Luận văn thạc sĩ Sinh học: Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và thử nghiệm sinh sản ốc nhồi Pila Polita tại Đăk Lăk

Chia sẻ: Trang Lê | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

Thêm vào BST

Báo xấu

255
lượt xem 66
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu đề tài "Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và thử nghiệm sinh sản ốc nhồi Pila Polita tại Đăk Lăk" nhằm: xác định một số đặc điểm sinh học của loài ốc nhồi tại một số thủy vực thuộc hai huyện là Lăk và Krông Ana tỉnh Đăk Lăk, thử nghiệm sinh sản ốc nhồi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn thạc sĩ Sinh học: Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học và thử nghiệm sinh sản ốc nhồi Pila Polita tại Đăk Lăk

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY NGUYÊN VÕ XUÂN CHU NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ THỬ NGHIỆM SINH SẢN ỐC NHỒI PILA POLITA TẠI ĐAKLAK LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC BUÔN MA THUỘT, NĂM 2011
BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY NGUYÊN VÕ XUÂN CHU NGHIÊN CỨU MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ THỬ NGHIỆM SINH SẢN ỐC NHỒI PILA POLITA TẠI ĐAKLAK Chuyên ngành: Sinh học thực nghiệm Mã số : 604230 LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC Người hướng dẫn khoa học: TS. PHAN ĐINH PHÚC BUÔN MA THUỘT, NĂM 2011
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam ñoan ñây là ñề tài nghiên cứu của riêng tôi, các kết quả nghiên cứu trong luận văn này là trung thực và chưa ñược công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Mọi trích dẫn ñã ñược nêu rõ nguồn gốc. Người thực hiện Võ Xuân Chu
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn này, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới: TS. Phan Đinh Phúc, người hướng dẫn khoa học, ñã tận tình hướng dẫn, ñóng góp nhiều ý kiến quý báu, giúp ñỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn. Lãnh ñạo Trường Đại học Tây Nguyên, Phòng sau ñại học, Khoa Khoa học tự nhiên và Công nghệ, các thầy cô giáo ñã tận tâm giảng dạy và ñộng viên trong suốt quá trình học tập. Tập thể cán bộ Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Trung. Ban Giám hiệu Trường THPT Lê Quý Đôn ñã tạo mọi ñiều kiện thuận lợi ñể tôi ñược tham gia học tập và hoàn thành luận văn này. Các ngư dân xã Quảng Điền, xã Quỳnh Ngọc, thị trấn Buôn Trấp ñã nhiệt tình giúp ñỡ tôi trong thời gian làm ñề tài. Các bạn bè, ñồng nghiệp và người thân ñã ñộng viên và giúp ñỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu. Trân trọng cảm ơn! Người thực hiện Võ Xuân Chu
iii MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG ......................................................................................... vi DANH MỤC HÌNH ......................................................................................... vii DANH MỤC ĐỒ THỊ ..................................................................................... viii MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 CHƯƠNG I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU.............................................................. 4 1.1. LƯỢC SỬ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU TRÊN THẾ GIỚI .......................... 4 1.1.1. Nghiên cứu về phân loại ốc ................................................................ 4 1.1.2. Nghiên cứu về phân bố .................................................................... 11 1.1.3. Nghiên cứu về ñặc ñiểm sinh trưởng và sinh sản.............................. 11 1.2. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ ỐC NƯỚC NGỌT Ở VIỆT NAM...... 11 1.2.1. Nghiên cứu về phân loại ốc .............................................................. 12 1.2.2. Nghiên cứu về ñặc ñiểm phân bố ..................................................... 12 1.2.3. Nghiên cứu về ñặc ñiểm sinh trưởng ................................................ 12 1.2.4. Nghiên cứu về ñặc ñiểm dinh dưỡng ................................................ 12 1.2.5. Nghiên cứu về ñặc ñiểm sinh sản ..................................................... 12 1.2.6. Thử nghiệm sản xuất giống ốc nhồi ................................................. 12 1.2.7. Thử nghiệm nuôi thương phẩm ốc nhồi ........................................... 13 1.3. KHÁI QUÁT VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ XÃ HỘI CỦA TỈNH ĐĂK LĂK .................................................................................................... 13 1.3.1. Điều kiện tự nhiên - khí hậu ............................................................. 13 1.3.1.1. Vị trí ñịa lý ................................................................................ 13 1.3.1.2. Địa hình..................................................................................... 15 1.3.1.3. Khí hậu thời tiết......................................................................... 15 1.3.2. Đặc ñiểm dân cư .............................................................................. 15 1.3.3. Tình hình khai thác ốc...................................................................... 15 CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................................................................................... 17 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ................................................................ 17
iv 2.2. VẬT LIỆU NGHIÊN CỨU .................................................................... 18 2.3. ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU ........................................ 18 2.3.1. Địa ñiểm .......................................................................................... 18 2.3.2. Thời gian ......................................................................................... 18 2.4. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU .................................................................. 18 2.4.1. Nghiên cứu một số ñặc ñiểm sinh học của ốc nhồi ........................... 19 2.4.2. Thử nghiệm cho ốc nhồi sinh sản tại Đăk Lăk ................................. 19 2.5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................... 19 2.5.1. Phương pháp nghiên cứu ñặc ñiểm sinh học của ốc nhồi.................. 19 2.5.1.1. Định loại mẫu vật ...................................................................... 19 2.5.1.2. Nghiên cứu về hình thái của ốc nhồi .......................................... 19 2.5.1.3. Nghiên cứu về sinh trưởng của ốc nhồi...................................... 19 2.5.1.4. Nghiên cứu về dinh dưỡng của ốc nhồi...................................... 22 2.5.1.5. Nghiên cứu về ñặc ñiểm sinh sản của ốc nhồi ............................ 23 2.5.2. Phương pháp nghiên cứu thử nghiệm sinh sản của ốc nhồi .............. 24 2.5.2.1. Nuôi ốc bố mẹ ........................................................................... 24 2.5.2.2. Ấp trứng .................................................................................... 25 2.5.2.3. Nghiên cứu kỹ thuật ương giống ốc nhồi ................................... 26 2.5.2.4. Các chỉ tiêu theo dõi .................................................................. 27 2.5.4. Xử lý và phân tích số liệu ................................................................ 27 CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN ........................... 29 3.1. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CỦA ỐC NHỒI ............................... 29 3.1.1. Đặc ñiểm hình thái của ốc nhồi ........................................................ 29 3.1.2. Đặc ñiểm sinh trưởng của ốc nhồi .................................................... 33 3.1.2.1. Các mối quan hệ sinh trưởng ..................................................... 35 3.1.2.2. Khả năng tăng trưởng của ốc nhồi nuôi trong bể thí nghiệm ...... 38 3.1.3. Đặc ñiểm dinh dưỡng của ốc nhồi .................................................... 42 3.1.3.1. Thành phần thức ăn của ốc nhồi trong tự nhiên ......................... 42 3.1.3.2. Thành phần thức ăn của ốc nhồi trong ñiều kiện thí nghiệm ...... 44
v 3.1.4. Đặc ñiểm sinh sản của ốc nhồi ......................................................... 46 3.1.4.1. Đặc ñiểm giới tính ..................................................................... 46 3.1.4.2. Tỷ lệ ñực cái .............................................................................. 49 3.1.4.3. Tập tính sinh sản ....................................................................... 49 3.1.4.4. Mùa vụ sinh sản......................................................................... 53 3.1.4.5. Sức sinh sản .............................................................................. 53 3.2. Kết quả thử nghiệm sinh sản ốc nhồi tại tỉnh Đăk Lăk............................ 53 3.2.1. Tỷ lệ sống của ốc bố mẹ .................................................................. 53 3.2.2. Kết quả nuôi thành thục và sức sinh sản của ốc nhồi trong bể thí nghiệm ...................................................................................................... 53 3.2.3. Thời gian trứng nở và tỷ lệ nở .......................................................... 54 3.2.3.1. Thời gian trứng nở ..................................................................... 54 3.2.3.2. Tỷ lệ nở ..................................................................................... 57 3.2.3.3. Tốc ñộ sinh trưởng của nhóm ốc giống ...................................... 60 CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................... 65 4.1. Kết luận.................................................................................................. 65 4.2. Kiến nghị ............................................................................................... 66 TÀI TIỆU THAM KHẢO ............................................................................... p-1 PHỤ LỤC ....................................................................................................... p-3
vi DANH MỤC BẢNG Bảng 3.1. Một số chỉ tiêu hình thái phân loại của ốc nhồi (n = 30) ................... 30 Bảng 3.2. Các yếu tố môi trường qua các lần kiểm tra của bể nuôi nhóm tiền trưởng thành ..................................................................................................... 39 Bảng 3.3. Các yếu tố môi trường qua các lần kiểm tra của bể nuôi nhóm trưởng thành ................................................................................................................ 39 Bảng 3.4. Tăng trưởng của ốc nhồi ở hai nhóm tiền trưởng thành và trưởng thành ( ± SE) .............................................................................................................. 41 Bảng 3.5. Thành phần và tần suất bắt gặp thức ăn trong dạ dày ốc nhồi nhóm tiền trưởng thành ..................................................................................................... 43 Bảng 3.6. Thành phần và tần suất bắt gặp thức ăn trong dạ dày ốc nhồi nhóm trưởng thành ..................................................................................................... 44 Bảng 3.7. Thành phần thức ăn trong quá trình thí nghiệm ................................ 45 Bảng 3.8. Phân biệt ốc ñực và ốc cái giai ñoạn tiền trưởng thành ..................... 46 Bảng 3.9. Phân biệt ốc ñực và ốc cái giai ñoạn trưởng thành ............................ 47 Bảng 3.10. Kết quả quan sát thời gian giao phối của 5 cặp ốc nhồi trong quá trình nuôi thí nghiệm ........................................................................................ 49 Bảng 3.11. Số lượng trứng của từng cá thể ốc nhồi........................................... 54 Bảng 3.12. Kết quả của việc ấp trứng trên bẹ chuối .......................................... 59 Bảng 3.13. Các yếu tố môi trường qua các lần kiểm tra của bể nuôi nhóm ốc giống ................................................................................................................ 61 Bảng 3.14. Tăng trưởng của ốc nhồi giai ñoạn ốc giống ( ± SE) ....................... 61
DANH MỤC HÌNH Hình 1.1. Bản ñồ ranh giới hành chính tỉnh Đăk Lăk ........................................ 14 Hình 2.1. Ốc nhồi ............................................................................................. 17 Hình 2.2. Bể nuôi thí nghiệm............................................................................ 20 Hình 3.1. Hình thái ngoài của ốc nhồi .............................................................. 29 Hình 3.2. Hai dạng ốc nhồi của Alderson ......................................................... 31 Hình 3.3. Ốc nhồi dạng thứ nhất ....................................................................... 31 Hình 3.4. Ốc nhồi con dạng thứ nhất ................................................................ 32 Hình 3.5. Ốc nhồi dạng thứ hai ......................................................................... 32 Hình 3.6. Ốc nhồi con của dạng thứ hai ............................................................ 33 Hình 3.7. Hoạt ñộng dinh dưỡng của ốc nhồi.................................................... 42 Hình 3.8. Thức ăn dạng tảo .............................................................................. 43 Hình 3.9. Thức ăn dạng thực vật bậc cao .......................................................... 43 Hình 3.10. Ốc nhồi ñực và ốc nhồi cái .............................................................. 48 Hình 3.11. Ốc nhồi ñực và ốc nhồi cái sau khi giải phẫu .................................. 48 Hình 3.12. Gai giao cấu của ốc nhồi ................................................................. 48 Hình 3.13. Ốc nhồi ñang tìm cặp giao phối....................................................... 50 Hình 3.14. Ốc nhồi ñang giao phối ................................................................... 50 Hình 3.15. Ốc nhồi tìm nơi ñẻ trứng và bắt ñầu ñẻ trứng .................................. 51 Hình 3.16. Ốc nhồi ñang ñẻ trứng và rời khỏi tổ trứng ..................................... 51 Hình 3.17. Tổ trứng ốc nhồi mới ñẻ xong ......................................................... 52 Hình 3.18. Các dạng giá thể ốc nhồi ñẻ trứng trong tự nhiên ............................ 52 Hình 3.19. Trứng ốc nhồi ñược ấp trên bẹ chuối ............................................... 55 Hình 3.20. Trứng ốc nhồi ñược ấp trên thành bể ............................................... 56 Hình 3.21. Bố trí tổ trứng ốc nhồi trên bẹ chuối................................................ 58 Hình 3.22. Ốc con mới nở bò xuống nước và bám vào rễ bèo........................... 58 Hình 3.23. Ốc con tìm kiếm thức ăn ................................................................. 60 Hình 3.24. Ốc con mới nở ................................................................................ 60
viii DANH MỤC ĐỒ THỊ Đồ thị 3.1. Biểu diễn mối tương quan giữa khối lượng toàn thân với khối lượng phần mềm của ốc nhồi ...................................................................................... 35 Đồ thị 3.2. Biểu diễn mối tương quan giữa chiều dài vỏ với chiều rộng vỏ của ốc nhồi .................................................................................................................. 36 Đồ thị 3.3. Biểu diễn mối tương quan giữa khối lượng toàn thân và chiều dài vỏ của ốc nhồi ....................................................................................................... 37 Đồ thị 3.4. Biểu diễn mối tương quan giữa khối lượng toàn thân với chiều rộng vỏ của ốc nhồi .................................................................................................. 38 Đồ thị 3.5. Tăng trưởng về khối lượng của ốc nhồi nhóm tiền trưởng thành qua các ñợt thí nghiệm ............................................................................................ 40 Đồ thị 3.6. Tăng trưởng về khối lượng của ốc nhồi nhóm trưởng thành qua các ñợt thí nghiệm .................................................................................................. 41 Đồ thị 3.7. Sự biến ñộng nhiệt ñộ không khí ở hình thức ấp trứng trên bẹ chuối55 Đồ thị 3.8. Sự biến ñộng nhiệt ñộ không khí ở hình thức ấp trứng trên thành bể57 Đồ thị 3.9. Tăng trưởng về khối lượng của ốc nhồi giai ñoạn giống.................. 62 Đồ thị 3.10. Tăng trưởng về chiều dài vỏ của ốc nhồi giai ñoạn giống.............. 63 Đồ thị 3.11. Tăng trưởng về chiều rộng vỏ của ốc nhồi giai ñoạn giống ........... 63
- 1- MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn ñề tài Việt Nam có hệ thống sông, suối, ao, hồ, ruộng… khá ña dạng và phong phú, thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của nhiều loài ốc nước ngọt như: ốc ñá (Cipangopaludina lecythoides), ốc vặn (Sinotaia reevei), ốc nhồi (Pila polita), ốc lác (Pila conica)… Bên cạnh giá trị về dinh dưỡng và kinh tế, ốc còn có nhiều lợi ích về mặt y học ñặc biệt là y học cổ truyền như: Ốc ñá (Cipangopaludina lecythoides) dùng ñể chữa nhiệt tích, tiểu tiện không thông, hoàng ñản, cước khí, thủy thủng, sang trĩ, mắt ñỏ sưng ñau, ñinh nhọt…; ốc vặn (Sinotaia reevei) chữa phiên vị (chứng ăn vào nôn ra), hoàng ñản, kiết lỵ, lòi dom (trĩ), mạch lươn, táo bón. Vỏ ốc vặn nung khô, tán bột uống trị ho có ñờm, ñau dạ dày ợ chua, ñau bụng…; ốc nhồi ñược dùng ñể trị tiểu tiện bất thông, chứng vàng da, cước khí (ñau gót chân), thủy thủng, mắt sưng ñỏ ñau, bệnh trĩ ñại tiện ra máu...[4], [15]. Trong các loài ốc nước ngọt, ốc nhồi (Pila polita, Deshayes, 1830), thuộc họ Pilidae, bộ Chân bụng trung (Mesogastropoda), lớp Chân bụng (Gastropoda), ngành Thân mềm (Mollusca). Sự phân bố của ốc nhồi rất rộng, trên thế giới ốc nhồi ñược tìm thấy nhiều ở Inñônêxia, Đông Dương, Trung Quốc (Quảng Đông, Vân Nam) [1], [13]. Việt Nam nói chung và Đăk Lăk nói riêng cũng là một trong những nơi có ñiều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ốc nhồi. Ốc nhồi là loài ñặc sản có giá trị kinh tế (giá bán trên thị trường hiện nay tại các chợ Ea Tam, Tân An, Buôn Ma Thuột của thành phố Buôn Ma Thuột là 40.000 - 45.000ñ/1kg). Ốc nhồi có thịt thơm ngon, giàu chất dinh dưỡng nên ñược nhiều người ưa chuộng. Chúng thường ñược chế biến thành nhiều món ăn ngon, có hương vị ñộc ñáo. Theo Bác sĩ Hương Liên, Tạp chí văn hóa nghệ thuật ăn uống ngày 07/10/2007, về thành phần hóa học, trong 100g ốc nhồi có 77,6g nước; 11,9g protid; 7,6g glucid; 0,7g lipid; cung cấp khoảng 86 calo. Nó còn là một thức ăn rất giàu muối khoáng, ñặc biệt là canxi, phospho (1357mg canxi, 191mg phospho trong 100g ốc) và có nhiều loại vitamin (0,05mg vitamin B1;
- 2- 0,17mg vitamin B2; 2,2mg vitamin PP…). Chất protid của ốc nhồi cũng thuộc loại tốt, qua phân tích người ta thấy có rất nhiều axit amin cần thiết cho cơ thể như lysine, methionine, phenylalanine, valine, leucine, isoleucine, threonine và tryptophan (8 trên 10 axit amin cần thiết) [12]. Do nhu cầu ốc nhồi ở thị trường khá cao, tình trạng khai thác ñánh bắt và việc sử dụng các hóa chất bảo vệ thực vật khá phổ biến và không hợp lí nên nguồn lợi ốc nhồi ñang giảm sút một cách ñáng kể. Để ñáp ứng nhu cầu lớn của thị trường về ốc nhồi trong tương lai thì cần phải xây dựng ñược quy trình sinh sản và nuôi ốc nhồi thương phẩm. Vì vậy, cần phải hiểu rõ một số ñặc ñiểm sinh học của chúng. Hiện nay, những công trình nghiên cứu về ốc nhồi chưa nhiều cả ở nước ngoài lẫn trong nước, chủ yếu vẫn tập trung về phân loại. Chính vì những lí do trên chúng tôi ñã ñược phân công thực hiện ñề tài “Nghiên cứu một số ñặc ñiểm sinh học và thử nghiệm sinh sản ốc nhồi Pila polita tại Đăk Lăk”. 2. Mục tiêu của ñề tài Mục tiêu của ñề tài gồm có: - Xác ñịnh một số ñặc ñiểm sinh học của loài ốc nhồi tại một số thủy vực thuộc hai huyện là Lắk và Krông Ana, tỉnh ĐăkLăk. - Thử nghiệm sinh sản ốc nhồi. 3. Ý nghĩa của ñề tài - Bổ sung những dẫn liệu về loài ốc nhồi cho khoa học. - Kết quả nghiên cứu của ñề tài góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc xây dựng quy trình ñưa vào nuôi sinh sản, nuôi thương phẩm ốc nhồi tại ñịa phương sau này. 4. Giới hạn của ñề tài Đề tài này thực hiện trong giới hạn sau: - Bước ñầu nghiên cứu một số ñặc ñiểm sinh học của ốc nhồi như về hình thái, sinh trưởng, dinh dưỡng, và sinh sản ở một số thủy vực thuộc hai huyện là Lắk và Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk.
- 3- - Bước ñầu thử nghiệm sinh sản ốc nhồi trong ñiều kiện nhân tạo với các bước chính như tạo ñàn ốc bố mẹ, cho ñẻ, ấp trứng, thu và nuôi ốc con ở các bể xi măng tại thành phố Buôn Ma Thuột.
- 4- CHƯƠNG I: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1. LƯỢC SỬ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU TRÊN THẾ GIỚI 1.1.1. Nghiên cứu về phân loại ốc Trên thế giới có nhiều tác giả ñã nghiên cứu về ốc. Kết quả cho thấy ốc nhồi thuộc ngành Động vật Thân mềm (Mollusca) do ñó nó ñược phân loại trong hệ thống phân loại của ngành Mollusca. Trước ñây, có nhiều hệ thống phân loại như: Pensennen (1982), Parlce (1897), Coucle (1917), mà tiêu biểu là hệ thống phân loại của Pensennen và Thiel ñã chia Mollusca thành 5 lớp: Amphineura, Gastropoda, Bivalvia, Scaphopoda, Cephalopoda [10]. Gần ñây, một số nhà phân loại học dựa vào cấu tạo của vỏ ñã chia ngành Mollusca thành 8 lớp khác nhau. Tiêu biểu là hệ thống phân loại của Ruppert và Barnes (1994), Pechnik (2000). Ngoài ra một số giáo trình giảng dạy Động vật không xương sống (Invertebrates) của các Trường Đại học Pairley và Đại học Aarhus (Đan Mạch) cũng chia ngành Mollusca thành 8 lớp: Caudofoveata, Solengastres, Monoplacophora, polyplacophara, Gastropoda, Bivalvia, Scaphopoda, Cephalopoda [10], [11]. Cho ñến nay, chưa có tài liệu nào khẳng ñịnh về phân loại giống Pila một cách chính xác là có bao nhiêu loài. Sau ñây là một số tài liệu viết về phân loại giống Pila: Theo Bách khoa toàn thư mở Wikipedia, Pila là một giống ốc nước ngọt cỡ lớn. Trên thế giới có 30 loài trong giống pila và ñã liệt kê ra các loài trong giống Pila như sau: 1. Pila Africana (Martens, 1886) 2. P. ampullacea (Linnaeus, 1758) 3. P. brohardi (Granger, 1892) 4. P. cecillei (Philipi, 1848) 5. P. conica (Gray, 1828) 6. P. globusa (Swainson, 1828) 7. P. occidentalis (Mousson, 1887)
- 5- 8. P. ovata (Oliver, 1804) 9. P. pesmei (Morelet, 1889) 10. P. polita (Deshayes, 1830) 11. P. saxea (Reeve, 1856) 12. P. scutata (Housson, 1848) 13. P. speciosa (Philipi, 1849) 14. P. virens (Lamarck) 15. P. wernei (Philipi, 1851) Hai loài trong giống Pila hình thái chưa phân biệt rõ ràng là: P. aperta (Prashad, 1925) và Pila (Turbinicola) saxea (Annandale & Prashad, 1921) [19]. Theo tài liệu số [20] có khoảng 23 loài trong giống Pila là: P. africana, P. africana martens, P. ampulacea, P. ampullacea, P. angelica, P. cecillei, P. congoensis, P. conica, P. globosa, P. gracilis, P. leopoldvillensis, P. letourmenxi, P. luzonica, P. occidentalis, P. ovata, P. pesmei, P. pesmi, P. polita, P. saxea, P. scutata, P. speciosa, P. virens, P. wernei [20] . Tài liệu [21] ñã liệt kê các loài trong lớp Chân bụng (Gastroboda) của ngành thân mềm, và ñã nêu ra 30 loài trong giống Pila là: Pila adusta (Reeve, 1856), P. africana (Martens, 1886), P. africana martens, P. amplior (Pilsbry and Bequaert, 1927), P. ampulacea (Linne), P. ampullacea (Linne, 1758), P. cecillei (Philippi), P. congoensis (Pilsbry and Bequaert, 1927), P. conica (Gray), P. dewulfi (Bequaert and Clench, 1933), P. globosa (Swainson), P. gracilis (Lea, 1856), P. gradata (Smith, E. A), P. layardi (Reeve), P. leopoldvillensis (Putzeys), P. letourneuxi (Bourguignat, 1879), P. lubrica (Reeve), P. luzonica (Reeve), P. madagascariensis (Smith), P. microglypta (Pilsbry and Bequaert, 1927), P. olea (Reeve), P. ovata (Olivier, 1804), P. pesmei (Morelet), P. pesmi (Morelet, 1889), P. polita (Deshayes, 1830), P. scutata (Mousson, 1848
- 6- or, 1898), P. sumatrensis (Dunker), P. turbinis (Lea, 1856), P. virens (Lamarck), P. wernei [21] . Đặc ñiểm phân loại của một số loài thuộc giống Pila: 1. Pila africana (Martens, 1886) Vỏ có chiều cao trung bình từ 45 – 55 mm. Tháp ốc tương ñối ngắn và vỏ miệng ở phía dưới tròn, ở phía trên sắc nét. Lỗ rốn sâu và rộng. Màu sắc vỏ nâu sẫm với vòng xoắn màu ñen nhạt. Các vòng xoắn phồng, rãnh xoắn lớn và sâu. Trứng có màu trắng. 2. Pila ampullacea (Linnaeus, 1758) Chiều cao vỏ từ 90 – 100 mm, chiều rộng vỏ từ 85 – 90 mm, dạng vỏ hình cầu, miệng vỏ hình bầu dục. Tháp ốc rất ngắn, lỗ rốn hẹp gần như khép kín. Bề mặt vỏ trơn. Màu thay ñổi từ màu xanh lá cây ñến màu da cam - nâu với dải xoắn ốc màu ñỏ. Các phần bên trong của vỏ màu vàng với một ánh của màu tím.
- 7- 3. Pila angelica (Annandale, 1920) 4. Pila brohardi (Granger, 1892) Chiều cao vỏ từ 120 – 140 mm, vỏ có màu xanh lá cây – màu nâu. 5. Pila conica (Gray, 1828) Chẩn loại: Lỗ miệng vỏ loe rộng, tháp ốc thấp lùn, vỏ không bóng. Mô tả: Cỡ lớn, mặt vỏ không bóng, màu xanh ñen hay xanh vàng ở con nhỏ, có thể có ñường vòng màu nâu tím chạy song song với các rãnh xoắn. Số vòng xoắn từ 5 - 5,5, các vòng xoắn phồng rãnh xoắn nông. Vòng xoắn cuối phồng to, các vòng xoắn trên nhỏ, thấp, làm ốc có dáng
- 8- tròn. Lỗ miệng vỏ loe rộng, rãnh miệng sắc, không lộn trái. Lớp sứ bờ trụ mỏng, nắp miệng có tâm ở gần cạnh trong [4]. 6. Pila globusa (Swainson, 1828) Vỏ có dạng hình cầu, miệng vỏ có hình bầu dục, lỗ rốn rộng và sâu, màu sắc có thể thay ñổi là màu xanh lá cây và màu xám xanh lá cây - ánh ñỏ. 7. Pila leopoldvillensis (Putzeys, 1898)
- 9- 8. Pila ovata (Oliver, 1804) 9. Pila pesmei (Morelet, 1889) Pila pesmei là một loài ốc có chiều cao vỏ từ 29 – 33 mm, chiều rộng từ 25 – 31 mm. Dạng vỏ ốc có hình cầu, miệng vỏ hình bầu dục. Lỗ rốn rất hẹp. Bề mặt vỏ trơn, màu xanh lá cây – màu nâu, bên trong vỏ có màu tím ánh vàng. 10. Pila polita (Deshayes, 1830) Chẩn loại: Lỗ miệng vỏ hẹp dài, tháp ốc vuốt nhọn, vỏ bóng. Mô tả: Là loài ốc cỡ lớn, mặt vỏ bóng, màu xanh vàng hay nâu ñen, mặt trong hơi tím. Số vòng xoắn từ 5,5 – 6, các vòng xoắn hơi phồng, rãnh xoắn nông. Vòng xoắn cuối lớn chiếm 5/6 chiều cao vỏ. Các vòng xoắn trên nhỏ, vuốt nhọn dài. Lỗ miệng hẹp dài. Chiều rộng bằng nửa chiều cao. Vành miệng sắc, không lộn trái, lớp vỏ sứ bờ trụ dày. Lỗ rốn dạng rãnh hẹp dài. Nắp miệng dài, tâm ở khoảng giữa, gần cạnh trong. 11. Pila scutata (Housson, 1848) Vỏ hình bầu dục, lỗ rốn kép kín, vành miệng hơi dày, bề mặt vỏ bóng.
- 10- 12. Pila virens (Lamarck) Vỏ dạng hình cầu, tháp ốc nhọn, chiều cao vỏ từ 40 – 65 mm, lỗ rốn kích cỡ trung bình, bề mặt vỏ bóng. 13. Pila wernei (Philipi, 1851) Chiều cao vỏ từ 125 – 129 mm, tháp ốc ngắn, lỗ rốn rộng và sâu, vành miệng dày. [22].