Những vấn đề chung về truyền hình

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

367
lượt xem 194
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hệ thống các phương tiện truyền thông đại chúng (Mass Communication), hay Mass Media gồm có báo in, báo phát thanh, báo truyền hình, báo điện tử phát trên mạng Internet, sản phẩm thông tin của chúng có tính định kỳ hết sức đa dạng và phong phú. Bên cạnh đó còn có những sản phẩm không định kỳ của truyền thông như các ấn phẩm của ngành xuất bản, các phương pháp truyền thông trực tiếp như: tuyên truyền miệng, quảng cáo,… Nội dung và tính chất thông tin đều mang tính phổ cập và có phạm vi...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Những vấn đề chung về truyền hình

NH NG V N CHUNG V TRUY N HÌNH 1, Khái ni m H th ng các phương ti n truy n thông i chúng (Mass Communication), hay Mass Media g m có báo in, báo phát thanh, báo truy n hình, báo i n t phát trên m ng Internet, s n ph m thông tin c a chúng có tính nh kỳ h t s c a d ng và phong phú. Bên c nh ó còn có nh ng s n ph m không nh kỳ c a truy n thông như các n ph m c a ngành xu t b n, các phương pháp truy n thông tr c ti p như: tuyên truy n mi ng, qu ng cáo,… N i dung và tính ch t thông tin u mang tính ph c p và có ph m vi tác ng r ng l n trên toàn xã h i. Thu t ng truy n hình (Television) có ngu n g c t ti ng Latinh và ti ng Hy L p. Theo ti ng Hy L p, t “Tele” có nghĩa là '' xa'' còn “videre” là ''th y ư c'', còn ti ng Latinh có nghĩa là xem ư c t xa. Ghép hai t ó l i “Televidere” có nghĩa là xem ư c xa. Ti ng Anh là “Television”, ti ng Pháp là “Television”, ti ng Nga g i là “Tелевидение”. Như v y, dù có phát tri n b t c âu, qu c gia nào thì tên g i truy n hình cũng có chung m t nghĩa. Truy n hình xu t hi n vào u th k th XX và phát tri n v i tôc như vũ bão nh s ti n b c a khoa h c k thu t và công ngh , t o ra m t kênh thông tin quan tr ng trong i s ng xã h i. Ngày nay, truy n hình là phương ti n thi t y u cho m i gia ình, m i qu c gia, dân t c. Truy n hình tr thành công c s c bén trên m t tr n tư tư ng văn hóa cũng như các lĩnh v c kinh t - xã h i, an ninh, qu c phòng. th p k 50 c a th k XX, truy n hình ch ư c s d ng như là công c gi i trí, r i thêm ch c năng thông tin. D n d n truy n hình ã tr c ti p tham gia vào quá trình qu n lý và giám sát xã h i, t o l p và nh hư ng dư lu n, giáo d c và ph bi n ki n th c, phát tri n văn hóa, qu ng cáo và các d ch v khác. S ra i c a truy n hình ã góp ph n làm cho h th ng truy n thông i chúng càng thêm hùng m nh, không ch tăng v s lư ng mà còn tăng v ch t lư ng. Công chúng c a truy n hình ngày càng ông o trên kh p hành tinh. V i
nh ng ưu th v k thu t và công ngh truy n hình ã làm cho cu c s ng như ư c cô ng l i làm giàu thêm ý nghĩa, sáng t hơn v hình th c và phong phú hơn v n i dung. Xét theo góc k thu t truy n t i có truy n hình sóng (wireless TV) và truy n hình cáp (CATV). Xét dư i góc thương m i có truy n hình công c ng (public TV) và truy n hình thương m i (commercial TV). Xét theo tiêu chí m c ích n i dung, ngư i ta chia truy n hình thành truy n hình giáo d c, truy n hình gi i trí,.. Xét theo góc k thu t có truy n hình tương t (Analog TV) và truy n hình s (Digital TV) Truy n hình sóng: (vô tuy n truy n hình- Wireless TV) ư c th c hi n theo nguyên t c k thu t như sau: hình nh và âm thanh ư c mã hóa dư i d ng các tín hi u sóng và phát vào không trung. Các máy thu ti p nh n các tín hi u r i gi i mã nh m t o ra hình nh ng và âm thanh trên máy thu hình (ti vi). Còn sóng truy n hình là sóng phát th ng, vì th ăngten thu b t bu c ph i ''nhìn th y'' ư c ăngten máy phát và ph i n m trong vùng ph sóng thì m oi nh n ư c tín hi u t t. T nh ng c i m k thu t trên, nên truy n hình sóng ch có kh năng áp ng nhu c u c a công chúng b ng các chương trình cho các i tư ng; không có kh năng áp ng m i nhu c u hay d ch v cá nhân. Truy n hình cáp: (h u tuy n – CATV- vi t t t ti ng Anh là Community Antenna Television) áp ng nhu c u ph c v t t hơn cho công chúng. Nguyên t c th c hi n c a truy n hình cáp là tín hi u ư c truy n tr c ti p qua cáp n i t u máy phát n t ng máy thu hình. T ó, truy n hình cáp trong cùng m t lúc có th chuy n i nhi u chương trình khác nhau áp ng theo nhu c u c a ngư i s d ng. Ngoài ra truy n hình cáp còn ph c v nhi u d ch v khác mà truy n hình sóng không th th c hi n ư c. 2, c trưng c a truy n hình Truy n hình m c dù là m t lo i hình báo chí nhưng bên c nh nh ng c i m chung c a báo chí nó còn có nh ng c i m riêng bi t mang c trưng c a truy n hình.
2.1, Tính th i s Tính th i s là c i m chung c a báo chí. Nhưng truy n hình v i tư cách là m t phương ti n truy n thông i chúng hi n i có kh năng thông tin nhanh chóng, k p th i hơn so v i các lo i phương ti n khác. V i truy n hình, s ki n ư c ph n ánh ngay l p t c khi nó v a m i di n ra th m chí khi nó ang di n ra, ngư i xem có th quan sát m t cách chi ti t, tư ng t n qua truy n hình tr c ti p và c u truy n hình. Truy n hình có kh năng phát sóng liên t c 24/24h trong ngày, luôn mang n cho ngư i xem nh ng thông tin nóng h i nh t v các s ki n di n ra, c p nh t nh ng tin t c m i nh t. ây là ưu th c bi t c a truy n hình so v i các lo i hình báo chí khác. Nh các thi t b k thu t hi n i truy n hình có c trưng cơ b n là truy n tr c ti p c hình nh và âm thanh trong cùng m t th i gian v cùng m t s ki n, s vi c “khi s ki n di n ra phát thanh báo tin, truy n hình trình bày và báo in gi ng gi i nó”. 2.2, Ngôn ng truy n hình là ngôn ng hình nh và âm thanh M t ưu th c a truy n hình chính là ã truy n t i c hình nh và âm thanh cùng m t lúc. Khác v i báo in, ngư i c ch ti p nh n b ng con ư ng th giác, phát thanh b ng con ư ng thính giác, ngư i xem truy n hình ti p c n s ki n b ng c th giác và thính giác. Qua các cu c nghiên c u ngư i ta th y 70% lư ng thông tin con ngư i thu ư c là qua th giác và 20% qua thính giác. Do v y truy n hình tr thành m t phương ti n cung c p thông tin r t l n, có tin c y cao, có kh năng làm thay i nh n th c c a con ngư i trư c s ki n. 2.3, Tính ph c p và qu ng bá Do nh ng ưư th v hình nh và âm thanh, truy n hình có kh năng thu hút hàng t ngư i xem cùng m t lúc. Cùng v i s phát tri n c a khoa h c và công ngh truy n hình ngày càng m r ng ph m vi ph sóng ph c v ư c nhi u i tư ng ngư i xem vùng sâu, vùng xa. Tính qu ng bá c a truy n hình còn th hi n ch m t s ki n x y ra b t kì âu ư c ưa lên v tinh s truy n i kh p c th
gi i, ư c hàng t ngư i bi t n. Ngày nay ng i t i phòng nhưng ngư i ta v n có th n m b t ư c s ki n di n ra trên th gi i. 2.4, Kh năng thuy t ph c công chúng Truy n hình em n cho khán gi cùng lúc hai tín hi u cơ b n là hình nh và âm thanh em l i tin c y, thông tin cao cho công chúng, có kh năng tác ng m nh m vào nh n th c c a con ngư i. Truy n hình có kh năng truy n t i m t cách chân th c hình nh c a s ki n i xa nên áp ng yêu c u ch ng ki n t n m t c a công chúng. “Trăm nghe không b ng m t th y”, chính truy n hình ã cung c p nh ng hình nh v s ki n th a mãn nhu c u “th y” c a ngư i xem. ây là l i th l n c a truy n hình so v i các lo i hình báo in và phát thanh. 2.5, Kh năng tác ng dư lu n xã h i m nh m và tr thành di n àn c a nhân dân Các chương trình truy n hình mang tính th i s , c p nh t, nóng h i, h p d n ngư i xem b ng c hình nh, âm thanh và l i bình, v a cho ngư i xem th y ư c th c t c a v n v a tác ng vào nh n th c c a công chúng. Vì v y, truy n hình có kh năng tác ng vào dư lu n m nh m . Các chương trình c a ài truy n hình Vi t Nam như các chuyên m c “S ki n và bình lu n”, “ i tho i tr c ti p”, “Chào bu i sáng” c a ban Th i s VTV1 không ch tác ng dư lu n mà còn nh hư ng dư lu n, hư ng d n dư lu n phù h p v i s phát tri n c a xã h i và các ư ng l i, chính sách c a ng và Nhà nư c. Ngày nay, do s phát tri n c a khoa h c công ngh , công chúng c a truy n hình ngày càng ông o, nên s tác ng dư lu n ngày càng r ng rãi. Chính vì th ,truy n hình có kh năng tr thành di n àn c a nhân dân. Các chuyên m c “ý ki n b n xem truy n hình”, “v i khán gi VTV3”, “H p thư b n xem truy n hình” ,… ã tr thành c u n i gi a ngư i xem và nh ng ngư i làm truy n hình. Qua ó ngư i dân có th nêu lên nh ng ý ki n khen chê, ng h , ph n i, góp ý phê bình v các chương trình truy n hình c a ài truy n hình ho c g i i nh ng th c m c, b t c p, sai trái a phương. R t nhi u v tham nhũng, l m
d ng quy n h n ã ư c ngư i làm báo làm sáng t qua s ph n ánh c a nhân dân. 3, c i m c a báo chí truy n hình và s n ph m c a truy n hình. 3.1, V n i dung k thu t Trong các lo i hình truy n thông i chúng, truy n hình là phương ti n ra i mu n, tuy nhiên nó là s n ph m c a n n văn minh khoa h c công ngh phát tri n. Truy n hình ã th a hư ng kinh nghi m và phương pháp t o hình, ti ng c a i n nh và phát thanh. truy n hình có s khái quát tri t lý c a báo in, tính chu n xác c th b ng hình nh, âm thanh c a i n nh, phát thanh, tính hình tư ng c a h i h a, c m xúc tư duy c a âm nh c. S phát tri n c a các phương ti n k thu t công ngh giúp truy n hình t o ra phương pháp m i trong truy n t thông tin. Truy n hình là lo i hình truy n thông có cac y u t k thu t hi n i, là s k t h p gi a: k thu t + m thu t + ngh thu t + kinh t + báo chí. 3.2, V tư duy và sáng t o tác ph m M i lo i hình truy n thông i chúng u có nh ng c thù riêng. N u ch xét trên phương di n quá trình làm ra m t s n ph m, báo in m i tác ph m, m i bài báo có th là s n ph m riêng, là s sáng t o riêng c a m i cá nhân, m i nhà báo. Nhưng sáng t o m t tác ph m truy n hình còn công phu hơn nhi u, ó là a con tinh th n c a c m t t p th , o di n, biên k ch và nh ng ngư i làm k thu t. S n ph m ó th hi n ý ki n th ng nh t c a t ng thành viên trong oàn làm phim, gi a ngư i biên t p và ngư i quay phim. Vì v y i v i báo in, nhà báo có th vi t cương r i vi t luôn thành bài, còn truy n hình do tính ch t c thù quy nh, cương ó ư c th hi n k ch b n. K ch b n là sương s ng cho m t tác ph m truy n hình, ng th i t o ra s th ng nh t gi a o di n và quay phim trong quá trình làm phim, s ăn ý gi a hình nh và l i bình 4, Nh ng y u t cơ b n trong truy n hình 4.1, Lư ng thông tin Do tr c quan c m giác truy n hình r t h n ch lư ng thông tin lý lu n và tư duy tr u tư ng. Ký hi u thông tin truy n hình thu c ký hi u ng nhât (s phù
h p hoàn toàn gi a n i dung ký hi u và v t th mà ký hi u i di n), thông tin trong truy n hình thư ng mang tính c th , d hi u b ng hình nh, âm thanh t nhiên, có tính thuyêt ph c cao. 4.2, Hình nh trong truy n hình Hình nh trong truy n hình v a là phương ti n v a là n i dung th hi n ý tư tư ng c a tác ph m. Hình nh trong truy n hình ph n ánh không gian ba chi u lên m t ph ng hai chi u c a truy n hình. Khác v i hình nh tĩnh t i c a các ngh thu t t o hình như h i h a, nhi p nh. Hình nh trong truy n hình là hình nh ng có th c ã qua x lý k thu t Năm 1828, nhà v t lý ngư i B J.Plateau ã ch ng minh nguyên lý lưu nh trên võng m c c a m t ngư i và chính ông là ngư i ã xác nh nguyên lý cơ b n c a ngh thu t th b y. Nguyên lý ó là s bi n i nh ng hình nh tĩnh c a nhi p nh thành nh ng hình nh ng c a i n nh 24 hình/giây và sau này, truy n hình v i vi c truy n và tái t o hình nh i n t 25 hình / giây. i n nh và truy n hình, hình nh ư c tái t o sinh ng, liên t c v quá trình phát tri n c a s v t, hi n tư ng, còn nhíêp nh, hình nh là s tái hi n cu c s ng trong kho ng kh c. trong tác ph m truy n hình, hình nh không ch mô t s h at ng c a con ngư i mà còn giúp khán gi “tham gia” s ki n. Ch c n ng i t i ch v i chi c máy thu hình, ngư i xem có th bi t ư c s vi c x y ra xung quanh mình ho c cách xa mình hàng v n cây s , hàng năm ánh sáng. Truy n hình ã k th a kinh nghi m c a i n nh v c c nh, góc máy, ng tác máy và ngh thu t Montage. Các c c nh chính trong truy n hình là: toàn c nh, trung c nh, c n c nh, V i các c c nh này, truy n hình có th th a mãn nhu c u mu n bi t cái gì ang x y ra, nó x y ra như th nào c a khán gi . M t khác qua các c c nh tác gi có th b c l ư c thái tâm lý c a con ngư i trong s ki n ó. Qua các góc quay cao th p, chính di n, ¾ góc ch quan và khách quan, các tác ph m truy n hình có th giúp cho ngư i xem “tham gia” s ki n hay “ ng trên” nhìn vào s ki n.
Tuy nhiên, hình nh trong truy n hình có nhi u i m khác hình nh trong phim truy n. M c ích c a các c nh trong các tác ph m truy n hình là thông tin th i s và xác th c. Tính th i s , tính ph bi n không th thi u ư c trong các tác ph m báo chí. Còn i n nh, v i m c ích gi i trí, v i phương pháp tái t o cu c s ng b ng hình tư ng ngh thu t, vi c hư c u là không th xóa b . B i v y, khi làm phim truy n, ngư i ta ph i m t nhi u th i gian dàn c nh, b trí o c , ph c trang, hóa trang…. Trong khi ó, ngư i phóng viên khi quay phim phóng s hay tin truy n hình, ít khi có i u ki n dàn d ng hi n trư ng, ít có góc th i gian ch n góc , ánh sáng. Th m chí khi công chúng phát hi n ra s dàn d ng gi t o, tính thuy t ph c c a tác ph m truy n hình s gi m sút. Truy n hình là phương ti n quan sát tr c ti p cu c s ng c a m i gia ình, kh năng tr c quan có nh hư ng r t l n t i quá trình nh n th c c a con ngư i. Ch riêng m t khuôn hình thôi cũng có th truy n t tr c ti p hình nh c a s v t c th . Trong các tác ph m truy n hình , m i hình nh u ph i bao hàm m t ý nghĩa, m t n i dung nào ó ho c là nguyên nhân, di n bi n ho c là k t qu c a quá trình phát tri n s ki n trong cu c s ng. Các hình nh liên k t v i nhau theo tuy n tính th i gian. Hiình nh trong tác ph m truy n hình là phương ti n tác gi bi u th ý , tư tư ng: “ b n thân s th hi n hình nh ã là n i dung, là hành ng r i và vì v y, nó hàm ch a nh ng nguyên nhân c a chính cách xây d ng khuôn hình, ho c thay th khuôn hình này b ng m t khuôn hình khác.” Ý nghĩa c a hình nh trong tác ph m truy n hình th hi n ch c nh quay cho xem cái gì, góc quay và ng tác máy có ý nghĩa như th nào, tác gi mu n bi u l ý qua góc quay này. Kh năng bi u hi n c a hình nh trong tác ph m truy n hình còn th hi n m i liên h trong các hình nh. Qua phương pháp Montage, n i dung t thân c a m i hình nh ph i h p v i nhau, t o ra n i dung thông tin m i mang tính t ng th . S s p x p hình nh trong quá trình truy n t thông tin giúp con ngư i c m nh n ư c tính a chi u, l p th trong m i s ki n, v n , s ph n con ngư i. Tư duy làm khán gi phát hi n ư c tính n d c a
hình nh, c a các hi n tư ng l p ráp và qua ó bi u hi n ư c m i quan h c a s ki n, s v t. Cũng như các lo i hình “ngh thu t ng kính” khác (nhi p nh, i n nh) truy n hình ph i l a ch n nh ng hình nh truy n thông t nh t ph n ánh nét b n ch t c a v n . Quá trình x lý hình nh trong tác ph m truy n hình ph i phù h p v i i u ki n và môi trư ng giao ti p thông tin (trong gia ình v i kho ng cách g n và màn nh). Thông thư ng hi u ư c n i dung m t c n c nh, ngư i ta c n t 2-5 giây, hi u ư c n i dung trung c nh, ngư i ta c n 5-8 giây, còn toàn c nh lư ng th i gian còn nhi u hơn n a. Hình nh trong các tác ph m truy n hình ph i tuân th theo nguyên t c c m nh n như thói quen quan sát khuôn hình t trái sang ph i, t trên xu ng dư i, quy lu t hình kh i, xa g n, cân i ư ng nét, màu s c, kích thư c s v t, ư ng vàng ( ư ng chéo), ư ng m ch, i m m ch, chi u v n ng c a i tư ng. 4.3, Âm thanh Âm thanh là nh ng y u t t n t i khách quan trong i s ng xã h i. Nó óng vai trò quan tr ng trong quá trình thông tin, truy n hình ã k th a kinh nghi m x lí, th hi n âm thanh c a phát thanh. Ba y u t c a âm thanh (l i bình, ti ng ng, âm nh c) ư c s d ng trong truy n hình nh m thông tin ph n ánh cu c s ng. Nh s tr giúp c a âm thanh tác ph m truy n hình tr nên s ng ng chư b n thân cu c s ng. Âm nh c trong b n thân tác ph m truy n hình ph i là âm thanh t cu c s ng th c t không ư c dàn d ng, gi t o b i m c ích c a các tác ph m truy n hình là nh ng hình nh và âm thanh ghi l i hơi th , ng thái c a cu c s ng. Tính xác th c trong âm thanh truy n hình là s c m nh c a th lo i này. L i bình trong tác ph m truy n hình là s b sung cho nh ng gì ngư i xem th y trên màn hình ch không ph i nh ng gì h ã nhìn th y. L i bình ư c ti n hành song song v i hình nh. L i bình ( thuy t minh) b t u hình thành trong giai o n xây d ng k ch b n. L i thuy t minh ph i n y sinh không trư c thì cũng ng th i v i vi c xây d ng k ch b n. L i thuy t minh ph i truy n t ư cn i
dung tư tư ng c a phim. V y l i thuy t minh ph i t ư c nh ng yêu c u sau: ph i giúp ngư i xem t ng h p, khái quát ư c ý nghĩa c a s vi c, s ki n ph n ánh trong tác ph m c a truy n hình. 4.4, Ti ng ng hi n trư ng: Ti ng ng hi n trư ng bao g m âm thanh c a thiên nhiên ( mưa, gió, nư c ch y…), âm thanh do sinh ho t con ngư i t o nên( ti ng d ng c lao ng, máy móc, ti ng reo hò…), ti ng ng nhân t o… Có ngư i cho r ng: “ Phim tài li u, phóng s truy n hình không có ti ng ng khác nào phim câm”. Rõ ràng ti ng ng s làm tăng s g i c m, tính chân th c c a tác ph m truy n hình nh m tác ng vào nh n th c, tình c m c a ngư i xem truy n hình. Tuy nhiên, vi c s d ng ti ng ng ph i úng cư ng , úng lúc. S d ng ti ng ng hi n trư ng không t t s làm gi m hi u qu c a ti ng ng truy n hình. Vi c s d ng ti ng ng quá to, át l i bình s gây c m giác khó ch u cho khán gi . M t khác, ti ng ng trong các tác ph m truy n hình không nên là ti ng ng gi t o như trong phim truy n. Theo kinh nghi m c a nh ng nhà làm phim Canada thì trong phim phóng s tài li u Canada trư c ây: 90% là l i bình, 5% là ph ng v n, 1% là ti ng ng. Sau ó m t th i gian t l này ã thay i: 80% là l i bình, 15% ph ng v n, 5% ti ng ng. Hi n nay 40% l i bình, 40% ph ng v n, 20% ti ng ng. i u này ch ng t ti ng ng hi n trư ng r t quan tr ng trong phim phóng s truy n hình.V n là s d ng ti ng ng hi n trư ng như th nào cho hi u qu , t o ư c s h pd n i v i ngư i xem. 4.5, Âm nh c: Âm nh c là m t trong ba y u t quan tr ng c a tác ph m truy n hình. Âm nh c trong tác ph m truy n hình có tác d ng làm tôn thêm hình nh và s ki n, không ch lúc nào cũng vang lên mà ch s d ng lúc c n thi t. M i b n nh c khi s d ng ph i phù h p v i k t c u, ý cũng như ch tư tư ng c a tác ph m truy n hình. Âm nh c thư ng xen k ti ng ng hi n trư ng. Âm nh c cũng ph i có k ch tính g i c m ch không ch minh ho cho phim. Không th s d ng âm nh c m t cách tuỳ ti n mà ph i ph thu c vào n i dung, cách th hi n hình nh trong phim.