BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI
HÀ THỊ THU HÀ
NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG,
CẬN LÂM SÀNG VÀ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ
U TUYẾN LỆ
Chuyên ngành : Nhãn khoa
Mã số : 9720157
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. PHẠM TRỌNG VĂN
2. TS. NGUYỄN QUỐC ANH
HÀ NỘI – 2022
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là: Hà Thị Thu Hà Nghiên cứu sinh khóa 35 - Trường Đại học Y Hà
Nội, chuyên ngành Nhãn khoa, xin cam đoan:
Đây là luận án do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn của
PGS.TS. Phạm Trọng Văn và TS. Nguyễn Quốc Anh.
Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được
công bố tại Việt Nam.
Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác,
trung thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi
nghiên cứu.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam
kết này.
Hà Nội, ngày 28 tháng 03 năm 2022
Ngƣời viết cam đoan
Hà Thị Thu Hà
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt
Tên tiếng Anh
Tên tiếng Việt
AJCC
American Joint Committee on
Cancer
Hiệp hội ung thư Hoa Kỳ
BM
Biểu mô
CLL/SLL
Chronic lymphocytic
leukemia/small lymphocytic
lymphoma
U lympho lympho bào nhỏ/Bệnh
bạch cầu lympho mạn tính
CLVT
Cắt lớp vi tính
DLBCL
Diffuse large B-cell lymphoma
U lympho tế bào B lớn lan tỏa
EMZL
Extranodal marginal zone
lymphoma
U lympho vùng rìa ngoài hạch
FL
Follicular lymphoma
U lympho thể nang
HHTL
Hỗn hợp tuyến lệ
HMMD
Hóa mô miễn dịch
MCL
Mantle cell lymphoma
U lympho tế bào áo nang
MRI
Magnetic Reonance Imaging
Cộng hưởng từ
PET-CT
Positron Emission Tomography
- Computed Tomography
Ghi hình cắt lớp posotron - Chụp
cắt lớp vi tính
TNM
T: Tumor
N: Node
M: Metastasis
T: Khối u nguyên phát
N: Di căn hạch
M: Di căn xa
UTBM
Ung thư biểu mô
WHO
World Health Organization
Tổ chức Y tế Thế giới
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................................ 1
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN ..................................................................................... 3
1.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng u tuyến lệ .................................................... 3
1.1.1. Đại cương tuyến lệ ..................................................................................... 3
1.1.2. Phân loại u tuyến lệ dựa vào mô bệnh học ................................................. 5
1.1.3. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng một số u tuyến lệ thường gặp .............. 6
1.2. Điều trị u tuyến lệ ........................................................................................... 18
1.2.1. Điều trị u hỗn hợp tuyến lệ lành tính ........................................................ 18
1.2.2. Điều trị ung thư biểu mô tuyến lệ............................................................. 19
1.2.3. Điều trị quá sản lympho ........................................................................... 24
1.2.4. Điều trị u lympho ác tính .......................................................................... 28
1.3. Các yếu tố liên quan đến kết quả điều trị ....................................................... 30
1.4. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước ..................................................... 32
1.4.1. Các nghiên cứu ở Việt Nam ..................................................................... 32
1.4.2. Những nghiên cứu mới trên thế giới ........................................................ 33
CHƢƠNG 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CÚU ................... 36
2.1. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................................... 36
2.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn ................................................................................. 36
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ................................................................................... 36
2.2. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 36
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu .................................................................................. 36
2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu .................................................................................. 36
2.2.3. Biến số và cách đánh giá biến số theo mục tiêu nghiên cứu .................... 37
2.2.4. Công cụ và phương tiện nghiên cứu ......................................................... 42
2.2.5. Phương pháp thu thập số liệu ................................................................... 42
2.2.6. Quy trình nghiên cứu ................................................................................ 43
2.3. Xử lý và phân tích số liệu ............................................................................... 54
2.4. Đạo đức nghiên cứu ........................................................................................ 55
CHƢƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................................. 56
3.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng u tuyến lệ .............................................. 56
3.1.1. Đặc điểm bệnh nhân u tuyến lệ ................................................................ 56
3.1.2. Đặc điểm lâm sàng bệnh nhân u tuyến lệ ................................................. 57
3.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng u tuyến lệ ............................................................ 64
3.1.4. Mối liên quan giữa đặc điểm lâm sàng, đặc điểm cắt lớp vi tính và giải
phẫu bệnh của u tuyến lệ ............................................................................ 73
3.1.5. Chẩn đoán ................................................................................................. 77
3.2. Kết quả điều trị u tuyến lệ ............................................................................... 79
3.2.1. Các phương pháp điều trị u tuyến lệ ........................................................ 79
3.2.2. Kết quả điều trị u biểu mô tuyến lệ .......................................................... 80
3.2.3. Kết quả điều trị u lympho tuyến lệ ........................................................... 88
3.2.4. Tái phát u .................................................................................................. 93
3.2.5. Kết quả điều trị của nhóm u tuyến lệ ác tính ............................................ 93
3.3. Các yếu tố liên quan đến kết quả điều trị u tuyến lệ ....................................... 98
3.3.1. Liên quan giữa vị trí u với kết quả điều trị ............................................... 98
3.3.2. Liên quan giữa tình trạng thâm nhiễm xung quanh với kết quả điều trị .... 99
3.3.3. Liên quan giữa đặc điểm giải phẫu bệnh của u với kết quả điều trị ....... 100
3.3.4. Liên quan giữa phương pháp điều trị với kết quả điều trị ...................... 102
CHƢƠNG 4. BÀN LUẬN ..................................................................................... 105
4.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng u tuyến lệ ................................................ 105
4.1.1. Đặc điểm bệnh nhân u tuyến lệ .............................................................. 105
4.1.2. Đặc điểm lâm sàng bệnh nhân u tuyến lệ ............................................... 107
4.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng ........................................................................... 113
4.1.4. Mối liên quan giữa đặc điểm lâm sàng, cắt lớp vi tính và giải phẫu bệnh
u tuyến lệ .................................................................................................. 124
4.1.5. Vấn đề chẩn đoán bệnh .......................................................................... 130
4.2. Kết quả điều trị u tuyến lệ ............................................................................. 133
4.2.1. Các phương pháp điều trị u tuyến lệ ...................................................... 133
4.2.2. Kết quả điều trị u biểu mô tuyến lệ ........................................................ 135
4.2.3. Kết quả điều trị u lympho tuyến lệ ......................................................... 138