0 125,6 132,0 193,6 151,8 164,1 178,5 195,6 213,8 Năm 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 GDP 231,3 244,7 256,2 273,6 292,5 313,2 336,2 362,4 393,0 425,2 Năm 1986, i h i l n th 6 ng c ng s n Vi t Nam chính th c t b hình th c kinh t k ho ch hoá Mác xít và b t u i theo các khuynh hư ng kinh t th trư ng coi ó là m t ph n trong k ho ch c i cách kinh t t ng th , ư c g i là " i m i". i m i, theo nhi u hình th c, tương t v i mô hình Trung Qu c, và ã mang l i nhi u thành công. M t m t, Vi t nam t m c tăng trư ng GDP m c kho ng 8% m t năm trong giai o n 1990 t i 1997, do nh hư ng c a kh ng ho ng kinh t châu Á cu i năm 1997 cho nên t c tăng trư ng c a Vi t Nam b t u gi m t năm 1997 n năm 1999, n năm 2000 t c tăng trư ng t 6,75%, cao hơn so v i ch tiêu Qu c h i ra là 5,5-6,5% và c bi t là ã ch n ư c à gi m sút kinh t m y năm v a qua, và t c tăng trư ng GDP trung bình trong giai o n 2000-2006 là 7,5 % /1 năm. Trong b i c nh khó khăn nhi u hơn thu n l i, song dư i s lãnh o c a ng, Nhà nư c, Qu c h i, s i u hành sát sao c a Chính ph , các ngành, các a phương, các doanh nghi p và hàng ch c tri u h s n xu t kinh doanh cá th trong c nư c ã có nhi u c g ng, kh c ph c khó khăn, phát huy thu n l i phát tri n s n xu t, m r ng kinh doanh d ch v . Nh ó kinh t c nư c trong năm 2007 ti p t c phát tri n toàn di n và h u h t các ch tiêu kinh t ch y u u t và vư t k ho ch ra. Nhóm 2 20 L p: Kinh t u tư 47A
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1246 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2