P H A T T R I E N M O I Q U A N HE HOP T A C K I N H T E , T H l f l J N G M A I GILfA<br />
<br />
M O N G CO V A VIET N A M T R O N G N H U N G N A M G A N D A Y<br />
<br />
B.GANTUYA*<br />
<br />
J T # i e n nay tinh hinh the giai da co thi trudng Lien Bang Nga, cac nude Dong -<br />
JLM. nhieu bien doi. Toan cau hoa va tir Tay A u .<br />
do thuong mai da tra thanh nhung xu the tat V i tri thuan l g i nay giup M o n g Co co dieu<br />
yeu. Trong hoi nhap khu vuc Chau A , kien khai thac, phat huy tdi da l g i the va<br />
phuang chain "cung hanh dong, ciing tien tiem nang, the manh de huy dong m o i nguon<br />
buac" (act together, advance together) ma luc phat trien kinh te, thu hut cac nguon luc<br />
cuu Thii tuong Nhat Ban K o i z u m i da neu tai tir ben ngoai, m d rong san xuat va day manh<br />
Hoi nghi "Tuong lai Chau A " lan t h u 10 la thi trudng xuat khau. Dong thai v i t r i do co<br />
hoan toan hop ly va dap img l g i ich ciia tat the tao moi trudng hap dan de M o n g Co day<br />
ca cac quoc gia trong khu vuc Chau A . nhanh tien do thu hut dau t u nude ngoai, tiep<br />
Trong xu the m d ciia va hoi nhap kinh te can nhanh su chuyen giao khoa hoc - cong<br />
toan cau va khu vuc dang dien ra ngay mot nghe tren dien rong.<br />
manh me, M o n g Co khong the dung ngoai M o n g Co la mot thi trudng hap dan v d i<br />
xu the nay. Nhan thuc dugc tinh tat yeu xuat khau hien tai chiem han 50% GDP,<br />
khach quan ciia hoi nhap quoc te, ciia trao giau tiem nang phat trien cong nghiep khai<br />
luu chuyen doi ca che kinh te thi trudng, thac va che bien, nhieu ca hoi dau t u . Chinh<br />
dong thai dung trudc nhung yeu cau xiic tien phii M o n g Co da co nhieu no lire gop sue<br />
cai each trong nude, Chinh phii M o n g Co da vao viec day manh chuyen dich co cau kinh<br />
co budc chuyen doi manh me trong tat ca te, thuc hien cac ca che chinh sach ve du an,<br />
cac linh vuc t u kinh te den chinh tri - xa hoi. tien te, cai thien he thong ngan hang, quyet<br />
Chinh v i the, viec nghien ciru, danh gia diing tarn day manh tien trinh co phan hoa. Ngoai<br />
thuc trang va xu hudng phat trien ciia M o n g ra, Chinh phii da trien khai cac chinh sach ho<br />
Co la can thiet bdi no khong chi giup chiing trg va phat trien doanh nghiep t u nhan (hien<br />
ta hieu ro hon ve mot doi tac quan trong ma gan 4/5 GDP ciia M o n g Co do cac cong ty t u<br />
no con gop phan thuc day quan he M o n g Co nhan mang lai), t u do hoa ngoai thuong, cai<br />
- Vict Nam phat trien len mot tarn cao m d i . thien moi trudng dau t u va thu hut dau t u<br />
Nam d Trung A , M o n g Co co v i t r i dia - true tiep nude ngoai, xay dung va hoan thien<br />
kinh te, dia - chinh tri quan trong doi v d i cac cac khung phap ly hoan chinh lien quan den<br />
nude Chau A - Thai B i n h D u o n g noi chung thuong mai, dau tu, va tien hanh dieu chinh<br />
va cac nude khu vuc Dong N a m A noi rieng. cac luat ve t u nhan hoa, quyen t u htru, cong<br />
Mong Co la con dudng ngan nhat, thuan l g i ty, canh tranh. H i e n tai, Chinh phii dang tiep<br />
nhat de dua cac nude khoi A S E A N , den v d i tuc tien hanh xay dung va hoan thien the che<br />
luat phap d l he thong luat M o n g Co phii hgp<br />
v d i yeu cau ciia ca che thi trudng va 16 trinh<br />
* Chii tich Hoi Tlurong mai, hop tac Mong C6-Viet Nam<br />
cam ket hoi nhap quoc te. Hien nay d M o n g<br />
<br />
<br />
<br />
NGHIEN CtlU DONG BflC fl. SO 11(117) 11-2010 25<br />
Nghien cthi khoa hoc<br />
<br />
<br />
Co, trinh do phat trien kinh te - cong nghe va Sir hinh thanh A C F T A va dong gop tich cue<br />
muc song con thap. nen kinh te thi trudng ciia Viet N a m vao thanh cong ciia A C F T A<br />
dang trong qua trinh xay dung va hoan thien. co the tao co hoi tot de dua quan he hop tac<br />
Ben canh nhung thuan l o i n h u co nen chinh kinh te. thuong mai va dau t u giua M o n g Co<br />
tri on dinh, mot thi trudng m d , thong thoang va Viet N a m sang mot giai doan m d i . tao co<br />
va giau tiem nang dau t u , M o n g Co con giau hoi m d rong khong gian thuong mai. tim<br />
tai nguyen. nguyen lieu nganh chan nuoi. kiem doi tac kinh doanh thich hop eho cac<br />
Dac biet thi trudng M o n g Co co tiem nang doanh nghiep M o n g Co. Thong qua A C F T A ,<br />
cho hang nong san. nhu cau duoc cung cap M o n g Co co tiem nang day manh xmit khau<br />
rau qua cac loai nong san khac kha ldn. H o n nguyen lieu va thanh pham sang thi trudng<br />
nua, v d i the manh ve nganh chan nuoi. cac nude thuoc khu vuc nay. t i i do dieu<br />
Mong Co co mot nguon cung kha doi dao ve chinh nhung van de lien quan den cung cap<br />
da sue vat, thuan l o i cho nganh cong nghiep nguyen lieu cho cong nghiep san xuat va cho<br />
giay da phat trien. xuat khau tai cac nude trong khu. lap hop<br />
Qua trinh phat trien kinh te ciia M o n g Co dong d u an xay dung nha may san xuat phuc<br />
ngay cang gan bo mat thiet v d i thi trudng vu nhu cau trong nude va tai xuat khau tai<br />
cac nude trong khu vuc Chau A , trong do khu vuc man djch t u do nay.<br />
moi lien ket kinh te. thuong mai, dau t u giua Lich sii quan he M o n g Co - Viet Nam da<br />
Mong Co va cac nude Chau A - Thai Binh trai qua hon mot nua the ky. M o n g Co la<br />
Duong noi chung va khu vuc Dong Nam A mot trong nhung nude dau tien tren the giai<br />
noi rieng cang ngay cang mat thiet, phat cong nhan va thiet lap quan he ngoai giao<br />
trien nang dong, tao them co hoi m d rong thi vdi Viet Nam (ngay 17/11/1954), dat nen<br />
trudng xuat khau va dau tu. Trong nhung mong cho tinh hiru nghi ben chat va quan he<br />
nam gan day. Chinh phii M o n g Co gia tang hop tac tot dep giua hai nude sau nay. Trai<br />
no luc phat trien m o i quan he chat che hon qua 56 nam hinh thanh va phat trien, quan he<br />
vdi cac nude thuoc khoi A S E A N , dac biet M o n g Co - Viet N a m co mot truycMi thong<br />
chii trong hop tac v d i Viet Nam, nude co uu tot dep va da duoc t h u thach qua thai gian.<br />
the ldn ve moi trudng lao dong, gia nhan Khi hai nude thuc hien cuoc cai each -<br />
cong,... Mot trong nhung yeu to mang tinh cai to chuyen doi ca che kinh te dau thap<br />
quyet dinh giup doanh nghiep M o n g Co nien 1990, quan he M o n g Co - Viet Nam<br />
tham nhap co hieu qua thi trudng cac nude trong hau het cac linh vuc bj chung lai va<br />
nay la kha nang nam bat va muc do su dung suy giam dang ke. T u y nhien, nho su nghiep<br />
nhung thong tin ve thi trudng ma doanh doi m d i , nen kinh te M o n g Co thoat dan khoi<br />
nghiep M o n g Co dang quan tarn. khiing hoang, dat tdi mot chat lugng mdi va<br />
Cac doanh nghiep M o n g Co dang t i m bat dau phat trien tuong doi on dinh; nen<br />
kiem co hoi tang cudng xuat khau sang thi kinh te Viet Nam diing v u n g va phat trien,<br />
trudng giau tiem nang la cac nude Dong trd thanh mot trong nhung nen kinh te co toe<br />
Nam A . tham nhap thi trudng Dong Nam A do tang trudng cao trong khu vuc va tren the<br />
thong qua qua trinh hinh thanh khu vuc mau gidi. Dieu nay da tao ca sd v u n g chac cho<br />
dich tir do A S E A N - T r u n g Qu6c ( A C F T A ) . viec khoi phuc va phat trien quan he hgp tac<br />
<br />
<br />
<br />
26 NGHIEN COG DONG BfiC fi. SO 11(117) 11-2010<br />
Nghien cuu khoa hoc<br />
<br />
<br />
kinh te, thuong mai giua hai nude v o i hieu 864,920 U S D . trong khi nhap tir Viet N a m<br />
qua hoan toan khac trudc. Ngay nay, do tdi 7.5 trieu U S D . Viet N a m xuat sieu nam<br />
nhan thuc duoc tarn quan trong ciia moi 2009 gan 9.9 trieu U S D . tinh den thang 5<br />
quan he nay, Chinh phii hai nude da cung co, nam 2010 dat 4.5 trieu USD. D