Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng hiện nay

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST

Báo xấu

60
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về thực hiện chính sách cải cách hành chính tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. Đồng thời, kiến nghị, đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn trong thời gian đến.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Chính sách công: Thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng hiện nay

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN THẠCH THẢO THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NGŨ HÀNH SƠN, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG HIỆN NAY LUẬN VĂN THẠC SĨ CHÍNH SÁCH CÔNG HÀ NỘI, 2016 HÀ NỘI, năm 2019 …, năm
VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI TRẦN THẠCH THẢO THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN NGŨ HÀNH SƠN, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG HIỆN NAY Chuyên ngành : Chính sách công Mã số : 8 34 04 02 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN ĐÌNH HẢO HÀ NỘI, năm 2019 ĐÀ NẴNG, 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan nội dung được thể hiện trong luận văn này là quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và trình bày của tác giả. Tác giả cam kết tính trung thực, khách quan về các thông tin đề cập trong luận văn. Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện tác giả có nghiên cứu một số thông tin từ các tài liệu khoa học, đề tài nghiên cứu của các tác giả và các anh chị khóa trước. Các trích dẫn trong luận văn đều được ghi rõ ràng và đầy đủ, chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu khoa học nào. Học viên TRẦN THẠCH THẢO
MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH ............................................................... 6 1.1. Khái niệm chính sách cải cách hành chính ................................................ 6 1.2. Nội dung chính sách cải cách hành chính .................................................. 7 1.3. Tổ chức thực hiện chính sách cải cách hành chính .................................. 15 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách cải cách hành chính ......................................................................................................................... 21 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH Ở QUẬN NGŨ HÀNH SƠN, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG ... ......................................................................................................................... 24 2.1. Khái quát tình hình thực hiện chính sách cải cách hành chính ở thành phố Đà Nẵng........................................................................................................... 24 2.2. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội quận Ngũ Hành Sơn .............. 25 2.3. Phân tích thực trạng thực hiện chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng................................................................ 27 2.4. Đánh giá chung về thực hiện chính sách cải cách hành chính ................. 49 CHƯƠNG 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH Ở QUẬN NGŨ HÀNH SƠN, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG................................................................... 55 3.1. Mục tiêu chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng.................................................................................................... 55 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn ........................................................................... 57 KẾT LUẬN .................................................................................................... 66 TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Từ và cụm từ được viết tắt 1 CCHC Cải cách hành chính 2 TTHC Thủ tục hành chính 3 HĐND Hội đồng nhân dân 4 UBND Ủy ban nhân dân 5 CNTT Công nghệ thông tin 6 CNXH Chủ nghĩa xã hội 7 XHCN Xã hội chủ nghĩa 8 KT-XH Kinh tế - xã hội 9 VBQPPL Văn bản quy phạm pháp luật 10 CBCC Cán bộ, công chức 11 CBCCVC Cán bộ, công chức, viên chức 12 HCNN Hành chính nhà nước
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm gần đây, cải cách hành chính là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm nhằm tiến tới phát triển và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa,“Nhà nước của dân, do dân và vì dân”, xây dựng một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” và là điều kiện căn bản góp phần đạt được các mục tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội quốc gia. Quận Ngũ Hành Sơn là một quận mới thành lập so với các quận, huyện khác trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Có những thuận lợi về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, đặc biệt có dãy núi đá vôi Danh thắng Ngũ Hành Sơn. Chính những ưu điểm đó, quận Ngũ Hành Sơn có tiềm năng phát triển mạnh về kinh tế, văn hoá và du lịch, thu hút sự đầu tư, điểm đến hấp dẫn của các nước trên thế giới. Bên cạnh những thuận lợi về vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên thì vẫn còn nhiều khó khăn đang được từng bước khắc phục, đặc biệt là chú trọng thực hiện tốt các chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận. Các chính sách cải cách hành chính có vị trí quan trọng và là khâu đột phá trong sự phát triển kinh tế - xã hội của quận. Quận uỷ, HĐND và UBND quận đã luôn quan tâm, chỉ đạo quyết liệt về công tác cải cách hành chính, qua đó đã có những chuyển biến tích cực trong các hoạt động của quận. Hiện nay, quận Ngũ Hành Sơn có 12 đơn vị hành chính với các điều kiện đặc thù khác nhau do đó gây khó khăn nhất định trong công tác quản lý và điều hành công việc. Trong thời gian qua, tuy đã có nhiều chuyển biến trong công tác đơn giản hoá thủ tục hành chính nhưng thủ tục hành chính vẫn còn chồng chéo, quy trình giải quyết công việc còn theo khuôn khổ, chưa tạo 1
được sự đồng thuận trong nhân dân. Năng lực giải quyết công việc của cán bộ, công chức đôi lúc còn hạn chế, trách nhiệm của người đứng đầu còn tồn tại một số bất cập nhất định. Nhận thức được vai trò cấp thiết trong công cuộc áp dụng chính sách cải cách hành chính góp phần cải cách nền hành chính nhà nước, tác giả chọn đề tài “Thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng hiện nay” làm luận văn Thạc sĩ Chính sách công với mong muốn đem lại cái nhìn tổng quan về công cuộc CCHC trong các cơ quan HCNN và tình hình CCHC tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. Qua đó, đánh giá tổng quát quá trình thực hiện chính sách CCHC tại quận Ngũ Hành Sơn để từ đó kiến nghị, đề xuất các giải pháp hoàn thiện chính sách CCHC, góp phần thúc đẩy các hoạt động tại cơ quan nhà nước thuộc quận Ngũ Hành Sơn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài Trên cơ sở các lý luận, thực tiễn thực hiện chính sách cải cách hành chính ở Việt Nam qua các giai đoạn khác nhau. Trong đó đề cập đến một số nội dung về thực hiện cải cách hành chính, như: Cải cách thể chế hành chính qua việc soạn thảo, xử lý văn bản hành chính; cải cách thủ tục hành chính; xây dựng và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động tại bộ phận một cửa liên thông ở cấp xã, cấp huyện; việc đào tạo nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính. Tuy nhiên, từ khi Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020 theo Nghị quyết 30c/NQ-CP, chưa có công trình nào nghiên cứu sâu về thực hiện chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. Chính vì vậy tác giả chọn nghiên cứu đề tài: “Thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng hiện nay” làm Luận văn thạc sĩ ngành Chính sách công. 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Luận văn làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về thực hiện chính sách cải cách hành chính tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. Đồng thời, kiến nghị, đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn trong thời gian đến. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chính sách công, chính sách cải cách hành chính. - Phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện các nội dung của chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. - Đề xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách cải cách hành chính ở quận Ngũ Hành Sơn trong thời gian tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Việc tổ chức thực hiện các nội dung chính sách cải cách hành chính nhà nước trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách cải cách hành chính trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn gồm: Cải cách thể chế; cải cách thủ tục hành chính; cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; cải cách tài chính công; hiện đại hóa hành chính. - Về không gian: Các phường, cơ quan, đơn vị trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn. - Về thời gian: Thời gian nghiên cứu từ năm 2015-2018. 3
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu - Lý luận về chính sách CCHC được xây dựng trên cơ sở lý thuyết chính sách công được thể hiện đầy đủ qua thực tiễn của chính sách công. - Phương pháp thu thập thông tin, phương pháp phân tích và tổng hợp, thống kê và so sánh thông qua việc thu thập và khai thác thông tin từ các nguồn có sẵn liên quan đến đề tài nghiên cứu như: Các văn kiện, Nghị quyết của Đảng, Nhà nước, các bộ ngành, các tài liệu, công trình nghiên cứu, các báo cáo của UBND quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng và các cơ quan, ban ngành liên đến việc thực hiện chính sách CCHC ở thành phố Đà Nẵng và quận Ngũ Hành Sơn. - Phương pháp điều tra bảng hỏi đối với một số người dân đang thực hiện giao dịch tại phường Hòa Hải, quận Ngũ Hành Sơn. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Ý nghĩa về mặt lý luận Hoàn thiện đầy đủ hơn về những vấn đề lý luận trong thực hiện chính sách cải cách hành chính. Kiến nghị, đề xuất các một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong thực hiện chính sách CCHC ở nước ta hiện nay nói chung và trên địa bàn quận Ngũ Hành Sơn nói riêng. 6.2. Ý nghĩa về mặt thực tiễn Đề tài có ý nghĩa thực tiễn trong việc góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội quận, tạo môi trường thông thoáng cho các nhà đầu tư được thuận lợi hơn và lòng tin của người dân đối với bộ máy hành chính nhà nước. 7. Kết cấu của Luận văn Kết cấu luận văn nghiên cứu được thực hiện gồm có 3 chương: Chương 1: Những vấn đề lý luận về thực hiện chính sách cải cách hành chính 4
Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách cải cách hành chính tại quận Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng Chương 3: Các giải pháp tăng cường thực hiện chính sách cải cách hành chính ở nước ta hiện nay 5
CHƯƠNG 1 NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH 1.1. Khái niệm chính sách cải cách hành chính Chính sách cải cách hành chính thuộc phạm trù chính sách công. Chủ thể ban hành chính sách công là Nhà nước trên cơ sở các cơ quan pháp quyền và thực hiện chức năng quản lý nhà nước. Hiện nay, có rất nhiều khái niệm về chính sách công được nhiều tác giả nêu ra. Tuy nhiên, tất cả khái niệm đều đều thống nhất ở đặc điểm cơ bản là chính sách công có nguồn gốc từ các quyết định của Nhà nước và nhằm giải quyết những vấn đề chung vì lợi ích của đời sống cộng đồng. Qua nghiên cứu, luận văn chọn khái niệm chính sách công của PGS.TS Nguyễn Hữu Hải để làm cơ sở lý luận về khái niệm chính sách cải cách hành chính, đó là: “Chính sách công là kết quả ý chí chính trị của nhà nước được thể hiện bằng một tập hợp các quyết định có liên quan với nhau, bao hàm trong đó định hướng mục tiêu và cách thức giải quyết những vấn đề công trong xã hội [6, tr.51]. Để hiểu rõ nội dung của chính sách cải cách hành chính, trước hết cũng cần xác định nội hàm khái niệm về cải cách hành chính. Từ đó, theo nghĩa rộng, Cải cách hành chính có thể được hiểu là một quá trình thay đổi cơ bản và lâu dài, liên tục bao gồm cơ cấu của quyền lực hành pháp và tất cả các hoạt động có ý thức của bộ máy Nhà nước nhằm đạt được sự hợp tác giữa các Bộ phận và các cá nhân vì mục đích chung của cộng đồng và phối hợp các nguồn lực để tạo ra hiệu lực, hiệu quả quản lý và các dịch vụ phục vụ nhân dân thông qua các phương thức tổ chức và thực hiện quyền lực. Theo nghĩa hẹp: CCHC có thể hiểu như một quá trình thay đổi nhằm 6
nâng cao hiệu lực, hiệu quả hành chính, cải tiến tổ chức, chế độ và phương pháp hành chính cũ, xây dựng tổ chức, chế độ và phương pháp hành chính mới trong lĩnh vực quản lý của bộ máy Hành chính nhà nước. Từ các khái niệm nêu trên về chính sách công và về cải cách hành chính, có thể khái quát chính sách cải cách hành chính được hiểu như sau: “Chính sách cải cách hành chính là tập hợp các quyết định có liên quan của Nhà nước nhằm lựa chọn mục tiêu, giải pháp để giải quyết các vấn đề hành chính theo mục tiêu tổng thể đã được xác định”. Thực hiện chính sách cải cách hành chính là toàn bộ quá trình đưa chính sách cải cách hành chính vời đời sống xã hội theo một quy trình, thủ tục chặt chẽ, thống nhất để giải quyết vấn đề hành chính nhà nước. 1.2. Nội dung chính sách cải cách hành chính Hiện nay, CCHC đang được đẩy mạnh quyết liệt. Những nguyên nhân chủ yếu dẫn tới việc đấy mạnh cải cách hành chính ở nước ta hiện nay là: (1) Quá trình chuyển đổi nền kinh tế từ kế hoạch hoá tập trung sang kinh tế thị trường định hướng XHCN; (2)Những bất cập còn tồn tại của nền hành chính; (3) Quá trình toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế; (4) Sự phát triển của khoa học-công nghệ; (5) Đòi hỏi của công dân và xã hội đối với Nhà nước ngày càng cao. Với mục tiêu cải cách hành chính nhà nước là để tăng cường chất lượng hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, là công cụ sắc bén để thực hiện đổi mới. Ngày 08/11/2011, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 30c/NQ-CP về Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2011 - 2020, với hệ thống các giải pháp và mục tiêu cụ thể. Chương trình gồm có 6 nội dung cơ bản, cụ thể như: Công tác cải cách thể chế; công tác cải cách TTHC; công tác cải cách tổ chức bộ máy HCNN; công tác xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC, viên chức; công tác cải cách tài chính công và hiện đại hóa 7
hành chính. Nội dung chính sách cải cách hành chính được xem xét tập trung vào những phương diện chủ yếu sau đây: a) Cải cách thể chế Ở Việt Nam, cải cách thể chế được tập trụng thực hiện ở hai lĩnh vực thể chế trọng yếu, đó là thể chế kinh tế và thể chế chính trị. Trên cơ sở đó, đất nước ta đang chú trọng xây dựng, hoàn thiện và phát triển thể chế kinh tế thị trường thể chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Định hướng xã hội chủ nghĩa là vấn đề chính trị và xã hội, là bảo đảm chính trị và bảo đảm xã hội cho sự vận hành và phát triển kinh tế. Do vậy, cải cách thể chế hành chính nhà nước nhằm tạo ra hệ thống hành lang pháp lý cho hoạt động hành chính nhà nước đầy đủ, chính xác, rõ ràng, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Nghị quyết số 30c/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2011 – 2020 xác định nhiệm vụ chủ yếu của cải cách thể chế hành chính nhà nước, đó là: - Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác xây dựng văn bàn quy phạm pháp luật của các cơ quan nhà nước ở Trung ương và văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương nhằm bảo đảm tính hợp pháp, tính đồng bộ, cụ thể và khả thi của các văn bản quy phạm pháp luật; - Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách, bảo đảm sự công bằng trong phân phối thành quả của đổi mới, của phát triển kinh tế - xã hội; - Hoàn thiện thể chế về sở hữu, trong đó khẳng định rõ sự tồn tại khách quan, lâu dài của các hình thức sở hữu gồm: sở hữu nhà nước, sở hữu tập thể, sở hữu tư nhân, bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ sở hữu khác nhau trong nền kinh tế; - Xác định rõ vai trò quản lý của Nhà nước với vai trò chủ sở hữu tài sản, vốn của Nhà nước; tách chức năng chủ sở hữu tài sản, vốn của Nhà nước 8
với chức năng quản trị kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước; hoàn thiện thể chế về tổ chức và kinh doanh vốn nhà nước; - Sửa đổi, bổ sung các quy định của pháp luật về xã hội hóa theo hướng quy định rõ trách nhiệm của Nhà nước trong việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia cung ứng các dịch vụ trong môi trường cạnh tranh bình đẳng, lành mạnh; - Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế về tổ chức và hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước; sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về tổ chức và hoạt động của Chính phủ, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân các cấp; - Xây dựng, hoàn thiện quy định của pháp luật về mối quan hệ giữa Nhà nước và nhân dân, trọng tâm là bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, lấy ý kiến của nhân dân trước khi quyết định các chủ trương, chính sách quan trọng và về quyền giám sát của nhân dân đối với hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước. b) Cải cách thủ tục hành chính Cải cách thủ tục hành chính nhằm giải quyết mối quan hệ giữa các cơ quan nhà nước với nhau và cơ quan nhà nước với công dân và tổ chức trong xã hội theo hướng đơn giản, gọn nhẹ và công khai, minh bạch. Những nhiệm vụ cụ thể đặt ra trong cải cách thủ tục hành chính giai đoạn 2011-2020 theo Nghị quyết số 30c/NQ-CP ngày 08/11/2011, bao gồm: - Cải cách thủ tục hành chính để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, bảo đảm điều kiện cho nền kinh tế phát triển. Cắt giảm và nâng cao chất lượng thủ tục hành chính trong tất cả các lĩnh vực quản lý nhà nước, nhất là thủ tục hành chính liên quan tới người dân, doanh nghiệp. Một số lĩnh vực trọng tâm cần tập trung là: Đầu tư; đất đai; xây dựng; sở hữu nhà ở; thuế; y tế; giáo dục; bảo hiểm…; 9
- Cải cách thủ tục hành chính giữa các cơ quan hành chính nhà nước, các ngành, các cấp và trong nội bộ từng cơ quan hành chính nhà nước; - Kiểm soát chặt chẽ việc ban hành mới các thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật; - Công khai, minh bạch tất cả các thủ tục hành chính bằng các hình thức thiết thực và thích hợp; duy trì và cập nhật cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính; - Đặt yêu cầu cải cách thủ tục hành chính ngay trong quá trình xây dựng thể chế, tổng kết kinh nghiệm thực tiễn và tăng cường đối thoại giữa Nhà nước với doanh nghiệp và nhân dân; mở rộng dân chủ, phát huy vai trò của các tổ chức và chuyên gia tư vấn độc lập trong việc xây dựng thể chế, chuấn mực về thủ tục hành chính; giảm mạnh các thủ tục hành chính không còn phù hợp; công khai các chuấn mực, các quy định hành chính để nhân dân giám sát việc thực hiện; - Tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của cá nhân, tổ chức về các quy định hành chính để hỗ trợ việc nâng cao chất lượng các quy định hành chính và giám sát việc thực hiện thủ tục hành chính của các cơ quan hành chính nhà nước các cấp. c) Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước Về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước là hướng đến mục tiêu bộ máy hành chính tinh gọn, thống nhất từ trung ương đến các cơ sở về các chức năng và nhiệm vụ. Trên cơ sở đó, một số nhiệm vụ cụ thể trong lĩnh vực này, cụ thể như: - Tiến hành tổng rà soát về vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và biên chế hiện có của các Bộ, ngành, UBND các cấp, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện, các cơ quan, tổ chức khác thuộc bộ máy HCNN ở trung ương và địa phương; trên cơ sở đó điều 10
chỉnh chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức, sắp xếp lại các cơ quan, đơn vị nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo, bỏ trống hoặc trùng lắp về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn; - Tổng kết, đánh giá mô hình tổ chức và chất lượng hoạt động của chính quyền địa phương nhằm xác lập mô hình tổ chức phù hợp, bảo đảm phân định đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, sát thực tế, hiệu lực, hiệu quả; xây dựng mô hình chính quyền đô thị và chính quyền nông thôn phù hợp; - Hoàn thiện cơ chế phân cấp; đồng thời, đề cao vai trò chủ động, tinh thần trách nhiệm, nâng cao năng lực của từng cấp, từng ngành; - Tiếp tục đổi mới phương thức làm việc của cơ quan HCNN; thực hiện thống nhất và nâng cao chất lượng thực hiện cơ chế một cửa liên thông; bảo đảm sự hài lòng của cá nhân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước đạt mức trên 80% vào năm 2020; - Cải cách và triển khai trên diện rộng cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị sự nghiệp dịch vụ công; chất lượng dịch vụ công từng bước được nâng cao, nhất là trong các lĩnh vực giáo dục, y tế; bảo đảm sự hài lòng của cá nhân đối với dịch vụ do đơn vị sự nghiệp công cung cấp trong các lĩnh vực giáo dục, y tế đạt mức trên 80% vào năm 2020. d) Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CBCCVC Chất lượng của đội ngũ CBCC hành chính là một trong những nội dung được chú trọng nhất trong tiến trình cải cách hành chính ở nước ta. Nhiệm vụ chủ yếu đặt ra trong giai đoạn 2011-2020 trong lĩnh vực này, cụ thể như: - Đến năm 2020, đội ngũ CBCCVC có số lượng, cơ cấu hợp lý, đủ trình độ và năng lực thi hành công vụ, phục vụ nhân dân và phục vụ sự nghiệp phát triển của đất nước; - Xây dựng đội ngũ CBCCVC có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị, có năng lực, có tính chuyên nghiệp cao, tận tụy phục vụ nhân dân 11
thông qua các hình thức đào tạo, bồi dưỡng phù hợp, có hiệu quả; - Xây dựng, bổ sung và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về chức danh, tiêu chuẩn nghiệp vụ của CBCCVC, kể cả cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý; - Trên cơ sở xác định rõ chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị, xây dựng cơ cấu cán bộ, công chức, viên chức hợp lý gắn với vị trí việc làm; - Hoàn thiện quy định của pháp luật về tuyển dụng, bố trí, phân công nhiệm vụ phù hợp với trình độ, năng lực, sở trường của công chức, viên chức trúng tuyển; thực hiện chế độ thi nâng ngạch theo nguyên tắc cạnh tranh; thi tuyển cạnh tranh để bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo, quản lý; - Hoàn thiện quy định của pháp luật về đánh giá CBCCVC trên cơ sở kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao; thực hiện cơ chế bãi miễn những người không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm kỷ luật, mất uy tín với nhân dân; quy định rõ nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức, viên chức tương ứng với trách nhiệm và có chế tài nghiêm đối với hành vi vi phạm pháp luật, vi phạm kỷ luật, vi phạm đạo đức công vụ của cán bộ, công chức, viên chức; - Đổi mới nội dung và chương trình đào tạo, bồi dưỡng CBCCVC; đào tạo, bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ lãnh đạo, quản lý; bồi dưỡng bắt buộc kiến thức, kỹ năng tối thiểu trước khi bổ nhiệm và bồi dưỡng hàng năm; bồi dưỡng theo ngạch công chức. - Tập trung nguồn lực ưu tiên cho cải cách chính sách tiền lương, chế độ bảo hiểm xã hội và ưu đãi người có công; đến năm 2020, tiền lương của CBCCVC bảo đảm được cuộc sống của họ và gia đình ở mức trung bình khá trong xã hội. Đổi mới quy định của pháp luật về khen thưởng đối với cán bộ, công chức, viên chức trong thực thi công vụ và có chế độ tiền thưởng hợp lý đối với cán bộ, công chức, viên chức hoàn thành xuất sắc công vụ; - Nâng cao trách nhiệm, kỷ luật, kỷ cương hành chính và đạo đức công 12
vụ của cán bộ, công chức, viên chức. e) Cải cách tài chính công Cải cách tài chính công trong tổng thể cải cách hành chính có ý nghĩa quan trọng. Thực tiễn cho thấy các giải pháp ở các lĩnh vực khác chỉ có thể được thực hiện tốt nếu gắn liền với một cơ chế tài chính minh bạch và hiệu quả. Những nhiệm vụ chính đặt ra đối với cải cách tài chính công giai đoạn 2011- 2020 cụ thể như: - Động viên hợp lý, phân phối và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội; tiếp tục hoàn thiện chính sách và hệ thống thuế, các chính sách về thu nhập, tiền lương, tiền công; thực hiện cân đối ngân sách tích cực, bảo đảm tỷ lệ tích lũy hợp lý cho đầu tư phát triển; dành nguồn lực cho con người, nhất là cải cách chính sách tiền lương và an sinh xã hội; phấn đấu giảm dần bội chi ngân sách; - Tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách tài chính đối với doanh nghiệp nhà nước, nhất là các tập đoàn kinh tế và các tổng công ty; quản lý chặt chẽ việc vay và trả nợ nước ngoài. - Đổi mới căn bản cơ chế sử dụng kinh phí nhà nước và cơ chế xây dựng, triển khai các nhiệm vụ khoa học, công nghệ theo hướng lấy mục tiêu và hiệu quả ứng dụng là tiêu chuẩn hàng đầu; chuyển các đơn vị sự nghiệp khoa học, công nghệ sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm; xây dựng đồng bộ chính sách đào tạo, thu hút, đãi ngộ xứng đáng nhân tài; - Đổi mới cơ chế phân bổ ngân sách cho cơ quan hành chính nhà nước, tiến tới xóa bỏ chế độ cấp kinh phí theo số lượng biên chế, thay thế bằng cơ chế cấp ngân sách dựa trên kết quả và chất lượng hoạt động, hướng vào kiểm soát đầu ra, chất lượng chi tiêu theo mục tiêu, nhiệm vụ của các cơ quan hành chính nhà nước; - Đổi mới cơ chế hoạt động, nhất là cơ chế tài chính của các đơn vị sự 13
nghiệp dịch vụ công; từng bước thực hiện chính sách điều chỉnh giá dịch vụ sự nghiệp công phù hợp; chú trọng đổi mới cơ chế tài chính của các cơ sở giáo dục, đào tạo, y tế công lập theo hướng tự chủ, công khai, minh bạch. Đổi mới và hoàn thiện đồng bộ các chính sách bảo hiểm y tế, khám, chữa bệnh; có lộ trình thực hiện bảo hiểm y tế toàn dân. f) Hiện đại hóa hành chính Việc ứng dụng các thành tựu khoa học-công nghệ vào hoạt động hành chính nhà nước góp phần quan trọng làm thay đổi phương thức làm việc của cán bộ, công chức, làm tăng năng suất lao động và hướng tới một môi trường hành chính hiện đại. Những nhiệm vụ chủ yếu của hiện đại hóa hành chính trong giai đoạn tới thế hiện trên các mặt: - Hoàn thiện và đẩy mạnh hoạt động của mạng thông tin điện tử hành chính của Chính phủ trên Internet. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong hoạt động của cơ quan HCNN để đến năm 2020: 90% các văn bản, tài liệu chính thức trao đổi giữa các cơ quan HCNN được thực hiện dưới dạng điện tử; CBCCVC thường xuyên sử dụng hệ thống thư điện tử trong công việc; bảo đảm dữ liệu điện tử phục vụ hầu hết các hoạt động trong các cơ quan; hầu hết các giao dịch của các cơ quan HCNN được thực hiện trên môi trường điện tử, mọi lúc, mọi nơi, dựa trên các ứng dụng truyền thông đa phương tiện; hầu hết các dịch vụ công được cung cấp trực tuyến trên mạng thông tin điện tử hành chính của Chính phủ, UBND các cấp ở mức độ 3 và 4, đáp ứng nhu cầu thực tế, phục vụ người dân và doanh nghiệp mọi lúc, mọi nơi, dựa trên nhiều phương tiện khác nhau; - Ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong quy trình xử lý công việc của từng cơ quan hành chính nhà nước, giữa các cơ quan HCNN với nhau và trong giao dịch với tổ chức, cá nhân, đặc biệt là trong hoạt động dịch vụ hành chính công, dịch vụ công của đơn vị sự nghiệp công; 14
- Công bố danh mục các dịch vụ hành chính công trên mạng thông tin điện tử hành chính của Chính phủ trên Internet. Xây dựng và sử dụng thống nhất biểu mẫu điện tử trong giao dịch giữa cơ quan hành chính nhà nước, tổ chức và cá nhân, đáp ứng yêu cầu đơn giản và cải cách thủ tục hành chính; - Thực hiện có hiệu quả hệ thống quản lý chất lượng trong các cơ quan hành chính nhà nước; - Xây dựng trụ sở cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương hiện đại, tập trung ở những nơi có điều kiện. 1.3. Tổ chức thực hiện chính sách cải cách hành chính Hiện nay, phương pháp tiếp cận thực hiện chính sách CCHC phổ biến nhất đó là phương pháp “từ trên xuống”. Sau khi Chính phủ ban hành chương trình tổng thể về CCHC, các Bộ, ngành chỉ đạo xuống cấp tỉnh theo lĩnh vực quản lý; UBND cấp tỉnh chỉ đạo xuống cấp huyện và cấp huyện chỉ đạo xuống cấp xã. Để thực hiện tốt Chương trình tổng thể CCHC của Chính phủ, các Bộ ngành, chính quyền địa phương các cấp đã cụ thể hóa các nội dung trong chương trình CCHC thông qua việc ban hành các cơ chế, chính sách, các văn bản quy định, hướng dẫn theo từng lĩnh vực để tạo khung pháp lý giúp các chủ thể thực thi và đối tượng thụ hưởng liên quan có cơ sở thực hiện. Mỗi chính sách đều chứa đựng quyết tâm chính trị với mong muốn đạt kết quả cao nhất mục tiêu từng chính sách CCHC do Chính phủ và các cấp có thẩm quyền ban hành. Thông thường trước khi ban hành chính sách, các chủ thể ban hành chính sách tổ chức lấy ý kiến của các chuyên gia, các cơ quan liên quan, người dân, doanh nghiệp. Nhưng trong thực tế có một số chính sách, quy định, hướng dẫn ban hành đưa vào thực hiện đã nảy sinh những bất cập, không phù hợp với thực tế, ảnh hưởng nhất định đến kết quả thực hiện chính sách CCHC. Vì vậy, tổ chức thực hiện chính sách là khâu rất quan trọng trong 15