Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả

Chia sẻ: Dongcoxanh10 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:92

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích thực trạng công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển cán bộ công chức cấp xã của thành phố đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG --------o0o-------- LUẬN VĂN THẠC SĨ HOÀN THIỆN CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ CẨM PHẢ Ngành: Quản lý kinh tế NGUYỄN THÙY LINH Quảng Ninh, 2021
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG --------o0o-------- LUẬN VĂN THẠC SĨ HOÀN THIỆN CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CÁN BỘ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ CẨM PHẢ Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8310110 Họ và tên học viên: Nguyễn Thùy Linh Người hướng dẫn: PGS. TS Trần Sĩ Lâm Quảng Ninh - 2021
i LỜI CAM ĐOAN Em xin cam đoan Luận văn thạc sĩ: "Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả" là kết quả của quá trình nghiên cứu khoa học độc lập và nghiêm túc của các nhân tôi. Các số liệu trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, đáng tin cây. Quảng Ninh, ngày tháng năm 2021 Học viên Nguyễn Thùy Linh
ii LỜI CẢM ƠN Trong thời gian nghiên cứu, thực hiện luận văn này, em đã nhận được sự hướng dẫn và giúp đỡ tận tình của các Thầy Cô Viện KT&KDQT, các Thầy Cô Khoa Sau đại học, Cơ sở Quảng Ninh và Thầy giáo hướng dẫn PGS. TS Trần Sĩ Lâm cùng các thầy cô của trường Đại học Ngoại thương. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các Thầy Cô Viện KT&KDQT, các Thầy Cô Khoa Sau đại học, Cơ sở Quảng Ninh cùng các Thầy Cô của trường Đại học Ngoại thương đã tận tình giảng dạy và truyền đạt kiến thức trong suốt quá trình học tập tại đây. Do còn nhiều hạn chế về kinh nghiệm nghiên cứu thực tế và thời gian thực hiện nên luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Vì vậy, em mong muốn nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các Thầy Cô để em hoàn thiện khả năng nghiên cứu của mình. Xin chân trọng cảm ơn. Quảng Ninh, ngày tháng năm 2021 Học viên Nguyễn Thùy Linh
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... I LỜI CẢM ƠN .......................................................................................................... II DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................................. VI DANH MỤC BẢNG ..............................................................................................VII DANH MỤC BIỂU ĐỒ ....................................................................................... VIII TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN .......................................... IX LỜI MỞ ĐẦU ............................................................................................................1 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN CÁN BỘ CÔNG CHỨC ...........................................................................................5 1.1. Tổng quan về cán bộ công chức ........................................................................5 1.1.1. Khái niệm cán bộ công chức.....................................................................5 1.1.2. Đặc điểm và nhiệm vụ của cán bộ công chức ..........................................7 1.1.3. Yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ công chức...............................................8 1.2. Tổng quan về công tác đào tạo cán bộ công chức ...........................................9 1.2.1. Khái niệm công tác đào tạo đội ngũ CBCC .............................................9 1.2.2. Vai trò hoạt động đào tạo và phát triển CBCC ......................................10 1.2.3. Các hình thức đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC ..............................13 1.2.4. Các hoạt động đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC ..............................14 1.3. Các tiêu chí đánh giá và các nhân tố ảnh hưởng tới công tác đào tạo và phát triển CBCC ..................................................................................................16 1.3.1. Các tiêu chí đánh giá công tác đào tạo và phát triển CBCC .................16 1.3.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới công tác đào tạo và phát triển CBCC .......20 1.4. Kinh nghiệm thực tiễn và bài học về đào tạo và phát triển CBCC cấp xã .24 1.4.1. Kinh nghiệm thực tiễn của các địa phương ...........................................24 1.4.2. Bài học kinh nghiệm cho công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã của TP Cẩm Phả ................................................................................................27
iv CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN CBCC CẤP XÃ THÀNH PHỐ CẨM PHẢ ..........................................................29 2.1. Giới thiệu chung về thành phố Cẩm Phả .......................................................29 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển thành phố Cẩm Phả .........................29 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội của thành phố Cẩm Phả...............................31 2.1.3. Một số hạn chế tồn tại phát triển kinh tế - xã hội thành phố Cẩm Phả ............................................................................................................................32 2.2. Thực trạng đội ngũ cbcc cấp xã thành phố cẩm phả.....................................33 2.2.1. Tổng quan về đội ngũ CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả ....................33 2.2.2. Các đóng góp của đội ngũ CBCC cấp xã ...............................................36 2.2.3. Một số hạn chế còn tồn tại ......................................................................37 2.3. Thực trạng công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả .........................................................................................................................38 2.3.1. Chương trình và nội dung đào tạo đào tạo ............................................38 2.3.2. Cơ cấu tổ chức và chính sách phát triển ................................................44 2.3.3. Các hoạt động đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã ..................45 2.3.4. Kết quả công tác đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả.............................................................................................................47 2.4. Đánh giá công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả ...............................................................................................................................48 2.4.1. Thành công ..............................................................................................48 2.4.2. Hạn chế ....................................................................................................49 2.4.3. Nguyên nhân của hạn chế ......................................................................50 CHƯƠNG 3. HOÀN THIỆN CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN ĐỘI NGŨ CBCC CẤP XÃ THÀNH PHỐ CẨM PHẢ TRONG THỜI GIAN TỚI .52 3.1. Yêu cầu phát triển đội ngũ CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả ..................52 3.1.1. Mục tiêu và định hướng phát triển kinh tế - xã hội thành phố Cẩm Phả đến năm 2025 .....................................................................................................52 3.1.2. Yêu cầu phát triển đội ngũ CBCC cấp xã ..............................................55
v 3.1.3. Phân tích SWOT công tác đào tạo, phát triển đội ngũ CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả đến năm 2025. .................................................................57 3.2. Giải pháp hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã tại thành phố Cẩm Phả .............................................................................................58 3.2.1. Nâng cao hiệu quả công tác quản lý đào tạo vào phát triển CBCC cấp xã ........................................................................................................................58 3.2.2. Nâng cao chất lượng đào tạo CBCC cấp xã ..........................................62 3.2.3. Đưa ra nhiều chính sách khuyến khích CBCC tích cực tham gia các lớp đào tạo ..........................................................................................................68 3.2.4. Hoàn thiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ giảng dạy và học tập .......................................................................................................................64 3.2.5. Đổi mới nội dung và phương pháp đào tạo............................................65 3.3. Kiến nghị với cơ quan quản lý cấp trên .........................................................68 3.3.1. Đối với UBND tỉnh Quảng Ninh ............................................................70 3.3.2. Đối với Trung ương .................................................................................72 KẾT LUẬN ..............................................................................................................75 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................78
vi DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CBCC : Cán bộ công chức CBCCVC : Cán bộ công chức viên chức CCHC : Cải cách hành chính ĐTBD : Đào tạo bồi dưỡng HĐND : Hội đồng nhân dân KT-XH : Kinh tế - xã hội LĐTBXH : Lao động thương binh xã hội LLCT : Lý luận chính trị QLNN : Quản lý nhà nước UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa
vii DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1: Diện tích, dân số các đơn vị hành chính thành phố Cẩm Phả ..................30 Bảng 2.2: Số lượng, cơ cấu CBCC của cấp xã phường UBND thành phố Cẩm Phả giai đoạn 2016 – 2020 ...............................................................................................34 Bảng 2.3: Số lượng cán bộ, công chức cấp xã phường theo vị trí công tác giai đoạn 2016-2020..................................................................................................................35 Bảng 2.4: Trình độ lý luận chính trị của CBCC cấp xã phường của thành phố Cẩm Phả giai đoạn 2016 - 2020 .........................................................................................39 Bảng 2.5: Trình độ quản lý nhà nước của CBCC cấp xã (phường) của thành phố Cẩm Phả Giai đoạn 2016 – 2020 .......................................................................................40 Bảng 2.6: Số lượng công chức cấp xã phường theo vị trí công tác giai đoạn 2016- 2020 ...........................................................................................................................42
viii DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Trình độ quản lý nhà nước của CBCC cấp xã (phường) của UBND thành phố Cẩm Phả Giai đoạn 2016 – 2020 .......................................................................40 Biểu đồ 2.2: Trình độ tin học, ngoại ngữ của CBCC cấp xã phường của UBND thành phố Cẩm Phả giai đoạn 2016- 2020 ..........................................................................43
ix TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Trong những năm qua cùng với sự phát triển mạnh mẽ của Khoa học - công nghệ và toàn cầu hoá nền kinh tế quốc tế thì yếu tố con người ngày càng được quan tâm chú trọng như là yếu tố chính của sự phát triển ở bất kỳ quốc gia nào. Vì thế phải đặt vấn đề phát triển con người và nguồn nhân lực trong một cái nhìn toàn diện. Sau khi có Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 18/3/2002 về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”. Các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, từ Trung ương đến cơ sở, đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, văn bản pháp luật để cụ thể hóa đường lối của Đảng, trong đó có lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã. Các cấp ủy, chính quyền đã coi trọng và đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch và không ngừng nâng cao trình độ, kiến thức các mặt của đội ngũ cán bộ ở cơ sở. Nhìn chung, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã từng bước được phát triển cả số lượng và chất lượng. Việc chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và đưa sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng về xã, phường, thị trấn công tác đã từng bước trẻ hóa và nâng cao trình độ về các mặt của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Chất lượng đội ngũ được nâng lên cả về trình độ văn hóa, chuyên môn, lý luận chính trị và kinh nghiệm thực tiễn. Hệ thống chính trị ở cơ sở đã có nhiều chuyển biến tích cực góp phần to lớn trong quá trình xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, góp phần quan trọng đảm bảo ổn định quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội. Vì vậy, chất lượng hoạt động của CBCC cấp xã, phường ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của hệ thống chính trị ở cơ sở, tác động đến sự nghiệp cách mạng và đổi mới của Đảng và Nhà nước. Nhằm đạt được các mục tiêu và khắc phục các tồn tại hạn chế của đội ngũ CBCC cấp xã, phường tại thành phố/huyện trong thời gian tới, vai trò của công tác đào tạo và phát triển cán bộ rất quan trọng. Tác giả có nguyện vọng đánh giá và phân tích thực trạng rồi sau đó đưa ra một số giải pháp để hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả. Luận văn đạt được một số kết quả sau: - Trong Chương 1, luận văn đưa ra những vấn đề cơ bản về cán bộ công chức, những vấn đề liên quan đến công tác đào tạo và phát triển cán bộ công chức, các nhân
x tố ảnh hưởng và tiêu chí đánh giá chất lượng đào tạo và phát triển cán bộ công chức hiện nay làm cơ sở lý luận cho chương tiếp theo của luận văn. - Trong Chương 2, luận văn đi vào đánh giá thực trạng công tác đào tạo và phát triển cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả thông qua việc đánh giá chất lượng CBCC cấp xã, chất lượng các khóa đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ. Đưa ra đánh giá về những đóng góp của đội ngũ CBCC cấp xã và những chính sách phát triển đã được Tỉnh, thành phố đưa ra nhằm đánh giá một cách khách quan nhất về thực trang công tác đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả. - Trong Chương 3, luận văn đưa ra những định hướng phát triển đối với công tác đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã, yêu cầu và mục tiêu đối với công tác đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã trong thời gian tới, đi từ những hạn chế đã đề cập cùng định hướng phát triển đó đề xuất các nhóm giải pháp, kiến nghị với UBND tỉnh Quảng Ninh và với các cơ quan Trung ương nhằm hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả. Các kết quả trên đây sẽ được trình bày cụ thể ở các chương tiếp theo.
1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm qua cùng với sự phát triển mạnh mẽ của Khoa học - công nghệ và toàn cầu hoá nền kinh tế quốc tế thì yếu tố con người ngày càng được quan tâm chú trọng như là yếu tố chính của sự phát triển ở bất kỳ quốc gia nào. Vì thế phải đặt vấn đề phát triển con người và nguồn nhân lực trong một cái nhìn toàn diện. Ngày nay không thể quan niệm đơn thuần nguồn nhân lực là lực lượng lao động với nghĩa đơn giản là những người làm công ăn lương, những người nông dân… Mà cuộc sống ngày nay đòi hỏi phải nhìn nhận nguồn nhân lực một cách bao quát, bao gồm tất cả mọi người thuộc mọi tầng lớp xã hội và nghề nghiệp khác nhau, mọi địa vị xã hội từ thấp đến cao nhất từ người làm nghề lao động cao nhất như: Nông dân, công nhân, người làm công việc chuyên môn, người làm khoa học, người làm nhiệm vụ quản lý, nhà kinh doanh, người chủ doanh nghiệp, giới nghệ sĩ, người hoạch định chính sách, quản lý… tất cả đều nằm trong tổng thể của cộng đồng xã hội, mọi cá nhân đều có nhu cầu đào tạo, phát triển và có điều kiện để tự phát triển. Sau khi có Nghị quyết số 17-NQ/TW ngày 18/3/2002 về “Đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động hệ thống chính trị cơ sở xã, phường, thị trấn”. Các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, từ Trung ương đến cơ sở, đã ban hành nhiều nghị quyết, chỉ thị, văn bản pháp luật để cụ thể hóa đường lối của Đảng, trong đó có lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã. Các cấp ủy, chính quyền đã coi trọng và đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch và không ngừng nâng cao trình độ, kiến thức các mặt của đội ngũ cán bộ ở cơ sở. Nhìn chung, đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã từng bước được phát triển cả số lượng và chất lượng. Việc chuẩn hóa đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã và đưa sinh viên tốt nghiệp các trường đại học, cao đẳng về xã, phường, thị trấn công tác đã từng bước trẻ hóa và nâng cao trình độ về các mặt của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã. Chất lượng đội ngũ được nâng lên cả về trình độ văn hóa, chuyên môn, lý luận chính trị và kinh nghiệm thực tiễn. Hệ thống chính trị ở cơ sở đã có nhiều chuyển biến tích cực góp phần to lớn trong quá trình xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo,
2 cải thiện và nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, góp phần quan trọng đảm bảo ổn định quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội. Là một đơn vị hành chính sự nghiệp, UBND thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh đã và đang chú trọng đầu tư mạnh cho việc nâng cao hơn nữa chất lượng nguồn nhân lực bằng các chương trình đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại đơn vị. Đối với UBND thành phố Cẩm Phả, hay các tổ chức khác, các nghiệp vụ của quản trị nhân lực không phải lúc nào cũng được quan tâm một cách đầy đủ và mức độ quan tâm là giống nhau, với đặc thù là cơ quan nhà nước, các nghiệp vụ được triển khai có sự khác biệt với doanh nghiệp. Do có sự tương tác giữa con người với nhau rất lớn nên công tác quản trị nhân lực được lãnh đạo UBND và Cơ quan Tổ chức - Nội vụ rất quan tâm. Vì vậy, chất lượng hoạt động của CBCC cấp xã, phường ảnh hưởng trực tiếp đến sức mạnh của hệ thống chính trị ở cơ sở, tác động đến sự nghiệp cách mạng và đổi mới của Đảng và Nhà nước. Nhằm đạt được các mục tiêu và khắc phục các tồn tại hạn chế của đội ngũ CBCC cấp xã, phường tại thành phố/huyện trong thời gian tới, vai trò của công tác đào tạo và phát triển cán bộ rất quan trọng. Vì vậy, em đã quyết định lựa chọn đề tài luận văn thạc sĩ là: "Hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả" với mong muốn đóng góp thiết thực cho việc hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã, phường của thành phố Cẩm Phả trong thời gian tới. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở phân tích thực trạng công tác đào tạo và phát triển đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn thành phố Cẩm Phả từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển cán bộ công chức cấp xã của thành phố đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới hiện nay. 2.2. Mục tiêu cụ thể
3 - Góp phần hệ thống hóa lý luận và thực tiễn về cán bộ công chức, công tác đào tạo và phát triển cán bộ công chức cấp xã. - Đánh giá thực trạng công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã phường của thành phố Cẩm Phả. - Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã phường của thành phố Cẩm Phả. - Đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã phường của thành phố Cẩm Phả trong thời gian tới. 3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu. 3.1. Đối tượng nghiên cứu Các vấn đề liên quan đến đào tạo và phát triển cán bộ công chức cấp xã của thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Công tác đào tạo và phát triển CBCC chủ yếu cấp xã, phường của thành phố Cẩm Phả.. - Về không gian: Nghiên cứu thực hiện trên địa bàn thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh. - Về thời gian: Số liệu chủ yếu được thu thập trong giai đoạn 2016-2020. 4. Phương pháp nghiên cứu của đề tài Trong quá trình nghiên cứu, luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu định tính: phương pháp phân tích, phương pháp tổng hợp, phương pháp thống kê so sánh, phương pháp hệ thống hóa,... kết hợp giữa lý luận và thực tiễn để tìm hiểu vấn đề nghiên cứu. 5. Kết cấu của đề tài: Ngoài Lời mở đầu, Kết luận và Danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương.
4 - Chương 1: Tổng quan về công tác đào tạo và phát triển cán bộ công chức. - Chương 2: Thực trạng công tác đào tạo và phát triển CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả. - Chương 3: Giải pháp và kiến nghị đối với công tác đào tạo và phát triển đội ngũ CBCC cấp xã thành phố Cẩm Phả trong thời gian tới.
5 CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ PHÁT TRIỂN CÁN BỘ CÔNG CHỨC 1.1. Tổng quan về cán bộ công chức 1.1.1. Khái niệm cán bộ công chức 1.1.1.1. Định nghĩa Cán bộ là công dân Việt Nam, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị- xã hội ở trung ương, ở tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh), ở huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (sau đây gọi chung là cấp huyện), trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước. (Quốc Hội, 2008) Công chức: “Là công dân Việt Nam, được tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước.”. (Quốc hội, 2019). 1.1.1.2. Vai trò của đội ngũ cán bộ công chức Nền hành chính theo nghĩa rộng là hoạt động quản lý, điều hành công việc của mọi tổ chức Nhà nước cũng như của các doanh nghiệp, các tổ chức chính trị, xã hội…theo chức năng, nhiệm vụ, điều lệ của từng tổ chức. hành chính nhà nước là hoạt động chính của của các cơ quan thực thi quyền lực Nhà nước để quản lý, điều hành các hoạt động trong các lĩnh vực đời sống xã hội theo pháp luật. Nền hành chính nhà nước có 3 yếu tố cấu thành đó là: Thứ nhất, hệ thống thể chế để quản lý xã hội theo pháp luật, bao gồm hệ thống các văn bản pháp luật là cơ sở để quản lý Nhà nước. Thứ hai, cơ cấu tổ chức và cơ chế vận hành của bộ máy hành chính các cấp, các ngành từ chính phủ đến chính quyền cơ sở.
6 Thứ ba, đội ngũ cán bộ, công chức hành chính bao gồm những người thực thi công vụ trong bộ máy hành chính công quyền, không kể những người lâu nay gọi là viên chức nhà nước nhưng làm việc ở các doanh nghiệp Nhà nước hoặc các đơn vị sự nghiệp, dịch vụ không thuộc bộ máy công quyền. Như vậy cán bộ, công chức là một mắt xích quan trọng không thể thiếu của bất kỳ nền hành chính nào. Đội ngũ này có vai trò thực thi pháp luật để quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội, bảo đảm hiệu lực của đường lối thể chế của giai cấp cầm quyền. Tuy nhiên mục đích thực thi pháp luật ở mỗi nền hành chính khác nhau là không hoàn toàn giống nhau mà tùy thuộc vào chế độ chính trị, tính dân chủ…Khác với các nước tư sản công chức trong các nhà nước XHCN trước đây và ở nước ta hiện nay đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì trật tự, kỷ cương Nhà nước và bảo vệ lợi ích của quàn chúng lao động. Đội ngũ công chức có nhiệm vụ tổ chức thực hiện pháp luật trong cuộc sống, quản lý nhà nước trên các lĩnh vực của đời sống xã hội phù hợp với mục tiêu dân chủ xã hội chủ nghĩa. Để khẳng định được vai trò quản lý của mình, đội ngũ công chức phải tự xác định được nhiệm vụ, nâng cao tri thức để đảm nhận công việc phục vụ sự nghiệp cách mạng, quản lý Nhà nước và phục vụ nhân dân. Theo Lênin hiệu quả của bộ máy phụ thuộc rất nhiều vào việc lựa chọn đội ngũ cán bộ, công chức, ông thường nhắc nhở rằng: “Muốn quản lý được thì cần phải am hiểu công việc và phải là một cán bộ quản lý giỏi’’ và “không thể quản lý được nếu không có kiến thức đầy đủ, nếu không tinh thông khoa học quản lý”. Để thực hiện được vai trò của mình mỗi công chức cần phải đấu tranh chống những biểu hiện thờ ơ, coi thường, lơ là trước những đòi hỏi của nhân dân, chống phương pháp làm việc bàn giấy hình thức làm việc hoàn toàn không phù hợp với bản chất nhà nước XHCN. Đội ngũ công chức cần phải thể hiện vai trò của mình thông qua làm việc một cách cụ thể, chu đáo, trung thực và giải quyết nhiệm vụ chuyên môn một cách khẩn trương, nhanh chóng. Tuyệt đối không được để xảy ra tình trạng giải quyết công việc tắc trách, vô tổ chức mà phải được tổ chức là việc có uy tín, điều hành, giải quyết kịp thời, chính xác mọi yêu cầu chính đáng của nhân dân. Ở mỗi cơ quan, tổ chức công chức phải “xúc tiến tiến trình chung của công việc, không được làm cho nó trì trệ”.
7 Trong hoạt động hành chính công chức phải chủ động hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao và chống lại sự quan liêu, đùn đẩy trách nhiệm, phải giữ vững mối quan hệ với quần chúng, thu hút quần chúng tham gia ngày càng đông đảo vào công tác quản lý. Theo Chủ Tịch Hồ Chí Minh thì người cán bộ công chức không chỉ có tài mà còn phải có đức, Người quan niệm rằng người cán bộ, công chức có tài mà không có đức thì như cây không rễ và thường gây ra những tai hại không nhỏ. Ngược lại nếu chỉ có đức mà không có tài thì chẳng khác nào ông bụt ngồi ở trong chùa. Đạo đức luôn giữ vị trí hàng đầu, cơ bản, quyết định nhân của người cán bộ, công chức. Trong bất cứ hoàn cảnh nào người cán bộ, công chức cũng phải đặt của nhân dân, của Đảng và nhà nước lên trên hết. Với tiêu chí đạo đức đó, người công chức muốn thực hiện được tốt vai trò của mình thì không được quan liêu, xa rời dân vì vậy phải biết lắng nghe ý kiến quần chúng, thành tâm hộc hỏi quần chúng, biết tổ chức, biết lãnh đạo, lời nói phải đi đôi với việc làm… Kế tục những tư tưởng lớn lao về vai trò của đội ngũ công chức trong nền hành chính, từ khi thực hiện công cuộc đổi mới đất nước, Đảng ta luôn khẳng định tầm quan trọng của đội ngũ công chức. Để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả của nền hành chính trên các lĩnh vực thì nhất thiết phải xây dựng được đội ngũ công chức giỏi về chuyên môn, kinh nghiệm, có phẩm chất chính trị và cách mạng, hiểu biết về quản lý hành chính. Nắm vững được yêu cầu này sẽ giúp chúng ta xây dựng được đội ngũ công chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính ở nước ta hiện nay. 1.1.2. Đặc điểm và nhiệm vụ của cán bộ công chức Cán bộ công chức làm việc theo đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, là người phổ biến, triển khai để nhân dân hiểu rõ và thi hành. Hoạt động thực thi công vụ của CBCC mang tính đa dạng, phức tạp. Họ phải giải quyết tất cả các công việc trong đời sống xã hội ở địa phương, mang tính thường xuyên để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người dân. Theo quy định hiện hành thì trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan hành chính nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập được quy định như sau:
8 - Nghiêm chỉnh chấp hành nội quy, quy chế làm việc của cơ quan, đơn vị; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và bảo đảm thông tin chính xác, kịp thời; thực hiện các quy định về nghĩa vụ, đạo đức, văn hóa giao tiếp, quy tắc ứng xử, nguyên tắc trong hoạt động nghề nghiệp và những việc không được làm theo quy định của pháp luật. - Chịu trách nhiệm trước pháp luật, trước người phụ trách trực tiếp và trước người đứng đầu trong cơ quan, đơn vị về việc thi hành nhiệm vụ của mình. Trong khi thi hành công vụ, cán bộ, công chức được trình bày ý kiến, đề xuất việc giải quyết những vấn đề thuộc phạm vi trách nhiệm của mình khác với ý kiến của người phụ trách trực tiếp, nhưng vẫn phải chấp hành sự chỉ đạo và hướng dẫn của người phụ trách trực tiếp, đồng thời có quyền bảo lưu ý kiến và báo cáo lên cấp có thẩm quyền. Đối với viên chức được quyền từ chối thực hiện công việc hoặc nhiệm vụ trái với quy định của pháp luật, được quyết định vấn đề mang tính chuyên môn gắn với công việc hoặc nhiệm vụ được giao. - Thực hiện phê bình và tự phê bình nghiêm túc, phát huy ưu điểm, có giải pháp sửa chữa khuyết điểm; thẳng thắn đóng góp ý kiến để xây dựng nội bộ cơ quan, đơn vị trong sạch, vững mạnh. - Đóng góp ý kiến vào việc xây dựng các văn bản, đề án của cơ quan, đơn vị khi được yêu cầu. - Báo cáo người có thẩm quyền khi phát hiện hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động của cơ quan, đơn vị. (Chính Phủ, 2015) 1.1.3. Yêu cầu đối với đội ngũ cán bộ công chức 1.1.3.1. Yêu cầu về năng lực - Năng lực chuyên môn Năng lực chuyên môn được thể hiện trong việc quản lý nhân sự, quản lý công nghệ thông tin, tư vấn pháp lý, cũng như quan hệ với quần chúng trong quản lý và phân công lao động. Trong đó cốt lõi của nó là kiểm soát được mục tiêu công việc và phương tiện để đạt được mục đích, làm chủ được kiến thức và quản lý thực tiễn. - Năng lực tổ chức Năng lực tổ chức bao gồm khả năng động viên và giải quyết công việc, đó là khả năng tổ chức và phối hợp thực hiện của các nhân viên của đồng nghiệp, khả năng