Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi Nhánh Đồng Tháp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:113

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi Nhánh Đồng Tháp" được hoàn thành với mục tiêu nhằm làm rõ những hạn chế, những mặt đạt được mặt chưa đạt được của trong công tác quản lý rủi ro TDKHCN tại VCB Đồng Tháp; Giải pháp, kiến nghị nhằm tăng cường quản lý rủi ro TDKHCN tại VCB Đồng Tháp.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi Nhánh Đồng Tháp

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN HOÀNG BÁ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH ĐỒNG THÁP NGÀNH: QUẢN LÝ KINH TẾ - 8340410 Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. NGUYỄN ANH PHONG Tp. Hồ Chí Minh, tháng 06/2023
LỜI CẢM ƠN Qua quá trình tìm hiểu,’nghiên cứu lý luận cũng như thực tế Tôi đã hoàn thành đề tài chuyên ngành Quản lý kinh tế "Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi Nhánh Đồng Tháp". Tôi rất cảm ơn quý thầy, cô của Trường Đại học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.Hồ Chí Minh đã nhiệt tình truyền đạt kiến thức, hướng dẫn’tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, đã giúp cho bản thân tôi có thêm những hiểu biết, kinh nghiệm vô cùng quý giá và nâng cao được nhận thức của mình. Xin cảm ơn sự chỉ dẫn vô cùng nhiệt tình của PGS.TS Nguyễn Anh Phong. Cám ơn Thầy đã tận tình định hướng, góp ý, truyền đạt kinh nghiệm của Thầy cùng sự hỗ trợ trong tiếp cận thông tin, tài liệu giúp tôi tìm hiểu sâu hơn những kiến thức đã học’để hoàn thiện’luận văn này. Tôi cũng rất trân trọng sự giúp đỡ của Ban lãnh đạo, lãnh đạo các phòng chức năng, các đồng nghiệp trong VCB Đồng Tháp, các cá nhân đã tham gia trả lời phỏng vấn. Cảm ơn sự quan tâm và’tạo mọi điều kiện có lợi’nhất để hỗ trợ tôi trong suốt quá trình làm việc, học tập, tiếp cận thông tin cần thiết để hoàn thành luận văn. Tuy nhiên vì thời gian và kinh nghiệm của bản thân có hạn, luận văn còn rất‘nhiều thiếu sót. Kính’mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô, đồng nghiệp’để luận văn của tôi được hoàn thiện hơn. Một lần nữa tôi xin bày tỏ sự chân thành cám ơn sâu sắc nhất đến Thầy cô, bạn bè và Ban lãnh đạo cơ quan đã luôn đồng hành chia sẽ và hỗ trợ tôi trong suốt thời gian qua. Kính chúc quý thầy cô, đồng nghiệp dồi dào sức khỏe, công tác tốt. Trân trọng cảm ơn! Đồng Tháp, ngày 26 tháng 06 năm 2023 Tác giả luận văn i
LỜI CAM ĐOAN Tôi cam kết rằng luận văn “Quản lý’rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi Nhánh Đồng Tháp” là đề tài nghiên cứu thực sự của bản thân, và được hoàn thành nhờ sự hỗ trợ của giảng viên hướng dẫn, các thông tin, quy trình và số liệu phản ánh trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và có độ chính xác cao nhất trong phạm vi hiểu biết của tôi và’chưa từng được công bố dưới bất kỳ hình thức nào. ‘Tác giả luận văn ii
TÓM TẮT Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Đồng Tháp được thực hiện với mục tiêu hệ thống hóa những vấn đề lý luận về quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại. Trong đó, đặc biêt rút ra khái niệm về quản lý rủi ro tín dụng, vai trò của quản lý rủi ro tín dụng, quy trình quản lý rủi ro tín dụng để từ đó đưa ra các giải pháp nhằm giảm thiểu rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Đồng Tháp. Qua kết quả phân tích, tác giả đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân như nâng cao năng lực kiểm toán nội bộ, khắc phục có hiệu quả các khuyến nghị trong kiểm tra chéo hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân tại phòng giao dịch. Cùng với đó, tác giả đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng ngay từ giai đoạn đầu trong quy trình tín dụng. Mong rằng sẽ giúp cho ban lãnh đạo Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Đồng Tháp có cơ sở để lựa chọn những giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân cũng như hiệu quả kinh doanh tại đơn vị… Tiếp theo, qua kết quả phân tích thì có thể thấy rằng việc phát hiện sớm nợ có vấn đề là yếu tố then chốt trong công tác xử lý nợ. Vì nguồn lực của Ngân hàng cũng có hạn nên phát hiện sớm nợ có vấn đề sẽ giúp giảm bớt chi phí và nguồn lực trong xử lý nợ. Sau khi phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến công tác xử lý nợ, tác giả đã đưa ra các giải pháp để phát hiện sớm và nâng cao hiệu quả trong công tác xử lý nợ tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Đồng Tháp. Mục tiêu cuối cùng là luôn luôn cải tiến đổi mới các chính sách, mô hình quản lý rủi ro tín dụng phù hợp để thích nghi với những thay đổi và ảnh hưởng của nền kinh tế. Từ khóa: Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam – chi nhánh Đồng Tháp. iii
ABSTRACT Credit risk management of individual customers at Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam - Dong Thap branch is implemented with the goal of systematizing theoretical issues about credit risk management of individual customers at the bank. In particular, the concept of credit risk management, the role of credit risk management, and the credit risk management process is drawn to provide solutions to minimize credit risks of Individual customers at Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam – Dong Thap branch. Through the analysis results, the author offers a number of solutions to improve the effectiveness of credit risk management of individual customers such as improving internal audit capacity, effectively overcoming recommendations in checking credit risk for cross credit activities of individual customers at transaction offices. Along with that, the author offers some solutions to improve the quality of credit appraisal right from the early stages of the credit process. Hopefully, it will help the leadership of Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam - Dong Thap branch to have a basis to choose appropriate solutions to improve the efficiency of credit risk management of individual customers as well as the efficiency of credit risk management business in the bank… Next, through the analysis results, it can be seen that early detection of problem debt is a key factor in debt settlement. Because the Bank's resources are also limited, early detection of problem debt will help reduce costs and resources in debt settlement. After analyzing the factors affecting debt settlement, the author has proposed solutions for early detection and improving the efficiency of debt settlement at Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam - Dong Thap branch. The ultimate goal is to always improve and innovate appropriate credit risk management policies and models to adapt to changes and impacts of the economy. Keyword: Credit risk management of individual customers at Joint Stock Commercial Bank for Foreign Trade of Vietnam – Dong Thap branch. iv
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ......................................................................................................... 1 LỜI CAM ĐOAN .....................................................................................................i TÓM TẮT ...............................................................................................................ii ABSTRACT ........................................................................................................... iv MỤC LỤC .............................................................................................................. v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...............................................................................viii DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG, BIỂU ĐỒ ........................................................... ix PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài: ................................................................................................ 1 3. Phương pháp nghiên cứu: .................................................................................... 5 4. Mục tiêu nghiên cứu: ........................................................................................... 6 5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: ....................................................................... 6 6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn: ........................................................ 7 7. Cấu trúc luận văn: ................................................................................................ 7 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN .....................................................................................8 1.1. Tín dụng khách hàng cá nhân............................................................................ 8 1.2 Rủi ro tín dụng trong ngân hàng thương mại .................................................... 10 1.3. Quản lý rủi ro tín dụng khách hàng cá nhân .................................................... 16 1.3.1 Quy trình quản lý rủi ro tín dụng ............................................................ 16 1.3.1.1 Nhận diện rủi ro .............................................................................16 1.3.1.2. Phân tích, đo lường rủi ro tín dụng ..............................................17 1.3.1.3. Kiểm soát rủi ro tín dụng:.............................................................19 1.3.1.4 Hạn chế rủi ro tín dụng..................................................................21 1.3.2. Vai trò của quản lý rủi ro TDKHCN: ..................................................... 21 1.3.3. Kinh nghiệm quản lý rủi ro TDKHCN tại một số Ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam ............................................................................................. 22 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ...................................................................................... 25 v
CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH ĐỒNG THÁP ..........................................................26 2.1. Khái quát bối cảnh kinh tế - xã hội ................................................................. 26 2.2. Khái quát lịch sử phát triển VCB .................................................................... 27 2.3. Hoạt động TDKHCN và quản lý rủi ro TDKHCN tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam – Chi nhánh Đồng Tháp .................................... 29 2.3.1 Lịch sử hình thành.................................................................................. 29 2.3.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - CN Đồng Tháp ........................................................................................... 31 2.4 Phân tích kết quả hoạt động TDKHCN và quản lý rủi ro TDKHCN của VCB Đồng Tháp ............................................................................................................ 36 2.5 Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Việt Nam – Chi nhánh Đồng Tháp giai đoạn 2017-2019............................................................................ 46 2.5.1 Về phương pháp nhận diện rủi ro: .......................................................... 46 2.5.2 Về phương pháp đo lường rủi ro TDKHCN: .......................................... 50 2.5.3 Về phương pháp kiểm soát rủi ro TDKHCN: ......................................... 54 2.5.4 Về phương pháp hạn chế rủi ro TDKHCN: ............................................ 56 2.5.5 Minh họa một số trường hợp Khách hàng vay vốn cụ thể tại Vietcombank Đồng Tháp: ........................................................................................................... 58 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ...................................................................................... 62 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP QUẢN LÝ RỦI RO TDKHCN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH ĐỒNG THÁP ...........................................................................................................63 3.1 Định hướng quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam trong giai đoạn 2017 -2019 ..................................................................................... 63 3.1.1 Định hướng và nhiệm vụ trọng tâm của VCB giai đoạn 2017 - 2019 .......... 63 3.1.1.1 Định hướng phát triển của VCB ...................................................63 3.1.1.2. Nhiệm vụ trọng tâm của VCB ......................................................64 3.1.2. Định hướng công tác quản trị rủi ro tín dụng của VCB theo Basel II trong vi
giai đoạn 2017 - 2019 ............................................................................................ 66 3.1.2.1. Xây dựng chiến lược quản trị rủi ro tín dụng phù hợp ............... 66 3.1.2.2. Xây dựng quy trình hoạt động ngân hàng hợp lý ....................... 67 3.1.2.3 Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra hoạt động ngân hàng. .................................................................................................... 68 3.2 Giải pháp nâng cao quản lý rủi ro TDKHCN tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi nhánh Đồng Tháp ........................................................................... 69 3.2.1 Về nhận diện rủi ro: ................................................................................. 69 3.2.2 Về đo lường rủi ro: .................................................................................. 73 3.2.3 Về kiểm soát rủi ro tín dụng và hạn chế rủi ro tín dụng: ............................. 73 3.2.4 Cải tiến công tác quản trị rủi ro tín dụng phù hợp với các tiêu chuẩn của Hiệp ước Basel II:.................................................................................................. 75 PHẦN KẾT LUẬN……………………………………………………………… 80 1. Với Quốc Hội, Chính phủ, các bộ, ngành liên quan .............................................80 2. Với Ngân hàng Nhà nước ......................................................................................81 3. Với Hội sở VCB:....................................................................................................82 vii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Tên đầy đủ DN Doanh nghiệp KH Khách hàng KHCN Khách hàng cá nhân NH Ngân hàng NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phần TD Tín dụng TDKHCN TDKHCN VCB Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại Thương Việt Nam VCB Đồng Tháp Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại Thương Việt Nam – Chi Nhánh Đồng Tháp KHCN Khách hàng cá nhân RRTD Rủi ro tín dụng XHTD Xếp hạng tín dụng CBTD Cán bộ tín dụng viii
DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG, BIỂU ĐỒ Bảng Bảng 1. Dư nợ cho vay và huy động tại các NHTM tại địa bàn Đồng Tháp ........... 31 Bảng 2. Tình hình huy động vốn tại VCB chi nhánh Đồng Tháp 2017-2019 ......... 33 Bảng 3. Chất lượng tín dụng VCB Đồng Tháp 2017-2019 ..................................... 35 Bảng 4. Tổng hợp tình hình hoạt động tại VCB Đồng Tháp 2017-2019 ................. 36 Bảng 5. Dư nợ loại hình KH tại VCB Đồng Tháp 2017-2019 ................................ 37 Bảng 6. Mức độ phù hợp với nhu cầu tín dụng của KHCN .................................... 38 Bảng 7. Cơ cấu cho vay KHCN 2017-2019 ........................................................... 40 Bảng 8. Nợ quá hạn và nợ xấu trong cho vay KHCN tai VCB Đồng Tháp............. 43 Bảng 9. Tình hình thu hồi nợ vay KHCN tại VCB Đồng Tháp .............................. 45 Bảng 10. Tỷ lệ dư nợ ngoại bảng vay KHCN tại VCB Đồng Tháp ........................ 46 Bảng 11. Các chỉ tiêu XHTD nội bộ đối với KHCN của VCB ............................... 50 Bảng 12. Hệ thống ký hiệu XHTD nội bộ tại VCB ................................................ 52 Bảng 13. Quy định phân loại nợ theo Quyết định 493/2005 (Điều 6) ..................... 53 Bảng 14. Quy định phân loại nợ theo Quyết định 493/2005 (Điều 7) ..................... 53 Bảng 15. Tỷ lệ trích lập dự phòng cụ thể ............................................................... 55 Biểu đồ: Biểu đồ 1. Dư nợ cho vay và huy động vốn NHTM tại Đồng Tháp ....................... 32 Biểu đồ 2. Tình hình dư nợ cho vay VCB Đồng Tháp 2017-2019 ......................... 34 Biểu đồ 3. Dư nợ cho vay KHCN tại VCB Đồng Tháp .......................................... 37 Biểu đồ 4. Tỷ trọng dư nợ cho vay KHCN trong tổng dư nợ VCB Đồng Tháp ...... 38 Biểu đồ 5. Cơ cấu dư nợ cho vay KHCN tại VCB Đồng Tháp ............................... 41 Biểu đồ 6. Nợ quá hạn và nợ xấu trong cho vay KHCN tai VCB Đồng Tháp......... 44 Hình: Hình 1. Các bộ phận của rủi ro tín dụng ................................................................ 13 ix
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài: Trong bối cảnh các TCTD ngoài nước, các ngân hàng liên doanh, các tổ chức tài chính quốc tế đang cạnh tranh gay gắt với các NHTM trong nước. Các TCTD trong nước đang chuyển dịch theo hai hướng đó là chuyển dịch số và chuyển dịch sang mảng bán lẻ. Trong khi đó các tổ chức tài chính ngoài nước đã chú trọng mảng TDKHCN và các sản phẩm ngân hàng điện tử từ rất sớm, đã có tiền đề và số lượng KH tương đối ổn định. Ngoài ra khả năng tài chính, quy mô vốn, và nền tảng công nghệ cũng là lợi thế rất lớn của các tập đoàn tài chính lớn. Cơ hội và thách thức đối với các NHTM trong nước được mở ra khi hội nhập kinh tế quốc tế. Chúng ta đứng trước những vấn đề cần được giải quyết sớm đó là vốn, nền tảng hạ tầng và công nghệ, chất lượng nhân sự và chuẩn mực quốc tế. Lợi nhuận mang lại rất cao, rủi ro được phân tán trong danh mục tín dụng, nền tảng KH lớn, có tính ổn định cao để sử dụng các sản phẩm bán chéo và các sản phẩm tài chính tín dụng hiện đại đó là các lợi thế mà thị trường TDKHCN tạo ra. Cùng với đó TDKHCN góp phần thúc đẩy định hướng chính sách của NHNN như đẩy nhanh thanh toán không dùng tiền mặt, phát triển tín dụng hổ trợ sản xuất kinh doanh. Qua đó cải thiện khả năng cạnh tranh của các TCTD góp phần tạo sự đa dạng và bền vững trong hoạt động kinh doanh của các TCTD. Là một NHTM hàng đầu tại Việt Nam, VCB có những triển khai việc quản lý rủi ro nhất định, trong đó quan tâm đến quản lý RRTD và đã tạo được tiền đề vững chắc, Song bên cạnh đó vẫn còn một số vấn đề cần giải quyết để hoàn thiện công tác quản lý RRTD nhằm an toàn hoạt động kinh doanh, đảm bảo tuân thủ các cam kết trong toàn hệ thống. VCB Đồng Tháp hình thành và phát triển trên mảnh đất sen hồng. Với vị trí nằm các PGD nằm rộng khắp ở hai bờ nam và bắc Sông Tiền, VCB Đồng Tháp vững vàng xây dựng chiến lược TDKHCN trên địa bàn Đồng Tháp. Với đội ngũ trên 120 nhân viên có nhiều kinh nghiệm và chuyên môn biết tận dụng các lợi thế sẵn có. VCB Đồng Tháp đã tập trung thay đổi kế hoạch kinh doanh dịch chuyển sang