Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển thị trường cho thuê tài chính ở Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:78

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu những khó khăn, bất cập đã và đang kiềm chế sự phát triển của thị trường chứng khoán tại VN, học hỏi những kinh nghiệm phát triển thị trường chứng khoán của các nước trên thế giới đồng thời đưa ra các giải pháp khơi dậy những tiềm năng cũng như phát triển TTCK phù hợp với các điều kiện kinh tế xã hội Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển thị trường cho thuê tài chính ở Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM ---- K --- LÊ KIM KHÁNH PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CHO THUÊ TÀI CHÍNH TẠI VIỆT NAM Chuyên ngành: Kinh tế tài chính – Ngân hàng Mã số:60.31.12 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. NGUYỄN TẤN HOÀNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH – 2010
Lu n v n 1 Lê Kim Khánh M CL C CH NG I: TH TR NG CHO THUÊ TÀI CHÍNH VÀ KINH NGHI M PHÁT TRI N TH TR NG CHO THUÊ TÀI CHÍNH M T S N C Ã VÀ ANG PHÁT TRI N ................................................................................................................... 6 1.1 T ng quan v lo i hình CTTC................................................................................ 6 1.1.1 Khái ni m ...................................................................................................... 6 1.1.2 S khác nhau gi a CTTC và cho thuê ho t ng ............................................ 7 1.1.3 B n ch t c a CTTC........................................................................................ 9 1.1.4 L i ích c a CTTC ........................................................................................ 10 1.1.5 Các lo i hình CTTC ..................................................................................... 12 1.1.6 Quy trình CTTC........................................................................................... 16 1.1.7 Thuê tài chính hay vay tín d ng NHTM?................................................... 19 1.2 Xu h ng phát tri n c a th tr ng CTTC trên th gi i ........................................ 21 1.2.1 Hoa K ........................................................................................................ 21 1.2.1 Châu Âu....................................................................................................... 23 1.2.2 Châu Á......................................................................................................... 24 1.3 Nh ng bài h!c kinh nghi m c a th tr ng CTTC các n c trên th gi i .......... 25 1.3.1 Philipines ..................................................................................................... 25 1.3.2 Nh"t B n...................................................................................................... 26 1.3.3 Châu Âu....................................................................................................... 27 K#T LU$N CH NG I................................................................................................. 28 CH NG II: TH%C TR&NG TH TR NG CTTC VN 2008 - 2009 .......................... 29 2.1 Khái quát n n kinh t VN..................................................................................... 29 2.1.1 Bi n ng n n kinh t VN n'm 2009 và d báo xu h ng n'm 2010............ 29 2.1.2 Các hình th(c huy ng v)n và các nh ch tài chính VN hi n nay ............. 34 2.2 Th c tr ng c a th tr ng CTTC VN ................................................................... 40 2.2.1 L ch s* hình thành và phát tri n th tr ng CTTC t i VN ............................. 40 2.2.2 Th c tr ng ho t ng c a th tr ng CTTC VN hi n nay ............................. 41 2.2.3 Thành t u..................................................................................................... 43 2.2.4 H n ch ........................................................................................................ 44 2.2.5 Phân tích SWOT c a m t s) công ty CTTC tiêu bi u ................................... 49 2.3 Ti m n'ng phát tri n c a th tr ng CTTC t i VN: .............................................. 59 2.4 Thách th(c và r i ro c a th tr ng CTTC VN trong giai o n h i nh"p .............. 60 2.4.1 Thách th(c ................................................................................................... 60 2.4.2 R i ro:.......................................................................................................... 61 K#T LU$N CH NG II ............................................................................................... 63 CH NG III: CÁC GI+I PHÁP PHÁT TRI N TH TR NG CTTC VN TRONG GIAI ,AN H I NH$P ......................................................................................................... 64 3.1 nh h ng phát tri n lâu dài - ng l)i và chi n l c phát tri n ngành CTTC trong dài h n ................................................................................................................... 64 3.2 XD và hoàn thi n h th)ng chính sách, pháp lý cho d ch v CTTC ...................... 67 3.3 T'ng c ng công tác ti p th , tuyên truy n qu ng bá v d ch v CTTC ................ 73 3.4 Xây d ng h th)ng thông tin và c- s d li u chuyên nghi p............................... 74 K#T LU$N CH NG III .............................................................................................. 76 Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 2 Lê Kim Khánh DANH M C CÁC KÝ HI U, CH VI T T T ALCII: Công ty cho thuê tài chính II – Ngân hàng Nông nghi p và phát tri n nông thôn VN Công ty TNHH: Công ty trách nhi m h u h n CTTC: Cho thuê tài chính DN: Doanh nghi p HMTD: H n m(c tín d ng MLFI – 25: Hi p h i cho thuê thi t b và tài chính M. NHNN: Ngân hàng Nhà n c NHTM: Ngân hàng th -ng m i SBL: Công ty cho thuê tài chính Sacombank (Sacombank leasing) SWOT: Strengths (th m nh), Weaknesses ( i m y u), Opportunities (c- h i) và Threats (thách th(c) Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 3 Lê Kim Khánh DANH M C CÁC HÌNH V , TH Hình 1.1: Quy trình CTTC 3 bên Hình 1.2: Quy trình CTTC 2 bên Hình 1.3: Quy trình mua và thuê l i tài chính Hình 1.4: Quy trình CTTC tr góp Hình 1.5: Quy trình CTTC giáp l ng Hình 1.6: Quy trình CTTC h p tác Hình 1.7: Quy trình CTTC thông th ng Hình 1.8: Doanh s) cho thuê c a M. n'm 1997 – 2006 Hình 1.9: Doanh s) cho thuê c a MLFI - 25 Hình 1.10: T ng s) nhân viên c a MLFI – 25 Hình 1.11: Doanh s) th tr ng cho thuê Châu Âu 1994 – 2008 Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 4 Lê Kim Khánh M U Tính c p thi t c a tài M/c dù CTTC là lo i hình c p tín d ng trung và dài h n khá ph bi n trên th gi i, nh ng t0 khi lo i hình này chính th(c xu t hi n VN t0 n'm 1996 cho n nay ch1 có h-n 13 công ty c thành l"p d i các hình th(c s h u khác nhau. Th c t cho th y các doanh nghi p Vi t Nam không m y quan tâm n lo i hình d ch v này do r t nhi u nguyên nhân c khách quan l2n ch quan d2n n ti m n'ng phát tri n lo i hình này VN còn r t nhi u h n ch . Trong khi ó, nhu c3u i m i trang thi t b , hi n i hoá máy móc công ngh t'ng quy mô, trình s n xu t, ch t l ng s n ph4m, n'ng l c c nh tranh ngày càng tr nên c p thi t sau khi VN tr thành thành viên chính th(c c a T ch(c Th -ng m i Th gi i (WTO) ngày 11.01.2007 Phát tri n th tr ng CTTC là m t yêu c3u t t y u trong b)i c nh h i nh"p n'ng ng v i n n kinh t th gi i c a n c ta hi n nay. M c ích c a tài Nghiên c(u nh ng khó kh'n, b t c"p ã và ang ki m ch s phát tri n c a th tr ng CTTC t i VN, h!c h5i nh ng kinh nghi m phát tri n th tr ng CTTC c a các n c trên th gi i 6ng th i a ra các gi i pháp kh-i d"y nh ng ti m n'ng c7ng nh phát tri n th tr ng CTTC phù h p v i các i u ki n kinh t xã h i VN )i t ng và ph m vi nghiên c(u Nghiên c(u th tr ng CTTC VN hi n t i, th c tr ng phát tri n và nh ng khó kh'n b t c"p c7ng nh nh ng ti m n'ng phát tri n còn h n ch Ph -ng pháp nghiên c(u: D a trên ph m vi nghiên c(u trên, tôi i u tra, phân tích tình hình ho t ng, kinh doanh c a m t s) các công ty CTTC TP HCM rút ra nh ng gi i pháp óng góp cho môi tr ng kinh doanh lo i hình CTTC phát tri n h-n t i VN Nh ng óng góp m i c a lu"n v'n: - Bài h!c kinh nghi m c a m t s) các công ty CTTC trên th gi i Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 5 Lê Kim Khánh - Phân tích SWOT c a 2 công ty CTTC tiêu bi u TP HCM - xu t nh ng gi i pháp phát tri n th tr ng CTTC VN B) c c lu"n v'n c chia ra làm 3 ph3n: Ch -ng 1: Th tr ng CTTC và kinh nghi m phát tri n th tr ng CTTC m t s) n c ã và ang phát tri n. Ch -ng 2: Th c tr ng th tr ng CTTC VN 2008 -2009 Ch -ng 3: Các gi i pháp phát tri n th tr ng CTTC VN trong giai o n h i nh"p Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 6 Lê Kim Khánh CH NG I: TH TR NG CHO THUÊ TÀI CHÍNH VÀ KINH NGHI M PHÁT TRI N TH TR NG CHO THUÊ TÀI CHÍNH M T S N C Ã VÀ ANG PHÁT TRI N 1.1 T ng quan v lo i hình CTTC 1.1.1 Khái ni m CTTC là ho t ng tín d ng trung và dài h n thông qua vi c cho thuê máy móc, thi t b , ph -ng ti n v"n chuy n và các b t ng s n khác trên c- s h p 6ng cho thuê gi a bên cho thuê v i bên i thuê. Bên cho thuê cam k t mua máy móc, thi t b , ph -ng ti n v"n chuy n và các b t ng s n khác theo yêu c3u c a bên i thuê và n8m gi quy n s h u )i v i các tài s n cho thuê. Bên i thuê s* d ng tài s n thuê và thanh toán ti n thuê trong su)t th i h n thuê ã c hai bên tho thu"n. Khi k t thúc th i h n thuê, bên i thuê c quy n l a ch!n mua l i tài s n thuê ho/c ti p t c thuê theo các i u ki n ã tho thu"n trong h p 6ng CTTC. T ng s) ti n i thuê m t lo i tài s n quy nh t i h p 6ng CTTC, ít nh t ph i t -ng -ng v i giá tr c a tài s n ó t i th i i m ký h p 6ng. (Trích ngh nh s) 95/2008/N -CP s*a i ngh nh s) 16/2001/N -CP c a Chính ph v t ch(c và ho t ng c a công ty CTTC). V)n pháp nh c a công ty CTTC theo quy nh c a pháp lu"t hi n hành nh sau: - N u c thành l"p tr c ngày Ngh nh 141/2006/N -CP (ngày 22/11/2006 v ban hành danh m c m(c v)n pháp nh c a các t ch(c tín d ng) có hi u l c, ph i m b o có m(c v)n pháp nh ch"m nh t vào ngày 31/12/2008 và ngày 31/12/2010 - N u c thành l"p sau ngày Ngh nh này có hi u l c và tr c ngày 31/12/2008, ph i m b o có ngay m(c v)n pháp nh quy nh cho n'm 2008 - N u c thành l"p sau ngày 31/12/2008, ph i m b o có ngay m(c v)n pháp nh quy nh cho n'm 2010 Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 7 Lê Kim Khánh M(c v)n pháp nh áp d ng cho STT Lo i hình t ch(c tín d ng n n'm 2008 2010 1 Công ty cho thuê tài chính 100 t9 6ng 150 t9 6ng Vi c chuy n nh ng ph3n v)n góp c a các bên trong các công ty CTTC c th c hi n theo các quy nh c a pháp lu"t và theo h ng d2n c a Ngân hàng Nhà n c Vi t Nam. C- s ho t ng CTTC thành m t ngành công nghi p cho thuê: CTTC ph i tr thành 1 b ph"n c a n n kinh t , là l:nh v c cho thuê ph c v các nhu c3u thi t y u c a các DN trong c n c, là 1 trong nh ng ngành công nghi p quan tr!ng )i v i n c ta Có nhi u quan i m cho r;ng, CTTC là không c3n thi t hi n nay vì khi c3n v)n thì ng i ta ho/c là vay ngân hàng, ho/c phát hành các gi y t có giá, hay liên doanh lien k t…Tuy nhiên, m
Lu n v n 8 Lê Kim Khánh Cho thuê ho t ng: là lo i cho thuê ng8n h n và trong n i dung h p 6ng thuê tài s n không th hi n s chuy n giao ph3n l n r i ro và l i ích g8n li n v i quy n s h u tài s n. CTTC: là lo i cho thuê dài h n và trong n i dung h p 6ng thuê tài s n có th hi n s chuy n giao ph3n l n r i ro và l i ích g8n li n quy n s h u tài s n. Phân bi t cho thuê ho t ng và CTTC Cho thuê ho t ng CTTC * Th i h n cho thuê ng8n * Th i h n cho thuê t -ng so v i th i gian h u d ng c a tài )i dài so v i th i gian h u d ng s n. c a tài s n * Bên cho thuê gánh ch u * Bên thuê gánh ch u ph3n ph3n l n r i ro liên quan n tài l n r i ro liên quan n tài s n. s n. * Không có cam k t bán * Thông th ng, bên cho l i tài s n. thuê có cam k t bán l i tài s n cho bên thuê khi h t th i h n h p 6ng. * Hi n giá c a các kho n * Hi n giá c a các kho n chi tr ti n thuê thông th ng nh5 ti n chi tr ti n thuê g3n b;ng v i h-n nhi u so v i giá tr c a tài giá tr c a tài s n thuê. s n thuê. Nh ng i m khác bi t trên ây th c ch t là khác bi t mang tính ph bi n c a hai lo i cho thuê nói trên. Tuy nhiên, trong i s)ng th c t ng i ta có th v"n d ng h t s(c linh ho t, vì v"y nhi u lúc ranh gi i gi a hai lo i cho thuê này c7ng không rõ ràng. Do ó, hi n nay ph3n l n các n c ã a ra các tiêu chu4n d a trên các tiêu chu4n do >y ban tiêu chu4n k toán qu)c t (IASC- International Accounting Standard Council ) ã qui nh xác minh m t h p 6ng giao d ch c g!i là h p 6ng cho thuê ho t ng hay h p 6ng CTTC. Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 9 Lê Kim Khánh Theo qui nh c a >y ban tiêu chu4n k toán qu)c t , b t c( m t giao d ch cho thuê nào th5a mãn ít nh t m t trong b)n tiêu chu4n sau ây u c g!i là CTTC: - Quy n s h u tài s n c chuy n giao khi ch m d(t th i h n h p 6ng. - H p 6ng có qui nh quy n ch!n mua - Th i h n h p 6ng b;ng ph3n l n th i gian ho t ng c a tài s n - Hi n giá c a các kho n ti n thuê l n h-n ho/c g3n b;ng giá tr c a tài s n thuê 1.1.3 B n ch t c a CTTC 1.1.3.1 CTTC là m t ho t ng tín d ng Tín d ng là m t giao d ch v tài s n (ti n ho/c hàng hóa) gi a bên cho vay (ngân hàng và các nh ch tài chính khác) và bên i vay (cá nhân, doanh nghi p và các ch th khác), trong ó bên cho vay chuy n ti p tài s n cho bên i vay s* d ng trong m t th i h n nh t nh theo th5a thu"n, bên i vay có trách nhi m hoàn tr vô i u ki n v)n g)c và lãi cho bên i vay khi n h n thanh toán Trong m t giao d ch CTTC, bên cho thuê chuy n giao tài s n th c (nhà , v'n phòng làm vi c, máy móc thi t b ) cho bên thuê s* d ng trong m t th i gian nh t nh. Trong quá trình s* d ng tài s n, bên thuê ph i thanh toán ti n thuê nh k cho n khi h t h n h p 6ng, kho n ti n thuê này c7ng bao g6m hai ph3n: ph3n v)n g)c và lãi. /c bi t, )i v i các h p 6ng cho thuê thanh toán m t ph3n sau khi ch m d(t h p 6ng thuê, ti n lãi c thanh toán 3y trong th i gian s* d ng v)n, nh ng v)n g)c ch a hoàn tr 3y . Tr ng h p này có ba cách gi i quy t và c th c hi n trong h p 6ng. - Ng i thuê 6ng ý mua tài s n: ph3n v)n g)c ã c hoàn tr d i d ng ti n thanh toán mua tài s n. - Ng i thuê mu)n thuê ti p tài s n: ph3n v)n g)c c hoàn tr d i d ng thanh toán ti n thuê trong th i gian h p 6ng cho thuê c gia h n. Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 10 Lê Kim Khánh - Ng i i thuê không mu)n thuê ti p tài s n: ph3n v)n g)c l i c hoàn tr d i d ng hi n v"t, t(c là tài s n thuê mua. Nh v"y trong giao d ch CTTC, nguyên t8c hoàn tr c a tín d ng luôn luôn cb o m; ti n thuê và giá tr tài s n còn l i th ng l n h-n giá tr tài s n ban 3u. ây chính là s trao i tài s n không ngang giá – b n ch t c a m t quan h tín d ng: vi c quay tr v i m xu t phát c a tín d ng không ph i nh lúc ã nh ng i mà là m t giá tr l n h-n – ó g!i là ti n lãi mà ng i i vay ch ng ngoài giá tr ban 3u c a tín d ng. 1.1.3.2. CTTC là m t ho t ng tín d ng trung và dài h n Trong giao d ch CTTC, nhà cho thuê v2n n8m gi quy n s h u tài s n và vì th h! ph i là ng i qu n lý tài s n cho thuê. h p th(c hóa hành vi này, các nhà cho thuê ph i ti n hành các th t c 'ng ký và c p gi y ch(ng nh"n quy n s h u, 'ng ký tài s n giao d ch m b o… i u này s= phát sinh nhi u lo i chi phí. N u tài tr b;ng nh ng tài s n có giá tr th p và th i gian ng8n s= khó th c hi n c vì chi phí qu n lý s= r t cao và ng i i thuê s= khó có th ch p nh"n. Ng c l i, n u tài tr trung và dài h n v i nh ng tài s n có giá tr cao, tu i th! cao thì t1 tr!ng chi phí qu n lý tính trên giá tr tài s n s= th p h-n. Nh v"y, tài tr trung và dài h n d i hình th(c CTTC là m t yêu c3u khách quan xu t phát t0 nhu c3u và l i ích c a các ch th trong n n kinh t . 1.1.4 L i ích c a CTTC 1.1.4.1. )i v i n n kinh t Trong b t c( xã h i nào, n n kinh t nào mà tìm c ph -ng th(c ng i có v)n và ng i c3n v)n g/p nhau hi u qu , t)i u thì xã h i ó, n n kinh t ó s= phát tri n. B n ch t c a ho t ng CTTC là m t hình th(c c p tín d ng trung và dài h n, th tr ng CTTC c7ng là m t b ph"n c a th tr ng v)n, th tr ng này di?n ra các ho t ng trao i mua bán quy n s* d ng các ngu6n tài chính trung dài h n theo nh ng ph -ng th(c giao d ch nh t nh. Nh v"y, CTTC hay th tr ng CTTC ã m t góp m t ph3n gi i quy t bài toán v v)n cho n n kinh t . Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 11 Lê Kim Khánh CTTC g8n ch/t v i vi c trang b và i m i máy móc, công ngh và m r ng s n xu t /c bi t là trong l:nh v c s n xu t c a các ngành công nghi p v0a vào nh5 thu c khu v c dân doanh. Phát tri n t)t th tr ng CTTC s= giúp cho các doanh nghi p i m i công ngh , nâng cao n'ng su t c a doanh nghi p c7ng nh c a toàn n n kinh t . /c bi t thông qua hình th(c CTTC có th thu hút m t l ng v)n l n t0 dân c qua các hình th(c huy ng v)n trung dài h n ho/c liên doanh v i n c ngoài t o ra kênh d2n v)n t0 bên ngoài vào cho n n kinh t . 1.1.4.2. )i v i bên cho thuê )i v i bên cho thuê, vi c ra i và áp d ng ph -ng th(c tài tr CTTC không ph i là lo i hình thay th các ph -ng th(c tài tr c i n nh cho vay trung và dài h n b;ng ti n, mà nó là hình th(c tài tr b sung nh;m t o i u ki n cho các nh ch tài chính m r ng khách hàng và nâng cao n'ng l c c nh tranh. (ng trên góc ng i cho thuê ph -ng th(c tài tr này có m t s) l i ích so v i lo i tài tr khác nh sau: Bên cho thuê v i t cách là s h u ch v m/t pháp lý, vì v"y h! c quy n qu n lý và ki m soát tài s n theo các i u kho n c a h p 6ng thuê. Trong tr ng h p bên i thuê không thanh toán ti n thuê úng h n thì bên cho thuê c thu h6i tài s n, 6ng th i bu c bên i thuê ph i b6i th ng các thi t h i. Trong tr ng h p bên i thuê b phá s n thì tài s n CTTC không b phát mãi, bên cho thuê thu h6i l i c. )i t ng tài tr c th c hi n d i d ng tài s n c th g8n li n v i m c ích kinh doanh c a bên i thuê, vì v"y m c ích s* d ng v)n c m b o, t0 ó t o ti n hoàn tr ti n thuê úng h n. 1.1.4.3. )i v i bên i thuê Ho t ng CTTC t o i u ki n cho các doanh nghi p h n h@p v ngân qu., các doanh nghi p có m(c tín nhi m th p có c c- s v"t ch t và thi t b c3n thi t s* d ng. Th t c i thuê -n gi n, linh ho t nhanh g!n h-n i vay vì b t c th i gian làm th t c th ch p, b o lãnh. Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 12 Lê Kim Khánh Giúp cho bên i thuê tránh c r i ro v tính l c h"u và l
Lu n v n 13 Lê Kim Khánh 1.1.5.2. CTTC hai bên ây là lo i hình giao d ch ch1 có 2 bên tham gia: bên cho thuê và bên i thuê thay vì ph i thông qua bên th( 3 là nhà cung c p vì bên cho thuê bây gi 6ng th i là nhà cung c p tài s n CTTC. L!ai hình này th ng g/p các nhà cho thuê là các t"p òan xe ôtô ho/c các công ty s n xu t máy móc thi t b hay các t"p òan b t ng s n Hình 1.2. Quy trình CTTC 2 bên 1.1.5.3. Mua và thuê l i theo hình th(c CTTC Ho t ng mua và cho thuê l i theo hình th(c CTTC là vi c công ty CTTC mua tài s n thu c s h u c a bên thuê và cho bên thuê thuê l i chính tài s n ó theo hình th(c CTTC bên thuê ti p t c s* d ng ph c v cho ho t ng c a mình. Trong giao d ch mua và cho thuê l i, bên thuê 6ng th i là bên cung (ng tài s n cho thuê. Giao d ch mua và cho thuê l i ph i th c hi n thông qua h p 6ng mua tài s n và h p 6ng CTTC gi a bên cho thuê và bên thuê. H p 6ng mua tài s n có hi u l c t0 th i i m h p 6ng CTTC có hi u l c. Trong giao d ch mua và cho thuê l i, bên cho thuê n8m gi quy n s h u tài s n cho thuê và cho thuê l i )i v i bên thuê theo hình th(c CTTC phù h p v i pháp lu"t v CTTC. Vi c chuy n quy n s h u tài s n t0 bên thuê sang bên cho thuê c th c hi n phù h p v i quy nh c a pháp lu"t. Vi c 'ng ký s h u tài s n cho thuê th c hi n theo quy nh t i kho n 7 i u 1 Ngh nh s) 65/2005/N - Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 14 Lê Kim Khánh CP ngày 19/5/2005 c a Chính ph . M/t khác, bên cho thuê l a ch!n tài s n cho thuê và bên thuê có kh n'ng tr n th c hi n giao d ch mua và cho thuê l i an toàn, hi u qu . (Theo Thông t s) 07/2006/TT-NHNN c a NHNN ban hành ngày 07/09/06 h ng d2n v ho t ng mua và cho thuê l i theo hình th(c CTTC) Hình 1.3. Quy trình mua và thuê l i tài chính: 1.1.5.4. Cho thuê tr góp Hình th(c này tuy không ph bi n nh 2 lo i hình trên nh ng c7ng khá hay do ánh trúng tâm lý mu)n có quy n s h u tài s n c a bên i thuê. Khi bên i thuê ã thanh toán ti n thuê tài chính n 1 m(c nh t nh theo th5a thu"n trong h p 6ng ban 3u v i công ty CTTC thì công ty CTTC s= chuy n quy n s h u sang bên i thuê nh ng 6ng th i bên i thuê c7ng ph i thanh toán s) ti n còn l i theo nh k tr n thông th ng, lúc này nó gi)ng nh hình th(c tr góp h-n thuê tài chính nh ban 3u. Hình 1.4. Quy trình CTTC tr góp (t -ng t nh thuê tài chính 3 bên): Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 15 Lê Kim Khánh 1.1.5.5. CTTC giáp l ng Là hình th(c bên thuê th( nh t cho bên thuê th( hai thuê l i tài s n mà bên thuê th( nh t ã i thuê tài chính. Bên thuê th( nh t v2n ph i ch u hòan tòan trách nhi m v tài s n và ngh:a v )i v i bên CTTC. Bên thuê th( hai thì ch u trách nhi m v i bên thuê th( nh t v tài s n mình i thuê l i (thuê giáp l ng). Hình th(c này áp d ng trong 3 tr ng h p sau: Bên thuê th( nh t ã thuê tài s n ó nh ng sau 1 th i gian s* d ng không còn nhu c3u s* d ng n a nh ng b ràng bu c h p 6ng thuê tài chính nên ph i cho thuê l i v0a t"n d ng th i gian, công su t nhàn r
Lu n v n 16 Lê Kim Khánh Bên cho thuê nh"n ti n thanh toán t0 bên i thuê và thanh toán l i 1 ph3n ti n lãi cho bên nh ch tài chính Hình 1.6. Quy trình CTTC h p tác: 1.1.6 Quy trình CTTC CTTC là m t hình th(c tín d ng trung và dài h n nên quy trình v c- b n c7ng nh quy trình cho vay trung và dài h n Hình 1.7. Quy trình CTTC thông th ng: L"p h6 s- ngh tài tr Bên c nh nh ng gi y t c3n thi t cho h6 s- t -ng t nh cho vay trung và dài h n (h6 s- pháp lý, h6 s- tài chính và ho t ng s n xu t kinh doanh, h6 s- vay v)n, h6 s- v tài s n m b o…), c3n l u ý h6 s- i vay tài chính ph i có thêm nh ng thông tin sau: Các thông s) k. thu"t liên quan n tài s n Giá tài s n Nhà cung c p Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 17 Lê Kim Khánh Cách th(c chuy n giao tài s n c a các bên có liên quan 1.1.6.1 Phân tích tín d ng Bên cho thuê c3n phân tích nh ng n i dung sau: Phân tích kh n'ng tài chính, kh n'ng thanh toán Th4m nh k. nh ng y u t) c nêu trong h6 s- (thông s) k. thu"t liên quan n tài s n, giá mua tài s n, nhà cung c p…) /c bi t chú tr!ng nh ng y u t) sau: - Trình máy móc thi t b : tiên ti n hay l c h"u => nh h ng n kh n'ng thanh toán c a bên i thuê và kh n'ng thu h6i n c a bên cho thuê - Giá c tài s n so v i giá th tr ng: cao hay th p => nh h ng nl i nhu"n c a bên i thuê và kh n'ng thanh toán ti n thuê - N'ng l c nhà cung c p: bên cho thuê n u th4m nh th y nhà cung c p không kh n'ng cung c p tài s n theo úng yêu c3u có th ngh bên i thuê ch!n nhà cung c p khác t)t h-n - )i v i nh ng tài s n thi t b ho/c dây chuy n công ngh ph(c t p c3n th4m nh k.: Trách nhi m l8p /t và bàn giao tài s n ào t o công nhân và chuy n giao công ngh B o hành, b o d Bng 1.1.6.2. Quy t nh tài tr Sau khi phân tích tín d ng, bên tài tr s= ra quy t nh có tài tr hay không. N u tài tr thì l"p h p 6ng gi a bên i thuê và bên cho thuê. Bên cho thuê ký h p 6ng mua tài s n v i nhà cung c p 1.1.6.3. Cho thuê (gi i ngân) Nhà cung c p giao tài s n và l8p /t, v"n hành, ch y th* cho bên i thuê Bên cho thuê thanh toán ti n mua tài s n cho nhà cung c p Y u t) m b o trong giao d ch cho thuê: v nguyên t8c trong giao d ch CTTC không c3n n các bi n pháp m b o nh vay trung và dài h n (th ch p, c3m c) ho/c b o lãnh c a bên th( 3) vì bên cho thuê có quy n thu h6i tài s n n u Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 18 Lê Kim Khánh bên i thuê m t kh n'ng thanh toán. Tuy nhiên trong th c t các công ty CTTC th ng yêu c3u bên i thuê mua b o hi m ho/c chính công ty CTTC s= mua b o hi m và h! s= bao g6m nó trong tr!n gói h p 6ng thuê 1.1.6.4. Giám sát vi c s* d ng và qu n lý tài s n Giám sát m b o bên i thuê s* d ng và qu n lý tài s n úng qui trình k. thu"t và m c ích ã nêu trong h p 6ng Có th giám sát th ng xuyên ho/c giám sát nh k . C th : - Ki m tra quy trình b o d Bng tài s n và vi c óng b o hi m c a bên i thuê - Ki m tra môi tr ng v"n hành và tình tr ng ho t ng c a tài s n xem m(c h h5ng có n;m trong ph m vi cho phép không - Ki m tra c ng s* d ng tài s n m b o không v t quá nh m(c trong h p 6ng - Giám sát vi c thanh toán ti n thuê nh k và hi u qu tài chính cu vi c s* d ng tài s n 1.1.6.5. X* lý tài s n khi k t thúc h p 6ng thuê Th ng thì h p 6ng có c"p n thanh lý tài s n khi k t thúc h p 6ng thuê. N u không thì bên i thuê s= tr l i tài s n cho bên cho thuê (không th ng g/p cách này). Theo thông th ng thì ta có nh ng tình hu)ng sau khi thanh lý h p 6ng thuê: - Bên i thuê c chuy n giao quy n s h u tài s n: áp d ng cho tr ng h p bên i thuê ã thanh toán c v)n g)c l2n lãi theo úng h p 6ng v i bên cho thuê - Bên i thuê mua l i tài s n thuê: áp d ng n u h p 6ng có qui nh. Tuy nhiên, ây không ph i cam k t ràng bu c nên bên i thuê có th mua hay không. N u mua thì thanh toán cho bên cho thuê theo hi n giá còn l i ph i thu h6i - Ti p t c thuê: tho thu"n l i v các i u kho n trong h p 6ng, khi ó giá thuê th ng th p h-n giá thuê l3n tr c Phát tri n th tr ng CTTC t i VN
Lu n v n 19 Lê Kim Khánh - Tr l i tài s n: áp d ng khi h p 6ng không có tho thu"n cách x* lý tài s n ho/c bên thuê t0 ch)i mua l i tài s n nh tình hu)ng 2. Khi ó bên cho thuê ho/c thu h6i l i tài s n ho/c y quy n cho bên i thuê bán giùm ho/c ký g i bên i thuê ch tìm khách hàng m i 1.1.7 Thuê tài chính hay vay tín d ng NHTM? CTTC là m t hình th(c cho vay trung và dài h n t i ngân hàng th -ng m i . Tuy nhiên, gi a 2 hình th(c này v2n có nh ng u nh c i m riêng cho nên tu m c ích s* d ng v)n mà DN có s l a ch!n cho mình lo i hình phù h p nh t. Sau ây là m t vài nét so sánh c- b n gi a CTTC và vay tín d ng 1.1.7.1 u i m Không c3n tài s n m b o: Trong khi các NHTM có hình th(c cho vay th ch p b;ng tài s n hình thành t0 v)n vay nh ng ch1 dành cho 1 s) các )i t ng vay có uy tín, c th ph i c ngân hàng tín nhi m, có n'ng l c tài chính, có th i gian ho t ng kinh doanh t -ng )i dài… thì hình th(c CTTC l i có ph3n d? dãi h-n, không c3n tài s n th ch p hay m b o (tr0 tr ng h p giá tr hàng hoá r t cao và thu c lo i không ph bi n trên th tr ng) vì chính công ty CTTC là ng i n8m quy n s h u tài s n (khác v i cho vay là ng i i vay n8m quy n s h u tài s n), h! có th thu h6i tài s n b t c( lúc nào n u bên thuê vi ph m h p 6ng Không nh h ng n h n m(c tín d ng (HMTD) c a DN: Vay NHTM th ng có i u kho n ràng bu c v HMTD c a bên vay )i v i ngân hàng khác trong khi thuê tài chính thì không. i u này có ngh:a là nêú DN i thuê tài chính thì v2n còn có th t"n d ng c HMTD c a ngân hàng vay ti p cho m c ích khác khi c3n trong khi n u vay tín d ng thì ch1 c xài trong h n m(c ó mà thôi T9 l tài tr v)n cao: t9 l tài tr )i v i các d án vay trung và dài h n có tài s n m b o th ng c) nh m(c 60-70%. Hi n nay, CTTC c7ng ph i tr tr c 30% nh ng )i v i các d án t)t, t9 l tài tr có th lên n 85-90% C- c u v)n t)i u và t"n d ng c lá ch8n thu cho DN: có hi u qu kinh doanh h-n thì ngoài vi c ph i ý n m/t an toàn tài chính cho DN thì ban lãnh o công ty c7ng ch u áp l c r t l n tr c các c ông v m/t c t(c. C- c u Phát tri n th tr ng CTTC t i VN