Luận văn Thạc sĩ: Đánh giá hiện trạng và đề xuất biện pháp quản lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại từ quá trình hoạt động của các cơ sở sản xuất trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương đến năm 2030

Chia sẻ: Diệp Nhất Thiên | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:159

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 17
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn này nêu lên hiện trạng tình hình lưu trữ, phân loại, thu gom, vận chuyển và quản lý chất thải rắn công nghiệp và nguy hại trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Ước tính tải lượng chất thải rắn công nghiệp và nguy hại phát sinh trên địa bàn thị xã Dĩ An từ nay cho đến năm 2030 theo đề án quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của Thị xã và của tỉnh Bình Dương. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ: Đánh giá hiện trạng và đề xuất biện pháp quản lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại từ quá trình hoạt động của các cơ sở sản xuất trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương đến năm 2030

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM -------------------------- TRẦN NGỌC HẢI “ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CÔNG NGHIỆP VÀ CHẤT THẢI RẮN NGUY HẠI TỪ QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ DĨ AN, TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2030” LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Kỹ thuật môi trường Mã số ngành: 60520320 TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 10 năm 2015
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM -------------------------- TRẦN NGỌC HẢI “ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CÔNG NGHIỆP VÀ CHẤT THẢI RẮN NGUY HẠI TỪ QUÁ TRÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC CƠ SỞ SẢN XUẤT TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ DĨ AN, TỈNH BÌNH DƯƠNG ĐẾN NĂM 2030” LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành : Kỹ thuật môi trường Mã số ngành: 60520320 CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS THÁI VĂN NAM TP. HỒ CHÍ MINH, tháng 10 năm 2015
CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HCM Cán bộ hướng dẫn khoa học : PGS. TS. Thái Văn Nam (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị và chữ ký) Thái Văn Nam Luận văn Thạc sĩ được bảo vệ tại Trường Đại học Công nghệ TP. HCM ngày … tháng … năm 2015. Thành phần Hội đồng đánh giá Luận văn Thạc sĩ gồm: (Ghi rõ họ, tên, học hàm, học vị của Hội đồng chấm bảo vệ Luận văn Thạc sĩ) TT Họ và tên Chức danh Hội đồng 1 GS. TSKH Nguyễn Trọng Cẩn Chủ tịch 2 PGS. TS Phạm Hồng Nhật Phản biện 1 3 PGS. TS Huỳnh Phú Phản biện 2 4 TS Trịnh Hoàng Ngạn Ủy viên 5 TS. Nguyễn Thị Hai Ủy viên, Thư ký Xác nhận của Chủ tịch Hội đồng đánh giá Luận sau khi Luận văn đã được sửa chữa (nếu có). Chủ tịch Hội đồng đánh giá LV GS. TSKH Nguyễn Trọng Cẩn
TRƯỜNG ĐH CÔNG NGHỆ TP. HCM CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM PHÒNG QLKH – ĐTSĐH Độc lập – Tự do – Hạnh phúc TP. HCM, ngày..… tháng 7 năm 2015 NHIỆM VỤ LUẬN VĂN THẠC SĨ Họ tên học viên: Trần Ngọc Hải Giới tính: Nam Ngày, tháng, năm sinh: 19/8/1981 Nơi sinh: Bình Phước Chuyên ngành: Kỹ Thuật Môi trường MSHV: 134 181 0007 I- Tên đề tài: Đánh giá hiện trạng và đề xuất biện pháp quản lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại từ quá trình hoạt động của các cơ sở sản xuất trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương. II- Nhiệm vụ và nội dung: - Tổng hợp các số liệu, kế thừa các nghiên cứu các tài liêu liên quan trong công tác quản lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại. - Điều tra tình hình thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại của 200 đơn vị ngoài khu công nghiệp và 100 đơn vị trong khu công nghiệp. - Đánh giá tình hình thu gom, vận chuyển chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại. Đồng thời ước tính tải lượng chất thải phát sinh từ năm 2015 đến năm 2030 trên địa bàn thị xã Dĩ An. - Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả thu gom và xử lý chất thải rắn hiên nay và trong thời gian tới. III- Ngày giao nhiệm vụ: IV- Ngày hoàn thành nhiệm vụ: 15/7/2015 V- Cán bộ hướng dẫn: PGS. TS. Thái Văn Nam CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA QUẢN LÝ CHUYÊN NGÀNH
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong Luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên thực hiện Luận văn Trần Ngọc Hải
ii LỜI CẢM ƠN! Tôi xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu Nhà trường, phòng QLKH & ĐTSĐH, các thầy cô giáo là Giảng viên giảng dạy cao học ngành công nghệ môi trường tại trường Đại học Công nghệ Tp.HCM. Trong quá trình học tập và thực hiện luận văn này, bản thân tôi đã nắm vững kiến thức về chuyên ngành môi trường mà quý thầy cô truyền đạt. Ngoài những kiến thức mà học viên đã tiếp thu được từ các Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Học viên cũng tìm tòi, nghiên cứu nhiều tài liệu có liên quan đến lĩnh vực môi trường. Nhờ đó, trình độ và năng lực của Học viên được nâng cao một cách rõ rệt và có khả năng giải quyết vấn đề một cách độc lập. Để có được những thành quả đáng ghi nhớ này, bên cạnh sự nỗ lực phấn đấu của bản thân là sự dìu dắt, giúp đỡ từ phía các nhà khoa học lão thành, chính quyền địa phương, gia đình và người thân. Đặc biệt, Học viên nhận được sự giúp đỡ rất lớn của PGS. TS. Thái Văn Nam - Người đã hướng dẫn học viên hoàn thành luận văn này. Nhân đây, học viên chân thành gởi lòng cảm ơn sâu sắc nhất đến Ban Giám hiệu Nhà trường, phòng QLKH & ĐTSĐH, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bình Dương, Chi cục bảo vệ môi trường tỉnh Bình Dương, Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Dĩ An, chính quyền địa phương, gia đình và người thân đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn này. Mặc dù đã rất cố gắng nhưng do kiến thức và thời gian có hạn nên luận văn không thể tránh khỏi những sai sót nhất định. Học viên mong muốn nhận được các ý kiến đóng góp quý báu từ phía các nhà khoa học, chính quyền địa phương, đọc giả và người thân để luận văn được hoàn thiện hơn và mang tính khả thi cao. Họ và tên tác giả Trần Ngọc Hải
iii TÓM TẮT LUẬN VĂN Dĩ An là trung tâm phát triển công nghiệp của tỉnh Bình Dương, định hướng phát triển công nghiệp của Dĩ An đến năm 2030 tập trung phát triển các ngành công nghiệp cơ khí, điện – điện tử, may mặc, dịch vụ… do đó tạo ra một lượng lớn chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại đòi hỏi cần phải có biện pháp quản lý, xử lý thích hợp, giảm ô nhiễm môi trường, phù hợp phát triển kinh tế - xã hội của Thị xã đến năm 2030. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích kinh tế - xã hội, công tác quản lý chất thải của các ban ngành vẫn còn nhiều bất cập. Công tác quản lý chất thải rắn đô thị, chất thải rắn trong các khu, cụm công nghiệp và khu dân cư thuộc về trách nhiệm của rất nhiều ban ngành do đó gây ra một số khó khăn trong thực tế quản lý và vận hành hệ thống quản lý chất thải rắn công nghiệp và nguy hại trên địa bàn thị xã Dĩ An. Đối với lượng chất thải rắn công nghiệp và nguy hại, các cơ sở sản xuất có phát sinh chất thải chủ yếu chọn hình thức chi trả phí thu gom, vận chuyển và xử lý cho các Công ty thu gom, xử lý. Phần lớn các cơ sở sản xuất không quan tâm đến hiệu quả, công nghệ xử lý mà chỉ quan tâm đến mức phí phải trả. Điều này dẫn đến tình trạng các công ty thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn công nghiệp và nguy hại đưa ra mức giá thấp nhất để cạnh tranh. Hậu quả kéo theo là hầu hết các cơ sở sản xuất không quan tâm đến việc hạn chế phát sinh rác đặc biệt là chất thải rắn nguy hại. Từ những nhu cầu thực tiễn trên cho thấy đề tài “Đánh giá hiện trạng và đề xuất biện pháp quản lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải rắn nguy hại từ quá trình hoạt động của các cơ sở sản xuất trên địa bàn thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương đến năm 2030” là nghiên cứu cần thiết và cấp bách hiện nay. Tác giả đã tiến hành khảo sát thực tế 300 cơ sở sản xuất trên địa bàn thị xã Dĩ An nhằm đánh giá hiện trạng công tác thu gom vận chuyển, lưu trữ và xử lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại. Từ đó đưa ra các dự báo các nguồn phát sinh chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại từ nay đến năm 2020 và từ năm 2020 đến năm 2030. Từ kết quả dự báo, dựa trên phân tích SWOT để xác định tính mạnh yếu, cơ hội và thách thức trong công tác quản lý nhà nước, công tác lưu trữ của cơ sở sản
iv xuất, công tác thu gom và vận chuyển chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại nhằm đưa ra những giải pháp tối ưu trong thời gian tới cho thị xã Dĩ An nói riêng và tỉnh Bình Dương nói chung.
v ABSTRACT Di An is an industrial center of Binh Duong province and the strategic plan for Di An economic toward 2030 mainly focus on developing the mechanical, power - electronics, apparel industry and other services. As the result, a large amount of industrial and hazardous waste has been generated and required appropriate management and treatment measures to reduce environmental pollution and ensure sustainable development plan of Di An. However, waste management at Di An is still inadequate. The management of solid waste from industrial parks and residential areas is the responsibility of many departments which can cause many difficulties in practice of solid and hazardous waste management of Di An. Most of investors have not decided industrial waste treatment base on effectiveness but the cost only. Consequently, many waste treatment providers have reduced the lowest price of their products to improve their cost competitive advantage. This situation also made many factors has not paid their attention to reduce the amount of industrial waste. The practical needs of Di An has demonstrated that the study of "Assess the situation and propose measures to manage industrial solid waste and hazardous waste from the operation of manufacturing facilities in Di An, Binh Duong Province in 2030" is necessary and urgent. The study has surveyed 300 manufacturing establishments across Di An Town to assess the practices of collection, transport, storage and disposal of industrial solid waste and hazardous waste. Base on the result of the survey, the amount of industrial solid waste and hazardous waste from 2015 to 2020 and from 2020 to 2030 were projected. According to the projections, a SWOT analysis has been established to identify the strengths and weaknesses, opportunities and challenges to local government and the manufacturers in industrial and hazardous waste management in order to provide optimal solutions in the future for Di An Town and Binh Duong Province.
vi MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ........................................................................................................ i LỜI CẢM ƠN! ............................................................................................................ii TÓM TẮT LUẬN VĂN .............................................................................................ii TÓM TẮT LUẬN VĂN ........................................................................................... iii MỤC LỤC .................................................................................................................. vi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ........................................................................... xi DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... viii DANH MỤC HÌNH .................................................................................................... x MỞ ĐẦU ..................................................................................................................... 1 1.SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ............................................................................... 1 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU.................................................................................... 3 2.1 Mục tiêu chung ............................................................................................. 3 2.2 Mục tiêu cụ thể ............................................................................................. 3 3. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ................................................................................... 4 4. PHẠM VI VÀ ĐỐI TƯỢNG .................................................................................. 5 4.1 Đối tượng nghiên cứu ................................................................................... 5 4.2 Phạm vi thực hiện ......................................................................................... 5 5. PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................... 6 5.1 Phương pháp luận ......................................................................................... 6 5.2 Các phương pháp cụ thể ............................................................................... 7 5.2.1 Phương pháp thu thập tài liệu, thông tin liên quan ................................... 7 5.2.2 Phương pháp khảo sát thực tế.................................................................... 9 5.2.3 Phương pháp dự báo .................................................................................. 9 5.3 Phương pháp phân tích, đánh giá ....................................................................... 17 5.3.1 Phương pháp phân tích SWOT (Mạnh - Yếu - Thách thức - Cơ hội) ..... 17 5.3.2 Phương pháp kế thừa ............................................................................... 18 5.3.3. Phương pháp trao đổi ý kiến chuyên gia ................................................ 19 CHƯƠNG 1 .............................................................................................................. 21
vii TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG KỸ THUẬT VÀ HỆ THỐNG HÀNH CHÍNH QUẢN LÝ CHẤT THẢI RẮN CÔNG NGHIỆP VÀ NGUY HẠI CỦA CÁC NƯỚC TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI VIỆT NAM....................................................... 21 1.1TRÊN THẾ GIỚI ........................................................................................ 21 1.1.1 Cộng đồng Châu Âu ................................................................................ 21 1.1.2 Mỹ............................................................................................................ 22 1.1.3 Singapore ................................................................................................. 23 1.1.4 Trung Quốc .............................................................................................. 23 1.1.5 Nhận xét và đánh giá ............................................................................... 25 1.2 VIỆT NAM ................................................................................................. 26 1.2.1 Đồng Nai ................................................................................................. 26 1.1.2 Thành phố Hồ Chí Minh ......................................................................... 28 1.1.3 Bình Dương ...................................................................................................... 30 1.2.3.1 Tình hình phát sinh chất thải rắn công nghiệp và nguy hại trên địa bàn tỉnh Bình Dương ............................................................................................................... 31 1.2.3.3 Đánh giá hiện trạng hệ thống kỹ thuật quản lý chất thải rắn công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương ................................................................................... 33 1.3 Đánh giá hiện trạng thu gom, vận chuyển, xử lý và quản lý chất thải công nghiệp và nguy hại tại Việt Nam............................................................................... 45 CHƯƠNG 2 .............................................................................................................. 47 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, TÌNH HÌNH KINH TẾ XÃ HỘI .................................... 47 CỦA THỊ XÃ DĨ AN, TỈNH BÌNH DƯƠNG .......................................................... 47 2.1 KHÁI QUÁT VỀ ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN ............................................... 47 2.1.1 Vị trí địa lý............................................................................................... 47 2.1.1.1 Diện tích, ranh giới ....................................................................................... 47 2.1.1.2. Khí hậu, thời tiết........................................................................................... 50 2.1.1.3. Địa hình ........................................................................................................ 50 2.1.1.4. Địa chất công trình ...................................................................................... 50 2.2.KINH TẾ XÃ HỘI ..................................................................................... 50 2.2.1 Dân số ...................................................................................................... 50
viii 2.2.2 Kinh tế ..................................................................................................... 52 2.2.2.1 Tăng trưởng kinh tế ....................................................................................... 52 2.2.2.2 Công nghiệp .................................................................................................. 52 2.2.2.3 Nông -lâm - thủy sản ..................................................................................... 55 2.2.2.4 Dịch vụ-du lịch, thương mại ......................................................................... 55 3 .Cơ sở hạ tầng, giao thông vận tải .......................................................................... 56 CHƯƠNG 3. ............................................................................................................. 57 ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ CTRCN VÀ NGUY HẠI TẠI THỊ XÃ DĨ AN .................................................................................................. 57 3.1 HỆ THỐNG QUẢN LÝ HÀNH CHÍNH CTRCN VÀ NGUY HẠI TẠI THỊ XÃ DĨ AN ......................................................................................................... 57 3.1.1 Đánh giá hệ thống quản lý hành chính các cấp ....................................... 57 3.1.2 Hệ thống chính sách, pháp luật ............................................................... 59 3.1.3 Các hoạt động truyền thông..................................................................... 60 3.1.4 Công tác thanh tra, kiểm soát .................................................................. 60 3.2 HỆ THỐNG QUẢN LÝ KỸ THUẬT ....................................................... 61 3.2.1 Kỹ thuật giảm thiểu chất thải tại nguồn .................................................. 61 3.2.2 Kỹ thuật phân loại, lưu trữ ...................................................................... 61 3.2.3 Quản lý chất thải rắn công nghiệp và chất thải nguy hại tại các cơ sở sản xuất, các đơn vị thu gom, vận chuyển và xử lý......................................................... 68 3.2.3.1 Tại các cơ sở sản xuất ................................................................................... 68 3.2.3.2Công tác quản lý CTRCN-CTNH tại các đơn vị thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải ..................................................................................................................... 72 3.2.3.3 Các đơn vị thu mua phế liệu và tái sinh/tái chế ............................................ 75 3.2.3.4 Đánh giá lượng chất thải rắn NH và CN từ nơi khác vận chuyển vào Dĩ An và từ Dĩ An đi nơi khác ............................................................................................. 75 3.3 NHẬN XÉT CHUNG ................................................................................ 76 3.4 PHÂN TÍCH SWOT HỆ THỐNG QUẢN LÝ CTRCN VÀ CTNH TẠI THỊ XÃ DĨ AN. ................................................................................................................ 77 3.4.1 Phân tích SWOT ...................................................................................... 77
ix 3.4.1.1 Các điểm mạnh của hệ thống quản lý CTRCN & CTNH hiện nay ............... 77 3.4.1.2 Các điểm yếu hiện nay .................................................................................. 77 3.4.1.3 Các cơ hội QLCTRCN & CTNH tại thị xã Dĩ An ......................................... 79 3.4.1.4 Các thách thức phải đối mặt ......................................................................... 80 3.4.2 Phân tích các chiến lược .......................................................................... 80 3.4.2.1 Chiến lược (S-O) phát huy thế mạnh để giành lấy cơ hội ............................ 80 3.4.2.2 Chiến lược (W-O) không để điểm yếu không làm mất cơ hội...................... 81 3.4.2.3 Chiến lược (S-T) sử dụng điểm mạnh để khắc phục thách thức. .................. 81 CHƯƠNG 4 .............................................................................................................. 82 KHỐI LƯỢNG CHẤT THẢI RẮN CÔNG NGHIỆP – CHẤT THẢI NGUY HẠI PHÁT SINH VÀ DỰ BÁO KHỐI LƯỢNG TRÊN THỊ XÃ DĨ AN VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP QUẢN LÝ ........................................................................................... 82 4.1HIỆN TRẠNG PHÁT SINH CTRCN VÀ NGUY HẠI TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ QUA KHẢO SÁT TẠI DOANH NGHIỆP ................................................ 82 4.1.1Khối lượng chất thải rắn công nghiệp và nguy hại theo kết quả điều tra trên địa bàn thị xã Dĩ An .................................................................................................. 82 4.1.2Kết quả phân bố ngành nghề sản xuất kinh doanh trên địa bàn Dĩ An ngoài khu công nghiệp ........................................................................................................ 84 4.2DỰ BÁO KHỐI LƯỢNG CHẤT THẢI RẮN CÔNG NGHIỆP PHÁT SINH TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ ........................................................................................ 85 4.2.1Cơ sở xây dựng hệ số phát thải ................................................................ 85 4.2.2 Hệ số phát thải bình quân của CTRCN và NH trên địa bàn thị xã Dĩ An, Bình Dương ............................................................................................................... 87 4.2.3Khối lượng CTRCN & CTNH phát sinh trong năm 2014 ....................... 90 4.2.4Kết quả khối lượng CTR phát sinh hiện tại và dự báo đến năm 2030 ..... 92 4.3ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP CẢI THIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ ...................................................................................................................... 97 4.3.1Đề xuất các biện pháp chung .................................................................... 97 4.3.1.1 Khắc phục các điểm thiếu sót trong các quy định, chính sách nhà nước hiện nay ................................................................................................................... 102
x 4.3.1.2 Giảm thiểu chất thải tại nguồn................................................................... 102 4.3.2Đề xuất biện pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác quản lý CTCN và NH ................................................................................................................... 103 4.3.2.1 Đối với chất thải nguy hại ......................................................................... 103 4.3.2.2 Đối với chất thải công nghiệp không nguy hại.......................................... 105 4.3.2.3 Xây dựng mạng lưới thu gom, vận chuyển CTRCN và CTNH ................ 106 4.3.3 Tái sử dụng, tái chế rác thải ....................................................................... 110 4.3.3.2 Đối với ngành dệt nhuộm và may mặc ........................................................ 111 4.3.3.3 Đối với ngành vật liệu và gốm sứ .............................................................. 113 4.3.3.4 Đối với ngành sản xuất giấy ...................................................................... 113 4.3.3.5 Đối với các ngành nghề khác .................................................................... 114 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ .................................................................................... 127 1.KẾT LUẬN .......................................................................................................... 127 2.KIẾN NGHỊ ......................................................................................................... 129 TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................... 131
xi DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Tiếng Anh Nghĩa Tiếng Việt 1 KCN Khu công nghiệp 2 CCN Cụm công nghiệp 3 KCX Khu chế xuất 4 CTR Chất thải rắn 5 CTRCN Chất thải rắn công nghiệp 6 CTRSH Chất thải rắn sinh hoạt 7 CTNH Chất thải nguy hại 8 CTRĐT Chất thải rắn đô thị 9 UBND Ủy ban Nhân dân 10 TN&MT Tài nguyên và Môi trường 11 TNHH Trách nhiệm hữu hạn 12 DNTN Doanh nghiệp tư nhân Quản lý chất thải rắn công 13 QLCTRCN nghiệp 14 GTVT Giao thông vận tải 15 KTXH Kinh tế xã hội 16 BVTV Bảo vệ thực vật 17 HSPT Hệ số phát thải 18 TCVN Tiêu chuẩn Việt Nam 19 SD Standards Deviation Độ lệch chuẩn 20 EU European Union Liên minh Châu Âu
viii DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 01. Danh sách các khu vực tiến hành khảo sát trên địa bàn Thị Xã Dĩ An. ...... 5 Bảng 02. Tài liệu tham khảo nội dung thu thập của các đơn vị liên quan. ................. 8 Bảng 1.1 Phân bố CSSX ngành công nghiệp chế biến trong và ngoài KCN ............ 31 Bảng 1.2 Tổng khối lượng CTRCNKNH & CTNH phát sinh năm 2009 và 2011 của tỉnh Bình Dương ........................................................................................................ 32 Bảng 1.4 Phân loại thiết bị vận chuyển CTNH chuyên dụng ................................... 41 Bảng 1.5 Công nghệ xử lý CTNH trên địa bàn tỉnh Bình Dương ............................ 43 Bảng 2.1. Các phường thuộc thị xã Dĩ An ................................................................ 48 Bảng 2.5 Thống kê dân số, diện tích của các phường thuộc thị xã Dĩ An năm 201251 Bảng 2.2. Tổng sản phẩm GDP bình quân đầu người qua các năm ......................... 52 Bảng 2.3 Các loại hình công nghiệp hoạt động ở Dĩ An .......................................... 53 Bảng 2.4 Các khu công nghiệp đã đi vào hoạt động trên địa bàn thị xã Dĩ An ........ 55 Bảng 3.1 Phương tiện vận chuyển chất thải công ty TNHH TM & DV Môi trường Việt Xanh .................................................................................................................. 65 Bảng 3.2 Thông tin về các doanh nghiệp tái chế trên địa bàn thị xã Dĩ An ............. 67 Bảng 3.3 Một số Mã CTNH của các đơn vị thu gom, xử lý hiện nay ...................... 70 Bảng 3.4 Các đơn vị hoạt động vận chuyện, xử lý CTRCN & CTNH trên địa bàn thị xã Dĩ An. ................................................................................................................... 73 Bảng 3.5 Tổng khối lượng rác thải do các đơn vị trên địa bàn thu gom, xử lý ........ 74 Bảng 4.2 Bảng phân bố ngành nghề địa bàn thị xã Dĩ An ........................................ 84 Bảng 4.3: Tính toán hệ số phát thải, sai số và hệ số phát thải sau khi chuẩn hóa đối với ngành sản xuất thuốc bảo vệ thực vật: ................................................................ 87 Bảng 4.4 Hệ số phát thải trung bình CTRCN &CTNH của từng ngành nghề .......... 88 Bảng 4.5 Khối lượng CTRCN-CTNH phát sinh năm 2014 qua kết quả khảo sát và doanh nghiệp đang hoạt động sản xuất trên địa bàn ................................................. 91 Bảng 4.6 Tốc độ tăng trưởng CTRCN-CTNH theo từng ngành .............................. 93 Bảng 4.7 Dự báo khối lượng CTRCN & CTNH phát sinh đến năm 2030 ............... 94 Bảng 4.8 Các loại trang bị thu gom, vận chuyển ................................................... 108
ix Bảng 4.9 Số xe vận chuyển rác trong 1 ngày dự kiến đến năm 2030 ..................... 109
x DANH MỤC HÌNH Hình 1: Sơ đồ trình tự nghiên cứu.............................................................................7 Hình 02. Các thành phần liên quan trong công tác quản lý CTRCN và CTNH qua ma trận WSOT ........................................................................................................18 Hình 1.1 Dòng chảy chất thải rắn công nghiệp trong TEDA ..................................25 Hình 1.2 Sơ đồ quản lý chất thải rắn công nghiệp trên địa bàn tỉnh Đồng Nai ......27 Hình 1.3 Mô hình quản lý chất thải rắn công nghiệp không nguy hại và nguy hại trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh.......................................................................29 Hình 1.4 Các hình thức phân loại chất thải rắn công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bình Dương. .....................................................................................................................34 Hình 1.5 Khối lượng CTNH phát sinh theo từng ngành nghề của các Doanh nghiệp sản xuất năm 2009 (Viện Môi trường và Tài nguyên, 2009). .................................37 Hình 1.6.a Khu lưu giữ CTNH công ty TNHH Perstima........................................38 Hình 1.6.b Khu vực lưu giữ CTNH công ty TNHH Á Mỹ Gia ..............................38 Hình 1.6.c Khu vực lưu trữ CTNH Nhà máy cao su Phú Bình...............................38 Hình 1.6.d Khu vực phân loại CTNH công ty TNHH Việt Khải ...........................38 Hình 2.1 Bản đồ hành chính thị xã Dĩ An, tỉnh Bình Dương .................................49 Hình 2.4 Tổng giá trị bán lẻ hàng hóa năm qua các năm ........................................56 Hình 3.1 Sơ đồ cơ cấu quản lý Nhà nước về môi trường tỉnh Bình Dương ...........58 Hình 3.2 Kết quả khảo sát tình hình các CSSX phân loại CTRSH, CTRCN và CTNH trên địa bàn thị xã Dĩ An .............................................................................62 Hình 3.3 Biểu đồ kết quả khảo sát công tác dán nhãn, ghi mã CTNH tại các CSSX trên địa bàn thị xã Dĩ An. ........................................................................................63 Hình 3.4 Kết quả khảo sát tình hình các CSSX lưu trữ CTRSH, CTRCN và CTNH trên địa bàn thị xã Dĩ An .........................................................................................64 Hình 4.1: Biểu đồ bố trí ngành nghề các cơ sở sản xuất trên địa bàn Thị xã Dĩ An.85 Hình 4.2 Biểu đồ hệ số phát thải trung bình đầu người CTRCN-CTNH ...............89 Hình 4.3 Khối lượng CTRCN & CTNH từ năm 2014 -2030 .................................95
xi Hình 4.4 Lượng chất thải rắn CN và NH phát sinh theo ngành của năm 2014 so với năm 2030 (tấn).. ......................................................................................................96 Hình 4.5 Sơ đồ quản lý hành chánh CTRCN – CTNH ...........................................98 Hình 4.7 Sơ đồ mạng lưới thu gom, vận chuyển CTRCN và CTNH ...................107 Hình 4.8 Các sản phẩm tái chế giấy ......................................................................114 Hình 4.9 Sơ đồ hệ thống thu, nộp và sử dụng phí chất thải nguy hại ...................117
1 MỞ ĐẦU 1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI ố hạn chế hiện nay trong công tác phân loại, lưu trữ, thu gom vận chuyển và xử lý chất thải rắn công nghiệp và nguy hại cho thấy hệ thống quản lý chất thải hiện nay vẫn chưa thật sự đạt hiệu quả vì một lượng lớn chất thải rắn công nghiệp và nguy hại từ quá trình hoạt động sản xuất trên địa bàn thị xã Dĩ An chưa được thu gom, vận chuyển và xử lý đúng kỹ thuật. Chất thải rắn công nghiệp và nguy hại vẫn còn lẫn trong chất thải rắn sinh hoạt vì nhận thức của cá nhân, doanh nghiệp chưa cao và tình trạng thu mua phế liệu tự phát, nằm ngoài tầm kiểm soát. Những vấn đề này sẽ gây ảnh hưởng tới môi trường cũng như sức khỏe của con người. Bên cạnh đó, công tác quản lý chất thải của các ban ngành vẫn còn nhiều bất cập. Công tác quản lý chất thải rắn đô thị, chất thải rắn trong các khu, cụm công nghiệp và khu dân cư thuộc về trách nhiệm của rất nhiề ả ất thải rắn công nghiệp và nguy hại trên địa bàn Thị xã. Đối với lượng chất thải rắn công nghiệp và nguy hại, các cơ sở sản xuất có phát sinh chất thải chủ yếu chọn hình thức chi trả phí thu gom, vận chuyển và xử ử lý. Phần lớn các cơ sở sản xuất không quan tâm đến hiệu quả, công nghệ xử lý mà chỉ quan tâm đến mứ ạ , vận chuyể ất thải rắn công nghiệp và nguy hại đưa ra các mức phí rất thấ ầu như các cơ sở sản xuất không cầ ạn chế phát sinh chất thải, đặc biệt là chất thải rắn nguy hại tại cơ sở. Bên cạ ế liệu chưa được kiểm soát, không có hợp đồng cụ thể, không có mức phí cụ thể, cơ sở ở sản xuất bán ngay cả với chất thải rắn nguy hại. Điều này đã làm phát tán một lượng lớn chất thải rắn công nghiệp và nguy hại ra ngoài môi trường. Do đó, việc xây dựng những quy định về quản lý mức phí cho từng loại chất thải và nguồn thải cũng là một vấn đề đáng quan tâm.