Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại Cổ phần ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Long An

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:86

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn "Chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại Cổ phần ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Long An" được thực hiện nhằm phân tích và đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại VCB Long An. Từ đó đưa ra những đề xuất giải pháp nhằm nâng cao chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại VCB Long An.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại Ngân hàng thương mại Cổ phần ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH HỒ THANH PHƯƠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã số chuyên ngành: 8 34 02 01 Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH HỒ THANH PHƯƠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã số chuyên ngành: 8 34 02 01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. TRẦN TRỌNG HUY Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là Hồ Thanh Phương là học viên cao học chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng Trường ĐH Ngân hàng TP. Hồ Chí Minh. Cam đoan đề tài “CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN”. Với sự hướng dẫn khoa học của TS. Trần Trọng Huy thì luận văn này là công trình của riêng tôi, không có sự sao chép về nội dung hay số liệu. Toàn bộ nội dung được trích dẫn nguồn đáng tin cậy. Đồng thời, luận văn này chưa công bố tại bất cứ cơ sở giáo dục nào Tôi xin cam đoan và chịu trách nhiệm với cam đoan này. TP. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2024 Người cam đoan Hồ Thanh Phương
ii LỜI CẢM ƠN Trước hết tôi xin bày tỏ sự tri ân sâu sắc đến người hướng dẫn của tôi là TS. Trần Trọng Huy, trong quá trình hoàn thành luận văn này Thầy đã chỉ dẫn, định hướng và cho tôi những góp ý chân thành, sâu sắc và xác đáng để tôi hoàn thành được công trình tốt nhất. Tiếp đó, tôi xin gửi lời cảm ơn đến tập thể Thầy/Cô của Khoa Sau Đại học đã hỗ trợ tôi tốt nhất trong quá trình học và làm luận văn. Cuối cùng xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè, người thân và đồng nghiệp yêu quá đã động viên và giúp tôi hoàn thành luận văn thuận lợi nhất. Trân trọng cám ơn !
iii TÓM TẮT LUẬN VĂN Tên đề tài: CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN. Nội dung luận văn: Đối với NHTM hoạt động tín dụng hàm chứa rất nhiều rủi ro, chất lượng tín dụng được xem là một trong những loại chỉ tiêu cơ bản để đánh giá việc NHTM hoạt động cấp tín dụng có hiệu quả hay không ? Do đó, luận văn này tập trung nghiên cứu về các vấn đề liên quan tới chất lượng tín dụng, đặc biệt áp dụng cho đối tượng là khách hàng cá nhân tại các NHTM và với bối cảnh nơi làm việc của tác giả là VCB Long An. Trong đó, luận văn đã hoàn thành việc tổng hợp các lý thuyết cơ bản liên quan đến chất lượng tín dụng, đồng thời trình bày những tiêu chí để đo lường chất lượng tín dụng của khách hàng cá nhân tại các NHTM. Dựa trên cơ sở lý thuyết đã được tổng hợp, luận văn đã tiến hành thu thập và trình bày các số liệu thứ cấp từ các báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của VCB Long An trong giai đoạn từ năm 2021 – 2023. Từ đó phân tích và đánh giá thực trạng tín dụng và chất lượng tín dụng của khách hàng cá nhân tại ngân hàng. Mặt khác, luận văn tập trung vào phân tích thực trạng chất lượng tín dụng của khách hàng cá nhân bao gồm hai nội dung đó là dưới góc độ của ngân hàng là tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu và nguồn thu từ cấp tín dụng với khách hàng cá nhân. Ngoài ra, khía cạnh thứ hai là khảo sát 200 khách hàng cá nhân để đánh giá về chất lượng dịch vụ tín dụng, trong đó các nhân tố làm cho khách hàng hàng lòng về chất lượng đó là sự tin cậy, sự đáp ứng, năng lực phục vụ, sự đồng cảm, phương tiện hữu hình. Từ các đánh giá và phân tích thực trạng thì luận văn cũng xác định những điểm mạnh và điểm yếu của chất lượng tín dụng của VCB Long An trong giai đoạn nghiên cứu. Từ đó đề xuất các giải pháp cho chi nhánh và các kiến nghị cho các bên liên quan. Từ khóa: Chất lượng tín dụng, nợ quá hạn, nợ xấu, khách hàng cá nhân, chất lượng dịch vụ.
iv ABSTRACT Title: CREDIT QUALITY OF INDIVIDUAL CUSTOMERS AT JOINT STOCK COMMERCIAL BANK FOR FOREIGN TRADE OF VIETNAM - LONG AN BRANCH. Content: For commercial banks, credit activities contain many risks. Credit quality is considered one of the basic indicators to evaluate whether commercial banks are effective in granting credit or not? Therefore, this thesis focuses on researching issues related to credit quality, especially applicable to individual customers at commercial banks and in the context of the author's workplace, VCB Long. An. In particular, the thesis has completed the synthesis of basic theories related to credit quality, and presented criteria to measure the credit quality of individual customers at commercial banks. Based on the synthesized theoretical basis, the thesis has collected and presented secondary data from business performance reports of VCB Long An in the period from 2021 - 2023. From Analyze and evaluate the credit status and credit quality of individual customers at the bank. On the other hand, the thesis focuses on analyzing the current credit quality situation of individual customers, including two contents, from the bank's perspective: the rate of overdue debt, bad debt and revenue from credit granting. with individual customers. In addition, the second aspect is to survey 200 individual customers to evaluate the quality of credit services, in which the factors that make customers satisfied with quality are reliability, responsiveness, service capacity, empathy, tangible means. From the assessments and analysis of the current situation, the thesis also identifies the strengths and weaknesses of VCB Long An's credit quality during the research period. From there, propose solutions for the branch and recommendations for relevant parties. Keywords: Credit quality, overdue debt, bad debt, individual customers, service quality.
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii TÓM TẮT LUẬN VĂN .............................................................................................. iii ABSTRACT ................................................................................................................. iv DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ...................................................................................... xi DANH MỤC BẢNG BIỂU ........................................................................................ xii DANH MỤC HÌNH VẼ SƠ ĐỒ ............................................................................... xiii PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ......................................................................................... 1 2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU .............................................................................. 3 2.1. Các nghiên cứu nước ngoài............................................................................ 3 2.2. Các nghiên cứu trong nước ............................................................................ 5 2.3. Đánh giá các nghiên cứu liên quan ................................................................ 6 3. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU................................................................................... 6 3.1. Mục tiêu tổng quát ......................................................................................... 6 3.2. Mục tiêu cụ thể............................................................................................... 6 4. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ..................................................................................... 7 5. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ....................................................... 7 6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................................... 7 7. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI .................................................................................... 8 8. KẾT CẤU CỦA LUẬN VĂN ............................................................................... 8
vi CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ........................................... 10 1.1. TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI10 1.1.1. Khái niệm về tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ....... 10 1.1.2. Đặc điểm tín dụng khách hàng cá nhân ....................................................... 11 1.1.2.1. Số lượng và quy mô khoản vay........................................................... 11 1.1.2.2. Rủi ro của khoản vay.......................................................................... 12 1.1.3. Phân loại tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ............. 13 1.1.3.1. Đối với mục đích vay.......................................................................... 13 1.1.3.2. Đối với kỳ hạn vay.............................................................................. 14 1.1.3.3. Đối với phương thức cho vay ............................................................. 14 1.1.3.4. Đối với hình thức đảm bảo................................................................. 15 1.1.4. Vai trò của tín dụng cá nhân ........................................................................ 16 1.1.4.1. Đối với kinh tế xã hội ......................................................................... 16 1.1.4.2. Đối với ngân hàng thương mại .......................................................... 16 1.1.4.3. Đối với khách hàng cá nhân .............................................................. 17 1.2. CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CỦA KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ............................................................................................... 17 1.2.1. Khái niệm chất lượng tín dụng .................................................................... 17 1.2.2. Vai trò của nâng cao chất lượng tín dụng tại ngân hàng thương mại .......... 19 1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng của ngân hàng thương mại ........ 19 1.2.3.1. Dưới góc độ ngân hàng ...................................................................... 19
vii 1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ....................................................................................................... 22 1.2.4.1. Các nhân tố thuộc ngân hàng ............................................................ 22 1.2.4.2. Các nhân tố thuộc khách hàng ........................................................... 24 1.2.4.3. Các nhân tố thuộc về môi trường kinh tế ........................................... 25 1.3. BÀI HỌC KINH NGHIỆM VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN CỦA CÁC NGÂN HÀNG TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC ............................. 26 1.3.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân của các ngân hàng nước ngoài ...................................................................................................................... 26 1.3.1.1. Kinh nghiệm của các ngân hàng thương mại tại Singapore.............. 26 1.3.1.2. Kinh nghiệm của Citibank.................................................................. 27 1.3.2. Bài học cho ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An về nâng cao chất lượng tín dụng cá nhân ....................................... 28 TÓM TẮT CHƯƠNG 1 ............................................................................................. 29 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM – CHI NHÁNH LONG AN .................................................................. 30 2.1. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH LONG AN ............................ 30 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An ...................................................................... 30 2.1.2. Cơ cấu tổ chức của ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An ................................................................................................... 30
viii 2.1.3. Các hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An .................................................................................. 34 2.1.4. Kết quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023 .................................... 35 2.2. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH LONG AN TỪ NĂM 2021 – 2023............................................................... 37 2.2.1. Hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023.......................... 37 2.2.1.1. Phân loại tín dụng khách hàng cá nhân theo kỳ hạn ......................... 37 2.2.1.2. Phân loại tín dụng khách hàng cá nhân theo mục đích vay .............. 39 2.2.1.3. Phân loại tín dụng khách hàng cá nhân theo tài sản đảm bảo .......... 40 2.2.2. Chất lượng tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023 theo góc độ ngân hàng ...................................................................................................................... 40 2.2.2.1. Tình hình các nhóm nợ tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023 ................................. 41 2.2.2.2. Nợ quá hạn tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023 .............................................................. 42 2.2.2.3. Nợ xấu tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023 .................................................................... 43 2.2.2.4. Tỷ lệ thu nhập từ lãi tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An từ năm 2021 – 2023 .. 45
ix 2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH LONG AN TỪ NĂM 2021 – 2023 ............................................ 45 2.3.1. Những mặt đạt được..................................................................................... 46 2.3.2. Những hạn chế ............................................................................................. 46 2.3.3. Những nguyên nhân gây ra các hạn chế ...................................................... 48 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 ............................................................................................. 50 CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN ................................................ 51 3.1. ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN..................................................................................................... 51 3.1.1. Định hướng chung của ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam ...................................................................................................................... 51 3.1.2. Định hướng trong hoạt động tín dụng khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An .......................... 52 3.2. GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH LONG AN .................................................................................. 52 3.2.1. Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng ..................................................... 52 3.2.2. Xây dựng quy trình kiểm tra kiểm soát nội bộ ............................................ 54 3.2.3. Nâng cao chất lượng thông tin tín dụng....................................................... 55 3.2.4. Xác định kỳ hạn nợ hợp lý ........................................................................... 55
x 3.2.5. Nâng cao chất lượng đội ngũ nhân viên ...................................................... 56 3.3. KIẾN NGHỊ........................................................................................................ 57 3.3.1. Kiến nghị với ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi nhánh Long An ......................................................................................................... 57 3.3.2. Kiến nghị với ngân hàng Nhà nước ............................................................. 59 TÓM TẮT CHƯƠNG 3 ............................................................................................. 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................ i
xi DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nguyên nghĩa KHCN Khách hàng cá nhân NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại RRTD Rủi ro tín dụng SXKD Sản xuất kinh doanh TCTD Tổ chức tín dụng TSĐB Tài sản đảm bảo Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam chi VCB Long An nhán Long An
xii DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của VCB Long An giai đoạn từ năm 2021 – 2023 .............................................................................................................................. 35 Bảng 2.2: Phân loại tín dụng KHCN tại VCB Long An theo kỳ hạn giai đoạn từ năm 2021 -2023 .................................................................................................................... 37 Bảng 2.3: Phân loại tín dụng KHCN tại VCB Long An theo mục đích vay giai đoạn từ năm 2021 – 2023 .......................................................................................................... 39 Bảng 2.4: Phân loại tín dụng KHCN tại VCB Long An theo tài sản đảm bảo giai đoạn từ năm 2021 – 2023 ...................................................................................................... 40 Bảng 2.5: Tình hình nhóm nợ của tín dụng KHCN tại VCB Long An giai đoạn từ năm 2021 – 2023 .................................................................................................................. 41 Bảng 2.6: Tình hình nợ quá hạn của KHCN tại VCB Long An giai đoạn từ năm 2021 – 2023 .............................................................................................................................. 42 Bảng 2.7: Tình hình nợ xấu của KHCN tại VCB Long An giai đoạn từ năm 2021 – 2023 ...................................................................................................................................... 44 Bảng 2.8: Tình hình lãi từ tín dụng KHCN tại VCB Long An giai đoạn từ năm 2021 – 2023 .............................................................................................................................. 45
xiii DANH MỤC HÌNH VẼ SƠ ĐỒ Hình 2.1: Sơ đồ tổ chức của VCB Long An ................................................................ 31 Hình 2.2: Tỷ trọng cơ cấu tín dụng KHCN tại VCB Long An theo kỳ hạn từ năm 2021 -2023 ............................................................................................................................. 38 Hình 2.3: Tỷ trọng các nhóm nợ của KHCN tại VCB Long An từ năm 2021 -2023 .. 42
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Cùng với sự phát triển của nền kinh tế hiện nay, giữa các nước và các thành phần kinh tế góp phần làm tăng thêm thu nhập cho xã hội. Khi thu nhập gia tăng, nhu cầu của cá nhân về chi tiêu, mua sắm hàng hoá, nơi ở, phương tiện đi lại, ngày càng cao. Trong bối cảnh đó, sự ra đời và phát triển của hệ thống các ngân hàng thương mại, đặc biệt ở lĩnh vực cho vay tiêu dùng góp phần thỏa mãn nhu cầu chi tiêu cá nhân trong đời sống của xã hội hiện đại. Trong những năm qua, hoạt động tín dụng cá nhân ngày càng đa dạng, phong phú, hệ thống ngân hàng đã phát triển các sản phẩm dịch vụ mới nhằm thoả mãn hơn nhu cầu của khách hàng. Tuy nhiên, việc phát triển tín dụng cá nhân tại các ngân hàng hiện đang là mối quan tâm lớn của các nhà quản trị luôn mong muốn tạo ra các chính sách phát triển tín dụng bền vững, ổn định, an toàn. Tỉnh Long An đang trong quá trình hội nhập và phát triển. Theo đó, Long An còn là một trong những địa phương phát triển mạnh về nông sản, đã góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế tỉnh nhờ vào chuỗi sản xuất hàng hóa nông sản, từ đó mức sống và thu nhập của người dân trong tỉnh được nâng cao. Nhờ vậy mà nhu cầu về vốn của cá nhân hay hộ gia đình ngày càng tăng. Nhận thấy được tiềm năng đó, VCB đã mở rộng chi nhánh đầu tiên tại Long An vào năm 2005. Qua 18 năm thành lập và phát triển không ngừng, VCB Long An đã có đóng góp không ít về mặt lợi nhuận đáng kể cho VCB, trong đó mảng tín dụng KHCN chiếm tỷ trọng lớn trong lợi nhuận trên. Hiện nay với sự gia tăng về thu nhập, nhu cầu chi tiêu, mua sắm nhà ở, gia tăng, thúc đẩy sự phát triển của hệ thống ngân hàng về lĩnh vực cho vay tiêu dùng cá nhân để đáp ứng nhu cầu trong đời sống của xã hội hiện đại. Thị trường kinh doanh ngân hàng nhiều tiềm năng cùng với nguy cơ cạnh tranh ngày càng gay gắt đã đặt các NHTM Việt Nam vào thế phải thay đổi chiến lược kinh doanh, tầm nhìn và sự phát triển, mở rộng và đa dạng hoá nhóm khách hàng mục tiêu, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (VCB)
2 cũng không nằm ngoài xu thế đó. Là một trong những chi nhánh lớn, Ngân Hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi Nhánh Long An (VCB Long An) nằm liền kề Quốc lộ 1A, cửa ngõ phía Tây nối liền TP Hồ Chí Minh với các tỉnh miền Tây Nam Bộ với hàng loạt các khách hàng lớn và tiềm năng như Khu đô thị Waterpoint Nam Long, Các khu căn hộ Ehome Southgate, các trường học, khu công nghiệp, các khu dân cư hiện hữu gồm hàng chục nghìn người dân, công nhân viên, viên chức đang sinh sống và làm việc tại khu vực tỉnh Long An hiện là những KHCN truyền thống và trong tương lai khả năng phát triển khách hàng mới, tăng trưởng dư nợ tín dụng còn rất tiềm năng. Trên thực tế, chính những điều kiện khách quan trên đã đặt VCB Long An phải tìm kiếm cơ hội đầu tư mới, thay đổi chiến lược kinh doanh, tìm kiếm giải pháp và đa dạng hoá nhóm khách hàng mục tiêu. Để có thể cạnh tranh với các NHTM rất năng động trong khu vực. VCB Long An đã xác định chiến lược phát triển tín dụng KHCN là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu và hiện đang được chú trọng phát triển từ năm 2022 đến nay. Trên địa bàn với các dự án ngày càng phát triển nhiều như nhà máy, khu công nghiệp, khu thương mại, cơ sở hạ tầng được mở rộng, thu nhập người dân tăng lên, mức sống được cải thiện rõ rệt. Dư nợ tăng trưởng tín dụng cá nhân từ năm 2015 – 2018 tăng trưởng trung bình mỗi năm 17 – 19%. Tuy nhiên từ năm 2019 – 2022 thì tốc độ tăng trưởng dư nợ cho vay KHCN tại chi nhánh chỉ từ 12,3 – 14,5% mỗi năm. Nguyên nhân đến từ việc sự cạnh tranh của các ngân hàng khác, các sản phẩm thiếu tính đa dạng và linh hoạt hay nói tóm lại đến từ việc chất lượng của dịch vụ này có phần suy giảm dẫn đến sự tín nhiệm và thu hút khách hàng giảm đi. Mặt khác, khi xét về khía cạnh chất lượng tín dụng theo tỷ trọng nợ quá hạn và nợ xấu thì tại VCB Long An qua các năm 2021 – 2023 thì nhóm nợ quá hạn có tốc độ tăng lần lượt là 56,3% năm 2022 và 6% năm 2023. Đối với nợ xấu thì năm 2022 tăng 40% và năm 2023 tăng 41%. Đây là những dấu hiệu ban đầu cho thấy sự suy giảm về chất lượng tín dụng của VCB Long An khi các nhóm nợ này đều gia tăng trong thời gian gần đây. Điều này ảnh hưởng rất
3 lớn đến lợi nhuận của VCB Long An trong bối cảnh các NHTM Việt Nam đang tăng cường mở rộng hoạt động kinh doanh bán lẻ mà cho vay KHCN là một sản phẩm đặc thù của khách hàng trên địa bàn này ngày một phát triển. Hay nói cách khác, khi nhóm nợ quá hạn và nợ xấu tăng tại chi nhánh thì nguyên nhân ban đầu được xác định là việc ngân hàng đang có những dấu hiệu buông lỏng các quy định để chạy đua tăng trưởng tín dụng, gia tăng sức cạnh tranh. Mặt khác, là những sự khó khăn trong nền kinh tế trong thời điểm hậu Covid 19 làm cho các đối tượng khách hàng bị giảm thu nhập hay khả năng trả nợ kém đi. Trước tình hình hoạt động kinh doanh ngày càng có nhiều rủi ro, do môi trường kinh doanh hạn chế, thị phần ngày càng hạn hẹp, do đó, việc nâng cao chất lượng tín dụng nhằm hạn chế rủi ro đảm bảo chất lượng tín dụng KHCN kinh doanh trong tình hình cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng là một điều hết sức cần thiết. Để thực hiện được điều này, một trong những nhiệm vụ đầu tiên và trọng tâm của chi nhánh là nâng cao chất lượng tín dụng KHCN. Trong các năm qua chất lượng tín dụng KHCN của VCB Long An luôn duy trì sự ổn định, nợ xấu luôn thấp hơn mặt bằng chung của toàn hệ thống nhưng đang có xu hướng tăng. Trong quá trình tồn tại và phát triển, câu hỏi đặt ra đối với nhà lãnh đạo, các nhà nghiên cứu chính sách của ngân hàng là làm thế nào để củng cố và nâng cao chất lượng tín dụng. Trong quá trình làm công tác tín dụng KHCN tại VCB Long An, tôi đã quyết định chọn đề tài: “CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LONG AN” làm đề tài luận văn thạc sĩ tốt nghiệp nhằm đề xuất các giải pháp thiết thực cho chi nhánh để nâng cao chất lượng tín dụng trong tương lai. 2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 2.1. Các nghiên cứu nước ngoài Bostandzic và Weiss (2019) trong nghiên cứu “Innovating Banks And Local Lending” cho rằng những sự đổi mới đã cải thiện hoạt động tài chính và hiệu quả của các ngân
4 hàng, từ đó làm tăng chất lượng tín dụng. Đồng thời, nghiên cứu cũng gợi ý về một khía cạnh mới của kênh tín dụng ngân hàng. Bổ sung cho nghiên cứu trước đây về tác động của việc mở rộng tín dụng đối với tăng trưởng kinh tế bằng cách sử dụng các cú sốc từ phía cung đối với tính thanh khoản của ngân hàng hoặc các biện pháp can thiệp pháp lý để xác định, nghiên cứu này tập trung vào một khía cạnh bổ sung trong đó công nghệ tài chính cho phép các ngân hàng mở rộng cho vay. Tutu và Weill (2022) trong nghiên cứu “Bank efficiency and access to credit: International evidence” đã đánh giá tác động của hiệu quả ngân hàng đến khả năng tiếp cận tín dụng. Nghiên cứu này cho rằng “việc tiếp cận tín dụng là động lực chính của tăng trưởng kinh tế”, đồng thời đã kết luận rằng “hiệu quả của hoạt động ngân hàng có ảnh hưởng cùng chiều với khả năng tiếp cận tín dụng”. Đề tài này đã góp phần hỗ trợ các chính sách nâng cao chất lượng tín dụng tại các ngân hàng. Ghosh và cộng sự (2022) khi nghiên cứu đề tài “FinTech Lending and Cashless Payments” tập trung nghiên cứu vào tín dụng không dùng tiền mặt. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng người cho vay FinTech sàng lọc người đi vay hiệu quả hơn khi người đi vay sử dụng các khoản thanh toán không dùng tiền mặt để tạo ra thông tin có thể chuyển nhượng và có thể xác minh được. Đổi lại, việc cân nhắc chiến lược để nổi bật so với những người đi vay không chấp nhận sẽ thúc đẩy người đi vay chấp nhận thanh toán không dùng tiền mặt. Đây cũng chính là một trong những giải pháp hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng tín dụng. Eça và cộng sự (2022) cho rằng “sự trỗi dậy của nền tảng cho vay FinTech đang thay đổi việc cung cấp dịch vụ tài chính trên toàn thế giới”. Đồng thời, các tác giả cũng đã đóng góp vào các tài liệu cho vay doanh nghiệp với đề tài “The real effects of FinTech lending on SMEs: evidence from loan applications”. Nghiên cứu này cho rằng “các ngân hàng lớn đã giảm việc cho vay đối với các doanh nghiệp nhỏ khi họ phải đối mặt với gánh nặng pháp lý mạnh mẽ và thua lỗ nặng nề, nhường chỗ cho những người cho vay dùng FinTech”, nhấn mạnh tầm quan trọng của giải pháp nâng cao chất lượng tín
5 dụng này. 2.2. Các nghiên cứu trong nước Ngô Trần Thiên Đạt (2020) với đề tài “Đánh giá chất lượng dịch vụ cho vay đối với khách hàng doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi nhánh Cần Thơ” đã sử dụng hai phương pháp chính là định tính và định lượng để nghiên cứu. Tác giả đã phân tích, so sánh, thống kê và tổng hợp qua các dữ liệu thu thập tại VietcomBank - Chi nhánh Cần Thơ, từ đó đưa ra những giải pháp giúp nâng cao chất lượng tín dụng tại Chi nhánh. Nguyễn Nhật Quang (2020) nghiên cứu đề tài “Nâng cao chất lượng tín dụng phân khúc khách hàng bán buôn tại Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam - Chi nhánh Kỳ Đồng” với phương pháp nghiên cứu chủ yếu là định tính, trên cơ sở kết hợp giữa các phương pháp thống kê, mô tả, phân tích và tổng hợp,… nhằm phản ánh chất lượng tín dụng tại ngân hàng. Tác giả đã phân tích thực trạng tín dụng thông qua các khảo sát, chỉ rõ những hạn chế của ngân hàng về hoạt động tín dụng như tỷ lệ nợ xấu của Chi nhánh tăng cao qua các năm, chính sách ưu đãi lãi suất được áp dụng chưa thật sự hiệu quả,… Bên cạnh đó, tác giả cũng đưa ra các giải pháp, kiến nghị như “Tăng trưởng tín dụng hiệu quả và an toàn”, “Kiểm soát chất lượng tín dụng”,… Đỗ Minh Tuấn (2022) nghiên cứu đề tài “Chất lượng tín dụng tại ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Bình Dương”, tác giả đã sử dụng phương pháp thống kê, mô tả, phân tích so sánh nhằm giải thích những nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng. Qua đó, tác giả chỉ ra được những nguyên nhân và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng của Chi nhánh trong thời gian tới. Đỗ Thị Mai Tuyền (2022) qua đề tài “Phát triển tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Bình Dương” đã cho thấy thực trạng nâng cao chất lượng tín dụng tại Agribank Bình Dương thông qua hai phương pháp nghiên cứu thông qua khảo cứu tài liệu liên quan; thu thập dữ liệu thực tế thông qua