Luận văn Thạc sĩ Sinh học: Nghiên cứu sử dụng vi khuẩn lactic để sản xuất chế phẩm probiotic phòng và trị bệnh đường ruột cho heo

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> ……o0o……<br /> <br /> TRẦN THỊ MỸ TRANG<br /> <br /> NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG VI KHUẨN<br /> LACTIC ĐỂ SẢN XUẤT CHẾ PHẨM<br /> PROBIOTIC PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH ĐƯỜNG<br /> RUỘT CHO HEO<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh 2006<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH<br /> …..o0o…..<br /> <br /> TRẦN THỊ MỸ TRANG<br /> <br /> NGHIÊN CỨU SỬ DỤNG VI KHUẨN<br /> LACTIC ĐỂ SẢN XUẤT CHẾ PHẨM<br /> PROBIOTIC PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH ĐƯỜNG<br /> RUỘT CHO HEO<br /> <br /> Chuyên ngành: Vi sinh vật<br /> Mã số:<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ SINH HỌC<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học<br /> TS. Trần Thanh Thủy<br /> <br /> Thành phố Hồ Chí Minh 2006<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Tôi xin bày tỏ lòng chân thành và biết ơn sâu sắc đến:<br /> Phòng Khoa học và Công nghệ sau đại học Trường Đại học Sư Phạm thành phố<br /> Hồ Chí Minh, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Sóc Trăng, Ban giám hiệu Trường cao đẳng<br /> Sư phạm Sóc Trăng đã tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt khóa học.<br /> TS. Trần Thanh Thủy, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đễ và tạo mọi điều kiện<br /> tốt nhất cho tôi hoàn thành tốt luận văn.<br /> Quý thầy cô phụ trách phòng thí nghiệm Bộ môn Vi sinh, Sinh lý, Sinh hóa<br /> Trường Đại học Sư Phạm thành phố Hồ Chí Minh và Viện Sinh học nhiệt đới Tp. Hồ<br /> Chí Minh đã hỗ trợ, động viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện các thí<br /> nghiệm của đề tài.<br /> Gia đình anh Bùi Thủy Lâm và chị Ngũ Ái Nữ, 443/1 Ấp Đông Hải, xã Đại Hải,<br /> huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng đã hỗ trợ và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thí nghiệm<br /> chế phẩm.<br /> Tôi xin gởi lời cảm ơn chân thành đến những người thân của tôi, gia đình và bạn<br /> bè luôn động viên và giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.<br /> Trần Thị Mỹ Trang<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... 3<br /> MỤC LỤC ............................................................................................................. 4<br /> DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................................................. 7<br /> DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................... 8<br /> DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................. 10<br /> DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ .............................................................................. 11<br /> MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 12<br /> Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ............................................................... 13<br /> 1.1. Giới thiệu về probiotic .......................................................................................... 13<br /> 1.1.1. Lược sử nghiên cứu probiotic ......................................................................... 13<br /> 1.1.2. Thành phần và đặc điểm vi sinh vật được sử dụng trong probiotic ................ 13<br /> 1.1.3. Cơ chê tác động của probiotic ......................................................................... 14<br /> 1.1.4. Vai trò của probiotic ........................................................................................ 18<br /> 1.2. Vi khuẩn lactic ...................................................................................................... 22<br /> 1.2.1. Đặc điểm hình thái .......................................................................................... 22<br /> 1.2.2. Phân loại vi khuẩn lactic ................................................................................. 23<br /> 1.2.3. Quá trình lên men lactic .................................................................................. 24<br /> 1.2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng, phát triển của vi khuẩn lactic ...... 26<br /> 1.2.5. ứng dụng của vi khuẩn lactic trong sản xuất các chế phẩm sinh học phục vụ<br /> đời sống ..................................................................................................................... 29<br /> 1.3. Giới thiệu về heo con ............................................................................................ 30<br /> 1.3.1. Vị trí phân loại của heo. .................................................................................. 30<br /> 1.3.2. Đặc điểm sinh lý tiêu hóa ở heo con ............................................................... 30<br /> 1.3.3. Các bệnh đường ruột ồ heo con ....................................................................... 31<br /> 1.3.4. Các biện pháp phòng và điều trị ...................................................................... 32<br /> 1.4. Sơ lược tình hình nghiên cứu và sử dụng probiotic trên gia súc, gia cầm ...... 34<br /> 1.4.1. Những nghiên cứu trong nước......................................................................... 34<br /> 1.4.2. Những nghiên cứu ở nước ngoài ..................................................................... 35<br /> <br /> CHƯƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................. 36<br /> 2.1. Vật liệu ................................................................................................................... 36<br /> 2.1.1. Nguyên liệu ..................................................................................................... 36<br /> 2.1.2. Hóa chất ........................................................................................................... 36<br /> <br /> 2.1.3. Thiết bị và dụng cụ .......................................................................................... 36<br /> 2.1.4. Môi trường ....................................................................................................... 37<br /> 2.2. Các phương pháp nghiên cứu .............................................................................. 41<br /> 2.2.1. Khả năng sinh axit lactỉc của vi khuẩn lactic .................................................. 41<br /> 2.2.2. Nghiên cứu các đặc điểm hình thái, sình lý, sinh hóa ..................................... 42<br /> 2.2.3. Phương pháp bảo quản giống vi khuẩn lactic ................................................. 46<br /> 2.2.4. Xác định gián tiếp mật độ tế bào bằng phương pháp đêm số khuẩn lạc mọc<br /> trên môi trường thạch ................................................................................................ 47<br /> 2.2.5. Khảo sát sự sinh trưởng và và các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng<br /> của vỉ khuẩn lactic bằng phương pháp đo mật độ quang .......................................... 47<br /> 2.2.6. Phương pháp tổ hợp giống vi khuẩn lactic ...................................................... 50<br /> 2.2.7. Tạo chế phẩm probiotic ................................................................................... 50<br /> 2.2.8. Thương pháp thử nghiệm chế phẩm trên heo con sau cai sữa ........................ 51<br /> <br /> Chương 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ........................................................ 54<br /> 3.1. Tuyển chọn các chủng vỉ khuẩn lactic cố các đặc tính phù hợp vời yêu cầu tạo<br /> chế phẩm probiotic ...................................................................................................... 54<br /> 3.2. Khảo sát hoạt tính đề kháng vời các chất kháng sình của các chủng B,N4,L2<br /> ........................................................................................................................................ 56<br /> 3.3. Các đặc điểm hình thái, sinh lý, sinh hóa của các chủng vỉ khuẩn lactic được<br /> tuyển chọn ..................................................................................................................... 57<br /> 3.3.1. Các đặc điểm hình thái của chủng B, N4, L2 .................................................. 57<br /> 3.3.2. Các đặc điểm sinh ly, sinh hóa và phân loại chủng B, N4, L2 ....................... 58<br /> 3.4. Ảnh hưởng của điều kiện nuôi cấy đến sự tạo thành sinh khối tế bào của 3<br /> chủng vi khuẩn lactic ................................................................................................... 62<br /> 3.4.1. Ảnh hưởng cửa môi trường nuôi cấy đến sự tạo thành sinh khôi của các chủng<br /> vi khuẩn lactic............................................................................................................ 62<br /> 3.4.2. Ảnh hưởng của các điều kiện môi trường đến sự tạo thành sinh khối của các<br /> chủng vi khuẩn lactic ................................................................................................. 65<br /> 3.5. Động thái quá trình tạo sinh khối tế bào của các chủng vi khuẩn lactic trong<br /> điều kiện tối ưu ............................................................................................................. 74<br /> 3.6. Khả năng sống sót của các chủng vi khuẩn lactic sau khi đông khô ............... 76<br /> 3.7. Xác định tỷ lệ tổ hợp giống vi khuẩn lactic ........................................................ 77<br /> 3.8. Tạo chế phẩm probiotic........................................................................................ 78<br /> 3.9. Kiểm tra khả năng sống sót của các chủng vi khuẩn lactic trong chế phẩm<br /> PSPoi ............................................................................................................................. 78<br /> 3.10. Xây dựng quy trình sản xuất chế phẩm PSP01 ............................................... 79<br /> <br />