Luận văn Thạc sĩ Luật học: Thi hành các hình phạt không tước tự do theo pháp luật Việt Nam từ thực tiễn tỉnh Bắc Giang

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM<br /> <br /> HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI<br /> <br /> TRẦN THỊ NGỌC ANH<br /> <br /> THI HÀNH CÁC HÌNH PHẠT KHÔNG TƯỚC TỰ DO THEO<br /> PHÁP LUẬT VIỆT NAM TỪ THỰC TIỄN TỈNH BẮC GIANG<br /> <br /> Ngành: Luật hình sự và Tố tụng hình sự<br /> Mã số: 8.38.01.04<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HÌNH SỰ VÀ TỐ TỤNG HÌNH SỰ<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:<br /> TS. PHẠM MINH TUYÊN<br /> <br /> Hà Nội, 2018<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng tôi Các nội<br /> dung nghiên cứu, kết quả trong Luận văn này chưa được công bố trong bất kỳ công<br /> trình nào khác. Các số liệu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, được<br /> trích dẫn đúng theo quy định và được ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo<br /> <br /> Tác giả luận văn<br /> <br /> Trần Thị Ngọc Anh<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> MỞ ĐẦU....................................................................................................................... 1<br /> Chương 1: NHŨNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT THI HÀNH CÁC<br /> HÌNH PHẠT KHÔNG TƯỚC TỰ DO ................................................................. 7<br /> 1.1. Khái niệm và đặc điểm của thi hành hình phạt không tước tự do .................. 7<br /> 1.2. Pháp luật về thi hành hình phạt không tước tự do ..........................................18<br /> Chương 2: THỰC TRẠNG THI HÀNH HÌNH PHẠT KHÔNG TƯỚC TỰ<br /> DO TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH BẮC GIANG ........................................................29<br /> 2.1. Khái quát chung về tình hình tội phạm và việc áp dụng hình phạt không tước<br /> tự do trên địa bàn tỉnh Bắc Giang .............................................................................29<br /> 2.2. Thực trạng thi hành hình phạt không tước tự do trên địa bàn tỉnh Bắc<br /> Giang............................................................................................................................39<br /> Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VÀ BẢO<br /> ĐẢM THI HÀNH CÁC HÌNH PHẠT KHÔNG TƯỚC TỰ DO ..................51<br /> 3.1. Giải pháp hoàn thiện các quy định của pháp luật về thi hành hình phạt không<br /> tước tự do .....................................................................................................................51<br /> 3.2. Các giải pháp khác ..............................................................................................61<br /> KẾT LUẬN ................................................................................................................66<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................68<br /> <br /> DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT<br /> <br /> BLHS:<br /> <br /> Bộ luật hình sự<br /> <br /> BLTTHS:<br /> <br /> Bộ luật tố tụng hình sự<br /> <br /> HĐND:<br /> <br /> Hội đồng nhân dân<br /> <br /> HTHP:<br /> <br /> Hệ thống hình phạt<br /> <br /> THAHS:<br /> <br /> Thi hành án hình sự<br /> <br /> UBND:<br /> <br /> Ủy ban nhân dân<br /> <br /> KTTD:<br /> <br /> Không tước tự do<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Trong luật hình sự, hình phạt được coi là phương tiện có vai trò quan trọng<br /> trong công cuộc đấu tranh phòng chống tội phạm, nhằm bảo đảm và phát huy tính<br /> dân chủ trong xã hội, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Với tính chất<br /> là nguyên tắc cơ bản của luật hình sự thì nguyên tắc nhân đạo luôn được Nhà nước ta<br /> đặc biệt quan tâm và thể hiện xuyên suốt trong các quy định của Bộ luật hình sự<br /> (BLHS) đặc biệt được thể hiện rõ trong các quy định về hình phạt chính không tước<br /> tự do. Việc áp dụng các hình phạt chính không tước tự do đã thể hiện rõ tinh thần<br /> phân hóa tội phạm nhằm thực hiện nguyên tắc nhân đạo của luật hình sự, đồng thời<br /> góp phần hoàn thiện chính sách hình sự và thủ tục tố tụng tư pháp, đề cao hiệu quả<br /> phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội theo tinh thần Nghị<br /> quyết số 49/NQ-TW ngày 02/6/2005 của Bộ chính trị.<br /> Đối với Thi hành án hình sự (THAHS) là một trong những hoạt động quan<br /> trọng của Nhà nước. Hoạt động THAHS được xem là khâu cuối cùng và có ý nghĩa<br /> quan trọng đảm bảo hiệu quả thực hiện quyền tư pháp, hiện thực hóa công lý mà Tòa<br /> án đã nhân dân Nhà nước ban hành bản án hay Quyết định; mặt khác, thi hành án kịp<br /> thời, nghiêm chỉnh các phán quyết của Tòa án đối với các hành vi phạm tội chính là<br /> biện pháp khôi phục lại các quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của tổ chức và cá<br /> nhân bị xâm hại, bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân.<br /> Từ trước đến nay, Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật<br /> làm cơ sở cho tổ chức và hoạt động THAHS. Tuy nhiên, hầu hết đều tập trung chủ<br /> yếu vào các công tác thi hành hình phạt tù, tử hình mà chưa thực sự quan tâm đúng<br /> mức đến các công tác thi hành các hình phạt không tước quyền tự do. Hệ thống các<br /> văn bản quy phạm pháp luật về thi hành hình phạt không tước quyền tự do đã được<br /> ban hành ở những thời điểm khác nhau nên còn nhiều bất cập, nhiều nội dung chưa<br /> được quy định cụ thể, dẫn đến việc gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn<br /> thi hành.Bên cạnh đó, qua thực tiễn thi hành cho thấy, hệ thống các cơ quan có thẩm<br /> quyền trong thi hành án các hình phạt không tước quyền tự do chưa được phân công,<br /> phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, phát huy đầy đủ vai trò, trách nhiệm trong quản lý, chỉ<br /> đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát, nhất là vai trò, trách nhiệm của Tòa án,<br /> <br /> 1<br /> <br />