Một số phương pháp cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng phát triển ngôn ngữ thông qua phương thức kể chuyện sáng tạo

Chia sẻ: Bobietbo | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

72
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của sáng kiến kinh nghiệm là đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ 24 -36 tháng nói riêng, trẻ rất nhạy cảm với nghệ thuật ngôn từ. Âm điệu ,hình tượng của các bài hát ru, đồng dao, ca dao, dân ca sớm đi vào tâm hồn tuổi thơ. Những câu chuyện cổ tích, thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ. Chính vì vậy cho trẻ tiếp xúc với văn học và đặc biệt là hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo là con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất, hiệu quả nhất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Một số phương pháp cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng phát triển ngôn ngữ thông qua phương thức kể chuyện sáng tạo

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN 1. Tên sáng kiến: “Một số phương pháp cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng phát triển ngôn ngữ thông qua phương thức kể chuyện sáng tạo” 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển …. 3. Tác giả: Họ và tên: …. Nữ…. Ngày, tháng, năm sinh: …. Trình độ chuyên môn: …. Chức vụ, đơn vị công tác: Giáo viên trường mầm non …. Điện thoại: 4. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu: Trường mầm non…. 5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Là một giáo viên mầm non tôi cần phải nắm vững các kiến thức, các kĩ năng, có trình độ chuyên môn vững vàng. Luôn nhiệt tình, yêu nghề, mến trẻ. Luôn luôn học hỏi trau dồi kiến thức từ những người đồng nghiệp, từ tài liệu. Xây dựng nội dung phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ, kiến thức kĩ năng của trẻ tại lớp. Phối hợp với phụ huynh học sinh. Sách tham khảo: Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non. 6. Thời gian áp dụng sáng kiến từ tháng ….. đến tháng …. TÁC GIẢ XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ (ký, ghi rõ họ tên) ÁP DỤNG SÁNG KIẾN …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... …………………………………………………………………………......... XÁC NHẬN CỦA PHÒNG GD ĐT 1
………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… I. PHẦN MỞ ĐẦU Như chúng ta đã biết, trong cuộc sống chúng ta ai cũng phải sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp giữa con người với con người và là phương tiện cho việc dạy và học. Ngôn ngữ là hệ thống tín hiệu, là công cụ để trẻ giao tiếp, học tập và vui chơi. Ngôn ngữ giữ vai trò quyết định sự phát triển của tâm lý trẻ. Bên cạnh đó ngôn ngữ còn là phương tiện để giáo dục trẻ một cách toàn diện bao gồm sự phát triển về đạo đức, tư duy nhận thức và các chuẩn mực hành vi văn hoá.Ngôn ngữ trở thành một sợi dây gắn kết giúp trẻ hòa nhập và duy trì mối quan hệ với cộng đồng. Với chức năng giao tiếp, trao đổi thông tin, ngôn ngữ là phương tiện để mở rộng nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ được coi là phương tiện cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển trẻ em tuổi mầm non như: Phương tiện giáo dục nhận thức, phương tiện phát triển tình cảm, giáo dục đạo đức, phương tiện giáo dục thẩm mĩ, phương tiện phát triển thể chất. Chính vì vây, phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu quan trọng nhấtcủa giáo dục mầm non. Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ 24 36 tháng nói riêng, trẻ rất nhạy cảm với nghệ thuật ngôn từ. Âm điệu ,hình tượng của các bài hát ru, đồng dao, ca dao, dân ca sớm đi vào tâm hồn tuổi thơ. Những câu chuyện cổ tích, thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ. Chính vì vậy cho trẻ tiếp xúc với văn học và đặc biệt là hoạt động dạy trẻ kể chuyện sáng tạo là con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất, hiệu quả nhất. Thông qua việc trẻ kể chuyện sáng tạo giúp trẻ phát triển năng lực tư duy, óc tưởng tượng sáng tạo, biết yêu quý cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Khi trẻ kể chuyện, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ ràng mạch lạc, 2
vốn từ phong phú. Trẻ biết trình bày ý kiến, cảm nhận về một sự vật hay sự kiện nào đó…bằng chính ngôn ngữ của trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một trong những mục tiêu phát triển toàn diện cho trẻ mầm non. Chính vì lẽ đó, tôi đã đi sâu nghiên cứu và tìm ra “một số phương pháp cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng phát triển ngôn ngữ thông qua phương thức kể chuyện sáng tạo Từ đó nhằm phát huy những ưu điểm và rút kinh nghiệm, khắc phục những mặt còn hạn chế, bổ sung những thiếu sót trong việc tổ chức giáo dục cho trẻ ngày càng hiệu quả hơn 3
II. NỘI DUNG 1. Thời gian thực hiện: Từ năm học …. đến hết giữa học kì 1 năm học …. 2. Đánh giá thực trạng: a) Kết quả đạt được: Kết quả khảo sát đầu năm học ở lớp Nhà Trẻ Trường Mầm non…. 15% Trẻ sử dụng chính xác các từ chỉ đồ vật, con vật, hành động,... 25 % Trẻ phát âm rõ ràng mạch lạc 20% Trẻ hứng thú tham gia kể chuyện sáng tạo 15% Trẻ biết thể hiện ngôn ngữ hoàn cảnh (kể chuyện sáng tạo) b) Những mặt còn hạn chế. Trẻ còn rất nhỏ nên chưa thể nhớ được các âm, các từ và do phụ huynh để trẻ nói mà không chú ý đến việc sửa sai cho trẻ nên trẻ hay nói ngọng, nói bỏ bớt từ. Đồ dùng trực quan còn ít chưa đa dạng phong phú, thẩm mỹ chưa đạt, giá trị sử dụng chưa cao. Đặc biệt là đồ dùng cho trẻ hoạt động còn ít. 4
Phụ huynh phần lớn là làm nghề nông nên rất khó khăn, nhận thức của phụ huynh về việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua giờ kể chuyện còn nhiều hạn chế, họ cho rằng điều đó là không cần thiết. c) Nguyên nhân đạt được và nguyên nhân hạn chế: Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường, bản thân tôi luôn nổ lực và không ngừng tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm từ bạn bè, đồng nghiệp,nghiên cứu các loại sách báo nên tích lũy được một số kinh nghiệm về các biện pháp tốt nhất giúp trẻ phát triển ngôn ngữ trong sáng, lành mạnhvà vận dụng những kiến thức mình đã có để ứng dụng làm đồ dùng đồ chơi đầy đủ, sáng tạo hướng về chủ đề, lôi cuốn trẻ vào tiết học. Được tạo điều kiện tham gia tập huấn, học tập,bồi dưỡng nâng cao phẩm chất đạo đức, trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Bên cạnh những thuận lợi trên thì trong thời gian thực hiện đề tài, tôi cũng gặp một số khó khăn như sau: Số trẻ trong lớp còn nhỏ , trong đó 100% là trẻ mới đi học chưa có nề nếp học tập cũng như kiến thức của trẻ còn hạn chế. Trẻ chưa mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, vốn từ của trẻ còn rất ít, trình độ nhận thức của trẻ trong một lớp không đồng đều, trí nhớ của trẻ còn hạn chế chính vì vậy mà trẻ chưa biết cách sắp sếp trật tự các từ trong câu nên việc phát âm của trẻ thường bỏ bớt từ dẫn đến việc tổ chức các hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo còn gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục và giải quyết thực trạng trên tôi đã suy nghĩ và tìm ra một số biện pháp giúp trẻ hứng thú thông qua kể chuyện sáng tạo: 5
III.GIẢI PHÁP THỰC HIỆN 1.Căn cứ thực hiện: Sự phát triển ngôn ngữ của trẻ là một quá trình từ thấp đến cao với các giai đoạn mang những đặc trưng khác nhau tuỳ thuộc vào độ tuổi của trẻ. Trẻ 24 – 36 tháng tuổi sự phát triển ngôn ngữ mạch lạc chịu ảnh hưởng lớn của việc tích cực hoá vốn từ, ngôn ngữ cũa trẻ đã trở nên được mở rộng hơn, có trật tự hơn, mặc dù cấu trúc còn chưa hoàn thiện. Khả năng nói trình bày ý nghĩa, hiểu ngôn ngữ hoàn cảnh của trẻ cũng đã bắt đầu phát triển. Bằng các hình tượng văn học mở ra cho trẻ cuộc sống với xã hội và thiên nhiên , các mối quan hệ qua lại của con người. Những hình tượng đó 6
giúp trẻ nhận thức được tính rõ ràng, chính xác của từ ngữ trong tác phẩm văn học. Phát triển ngôn ngữ cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác giáo dục toàn diên, là tiền đề thành công cho các công tác khác.Xuất phát từ những trăn trở ấy tôi đã xây dựng kế hoạch tổchức và biện pháp để hoạt động này mang tính hiệu quả nhất định. 2. Nội dung, phương pháp và cách thức thực hiện: 2.1: Phương pháp 1: Tạo môi trường hoạt động cho trẻ kể chuyện sáng tạo. Tạo môi trường cho trẻ hoạt động là rất cần thiết trong chương trình đổi mới. Hiện nay, nếu cô tạo được môi trường cho trẻ hoạt động tốt thì sẽ kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ, tham gia vào các hoạt động và kết quả đạt được rất cao. Vì thế ngay từ đầu năm học tôi đã đi sâu vào tạo môi trường bằng cách đưa hình ảnh nhân vật của các câu chuyện nổi bật vào một số góc trong và ngoài lớp học thể hiện trên các mảng tường. Từ đó trẻ biết vận dụng những kiến thức đó vào kể chuyện sáng tạo một cách dễ dàng. Ngoài việc tạo những bức tranh trên mảng tường, những tập truyện tranh chữ to tôi còn đi sâu làm một số đồ dung trực quan, tận dụng những nguyên vật liệu có sẵn ở địa phương như: sách, báo, lịch cũ, ống lon, chai nhựa, xốp, vải vụn… cho trẻ hoạt động như: một số con rối dẹt có bánh xe, có cử động tay chân và tận dụng những truyện tranh cũ, cắt dán bồi bìa cứng cho trẻ ghép tranh hoặc cắt dời các con vật cho trẻ tự chọn các con vật đó để kể chuyện theo ý tưởng của mình. Qua cách nghĩ và làm như vậy tôi đã tạo ra một góc văn học với đầy đủ chủng loại về đồ dùng trực quan đa dạng phong phú, đã giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động và nhiều ý tưởng hay khi trẻ kể chuyện sáng tạo. 7
Bên cạnh đó trong giờ chơi ngoài trời tôi còn tận dụng những bức tranh tường ở trong trường bằng cách gợi mở, hướng dẫn cho trẻ cùng nhau kể chuyện về những bức tranh đó hoặc có các con vật trong sân trường tôi…hình thức này đã giúp vốn từ của trẻ được sắp xếp có trật tự hơn. Tạo môi trường cho trẻ kể chuyện sáng tạo là một việc làm vô cùng quan trọng bởi nó là chỗ dựa, là cơ sở vững chắc cho trẻ kể chuyện sáng tạo. Đòi hỏi cô giáo phải biết tạo cảm xúc cho trẻ bằng các con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu, đồng thời cũng phải biết hướng lái, gợi mở cho trẻ có cảm xúc tích cực khi tham gia hoạt động kể chuyện sáng tạo. Qua nội dung các bức tranh, các nhân vật, các con rối trẻ được xem và nói lên cảm nhận của mình về các đồ dùng đó. Đàm thại về đồ vật, đồ chơi hoặc nội dung bức tranh nhằm giúp trẻ định hướng những chi tiết chính của sự vật, hiện tượng, giúp trẻ nắm được trình tự và yếu tố phụ, đồng thời đàm thoại là một bước chuẩn bị về mặt ngôn ngữ những từ gì phù hợp, những câu nói thế nào là diễn tả đúng…Như vậy ngôn ngữ cuả trẻ được phát triển một cách phong phú và đa dạng. 2.2: Phương pháp 2:Dạy trẻ cách sử dụng ngôn ngữ, ngữ điệu phù hợp sáng tạo với nhân vật . Bên cạnh một môi trường hoạt động với đầy đủ các loại đồ dùng trực quan đa dạng phong phú, thu hút sự hứng thú tham gia kể chuyện sáng tạo của trẻ thì chúng ta còn phảidạy trẻ cách sử dụng ngôn ngữ, lời kể sáng tạo phù hợp với nhân vật . Ở độ tuổi 24 – 36 tháng trẻ chưa thiết lập được sự diễn đạt mạch lạc. Thông thường, trẻ chỉ bó hẹp trong phạm vi liệt kê đơn giản các đối tượng, các mặt riêng lẻ thuộc phẩm chất hay thuộc tính của nó. Vì thế trong giai đoạn này cần dạy cho trẻ nhận xét cái gì chính yếu trong tranh 8
ảnh và dần dần dẫn dắt trẻ từ liệt kê các đồ vật đến chỗ kể ra mối quan hệ giữa chúng, sử dụng một số câu chuyện ngắn ( 3 4 câu), kể theo tranh. Ví dụ: Kể chuyện theo tranh vẽ trẻ đang chơi bóng. Cô giáo: Các con chú ý nghe câu chuyện cô kể: Trên sân trường, các bạn đang chơi ném bóng. Bạn trai thì ném bóng, còn bạn gái bắt bóng. Khi đã tìm hiểu kỹ nội dung, tính cách của từng nhân vật trong câu chuyện thì tôi tìm ngữ điệu cho từng nhân vật trong câu chuyện đó phù hợp để khi kể câu chuyện đó được diễn cảm hơn. Ví dụ: Trong câu chuyện “ Chú vịt xám” + Giọng người dẫn chuyện: Đầm ấm, nhẹ nhàng + Giọng của vịt mẹ: Dịu dàng + Giọng của vịt con : Sợ hãi + Giọng của con cáo: Ồm ồm, gian ác. Khi dạy tôi đã chuẩn bị cho trẻ những tập truyện tranh sưu tầm bằng cách đọc kể cho trẻ nghe ở các giờ đón, giờ trả trẻ và giờ chơi hàng ngày. Đây là hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, là cơ sở cho trẻ có kiến thức vững vàng khi thực hiện kể chuyện sáng tạo. Qua cách làm quen như vậy bước đầu trẻ có thể đánh giá về đặc điểm tính cách của các nhân vật (dưới sự gợi ý của cô. Trẻ nhỏ cháu nào cũng thích xem tranh, hình ảnh nhiều màu sắc, những bức tranh, hình ảnh đẹp, có nội dung vừa phát triền vốn từ, vừa giáo dục thẩm mỹ nghệ thuật có trẻ. Ví dụ: Gà con xinh đẹp đáng yêu, sói già gian ác, bà tiên ông bụt thì tốt bụng còn phù thuỷ thì độc ác. Bên cạnh đó tôi còn định hướng cho trẻ quan sát các tranh chuyện , cho trẻ xem qua đĩa hình các câu chuyện. Khi xem tranh ảnh, nhân vật trẻ thường chú ý một cách tản mạn, thường tập trung vào những gì mình thích nhất,tôi hướng dẫn trẻ quan sát theo trật tự. Đầu tiên nhìn toàn bộ bức tranh để 9
hiểu tranh vẽ về ai, cái gì, sau đó đi vào chi tiết. Đồng thời kết hợp tri giác với đàm thoại giữa cô và trẻ, giúp cho vốn từ của trẻ được phong phú hơn. Tôi hướng dẫn trẻ kể chuyện theo từng nhóm, theo thời gian thực hiện một tuần hoặc hai tuần, kết hợp lồng ghép các môn học khác, các trò chơi để củng cố và khắc sâu kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết về thế giới xung quanhcho trẻ. Hướng dẫn trẻ tự kể về những gì trẻ đã được làm quen nhằm tích cực hóa vốn từ cho trẻ. Khi trẻ tự kể chuyện, trẻ sẽ gọi tên, kể ra được một số các đặc điểm của các loại hoa quả, con vật….. và đó là điều kiện để các từ ngữ ở trạng thái bị động chuyển thành chủ động, tích cực. Sau đây là một số cách dạy trẻ sử dụng đồ dùng trực quan. Dạy trẻ ghép tranh kể chuyện: cho trẻ chọn những tranh mà trẻ thích ghép thành một dải câu chuyện sau đó cô gợi ý để kể từng tranh kết hợp với lời nói chỉ dẫn thông qua các nhân vật trong tranh. Dạy trẻ ghép các nhân vật kể chuyện: chọn những nhân vật mà trẻ thích, sau đó cô gợi ý ghép các nhân vật với nhau tạo thành một câu chuyện. Qua cách dạy trẻ tôi đã tiến hành tổ chức một giờ hoạt động có chủ đích kể chuyện sáng tạo, chủ điểm thế giới động vật như sau: Bước 1: Hát bài “ Gà trống mèo con và cún con”.Hỏi trẻ trong bài hát có những con vật gì. Bước 2: Nghe cô kể mẫu chuyện sáng tạo của cô, cô sử dụng rối kể 1 lần. Đàm thoại với trẻ về câu chuyện của cô (tên nhân vật, đặc điểm nhân vật, đặt tên cho câu chuyện). Bước 3: Cô hướng dẫn trẻ đi chọn đồ dung trực quan mà trẻ yêu thích. Cô gợi mở ý tưởng cho trẻ bằng cách mượn một con vật mà trẻ đã chọn và kể ngắn gọn vài câu để trẻ biết cách kể chuyện sáng tạo. Bước 4: Cô hướng dẫn trẻ kể chuyện sáng tạo theo nhóm, cá nhân. Cô gợi ý cho trẻ nhận xét câu chuyện của bạn kể. 10
Qua cách làm này, bước đầu tôi đã thành công trong việc thực hiện dạy trẻ kể chuyện sáng tạo, giúp trẻ linh hoạt sử dụng đồ dung trực quan kết hợp với ngôn ngữ nói rõ ràng , có kỹ năng tổng hợp về “ mắt nhìn, miệng nói, tai nghe, tay sử dụng”. Thông qua các câu truyện sáng tạo của trẻ, trẻ sử dụng các ngữ điệu,ngắt nghỉ để truyền đạt thái độ, tình cảm của mình đối với tác phẩm. Trẻ bắt chước giọng kể diễn cảm của cô,trẻ có thể hiểu được một từ dùng với đồ vật này lại có thể vào các đồ vật khác nữa. Từ đó ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh mẽ, vốn từ được làm giàu thêm và qua đó trẻ cảm nhận được sự phong phú của ngôn ngữ mẹ đẻ. 2.3: Phương pháp 3: Thay đổi hình thức giới thiệu bài gây hứng thú cho trẻ. Để tránh sự nhàm chán cho trẻ, tôi luôn thay đồi hình thức giới thiệu bài để gây được hứng thú nhiều hơn cho trẻ. Tùy thuộc vào nội dung bài dạy mà tôi lựa chọn các cách gây hứng thú cho trẻ một cách linh hoạt nhẹ nhàng ( dùng rối, tranh ảnh, bài hát, câu đố, mô hình…) Sử dụng mô hình: Ví dụ: Trong chủ đề“ Cây và những bông hoa đẹp” Đề tài : chuyện cây táo. Tôi sẽ sử dụng mô hình vườn cây táo để gây hứng thú và dẫn dắt trẻ vào bài. Sử dụng câu đố để gây hứng thú cho trẻ, dẫn dắt trẻ vào câu chuyện cũng là cách tôi thường làm, để kích thích sự tò mò, suy nghĩ của trẻ. Ví dụ: Ở chủ đề “ Những con vật đáng yêu”, đề tài : chuyện “ Vịt con lông vàng” tôi đọc câu đố để cho trẻ đoán tên con vật. ( Con gì kêu vít vít Theo mẹ ra bờ ao Chẳng khác mẹ tí nào Cũng lạch bà lạch bạch) 11
2.4.Phương pháp 4: Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể chuyện sáng tạo. Với lời kể diễn cảm, hấp dẫn đã làm rung động người nghe, nhưng biết tích hợp các môn học khác thì còn hay hơn vì nó làm thay đổi không khí, làm thay đổi trạng thái khi kể chuyện. Bằng những lời ca, lời đối thoại,những câu đố, những bài đồng dao, ca dao hay một số trò chơi xen lẫn. Ví dụ: Bài thơ “Thỏ bông bị ốm” “Ong và bướm”, “Cá vàng bơi”….hoặc cho trẻ đọc thuộc các câu đố về con chó, mèo, lợn, cá, gà…hay một số bài đồng dao, ca dao “Vè chim”, “Đi cầu đi quán”…., sử dụng các trò chơi phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Ví dụ: Trò chơi luyện tập trí giác nghe (Tiếng kêu ở đâu) Trò chơi củng cố phát triển vốn từ ( Chiếc túi thần kì) Trò chơi phát triển lời nói mạch lạc ( Cái gì đã xảy ra, đoán xem tôi làm gì) Tập luyện cho trẻ nói những câu văn vần. Ví dụ: “ Con vỏi con voi Cái vòi đi trước Hai chân trước đi trước Hai chân sau đi sau Còn cái đuôi đi sau rốt Tôi xin kể nốt Câu chuyện con voi ’’ Âm nhạc là môn bổ trợ cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dễ gây ấn tượngcho người xem, vì thế tôi cho trẻ hát thuộc các bài hát: “ Thương con mèo”, “Một con vịt”, “đố biết con gì”, “Trời nắng trời mưa”… giúp trẻ khi kể chuyện về con vật nào trẻ có thể hát về các con vật đó phù hợp với nội dung câu chuyện. 12
Trò chơi là hình thức chuyển tiếp giữa các lần kể hay thay cho phần củng cố câu chuyện mà các tiết dạy thường áp dụng. Tôi cho trẻ chơi một số trò chơi ở dạng động như trò chơi: Mèo và chim sẻ, gà gáy vịt kêu, trời nắng trời mưa, cáo và thỏ… Việc tích hợp các môn học khác, các trò chơi vào cho trẻ kể chuyện sáng tạo là việc cung cấp thêm một số kiến thức bổ trợ cho câu chuyện sinh động hơn. Ở lứa tuổi này tâm lý của trẻ thường lâu nhớ chóng quên. Vì vậy vào giờ đón trả trẻ tôi đưa trẻ vào góc nghệ thuật, xem tranh để hướng dẫn trẻ kiến thức mới và củng cố kiến thức cũ. Đây là hình thức cho trẻ trải nghiệm những gì mình có sẵn và học tập ở cô và bạn, trẻ cảm thấy thoải mái và tự tin hơn. Việc tích hợp các môn học khác cô giáo phải linh hoạt, lựa chọn nội dung sao cho phù hợp với nội dung câu chuyện, giúp trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực nhất và ngôn ngữ của trẻ được phát triển mạnh mẽ nhất. 2.5: Phương pháp 5: Tổ chức ôn luyện mọi lúc, mọi nơi Khi dạy trẻ sáng tạo tôi đã chuẩn bị cho trẻ những tập truyện tranh sưu tầm bằng cách đọc kể cho trẻ nghe ở các giờ đón, giờ trả trẻ và giờ chơi hàng ngày. Đây là hình thức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, là cơ sở cho trẻ có kiến thức vững vàng khi thực hiện kể chuyện sáng tạo. Qua cách làm quen như vậy trẻ biết đánh giá, nhận xét về đặc điểm tính cách của các nhân vật thông qua ngôn ngữ nói của mình. Góp phần củng cố kiến thức đã học, đồng thời rèn luyện kỹ năng phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Ví dụ: + Giờ đón trả trẻ: Cô cho trẻ quan sát tranh, ảnh một số câu chuyện trong chủ đề. + Giờ ngủ: Cô kể cho trẻ nghe những câu chuyện hay, nhẹ nhàng để trẻ dễ dàng đi vào giấc ngủ. 13
+ Giờ chơi ở các góc: Ở góc nghệ thuật, cô cho trẻ xem truyện trong chủ đề. + Giờ hoạt động với đồ vật: Cho trẻ xếp nhà, xếp đường đi cho thỏ. 2.6: Phương pháp 6: Tuyên truyền kết hợp với phụ huynh. Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện pháp không thể thiếu. Phụ huynh chính là nhân tố quyết định trong việc tạo nguồn nhiên liệu của góc văn học để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm tôi nêu tầm quan trọng của lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ, đặc biệt là thông qua hoạt động kể chuyện sáng tạo. Hàng tháng tuyên truyền với phụ huynh qua các biểu bảng nêu lên nội dung về chủ đề, về các câu chuyện sáng tạo của cô và trẻ. Qua đó phụ huynh thấy được ngôn ngữ của trẻ phát triển như thế nào và có biện pháp kích thích sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ tại gia đình. Ví dụ: Cô trao đổi với phụ huynh về những câu chuyện sáng tạo trẻ đã kể, trao đổi, hướng dẫn phụ huynh về nhà cho trẻ kể lại câu chuyện đó hoặc kích thích trẻ kể các câu chuyện khác. Như vậy ngôn ngữ của trẻ được phát triển một cách phong phú và đa dạng. Huy động phụ huynh đóng ủng hộ, thu nhập những nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm như báo hoạ mi, vải vụn, len vụn, các vỏ hộp, mút xốp…kết hợp trong và ngoài giờ đón trả trẻ để trao đổi với phụ huynh. Trao đổi và vận động phụ huynh cố gắng dành thời gian để tâm sự với trẻ và lắng nghe trẻ nói, khi trò chuyện với trẻ phải nói rõ ràng, mạch lạc, tốc độ vừa phải để trẻ nghe cho rõ, cha mẹ người thân phải cố gắng phát âm đúng cho trẻ bắt chước. 14
Có thể nói công tác tuyên truyền với phụ huynh là một việc làm rất quan trọng trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. IV. KẾT LUẬN: 1.Kết quả đạt được và phạm vi áp dụng, vận dụng vào thực tiễn Tôi thấy mình đã nâng cao được phong cách nghệ thuật lên lớp,giọng kể được trau dồi diễn cảm, thu hút trẻ hứng thú tham gia vào tiết học, đã rút ra được nhiều kinh nghiệm qua cách dạy trẻ kể chuyện sáng tạo, sưu tầm được nhiều truyện tranh, học thuộc nhiều truyện ngoài chương trình. hướng thay đổi cách hướng dẫn đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu mới mẻ, phong phú để thu hút trẻ tham gia hoạt động, đã tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm để tạo ra nhiều loại rối phong phú, đa dạng, sử dụng có 15
hiệu quả trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo.Kết quả đạt được như sau: 30% trẻ sử dụng chính xác các từ chỉ đồ vật, con vật, hành động,… 35% Trẻ phát âm rõ ràng mạch lạc: 60% Trẻ hứng thú tham giá kể chuyện sáng tạo: 25% Biết thể hiện ngôn ngữ hoàn cảnh( Kể chuyện sáng tạo) Qua sáng kiến kinh nghiệm “ Một số phương pháp cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng phát triển ngôn ngữ thông qua phương thức kể chuyện sáng tạo” bản thân tôi đã tìm tòi ra một số biện pháp thích hợp cho trẻ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, vốn từ, lời nói… một cách nhanh nhất và tốt nhất. Ngoài những giờ hoạt động chính tôi tổ chức cho trẻ với hình thức lồng ghép vào các tiết học ở mọi lúc, mọi nơi. Kết hợp cùng với phụ huynh sau một thời gian đã mang lại hiệu quả đáng khích lệ được nhà trường công nhận và thông qua hội đồng giáo viên và được thực hiện áp dụng rộng rãi tại trường mầm non Phổ Thuận. 2. Khuyến nghị: Thường xuyên họp tổ chuyên môn, bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên về cách tổ chức hoạt động giáo dụctheo hướng đổi mới để giáo viên cùng trao đổi rút kinh nghiệm. Đầu tư thêm nhiều đồ dùng đồ chơi phong phú, đa dạng, nhiều màu sắc theo chủ đề cho lớp và giáo viên phải linh hoạt sáng tạo làm đồ dùng đồ chơi từ những nguyên vật liệu tự nhiên. Ngoài những giờ hoạt động chính, giáo viên thường xuyên tổ chức cho trẻ với hình thức lồng ghép vào các tiết học mọi lúc, mọi nơi để giúp cho ngôn ngữ của trẻ phát triển hơn. Trên đây là một số phương pháp và kinh nghiệm mà tôi đã thực hiện “Nhằm phát triển ngôn ngữ thông qua phương thức kể chuyện sáng tạo cho trẻ 24 – 36 tháng tại lớp Nhà Trẻ Trường Mầm Non ….” 16
XÁC NHẬN CỦA THỦ …..,, ngày …. tháng …. năm ….. Tôi xin cam đoan đây là Sáng kiến của TRƯỞNGĐƠN VỊ bản thân thực hiện, không sao chép nội dung của người khác, nếu vi phạm chịu xử lý theo quy định./. Người viết sáng kiến ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. 17
............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. ............................................................................................................................. 18